LÂM BÔ CÓ THỰC SỰ HIỆN HỮU HAY CHĂNG?

Trẻ Em chết trước khi được lãnh nhận Phép Rửa có được rỗi hay chăng?

Đây là một trong những vấn đề cần được bàn luận và được nêu lên trong văn kiện soạn thảo cho cuộc họp thường niên của Ủy Ban Thần Học Quốc Tế do chính Đức Hồng Y Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin làm đầu là William Levada. Cuộc họp thường niên của ủy ban này năm 2006 được bắt đầu hôm Thứ Hai 2/10, và các văn kiện của ủy ban này không thuộc về huấn quyền của Giáo Hội, mà chỉ là gợi ý mà thôi.

Ngoài vấn đề phần rỗi của trẻ em tiền phép rửa ra, bản thông báo của văn phòng báo chí của tòa thánh về cuộc họp thường niên này còn cho biết hai vấn đề khác cũng được bàn tới, đó là vấn đề nhận định bản chất và phương pháp của thần học như là một khoa học đức tin “scientia fidei”, và vấn đề về nền tảng của luật luân lý tự nhiên theo chiều hướng hai thông điệp của Cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là “Rạng Ngời Chân Lý – Veritatis Splendor” và “Đức Tin và Lý Trí – Fides et Ratio”.

Riêng về vấn đề hiện hữu của lâm bô cho trẻ em chết trước khi lãnh nhận bí tích rửa tội, vào tháng 12/2005, vị tổng thư ký của ủy ban này là linh mục dòng Tên Luis Ladaria đã nói về bản văn này trên Đài Phát Thanh Vatican rằng “không có vấn đề định tín” và “vấn đề đấu giá tín lý Công Giáo” về lâm bô.

“Chúng ta biết rằng qua nhiều thế kỷ vẫn được tin tưởng rằng thành phần trẻ em này đi vào lâm bô, nơi họ hoan hưởng một hạnh phúc tự nhiên, nhưng không được Phúc Kiến. Căn cứ vào những diễn tiến mới đây, chẳng những về thần học mà còn về cả ghuấn quyền nữa, niềm tin này ngày nay đang bị chao đảo.

“Chúng ta cần phải bắt đầu bằng sự kiện là Thiên Chúa muốn cho tất cả mọi người được cứu rỗi và không muốn loại trừ bất cứ một ai; chúng ta cần phải dựa vào dữ kiện là Chúa Kitô đã chết cho tất cả mọi người, và Giáo Hội là một bí tích cứu độ phổ quát, như giáo huấn của Công Đồng Chung Vaticanô II. 

“Bởi thế, nếu chúng ta bắt đầu từ những giả thiết ấy, vấn đề cần phải được lãnh nhận phép rửa là những gì có tính cách bao rộng hơn nữa”.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 3/10/2006

Hội Nghị của Ủy Ban Thần Học Quốc Tế với những chia sẻ về Lâm Bô và Trẻ Em chết chưa được lãnh nhận Phép Rửa

Hội nghị của Ủy Ban Thần Học Quốc Tế do Đức Hồng Y Levada Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin lãnh đạo đã diễn tiến trong thời khoảng 2-6/2006. Một trong những vấn đề được bàn tới là Lâm Bô và phần rỗi của thành phần trẻ em chết trước khi lãnh nhận phép rửa. Ủy ban này sẽ tiếp tục soạn thảo một văn kiện cho biết lý do tại sao trong giáo huấn của Giáo Hội lạci có quan niệm về Lâm Bô, tại sao nó chưa bao giờ chính thức được xác định là tín lý của Giáo Hội, và tại sao niềm hy vọng họ được cứu độ là những gì chấp nhận được.

Nói chung, cho dù không ai nắm chắc được số phận của các em bé chết chưa được lãnh nhận phép rửa, các tham dự viên đồng ý là các em được cứu độ bởi Lòng Thương Xót Chúa, tức các em được về trời hơn là vào lâm bô. Có 30 phần tử đồng ý về những ý chính trong văn kiện, thế nhưng, họ sẽ bỏ phiếu bằng thư tín ấn bản cuối cùng, trước khi bản văn đúc kết được phổ biến vào năm 2007.

Hội nghị này cũng vẫn thận trọng về vấn đề Phép Rửa liên quan tới tính cách khẩn thiết của bí tích này trong việc bảo đảm phần rỗi và thúc giục cha mẹ hãy cho con cái rửa tội.

Ủy ban này đã bắt đầu nghiên cứu vấn đề này vào năm 2004 khi Hồng Y Joseph Ratzinger hiện nay là Giáo Hoàng Biển Đức XVI là chủ tịch của ban cố vấn và là chủ tịch Chủ Tịch Tín Lý Đức Tin.

