18/10 Thứ Bảy
Hôm nay là Thứ Bảy, Ngày Thánh Mẫu hằng
tuần, và ngày mai là Ngày Giáo Hội Bế Mạc Năm Mân Côi.Vậy chúng ta cùng nhau kết
thúc Năm Mân Côi bằng việc nhìn lại cốt lõi của Kinh Mân Côi và Tông Thư về Kinh
Mân Côi của ÐTC Gioan Phaolô II
Tâm
Điểm của Kinh Mân Côi là Chúa Kitô và
Cầu Kinh Mân Côi là Tuyên Xưng Chúa Kitô
Tâm Điểm của Kinh Mân Côi là Chúa
Kitô
Theo tinh thần gắn bó với Giáo Hội, Phong Trào Thiếu Nhi Fatima luôn học hỏi
những gì được Đức Thánh Cha nhắn nhủ và kêu gọi cho giới trẻ. Chẳng hạn Thiếu
Nhi Fatima đã học hỏi các sứ điệp của ĐTC gửi cho riêng giới trẻ từ năm 1997 đến
1999 để sửa soạn Mừng Đại Năm Thánh 2000, sau đó, từ năm 2001, hằng năm Thiếu
Nhi Fatima cũng lấy sứ điệp của Ngày Giới Trẻ Thế Giới hằng năm để làm đề tài
cho Khóa Tĩnh Huấn cuối năm, như năm 2001 “Các con là muối đất, là ánh sáng thế
gian”, đề tài cho Ngày Giới Trẻ Thế Giới XVII ở Canada vào tháng 7/2002. Ngoài
ra, trong buổi Tĩnh Tâm Mùa Chay hằng năm, Thiếu Nhi Fatima cũng lấy các sứ điệp
của ĐTC về mùa chay trong năm đó để suy niệm và chia sẻ, như năm 2003 về đề tài
“Cho đi phúc hơn nhận lãnh”.
Riêng Năm Mân Côi được bắt đầu từ ngày 16/10/2002 tới 19/10/2003, Thiếu Nhi
Fatima cũng học hỏi Tông Thư Kinh Mân Côi Trinh Nữ Maria của Đức Thánh Cha Gioan
Phaolô II. Bằng cách có 5 đoàn, mỗi đoàn phụ trách một phần của bức Tông Thư, ba
phần thân cùng với phần mở và kết. Đoàn nào tới phiên tổ chức Thứ Bảy Đầu Tháng
tại đoàn mình sẽ phụ trách trình bày và chia sẻ phần Tông Thư được chỉ định.
Ngày Thứ Bảy Đầu Tháng Thánh Tâm 7/6/2003 tới phiên Đoàn Thiếu Nhi Fatima Đức Mẹ
Mân Côi Pomona trình bày và chia sẻ phần Mở Đầu của Bức Tông Thư. Em huynh
trưởng đại diện đoàn đã không nói hoàn toàn trong giới hạn về phần Mở Đầu mà là
nói đến điểm cốt lõi của Bức Tông Thư, điểm đã đánh động em, (vì em đã đọc hết
văn kiện này bằng tiếng Anh), đó là vấn đề Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân
Côi.
Lợi dụng dịp này, tôi cũng bổ túc thêm cho những gì em này cảm nhận và đồng thời
cho chung các em Thiếu Nhi Fatima tham dự bấy giờ biết cách để chứng minh Chúa
Kitô quả thực là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi. Những đoạn tiêu biểu Đức Thánh Cha
đã nhấn mạnh cái cốt lõi của Kinh Mân Côi trong Bức Tông Thư của Ngài như sau:
• “Mặc dù rõ ràng là mang đặc tính Thánh Mẫu, Kinh Mân
Côi tự bản chất là một kinh nguyện có tâm điểm là Chúa Kitô. Nơi những yếu tố
bình dị của mình, Kinh Mân Côi chất chứa tất cả những gì sâu xa của toàn thể sứ
điệp Phúc Âm, có thể nói được rằng Kinh Mân Côi là một tổng hợp Phúc Âm (Pope
Paul VI, Apostolic Exhortation Marialis Cultus [2 February 1974], 42: AAS 66
[1974], 153). Kinh này còn là tiếng vọng của lời Mẹ Maria cầu nguyện, đó là Ca
Vịnh Ngợi Khen bất hủ của Mẹ về công cuộc của Việc Nhập Thể cứu chuộc được bắt
đầu trong cung lòng trinh nguyên của Mẹ”.
•
“Có điều rõ ràng là, mặc dù Kinh Mân Côi lập đi lập lại được trực tiếp dâng lên
Mẹ Maria, nhưng tác động yêu thương với Mẹ và nhờ Mẹ cuối cùng lại được nhắm đến
Chúa Giêsu. Việc lập đi lập lại được nuôi dưỡng bằng ước muốn nên giống Chúa
Kitô hoàn toàn hơn, một hoạt trình đích thực của đời sống Kitô hữu… Kinh Mân Côi
giúp chúng ta nên giống Chúa Kitô mỗi ngày một hơn cho đến khi chúng ta đạt tới
tầm mức thánh thiện thực sự” (đoạn 26).
Thế rồi, sau khi chứng thực cho các em thấy Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân
Côi, tôi tiếp tục cho các em biết rằng Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi có
thể được chứng thực qua ba điều, thứ nhất qua cấu trúc của chính tràng hạt Mân
Côi, thứ hai qua ý nghĩa hay nội dung của Kinh Kính Mừng, và thứ ba qua bố cục
của Kinh Mân Côi.
Trước hết, Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi qua cấu trúc của Tràng hạt
Mân
Côi, như Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nhận định trong Tông Thư Kinh Mân Côi
Trinh Nữ Maria của Ngài về cây thánh giá vừa là khởi điểm vừa là qui điểm của
tràng chuỗi Mân Côi như sau:
• “Việc lần hạt Mân Côi từ trước đến nay vẫn được thi
hành bằng việc sử dụng một cỗ tràng hạt. Nếu lần hạt mà chẳng để ý gì lắm thì
các hạt chuỗi thường trở thành một cái máy thuần túy đếm thứ tự các Kinh Kính
Mừng. Tuy nhiên, những hạt chuỗi này cũng có thể trở thành một biểu hiệu cho
việc sâu xa chiêm niệm nữa. Ở đây, điều đầu tiên phải để ý là cách thức những
hạt chuỗi này đồng qui nơi Cây Thánh Giá, nơi vừa mở ra lại vừa đóng lại cái
tiến trình tỏ hiện của việc nguyện cầu. Đời sống và việc cầu nguyện của người
tín hữu được tập trung vào Chúa Kitô. Hết mọi sự được bắt đầu từ Người, hết mọi
sự đều qui về Người, hết mọi sự nhờ Người mà đến cùng Chúa Cha trong Chúa Thánh
Thần” (đoạn 36).
Sau nữa, Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi ở chỗ ý nghĩa hay nội dung của
Kinh Kính Mừng, một ý nghĩa và nội dung được tập trung nơi câu “Và Giêsu Con
lòng bà gồm phúc lạ”. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã đề cập đến điều này như
sau:
• “Trọng tâm nơi Kinh Kính Mừng, cái then chốt thực sự
gắn nối hai phần của kinh này lại với nhau đó là tên của Chúa Giêsu. Đôi khi, vì
vội vàng lần hạt chúng ta đã không để ý đến trọng tâm này cho lắm, và bởi thế
cũng chẳng chú ý tới việc chiêm ngưỡng mầu nhiệm Chúa Kitô liên quan đến trọng
tâm ấy. Tuy nhiên, chính việc chăm chú đến danh của Chúa Giêsu cũng như đến mầu
nhiệm của Người là dấu hiệu chứng tỏ việc lần hạt Mân Côi có ý vị và hiệu quả” (đoạn
33.2).
Thật vậy, mở đầu Kinh Kính Mừng là lời Sứ Thần Gabiên chúc tụng Mẹ: “Kính mừng
Maria đầy ơn phúc”. Thế nhưng, tại sao Mẹ Maria được Đầy Ơn Phúc? Nếu không phải
vì “Đức Chúa Trời ở cùng Bà”. Và tại sao “Bà có phúc lạ hơn mọi người nữ”? Nếu
không phải vì “Giêsu Con lòng bà gồm phúc lạ”.
Chưa hết, Mẹ Maria “đầy ơn phúc” không phải chỉ vì Mẹ được Thiên Chúa ở cùng, và
“có phúc hơn mọi người nữ” không phải chỉ vì Mẹ được diễm hạnh thụ thai, cưu
mang và cho Con Chúa Trời bú (x Lk 11:27), mà còn “có phúc vì đã tin những gì
Chúa phán sẽ được thực hiện” (Lk 1:45). Đó là lý do, ở Mầu Nhiệm Mùa Thương, dù
Con Mẹ có bị khổ nạn thế nào đi nữa, nhất là có bị đóng đanh trên thập giá chất
vô cùng thảm thương và ô nhục mấy đi nữa, chúng ta vẫn chúc tụng Mẹ: “Kính mừng
Maria đầy ơn Phúc”. Nếu chính bản thân và cả cuộc đời của Mẹ Maria tập trung vào
Chúa Kitô và hiệp nhất với Chúa Kitô, “Giêsu Con lòng bà gồm phúc lạ”, như thế,
thì quả thực Chúa Kitô chính là Tâm Điểm cho ý nghĩa và nội dung của Kinh Kính
Mừng vậy, một Kinh tóm gọn tất cả mọi sự về Mẹ Maria, một kinh gói ghém tất cả
Mầu Nhiệm Maria.
