TIN VUI
Tuần san Bạn trẻ Công Giáo - Số 117 CN 13.01.2008
Web site www.tinvui.org E-mail : bantreconggiao@yahoo.com
Mục lục
BA DẤU HIỆU CỦA THỜI ĐẠI ÂN SỦNG
Đài thiên văn của Tòa Thánh được di chuyển đến một nơi khác
ĐTC Biển Đức 16 tiếp kiến ngoại giao đoàn cạnh Tòa Thánh
Thánh lễ khai mạc năm kỷ niệm 350 năm thành lập Hội Thừa Sai Paris
Dòng Tên Khai mạc Tổng Hội lần thứ 35
Chào mừng năm giáo dục Kitô giáo 2008 : Cho Niềm Tin Trổ Bông
TÌM HIỂU VÀ ỨNG DỤNG THƯ CHUNG 2007 CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM VỀ GIÁO DỤC KITÔ GIÁO
VỀ LOẠT BÀI TÌM HIỂU VÀ ỨNG DỤNG THƯ CHUNG 2007
CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
THƯ CHUNG 2007 CỦA HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM
Gia trưởng - thuộc tính của đàn ông?
SỐNG LỜI CHÚA
Chúa Nhật I Thường Niên A
Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa
Mt 3, 13-17
"Khi chịu phép rửa, Chúa Giêsu thấy Thánh Thần Chúa ngự xuống trên mình Người".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi ấy, Chúa Giêsu bỏ xứ Galilêa mà đến với Gioan ở sông Giođan, để ông làm phép rửa cho. Nhưng Gioan can Người rằng: "Chính tôi phải được Ngài rửa, thế mà Ngài lại đến với tôi sao?" Chúa Giêsu liền đáp lại: "Không sao, vì chúng ta cần chu toàn bổn phận như thế". Và bấy giờ ông Gioan chiều ý Người. Chúa Giêsu chịu phép rửa, rồi bước lên khỏi nước. Này đây các tầng trời mở ra, và Người thấy Thánh Thần Chúa ngự xuống như một bồ câu và đậu trên Người. Và ngay lúc ấy, có tiếng từ trời phán: "Này là Con yêu dấu của Ta, Con đẹp lòng Ta". Đó là lời Chúa.
BA DẤU HIỆU CỦA THỜI ĐẠI ÂN SỦNG
Ở đời, khi người ta dựng vợ gã chồng cho con cái thường chọn nơi môn đăng hộ đối; khi chọn bạn mà chơi thì cũng chọn người hiền, bình thường ai cũng chọn cái tốt cái hay, không ai lại chọn cái xấu cái dở bao giờ.
Thiên Chúa là Đấng Thánh, nếu Người vào đời mà liên đới với những bậc Thánh Hiền, với những Người Công Chính thì chẳng ai phản đối. Nhưng không, Chúa Giêsu đã gắn bó thân phận mình với loài người tội lỗi.Trước khi bắt đầu công cuộc rao giảng Tin mừng, Chúa Giêsu đã làm một cử chỉ thật lạ lùng là Người tới bên bờ sông Giođan và xin Gioan làm phép rửa cho mình.
Dân chúng đến xin Gioan làm phép rửa thì chúng ta hiểu được, vì mọi người đều có tội, nên đã phải thú tội để biểu lộ lòng hoán cải và xin ơn tha thứ của Thiên Chúa. Còn Đức Giêsu, Người là Đấng vô tội, là Đấng Thánh, vì thế Gioan đã thốt lên: “Chính tôi cần phải được Ngài thanh tẩy cho, thế mà Ngài lại đến với tôi” (Mt 3,14). Gioan bối rối khước từ, bởi lẽ Đấng mà ông không đáng xách dép, Đấng là thẩm phán quyền uy, Đấng ban phép rửa trong Thánh Thần, Đấng ấy lại cúi mình xin ông làm phép rửa, thế nhưng Người đã trả lời: “Bây giờ cứ thế đã, vì chúng ta nên làm như vậy để giữ trọn đức công chính” (Mt 3,17).
Gioan đã kêu gọi dân chúng chịu phép rửa “để tỏ lòng sám hối và được ơn tha tội”.Chúa Giêsu là Đấng Thánh, Người không có tội gì để mà sám hối và Người cũng chẳng cần đến ơn tha tội. Vậy nếu Chúa Giêsu chịu phép rửa là chính bởi vì Ngài muốn dấn thân nhập cuộc liên đới với nhân loại, Người muốn đi tới cùng, chấp nhận mang vào thân kiếp người tội lỗi cần được thanh tẩy và đổi mới. Thánh Phêrô đã viết trong thư thứ nhất thật sâu sắc “ tội lỗi của chúng ta, Người đã mang lấy vào thân thể mà đưa lên cây thập giá” (1Pr 2,24). Chúa Giêsu không chỉ tha tội, xoá tội mà còn gánh lấy tội nhân loại, đem nó vào thân thể Người để biến đổi, gạn lọc, đổi mới thành hương thơm sắc đẹp. Người đã biến đổi ngay chính trong bản thân mình tất cả tội lỗi của trần gian, làm cho nó trở nên thánh đức.
Phép rửa mà hôm nay Chúa Giêsu lãnh nhận bởi tay Gioan Tẩy Giả chỉ là một hình ảnh báo trước phép rửa hoàn hảo và tuyệt đối hơn vì nó có khả năng tái sinh đổi mới con người. Khi chịu phép rửa của Gioan, Chúa Giêsu đã công khai liên đới thân phận mình là Thiên Chúa, là Đấng Thánh với thân phận con người tội lỗi. Người không bao giờ phạm tội, Người không vướng một vết nhơ tội lỗi nào, nhưng đã không ngần ngại đến sống giữa nhân loại tội lỗi, đồng hành, đồng bàn ăn uống với những người thu thuế và những người tội lỗi.
Kẻ tội lỗi là kẻ đáng ghét, không ai thương người đáng ghét, nhưng Chúa
Giêsu lại thương người tội lỗi, vì đối với Chúa kẻ tội lỗi đáng ghét nên
đáng thương, đáng được chữa lành. Chúa Giêsu ghét tội lỗi nhưng lại thương
tội nhân, Người đã hoà mình sống giữa họ, chia sẽ thân phận với họ rồi laị
chia sẽ cho họ niềm vui được làm con cái Thiên Chúa và sự thánh thiện của
Người. Những Giakêu, Lêvi, Mađalêna, người phụ nữ Samaria bên giếng Giacop
đã được Người hoán cải đổi đời. Đó là một thái độ, một lập trường đi ngược
với quan niệm thông thường của tôn giáo cũng như người đời.
Tôn giáo thì luôn tách biệt cái thánh thiêng ra khỏi cái phàm tục. Người ta
luôn tôn kính các bậc thánh hiền, ông thánh này bà thánh nọ, ghét bỏ người
tội lỗi. Còn Chúa Giêsu thì coi việc đến với người tội lỗi là sứ mạng của
Người vì Người quan niệm rằng “người mạnh khoẻ không cần đến thầy thuốc,
người ốm đau mới cần”. Bởi đó, Người đã nói: “Ta đến không phải để kêu gọi
người công chính, nhưng để kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn”. Nhưng Chúa
Giêsu không đứng ngoài hay đứng trên để kêu gọi sám hối mà người muốn cùng
họ sám hối như thể thực sự Người cũng là một kẻ tội lỗi cần hoán cải. Do đó,
Người đã xin chịu phép rửa của Gioan.
Nói theo Lão Tử, người sống 500 năm trước Chúa Giáng Sinh, thì việc làm của
Chúa Giêsu khi chấp nhận dìm mình trong dòng nước sông Giođan chính là thực
hiện lý tưởng “đồng kỳ trần” ( toả kỳ nhuệ, giải kỳ phân, hoà kỳ quang, đồng
kỳ trần; nghĩa là làm bớt chỗ bén nhọn, bỏ phân chia, hoà ánh sáng, đồng bụi
bặm. {Đạo đức kinh IV,2; LVI,2}. Ý nói: nếu muốn hoà giải, hoà hợp với người
khác thì phải bỏ óc kỳ thị phân chia, giảm bớt những gì là sắc bén nơi mình
có thể gây nguy hại cho người khác, hoà cái sáng của mình với cái sáng của
tha nhân, và cũng chia sẽ thân phận ‘bụi bặm” với người ta. Nói tóm lại là
đừng nghĩ mình hơn người mà xa cách kỳ thị, nhưng phải thấy được cái sáng
của người, đồng thời cũng thấy được cái bụi bặm nơi mình. Trích dẫn theo:
Trái chín đầu mùa,trang 133. Lm Thiện Cẩm).
Trước sự hạ mình thẳm sâu của Đức Giêsu, Chúa Cha đã tôn vinh Người bằng việc sai phái Thánh Thần hiện xuống và bằng lời tuyen bố: Đây là con Ta yêu dấu.
Ba dấu hiệu mà Phúc âm nêu lên không những tiên báo sự sống lại vinh hiển
của Đức Kitô mà còn tiên báo thời đại ân sủng mà Người mang đến cho loài
người.
- Dấu hiệu 1: Trời mở ra.
Sách Sáng thế đã nói: Ađam và Evà phạm tội, cửa thiên đàng đóng lại ( St 3,23-24). Qua biết bao thế kỷ, Dân Thiên Chúa đã thiết tha cầu nguyện “Ôi ước chi Ngài xé rách các tầng trời và ngự xuống” ( Is 64,1). Nhờ Chúa Kitô, từ nay trời mở ra, một kiểu nói của Thánh kính ngụ ý là con người từ nay được sống thông hiệp với Thiên Chúa.
- Dấu hiệu 2: Thánh thần ngự xuống như chim bồ câu.
Sách Sáng Thế có nói: Trước khi tạo dựng trời đất, thì “Thánh Thần Thiên
Chúa bay lượn trên mặt nước” (St1,2) như để thông truyền sức sống. Khi Chúa
Giêsu chịu phép rửa, Chúa Thánh Thần ngự xuống dưới hình chim bồ câu thì ngụ
ý: Đức Giêsu là con người mới và trong Người nhân loại sẽ được tạo dựng lại,
sẽ được đổi mới. Chính Thánh Phaolô xác định: “ Điều quan trọng chẳng phải
là việc cắt bì hay không cắt bì, nhưng là trở thành tasọ vật mới” (Gal 6,15)
- Dấu hiệu 3: Lời của Chúa Cha: ” Con là con yêu dấu của Ta…”.
Qua lời tuyên bố này chúng ta nhận biết Đức Giêsu là con thật của Thiên
Chúa, và sau này Đức Giêsu dạy cho chúng ta biết: những ai tin vào Ngươì và
nhận phép rửa nhân danh Người thì cũng được thông phần vào địa vị làm con
Thiên Chúa.
Ngày lễ hôm nay mời gọi chúng ta hãy ý thức tới ân huệ cao trọng mà Chúa Giêsu đã đem lại cho chúng ta nhờ Phép rửa của Người. Phép Rửa tội là cửa đưa chúng ta vào sự sống mới, vào Nước trời. Đó là bí tích đầu tiên của luật mới. Đó cũng là bí tích Chúa đã trao lại cho Giáo hội cùng với Tin mừng khi Người truyền cho các Tông đồ: “Các con hãy đi giảng dạy muôn dân, rửa tội cho họ nhân danh Cha và Con và Thánh Thần” ( Mt 28,19). Vì the, Thánh Tẩy là bí tích của đức tin, làm cho loài người được tham dự vào bản tính Thiên Chúa và được ơn làm nghĩa tử, khởi đầu cuộc sống mới trong Đức Kiô. Do vậy, trong nghi thức tiếp nhận, Giáo hội luôn hỏi người dự tòng: “Con xin gì cùng Hội Thánh ?”. “Thưa, con xin đức tin”. “Đức tin mang lại điều gì cho con ? ”. “ Thưa, sự sống đời đời”. Và trước khi nhận bí tích Thánh Tẩy, người dự tòng xác nhận công khai từ bỏ tội lỗi và tuyên xưng đức tin trước mặt cộng đoàn.
Người Kitô hữu được thánh hiến cho Thiên Chúa, đi vào đời sống hiệp thông
với Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần qua bí tích rửa tội. Ý thức ân huệ
cao trọng này để mỗi người chúng ta xây dựng đền thờ tâm hồn mình xứng đáng
cho Ba Ngôi Thiên Chúa ngự trị bằng một đời sống công chính, đạo đức, trong
sạch.
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
TU ĐỨC
QUY CHIẾU
Thời gian này là đầu năm Tây và cuối năm Ta. Đây là những ngày kêu gọi hồi tâm. Hồi tâm để xem lại đời mình. Quá khứ một năm đời mình đã ra sao, và tương lai năm mới đời mình sẽ phải thế nào? Ra sao, thế nào là trong phương diện ổn định đạo đức.
Muốn thấy sự thật, tôi luôn quy chiếu. Tôi đem đời tôi quy chiếu vào Lời Chúa, xem tôi có sống theo Lời Chúa không?
Khi quy chiếu vào Lời Chúa, tôi luôn làm việc đó trong tâm tình cầu nguyện. Tôi cầu nguyện với Chúa Thánh Thần trong đức tin đơn sơ khiêm tốn.
1/ Quy chiếu vào Lời Chúa, khi chọn con đường tôi đi
Trước mắt tôi là vô số con đường. Thí dụ: Đường là một giai cấp, như nông dân, công nhân, doanh nhân; đường là một chủ nghĩa, như tư bản, cộng sản, dân tộc; đường là một nếp sống, như nếp sống tự do bất chấp, nếp sống khắc kỷ tôn ti; đường là một nhân vật, như nhân vật triết học, nhân vật chính trị, nhân vật kinh tế.
Tôi sẽ chọn con đường nào cho tôi? Thưa: Để chọn, tôi quy chiếu vào Lời Chúa. Lời Chúa giới thiệu rất rõ. Con đường tôi phải chọn chính là Chúa Giêsu Kitô.
"Chính Thầy là con đường, là sự thật và là sự sống" (Ga 14,6).
"Thầy là cây nho, các con là cành" (Ga 15,5).
Tôi tin những lời Chúa dạy trên đây. Với niềm tin vững vàng, tôi cam kết theo Người. Tôi năng đọc và suy niệm lời Người. Tôi tập trung lòng đạo vào gương sáng đời Người. Người là đường của tôi. Đường ấy không phải là một hệ thống giáo điều, nhưng là Đấng linh thiêng sống động. Người không xa tôi, Người gần gũi tôi.
Có thể nói: Đường của tôi là ở trong tôi. Đường đó có trái tim. Trái tim ấy chứa tình yêu lạ lùng. Đó là tình yêu khiêm tốn hiền lành, giầu lòng thương xót. Thương xót quá tưởng tượng của loài người. Vì xót thương mà chịu muôn vàn đau đớn để cứu chuộc nhân loại. Vì xót thương mà muốn đồng hoá mình với các kẻ khó nghèo khổ đau.
2/ Quy chiếu vào Lời Chúa, để nhận ra dấu chỉ của con đường đã chọn
Chúa sống trong tôi như một con đường. Đường ấy có những đặc điểm. Chúa Giêsu phán: "Thầy ban cho các con một điều răn mới là các con hãy yêu thương nhau. Các con hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con. Ở điểm này mọi người sẽ nhận biết các con là môn đệ Thầy là các con có lòng yêu thương nhau" (Ga 13,34-35).
Trái tim của Chúa giúp tôi nhìn ra dấu chỉ bề ngoài của những chặng đường nào thực sự là đúng. Đó là những chặng đường tôi sống Lời Chúa một cách sống động. Sống tình yêu chấp nhận khổ đau, để cộng tác với Chúa trong chương trình cứu chuộc.
Có những khổ đau không thể tránh được, như các giới hạn về tuổi tác và sức khoẻ. Có những khổ đau nếu muốn tránh thì có thể tránh được, như các hình thức dấn thân, nhưng Chúa khuyên không nên tránh.
Khổ đau thì qua đi, nhưng đã khổ đau thì không qua đi bao giờ. Thương tích còn đó. Nhưng vết thương còn đó, để đào sâu mãi tình yêu. Chúa sẽ nhìn đến các thương tích như thế của mỗi người, để đánh giá từng người. Chính vì thế, mà giá trị mỗi người trước mặt Chúa sẽ không luôn giống như giá trị của họ trước mặt thế gian.
3/ Quy chiếu vào Lời Chúa, để thấy rõ Đấng sẽ phán xét tôi
Chúa Giêsu phán: "Khi Con Người đến trong vinh quang, có tất cả các thiên sứ theo hầu, bấy giờ Người sẽ ngự lên ngai vinh quang của Người. Các dân thiên hạ sẽ được tập họp trước mặt Người, Người sẽ tách biệt họ với nhau, như mục tử tách biệt chiên với dê" (Mt 25,31-32).
Những lời trên đây cho tôi thấy: Đấng sau cùng xét xử chúng ta là một Đấng ngoài lịch sử. Đấng ấy ở trên thế gian. Vì thế, phán đoán hoàn toàn xác thực sẽ không ở trong cái vòng người ta xét xử nhau.
Đấng phán xét mỗi người là chính Chúa Giêsu. Người sẽ phán xét không theo các phóng sự, các bút ký, các điều tra, các suy đoán, các nghiên cứu, các dư luận, các toà án. Nhưng Người sẽ xét xử theo tiêu chuẩn của Người, trong đó lòng nhân ái, bổn phận bác ái là tiêu chuẩn quan trọng nhất.
Người biết tất cả. Người biết rất rõ. Không ai che giấu được gì. Không ai có thể cãi lại phán quyết của Người.
4/ Quy chiếu vào Lời Chúa, để biết tôi đi về đâu
Chúa Giêsu phán: "Bây giờ Thầy về với Đấng đã sai Thầy" (Ga 16,5). "Lạy Cha, con muốn rằng con ở đâu, thì những người Cha đã ban cho con cũng ở đó với con" (Ga 17,24).
Với những lời trên đây, Chúa cho tôi biết: Tôi được về với Chúa Cha. Người Cha ấy hoàn toàn là tình yêu. Thư thánh Gioan quả quyết: "Thiên Chúa là tình yêu" (2 Ga 4,8).
