KHỦNG BỐ TẤN CÔNG Ở NGA
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II biến cuộc triều kiến chung hằng tuần thành buổi thương tiếc và nguyện cầu cho nạn Nhân Thời Cuộc
Đây là lần đầu tiên trong các buổi triều kiến chung hằng tuần vào ngày Thứ Tư (Lễ Sinh Nhật Đức Mẹ 8/9/2004), ĐTC GPII đã biến thành một buổi thong tiếc và cầu nguyện cho nạn nhân thời cuộc, nhất là cho những true em bị khủng bố ở Nga tuần vừa rồi. Thật vậy, với 8 ngàn người tham dự tại Sảnh Đường Phaolô VI, ĐTC đã bắt đầu bằng việc chiêm ngưỡng phụng vụ về Mẹ Maria như là một em nhỏ, rồi từ đó bắt đầu đi vào vấn đề thời cuộc như sau:
“Làm sao người ta lại không nghĩ đến nhiều con người nhỏ bé bất khả tự vệ ở Beslan thuộc Ossetia, những nạn nhân của một cuộc bắt cóc tàn bạo và tàn sát thê thảm? Các em đang ở trong một trường học, nơi con người học hiểu các giá trị mang lại ý nghĩa cho loch sử, văn hóa và văn minh của con người: ở chỗ tương kính, đoàn kết, công lý và hòa bình.
“Thế nhưng, ở đằng sau những bức tường ấy, các em lại cảm nghiệm thấy cái cưỡng bức, hận thù và chết chóc, những hậu quả xấu xa của một thứ cuồng tín hung tàn và một thứ khinh thị cuồng điên đối với con người”.
ĐTC cũng không quên “tất cả những true em vô tội trên khắp thế giới đang là những nạn nhân của việc người lớn bạo động. Trẻ em bị buộc phải cầm vũ khí và được dạy cho hận thù sát hại; trẻ em bị dụ dỗ ngồi ăn xin bên hè phố, bị khai thác để dễ dàng kiếm chác làm ăn. Trẻ em bị đối xử tồi tệ và bị đọa nay bởi cái ngông cuồng và lạm dụng của người lớn; trẻ em bị bỏ mặc, bị mất mát bầu khí ấm cúng gia đình cùng những viễn ảnh tương lai. Trẻ em chết vì đói khát, trẻ em bị sát hại trong nhiều cuộc xung đột ở các miền khác nhau trên thế giới”.
Ngài đã kết thúc buổi triều kiến chung này bằng “việc cầu nguyện cho công lý, hòa bình và đoàn kết trên thế giới” như sau:
(một phụ tá khai nguyện)
Anh chị em, đáp lời kêu mời của Đức Thánh Cha, chúng ta hãy dâng lời nguyện cầu của chúng ta lên Thiên Chúa. Chúng ta hãy cùng nhau thưa: Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
1. Xin cho các trẻ em ở Beslan, những em bị cướp mất sự sống bởi cuộc bạo lực hung tàn khi các em bắt đầu vào năm học, cũng như cho cha mẹ của các em, họ hàng và bạn bè của các em bị sát hại dã man với các em: để Thiên Chúa xót thong mở rộng cửa nhà Ngài cho họ, chúng ta cầu xin Chúa.
Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
2. Xin cho những người bị thong tích, cho các gia đình của nạn nhân, và cho tất cả mọi phần tử thuộc cộng đồng Beslan, những người đã đau lòng khóc thương cái chết của những người mình thương yêu, để, được ánh sáng đức tin nâng đỡ và được tình đoàn kết của rất nhiều người trên thế giới ủi an, họ có thể thứ tha cho tất cả những ai đã gây ra cho họ sự dữ này, chúng ta cầu xin Chúa.
Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
3. Xin cho tất cả mọi trẻ em, trên rất nhiều phần đất của thế giới, đang chịu đựng và chết đi vì bạo lực và lạm dụng bởi người lớn: để Chúa làm cho các em cảm thấy được tình Ngài ủi an và uốn nắn tấm lòng cứng cỏi của những ai gây ra khổ đau cho các em, chúng ta cầu xin Chúa.
Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
4. Xin cho nhiều người bị bắt cóc ở mảnh đất quằn quại thương đau Iraq, đặc biệt cho hai phụ nữ trẻ người Ý bị bắt cóc hôm qua ở Baghdad, để tất cả đều được đối xử một cách đàng hoàng và sớm được thả về không gây thiệt hại gì đến lòng cảm thương của những người thân yêu của họ, chúng ta cầu xin Chúa.
Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
5. Xin cho công lý và hòa bình trên thế giới, để Chúa soi sáng tâm trí của tất cả những ai đang say mê bạo lực tàn sát và hướng lòng của tất cả mọi người về việc đối thoại và hòa giải, xây doing một tương lai hy vọng và an bình, chúng ta cầu xin Chúa.
Ôi Chúa, xin nhậm lời chúng con!
(Đức Thánh Cha kết nguyện:)
Lạy Thiên Chúa là Cha của chúng con, Chúa đã doing nên con người để sống hiệp thông với nhau. Xin hãy làm cho chúng con hiểu rằng một một con trẻ là một kho tàng của nhân loại, và việc bạo lực phạm đến nhau là một ngõ tối không lối thoát hay tương lai. Chúng con xin điều này nhờ lời chuyển cầu của Mẫu Trinh Chúa Giêsu Kitô Chúa chúng con, Đấng hằng sống và hiển trị muôn đời.
Khủng Bố Tấn Công vào một Học Đường bắt giữ con tin uy hiếp chính quyền
Sáng Thứ Tư 1/9/2004, khoảng 9 giờ, một nhóm võ trang đã nhào vô một trường học ở phía nam nước Nga, bắn chết 4 người, 9 người bị thương và bắt làm con tin 100 người (có nguồn tin cho biết lên tới 300 người, hơn một nữa là trẻ em). Trẻ em, phụ huynh và thày cô đang tham dự lễ nghi khai trường đã bị nhóm này dồn vào trong trường để bắt giữ làm con tin hầu uy hiếp chính quyền với lời đe dọa sẽ giết hại các em nhỏ: nếu chính phủ giết một người trong họ thì đổi lại 50 mạng các em, và nếu làm cho một người trong họ bị thương thì các em phải bù lại 20 mạng.