Chính vì thế, dù cả đời của mình, từng giây từng phút, chúng ta có lập lại lời
Kinh Kính Mừng này, một lời kinh được Thánh Linh phát ngôn qua cửa miệng thần
trời và thánh nhân, chúng ta, với tư cách cá nhân, cũng không xứng đáng
và hoàn toàn chúc tụng Mẹ Maria cho đủ, vì Mẹ là kỳ công ân
sủng tuyệt vời nhất của Thiên Chúa. Ðó là lý do
chúng ta cứ phải lập đi lập lại Kính Mừng Maria mãi mãi để chúc tụng Mẹ. Tuy
nhiên, khi chúng ta chúc khen Mẹ diễm phúc
là chúng ta cùng với Mẹ chúc tụng chính Đấng toàn năng đã làm cho Mẹ những sự lạ
lùng vậy (x Lk 1:49). Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã bày tỏ cảm nhận này trong
Tông Thư Kinh Mân Côi như sau:
• “Khi hiểu đúng Kinh Kính Mừng, chúng ta sẽ thấy một
cách rõ ràng là tính cách Thánh Mẫu của kinh này không nghịch lại với đặc tính
Kitô học của kinh ấy, nhưng lại là đặc tính được kinh này thực sự nhấn mạnh và
đề cao… Việc lập đi lập lại Kinh Kính Mừng nơi Kinh Mân Côi làm cho chúng ta
được thông phần vào việc Thiên Chúa ngắm nghía và mãn nguyện, ở chỗ, chúng ta
hân hoan thán phục nhìn nhận phép lạ cả thể nhất lịch sử loài người. Lời tiên
tri của Mẹ Maria ở đây đã được nên trọn: ‘Từ nay hết mọi thế hệ sẽ khen tôi diễm
phúc’ (Lk 1:48)” (đoạn 33.1).
Sau hết, Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi ở bố cục của Kinh Mân Côi. Đúng
thế, Kinh Mân Côi có hai phần rõ rệt, phần khẩu nguyện, với kinh chính yếu là
Kinh Kính Mừng, và phần tâm nguyện, phần bao gồm 20 Mầu Nhiệm Chúa Kitô (kể cả 5
Mầu Nhiệm Ánh Sáng mới được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II thêm vào trong Tông
Thư Kinh Mân Côi Trinh Nữ Maria từ đầu Năm Mân Côi 16/10/2002).
Theo Đức Thánh Cha Phaolô VI và Gioan Phaolô II thì bởi vì các Mầu Nhiệm Chúa
Kitô là hồn sống của Kinh Mân Côi, mà Kinh Mân Côi tự bản chất là một kinh
nguyện chiêm niệm, một yếu tố chiêm niệm mà nếu không được thực hiện thì việc
lần hạt Mân Côi chẳng khác gì như một cái xác vô hồn.
• “Chính vì được bắt nguồn từ cảm nghiệm riêng của Mẹ
Maria, Kinh Mân Côi là một kinh chiêm niệm tuyệt hảo. Thiếu chiều kích chiêm
niệm này, Kinh Mân Côi sẽ mất đi ý nghĩa của mình, như Đức Giáo Hoàng Phaolô VI
đã tỏ tường vạch ra cho thấy điều ấy: ‘Thiếu chiêm niệm, Kinh Mân Côi là một cái
xác không hồn, và việc lần hạt có nguy cơ sẽ trở thành một việc lập đi lập lại
theo công thức như máy móc, một việc phạm đến lời cảnh cáo của Chúa Kitô: Khi
cầu nguyện chớ lảm nhảm như kiểu của Dân Ngoại, vì họ nghĩ rằng cứ phải nhiều
lời thì việc cầu nguyện của họ mới có công hiệu (Mt 6:7). Tự bản chất của mình,
việc lần hạt Mân Côi đòi phải có một nhịp điệu nhẹ nhàng và một tốc độ chậm rãi,
giúp cho con người nhờ đó có thể suy niệm về các mầu nhiệm của cuộc đời Chúa
Kitô là những gì đã được nhìn thấy bằng ánh mắt của Vị ở gần Người nhất. Nhờ đó,
kho tàng khôn thấu của các mầu nhiệm này mới được tỏ hiện’ (Apostolic
Exhortation Marialis Cultus [2 February 1974], 47: AAS [1974], 156)”.
Tóm lại, chính vì Chúa Kitô là Tâm Điểm của Kinh Mân Côi mà Đức Thánh Cha Gioan
Phaolô II đã định nghĩa việc lần hạt Mân Côi hay cầu kinh Mân Côi là việc cùng
Mẹ Maria chiêm ngưỡng dung nhan Chúa Kitô:
• “Hãy chiêm ngưỡng dung nhan Chúa Kitô với Mẹ Rất Thánh
của Người và tại học đường của Mẹ Người. Việc lần hạt Mân Côi không là gì khác
ngoài việc cùng với Mẹ Maria chiêm ngưỡng dung nhan Chúa Kitô” (Tông Thư Kinh
Mân Côi Trinh Nữ Maria, đoạn 3).
• “Bằng việc đọc lên những lời của Thiên Thần Gabiên và
của bà Thánh Isave trong Kinh Kính Mừng, chúng ta cảm thấy mình liên lỉ được
thúc đẩy tìm kiếm lại nơi Mẹ Maria, nơi đôi cánh tay của Mẹ, cũng như nơi trái
tim của Mẹ, ‘quả phúc của lòng Mẹ’” (đoạn 24).
Cầu Kinh Mân Côi là
Tuyên Xưng Chúa Kitô
Cũng em huynh trưởng Thiếu Nhi Fatima trên đây, vào ngày 29/8/2003, đã gửi cho
tôi một điện thư đặt vấn đề là Kinh Mân Côi là một kinh chiêm niệm tại sao lại
đọc chung thành lời, vì làm như thế sẽ gây chia trí vì đã chiêm niệm thì cần
phải trầm lặng? Sau đây là những gì tôi đã trả lời cho em.
Để hiểu rõ vấn đề có vẻ mâu thuẫn này cần
phải thấu triệt được bản chất của chiêm niệm Kitô giáo cũng như kết cấu chuyên
biệt của chính Kinh Mân Côi.
Bản Chất Chiêm Niệm Kitô Giáo
Trước hết, chiêm niệm là gì, nếu không phải là cảm nghiệm thần linh bằng tất cả
tâm hồn của mình, chứ không phải chỉ bằng trí khôn qua việc suy niệm, hay bằng
ký ức qua việc tưởng nhớ, hoặc bằng cảm tình qua việc cảm xúc nhất thời. Tuy
nhiên, cảm nghiệm thần linh cần phải được phản ảnh qua các hoạt động tông đồ.
Đây là đặc điểm chuyên biệt nơi vấn đề chiêm niệm của Kitô giáo, khác với việc
chiêm niệm của các tôn giáo khác. Việc Kitô giáo chiêm niệm không dừng lại ở chỗ
một mình hoan hưởng những tư tưởng cao siêu, mà là tiến đến chỗ hăng say truyền
bá và phục vụ. Nếu "Thiên Chúa là ánh sáng" (1Jn 1:5) thì tâm hồn chiêm niệm,
tâm hồn cảm nghiệm thần linh, hay cảm nghiệm ánh sáng, sẽ trở thành một thứ phản
chiếu ánh sáng.
Đó là lý do chúng ta thấy, qua các Phúc Âm, bất cứ ai, kể cả thành phần ngoại
giáo hay tội nhân, một khi được giao tiếp với Lời Nhập Thể, được giao tiếp với
Vị Thiên Chúa thần linh nơi Con Người Giêsu Nazarét, tức một khi có được một cảm
nghiệm thần linh thực sự, họ đều trở thành những nhà truyền giáo. Điển hình nhất
là những người được Chúa Giêsu chữa cho lành bệnh đã không thể câm nín mà không
tuyên dương chúc tụng Người dù đã được Người căn dặn phải giữ kín (x Mt 9:3-31;
Mk 1:44-45), hay trường hợp của người phụ nữ Samaritanô sau khi bất ngờ được hội
ngộ với Người bên bờ giếng Giacóp giữa buổi trưa nóng bức (x Jn 4:28-30), hoặc
trường hợp của hai môn đệ chán chường đi về Emmau sau khi nhận ra Đấng Phục Sinh
qua cử chỉ bé bánh của Người (x Lk 24:31-35). Một tâm hồn chiêm niệm, chính vì
cảm nghiệm thần linh, cảm thấy Thiên Chúa vô cùng đáng yêu đáng mến, làm sao có
thể không lên tiếng chúc tụng Ngài, không "rên lên những lời than khôn tả" (Rm
8:26), cũng như có thể ngồi yên không làm hết cách để Ngài được nhận biết và yêu
mến.
Là đệ nhất mô phạm về chiêm niệm, Mẹ Maria đã chẳng vội vã lên đường đi thăm bà
chị họ Isave của mình ngay sau khi Mẹ đã được thụ thai và cưu mang Con Đấng Tối
Cao (x Lk 1:39-40) hay sao? Và việc chiêm niệm của Mẹ, việc Mẹ cảm nghiệm thần
linh, cảm nghiệm Vị "Thiên Chúa là Thần Linh" (Jn 4:24) đang thực sự hiện diện
một cách thể lý ngay trong lòng dạ của Mẹ cũng đã chẳng làm cho Mẹ không thể
không cất tiếng ngợi khen chúc tụng Ngài hay sao: "Linh hồn tôi ngợi khen Chúa,
và lòng trí tôi hân hoan trong Thiên Chúa Đấng cứu độ tôi. Chúa đã thương đến
phận thấp hèn tôi tớ của Ngài, nên từ nay muôn đời sẽ khen tôi diễm phúc. Vì
Chúa đã làm cho tôi những điều trọng đại, danh Ngài là thánh" (Lk 1:46-48)?
Tóm lại, theo Kitô giáo, một Kitô hữu (đã tiến đến bậc cầu nguyện) chiêm niệm
chính là một tông đồ. Các vị tông đồ được Chúa Giêsu tuyển chọn sống gần Người,
nhờ đó có thể chiêm ngắm Người, có thể cảm nghiệm được Người một cách cụ thể (x
1Jn 1:1-2), là để các vị sau đó, sau khi Người từ trong kẻ chết sống lại, lên
trời và sai Thánh Thần xuống, hiên ngang ra đi rao giảng tin mừng cho tất cả mọi
tạo vật cho đến tận cùng trái đấy (x Mt 28:19; Mk 16:15; Acts 1:8). Đó là lý do
Người đã căn dặn các vị ngay từ lần Người sai các vị đi truyền giáo tiên khởi
cho thành phần "chiên lạc của nhà Yến Duyên" (Mt 10:6): "Những gì Thày nói với
các con trong tăm tối, hãy nói ra trong ánh sáng. Những gì các con âm thầm nghe
được hãy rao giảng trên mái nhà" (Mt 10:26-27). Thật vậy, tâm hồn chiêm niệm chỉ
thực sự cảm nghiệm thần linh sau khi họ đã trải qua những đêm tăm tối đức tin,
cũng như sau khi, nhờ đó, họ được Thiên Chúa mạc khải cho biết những điều cao
siêu huyền nhiệm mà chính thành phần khôn ngoan thông thái nhất thế gian cũng
không thể nào tự mình có thể thấu hiểu và chấp nhận (x Mt 11:25).