Thời gian này, niềm tin trên đây đã trở thành rất sống động nơi tôi. Khi thức, tôi luôn nghĩ rằng tôi đang trên đường về Nhà Cha. Khi ngủ, tôi thường chiêm bao chuyến đi về với Cha đã gần kết thúc. Nhưng càng gần tới nhà Cha, tôi càng gặp nhiều gian nan trắc trở. Nhưng chuyến đi ấy không cô đơn. Một chuyến đi chưa đặt chân tới Nhà Cha, nhưng tấm lòng như đã bên lòng Cha giàu tình thương xót.
Khi hồi tâm là chuỗi dài quy chiếu, tôi sẽ thấy phải làm gì sau hồi tâm. Trước hết tôi phải sám hối vì những khoảnh khắc lỗi lầm. Tiếp đến là những quyết tâm sẽ sống tốt hơn. Sau cùng là tôi tạ ơn Chúa vì tất cả.
Tôi biết lịch sử sẽ có nhiều bất ngờ. Nhất là lịch sử Hội Thánh. Mất mát bất ngờ. Khổ đau bất ngờ. Tang tóc bất ngờ. Phục sinh bất ngờ. Nên phải rất tỉnh thức và khôn ngoan. Trong mọi tình huống, tôi không ngừng bám chặt vào Đấng ở trên lịch sử.
Tôi cũng biết an bình của quá khứ không bảo đảm rằng tương lai cũng sẽ thế. Nhưng tôi tin Chúa luôn ở với tôi. Và đó là suối nguồn tình yêu, tôi luôn quy chiếu và tựa nương phó thác.
ĐGM. GB. Bùi Tuần
HIỆP THÔNG GIÁO HỘI
Đài thiên văn của Tòa Thánh được di chuyển đến một nơi khác
Castel Gandolfo, 4/1/08 – Đài thiên văn của Tòa Thánh ở Castel Gandolfo, nơi nghỉ hè của Đức Thánh Cha sẽ được di dời đi chỗ khác.
Các văn phòng và thư viện của đài thiên văn sẽ được di dời đến một tu viện, cách nơi cũ khoảng chừng 1.6 Km. Địa điểm cũ của đài thiên văn sẽ biến thành nơi đón tiếp khách.
Linh Mục José Funes, Giám Đốc đài thiên văn cho các ký giả biết việc di dời đài thiên văn không có nghĩa là Tòa Thánh “hạ cấp” cơ sở khoa học này, mà vì cơ sở mới có nhiều điều kiện thích hợp hơn.
Ngoài ra công tác nghiên cứu thiên văn của Tòa Thánh hầu hết được thực hiện
tại đài thiên văn đặt trên núi Graham, tiểu bang Arizona, Hoa Kỳ là nơi có
các phương tiện kỹ thuật tối tân nhất thế giới. Riêng đài thiên văn nơi đặt
ống kính viễn vọng tại Castel Gandolfo sẽ trở thành bảo tàng viện.
Đài thiên văn của tòa Thánh Vatican đã được thành lập từ năm 1891
ĐTC Biển Đức 16 tiếp kiến ngoại giao đoàn cạnh Tòa Thánh
VATICAN. ĐTC Biển Đức 16 kêu gọi cấp thiết hòa giải tại Irak, tôn trọng quyền tự quyết của nhân dân Liban, kêu gọi Âu Châu đừng chối bỏ căn cội Kitô của mình, giải quyết bằng ngoại giao vấn đề chương trình hạt nhân của Iran...
Những điểm trên đây thuộc vào số những vấn đề được ĐTC Biển Đức 16 đề cập đến trong buổi tiến kiến sáng ngày 7-1-2008 dành cho các vị đại diện của 176 quốc gia có quan hệ ngoại giao với Tòa Thánh, đến chúc mừng ngài nhân dịp đầu năm mới. Buổi tiếp kiến này, theo thông lệ, là dịp để ĐTC kiểm điểm tình hình thế giới đồng thời bày tỏ lập trường của Tòa Thánh đối với các vấn đề thời sự.
Ngài cho biết đặc biệt ”nghĩ đến và cầu nguyện đặc biệt cho các dân tộc bị những thiên tai kinh khủng”, trong đó có Mêhicô, Bangladesh, Peru. Ngài tái khẳng định sự lo lắng của cộng đồng quốc tế về tình hình tại Trung Đông, và kêu gọi ”nhân dân Israel và Palestine hãy tập trung năng lực của mình vào việc áp dụng những cam kết đã đề ra trong dịp Hội nghị ở Annapolis và đàng chặn lại tiến trình đã khởi sự tốt đẹp.”
Về Irak, ĐTC khẳng định rằng ”sự hòa giải tại nước này là một điều cấp
thiết. Hiện nay các vụ tấn công khủng bố, những đe dọa và bạo lực tiếp tục,
đặc biệt chống lại cộng đoàn Kitô, và những tin tức gửi về đây hôm qua
(6-1-2008) xác nhận sự lo âu của chúng tôi; điều hiển nhiên là mấu chốt một
số vấn đề chính trị cần phải được giải quyết. Trong khuôn khổ này một sự cải
tổ hiến pháp thích hợp phải bảo tồn quyền lợi của các nhóm dân ít người”.
ĐTC nhắc đến những điểm nóng tại Á châu: Pakistan, Afganistan, Sri Lanka và
ngài nói thêm rằng: ”Tà tôi cầu xin Chúa cho Myanmar, với sự nâng đỡ của
cộng đồng quốc tế, có một mùa đối thoại được mở ra giữa chính phủ và phe đối
lập, đảm bảo một sự tôn trọng thực sự các quyền của mọi người và các tự do
cơ bản.”
ĐTC ghi nhận tình hình an ninh và ổn định thế giới vẫn còn mong manh và ngài
nhận xét rằng ”Nhưng luật pháp chỉ có thể là một sức mạnh hòa bình hữu hiệu
nếu những nền tảng ấy được thả neo vững chắc trong luật tự nhiên do Đấng Tạo
Hóa ban. Vì thế, ta không bao giờ có thể loại trừ Thiên Chúa ra khỏi chân
trời của con người và lịch sử. Danh Thiên Chúa là một tên hiệu công lý; danh
ấy là một tiếng gọi cấp thiết xây dựng hòa bình.”
Thánh lễ khai mạc năm kỷ niệm 350 năm thành lập Hội Thừa Sai Paris
Lễ khai mạc Năm Hồng Phúc, 2008, kỷ niệm 350 năm thành lập THỪA SAI HẢI NGOẠI PARIS, 1658-2008 tại nhà thờ Thánh Phanxicô Xaviê
Chủ nhật BaVua, 06 tháng 01 năm 2008
Ngày 29 tháng 07 năm 1658, Ðức Cha François Pallu và Ðức Cha Pierre Lambert
de La Motte đã được Ðức Giáo Hoàng Alexandre VII phong chức Giám Mục và đặt
làm Giám Quản Tông Toà Ðàng Ngoài và Ðàng Trong: Thừa Sai Hải Ngoại Paris
được thành lập.
Chủ nhật Ba vua, ngày 06 tháng 01 năm 2008, thánh lễ khai mạc năm Hồng Ân,
2008, kỷ niệm 350 năm thành lập Thừa sai Hải Ngoại Paris, 1658-2008, đã được
long trọng cử hành tại Nhà thờ Thánh Phanxic ô Xaviê, Paris.
Khai mạc Năm Hồng Ân vào ngày Lễ Ba Vua, lễ bổn mạng của mình, Các Thừa Sai
Hải Ngoại Paris cố ý nhắc mình về sứ mệnh rao giảng Tin Mừng mà Chúa đã nhắn
khi xưa: Vậy anh em hãy đi giảng dậy cho muôn dân, làm phép rửa cho họ nhân
danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ những điều
Thầy đã truyền cho anh em. và đây, Thầy
ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế". (Math. 28, 16-20).
1. Lời cám ơn Cộng đoàn và Tạ Ơn Chúa của Cha Bề Trên Tổng Quyền
Mở đầu thánh lễ, cha Gioan Baotixita ETCHARREN, Bề trên Tổng Quyền Hội Thừa Sai Hải Ngoại Paris đã ngỏ lời cám ơn.
• Cám ơn Ðức Hồng Y André Ving-Trois đã nhân lời đến chủ tế Thánh Lễ Khai
Mạc Năm Hồng Ân hôm nay và sẽ chủ tế lễ Tạ Ơn tại Nhà Thờ Ðức Bà Paris, ngày
08 tháng 06 sắp tới.
• Cám ơn các linh mục sinh viên Á châu đã đông đảo đến tham dự thánh lễ,
• Cám ơn các Ðức Giám Mục các địa phận Pháp đã gửi các linh mục đến Hội Thừa Sai Hải Ngoại Paris để tiếp tục công việc truyền giáo,
• Cám ơn Ông Thị Trưởng quận 7 đẵ đến tham dự thánh lễ,
• Cám ơn tất cả những ai, đã cách này cách nọ giúp làm cho đời sống và sinh
hoạt của Hội Thừa Sai được tiếp tục và phát triển phong phú;
• Ðặc biệt cám ơn những vị đã góp công vào việc đào tạo linh mục tại Chủng Viện Thừa Sai và tại Ðại Học Công Giáo Paris
• Cám ơn cha sở xứ Thánh Phanxicô Xaviê đã cho phép Hội Thừa Sai dùng nhà
thờ để cử hành Thánh Lễ Khai Mạc Năm Hồng Ân.
