Bài 31 (Thứ Tư 22/11/2000)

TÌNH YÊU LIÊN KẾT TẤT CẢ MỌI CỘNG ĐỒNG KITÔ HỮU

1. Đức tin, đức cậy và đức mến là ba ngôi sao mọc lên trên bầu trời đời sống thiêng liêng của chúng ta để soi dẫn chúng ta đến với Thiên Chúa. Chúng là những thần đức tuyệt hảo, ở chỗ chúng làm cho chúng ta được hiệp thông với Thiên Chúa và dẫn chúng ta đến với Ngài. Chúng làm nên bộ tam đức có tuyệt đỉnh là đức mến, một tình yêu agape được Thánh Phaolô hết lời đề cao trong khúc ca của Bức Thư Thứ Nhất gửi Giáo Đoàn Côrintô. Tình yêu này được niêm ấn bằng lời tuyên bố như sau: “Vậy ba điều tồn tại là đức tin, đức cậy và đức mến; song cao cả nhất trong ba đức này là đức mến” (13:13).

Về vấn đề làm khơi động thành phần môn đệ Chúa Kitô, ba thần đức này thúc đẩy họ hướng đến việc hiệp nhất theo lời Thánh Phaolô như chúng ta được nghe ngay ở đầu buổi giáo lý hôm nay: “Chỉ có một thân thể..., một đức cậy... một Chúa, một đức tin..., một Thiên Chúa và là Cha duy nhất” (Eph 4:4-6). Tiếp tục suy niệm về khía cạnh đại kết đã được bàn đến ở bài giáo lý lần trước, hôm nay chúng ta muốn khảo sát kỹ lưỡng hơn nữa về vai trò của các thần đức nơi cuộc hành trình dẫn chúng ta đến tình trạng hoàn toàn hiệp thông với Thiên Chúa, với Chúa Ba Ngôi cũng như với nhau.

2- Trong đoạn được trích dẫn từ Bức Thư gửi cho Giáo Đoàn Êphêsô, Thánh Tông Đồ có ý đề cao tình trạng hiệp nhất của đức tin. Tình trạng hiệp nhất này bắt nguồn từ lời của Thiên Chúa, những lời mà tất cả mọi Giáo Hội cũng như Cộng Đồng Giáo Hội coi là ánh sáng soi đường lối hành trình tiến bước trong lịch sử của mình (x Ps 119:105). Các Giáo Hội và Cộng Đồng Giáo Hội cùng nhau tuyên xưng đức tin của mình nơi “một Chúa duy nhất”, đó là Chúa Giêsu Kitô và là người thật, cũng như vào “một Thiên Chúa và là Cha duy nhất của tất cả chúng ta” (Eph 4:5-6). Tình trạng hiệp nhất căn bản này, cùng với tình trạng hiệp nhất bởi chịu cùng một Bí Tích Rửa Tội duy nhất, đã được thấy rõ ràng nơi nhiều văn kiện về việc đối thoại đại kết, ngay cả khi vẫn còn thấy có những lý do bảo thủ những điều này điều kia. Bởi thế, như chúng ta đã được đọc thấy trong một văn kiện của Hội Đồng Các Giáo Hội Thế Giới là: “Các Kitô hữu tin tưởng rằng ‘Thiên Chúa chân thật duy nhất’, Đấng tự tỏ mình ra cho dân Yến Duyên, đã được Chúa Giêsu Kitô, ‘Đấng Cha sai’ (Jn 17:3) mạc khải cho biết; họ cũng tin tưởng rằng nơi Chúa Kitô, Thiên Chúa đã hòa giải thế giới với chính mình Ngài (2Cor 5:19), và với Thánh Linh của mình, Thiên Chúa đã ban sự sống trường sinh mới mẻ cho tất cả những ai nhờ Chúa Kitô hiến thân cho Ngài” (WCC, Confessare una sola fede, 1992, 6).

Tất cả mọi Giáo Hội và Cộng Đồng Giáo Hội đều có cùng một điểm qui chiếu chung ở nơi các Kinh Tin Kính xưa, cũng như nơi những xác quyết của Các Công Đồng Chung đầu tiên. Tuy nhiên, vẫn còn có những biệt phân cần phải vượt qua, để cuộc hành trình tiến tới tình trạng hiệp nhất đức tin có thể đạt đến mức độ trọn vẹn như lời Chúa Kitô đã hứa, đó là “Chúng sẽ nghe tiếng Tôi. Rồi sẽ chỉ có một đàn chiên, một chủ chiên duy nhất” (Jn 10:16).