Đức Thánh Cha đã cử hành Thánh Lễ hôm 6/10/2006 với các phần tử của ủy ban này; trong bài giảng của mình, ngài đã nói về vai trò của các nhà thần học trong việc lắng nghe lời Chúa để giúp cho người khác nghe tin mừng. Thế nhưng ngài không đã động gì tới văn kiện về lâm bô này tí nào hết.

Ủy Ban này bắt đầu quan tâm tới vấn đề này là vì các vị linh mục và giám mục trên thế giới đã yêu cầu  hồng ý Ratzinger bấy giờ hãy “ban bố một bản tuyên cáo Công Giáo cập nhật hóa để đáp ứng tình trạng cảm thấy buồn chán” nơi thành phần cha mẹ than khóc cho việc mất mát một thơ nhi trước khi lãnh nhận phép rửa.

Như Giáo Lý của Giáo Hội Công Giáo giải thích: “Được sinh ra với một bản tính nhân loại sa đọa và bị nhiễm mắc nguyên tội, trẻ em cũng cần một cuộc tái sinh mới trong phép rửa để được giải phóng khỏi quyền lực tối tăm và mang vào lãnh giới tự do của thành phần làm con cái Thiên Chúa là lãnh vực tất cả mọi con người được kêu gọi tới. Thế nhưng, cuốn giáo lý được xuất bản năm 1992 đã không đề cập tới Lâm Bô.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, theo CNS 6/10/2006

Lâm Bô có thực sự hiện hữu hay chăng? – Cảm nghĩ của nguyên Hồng Y Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin Joseph Ratzinger

Trong cuốn “The Ratzinger Report”, ấn bản Anh ngữ được nhà xuất bản Ignatius ấn hành năm 1985, một tác phẩm có nội dung là một cuộc phỏng vấn, bao gồm tất cả các câu vấn đáp liên quan đến mọi vấn đề, được đặt ra bởi chính ký giả Vittorio Messori sau này là nhân vật đã phỏng vấn Đức Gioan Phaolô II trong tác phẩm “Vượt Qua Ngưỡng Cửa Hy Vọng” (xuất bản năm 1994).

Tác phẩm này như là một “bản tường trình của Đức Hồng Y Ratzinger” về tình hình Giáo Hội sau 20 năm bế mạc Công Đồng Chung Vatican II. Trong các vấn đề sôi nổi được bàn tới, chẳng hạn về chính Công Đồng Chung Vaticanô II, về cuộc khủng hoảng nơi ý nghĩ về Giáo Hội, về các vị linh mục và giám mục, về thảm kịch luân lý, về nữ giới, về phụng vụ, về đại kết, về thần học giải phóng v.v., có vấn đề về cánh chung, ở chương 10, dưới tựa đề “Về một số ‘Những Sự Sau Hết’”, bao gồm cả Luyện Ngục và Lâm Bô.

Riêng về vấn đề Lâm Bô, ở trang 147, vị nguyên tổng trưởng thánh bộ Tín Lý Đức Tin của Tòa Thánh Vatican bấy giờ đã chia sẻ cảm nhận cá nhân của ngài như sau:

“Lâm Bô không bao giờ là một sự thật xác quyết của đức tin cả. Theo cá nhân tôi – ở đây tôi nói với tư cách là một thần học gia chứ không phải là vị Tổng Trưởng của Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin – tôi không chấp nhận nó vì nó chỉ là một giả thiết theo thần học mà thôi. Nó là một thứ phụ đề nâng đỡ cho một sự thật tuyệt đối mang tính cách quan trọng trên hết đối với đức tin, đó là tầm quan trọng của phép rửa. Nếu nói theo những lời của Chúa Giêsu phán cùng Nicôđêmô thì ‘Thật vậy, thật vậy, Tôi nói cho ông hay, nếu con người không được tái sinh bởi nước và Thần Linh, thì họ không được vào Vương Quốc của Thiên Chúa’ (Jn 3:5). Người ta không được chần chừ trong việc từ bỏ ý nghĩ về ‘lâm bô’ nếu cần (và cũng đáng ghi nhận rằng chính các thần học gia cho rằng có ‘lâm bô’ cũng nói là thành phần cha mẹ có thể cứu con cái mình khỏi vào lâm bô bằng lòng khao khát cho con cái mình được lãnh nhận phép rửa và nhờ lời nguyện cầu); thế nhưng, cũng không được thoái lui trước mối quan tâm ở đằng sau ý nghĩ về lâm bô này. Phép rửa không bao giờ lại là vấn đề bên lề đối với đức tin; phép rửa không phải là hiện tại (now), cũng không phải thường tại (ever)”. 