Căn cứ vào bản chất của vệc chiêm niệm theo Kitô giáo trên đây, chúng ta thấy
chiêm niệm có tích cách sinh động và truyền đạt chứ không phải thụ động và chiếm
thủ. Bởi thế, việc nội tâm chiêm niệm và miệng lưỡi chúc tụng nơi Kinh Mân Côi
một lúc là tác động rất thích hợp với việc chiêm niệm.
Cấu Trúc Chuyên Biệt của Kinh Mân Côi
Không giống như tất cả mọi kinh nguyện khác, Kinh Mân Côi gồm có hai phần, khẩu
nguyện (vocal prayer) và tâm nguyện (mental prayer). Khẩu nguyện là việc đọc các
Kinh Mân Côi, nhất là Kinh Kính Mừng. Tâm nguyện là việc suy niệm các Mầu Nhiệm
Mân Côi (vui, sáng, thương, mừng). Thiếu một trong hai phần này, hoặc khẩu
nguyện hay tâm nguyện, đều không phải là Kinh Mân Côi. Sở dĩ Kinh Mân Côi vừa có
cả khẩu nguyện lẫn tâm nguyện là vì khẩu nguyện liên quan đến đức tin cứu độ và
tâm nguyện liên quan đến mạc khải thần linh.
Thật vậy, Mầu Nhiệm Mân Côi cũng chính là Mầu Nhiệm Chúa Kitô, bao gồm tất cả
những gì Thiên Chúa muốn tỏ ra cho loài người biết qua Con Người Giêsu Nazarét,
để loài người có thể nhờ đó mà được cứu độ bằng đức tin của mình, một đức tin
được chứng thực bằng việc tuyên xưng "Thày là Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống"
(Mt 16:16; x Jn 11:27). Thế nhưng, trong loài người ai đã tin tưởng Thiên Chúa,
Đấng tỏ mình ra nơi Con Người Giêsu Nazarét cho bằng Mẹ Maria. Bởi vậy, theo ý
nghĩa này, khi đọc Kinh Kính Mừng là Kitô hữu Công giáo chúng ta chẳng những tỏ
ra khâm phục đức tin tuyệt đối của Mẹ, Đấng "có phúc vì đã tin" (Lk 1:45), Đấng
luôn "đầy ơn phúc" (Lk 1:28), ở chỗ, đã theo Người cho đến cùng, đến khi đứng
dưới chân thập giá của Người (x Jn 19:25), mà còn cùng với Mẹ Maria tuyên xưng
đức tin vào Chúa Giêsu Kitô.
Nếu Thiên Chúa tỏ mình ra là để cứu độ loài người thì Ngài còn mong gì hơn là
được loài người tỏ ra tin tưởng chấp nhận Ngài. Cũng thế, nếu Mầu Nhiệm Mân Côi,
hay Mầu Nhiệm Chúa Kitô, là những mầu nhiệm diễn đạt Mạc Khải Thần Linh, thì Mầu
Nhiệm Mân Côi, Mầu Nhiệm Chúa Kitô không thể thiếu Kinh Nguyện Mân Côi nói chung
và Kinh Kính Mừng nói riêng là kinh nguyện chất chứa đức tin của một đệ nhất tạo
vật về ân sủng. Việc môi miệng đọc Kinh Kính Mừng, do đó, không thể thiếu trong
việc nội tâm đồng thời cũng chiêm ngắm dung nhan Chúa Kitô qua các Mầu Nhiệm Mân
Côi.
Tuy nhiên, vì thuộc về gia đình nhân loại mà mỗi một con người sinh vào trần
gian đều nhiễm lây nguyên tội và phải lãnh chịu hậu quả của nguyên tội thế nào,
theo lịch sử cứu độ, Thiên Chúa cũng muốn thực hiện dự án cứu độ của Ngài qua
Cộng Đồng Dân Chúa là dân Do Thái, và muốn qui tụ con cái của Ngài phân tán khắp
nơi lại thành Cộng Đồng Giáo Hội như vậy. Vì là Dân Chúa đã được cứu độ qua Bí
Tích Rửa Tội, Kitộ hữu càng cần phải cùng nhau chẳng những tuyên xưng đức tin,
nhất là qua việc cử hành Mầu Nhiệm Đức Tin là Thánh Lễ, mà còn cần phải cùng
nhau truyền bá đức tin, cụ thể là việc bác ái xã hội của các dòng tu.
Nếu Kinh Kính Mừng, như đã nhận định, là kinh thể hiện đức tin cao cả của Mẹ
Maria trước Mầu Nhiệm Chúa Kitô, thì việc đọc Kinh Mân Côi chung cũng là một
cách hết sức thích hợp và chích đáng trong việc cùng nhau biểu lộ đức tin, tuyên
xưng đức tin. Bởi thế, Kinh Mân Côi, tuy không phải là Kinh Phụng Vụ chính thức
của Giáo Hội, làm cho Kitô hữu dù có đọc riêng theo cá nhân cũng vẫn có tác dụng
đọc chung với tư cách của toàn thể Giáo Hội, một khi được đọc chung, bấy giờ
Kinh Mân Côi mang tính cách Giáo Hội, tính cách của một Cộng Đồng Dân Chúa cùng
nhau tuyên xưng đức tin. Đó là lý do Kinh Mân Côi chẳng những có thể đọc riêng
mà còn nên đọc chung và cần phải đọc chung nữa.
Tình trạng chia trí khi đọc kinh Mân Côi chung hơn là đọc riêng không phải do
chính kết cấu của Kinh Mân Côi, hay do đường lối thực hành kinh nguyện đặc biệt
này, cho bằng, ngoài những lý do khác, còn do bởi tâm hồn cầu kinh nguyện ấy đi
từ ngoài vào trong, chứ không phải từ trong ra ngoài. Nếu con người đi từ ngoài
vào trong ở chỗ nhờ những lời kinh mà suy mầu nhiệm, một tác động, theo kinh
nghiệm, dễ trở thành thuần túy "môi miệng" (x Mk 7:6), thì con người cầu kinh
Mân Côi đi từ trong ra ngoài, từ lòng đầy mới trào ra ngoài miệng (x Mt 12:34),
ở chỗ, nội tâm họ say sưa chiêm niệm Mầu Nhiệm Chúa Kitô rồi mới bật thành lời
lập đi lập lại không ngừng Kinh Kính Mừng Maria!
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Mẹ Têrêsa Calcutta:
Tôi hoàn toàn thuộc về Trái Tim
Chúa Giêsu
Nhân dịp lễ phong chân phước cho Mẹ
Têrêsa Calcutta, Văn Phòng Cử Hành Phụng Vụ của Đức Thánh Cha đã công bố tiểu
sử sau đây về vị tân chân phước, được VIS phổ biến ngày 17/10/2003.
“Về huyết nhục thì tôi là người
Albany. Theo tính cách công dân thì tôi là một người Ấn Độ. Với đức tin thì
tôi là một nữ tu Công Giáo. Theo ơn gọi của mình thì tôi thuộc về thế giới.
Với tâm hồn của mình thì tôi hoàn toàn thuộc về Trái Tim Chúa Giêsu”. Với một
thân mình nhỏ con, một đức tin sắt đá, Mẹ Têrêsa Calcutta được úy thác cho sứ
mạng truyền bá tình yêu khát khao của Thiên Chúa cho nhân loại, nhất là cho
thành phần nghèo nhất trong thành phần nghèo khổ. “Thiên Chúa vẫn yêu thương
thế gian và Ngài gửi anh chị em và tôi đến làm tình yêu của Ngài và lòng xót
thương của Ngài đối với người nghèo”. Mẹ là một tâm hồn đầy tràn ánh sáng Chúa
Kitô, cháy lửa mến yêu Người và bừng bừng một ước mong duy nhất đó là “làm
giãn cơn khát yêu thương và các linh hồn của Người”.
Vị sứ giả ánh sáng này của tình yêu
Thiên Chúa được sinh vào đời ngày 26/8/1910 ở Skopje, Albania, một thành phố
tọa lạc ở giao điểm lịch sử Balkan. Người con trẻ nhất này được sinh ra bởi
hai vị thân sinh Nikola và Drane Bojaxhiu này được rửa tội với tên là Gonxha
Agnes, được Rước Lễ Lần Đầu lúc 5 tuổi rưỡi và chịu phép Thêm Sức vào tháng
11/1916. Từ ngày Rước Lễ Lần Đầu, tình yêu các linh hồn đã triển nở trong tâm
hồn bé. Bé mất cha bất ngờ khi mới lên tám. Bà mẹ góa kiên cường nuôi con cái,
và đã ảnh hưởng rất nhiều đến tính nết cùng ơn gọi của bé. Ngoài ra, đời sống
đạo của bé cũng được nâng đỡ bởi cả vị linh mục Dòng Tên coi xứ Thánh Tâm là
nơi bé sinh hoạt nữa.
Vào năm 18 tuổi, được thúc đẩy bởi ý
định trở thành một nhà truyền giáo, cô Gonxha đã bỏ gia đình vào tháng 9/1928
để dâng mình cho Chúa trong Dòng Trinh Nữ Maria, tức tu hội Nữ Tu Loreto ở Ái
Nhĩ Lan. Tại đây chị được đặt tên là Nữ Tu Maria Têrêsa theo Thánh Nữ Therese
Hài Đồng Giêsu. Vào tháng 12 cùng năm, chị này lên đường đi Ấn Độ, tới
Calcutta ngày 6/1/1929. Sau khi khấn lần đầu vào tháng 5/1931, Nữ Tư Têrêsa
được chỉ định đến cộng đồng Loreto Entally ở Calcutta và dạy học ở Trường
Thánh Maria phái nữ. Vào ngày 24/5/1937 Nữ Tu này khấn trọn, để trở thành, như
chị nói, “hôn thê của Chúa Giêsu” cho “đến muôn đời bất tận”. Từ đó trở đi,
chị được gọi là Mẹ Têrêsa. Mẹ tiếp tục dạy học ở Trường Thánh Maria và làm
hiệu trưởng của trường này vào năm 1944. Là một con người sâu xa cầu nguyện và
hết sức yêu thương chị em dòng cũng như học sinh của mình, 20 năm sống trong
dòng Loreto Mẹ cảm thấy thật là hạnh phúc. Nổi tiếng là bác ái, vị tha và can
đảm, khả năng chịu khó và có óc tổ chức, Mẹ đã sống trọn cuộc sống tận hiến
của mình cho Chúa Giêsu, giữa chị em đồng tu, một cách trung thành và vui vẻ.
Vào ngày 10/9/1946, trên chuyến xe
lửa từ Calcutta tới Darjeeling để dự tuần phòng hằng năm, Mẹ Têrêsa đã được
“ơn soi động”, một “ơn gọi trong ơn gọi” của Mẹ. Hôm ấy, Mẹ đã ở trong một
trạng thái mà Mẹ không bao giờ giải thích, cơn khát yêu thương và các linh hồn
của Chúa Giêsu chiám đoạt tâm hồn Mẹ, và ước muốn làm giãn cơn khát của Người
trở thành mãnh lực chi phối cuộc sống của Mẹ. Những tháng ngày sau đó, bằng
những ngôn xướng và thị kiến nội tâm, Chúa Giêsu đã tỏ cho Mẹ biết ý của Trái
Tim Người muốn có “những mồi ngon của tình yêu”, thành phần “chiếu tỏa tình
yêu của Người trên các linh hồn”. Người đã nài xin Mẹ: “Hãy đến để làm ánh
sáng của Cha. Cha không thể đi một mình”.
Người đã tỏ cho Mẹ biết cái đau đớn
của Người nơi thành phần nghèo khổ bị bỏ rơi, niềm sầu thương của Người ở chỗ
vô tri của họ và niềm khát vọng được họ yêu mến. Người đã xin Mẹ Têrêsa hãy
thành lập một cộng đoàn tu trì, Dòng Thừa Sai Bác Ái, dấn thân phục vụ thành
phần nghèo nhất trong các người nghèo. Gần hai năm trời bị thử thách và nhận
thức qua đi trước khi Mẹ được phép bắt đầu khởi sự. Vào ngày 17/8/1948, lần
đầu tiên Mẹ mặc bộ sari trắng viền xanh dương và bước qua cổng tu viện Loreto
thân yêu để tiến vào thế giới người nghèo.
Sau một khóa huấn luyện ngắn với Các
Nữ Tu Thừa Sai Y Khoa ở Patna, Mẹ Têrêsa trở về Calcutta và tìm một trú cư tạm
thời với Các Sư Tỷ Nghèo. Vào ngày 21/12 lần đầu tiên Mẹ đi đến những khu nhà
ổ chuột. Mẹ đã viếng thăm các gia đình, rửa các vết ghẻ lở cho một số trẻ em,
chăm sóc cho một người già nằm bệnh trên đường phố và thuốc men cho một người
đàn bà đang chết đói và bị lao phổi. Mẹ bắt đầu mỗi ngày bằng việc rước lấy
Chúa Giêsu trong Bí Tích Thánh Thể và rồi lên đường, tay cầm tràng hạt, để tìm
kiếm và phục vụ Ngài nơi “thành phần không được chú ý tới, không được yêu
thương, không được chăm sóc“. Sau mấy tháng, Mẹ được những học sinh của Mẹ
trước đó, từng người một, đến tham gia cộng tác với Mẹ.
Ngày 7/10/1950, hội dòng mới Chư Thừa
Sai Bác Ái đã được chính thức thành lập tại TGP Calcutta. Vào đầu thập niên
1960, Mẹ Têrêsa bắt đầu gửi các Nữ Tu dòng của Mẹ đi đến các vùng khác ở Ấn Độ.
Sắc Lệnh Ca Ngợi do Đức Thánh Cha Phaolô VI ban gửi cho hội dòng của Mẹ đã
khuyến khích Mẹ mở một nhà ở Venezuela. Chẳng bao lâu sau những nhà khác được
thành hình ở Rôma và Tanzania, rồi dần dần ở hết mọi lục địa. Bắt đầu từ
năm1980 và liên tục qua thập niên 1990, Mẹ Têrêsa đã mở những nhà ở hầu hết
mọi quốc gia cộng sản, bao gồm cả ở Khối Hiệp Nhất Sô Viết trước đây, Albania
và Cuba.
Để đáp ứng hơn nữa cho cả nhu cầu về
thể lý cũng như thiêng liêng, năm 1963 Mẹ Têrêsa đã lập hội dòng Thừa Sai Chư
Huynh Bác Ái, năm 1976 ngành chiêm niệm cho các Nữ Tu, năm 1979 ngành Chư
Huynh Chiêm Niệm, và năm 1984 Thừa Sai Chư Phụ Bác Ái. Tuy nhiên, ơn soi động
của Mẹ không giới hạn vào những ai theo đuổi ơn gọi tu trì mà thôi. Mẹ đã
thành lập tổ chức Đồng Cán Sự của Mẹ Têrêsa cũng như Đồng Cán Sự Phục Vụ Bệnh
Nhân và Đau Khổ, những người thuộc nhiều tín ngưỡng và quốc tịch được Mẹ chia
sẻ tinh thần cầu nguyện của Mẹ, tinh thần giản dị đơn sơ của Mẹ, tinh thần hy
sinh của Mẹ và tinh thần tông đồ thực hiện những việc làm yêu thương khiêm tốn
của Mẹ. Tinh thần này sau đó đã tác động nên Chư Thừa Sai Giáo Dân Bác Ái. Để
đáp lại những lời yêu cầu của nhiều linh mục, vào năm 1981, Mẹ Têrêsa cũng đã
bắt đầu Phong Trào Chúa Kitô cho Các Linh Mục như là một “đường lối thánh
thiện nhỏ bé” cho những vị muốn tham dự vào đặc sủng và tinh thần của Mẹ.
Trong những năm phát triển nhanh này,
thế giới bắt đầu chú ý tới Mẹ Têrêsa và công việc Mẹ đã khởi công thực hiện.
Nhiều bằng tưởng thưởng, bắt đầu là Bằng Tưởng Thưởng Padmashiri Ấn Độ vào năm
1962, nhất là Giải Hòa Bình Nobelnăm 1979, đã tôn vinh công cuộc của Mẹ, khiến
cho giới truyền thông lưu ý và bắt đầu theo dõi các sinh hoạt của Mẹ. Mẹ đã
lãnh nhận cả các thứ giải thưởng và sự chú trọng “vì vinh quang Thiên Chúa và
nhân danh kẻ nghèo”.
Suốt cuộc đời và lao nhọc của Mẹ
Têrêsa đều chứng tỏ cho thấy niềm vui của yêu thương, sự cao cả và phẩm giá
của hết mọi con người, giá trị của những điều nhỏ mọn được trung thành thực
hiện vì yêu mến, và giá trị siêu việt của tình bằng hữu với Thiên Chúa. Thế
nhưng còn một phương diện anh hùng khác về người nữ cao cả này đã được tỏ lộ
chỉ sau khi người nữ ấy qua đời. Khuất kín trước mắt của tất cả mọi người,
ngay cả với những người thân cận nhất với Mẹ, đó là đời sống nội tâm của Mẹ,
đầy những cảm nghiệm đau thương sâu đậm liên lỉ của tình trạng bị xa lìa Thiên
Chúa, thậm chí bị Ngài loại bỏ, mà lại cứ càng khát vọng tình yêu của Ngài. Mẹ
đã gọi cảm nghiệm nội tâm này là “bóng tối tăm”. “Đêm tối đau thương” của linh
hồn Mẹ ấy, được bắt đầu vào khoảng thời gian Mẹ khởi sự hoạt động cho người
nghèo và đã tiếp tụccho đến hết đời của Mẹ, đã khiến Mẹ tiến đến chỗ được hiệp
nhất sâu xa với Thiên Chúa hơn bao giờ hết. Nhờ bóng tối tăm Mẹ đã tham dự một
cách lạ lùng vào cơn khát của Chúa Giêsu, vào khát vọng đau thương bừng cháy
yêu thương của Người, và Mẹ đã tham dự vào nỗi cô đơn hiu quạnh nội tâm của
thành phần nghèo khổ.
Trong những năm cuối đời của mình,
mặc dù có những trục trặc trầm trọng về sức khỏe, Mẹ Têrêsa vẫn tiếp tục coi
sóc Hội Dòng của Mẹ và đáp ứng các nhu cầu của người nghèo cũng như của Giáo
Hội. Vào năm 1997, con số nữ tu dòng của Mẹ gần 4 ngàn và đã thiết lập được
610 nhà ở 123 quốc gia trên thế giới. Vào 3/1997, Mẹ đã chúc lành cho vị thừa
kế mới được tuyển bầu của mình làm Bề Trên Tổng Quyền của Dòng Chư Thừa Sai
Bác Ái, để rồi thực hiện nhiều chuyến xuất ngoại hơn. Sau khi gặp Đức Thánh
Cha Gioan Phaolô II lần cuối cùng, Mẹ đã trở về Calcutta và sống những tuần lễ
cuối cùng của mình tiếp đón các khách viếng thăm và chỉ dẫn cho các Nữ Tu của
Mẹ. Vào ngày 5/9, Mẹ đã chấm dứt cuộc sống trần gian. Mẹ đã được vinh dự chôn
cất theo quốc táng do chính quyền Ấn Độ thực hiện, và thi thể của Mẹ được an
táng tại Nhà Mẹ Dòng Thừa Sai Bác Ái. Mộ của Mẹ trở thành một địa điểm hành
hương mau chóng và là nơi cầu nguyện cho dân chúng thuộc đủ mọi tín ngưỡng,
giầu cũng như nghèo. Mẹ Têrêsa đã để lại chứng từ của một đức tin bất khả
chuyển lay, một niềm hy vọng bất khuất và một đức ái phi thường. Việc Mẹ đáp
lại lời kêu gọi của Chúa Giêsu “hãy đến làm ánh sáng của Cha”, làm Mẹ trở
thành một vị Thừa Sai Bác Ái, thành “mẹ của người nghèo”, làm biểu hiện của
lòng xót thương trước thế giới, và là một chứng từ sống động cho tình yêu khát
khao của Thiên Chúa.
Không đầy hai năm sau khi qua đời,
căn cứ vào tiếng tăm thánh đức lẫy lừng của Mẹ cùng với những thuận lợi xẩy ra,
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã cho phép tiến hành việc phong thánh cho Mẹ.
Ngày 20/12/2002, Ngài đã chuẩn nhận sắc lệnh về các nhân đức anh hùng và phép
lạ của Mẹ.
Trò Chơi Phúc Âm cho Chúa Nhật XXIX
Hai Bên Tả Hữu Chúa
Phúc Âm
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô.
Khi ấy, Giacôbê và Gioan con ông
Giêbêđê đến gần Chúa Giêsu và thưa Người rằng: “Lạy Thầy, chúng con muốn Thầy
ban cho chúng con điều chúng con sắp xin Thầy”. Người đáp: “Các con muốn Thầy
làm gì cho các con?” Các ông thưa: “Xin cho chúng con một người ngồi bên hữu,
một người ngồi bên taœ Thầy trong vinh quang cuœa Thầy”. Chúa Giêsu baœo: “Các
con không biết các con xin gì. Các con có thể uống chén Thầy sắp uống và chịu
cùng một phép rưœa Thầy sắp chịu không?” Các ông đáp: “Thưa được”. Chúa Giêsu
baœo: “Chén Thầy uống, các con cũng sẽ uống, và phép rưœa Thầy sắp chịu, các
con cũng sẽ chịu. Còn việc ngồi bên hữu hay bên taœ Thầy, thì không thuộc
quyền Thầy ban, nhưng là dành cho những ai đã được chỉ định”. Mười môn đệ khác
nghe chuyện đó liền bực tức với Giacôbê và Gioan. Chúa Giêsu gọi các ông lại
gần mà baœo: “Các con biết rằng những người được coi là lãnh tụ các nước, thì
sai khiến dân chúng như ông chuœ, và những người làm lớn thì lấy uy quyền mà
trị dân. Còn các con không như thế. Trái lại, ai trong các con muốn làm lớn,
thì hãy tự làm đầy tớ anh em. Và ai muốn thành người cầm đầu trong các con,
thì hãy tự làm nô lệ cho mọi người. Vì chính Con Người cũng không đến để được
phục vụ, nhưng để phục vụ và ban mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho nhiều
người”.
Hướng Dẫn
Đọc bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, hình như ai cũng đều thông cảm với phản
ứng tự nhiên của các vị tông đồ về thái độ có vẻ vừa ham danh vừa ngông cuồng
liều lĩnh của hai anh em Gioan và Giacôbê, khi cặp anh em tông đồ này công
khai xin Chúa Giêsu cho một người ngồi bên phải và một người ngồi bên trái của
Người khi Người được vinh quang. Như thế, qua mối cảm thông này, độc giả đọc
bài Phúc Âm đây còn cho thấy họ cũng có cùng ý nghĩ như các tông đồ, nghĩa là
họ cũng cho rằng hai anh em tông đồ này ham danh và ngông cuồng liều lĩnh.
Tuy nhiên, thực tế có đúng như vậy hay chăng, hay các tông đồ bấy giờ và chúng
ta hiện nay đã hiểu lầm cặp anh em tông đồ vốn được Chúa Giêsu dẫn theo cùng
với tông đồ Phêrô đến một số nơi đặc biệt, điển hình nhất là cuộc biến hình
trên núi cao của Người (x Mk 9:2), hay trường hợp Người hồi sinh đứa con gái
của ông Giairô (x Mk 5:37)?
Nếu để ý kỹ chúng ta thấy Chúa Giêsu chỉ lên tiếng dạy các tông đồ làm đầu là
phục vụ sau khi 10 vị tông đồ cảm thấy ghen tức với hai anh em tông đồ Gioan
và Giacôbê mà thôi. Chứ trước đó, Người không nói gì, mà còn vui vẻ đối đáp
với lời yêu cầu có vẻ điên cuồng của anh em họ. Hình như Người đã thấy được
lòng thành của cặp anh em này trong việc họ muốn cương quyết theo Người cho
đến cùng, dù có phải uống chén đắng đau thương với Người, vì khi được vinh dự
chịu đau khổ với Người là hưởng vinh quang với Người rồi vậy.
Lịch sử đã cho thấy, quả thực, sau đó, hai anh em tông đồ này, một người đã
được ngồi bên hữu của Chúa Kitô, đó là tông đồ Gioan, người tông đồ duy nhất
đã cùng với Mẹ Maria đứng bên thập giá của Người để chứng kiến và cảm thông (uống)
với cảnh vô cùng đau thương của Thày mình, và một người bên tả, đó là tông đồ
Giacôbê, vị đã là giám mục đầu tiên ở Giêrusalem cũng là vị tông đồ tử đạo (x.
Acts 12:2) trước hết trong các tông đồ, vị tông đồ bởi thế là vị đầu tiên được
Chúa Kitô cho uống chén tử nạn với Người và như Người.
Do đó, giờ đây chúng ta hãy cùng nhau sinh hoạt trò chơi Hai Bên Tả Bên Hữu
Chúa.
Sinh Hoạt
1. Mỗi nhóm cử ra bốn người, một người đóng vai Chúa Giêsu, một người đóng vai
quân dữ và hai người kia đóng vai hai anh em tông đồ Giacôbê và Gioan.
2. Người đóng vai Chúa Giêsu và người đóng vai quân dữ của nhóm này đi với hai
người đóng vai hai anh em tông đồ Giacôbê và Gioan của nhóm kia.
3. Người đóng vai quân dữ làm một cử chỉ nào đó như hành hạ người đóng vai
Chúa Giêsu, như quật roi, tát vào mặt, xô đẩy và xoay vần v.v.
4. Khi bị hành hình, người đóng vai Chúa Giêsu sẽ phản ứng bằng cách quị xuống
khi bị đá, ngồi xuống khi bị đánh vào đầu hay xoay người theo cái tát tai hoặc
chúi mình loạng quạng vấp ngã khi bị xô đẩy v.v. Người đóng vai Chúa Giêsu
phải làm sao để gây khó dễ cho hai người đóng vai gioan và Giacôbê trong việc
hai người này luôn phải ở vị trí nhất định bên phải hay bên trái của mình.
5. Hai người đóng vai anh em Giacôbê và Gioan sẽ phải làm sao để có thể luôn ở
bên tả và bên hữu (như từ đầu, Giacôbê bên trái và Gioan bên phải chẳng hạn)
của người đóng vai Chúa Giêsu.
6. Nếu Chúa Giêsu đứng, ngồi, quì, xoay người, quay mặt, v.v. hai anh em tông
đồ Gioan và Giacôbê, vì cùng uống chén khổ nạn với Người, cũng phải làm y hệt
như vậy, một người bên tả và một người bên hữu như đã được đặt định ngay từ
ban đầu, không được sai chỗ.
7. Người đóng vai quân dữ có thể làm 10 cử điệu hành hạ Chúa Giêsu để xem hai
người đóng vai anh em tông đồ Giacôbê và Gioan có thực sự trung thành ở bên tả
bên hữu Người hay chăng.
8. Trò chơi sẽ được tính điểm hơn thua ở chỗ căn cứ vào những lần nhóm nào có
hai người đóng vai Giacôbê và Gioan ít ở sai chỗ của mình bên Chúa Giêsu nhiều
lần hơn trong 10 lần Người bị hành hạ.
17/10 Thứ Sáu
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II:
Tiểu Sử Cuộc Đời, Giáo Triều 25 Năm và
Cảm Nhận Ngân Khánh -
Giây Phút Ngỡ Ngàng Bừng Rộ 25 Năm
Về Trước
Tiểu Sử Cuộc Đời Vị Giáo Hoàng
Đức Hồng Y Karol Josef Wojtyla, được
bầu làm giáo hoàng 25 năm trước đây, được sinh ra ở Wadowice, một thành phố nhỏ
cách Krakow 50 cây số, vào ngày 18/5/1920. Ngài là người con trai thứ hai của
ông bà thân sinh Karol Wojtyla và Emilia Kaczorowska.
Mẹ Ngài chết năm 1929 khi sinh người
con thứ ba, người con bị chết lúc chào đời. Người anh của Ngài là Edmund là một
bác sĩ, đã qua đời năm 1932, và thân phụ của Ngài, một viên sĩ quan, cũng đã qua
đời năm 1941. Ngài đã xưng tội rước lễ lần đầu vào năm 9 tuổi và được thêm sức
năm 17 tuổi. Ra trường trung học Martin Wadowita ở Wadowice, Ngài đã tiếp tục
việc học ở Đại Học Jagiellonian ở Krakow vào năm 1938 và học cả về kịch nghệ.
Khi các lực lượng Nazi của Đức đóng cửa đại học đường này năm 1939, Ngài đã phải
đi làm lao công ở một hầm mỏ rồi ở một xưởng hóa chất ở Solvay để kiếm kế sinh
nhai và khỏi bị đi đầy sang Đức.
Vào năm 1942, nhận thức được ơn gọi làm
linh mục, Ngài bắt đầu học các khoa học ở chủng viện chui ở Krakow do ĐHY Adam
Stefan Sapieha, TGM Krakow, thực hiện. Chính Ngài cũng là một trong những người
đi tiên phong của “Khấu Trường Rhapsodic”, cũng là một hoạt động chui vào thời
đó. Sau Thế Chiến II, Ngài tiếp tục việc học của Ngài ở đại chủng viện Krakow
khi chủng viện này tái mở cửa, cũng như ở khoa thần học đại học Jagiellonian cho
đến khi được thụ phong linh mục ở Krakow vào ngày Lễ Các Thánh 1/11/1946.
Sau đó
ít lâu, ĐHY Sapieha đã gửi Ngài sang Rôma học, dưới sự hướng dẫn của một cha
Dòng Đaminh người Pháp là linh mục Garrigou-Lagrange. Ngài đã lấy bằng tiến sĩ
thần học năm 1948, với luận án về đức tin nơi các tác phẩm của Thánh Gioan Thánh
Giá. Trong thời gian học ở Rôma, Ngài đã tận thi hành thừa tác mục vụ nơi những
người Balan di dân sống ở Pháp, Bỉ và Hòa Lan. Ngài đã trở về Balan năm 1948 và
làm phó xứ cho một số giáo xứ ở Krakow cũng như làm tuyên úy cho các sinh viên
đại học cho đến năm 1951 là lúc Ngài lại tiếp tục việc học của Ngài về triết lý
và thần học. Năm 1953, Ngài đã trình luận án “Thẩm Định về Việc Có Thể Thành Lập
một Nền Đạo Lý Công Giáo theo Cấu Trúc Đạo Lý của Max Scheler” ở Đại Học Công
Giáo Lublin. Sau đó Ngài đã làm giáo sư dạy luân lý thần học và đạo lý xã hội ở
đại chủng viện Krakow và ở Khoa Thần Học Đại Học Lublin.
Vào ngày 4/7/1958, Ngài được ĐTC Piô
XII bổ nhiệm làm giám mục phụ tá Krakow, và được tấn phong giám mục ngày
28/9/1958, ở Vương Cung Thánh Đường Wawel, Krakow, bởi ĐTGM Baziak. Vào ngày
13/1/1964, Ngài được ĐTC Phaolô VI bổ nhiệm làm TGM Krakow, và được lãnh tước
hồng y ngày 26/6/1967. Ngài đã tham dự hết mọi cuộc thượng hội giám mục từ khi
thượng hội này được ĐTC Phaolô VI khởi xướng năm 1967. Đặc biệt là Ngài đã tham
dự Công Đồng Chung Vatican II với việc hợp tác quan trọng qua đóng góp của Ngài
vàp Hiến Chế Giáo Hội về Mục Vụ “Vui Mừng và Hy Vọng”.
Giáo Triều 25 Năm
Vào lúc 4 giờ 45 chiều ngày 14/10/1978,
tức 10 ngày sau lễ an táng Đức Gioan Phaolô I, 110 vị hồng y cử tri và 88 người
được chọn để giúp việc cho các vị tiến vào phòng mật nghị bầu giáo hoàng để
tuyển chọn vị kế thừa Thánh Phêrô thứ 263 hay vị giáo hoàng thứ 264.
Vào lúc 6 giờ 18 phút chiều Thứ Hai
16/10, tức ba ngày sau, khói trắng đã bốc lên từ ống khói của Nguyện Đường
Sistine, báo hiệu hồng y đoàn đã chọn được vị tân giáo hoàng. 27 phút sau, ĐHY
Pericle Felici xuất hiện ở hành lang chính của Đền Thờ Thánh Phêrô để loan báo
vị giáo hoàng đắc cử Gioan Phaolô II bằng những lời sau đây: "Annuntio vobis
gaudium magnum Habemus Papam Carolum Wojtyla, qui sibi nomen imposuit Ioannem
Paulum II."
Vào lúc 7:15 tối cùng ngày, vị tân giáo
hoàng, trong bộ áo trắng truyền thống của giáo hoàng, xuất hiện cũng ở cùng hành
lang và nói bằng tiếng Ý, những lời giờ đây cả chục triệu người trên thế giới đã
quen thuộc: “Chúc tụng Chúa Giêsu Kitô! Anh chị em thân mến, tất cả chúng ta vẫn
còn đang buồn thảm trước cái chết của vị Giáo Hoàng Gioan Phaolô I rất yêu dấu.
Và giờ đây các vị hồng y rất đáng kính đã chọn được một vị tân giám mục Rôma.
Các vị đã chọn ngài từ một xứ sở xa xôi, … xa vời, thế nhưng bao giờ cũng gần
gũi trong mối hiệp thông đức tin và truyền thống Kitô giáo. Tôi cảm thấy sợ hãi
trong việc được tuyển chọn này, thế nhưng, với tinh thần tuân phục Chúa cũng như
hoàn toàn tin tưởng vào Mẹ Rất Thánh của Người, Tôi đã chấp nhận. Tôi không biết
Tôi diễn tả hoàn toàn theo ngôn ngữ Ý quốc của anh chị em, của chúng ta hay
chăng. Song nếu Tôi vấp váp cách nào, xin anh chị em sửa cho Tôi. Bởi vậy Tôi tự
giới thiệu mình với tất cả anh chị em, để tuyên xưng niềm tin chung của chúng ta,
niềm hy vọng của chúng ta, niềm tin tưởng của chúng ta nơi người mẹ của Chúa
Kitô và của Giáo Hội, cũng như để bắt đầu một lần nữa bước đi trên con đường này
của lịch sử và của Giáo Hội, với ơn trợ giúp của Thiên Chúa và sự hỗ trợ của con
người”.
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, Hồng Y
Karol Wojtyla, TGM Krakow, được chọn làm vị Giáo Hoàng thứ 264 vào lần bỏ phiếu
thứ hai trong ngày thứ hai của cuộc mật nghị bầu giáo hoàng lần thứ hai trong
năm 1978. Bấy giờ vị tân giáo hoàng mới được 58 tuổi 5 tháng. Sáu ngày sau, Chúa
Nhật 22/10/1978, Đức Tân Giáo Hoàng cử hành lễ đăng quang. Kể từ ngày 22/10/1978
đăng quang này cho tới 16/10/2003 giáo triều của Ngài được 9 ngàn 1 trăm 25 ngày.
Giáo triều của Ngài dài thứ tư trong lịch sử Hội Thánh, sau Đức Lêô XIII 25 năm,
4 tháng và 17 ngày, sau Đức Piô IX 31 năm 7 tháng và 17 ngày, và sau Thánh Phêrô
(từ năm 33 tới khi được tử đạo vào năm 66 hay 68, tức 33 năm hay 35 năm).
Trong 25 năm giáo triều của mình, Đức
Gioan Phaolô II đã triệu tập 8 mật nghị để phong tước cho 201 vị hồng y. Nếu kể
cả cuộc mật nghị lần 9 ngày 21/10/2003 thì Ngài đã phong tước hồng y cho tất cả
232 vị. Về phía các vị giám mục, trong số gần 4.200 vị, Ngài đã bổ nhiệm 3.300
vị tân giám mục. Ngài đã gặp gỡ từng vị vào dịp các vị sang viếng thăm tòa thánh
ngũ niên. Ngài đã viết 14 bức thông điệp, 14 bức tông huấn, 11 bức tông hiến, 42
bức tông thư và 28 văn kiện Motu proprio cùng cả trăm sứ điệp và thư từ khác.
Riêng để sửa soạn cho Đại NămThánh 2000, Ngài đã viết bức Tông Thư “Tiến Đến
Ngàn Năm Thứ Ba” đề ngày 10/11/1994 và ban hành sau đó 4 ngày. Ngoài ra Ngài còn
thành lập một ủy ban sửa soạn cho Đại Năm Thánh này nữa, do ĐHY hồi hưu chủ tịch
Hội Đồng Công Lý và Hòa Bình làm đầu. Ngài đã chủ tọa 15 thượng hội giám mục, 6
thượng hội thường xuyên (1980, 1983, 1987, 1990, 1994 và 2001), một bất thường
(1985) và 8 công hội đặc biệt nhất là các công hội giám mục thuộc năm châu lục
(1980, 1981, 1994, 1997, 1998 hai dịp và 1999).
Ngài đã thực hiện 102 chuyến tông du
ngoài Ý quốc, chuyến đầu tiên về Balan 6/1979, và chuyến cuối cùng đến Slovakia
9/2003. Ngài cũng đã thực hiện 143 chuyến viếng thăm trong Nước Ý và gần 700
chuyến thăm viếng trong thành phố Rôma và giáo phận Rôma, bao gồm những cuộc
viếng thăm các giáo xứ (301 trong 325 giáo xứ) cũng như các tổ chức tôn giáo,
đại học đường, chủng viện, nhà thương, dưỡng viện và trường học. Với 245 chuyến
viếng thăm cả trong lẫn ngoài Nước Ý, Ngài đã đi tất cả 1.163.865 cây số
(698.310 dặm), tức là bằng quảng đường dài hơn 8 lần chu vi trái đất hay gấp 3
lần từ trái đất lên mặt trăng.
Ở tại Rôma hay Vatican, Ngài đã tiếp
trung bình 1 triệu người mỗi năm, bao gồm từ 400 đến 500 ngàn người tham dự các
buổi triều kiến chung hằng tuần vào ngày Thứ Tư, và những người đến tham dự vào
những dịp đặc biệt như Giáng Sinh và Phục Sinh, những cuộc phong chân phước và
hiển thánh. Đặc biệt là các nhóm hay phái đoàn đặc biệt (bao gồm cả các phái
đoàn ngoại giao và thủ lãnh quốc gia) được Ngài cho triều kiến riêng, trong bình
từ 150 đến 160 ngàn người mỗi năm. Kể cả buổi triều kiến chung hôm Thứ Tư
15/10/2003, Ngài đã thực hiện 1.106 buổi như thế này, tiếp trên 17 triệu tín hữu
từ khắp nơi trên thế giới. Còn các cuộc triều kiến tư riêng đặc biệt khác đã lên
tới trên 1.500 buổi. Riêng về vấn đề ngoại giao, giáo triều của Ngài bắt đầu với
85 quốc gia, nhưng sau 25 năm đã lên tới 174 nước, chưa kể với chung Khối Hiệp
Nhất Âu Châu và Sovereing Military Order of Malta, cũng như có liên hệ đặc biệt
với Liên Bang Nga và Tổ Chức Giải Phóng Palestine (PLO: Palestine Liberation
Organization).
Theo văn phòng cử hành phụng vụ, ĐTC
Gioan Phaolô II đã tuyên phong cho 1.324 vị chân phước trong 140 lễ nghi, và 477
vị thánh trong 51 lễ nghi, kể cả lần phong 3 vị thánh truyền giáo 5/10/2003.
Ngài đã thành lập Viện Gioan Phaolô II cho Sahel vào tháng 2/1984, và Hội ‘Phát
Triển Các Dân Tộc’ cho Các Dân Tộc Bản Xứ ở Mỹ Châu Latinh vào tháng 2/1992.
Ngài cũng thành lập Học Viện Giáo Hoàng về Sự Sống và Các Khoa Học về Xã Hội.
Ngoài ra Ngài còn khởi xướng Ngày Thế Giới Bệnh Nhân cử hành vào Lễ Đức Mẹ Lộ
Đức 11/2 hằng năm, Ngày Giới Trẻ Thế Giới từ năm 1985 (lần thứ 17 được tổ chức ở
Toronto Canada 7/2002. Chính ĐTC chọn đề tài cho những ngày giới trẻ này và gửi
sứ điệp cho giới trẻ hằng năm trước những ngày ấy.
Cảm Nhận Ngân Khánh Giáo Hoàng
Chiều ngày Thứ Năm 16/10/2003, đúng 25
năm sau được bầu làm giáo hoàng, ĐTC Gioan Phaolô II đã cử hành thánh lễ trọng
thể ở Quảng Trường Thánh Phêrô với 50 ngàn người tham dự. Đồng tế có Hồng Y Đoàn,
các vị TGM và GM, các vị coi sóc các giáo xứ ở Rôma, có cả hai vị chủ tịch hai
hội đồng giám mục Ý (Carlo Azeglio Ciampi) và Balan (Aleksander Kwasniewski), và
các phái đoàn đại biểu từ 17 quốc gia trên thế giới. Quảng trường Thánh Phêrô
được phái đoàn Hòa Lan trưng bày các thứ hoa cảnh. Trong bài giảng của mình, ĐTC
đã nhắc lại cảm giác của Ngài khi vừa được chọn làm giáo hoàng như sau:
"Nói theo loài người thì làm sao Tôi lại
không rùng mình được chứ? Làm sao một trách nhiệm to tát như thế lại không đè
xuống trên mình Tôi đây Tôi đã phải tin tưởng vào tình thương thần linh để khi
được hỏi ngài có chấp nhận hay chăng, Tôi mới có thể đáp rằng…: xin vâng. Hôm
nay đây, anh chị em thân mến, Tôi hoan hỉ chia sẻ với anh chị em cảm nghiệm đã
kéo dài cả một phần tư thế kỷ. Hằng ngày đã xẩy ra cùng một cuộc đối thoại trao
đổi giữa Chúa Giêsu và Thánh Phêrô trong tâm khảm của Tôi… Thiên Chúa, dù biết
được nỗi mỏng dòn yếu đuối loài người của Tôi, đã thúc giục Tôi đáp lại bằng đức
tin như Thánh Phêrô: ‘Lạy Chúa, Chúa biết tất cả mọi sự, Chúa biết rằng con yêu
mến Chúa’. Bởi đó Ngài kêu gọi Tôi hãy lãnh nhận trách nhiệm Ngài đã trao phó
cho Tôi”.
ĐTC đã nhấn mạnh rằng, từ khi bắt đầu
giáo triều của mình, “tư tưởng của Ngài, việc Ngài cầu nguyện và hoạt động đều
được tác động bởi một ước muốn duy nhất, đó là làm chứng rằng Chúa Kitô, Vị Mục
Tử Nhân Lành, đang hiện diện và hoạt động trong Giáo Hội”. ĐTC đã nhắc lại lời
Ngài kêu gọi 25 năm trước đây: “Đừng sợ tiếp đón Chúa Kitô và chấp nhận quyền
bính của Người! Hôm nay đây, Tôi xin khẳng khái lập lại là: Hãy mở cửa, hãy mở
rộng của cho Chúa Kitô! Hãy để cho Người hướng dẫn anh chị em! Hãy tin tưởng vào
tình yêu của Người!”.
Sau khi tạ ơn Chúa về 25 năm giáo triều
của mình, ĐTC cũng ngỏ lời cám ơn tín hữu khắp thế giới về những lời cầu nguyện
của họ đã đáp lại thỉnh nguyện của Ngài xin họ giúp đỡ và nâng đỡ Ngài từ khi
bắt đầu giáo triều của Ngài, và Ngài thiết tha xin họ tiếp tục giúp Ngài: “Tôi
xin anh chị em một lần nũa hãy giúp vị Giáo Hoàng này, cũng như giúp cho tất cả
những ai muốn phục vụ Chúa Kitô, phục vụ con người và phục vụ toàn thể nhân loại!”.
Để kết thúc, Ngài đã dâng lời nguyện
cầu lên Thiên Chúa như sau: “Xin hãy thứ tha những sự dữ đã vấp phạm và hãy tăng
thêm các sự thiện hảo: hết mọi sự đều là việc làm của Chúa và vinh quang chỉ
thuộc về một mình Chúa… Nhờ bàn tay của Mẹ Maria, Người Mẹ Yêu Dấu, con xin tái
hiến dâng bản thân con, hiện tại và tương lai: chớ gì hết mọi sự được nên trọn
theo ý Chúa. Hỡi Vị Mục Tử Tối Cao, xin hãy ở với chúng con, để chúng con an
bình tiến bước với Chúa về nhà Cha”.
Mở đầu Thánh Lễ, ĐHY Joseph Ratzinger,
Bộ Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin và Là Chủ Tịch Hồng Y Đoàn, đã đại diện tất cả
mọi người chào mừng ĐTC như sau: “Như Tông Đồ Phaolô, ĐTC có thể nói rằng ĐTC
không bao giờ tìm kiếm lời khen tặng, hay vinh dự từ loài người, trái lại, ĐTC
đã chăm sóc đàn con nam nữ của mình như một người mẹ… ĐTC đã chịu đựng phê bình
chỉ trích và lăng nhục, nhưng lại được biết ơn và yêu mến, và phá vỡ những bức
tường ghen ghét hận thù và bất tín. Hôm nay đây chúng con có thể nói rằng ĐTC đã
hết lòng dấn thân phục vụ Phúc Âm… Như Thánh Phaolô, ĐTC chịu đựng khổ đau để
hoàn tất cuộc sống trần gian của mình nơi thân thể của Chúa Kitô là Giáo Hội
những gì con thiếu nơi cuộc khổ nạn của Chúa Kitô”.
Tờ Financial Times ở Luân Đôn Thủ Đô
Hiệp Vương Quốc phát hành chính ngày kỷ niệm ngân khánh giáo hoàng của ĐTC Gioan
Phaolô II đã viết một bài dưới tựa đề “Gioan Phaolô Xứng Đáng Với Đại Danh Xưng”.
Trong bài báo này, sau khi đã đề cập đến các thứ chống đối vị giáo hoàng này
phải đương đầu, tác giả bài báo Gerald Baker đã nhận định: “Vị linh mục bất
khuất cảm thương này xứng đáng hơn ai hết lãnh nhận một danh xưng của nhà lãnh
đạo quan trọng nhất trong thời đại chúng ta. Vị Giáo Hoàng Gioan Phaolô này đã
hiên ngang làm chứng… cho vấn đề chính yếu đó là lấy việc tôn trọng phẩm giá sự
sống làm trọng tâm cho sự tiến bộ của con người. Sự sống nào cũng linh thánh,
chứ không phải là đồ bỏ ở những lò thiêu của trại tập trung, những lò thiêu nặc
danh của các chế độ chuyên chế, hay ở những thứ ống thử nghiệm thuận lợi và các
ống chích trợ an tử. Việc Đức Gioan Phaolô II liên lỉ loại trừ thứ văn hóa sự
chết thực sự đã là một thứ thần học giải phóng của thời đại tân tiến này vậy”.
Về phía giáo quyền, ĐHY Cormac
Murphy-O’Connor, chủ tịch hội đồng giám mục Anh Quốc và Wales, cũng lên tiếng ca
ngợi vị giáo hoàng đương kim. Vị hồng y TGM Westminster này đã nói với Đài Phát
Thanh Radio 4 trong mục Chương Trình Hôm Nay là “Cả đời sống và sứ vụ của Ngà,
là linh mục, giám mục và giáo hoàng, đã thông đạt cho dân chúng trên thế giới
rằng anh chị em chỉ được giải phóng nếu anh chị em hướng đời sống của anh chị em
theo những gì là chân thật. Dù thuận lợi hay bất thuận lợi, Ngài đã dứt khoát
chiến đấu chống lại những thứ xuyên tạc lầm lẫn về luân lý ở vào những lúc này
đây. Trong 25 năm qua, Đức Gioan Phaolô này đã du hành khắp thế giới. Ngài đã
nói về sự thật của nhu cầu công lý và hòa bình cho một thế giới bị xâu xé bởi
bất công và hận thù. Ngài đã nói lên chân lý của lời mời gọi nên thánh phổ quát
được vang lên bởi một vị Thiên Chúa đã tạo dựng nên chúng ta, và nhờ mạc khải
của Chúa Giêsu Kitô, đã tỏ tình yêu quí và lòng thương xót của Ngài đối với toàn
thể nhân loại”.
Giây Phút Ngỡ Ngàng Bừng Rộ 25 Năm
Về Trước
Những giây phút ban đầu của chính ngày
bầu giáo hoàng 25 năm trước đây đã được vị giám đốc văn phòng báo chí bấy giờ là
Archangelo Paglilunga kể cho Delia Gallagher để ghi lại
và được Zenit phổ biến ngày 16/10/2003
như sau.
Hôm ấy là Thứ Hai 16/10/1978, ngày thứ
ba cho việc bầu giáo hoàng mà 110 vị hồng y vẫn chưa chọn xong. Vị hồng y bảo
thủ Giuseppe Siri cũng như vị hồng y dung hòa Giovanni Benelli đều không chiếm
được đủ số phiếu. ĐHY Franz Kưnig người Áo mới nói với ĐHY giáo chủ Balan Stefan
Wyszynski rằng: “Có thể đã đến lúc chọn một vị không phải người Ý rồi”. Vị hồng
y giáo chủ Balan tưởng nói về ngài liền phản ứng: “Không phải tôi rồi đó!”. ĐHY
Kưnig liền nói: “Đúng, không phải là ngài đâu, mà là hồng y Wojtyla”. Bởi vì vị
hồng y không phải Ý quốc này đã được đề cập đến trước đó như là một ứng viên có
hạng, cho dù không ai dám chắc điều đó có thể xẩy ra, bởi trong vòng 455 năm
toàn là giáo hoàng người Ý. ĐHY giáo chủ Balan liền tiến đến ĐHY Wojtyla nhắn
nhở: “Nếu ngài được chọn thì đừng từ chối nhé, hãy chấp nhận nghe”.
Các ĐHY bắt đầu bỏ phiếu một lần nữa.
Bên ngoài Công Trường Thánh Phêrô, 40 ngàn người không rời mắt khỏi ống khói
Nguyện Đường Sistine để chờ mong khói trắng, sau lần khói đen bốc lên từ lúc 11
giờ sáng. Ở gần văn phòng báo chí, các ký giả bàn tán với nhau về đủ thứ chuyện
có thể xẩy ra, như Gianfranco Svidercoschi người Ý viết cho tờ Il Tempo nói với
đồng nghiệp của ông là Paglialunga rằng “các ngài đã không hướng về vị nào ngoài
nước Ý”. Cuộc tranh luận bị đứt quãng bởi tiếng la hò của dân chúng khi họ thấy
làn khói trắng bốc lên.