3. Trong bản văn của Bức Thư gửi Giáo Đoàn Êphêsô mà chúng ta lấy làm tiêu biểu cho buổi giáo lý hôm nay, Thánh Phaolô cũng nói đến một đức cậy duy nhất như chúng ta đã được kêu gọi đến (x 4:4). Đó là một đức cậy được thể hiện nơi việc chúng ta cùng nhau dấn thân, qua lời nguyện cầu cũng như qua cuộc sống liên lỉ hoạt động, làm cho vương quốc của Thiên Chúa trị đến. Nơi chân trời bao rộng này, biến chuyển về đại kết đã hướng đến những đích điểm chính yếu là những gì tương liên làm nên các mục tiêu của đức cậy duy nhất này, đó là tình trạng hiệp nhất của Giáo Hội, là việc truyền bá phúc âm hóa thế giới, là việc giải phóng và mang lại bình an cho cộng đồng nhân loại. Cuộc hành trình đại kết cũng thuận lợi cho việc đối thoại về những niềm hy vọng trần thế và nhân đạo trong thời đại của chúng ta nữa, dù đó là những niềm hy vọng kín đáo, của thành phần “vô vọng” phải chịu thua thiệt. Đối với những thể hiện cho niềm hy vọng của thời đại chúng ta ấy, Kitô hữu, mặc dù giữa họ có những căng thẳng và thách đố về việc chia rẽ, cũng đã được thúc đẩy để nhận thức và làm chứng cho “một lý do chung đối với niềm hy vọng” (WCC, Faith and Order Commission, Sharing in One Hope, Bangalore, 1978), khi nhận ra nơi Chúa Kitô một nền tảng không thể nào bị hủy hoại. Một thi sĩ người Pháp đã viết: “Hy vọng thì khó khăn... thất vọng lại dễ dàng và là một cám dỗ cả thể” (Charles Péguy, Le porche de mystère de la deuxième vertu, ed. Pléiade, p. 538). Thế nhưng, đối với Kitô hữu chúng ta, lời huấn dụ của Thánh Phêrô bao giờ cũng cho thấy có một niềm hy vọng luôn tác hiệu trong chúng ta (x 1Pt 3:15).

4. Tột đỉnh của ba thần đức là đức mến, một đức được Thánh Phaolô so sánh như cái nút vàng thắt kết tất cả mọi cộng đồng Kitô hữu lại trong một tình trạng hòa hợp trọn vẹn: “Trên tất cả những nhân đức này, anh em hãy mặc lấy đức ái là đức liên kết mọi sự lại với nhau một cách hòa hợp trọn vẹn” (Col 3:14). Trong lời cầu nguyện long trọng cho tình trạng hiệp nhất giữa các môn đệ, Chúa Kitô đã cho thấy nền tảng thần học cơ bản này: “Để tình Cha yêu Con cũng ở trong chúng và Con ở trong chúng” (Jn 17:26). Chính trong tình yêu thương này, một tình yêu được chấp nhận và làm cho lớn lên, một tình yêu tạo Giáo Hội nên một thân thể duy nhất, như Thánh Phaolô một lần nữa đề cập tới: “Khi tuyên xưng chân lý trong yêu thương, chúng ta đạt đến tầm vóc viên trọn củaChúa Kitô là đầu. Bởi Người mà toàn thân phát triển, và nhờ phần vụ xứng hợp của các phần thể liên kết chặt chẽ với nhau bằng việc nâng đỡ mà được lớn lên trong yêu thương” (Eph 4:15-16).

5. Đích điểm yêu thương của Giáo Hội, đồng thời cũng là nguồn mạch bất tận của Giáo Hội, đó là Bí Tích Thánh Thể, là mối hiệp thông với Mình và Máu Chúa, một ngưỡng vọng của một tình trạng trọn vẹn hiệp thông với Thiên Chúa. Tiếc thay, như Tôi đã nhắc lại ở bài giáo lý lần trước, trong mối liên hệ giữa Kitô hữu chia rẽ nhau, “vì những bất đồng nơi các vấn đề đức tin nên chưa thể cùng nhau cử hành cùng một Phụng Vụ Thánh Thể. Tuy thế, chúng ta vẫn có một ước vọng nhiệt tình trong việc hợp nhau lại cử hành một Bí Tích Thánh Thể Chúa duy nhất, và chính ước vọng này đã là lời cầu chúc tụng chung, một lời khẩn nguyện duy nhất rồi vậy. Chúng ta hãy cùng nhau thân thưa cùng Chúa Cha và chúng ta càng làm như thế ‘bằng một tâm trí’ (Thông Điệp Ut Unum Sint, 45). Công Đồng Chung Vaticanô II đã nhắc nhở chúng ta rằng “mục tiêu thánh thiện này – mục tiêu hòa giải tất cả mọi Kitô hữu trong mối hiệp nhất của một Giáo Hội Chúa Kitô duy nhất, thì vượt trên khả năng và nỗ lực của loài người”. Bởi thế, chúng ta phải đặt tất cả niềm hy vọng của mình “vào lời cầu nguyện của Chúa Kitô cho Giáo Hội, vào tình yêu của Chúa Cha đối với chúng ta, cũng như vào quyền năng của Chúa Thánh Thần” (Sắc Lệnh Unitatis Redintegratio, 24).

(Tuần san L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 29/11/2000)