Theo văn phòng An Ninh Vụ Liên Bang Nga cho biết thì có khoảng 15 tay khủng bố võ trang nhào vô một trường học (tuổi học sinh từ 7 tới 17) ở tỉnh Beslan thuộc Miền Bắc Ossetia, một số có đeo thắt lưng đeo đầy chất nổ như thành phần nổ bom tự vẫn. Hầu hết nhóm khủng bố là phụ nữ. Nhóm này yêu cầu phải thả hơn hai tá tù nhân bị bắt đi vào dịp lùng bắt những người Chechen ở miền nam Nước Nga vào Tháng 6/2004, cũng như yêu cầu Nga phải rút hết lực lượng của mình khỏi Chechnya. Beslan là nơi cách Vladikavkaz 19 dặm (30 cây số) về phía bắc, vùng ranh giới Chechnya. Nhóm này cũng cho số điện thoại lưu động của mình và danh sách những nhân vật họ muốn nói chuyện với, bao gồm những vị lãnh đạo ở Ossetia và Ingushetia, nhất là vị bác sĩ đã dính dáng đến cuộc thương lượng trong biến cố khủng bố chiếm bắt con tin ở một rạp đang trình diễn văn nghệ hồi tháng 10 năm 2002.
Cuộc khủng bố tấn công bắt giữ con tin ở trường học này xẩy ra ngay sau một ngày vụ một phụ nữ ôm bom tự tử ở một trạm xe lửa ngầm ở phía đông bắc Moscow, đã sát hại chính mình cùng 9 người khác và làm thương tích cho 51 người. Trước đó, vào ngày 24/8, những cuộc khủng bố tấn công cùng một lúc hai chiếc máy bay hàng không Nga được cho rằng do hai phụ nữ Chechen ôm bom tự sát gây ra, khiến 89 người tử nạn. Theo Tổng Thống Putin thì những cuộc khủng bố tấn công vừa xẩy ra có liên quan đến những tay phản loạn Chechen và tổ chức al-Qaeda.
Vào ngày hôm sau, Thứ Năm 2/9, tin tức cho biết có 26 con tin (bao gồm phụ nữ và trẻ em) được thả ra. Tổng Thống Putin cho biết trên đài truyền hình toàn quốc là phải chú trọng tới vấn đề an toàn của thành phần con tin, nhất là trẻ em: “công việc chính của chúng ta là cứu sống và sức khỏe của những ai bị bắt làm con tin”. Ông Valery Andreyev, lãnh đạo ngành an ninh FSB ở Miền Bắc Ossetia cho hãng thông tấn Reuters biết rằng: “Trong lúc này không có vấn đề dùng võ lực. Sẽ thực hiện một tiến trình điều đình lâu dài và nghiêm trọng”. Trong cuộc khủng bố tấn công 10/2002, chính phủ cũng tuyên bố những lời tương tự, nhưng cuối cùng cũng bí mật sử dụng hơi khí để triệt hạ những người ở bên trong rạp hát trước khi tấn công giải tỏa cuộc khủng bố.
Lần này, ở bên ngoài trường học bị nhóm khủng bố tấn công chiếm bắt con tin đã bị quân đội sử dụng xe tăng và các loại xe võ trang bao vây. Bên trong không có nước và đồ ăn. Những người ở bên trong đã không ăn 35 tiếng đồng hồ. Vị bác sĩ nhi đồng Leonid Roshal được nhóm khủng bố yêu cầu tiếp gặp đã bay từ Moscow đến. Tuy nhiên, nhóm khủng bố lại đã không mở điện thoại lưu động để nghe nữa.
Trưa ngày Thứ Sáu cuộc đụng độ bất ngờ bùng nổ khi nhóm khủng bố bắt đầu bắn vào đám trẻ em và nhân viên giải cứu. Lực lượng của chính quyền bắn vào nhà chơi, nơi con tin bị bắt giữ, để mở những lỗ hổng cho con tin thoát thân và cho lính có lối nhào vô trong. Mái nhà đã sụp xuống trên những người ở bên trong. Kết quả là đã có 323 con tin bị chết, trong đó có 156 em học sinh, còn bên khủng bố, có 26 tay (trong đó có 10 người thuộc các nước Ả Rập) tử nạn, và về phía chính quyền có ít là 10 người lính Nga đã bỏ mạng. Hơn 700 bị thương tích. Tối Thứ Bảy vẫn còn 448 người nằm trong bệnh viện địa phương, trong đó có 248 trẻ em, 69 người ở trong tình trạng trầm trọng.
Hầu hết những người bị chết là do bom nổ trong nhà chơi, nơi nhóm khủng bố giam giữ con tin. Còn những người bị bắn chết thường bị bắn ở đằng sau lưng vì muốn tẩu thoát. Tổng Thống Putin đã bay đến hiện trường sáng Thứ Bảy, viếng thăm các bệnh viện và gặp gỡ các viên chức địa phương. Nhiều tử thi đã bị cháy không còn nhận ra hình thù, cần phải thử nghiệm bằng DNA. Có khoảng 79 đã được nhận diện.
Một viên chức an ninh trong vùng cho biết nhóm khủng bố này có thể đã giấu khí giới của họ và chất nổ ở trong trường vào thời gian xây cất mùa hè. Bởi thế có một con tin thoát nạn đã cho biết rằng thấy một số tên khủng bố quen thuộc trong nhóm xây cất nhà trường. Một số em học sinh thoát nạn cho biết các em không được ăn uống gì và phải cởi hết quần áo ra vì nóng. Có những em khát quá phải uống lại nước tiểu của mình.
Tổng Thống Putin nói ở hiện trường rằng: “Nga đang khóc thương dân chúng ở Bác Ossetia. Không ai muốn dùng võ lực cả. Một trong những gì được thành phần khủng bố theo đuổi thực hiện đó là làm bùng lên hận thù chủng tộc…”
Trong Thánh Lễ phong chân phước ở Đền Thánh Mẫu Loreto cho ba vị tôi tớ Chúa thuộc tổ chức Tông Đồ Giáo Dân vào Chúa Nhật 25/9/2004, với 250 ngàn người tham dự, có một lời cầu nguyện giáo dân “cho dân chúng Nga bị thảm nạn, cho tất cả những người đã chết cũng như cho nhiều nạn nhân vô tội”.
Ngay đầu lễ, ĐTGM Angelo Comistri cai quản giáo phận Loreto đã cho biết rằng tổ chức Bảo Vệ Dân Sự Ý Quốc sáng nay đã bay sang Nga, mang theo những thứ cứu thương và thuốc men cho thành phần thương nạn ở Beslan. Tại Nga, hai ngày Thứ Hai và Thứ Ba, mùng 6 và 7/9/2004 là ngày toàn quốc để tang thương khóc.
Chiều Thứ Sáu, theo vị giám đốc văn phòng báo chí tòa thánh, thì khi hay tin thê thảm về kết quả của cuộc khủng bố bắt giữ con tin ở Nga xẩy ra từ Thứ Tư, Đức Thánh Cha đã đi cầu nguyện cho những ai bị chết và bị thương.
Vào ngày Thứ Bảy, qua vị đại diện của mình là ĐTGM Antonio Mennini, Ngài đã gửi một sứ điệp để bày tỏ “niềm cảm mến của Ngài đối với nhân dân Nga đang gặp lúc buồn đau thương thảm”.
Đức Hồng Y Angelo Sodano, Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, đã nhân danh Đức Thánh Cha gửi một điện tín bày tỏ cuộc khủng bố tấn công này như là “một cuộc tấn công hết sức tồi bại và tàn bạo phạm đến trẻ em và các gia đình”. Đức Thánh Cha đã “phó dâng cho tình thương của Đấng Tối Cao những nạn nhân vô tội trong thảm trạng này hầu họ được an nghỉ muôn đời. Một lần nữa, Đức Thánh Cha bài bác tất cả mọi hình thức khủng bố và hy vọng là cơn lốc hận thù và bạo lực thôi khuấy động. Xin Trinh Nữ Rất Thánh rất được Kitô Hữu Nga tôn kính hãy tác động tâm can của tất cả mọi người những tư tưởng khôn ngoan cùng với những ý hướng hòa bình và hòa giải”.
Khủng Bố Tấn Công hay Bất Cẩn An Ninh?
Mới tháng trước, vào ngày 6/2, xẩy ra cuộc khủng bố tấn công một chiếc xe lửa vào giờ nhộn nhịp sinh hoạt ở thủ đô Moscow, gây thiệt mạng cho 39 người và thương tích cho 129 người. Hôm Thứ Ba 16/3/2004 lại xẩy ra một cuộc khủng bố tấn công khác. Cuộc khủng bố lần này bằng hơi nổ vào một dinh thự chung cư 9 tầng ở thành phố Arkhangelsk trong lúc 3 giờ 25 sáng, khi mọi người còn đang ngủ đêm, gây thiệt mạng cho 21 người, 24 người bị vùi dưới gạch vữa và thất tung những người còn lại sau 12 tiếng xẩy ra nội vụ. Dinh thự chung cư này có 62 người được liệt kê trong danh sách của chung cư này tọa lạc ở phía bắc thủ đô Moscow 960 cây số (hay 600 dặm).
Theo nguồn tin ITAR-Tass của cảnh sát cho biết có hai người đàn ông hình như là thành phần vô gia cư cầm những ống kim loại và những dụng cụ dùng để mở các khóa hơi khí. Nhóm đầu tiên cấp cứu đến để sửa chữa hệ thống hơi khí tại hiện trường cho biết ở hai dinh thự bên cạnh có “những nút của các ống hơi khí đã bị mở ra”. Tuy nhiên, người ta vẫn không tìm ra những tàn tích của bộ phận gây phát nổ nào. Thẩm quyền khước từ việc đổ cho việc khủng bố tấn công giữa lúc đang xẩy ra những vụ khủng bố tấn công mới đó. Vào mùa thu năm 1999, cũng đã xẩy ra một vụ khủng bố tấn công của thành phần phản loạn đột nhập vào các khu chung cư ở thủ đô Moscow cũng như ở hai thành phố khác, sát hại khoảng 300 người.
Ông Igor 40 tuổi ở chung cư sát cận hiện trường đã nói với tờ nhật báo Pravda Severa ở Arkhangelsk rằng “Chúng tôi bừng tỉnh bởi một tiếng động kinh hoàng. Bức tường phòng ngủ của chúng tôi xậy xuống giường của chúng tôi… Chúng tôi đã rùng mình khiếp sợ”. Có tất cả 36 khu chung cư lân cận bị ảnh hưởng bởi vụ nổ này, khu vực cư trú của nhiều cựu chiến binh và nhân viên của Sở Nội Vụ địa phương.
Trong khi hồ nghi là bị khủng bố tấn công, thì theo ghi tích cũng đã có những vụ nổ hơi khí như thế do những bất cẩn về an ninh ở các khu chung cư và các công sở. Bởi thế, công tố viên thành phố đã mở một cuộc điều tra để đi đến chỗ truy tố những ai bất cẩn gây ra nội vụ chết chóc như bị khủng bố tấn công này.
Khủng bố tấn công? - Một chiếc xe lửa bị nổ ở Moscow!
Phó Thị Trưởng của Thủ Đô Moscow là ông Valery Shantsev cho biết chuyến xe lửa đi từ trạm Paveletskaya đến trạm Avtozavodskaya, phía tây nam của trung tâm thủ đô Moscow, khoảng 8 giờ 40 phút sáng ngày Thứ Sáu 6/2/2004, giờ bận rộn đi làm của dân chúng, đã bị nổ “ở gần cửa thứ nhất của toa thứ hai”, làm cho toa thứ ba cũng bị ảnh hưởng luôn.
Ông phó nội vụ Nga là Alexander Chekalin cho biết, trái bom đã được để ở trong một cái cặp hay một cái túi xách và khi nổ đã sát hại 39 người và gây thương tích cho 129 người khác. Theo bộ phận chụp hình giám sát tự động cho thấy, như tin cảnh sát tường trình, thì có hai người bị tình nghi, một nam và một nữ, lên xe với những cái cặp.
Hãng Thông Tấn Interfax News Agency của Nga cho biết Tổng Thống Putin đã lên án vụ nổ này, và cho đó là một hành động khủng bố tấn công: “Chỉ liên kết nỗ lực với nhau trong cộng đồng thế giới chúng ta mới đối đầu lại được với nạn dịch tễ này của thế kỷ 21”. Ông lập lại chủ trương của ông là chính phủ sẽ không bao giờ điều đình với những tay khủng bố cả, dù họ có làm áp lực đến cuộc bầu cử tổng thống vào ngày 14/3/2004 tới đây. Vị tổng thống này đã lấy vấn đề chống khủng bố như là vấn đề chính trong cuộc tranh cử tổng thống của mình, như bên Hoa Kỳ đảng Dân Chủ cũng đang lợi dụng chiến tranh Iraq để tấn công đảng Cộng Hòa của chính phủ Bush đương nhiệm.
Trong khi Tổng Thống Bush gọi điện thoại cho Tổng Thống Putin cho biết Hoa Kỳ sẵn sàng giúp Nga nếu cần, thì ở Gronzny, vị lãnh đạo nhóm ly khai Chenchen là ông Aslan Maskhadov đã phủ nhận là những người nổi loạn Chenchen đã chủ mưu gây ra vụ khủng bố này. Nếu Hoa Kỳ là mục tiêu khủng bố tấn công trên khắp thế giới bởi các tay khủng bố Ả Rập thì Nga Sô cũng là mục tiêu tấn công trong liên bang của mình từ nhóm dân ở Chechnya được ghi nhận như sau:
31/8/1999: Một vụ nổ ở một trung tâm thương mại dưới lòng đất gần Cẩm Linh làm thương tích cho 20 người.
9/1999: Những trái bom nổ làm hủy hoại các khu chung cư ở Moscow là Buynaksk và Volgodonsk, sát hại 200 người. Chính phủ đổ cho những tay nổi loạn Chenchen, thành phần tố lại hoạt động mật của Nga Sô. Thủ Tướng bấy giờ là tổng thống Putin bây giờ lần đầu tiên đã gửi quân tới Chechnya từ năm 1997.
7/6/2000: Trong cuộc tấn công đầu tiên ở nước cộng hòa Chechnya bị nạn nứt có hai cảnh sát Nga bị sát hại tại một cuộc nổ xe tự vẫn gần thủ đô Grozny.
2-3/7/2000: Những tay du kích Chechen thực hiện 5 cuộc tấn công nổ bom tự vẫn ở các địa điểm lực lượng của Nga trong 24 tiếng đồng hồ. Trong cuộc tấn công dữ dội nhất trong 5 vụ này đã sát hại 54 người ở một địa điểm cảnh sát gần Grozny.
8/8/2000: Một vụ nổ bom dưới một hầm đất đông người qua lại ở Moscow đã sát hại 8 người.
23/10/2002: Khoảng 50 tay phản loạn Chechen đã chiếm một rạp hát ở Moscow và bắt chứng 800 người làm con tin. Sau 3 ngày chiếm đóng, các lực lượng Nga đã phải dùng hơi để giải tỏa, sát hại hầu hết các tay khủng bố và 120 con tin.
27/12/2002: Những tay nổ bom tự vẫn Chechen đâm những chiếc xe hơi vào các hành dinh lớn của chính quyền địa phương ở Grozny, làm xập một dinh thự 4 lầu, làm thiệt mạng khoảng 80 người.
12/5/2003: Hai người nổ bom tự vẫn lái 1 chiếc xe vận tải đầy thuốc nổ đâm vào một khu vực an ninh và quản trị của chính quyền ở Znamenskoye, miền bắc Chechnya, gây thiệt mạng cho 59 người.
14/5/2003: 16 người đã bị thiệt mạng và 145 người bị thương bởi một cuộc nổ bom tự vẫn trong một buổi lễ tôn giáo ở tỉnh LLiskhan-Yurt, phía đông Grozny.
5/6/2003: Một phụ nữ nổ bom tự vẫn phục kích môt chiếc xe buýt chở các phi công Nga ở gần Chechnya, sát hại 18 người, không kể chính đương sự.
5/7/2003: Hai phụ nữ nổ bom tự vẫn sát hại 15 người khác và 60 người bị thương ở một cuộc trình diễn nhạc rock ngoài trời ở Moscow.
1/8/2003: Một tay nổ bom tự vẫn sát hại ít là 50 người ở 1 bệnh viện quân đội thuộc tỉnh Mozdok miền Bắc Ossetia dọc biên giới Chechnya.
3/9/2003: Sáu người đã bị thiệt mạng trong một vụ nổ bom ở một trạm xe lửa gần Northern Caucasus tỉnh Pyatigorsk, nhưng cảnh sát cho biết không phải do những loạn quân Chechen gây ra.
5/12/2003: Một vụ nổ bom ở 1 trạm xe lửa ở Stavropol bắc Chechnya đã sát hại 36 người và gây thương tích cho 150 người.
9/12/2003: Sau cuộc tuyển cử quốc hội mấy ngày một nguời đàn bà ôm bom tự vẫn tấn công 6 người ở trung tâm Moscow ngoài National Hotel, gần Red Square.
ĐTGM Công Giáo Tadeusz Kondrusiewicz, giáo chủ TGP Mẹ Thiên Chúa ở Moscow, ngoài việc kêu gọi những người Công Giáo cầu nguyện cho những kẻ chết, bị thương và gia đình của họ, còn bày tỏ thương tiếc và nhận định về vụ khủng bố tấn công mới nhất 6/2/2004. Qua cơ quan Fides của Vatican rằng:
“Cuộc tấn công này cho chúng ta thấy 1 lần nữa bộ mặt ghê rợn của nạn khủng bố là hành động không có gì biện minh được. Tất cả mọi tín hữu, nhất là tất cả mọi phương tiện truyền thông, cần phải xác tín về điều này, hầu làm tất cả những gì có thể để thuyết phục những ai đang tìm cách trả đũa. Không có lý do nào biện minh cho việc khủng bố cả! Tất cả mọi tín đồ thuộc hết mọi tôn giáo, chúng ta phải hết sức cố gắng để cùng nhau cổ võ hòa bình và hòa hợp, nhớ rằng sự dữ có thể bị sự thiện khống chế, và chúng ta đừng rơi vào chước cám dỗ trả đũa”.
ĐTC GPII, qua ĐHY Quốc Vụ Khanh Angelo Sodano, cũng đã gửi 1 điện tín hôm Thứ Bảy 7/2/2004 tới ĐTGM Antonio Mennini, khâm sứ tòa thánh ở Liên Bang Nga về vụ nổ bom này như sau:
“Hết sức đau lòng trước tin tân công thê thảm này, chúng tôi xin bày tỏ niềm chân thành phân ưu đến những người thân quyến của các nạn nhân. Phó dâng cho tình thương Chúa linh hồn của những người quá cố, cũng như tất cả mọi nạn nhân của hành động bạo động này, ĐTC xin phép lành tòa thánh an ủi cho tất cả những ai bị khổ nạn bởi một biến cố thảm khốc này”.
Khủng Bố chiếm bắt con tin ở Moscow
Tối Thứ Tư 23/10, vào lúc 9 giờ 5 phút, có cả trăm cảnh sát và công an cùng nhiều xe cứu thương đến Tòa Nhà Văn Hóa Podshipnikov Zavod có khoảng 700 người bấy giờ đang bị một bọn khoảng 15-30 người võ trang súng ống bắn chỉ thiên và không cho một người lớn nào ra khỏi tòa nhà ấy. Thành phần bị bắt làm con tin này đã gọi điện thoại cầm tay ra đài phát thanh cho biết rằng nếu cảnh sát bắn vào tòa nhà giết một người trong đám người này thì họ sẽ bắn chết 10 con tin trả đũa. Đám người ấy cũng cho cảnh sát biết rằng họ có cả lựu đạn nữa. Đám người này đã thả 18-20 em nhỏ ra khỏi tòa nhà. Vào lúc lộn xộn ban đầu, 75 người không phải người Nga và nhóm nhân viên hành sự đã tìm cách thoát thân. Một phụ nữ nói cùng CNN rằng đám người này tự xưng họ là những người Chechens.
Thứ Năm, 24/10, cảnh sát Moscow cho biết nhóm tấn công Tòa Nhà Văn Hóa Podshipnikov Zavod này nhiều lắm là 50 tên, trong đó có những người đàn bà không thuộc những quốc gia của giống dân Slav. Người phát ngôn viên cho biết “Họ đang đòi giải quyết tình hình ở Cộng Hoà Chechen, nhất là việc đám quân Nga phải rút khỏi đó”. Một phụ nữ thoát khỏi tòa nhà này đã cho biết chi tiết: “Khi bắt đầu màn trình diễn thứ hai thì có những người hóa trang như nhau nhảy lên sân khấu và bắt đấu bắn Kalashnikovs… Có một phụ nữ người Georgia. Họ cho bà ta đi… Hình như họ không bắn vào dân chúng, họ dường như đánh đập dân chúng. Bà ta nói máu đổ đầy ở những lối ra vô”. Một chuyên viên trị bịnh tim cho rẻ em là bà Maria Shkolnikova đã dùng điện thoại cầm tay gọi cho đài truyền thanh Ekho Moskvy và cơ quan thông tấn Reuters cho biết là: “Một đống những chất nổ đã được dặt ở khắp nơi”, như các lối ra vào, trên các ghế ngồi, thậm chí gài vào chính mình những con tin nữa. “Họ nói rằng ‘các người đã ngồi ở đây cả 10 tiếng rồi mà chính phủ của các người chẳng làm gì để bảo đảm cho việc thả các người ra hết’ Vấn đề chính yếu là phải rút quân hay là họ bắt đầu bắn dân chúng”. Hai tường trình viên thuộc cơ quan thống tấn Ansa của Ý được thả ra nói rằng tên trưởng toán đã dọa sẽ giết 10 người nếu những gì hắn đòi hỏi không thực hiện trong vòng một tiếng nữa. Hai người này cũng thuật lại lời của một con tin là “Chúng tôi có thể chịu đựng bao lâu chúng tôi muốn. Chúng tôi sẵn sàng chết, chúng tôi muốn hoàn toàn chấm dứt chiến tranh và quân đội Nga rút khỏi Chechnya”.
Màn Điện Toán tin tức Chechen www.kavkaz.org đã phổ biến lời tuyên bố của tên làm đầu cuộc tấn công là Movsar Marayev như sau: “Có cả hơn ngàn người ở đây. Không ai sẽ thoát khỏi chỗ này mà còn sống và họ sẽ chết chung với chúng tôi nếu xẩy ra bất cứ một cuộc tấn công nào vào tòa nhà đây”. Những viên chức của các tòa lãnh sự có quốc dân (Đức, Áo, Thụy Sĩ, Úc Châu, Hiệp Vương Quốc, Hiệp Chủng Quốc, Nertherlands) của mình bị bắt làm con tin cũng có mặt tại hiện trường. Gần trưa Thứ Năm, nhóm bắt giữ con tin cho tiếp nước vào bên trong và cho cả truyền hình vào quay. Sau đó không bao lâu, 3 vị đại diện cho Ủy Ban Hội Hồng Thập Tự Thế Giới cũng được vào cùng với một phần tử của quốc hội. Tiếp theo là một em gái và một người đàn ông khoảng lục tuần được thả ra. Tất cả chừng 41 người đã được thả ra. Một cảnh thảm thiết nữa xẩy ra là, chừng hai tiếng đồ hồ sau, ShkoInikova đã được bước ra ngoài nhà hát lớn để đọc lời kêu gọi Tổng Thống Vladimir Putin chấm dứt hành động quân sự ở Chechnya: “Chúng tôi xin Tổng Thống Vladimir Putin hãy ngưng những hành động chiến tranh ở Chechnya. Những người này rất nghiêm trọng, họ không nói láo và có thể bắt đầu thực hiện những cuộc khủng bố khắp cả nước Nga”.
Nước Chechnya là một miền đầy dầu hỏa thuộc phía bắc Rặng Núi Caucasus ở miền nam Nước Nga, rộng 7.720 dặm vuông, khoảng bằng tiểu bang New Jersey, với khoảng 1 triệu 2 dân, hầu hết là Hồi Giáo rất mạnh tin. Năm 1859, sau mấy thập niên chiến tranh, đã bị quân đội của Nga Hoàng đánh bại, nhưng không bao giờ qui thuận Nga Sô. Sau Thế Chiến Thứ II, bị nhà độc tài Stalin bắt đi đầy sang Kazakhstan, một số chết, số còn lại trở về nước vào thập niên 1950 sau khi Stalin qua đời. Tổng Thống nước này là Dzhokhar Dudayev đã tuyên bố độc lập năm 1991. Quân đội Nga đã xâm chiếm nước này để lật đổ vị tổng thống ấy vào tháng 12/1994, mở màn một cuộc chiến làm thiệt mạng 30 ngàn người. Quân đội Nga đã rời Chechnya năm 1996 sau hai năm chiến tranh tàn hại, nhưng họ đã trở lại vào năm 1999 sau những cuộc nổi dậy tấn công một vùng lân cận. Chính quyền Nga đã qui trách cho những cuộc nổi dậy này một loạt những vụ nổ bom ở Nga làm thiệt mạng hơn 300 người.
Theo cảnh sát thì nhóm người khủng bố này cho mình là thành phần thuộc Quân Đoàn 29 của quân đội Chechen. Một Màn Điện Toán ủng hộ quật khởi đã cho biết là những người Nga có 7 ngày để bắt đầu rút quân hay nhà hát lớn cùng với những con tin bị tan xác. Ông Ahmad Kadirov, vị lãnh đạo chính quyền Chechen cho biết là ông đã nhận được nhiều điện thoại từ những người Chechens ở Moscow đang sợ sẽ có những cuộc nổi dậy tấn công họ. Ông nói: “Những kẻ ấy là đám băng đảng khủng bố và tôi tôi rằng người ta không thể giải quyết được vấn đề bằng cách khiêu chiến ở một vùng khác. Làm sao họ có thể đến đó được? Đó là vấn đề làm tôi quan tâm”.
Sau hai ngày bị công hãm, tình trạng bên trong càng trở nên tệ hơn. Ống nước nóng được tin là đã vỡ và nước lụt đầy sàn nhà. Tệ hơn nữa là những người bị bắt giữ phải dùng địa điểm của dàn nhạc trong tòa nhà này để làm nhà cầu. Những tay khủng bố nhận những tiếp vận ý tế từ bên ngoài nhưng không nhận các thức ăn. Thành phần con tin nói rằng họ không được ăn uống gì cả.
Thứ Sáu, những nhân viên của đài truyền hình NTV được phép theo một bác sĩ vào bên trong, đó là bác sĩ Keonid Roshal, giám đốc Trung Tâm Y Khoa Chữa Trị Những Tai Biến. Theo vị bác sĩ này thì thành phần con tin đang cố giữ mình trầm lặng, chỉ có hai ba người là bị bấn loạn mà thôi. “Nói chung tình hình đang lắng đọng”. Sau khi các viên chức Hồng Thập Tự điều đình lại với nhóm người khủng bố này, thì 8 trẻ em từ 6 đến 12 tuổi được thả ra, sau 7 người công dân Nga được thả. Tất cả số được thả và trốn thoát là 52 người.
Nhóm khủng bố này dọa sẽ giết con tin vào Thứ Bảy này nếu Moscow không hạ lệnh rút quân khỏi đất nước của họ. 75 người không thuộc quốc tịch Nga đã bị thả hụt vì các nhà ngoại giao của các nước ấy đến hiện trường muộn mất 2 tiếng hôm Thứ Năm vừa rồi. Hiện nay nhóm khủng bố muốn giữ những người ngoại quốc này để các nước khác chú ý đến tình hình vào nước Chechen của họ, ông Matthew Chance của CNN đã cho biết như thế. Một phụ nữ khoảng 20 tuổi đã bị bắn vào ngực chết. Những ngón tay của nạn nhân bị gẫy chứng tỏ chị đã bị giết vì cố trốn thoát. Tổng Thống Putin nói rằng tình trạng bắt giữ con tin này đã “được mưu đồ từ hải ngoại” bởi “cùng những tay tội hình đã khủng bố Chechnya nhiều năm”. Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc hôm Thứ Năm cũng đã đồng thanh lên án nhóm khủng bố này ở Moscow và đòi họ phải “thả ngay lập tức và vô điều kiện” tất cả mọi con tin. Tối Thứ Sáu lại có thêm 4 người dân Azerbaijani được thả, gồm ba bà và một ông.
Hàng lãnh đạo Chính Thống Giáo và Công Giáo ở Moscow đã lên án việc bắt giữ 600 người của nhóm Chechen và kêu gọi các nhà lãnh đạo Hồi Giáo cộng tác giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng này.
ĐTGM Tadeusz Kondrusiewicz, chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Nga đã lên tiếng như sau:
“Dân chúng vô tội của nhiều quốc tịch khác nhau, nhiều niềm tin khác nhau, những người công dân Nga và ngoại quốc, những người đang vui vẻ giải trí ở Tòa Nhà Văn Hóa đã trở thành đối tượng cho hành động khủng bố. Trong một tình trạng đáng thương và nguy hiểm như thế, Giáo Hội Công Giáo ở Nga cầu xin để những người bị bắt làm con tin được mau chóng và an toàn thả ra. Chúng tôi kêu gọi những vị có thẩm quyền quốc gia, kêu gọi cộng đồng quốc tế, kêu gọi các vị lãnh đạo tôn giáo, nhất là hàng giáo sĩ Hồi Giáo, cũng như kêu gọi những nhân vật chính trị: Hãy tìm cách giải tỏa thảm trạng này theo trọng trách, bằng đối thoại, điều đình, phi võ lực hay gây đổ máu. Tôn giáo chân chính bao giờ cũng là một lời mời gọi sống hòa bình và yêu thương lẫn nhau, và dân chúng của các quốc gia khác nhau vẫn có thể sống với nhau như anh chị em”.
Trong khi đó, Đức Thượng Phụ Chính Thống Nga Alexy II cũng đã lên tiếng như sau:
“Tôi xin các nhà lãnh đạo Hồi Giáo cả ở Nga cũng như trên thế giới hãy tác dụng ảnh hưởng của mình trên lương tâm của những người này và khẩn cầu họ đừng giết hại dân chúng vô tội. Trong tình trạng hết sức phức tạp này, tôi kêu gọi các vị có thẩm quyền quốc gia hãy hành động một cách hữu trách và khôn ngoan, hãy hành động làm sao để lấy cứu mạng sống con người, nhất là làm sao để tình trạng này đừng bao giờ tái diễn tại thành phố của chúng ta cũng như ở khắp Nước Nga”.
Thứ Bảy, 26/10/2002, theo ông Vladimir Vasilyev, quyền vị bộ nội vụ, thì vào lúc 5 giờ 30 sáng địa phương, lực lượng đặc biệt của chính phủ, Lực Lượng An Ninh Liên Bang, đã tấn công vào tòa nhà văn hóa này, sau khi nhóm khủng bố bắt đầu hành quyết đám con tin của họ như họ đã nói trước. Tên đầu đảng là Movsar Barayev đã bị chết. Ông này bày tỏ đau buồn về cái chết của 67 người, trong đó không có một trẻ em và người ngoại quốc nào, nhưng mừng vì đã cứu được hơn 750 người khác. Có hai tên khủng bố trốn thoát, nhưng chắc chỉ ẩn trốn lẩn quẩn đâu đó thôi.
Nhiều con tin có vẻ ngẩn ngơ hay run rẩy khi được đưa lên xe buýt hay xe cứu thương. 40 người đã được đưa đến nhà thương vì tình trạng nguy ngập bởi hơi độc của lực lượng đặc biệt thả vào tòa nhà này. Cảnh tượng bên trong tòa nhà văn hóa này cho thấy có những thi thể chết gục trên ghế ngồi hay đầu gục xuống cánh tay. Các trái lựu đạn đang nằm trên ghế hay vẫn dính vào thắt lưng của những người nữ khủng bố.
Một viên chức cho biết khi lực lượng đặc biệt tiến vào tòa nhà này thì nghe thấy những tiếng nổ và súng bắn ào ào. Vì nhóm khủng bố đã tuyên bố họ sẵn sàng chết với càng nhiều “tội nhân” bao nhiêu càng tốt. Sau khi hai người con tin bị nhóm khủng bố bắt đầu hành quyết thì một số con tin tìm đường thoát thân nên đã bị bắn xối xả. Vào lúc ấy lực lượng đặc biệt mới bắn để giúp cho những người con tin tẩu thoát. Thế là cuộc bắn nhau hết cỡ đã xẩy ra sau đó. Đầu tiên là một phát nổ, rồi cả một loạt các phát nổ ở các nơi khác nhau, cùng với các loạt súng tự động bắn trong vòng 15 phút.
Vào Sáng Chúa Nhật, 27/10, tổng số con tin bị chết là 118 người, trong khi mới có 10 người vào hôm qua. Vấn đề được đặt ra là phải chăng con số thương vong này đã do hơi độc của lực lượng đặc biệt gây ra? Nhóm khủng bố đã chết 50 người, 32 nam và 18 nữ, trong đó có cả tên đầu đảng khoảng giữa khoảng 20-30 tuổi. Tổng thống Putin đã ngỏ lời trên đài truyền hình: “Xin tha thứ cho chúng tôi… Những hình ảnh tưởng nhớ đến các nạn nhân phải liên kết tất cả chúng ta lại với nhau… Chúng ta đã chứng tỏ là Nga sẽ không chịu quì xuống đâu”. Tường trình của Matthew Chance CNN từ thủ đô Nga Sô thì “Đại đa số những người bị thương tích, theo bác sĩ, là do bởi hít phải hơi lạ”.
Olga Chernyak, một trong những con tin còn sống sót đêm hôm qua đã nói với đài truyền hình Nga là “Tôi bất tỉnh nhân sự và tỉnh dậy thì thấy mình đang nằm trong phòng cấp cứu… Tất cả chúng tôi đều chờ chết. Chúng tôi biết rằng họ sẽ không để chúng tôi thoát thân sống sót… Họ giết hai người, một phụ nữ và một đàn ông. Họ bắn người đàn ông vào mắt, máu chảy đầm đià”. Thế nhưng, chị này cho biết, sở dĩ nhóm khủng bố bắn là vì một em trai giở chứng chạy ra exit: “Em chạy ào đến lối ra hô lên ‘Má ơi, con không biết phải làm sao đây’. Họ bắn vào em nhưng hụt và thay vào đó trúng vào những người đang ngồi”.
Bác sĩ Christopher Holstege, giám đốc y khoa độc tố ở Đại Học Virginia cho hãng thông tấn Associated Press là hơi độc lạ này có thể là aerosolised Valium. Khoa học gia Lev Fyodorov đã từng làm việc cho ngành vũ khí hóa học của Nga cho biết trên đài truyền hình là “loại hơi này không ngửi thấy”. Một vị bác sĩ đã bày tỏ nỗi chán nản trong việc cứu chữa các nạn nhân với tờ nhật báo Nezavisimaya Gazet như sau: “Tôi không thấy những vết thương bị súng bắn. Những người chết đã nuốt những gì họ nôn mửa hay lưỡi hoặc tim của họ ngừng hoạt động. Giá mà chúng tôi biết trước! Giá họ cho chúng tôi biết trước rằng chúng tôi sẽ có một số đông người bị ngất đi hay tim ngưng hoạt động thì có thể đã xẩy ra hơi khác rồi”.
Việc bơm hơi lạ vào tòa nhà văn hóa này bằng các luồng dẫn khí để làm cho nhóm khủng bố không còn sức phản ứng sử dụng vũ khí nhưng hậu quả đồng thời cũng đã gây thiệt mạng cho nhiều người con tin. Bác sĩ trưởng thủ đô Moscow là Andrei Seltsovky hôm Chúa Nhật 27/10 đã cho biết 63 nam và 54 nữ con tin đã chết, 150 người khác đang ở trong tình trạng nguy kịch trên 36 tiếng sau khi được mang vào nhà thương từ sáng sớm Thứ Bảy. Thành phần con tin vừa sợ, vừa đói, vừa mệt, nên đã bị hơi lạ tấn công, thứ hơi lạ vẫn còn bị chính quyền bưng bít chưa chịu cho biết là gì. Nhưng các chuyên viên y khoa cho biết loại hơi này sẽ gây ra các triệu chứng rắc rối cho phổi, tim, gan và thận. Chính vì chưa rõ loại hơi nào nên việc chữa trị cho 650 người bị bắt làm con tin vừa rồi vẫn còn gặp rắc rối. Hai trong 71 con tin không phải người Nga đã chết, một phụ nữ Dutch và một đàn bà Áo. Tổng thống Putin tuyên bố Thứ Hai 28/10 sẽ là ngày cả nước để tang, nhưng theo Mike Hanna của CNN thì dân chúng đang hận tức về những bí mật chưa được tiết lộ liên quan đến các nạn nhân con tin được cứu, nhất là thân nhân của họ.
Trong Huấn Từ Truyền Tin sáng Chúa Nhật 27/10, ĐTC Gioan Phaolô II đã kêu gọi cầu nguyện cho chung vụ khủng bố và cho riêng các nạn nhân của vụ khủng bố ở Nga này như sau: “Hôm nay chúng ta hãy đặc biệt kêu xin Vị Trinh Nữ rất được dân Nga mến yêu chuyển cầu, những người dân trong những ngày qua đã chịu quá nhiều đau khổ. Trong khi cầu nguyện cho các nạn nhân của cuộc thử thách đau thương vừa rồi, chúng ta cũng hãy cầu xin Đức Trinh Nữ cho những biến cố ấy đừng xẩy ra nữa”. Vị giám đốc văn phòng báo chí của Tòa Thánh cho biết ĐTC đã theo dõi sát vụ này qua Đức Ông Celestino Migliore, phụ tá phụ trách bang giao các nước của Tòa Thánh, vị đang có mặt tại thủ đô Nga.
Tại thủ đô này, cũng vào Ngày Chúa Nhật 27/10, ĐTGM Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Nga cũng lên tiếng một lần nữa như sau: “Hôm nay, tất cả mọi giáo xứ Công Giáo Nga dâng lời nguyện lên Chúa vô cùng nhân hậu để cầu cho sự nghỉ ngơi của các linh hồn những người đã chết, cầu ơn an ủi cho thân nhân bạn hữu của họ, cầu cho các người bị thương mau phục hồi, cầu xin ơn sức mạnh cho những người sống sót trước một hành động tội ác hết sức kinh hoàng, cũng như cầu xin ơn phục hồi hòa bình và cảm thông ở Nga”. ĐTGM kêu gọi nhân dân Nga “hãy kiềm chế những xúc động của mình và đừng vì nỗi đớn đau của mình mà hận thù những người anh chị em vô tội khác lịch sử và văn hóa của chúng ta”. Vị lãnh đạo Công Giáo ở Nga này cũng kêu gọi đặc biệt chính quyền “hãy làm hết sức mình để chặn đứng mức leo thang của tình trạng căng thẳng nơi xã hội về những lãnh vực chính trị, liên tôn và thiểu số”. ĐTGM kết thúc sứ điệp của mình như sau: “Chớ gì Đấng Tạo Hóa duy nhất ban cho tất cả chúng ta ơn khôn ngoan và niềm hy vọng, chớ gì Ngài gìn giữ xứ sở chúng ta khỏi những biến cố kinh khủng như vậy, và đưa chúng ta vào con đường hòa bình và hạnh phúc”.
Sáng Thứ Hai 28/10/2002, Tổng Thống Putin đã nói với thành phần trong chính phủ của mình trong một cuộc họp là “việc khủng bố thế giới càng ngày càng bất khôn và dã man. Những cuộc đe dọa sử dụng những phương tiện vũ khí công phá hàng loạt đang xẩy ra ở các nơi khác nhau trên thế giới. Nếu kẻ nào cố gắng áp dụng phương tiện này cho xứ sở của chúng ta, Nga sẽ đáp lại bằng những biện pháp tương xứng với những đe dọa ở tất cả những địa điểm của các tay khủng bố, những địa điểm thuộc tổ chức của họ hay những địa điểm của những kẻ xúi giục về ý hệ và tài trợ của họ”.