Ở đây, qua câu phát biểu ngắn ngủi về một vấn đề cần phải bàn luận sâu rộng này, theo người đọc hiểu thì Đức Hồng Y Joseph Ratzinger là vị đương kim Giáo Hoàng Biển Đức XVI không chấp nhận thực tại Lâm Bô, nhưng vẫn không phủ nhận tầm quan trọng của Phép Rửa cứu độ. Bởi thế, vấn đề vẫn còn kẹt ở đây là: nếu chưa được lãnh nhận phép rửa, thì thành phần trẻ em chưa đủ trí khôn nói chung, nhất là thành phần sơ sinh hay còn là một bào thai bị phá hoặc bị chết trong lòng mẹ, như các bào thai bị phá chẳng hạn, sẽ đi đâu ngay sau khi chết. Vì bấy giờ họ tuy chưa có tư tội nhưng vẫn chưa được thanh tẩy cho khỏi nguyên tội? Xuống hỏa ngục thì cũng không phải mà lên thiên đàng cũng chẳng đáng? Vậy thì phải có một nơi cho họ chứ, một nơi mà cho tới nay tín hữu Công Giáo nói chung vẫn được truyền dạy và tin tưởng là Lâm Bô.

Theo thiển nghĩ của người viết thì Lâm Bô có hiện hữu, nhưng chỉ hiện hữu một cách tạm thời, cho tới ngày cánh chung mà thôi, như ngục tổ tông ngày xưa, cho tới khi Chúa Kitô hoàn tất công cuộc cứu chuộc của Người. Bởi vì, như các vị thời cựu ước vào ngục tổ tông chờ Chúa Kitô đến cứu chuộc xong mới được vào thiên đàng thế nào, thì các trẻ sơ sinh chết chưa được lãnh nhận phép rửa (và kể cả thành phần bị chậm phát triển - developmental disabilities, liên quan đến tình trạng bị chậm trí khôn - mental retardation, ngây ngô khờ khạo không biết gì), sẽ vào lâm bô chờ Chúa Kitô đến lần thứ hai để được vào thiên đàng như vậy.

Nếu Thiên Chúa muốn tất cả mọi người được cứu rỗi (1Tim 2:4), và Chúa Kitô đến lần thứ hai là để cứu những ai thiết tha trông đợi Người (x Heb 9:28), thì các linh hồn chết trong tình trạng nguyên tội thật sự cũng đang chờ được cứu độ, như toàn thể tạo sinh vẫn đang quằn quại chờ đợi cuộc tỏ hiện của con cái Thiên Chúa vậy (x Rm 8:21).

Chẳng lẽ thành phần trẻ em chết một cách vô tội trong tình trạng vẫn còn vướng mắc nguyên tội lại hư đi vào thời điểm cánh chung, thời điểm mà tất cả mọi sự sẽ được canh tân (x. Rev 21:5), để cuối cùng “Thiên Chúa là tất cả trong mọi sự” (x 1Cor 15:28). Thành phần trẻ em còn mắc nguyên tội, dù theo lý luận tự nhiên, chứ chưa nói đến lòng thương xót Chúa và đức công minh của Ngài, không thể nào lại thuộc về thành phần bị chung số phận với ma quỉ, với con mãnh thú và với thành phần tiên tri giả (x Rev 20:10), đầy gian ác đã từng làm hại nhiều linh hồn, đáng chịu số phận bị quăng vào hồ lửa là cái chết lần thứ hai (x Rev 20:15) vĩnh viễn hư đi.

Trái lại, trường hợp thành phần trẻ em bị chết trước khi được lãnh nhận phép rửa cũng có thể cho là tương tự với trường hợp của thành phần trẻ em Do Thái ở Bêlem và các vùng lân cận bị quận vương Hêrôđê thảm sát khi Chúa Kitô mới giáng sinh (x Mt 2:16).

Nếu thành phần được Giáo Hội gọi là các Thánh Anh Hài, và được Giáo Hội cử hành Lễ kính vào những ngày ngay sau Lễ Chúa Kitô Giáng Sinh, 28/12 hằng năm, chết lúc chưa có trí khôn và lúc đang mắc nguyên tội, thì thành phần trẻ em chưa lãnh nhận phép rửa cũng thế, cũng chết vào lúc chưa có trí khôn và chưa được lãnh nhận ơn cứu độ.

Nếu thành phần các Thánh Anh Hài đã được Chúa Giêsu xuống ngục tổ tông cứu độ sau khi Người hoàn tất công cuộc cứu độ của Người trên Thánh Giá thế nào, thì thành phần trẻ em vẫn còn mắc nguyên tội, tức vẫn còn đang mong chờ ơn cứu độ của Chúa Kitô, chẳng lẽ không được Người cứu độ khi Người đến lần thứ hai ban ơn cứu độ cho những ai thiết tha trông đợi Người hay sao!

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL