VĂN MINH MỲ GÓI
VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA NÓ TRÊN ĐỜI SỐNG HÔN NHÂN GIA ĐÌNH
Trần Mỹ Duyệt
Nếu bạn sống tại Hoa Kỳ hay những quốc gia Âu Mỹ, bạn không lo phải học nấu ăn, và bạn cũng không lo phải chết đói nếu trong túi có vài đồng bạc. Lý do, bạn chỉ cần ghé vào một tiệm fast food nào đó. Thí dụ, McDonald’s, Carl’s Jr., In-N-Out Burger, Burger King, Hamburger, Jack In The Box, Kentucky Fried Chicken, hay bất cứ một tiệm Food To Go nào chẳng hạn là bạn đã có một bữa sáng, trưa, hoặc tối với đầy đủ càphê, nước ngọt, kem, hoặc sữa.
Thức uống thì có càphê hoặc trà uống liền. Dĩ nhiên là nước ngọt, rượu, bia thì không bao giờ thiếu tại các cửa tiệm tạp hóa, siêu thị, hoặc các tiệm rượu. Bạn không cần phải đun nước, lựa củi, hoặc to hay nhỏ lửa. Chỉ cần một chút nước nóng nhúng bịch trà, hay càphê vào là ngay sau đó bạn đã có một ly trà hoặc càphê.
Đối với người Việt Nam chúng ta, sản phẩm mỳ ly hoặc mỳ gói đang trở thành món ăn rất phổ thông của những “cây lười” hoặc các công tử “nghèo” mà ham. Tóm lại, bạn chỉ cần đun một nồi nước sôi, mở nắp đổ ít nước sôi vào những ly hoặc bát mỳ là trong ít phút bạn cũng đã có một bữa sáng, trưa, hoặc tối nhiều ít tùy vào túi tiền của bạn. Thôi thì mỳ tôm, mỳ thịt gà, mỳ thịt bò, mỳ thịt heo, chỉ thiếu mỳ thịt chó là chưa có. Và nếu bạn ăn mỳ chán, thì đã có phở ăn liền, hoặc nếu chán phở thì đã có hủ tíu, hoặc bún bò Huế. Tất cả cũng được chế biến theo tiêu chuẩn “ăn liền”. Dĩ chí, bạn cũng không cần phải đun nước nóng vì các loại trà, mỳ ăn liền với nước lạnh cũng đang tràn ngập thị trường ăn uống.
Cái đơn giản của cuộc sống này tưởng như một chuyện thường tình xẩy ra cho con người khi bận rộn với công ăn việc làm, phải chạy đua và bị nghiền nát với tốc lực, với máy điện toán, máy điện thư, điện thoại, hoặc những trang, những màn điện toán mà thoáng chốc người ở Mỹ có thể nói truyện, trao đổi với người ở Việt Nam. Trái đất trở thành nhỏ bé lại, và người ta phải quờ quạng, chạy ngược xuôi theo với sức hút của cuộc sống. Tiếc thay, ảnh hưởng của triết lý mỳ ăn liền, mỳ ly, mỳ gói, hoặc văn minh fast food ấy đã thực sự ảnh hưởng rất nhiều vào tâm lý sống và cuộc sống của con người ngày nay, mà điển hình là đời sống hôn nhân và gia đình.
Như một phản ứng phản xạ tâm lý, con người ngày nay có khuynh hướng muốn giải quyết tất cả mọi truyện bằng quan niệm và triết lý mỳ ly, mỳ gói, mỳ ăn liền, hoặc theo ảnh hưởng văn hóa fast food. Đời sống hôn nhân gia đình do đó đang bị thoái hóa và trở thành một việc làm có tính cách đốt giai đoạn. Những phong tục, truyền thống tốt đẹp về hôn nhân gia đình đang dần dần biến dạng do những ảnh hưởng của nền văn hóa fast food, văn hóa mỳ gói. Yêu cuồng, sống vội là một quan niệm đang được con người ngày nay hoan hô nhiệt liệt.
Ngày nay, nhiều cặp trai gái không cần tìm hiểu và dò hỏi. Gặp nhau, thấy thích nhau là lên giường với nhau liền. Một tháng, một năm, hay vài năm, thấy chán thì đổi. Cụ từ “tiếng sét ái tình” mà người Hoa Kỳ gọi là “blind date” – một cuộc hẹn hò mù quáng, trước đây chỉ dùng rất giới hạn cho một số trường hợp đặc biệt mà trong đó cặp tình nhân như bị cuốn hút và đắm đuối với nhau ngay từ lúc bốn mắt nhìn nhau. Vừa gặp anh, hay gặp em là “tinh tú đã quay cuồng”. Mặc dù được coi như một hình thức của tình yêu, tuy vậy, mối tình bốc lửa này vẫn được các nhà tâm lý và tâm lý hôn nhân dè dặt khi cân nhắc và cố vấn. Bởi vì nó rất dễ đi đến tan rã sau những bốc đồng và cuồng nhiệt ở giây phút đầu. Tuy nhiên, ngày nay, càng bị “sét ái tình” đánh trúng và đánh trúng sớm chừng nào hay chừng nấy.
Vì vội vàng yêu nên không cần phải chờ đến hỏi, cưới. Quan điểm sống này dẫn đến hành động trai gái sống chung với nhau mà không cần cưới hỏi. Lối sống này ngày nay đã trở thành quen thuộc, đến nỗi ngay những bậc phụ huynh cũng không quan tâm đến nó nữa. Con cái họ muốn làm gì thì làm, miễn sao đừng “làm con người ta có bầu”, hoặc miễn sao “đừng để có bầu”. Nhiều phụ huynh khi con gái đi chơi với bạn trai đã dúi vào tay con viên thuốc ngừa thai.
Mà vì không màng đến những giá trị truyền thống của gia đình, nên những cặp trai gái sống với nhau khi có thai, lập tức nghĩ đến chuyện “phá thai”. Ngày nay, hành động phá tại nhiều nơi đã được luật pháp chấp nhận. Tuy nhiên, chấp nhận hay không thì việc phá thai đã trở thành một tệ trạng xã hội của chúng ta đang sống. Con số phá thai ở Việt Nam lúc này cũng không phải là ít ỏi, và nó đã trở thành một hiện tượng xã hội lớn lao có ảnh hưởng cả một dân tộc.
Ta thử tượng tượng ít chục năm tiếp tới, lớp người ngày nay đang phá thai sẽ trở thành già nua, tuổi tác, và xã hội không có lớp người trẻ nối tiếp sẽ ra sao? Hoặc lớp người trẻ đó lại là con cái của những cha mẹ coi việc hôn nhân, gia đình không ra gì. Đặc biệt là ảnh hưởng tâm lý dồn nén, và ân hận về những việc làm phá thai của mình, thì tương lai và lớp người trẻ ấy sẽ ra như thế nào?
Hằng ngày người viết vẫn phải đối diện với những bệnh nhân tâm lý và tâm thần. Những hội chứng như Alzheimer, Down Syndrome, Autism, Cerebral Palsy, Mental Retardation, Seizure, Epilepsy, Anxiety, Depression, và những hội chứng tâm lý và tâm thần khác nhau như thế, mà hệ quả đến từ ảnh hưởng của cha mẹ, và một số là di truyền. Cha mẹ nghiện hút, cha mẹ buông túng trong tình dục, cha mẹ ngừa thai, cha mẹ phá thai, những hành động ấy tưởng như không có một ảnh hưởng gì đối với những bạn trai gái trẻ, những cặp tình nhân trẻ, nhưng hậu quả thật không ngờ và không thể tưởng tượng. Nhiều phụ huynh trẻ sau khi sinh ra những người con như vậy đã khóc lóc và phàn nàn. Nhưng đã quá muộn!!!
Sống vội vàng, hưởng thụ. Sống không cần có gia đình, hôn thú. Có thai thì phá thai. Lối sống ấy như vừa trình bày còn kéo theo một hội chứng tâm bệnh đó là lối sống đồng tính và hôn nhân đồng tính. Đồng tính và hôn nhân đồng tính mặc dù được các nhà tâm lý và xã hội loại bỏ khỏi danh sách tâm bệnh, nhưng đó chỉ là một hình thức trốn tránh trách nhiệm và lấn át tiếng lương tâm. Tự mình, những người sống trong đời sống đồng tính và hôn nhân đồng tính cũng hiểu rằng có những điều không ổn và không tự nhiên trong đời sống tình cảm và sinh lý của họ.
Và sau cùng, cũng trong lý thuyết mỳ gói, sự chóng vánh ban đầu đem đến hậu quả sau này, đó là chóng chán, và chóng bỏ. Hôn nhân gia đình lại một lần nữa đối đầu với những đổ bể và đau đớn. Cha mẹ bỏ nhau, con cái bơ vơ, và hư hỏng. Lỗi này nhiều cha mẹ đã đổ cho xã hội. Nhưng xã hội lại cho rằng nền tảng hôn nhân bị rạn nứt ngay trong lòng người, nên dù xã hội không mở ra những cửa ngõ cho việc suy thoái những giá trị hôn nhân, thì tự nó cũng đã làm cho nó băng hoại và hủy diệt.
Trước đây khi con cháu, bè bạn lập gia đình chúng ta thường chúc cho “đầu bạc răng long”. Nhưng trong hoàn cảnh hiện nay, do ảnh hưởng của nền văn minh và triết lý mỳ gói, thì việc người ta sống với nhau 5 hay 10 năm đã là một việc làm hiếm qúy. Hoặc nói theo một ý nghĩa trào phúng, thì ăn mỳ gói đâu cần có răng. Mà vì không có răng nên có răng đâu mà chờ rụng. Còn đầu tóc thì nhiều người ngày nay đã cạo trọc, hoặc nhuộm tóc. Như vậy câu: “Tuổi già đầu bạc thì đáng kính”, cũng không còn giá trị. Tất cả cũng chỉ vì văn minh và ảnh hưởng của nền văn hóa mỳ gói.
Làm sao cho người chồng, người vợ, cha mẹ và con cái xum họp được bên nhau trong một bữa cơm đầm ấm mang bầu khí gia đình. Làm sao để những cặp trai gái yêu nhau có thời giờ tìm hiểu, trao đổi và kết thân với nhau. Làm sao sau khi đã tìm hiểu mà quyết tâm đi đến hôn nhân, người ta có thể sống với nhau một cách thương yêu, trung thành và tình nghĩa cho đến chết. Có lẽ chúng ta cần phải trở lại cái ảnh hưởng của nền văn hóa “cơm gạo”, ăn chắc mặc bền đó là nền văn hóa của tình người, của lễ nghĩa gia phong, và của những giá trị truyền thống gia đình.