• Cám ơn toàn thể Cộng Ðoàn đã đến tham dự Thánh Lễ Khai Mạc Năm Hồng Ân hôm
nay.
Ðồng thời Ngài cũng dâng Lời Tạ Ơn.
• Tạ Ơn Chúa đã gởi đến Hội Thừa Sai trên 4500 thanh niên, để dâng minh làm
thừa sai hải ngọai,
• Tạ Ơn Chúa đã cho Giáo Hội Pháp trung thành với sứ mệnh truyền giáo
• Tạ Ơn Chúa đã cho Các Giáo Hội Á Châu dịp dâng cho Hội Thánh nhiều vị tử
đạo.
• Tạ Ơn Chúa đã cho các thanh niên pháp cùng hiệp thông với những thanh niên
kitô Á châu.
Và để kết thúc lời cám ơn và lời Tạ Ơn Chúa, Cha Bề Trên Tổng Quyền đã mời Ðức Hồng Y và toàn thể cộng đoàn hiện diện đi vào Thánh Lễ Tạ Ơn khai mạc năm Hồng Ân.
2. Lời chia sẻ Tin Mừng của Ðức Hồng Y Tổng Giám Mục Paris
Chia sẻ Tin Mừng ngày lễ Hiển Linh, Ðức Hồng Y André VINGT-TROIS phân tích
hai thái độ tiếp đón Tin Chúa Sinh ra. Thái độ vui mừng, hy vọng của Ba vua
và thái độ nghi ngại, sợ sệt của Vua Hêrođê. Ðáp lại dấu chỉ sao sáng của
Chúa, Ba vua trả lời bằng sự đi đến, bằng sự hiện diện; Hêrodê đáp lại bằng
lời thối thác. Chúng ta có cảm xúc thế nào trước những tiếng gọi, những dấu
chỉ mà Chúa gởi đến cho ta ?
Ba vua đã nhận ra nơi vua dân Do thái này là vua của muôn dân. Niềm vui của
Elisabét, của Maria khi hay tin Chúa giáng sinh đã biến thành niềm vui của
cả địa cầu. Tình yêu Thiên Chúa đã phá bỏ hết các hàng rào biên giới, lãnh
thổ. Niềm vui về Ðấng Cứu Thế đã lan tỏa khắp trái đất. Lời Chúa đã vang
cùng khắp nhân trần. Cùng với Hài Nhi Cứu Thế, muôn lòng đều mở rộng ra để
tiếp đón hết mọi dân tộc.
Từ Biển Ðịa Trung Hải, một chiều hướng mới, một kỷ nguyên công giáo đại đồng
mới đã mở ra cho khắp các dân nước. Ðó là chiều hướng kitô, đó là kỷ nguyên
Cứu Chúa. Rất nhiều thanh niên đã đáp lại tiếng Chúa gọi, dâng mình làm linh
mục, đi khắp các nẻo đường, đến tận cả những nơi xa xăm, bất chấp hiểm nguy
rao giảng Tin mừng. Từ 350 năm nay, trong Hội Thừa Sai Hải Ngoại Paris, họ
đông trên hơn 4500 người !
Trong xã hội chúng ta hôm nay, như chúng ta sinh sống hôm nay, chúng ta có
thể được gọi làm thừa sai bắng cách nào ? Làm sao chúng ta nhận ra tiếng gọi
? Chúng ta sẽ đáp lại tiếng gọi ấy thế nào ? Chúng ta có sẽ dám bỏ các tiện
nghi không ? Chúng ta có sẽ dám vượt qua những khoảng cách để đến với người
khác không ? Có dám bỏ qua những hố sâu chia cách chúng ta không ? Bây giờ
và Ở đây. Hây tiếp đón nhau bây giờ và ở đây. Nếu bây giờ và ở đây, mà ta
còn không tiếp đón được, thì làn sao dám cao vọng tiếp đón nơi khác, xa hơn,
khi khác, lâu hơn ?
Chúng ta cùng cầu nguyện để có được niềm hy vọng, niềm tin hầu tiếp đón Ðấng
Cứu Thế; để lòng chúng ta được mở rộng hầu tiếp nhận mọi anh em bây giờ và ở
dây.
3. Tiệc mừng chia sẻ niềm vui chung
Sau thánh lễ, theo lời ca « Hãy đi khắp thế gian, giảng dậy Tin Mừng cho
muôn dân, Alleluia. Hãy đi tận cùng trái đất, alleluia » ! Cộng đoàn linh
mục thừa sai trên dưới 300 người, cùng với cộng đoàn tín hữu trên dưới 1000
người, cùng quây quần quanh Ðức Hồng Y André Vingt-Trois, Tỗng Giám Mục
Paris và Cha Gioan Baotixita Etcharren, Bề Trên Tổng Quyền Hội Thừa Sai Hải
Ngoại Paris, và cùng chung niềm vui kỷ niệm 350 năm thành lập Hội Thừa Sai,
ở cuối Nhà Thờ.
Sau đó mọi người theo nhau kéo về phòng khánh tiết quận 7, tham dự tiệc mừng
chung vui, trong đó có khoảng bốn năm chục linh mục sinh viên việt nam, vài
chục tu sĩ nam nữ việt nam và vài chục giáo dân việt nam.
Xin cám ơn các cha thừa sai, đã từ 350 năm nay, góp phần xây dựng Giáo Hội
Việt Nam ! Xin Chia vui cùng các cha mừng năm Hồng Phúc, kỷ niệm 350 năm
thành lập Hội Thừa Sai Hải Ngoại Paris !
Paris, ngày 07 tháng 01 năm 2008
GS. Trần Văn Cảnh
Dòng Tên Khai mạc Tổng Hội lần thứ 35
ROMA (7.1.2007) – Tổng Hội thứ 35 của Dòng Tên đã được chính thức khai mạc bằng thánh lễ trọng thể do Đức Hồng Y Franc Rodé, Tổng trưởng Thánh bộ các Dòng Tu và các Tu hội Tông đồ, cử hành vào lúc 10 giờ sáng ngày 7 tháng 1 năm 2008 tại Nhà thờ Gesù. Cha Bề trên Cả Peter-Hans Kolvenbach, S.J. đã cùng đồng tế trên Cung thánh với sự tham dự của 225 thành viên tham dự Tổng Hội.
Trong
bài giảng, Đức Hồng Y Rodé đã nêu lên những điểm nhấn quan trọng trong Hiến
chương mà thánh I-nhã Loyola, Đấng sáng lập Dòng Tên, đã qui định ngay từ
buổi đầu Dòng được phôi thai. Ngài cũng nhấn mạnh rằng sứ mạng của Tổng Hội
lần này khi chọn ra một cha Bề trên Cả kế nhiệm là một nhiệm vụ có giá trị
nền tảng ảnh hưởng đến sứ vụ và đời sống tương lai của toàn Dòng và vì thế
ngài đã nguyện chúc cho Tổng Hội sẽ lựa chọn được “một vị sống kết hợp mật
thiết với Chúa và gắn bó với cầu nguyện” như thánh Tổ phụ mong ước và qui
ước (Hiến chương số 735).
Đức Hồng Y Rodé cũng đã nhấn mạnh về đặc sủng của việc huấn luyện thiêng
liêng mà thánh I-nhã đã đúc kết bằng kinh nghiệm Linh Thao của thánh nhân.
Ngày nay, Linh đạo I-nhã không chỉ có giá trị quan yếu trong việc huấn luyện
của nội bộ Dòng Tên mà còn đóng góp những ảnh hưởng quan trọng đến việc huấn
luyện của nhiều Dòng tu khác. Quá khứ cũng cho thấy Linh đạo I-nhã đã góp
phần rất lớn trong việc đào luyện tông đồ và giáo dục thiêng liêng trong môi
trường giáo dục Đại học mà Dòng dấn thân phục vụ. Vì thế, Đức Hồng Y Tổng
trưởng cũng nhắc nhớ các tu sĩ Dòng Tên luôn cố gắng giữ gìn đặc sủng thiêng
liêng mà Thiên Chúa đã ưu ái ban tặng cho Dòng qua thánh I-nhã; luôn cố gắng
bảo vệ truyền thống vâng phục tuyệt đối mà di sản để lại trong việc sống lời
khấn thứ tư “vâng phục Đức Thánh Cha” của các tu sĩ Dòng Tên; cố gắng thăng
tiến đời sống tông đồ “hành động trong chiêm niệm” giữa lòng nhân thế, trong
lòng giáo hội, và bằng sự sung mãn của sức sống rao giảng Tin Mừng.
Vào cuối thánh lễ, cộng đoàn hướng về bàn thờ kính thánh I-nhã. Bức tranh
tuyệt tác của tu huynh Andrea Pozzo, SJ (1642-1709) nổi bật họa tiết mầu
nhiệm Ba Ngôi, Ngôi Lời Nhập Thể, mẫu tự Thánh Danh HIS, biểu tượng sứ vụ
Dòng Tên và linh đạo I-nhã hiện diện uy linh phía bên trên mộ phần của thánh
nhân. Trong khoảnh khắc thinh lặng, bức danh hoạ rộ nét thiêng liêng đó
dường như được 2 thiên thần từ vòm cao trang trọng ‘gieo’ xuống đất thấp để
vén mở chân dung thánh I-nhã được công phu tạc đúc bằng bạc đang trang
nghiêm hiện diện giữa Tổng Hội. Cha Bề trên Cả xướng lên Lời nguyện xin sự
chuyển cầu của thánh Tổ I-nhã và cả cộng đoàn hiệp nguyện bằng Kinh Dâng
Hiến:
Xin Chúa nhận lấy
tự do,
trí nhớ, trí hiểu,
cùng toàn vẹn ý chí của con –
tất cả những gì con đang có và sở hữu
Chúa đã ban tặng cho con,
là của Ngài, lạy Chúa, con xin trao lại,
tất cả là của Chúa;
xin dùng theo ý Chúa.
Xin chỉ ban cho con tình yêu và ân sủng của Chúa;
như thế là đầy đủ cho con.
Sau đó, cha Bề trên Cả thắp lên một ngọn đèn dầu và xông hương mộ thánh
I-nhã. Ngọn đèn này được thắp sáng suốt cho đến khi kết thúc Tổng Hội 35. Ở
các Tỉnh Dòng trên toàn thế giới, nhiều nơi cũng thắp lên một ngọn nến tương
tự tại Nhà nguyện để thể hiện sự hiệp nhất và lòng hiệp thông.
Vào buổi chiều sau thánh lễ, Tổng Hội bắt đầu họp phiên đầu tiên. Nếu thánh
lễ khai mạc đã mở cửa cho giới truyền thông được đăng kí tham dự để chứng
kiến và phổ biến thì có thể nói trong những ngày cận kề sắp tới sẽ là những
phiên “họp kín” vì chỉ có 225 + 1 (cha Peter-Hans Kolvenbach) đại biểu được
chỉ định đại diện cho hơn 19,200 tu sĩ Dòng Tên trên toàn thế giới [Châu Phi
(18 đại biểu), Châu Á và Châu Úc (64 đại biểu), Châu Âu (69), Châu Mỹ
La-tinh (40 đại biểu), Bắc Mỹ (34 đại biểu)]. Theo nghị trình thì 4 ngày kế
tiếp sẽ là những ngày tập trung cầu nguyện, bàn hỏi, và nhận định để tiến
hành bầu chọn cha Bề trên Cả thứ 30 kể từ khi thánh I-nhã được Tổng Hội đầu
tiên lựa chọn tín cử vào ngày 19 tháng 4 năm 1541. Cha Peter-Hans Kolvenbach
đã được Tổng Hội thứ 33 tín cử ngay vòng phiếu đầu tiên vào ngày 13 tháng 9
năm 1983.
Theo Hiến chương của Dòng Tên thì cha Bề trên Cả không có giới hạn nhiệm kì,
đây là lần thứ 2 trong lịch sử của Dòng Tên khi mà Tổng Hội được triệu tập
họp bầu cha Bề trên Cả khi vị đương nhiệm còn sống; lần đầu tiên là lúc Tổng
Hội thứ 33 được triệu tập (1983) trong hoàn cảnh khi cha Pedro Arrupe đột
quị. Trong trường hợp của Tổng Hội 35 này, vào ngày 6 tháng 2 năm 2006, cha
Bề trên Cả đã thông báo cho toàn Dòng về ý định từ nhiệm sau khi thỉnh ý và
được Đức Thánh cha Benêđíctô XVI chấp thuận; Tổng Hội lần thứ 35 của Dòng
Tên đã được triệu tập.
(Hình: Don Doll, SJ)
Vũ, sj
Cha Giuse Nguyễn Thanh Liêm - Chủ Tịch Liên Ðoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ - Ðến thăm Ðại Chủng Viện Thánh Giuse Hà Nội.
Hà Nội, Việt Nam (4/01/2008) - Vào hồi 18 giờ 30 ngày 3.1.2008, cha Giuse Nguyễn Thanh Liêm, Chủ tịch Liên Ðoàn Công Giáo Việt Nam (CTLÐCGVN) tại Hoa Kì, đã đến thăm và nói chuyện với chủng sinh tại hội trường Ðại chủng viện thánh Giuse Hà nội.
Trong buổi gặp gỡ, cha Chủ tịch chia sẻ hai vấn đề với chủng sinh: một là những kinh nghiệm mục vụ của ngài, hai là giới thiệu qua về tổ chức Liên Ðoàn ngài đang làm việc. Trước hết, với vai trò một người cha, người anh, ngài ân cần truyền lại cho các chủng sinh, những vị mục tử tương lai một số hàntrang cần thiết để làm việc sau này. Cha Giuse đặc biệt nhấn mạnh đến tính kiên nhẫn trong từng công việc... Với tư cách là vị tân Chủ tịch Liên Ðoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì, ngài chia sẻ với anh em thành phần lãnh đạo cũng như tình hình hoạt động hiện nay trong Liên Ðoàn. Ðặc biệt, ngài cũng muốn anh em thấy rõ định hướng của ngài cũng như Liên Ðoàn trong bốn năm kế tiếp...
Sau buổi nói chuyện với chủng sinh tại hội trường, cha Giuse đã ở lại dùng bữa cơm tối thân mật cùng gia đình Ðại chủng viện.
Sáng sớm hôm sau (4/01/2008), vào lúc 5 giờ 30 cha Giuse đã chủ sự thánh lễ bằng Anh ngữ tại Nguyện đường. Cùng đồng tế với ngài có qúy cha trong ban giám đốc, ban giáo sư và toàn thể 144 chủng sinh.
Phần giảng sau bài Tin Mừng, ngài chia sẻ: Hơn 2,000 năm trước, Chúa Giêsu đã mời gọi các Tông đồ Hãy Ðến Mà Xem. Như vậy, chính Ngài là Người đã thành lập Chủng viện đầu tiên với mười hai tông đồ. Ðến mà xem không phải chỉ giúp thỏa mãn tính tò mò của con người nhưng đến xem một nhân vật hết sức quan trọng. Một nhân vật mà mới đây, Ðức Thánh Cha Bênêđichtô XVI đã đề cập đến trong cuốn Ðức Giêsu Thành Nagiarét của ngài. Nội dung cuốn sách cho chúng ta thấy Dung Mạo một Ðức Giêsu xuống thế làm người vì yêu thương nhân loại. Vì yêu thương mà Ngài đã chết trên Thập giá. Chúng ta hãy mỗi ngày đến gặp gỡ Ngài, ở lại với Ngài để khám phá ra Dung Mạo tuyệt vời cuả Ðức Kitô. Từ đó giúp anh em xác tín con đường đi của mình hơn nữa.
Ðược biết, sau khi thăm Ðại chủng viện Hà nội, cha chủ tich Liên Ðoàn Công Giáo Việt Nam tiếp tục viếng thăm giáo phận Huế và thành phố Saigòn... Nguyện chúc cha có một chuyến đi bình an, mang lại nhiều kết quả tốt đẹp cho sự hiệp nhất giữa những người công giáo trong và ngoài quốc gia.
Gioan Ðình Sơn
TÌM HIỂU & SỐNG ĐẠO
Chào mừng năm giáo dục Kitô giáo 2008 : Cho Niềm Tin Trổ Bông
Trong những ngày qua, trên toàn thế giới, và ngay ở Việt Nam cũng tưng bừng chào đón năm 2008. Riêng đối với Giáo hội Việt Nam đã chuẩn bị bước vào năm mới bằng cách dành trọn năm nay để hướng dẫn sinh hoạt, tập trung cho vấn đề giáo dục, nhất là giáo dục niềm tin. Thư chung 2007, số 7 viết:
“Trước khi về trời, Chúa Giêsu đã trao cho Giáo hội sứ mạng lên đường dạy dỗ muôn dân. Từ đó, giáo dục trở thành sứ mạng gắn liền với sự hiện diện của Giáo hội giữa lòng thế giới. Giáo hội chính là mẹ săn sóc toàn diện đời sống con người, kể cả đời sống trần thế, trong mức độ liên hệ với lời mời gọi của Thiên Chúa. Vì thế, Giáo hội thông phần vào việc mở mang và phát huy nền giáo dục (Tuyên ngôn giáo dục, Lời mở đầu). Sứ mạng của Giáo hội là tạo điều kiện để mọi người đều được hưởng một nền giáo dục Kitô giáo” (Tuyên ngôn giáo dục, số 2).
Và trong lời kết của thư chung 2007, số 39:
“Giáo dục Kitô giáo còn là lời mời gọi cấp bách. Sự thay đổi choáng ngợp của nền văn minh thời đại không cho phép chúng ta chần chừ, trì hoãn, nếu không muốn bị đẩy vào nguy cơ tụt hậu” (Thư chung, số 39).
I. Đời sống đạo đức trong cơn lốc thị trường
Nền kinh tế thị trường đang làm chao đảo nhiều giá trị tinh thần nói chung; giá trị đạo đức nói riêng. Phải thẳng thắn nhìn nhận là đời sống đạo đức đang bị tụt dốc.
1. Nền luân lý bị băng hoại
Trong thế giới đề cao lợi nhuận, có một số người đã đồng hoá thị trường tự do với một thứ “tự do phóng túng”, phi đạo đức và bất chấp luật lệ. Có những người khác lại phong tiền hay khách hàng làm “thượng đế” ! Thôi thì ai muốn làm gì thì làm, miễn sao kiếm được nhiều tiền và có nhiều cơ hội để hưởng thụ. Nếu không còn giá trị đạo đức, vắng bóng lương tâm, thiếu vắng lý tưởng xã hội và tình tự quốc gia dân tộc… con người biết lấy gì để lấp đầy sự trống vắng kinh hoàng đó? Trong hoàn cảnh đó, chúng ta hiểu được tại sao một số người trẻ đang choáng ngợp trước vẻ quyến rũ của xã hội tiêu thụ, sống buông thả phó mặc cho sức hấp dẫn của tiền, tình, rượu và ma tuý!
Mấy tháng vừa qua, dư luận xôn xao về scandal của diễn viên Hoàng Thuỳ Linh trong “Nhật ký Vàng Anh”. Bộ phim có tính giáo dục cho giới trẻ. Nhưng chính diễn viên Vàng Anh lại là một nạn nhân của xã hội, hưởng thụ, trác táng và phá hại lẫn nhau.
Chính vì vậy, bên cạnh hai đứa con hư của thời bao cấp là “đạo đức giả và vô trách nhiệm”, cơ chế thị trường hoang dã đang được áp dụng tại Việt Nam đã sinh thêm hai đứa con hư nữa : đó là nóng ruột kiếm tiền và cắm đầu hưởng thụ. Mọi nhược điểm và tệ nạn khác của xã hội Việt Nam hôm nay chỉ phát huy tác hại trong môi trường của bốn thói xấu này.
Phải chăng cũng vì vậy mà một số người vẫn tiếp tục hô to những khẩu hiệu lớn lao và đẹp đẽ, nhưng khi có cơ hội tiếp cận với những lợi lộc do hoàn cảnh mới mang lại… ít khi bỏ lỡ các dịp kiếm tiền và hưởng thụ ?
2. Cái nhìn trực diện vào vấn đề
Đã từ lâu, người ta quá say mê lối đạo đức cách mạng, mà quên mất thực tế cuộc sống. Trong bối cảnh đó, có lẽ Nguyễn Huy Thiệp là một trong những nhà văn đã tiên phong đối diện với cái xấu và cái ác trong xã hội này. Ông thẳng thắn nhận diện, phân tích và giải phẫu nó. Ba nhân vật chính Thuấn, Thuần và Thuỷ trong “Tướng về hưu”, chẳng hạn, có thể coi là ba khuôn mặt điển hình của thời đại.
Ông Thuấn, tướng về hưu và chủ gia đình, bản tính nhân từ và độ lượng. Những tưởng “việc lớn trong đời đã làm xong” về nghỉ hưu, nhưng xét kỹ ông chỉ làm được mỗi một việc lớn duy nhất là chôn ba nghìn người. Ông cứ nghĩ đã phụng sự con người, thật tình ông chỉ thạo việc chôn người. Lấy việc điều quân làm lẽ sống và chiến tranh làm dưỡng khí, nên trong hoà bình, ông thoi thóp, ngộp thở, vô tích sự. Khinh việc nhỏ như kiếm tiền, kiến trúc xã hội, làm kinh tế…, nhưng lại không ngại tiêu và thích cho tiền. Sau 58 năm phục vụ tổ quốc, trở về nhà ông thấy gì ? Ông thấy thai nhi được nấu lên cho chó và lợn ăn.
Thuần, người con trai, 37 tuổi, đã du học Đông Âu, tốt nghiệp kỹ sư nhưng lại làm việc tại viện vật lý. Chính hiệu là một trí thức ăn bám, vô trách nhiệm và vô tích sự. “Không sống được một mình”, ông bố bảo thế, và cũng “không” dám lấy quyết định. Cái gì cũng phải hỏi và nhờ vợ. Ngay cả khi thấy vợ rúc rích với nhân tình ở ngay trong nhà, cũng “không” dám làm gì. Nhưng trước những khó khăn và những chuyện động trời xảy ra trong gia đình, anh vẫn điềm nhiên đọc Sputnich và hút thuốc Ga-lăng.
Dưới ngòi bút sắc bén và điêu luyện của Nguyễn Huy Thiệp, Thuần kể chuyện như sau : “Một tối, tôi đang đọc Sputnich, cha tôi lặng lẽ đi vào. Ông bảo : ‘Cha muốn nói chuyện với con’. Tôi đi pha cà phê, cha tôi không uống. Ông hỏi : ‘Con có để ý công việc của Thuỷ không con ?’ Cha cứ rờn rợn.”
“Vợ tôi làm việc ở bệnh viện sản, công việc là nạo phá thai. Hàng ngày các rau thai nhi bỏ đi, Thuỷ cho vào phích đá mang về. Ông Cơ nấu lên cho chó, cho lợn. Thực ra điều này tôi biết nhưng cũng bỏ qua, chẳng quan trọng gì. Cha tôi dắt tôi xuống bếp, chỉ vào nồi cám, trong đó có các mẩu thai nhi bé xíu. Tôi lặng đi. Cha tôi khóc. Ông cầm phích đá ném vào đàn cho béc-giê : “Khốn nạn ! Tao không cần sự giàu có này !” Đàn chó sủa vang. Ông bỏ lên nhà. Vợ tôi đi vào và nói với ông Cơ : “Sao không cho vào máy xát ? Sao để ông biết !” Ông Cơ bảo : “Cháu quên, cháu xin lỗi mợ”.
Để có thể phát triển toàn diện, con người cần môi trường lành mạnh, điều kiện vật chất, khoảng trống, tự do, thoáng khí và một tình yêu thương. Đời sống đạo đức cũng cần một số điều kiện nào đó để phát triển. Đạo đức là thứ xa xỉ trong một môi trường chật hẹp... Với một căn nhà 20 mét vuông, bảy mạng người chen chúc sống trong đó, mỗi người chưa được 3 mét vuông, sinh tồn, đồ đạc không có chỗ để, vậy đạo đức để vào đâu ?
Bằng câu văn ngắn gọn, sắc bén và hàm súc, Nguyễn Huy Thiệp bắn thẳng vào hồng tâm của xã hội Việt Nam hiện nay, làm vỡ mủ, toé máu. “Đạo đức thực ra cũng cần có môi trường... Con người bé nhỏ chúng ta ôm ấp đạo đức trong một môi trường vô luân thì sẽ bi kịch cả thôi” ?
Dù rằng kỹ thuật và kinh tế đóng vai trò chủ động trong xã hội hôm nay, nhưng không thể vắng bóng tiêu chuẩn đạo đức trong phát triển. Bất cứ một cuộc cải tổ kinh tế – xã hội nào cũng đòi hỏi những yếu tố tinh thần thích hợp để thành công. Chỉ khi nào những nhu cầu về tinh thần được phát triển và được thoả mãn thì con người mới hăng say đóng góp tim óc cho đất nước.
Nhìn lại các quốc gia sau thời chiến tranh, chúng ta thấy mẫu gương của dân tộc Nhật bản, Hàn quốc, họ cũng tìm mọi cách để giải quyết vấn đề kinh tế và đời sống, nhưng vẫn cố gắng phát huy văn hoá truyền thống, cố gắng bảo tồn các nền văn hoá truyền thống. Phải nói, đòi sống của họ vẫn giữ được nhịp độ thăng bằng những giá trị tinh thần và vật chất.
Rất buồn khi thấy hình như xã hội Việt Nam hôm nay đang thiếu hụt những điều kiện tinh thần và đạo đức ấy. Có người nghĩ rằng nước ta có thể thoát khỏi tình trạng khủng hoảng về kinh tế, nhưng xã hội ta lại phải đương đầu với một cuộc “tổng khủng hoảng về nhân cách”, khó thoát ra được. Đó là lý do tại sao, “kỷ nguyên thông tin đã làm cho trái đất như thu nhỏ lại, mà sao cái mảnh đất riêng đau thương đầy bom đạn của mình thì cứ doãng ra mãi !” (Hà Sĩ Phu, Thơ gởi Hoàng Minh Chính, tháng 2/1998).
II. Một số đề nghị cụ thể
1. Canh tân đời sống gia đình
Trước hết, trong phạm vi
gia đình, chúng ta nhận thấy có nhiều triệu chứng của sự khủng hoảng. Gia
đình là cái nôi sự sống và là nôi hoà bình (Thông điệp hoà bình, 2008). Gia
đình là nơi cung cấp nền giáo dục đầu tiên và căn bản cho một con người. Vì
chữ hiếu “lễ giáo gia phong” bị bỏ quên, thì người ta sẽ phải lãnh chịu
những hậu quả, chẳng những trong chính gia đình, nhưng còn trong mức độ toàn
xã hội.
Ngày nay có nhiều cha mẹ lao vào đời sống kinh tế, coi việc thăng tiến địa
vị xã hội là quan trọng hơn đời sống gia đình. Bữa cơm gia đình mà mọi thành
viên trong gia đình đều hiện diện ngày càng trở nên hiếm. Tương quan vợ
chồng, cha mẹ, con cái... vì thế mỗi lúc một lỏng lẻo, suy yếu. Hậu quả là
môi trường gia đình vốn được mệnh danh là “mái ấm”, không còn nồng nàn tình
cảm như xưa. (Thư chung 2007, số 11)
Từ đó, chúng ta thấy tình trạng đổ vỡ trong đời sống hôn nhân càng gnày càng gia tăng, để lại những hậu quả nặng nề cho tâm hồn trẻ thơ và thanh thiếu niên. Tình trạng con cái hành hung, ngược đãi cha mẹ, anh em từ bỏ nhau, kiện tụng và tranh giành phần gia sản thấy nhan nhản trong xã hội hôm nay... Gia đình là tế bào nhỏ nhất, nền tảng của xã hội và Giáo hội, xem ra đã bắt đầu rạn nứt.
Gia đình là Hội thánh thu
hẹp, nơi đó mọi người đều thượng tôn ý Chúa. Gia đình là cộng đồng tình yêu,
mọi người đều quan tâm đến nhau, và cố tạo một khung cảnh thân thương, ấm
áp. Mọi người dám hy sinh cho nhau, nhường nhịn nhau. Để giữ được mái ấm gia
đình, đòi người ta phải nuôi dưỡng tình yêu và ưu tiên cho hạnh phúc gia
đình. Dù có thành công trong việc giành cho mình vị thế xã hội cao, thành
công trong việc gia tăng mức thu nhập, nhưng lại thất bại trong đời sống gia
đình thì cũng coi như vô ích.
Hãy củng cố đời sống gia đình và coi hạnh phúc gia đình là trên hết. Do đó,
có nhiều gia đình tổ chức tham dự thánh lễ một lúc, hoặc đọc kinh tối gia
đình chung với nhau, để củng cố cho mỗi thành viên gia đình cảm thấy hạnh
phúc. Ai cũng cảm thấy quí và mong ước có nhiều buổi họp mặt trong tuần.
2. Lưu ý đến khía cạnh tâm linh
Một cách đơn giản, ta có thể diễn tả : tâm linh là chân trời cảu những ứng xử trong cuộc sống đời thường. Không có chân trời, mọi hình ảnh đều trở nên mặt phẳng, không còn độ sâu và không còn diễn tả được khuôn mặt sống động của “nhân linh ư vạn vật”.
Đối với những người có niềm tin Kitô giáo, ăn uống, gặp gỡ, làm việc... không chỉ là ăn ngon, không chỉ là giao tiếp lịch sự, không chỉ là thăng tiến nghề nghiệp... nhưng còn là thể hiện lòng trung thành với Thượng Đế, với đạo giáo. Đối với tâm thức người dân Việt nói chung, đời sống luân lý luôn thấm nhuần mối liên hệ sâu xa với tổ tiên, ông bà, như là những người mà mình còn đang giao tiếp sống động, chứ không phải chỉ như một sự tưởng nhớ. Đối với người Nhật chẳng hạn, thiền thấm nhập vào hầu như tất cả mọi sự để mọi sự đều có thể trở thành “đạo”, đáng võ cũng là đạo, uống trà cũng là đạo, cắm hoa cũng là đạo, bắn cung cũng là đạo... Đó chính là chiều kích tâm linh của đời sống con người.
Trong tương quan của con người với nhau, khi không còn khung trời tâm linh, người ta cũng chỉ còn có một cách duy nhất là đối xử “tay đôi” với nhau mà mức độ cao lắm cũng chỉ là một sự tính toán “công bằng”. Không có tâm linh, người ta phải chọn lập trường sống với người khác theo kiểu “bạn ra bạn, và thú ra thù”.
Quả thật, tâm linh là chiều kích siêu việt làm nên chân trời của mọi thái cử trong cuộc sống con người. Con người nếu chỉ được hiểu , trong tính hiện thực của nó, như “tổng hoà các quan hệ xã hội”, hoặc như một định nghĩa truyền thống của chủ nghĩa Mác, “là một thực thể tự nhiên có tính chất người”, sẽ không thể có được một chân trời để định hướng và để được kêu mời vươn lên mãi.
Tóm lại, ta thấy có hai ý nghĩa của tâm linh :
* chân trời tâm linh mở cửa để đón nhận bước tiến không ngừng của con người; và
* chân trời tâm linh giúp con người có thể ướm những thái cử hàng ngày của mình vào đó, và tìm thấy thoả mãn nhu cầu siêu việt trong chính bản chất người của mình.
Phải chăng, trong cuộc
khủng hoảng đạo đức hiện nay, chính khung trời tâm linh mới có thể trở thành
một “lực lượng” có khả năng trụ vững để gìn giữ những yếu tố khác trong cơn
lốc của nền kinh tế thị trường.
3. Cần lưu ý về lối sống đạo của Kitô hữu hôm nay
Cần có thái độ đồng hành, nâng đỡ và hướng dẫn Dân Chúa tìm về đời sống đạo đức chiều sâu. Cần lưu ý về lối sống đạo của Kitô hữu hôm nay :
Người Kitô hữu chỉ đón nhận ân sủng như là những sự vật, nghĩa là những món quà từ Thiên Chúa mà không còn khả năng nhận ra “món quà” chính yếu là chính Đấng Ban ân sủng, tìm kiếm “ân sủng thụ tạo” mà quên mất “ân sủng bất thụ tạo”.
Người Kitô hữu tham dự các bí tích như là đến với những “máy ban ơn phúc” chứ không phải sống lại giao ước ngôi vị giữa bản thân mình và chính Chúa;
Người Kitô hữu Công giáo đọc lời Chúa như là những bài học luân lý chứ không mấy khi nhận ra Lời Chúa là lời ngỏ với chính bản thân; và việc đáp lại lời ngỏ của Ngài làm nên một lịch sử nghĩa tình;
Người Kitô hữu giữ đạo chỉ là giữ giới răn, và giữ giới răn như một sự chịu vậy, nghĩa là không sống được thái độ tự do của con cái Chúa, nhưng là tinh thần nô lệ.
Người Kitô hữu cầu nguyện chỉ là xin ơn chứ không phải một sự trao đổi thân tình như hiến tặng cho Chúa chính tâm hồn của mình.
Đời sống đạo gắn liền với nếp sinh hoạt theo khuôn khổ nên ít tạo cho người tín hữu có tưong quan cá vị với Thiên Chúa, một nhu cầu gặp gỡ Chúa
Thay Lời kết: Đức Kitô “Vạn thế sư biển”
Hãy noi gương đời sống của Chúa Giêsu, Ngài đã làm người và ở giữa chúng ta, chính là để dạy chúng ta làm người như chính Ngài đã làm người, một con người tại thế, biết yêu thương, tôn trọng cả xác lẫn hồn, biết xây dựng đời sống tinh thần cũng như vật chất.
Đức Giêsu không chỉ loan báo Tin mừng nước Thiên Chúa, mà Ngài còn bẻ bánh cho họ ăn (Mt 14,15-21), và cũng lưu tâm đến niềm vui của người tham dự tiệc cưới Cana (Ga 2, 1-11). Do đó, với niềm tin soi dẫn, người tín hữu hôm nay dấn thân vào đời, và xây dựng Nước Chúa trong bình an, hạnh phúc. Mến Chúa và yêu người là hai mặt của vấn đề sống đạo hôm nay. Như Chúa Giêsu, người tín hữu hôm nay cũng phải sống và làm cho mọi người “được sống và sống dồi dào” (Ga 10,10), và đó chính là làm cho “thiên đàng chớm nở ngay dưới thế” rồi vậy.
-------------
1. Xc. Hồ Sĩ Quý, Mấy tư tưởng lớn của C. Mác về Con Người, Triết học
6/2003, Viện Triết Học, Trung tâm Khoa Học Xã Hội Và Nhân Văn Quốc gia,
trang 12-18
Dom. Đinh Viết Tiên, OP
THINH LẶNG
Có những người tưởng tượng về Môsê thế này:
Trước khi được sai đi lãnh đạo cuộc giải phóng dân Do thái khỏi ách nô lệ Ai cập, Môsê đến thụ giáo với một vị thầy nội tiếng tại vùng Mađian. Qui luật suy nhất là : Thinh lặng.
Ngày ngày thầy trò cùng nhau ngao du sơn thủy. Đứng trước núi non hùng vĩ và bao vẻ đẹp của thiên nhiên, Môsê cảm thấy không gì dễ dàng và thích thú cho bằng được ở thinh lặng.
Một hôm thầy trò đang đi dọc theo bờ biển, Môsê thấy một bé trai đang chới với trong nước và người mẹ kêu lên inh ỏi. Môsê không thể giữ thinh lặng trước cảnh tưởng đó, ông cất tiếng hỏi thầy: "Thưa thầy, thầy không làm gì để cứu đứa bé sao?"
Thầy thinh lặng rồi tiếp tục đi. Môsê bước theo thầy mà lòng không yên chút nào, ông cứ nghĩ miên man: "Tại sao thầy mình lại nhẫn tâm đến thế?".
Đi tiếp, Môsê bỗng dừng lại đưa tay chỉ ra biển và nói: "Thầy nhìn kìa, nguyên một chiếc thuyền chở đầy người đang bị đắm".
Thầy vẫn thinh lặng và tiếp tục đi, như thể họ không biết gì đang xảy ra trước mắt vậy.
Môsê, tâm hồn cảm thấy bối rối, rồi với Chúa để biết tại sao thầy mình lại như vậy.
Chúa nói thế này : "Thầy của con hoàn toàn có lý. Đứa bé chới với ven bờ biển chỉ là dàn cảnh để khai mào cho một cuộc chiến tranh khốc liệt giữa hai dân tộc, còn chiếc thuyền đang đắm ngoài khơi là thuyền của bọn cướp đang chuẩn bị tấn công ngôi làng ven biển. Thầy của con đã có lý để giữ con đứng bên ngoài những hành động tội ác ấy".
[sưu tầm]
Thiên Chúa : tư tưởng, ý định, lời nói, chương trình, hành động của Ngài thật khác con người. Như Môsê chẳng hạn : trong thời gian ở cung đình là thời gian cần thinh lặng. Thế rồi tại sao ông phải trốn lên núi. Đơn giản là không kiên nhẫn đủ, hành động trước cả Thiên Chúa.
Sống đức tin là một cuộc hành trình đi vào chương trình của Thiên Chúa, chấp nhận làm theo chỉ dẫn của Ngài. Để có thể dễ dàng đón nhận Thánh Ý, thì thinh lặng là điều rất cần thiết.
Thinh lặng giúp ta ra khỏi những ồn ào của cuộc sống, ra khỏi những đam mê sôi sục của cuộc đời, ra khỏi những tính toán ích kỷ, ra khỏi con người hạn hẹp nhỏ bé của mình để lắng nghe tiếng Chúa trong cõi lòng sâu thẳm, nhờ vậy ta mới có thể cảm nếm được sự khôn ngoan Ngài.
Đức tin là một ân sủng. Nhờ đức tin ta mới có thể hiểu được thế nào là ân sủng. Và nhờ ân sủng ta mới có thể biểu lộ đức tin.
Nhiều khi con người không đủ kiên nhẫn, không đủ sáng suốt để suy nghĩ trước mọi biến cố trong cuộc sống. Lại còn bị những lề thói, tập tục truyền thống của xã hội, của tôn giáo, của gia tộc, của xóm làng ảnh hưởng hay che phủ khiến ta không còn nhận ra sự thật.
Vì thế, nhiều người dễ dựa vào một vài dữ kiện, một vài biểu hiện bề ngoài rồi phán quyết người ấy thế này thế nọ, người kia như thế là không đúng. Phải như mình mới đúng, mới chấp nhận. Như ăn uống phải giống mình, nói năng, đi đứng giống mình, quần áo… Nói chung cứ phải giống và hợp với suy nghĩ của mình, thì đó mới là đúng, là hay. Còn khác thì sai.
Không phải, khác đơn giản chỉ là khác. Đẹp đơn giản nó là đẹp. Chân lý đơn giản nó là chân lý, không phải cứ giống mình mới là đúng.
Nếu khiêm tốn, biết quan sát và chú ý những điều khác trong cuộc sống, ta sẽ thấy và học được nhiều điều mới trong cuộc sống.
Thanh Thanh
CÁC TẦNG TRỜI MỞ RA
Nhớ lại năm 2004, khi niềm vui Giáng sinh còn đang náo nức trong lòng người thì biến cố động đất và sóng thần làm hơn 250.000 người thiệt mạng, và còn nhiều hơn nữa do dịch tễ và bệnh tật đi kèm sau tai nạn, đã hằn sâu trong lòng nhân loại một vết thương đau đớn, nhưng chính cái thiên tai khủng khiếp đó lại làm sáng lên hơn bao giờ hết cái tinh thần của Mùa Giáng sinh, còn được gọi là Mùa Trao tặng (Season of Giving) :
Một bài viết trên báo Tuổi Trẻ ngày 31.12.2004 thuật lại tiến trình cứu hộ tại Inđônêsia : “Hai giờ sáng, chương trình truyền hình vẫn tiếp tục trực tiếp những nỗ lực của chính quyền và các tổ chức nhân đạo tại Banda Aceh. Hình ảnh những cô gái, chàng trai, người đẫm mồ hôi, chuyển thực phẩm đến cho từng người bị nạn trong đêm tối, chợt làm sáng lên bầu không khí ủ dột của thành phố này”.
Tại những nơi không phải chịu đựng thảm hoạ cũng không thiếu những trái tim yêu thương : không thể kể hết được những cánh tay đưa ra cứu giúp nạn nhân của sóng thần. Đó là DiCaprio, diễn viên chính của bộ phim Titanic, đã đóng góp cho UNICEF một món tiền không được tiết lộ, và thiết lập một đường nối kết trên trang web của mình cho những ai muốn đóng góp; là Sandra Bullock, một nữ diễn viên nổi tiếng, đã trao cho Hội Hồng Thập tự Hoa kỳ một triệu đôla; là tổ chức các bác sĩ không biên giới …; tại Việt nam, chỉ riêng báo Tuổi Trẻ, tính đến ngày 06.01, đã quyên góp được hơn một tỉ đồng cứu trợ cả từ những con heo đất nhỏ xíu.
Bà Marissa Buckanoff, phát ngôn viên của UNICEF đã phải thốt lên : “Chúng tôi chưa bao giờ thấy điều gì tương tự như vậy trước đây”.
Một biến cố khác tuy đã quá quen thuộc với cả thế giới nhưng mãi mãi còn làm cả đất trời ngạc nhiên là việc Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể.
Cứ xem người ta làm cho những đồng tiền vô hồn mang được một hồn sống ra sao mới hiểu được đôi chút về điều Thiên Chúa đã ban tặng cho nhân loại khi trở nên một người như mọi người : Đấng vô cùng đã bước vào bản tính hữu hạn để mở cửa trời cho con người vươn lên vô hạn. Đức Kitô đã để mình chịu tuỳ thuộc vào mỗi quyết định nhỏ nhất của con người khi thụ thai trong lòng Đức Maria, khi sinh hạ tại Bêlem, khi theo thánh Giuse trốn sang Ai cập … để chính trong cái hữu hạn của một hài nhi yếu đuối mà người ta thấy và sống được cái vô hạn của Thiên Chúa.
Thiên Chúa là tình yêu! Vì thế, Ngài không thể bị ràng buộc. Càng bị hạn chế, tình yêu càng có dịp toả sáng : trong biến cố Truyền tin, khi Ngôi Hai Thiên Chúa chịu đóng đinh vào bản tính con người thì trời mở ra : “Không ai đã lên trời, ngoại trừ Con Người, Đấng từ trời xuống” (Ga 3,13); lúc bắt đầu rao giảng Tin Mừng, khi Đấng vô tội chịu đóng đinh vào thân phận tội lỗi đó đứng xếp hàng với các hối nhân xin chịu phép rửa ở sông Gio-đan thì “các tầng trời mở ra” (Mt 3,16); và trong giờ kết thúc sứ vụ trên đồi Canvê, khi Đấng xét xử muôn dân chịu đóng đinh trên thập giá giữa hai kẻ trộm thì bức màn trướng trong đền thờ đã xé làm hai từ trên xuống dưới.
Lòng yêu thương của Chúa đã mở ra, không gì có thể cản trở người ta đến với Chúa, vì “đến như chính Con Một, Thiên Chúa cũng chẳng tha, nhưng đã trao nộp vì hết thảy chúng ta. Một khi đã ban Người Con đó, lẽ nào Thiên Chúa lại chẳng rộng ban tất cả cho chúng ta?” (Rm 8,32).
Một kỷ niệm sống động với ĐGH Gioan-Phaolô II mà Đức Giám mục G.B. Bùi Tuần nhiều lần kể lại là lần đầu tiên được gặp Đức Giáo hoàng tại trường Truyền giáo ở Vatican vào tháng 10 năm 1980 :
“Ngài đi chậm, tươi cười, vẫy tay chào bên phải, bên trái, thỉnh thoảng nói vài lời với những người quen biết mà ngài bất chợt gặp thấy đứng gần.
Khi đến chỗ tôi đứng, đột nhiên ngài dừng lại. Ngài nhìn tôi và hỏi :
‘Đức cha là giám mục nước nào?’
Tôi sung sướng thưa : Con là giám mục Việt Nam mới qua’.
Vừa nghe ‘Việt Nam’, ngài lộ vẻ vui mừng rõ rệt trên nét mặt.
Ngài hỏi tiếp : ‘Đức cha chưa tới tôi, phải không?’
Tôi bình tĩnh trả lời : ‘Con đã xin vào bái yết Đức Thánh Cha. Và mỗi ngày mỗi đợi”.
Ngay ngày hôm sau, Đức Thánh Cha đã gửi giấy báo giờ tiếp riêng với Đức Cha Bùi Tuần. Rồi Đức Cha kể tiếp về những cảm xúc của mình sau cuộc tiếp riêng đó : “Những gì đã xảy ra trong lần yết kiến đầu tiên này đã gây nơi tôi những ấn tượng sâu sắc”, mà điều đầu tiên được Đức Cha nhắc đến là lòng nhân ái : “Nhân ái ngay từ giây phút đầu tiên. Tôi cảm thấy ngài cho tôi một sự gần gũi, cởi mở thân mật …”
Là người Việt nam, tôi thấy vui cùng với Đức Cha Bùi Tuần! Niềm vui đó còn được nhân lên nhiều lần nữa khi nhớ đến tình thương mà Chúa Trời Đất dành cho tôi, một kẻ tội lỗi, khi Ngài đứng cùng hàng với tôi mà nói : “Thầy gọi anh em là bạn hữu”.
Còn tôi, sao còn một ai đó mà tôi chẳng muốn gọi là bạn?!
Lm. HK
Trinh Nữ Vương
LM Giuse Hoàng Kim Toan
KINH CẦU KHIÊM NHƯỜNG