Vào lúc 6 giờ 45, trong buổi tối vào
tháng 10 ở Rôma, ĐHY Pericle Felici tiến tới hành lang của Đền Thờ Thánh Phêrô.
Hai giây trước đó vị hồng y này đã thúc vào ĐHY giáo chủ Balan Wyszynski hỏi:
“Ngài đọc tên gọi này như thế nào vậy?”
ĐHY Felici bắt đầu dõng dạc tuyên bố: "Annuntio
vobis, gaudium magnum. Habemus Papam, Carolum ...". “Carolum?”, ký giả
Paglialunga nhìn phóng viên Svidercoschi thắc mắc, “Các vị đã chọn ĐHY Carlo
Confalonieri rồi hay sao?” Vị ký giả này đang nghĩ đến một hồng y trên 80 tuổi
cũng đang đứng nhìn từ hành lang của ngài ở bên trên văn phòng báo chí. “…
Wojtyla”, ĐHY Felici phát âm tên Balan WOY-TEE-WA, như ngài đã được chỉ cho phát
âm mấy phút trước đó, và kết thúc “Qui sibi nomen imposuit Joannem Paulum II”.
Đám đông dân chúng bỗng chốc im lặng
quay sang ngớ ngẩn nhìn nhau hỏi: “WOY-TEE-WA?” – “Các ngài đã chọn một người
Phi Châu!”, một phụ nữ Ý bật miệng hô lên không thể nào tin được như thế. Vị lý
giả đứng bên cạnh liền cải chính: “Không phải đâu! Ngài là một người Balan!” Họ
lại than lên không thể nào tin nổi nữa. Trong khi các ký giả liền chạy đi tìm
tiểu sử của vị tân giáo hoàng thì dân chúng ồn ào nhốn nháo lên “Balan hả?”
“Balan sao!”. Nửa tiếng sau, dân chúng bất ngờ yên lặng khi nhìn thấy đức Karol
Wojtyla, Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, xuất hiện ở hành lang Đền Thờ Thánh Phêrô.
Không một vị giáo hoàng nào đã lên tiếng nói hơn là ban phép lành theo truyền
thống ở chỗ này. Đức Gioan Phalô I, một tháng trước đó, đã muốn nói song Đức Ông
Noè đã nói với Ngài đừng làm thế. Trái lại, bất kể có bị Đức Ông Noè ngăn cản,
vào lúc 7 giờ 20 tối, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã bắt đầu lên tiếng nói,
những lời đã trích dẫn trên đây, những lời được dân chúng vỗ tay 4 lần. Trong 25
năm giáo triều của mình, những bài diễn từ của vị Giáo Hoàng ngoài Nước Ý này
vẫn được vỗ tay hoan hô nhiệt liệt.
16/10 Thứ Năm: Ngân Khánh Giáo Hoàng
của Ðức Thánh Cha
Những Thâm Cung Bí Sử về Con Người của Vị Giáo Hoàng
“Người kế vị của Tôi chưa làm hồng y”.
Có một chi tiết hay hay từ Vatican cho nguồn tin Zenit
biết rằng, trong cuộc triều kiến với ĐTC của các vị Giám Mục Á Căn Đình thuộc
nhóm thứ nhất hôm 12/2/2002, có vị đã nêu tên một hồng y xứng đáng kế vị giáo
hoàng. ĐTC Gioan Phaolô II mỉm cười trả lời: “Người kế vị của Tôi chưa làm
hồng y”. Nếu đây là một lời tiên tri thì vì giáo hoàng tương lai phải
chăng sẽ là một trong 31 vị hồng y ngày 21/10/2003 tới đây?!
Một con người lao công thời Ðức Quốc Xã
Thứ Bảy, 17/8/2002, ĐTC đã dâng thánh lễ cung hiến Tân
Đền Thờ Chúa Tình Thương. Có khoảng 20 ngàn người theo dõi cuộc cung hiến này
ở bên ngoài ngôi đền thờ, một ngôi đền thờ được xây trên ba năm, gần tu viện
của Thánh Nữ Faustina. Bên trên nhà tạm khổng lồ bằng vàng theo hình quả cầu
thế giới là một bức hình Chúa Giêsu Tình Thương, bức hình được vây chung quanh
bằng một bụi gai bị gió lay chuyển, tiêu biểu cho việc con người chiến đấu
chống lại tình trạng yếu hèn của mình. Mặc dù không được ở gần chỗ ĐTC, các
người tham dự bên ngoài đền thờ vẫn âm thầm quì gối trên vỉa hè để theo dõi lễ
nghi cung hiến này qua máy phát thanh. Bất chấp khí hậu hết sức nóng bức, ĐTC
cũng vẫn không rút ngắn lễ nghi cung hiến ngôi đền thờ này. Theo lòng cảm xúc,
ĐTC đã nói lên những lời tự phát như sau: “Ai có thể nghĩ rằng có người đã
từng bước đi ở nơi đây với những chiếc giầy bằng gỗ mà một ngày kia lại là
người cung hiến ngôi đền thờ này nhỉ?” Bởi vì, cách ngôi đền thờ này ít
thước là khu hầm mỏ Solvay, nơi ĐTC khi còn trẻ đã làm việc trong thời kỳ Nazi
chiếm đóng Balan. Cuối lễ, ĐTC đã gặp riêng cựu tổng thống Balan thời hậu Cộng
Sản cũng là vị chủ tịch Công Đoàn Liên Đới thời Cộng Sản là Lech Walesa. Sau
đây là bài giảng của ĐTC trong thánh lễ cung hiến ngôi tân đền thờ Chúa Tình
Thương này.
Sau Thánh Lễ Phong 4 Chân Phước Chúa Nhật 18/8/2002,
ĐTC ngỏ lời cùng dân chúng rằng: “Xin từ biệt. Tôi muốn nói rằng Tôi sẽ sớm
gặp lại anh chị em, nhưng việc này hoàn toàn ở trong tay Thiên Chúa”. Dân
chúng đồng thanh hô lên: “Chúng con xin chờ ĐTC”. Ngài đáp: “Tôi hoàn toàn ký
thác cho Lòng Thương Xót Chúa”. Một số giới trẻ hô to: “Chúng con đợi ĐTC ở
Wadowice”, nơi Ngài sinh ra gần Krakow. Rồi dân chúng kêu xin: “Xin hãy ở với
chúng con! Ở với chúng con!”. ĐTC diễu: “Anh chị em muốn thuyết phục Tôi bỏ
Rôma”. Vì có tin đồn là ĐTC sẽ từ chức và ở lại quê hương của Ngài tới khi
chết tại một dòng kín Carmêlô. Khi giới trẻ hát bài “Con Thuyền”, với câu “Tôi
bỏ lại con thuyền của tôi trên bờ biển, Ôi Thiên Chúa của tôi, khi tôi đi theo
Ngài”, ĐTC cảm nhận: “Tôi đã nghe bài hát này khi Tôi bỏ Balan 23 năm về
trước. Nó vang vọng bên tai Tôi khi tôi nghe cuộc bầu giáo hoàng công bố kết
quả” về việc Ngài được chọn lên ngai tòa Thánh Phêrô ngày 16/10/1978. Tôi đã
nghe bài hát ấy trong suốt những năm qua. Nó luôn luôn nhắc nhở Tôi về quê
hương của Tôi cũng như đã dẫn lối cho Tôi trên những nẻo đường khác nhau của
Giáo Hội”.
Tác Hiệu của những lời
ĐTC Gioan Phaolô II nói với Quốc Hội Ý: Một tội phạm đã ra đầu thú.
Một đầu đảng Mafia người Sicily là
Benedetto Marciante, 50 tuổi, đã từng bị bản án sát nhân và tống tiền đã tự
nộp mạng ở nhà tù Rebibbia hôm Thứ Năm 14/11/2002 vừa rồi sau khi nghe bài
diễn từ của Đức Thánh Cha, vị luật sư của tội phạm này cho biết như thế.
Vào Tháng 5/2002, tội phạm này đã bị
xử khuyết diện 30 năm tù về tội sát hại một đồng bọn Mafia khác vào năm 1982.
Vào Tháng 9/2002, tội phạm này lại bị tòa xử thêm 7 năm tù nữa về những dính
dáng với Mafia. Tài sản của ông đã bị tòa án ở Palermo ra lệnh tịch biên,
nhưng tội phạm đã thoát thân. Sau khi nghe bài diễn từ của ĐTC, tội phạm đã
gọi cho luật sư của mình mà nói ông sẽ ra đầu thú. Sau đó, tội phạm này đã cho
biết là điều làm ông bị đánh động nhất là những lời Đức Thánh Cha nói về các
giá trị của gia đình: “Tôi nhận ra rằng Tôi đã đi sai đường lạc lối”.
Đoạn Diễn Từ của ĐTC Gioan Phaolô
II tại Quốc Hội Ý Thứ Năm 14/11/2002, một đoạn về gia đình có thể là đoạn đã
tác động làm cho một người đầu thú, chấp nhận sự thật về con người mình: “Tôi
nhận ra rằng Tôi đã đi sai đường lạc lối”.
“Ở vào thời điểm thường xẩy ra những
đổi thay sâu xa, lúc mà kinh nghiệm quá khứ dường như càng ngày càng lỗi thời
thì con người càng cần phải được huấn luyện vững chắc hơn bao giờ hết. Thưa
Tôn Vị Đại Diện nhân dân Ý Đại Lợi, đây cũng là một kỷ nguyên cần phải có sự
hợp tác rộng rãi hơn nữa để bảo đảm thực hiện việc trợ giúp đầy đủ cho những
trách nhiệm chính yếu của các bậc làm cha làm mẹ. Việc dạy dỗ về trí thức cũng
như việc giáo dục về luân lý cho giới trẻ đối với tất cả mọi người phải là hai
‘đường lối’ thiết yếu trong những năm phát triển quan trọng của chúng, trong
việc cải tiến chúng, trong việc mở rộng chân trời tâm trí cho chúng cũng như
trong việc giúp chúng sửa soạn chạm trán với thực tế của cuộc đời.
“Con người nam nữ sống cuộc sống con
người chân chính là nhờ ở văn hóa. Qua văn hóa họ thấy được hữu thể thực sự
của mình và đi tới chỗ “chiếm hữu” bản thân mình hơn nữa. Một người biết suy
nghĩ hiểu được một cách rõ ràng là tầm vóc nhân bản của con người là ngôi vị
họ là hơn là những gì họ có. Giá trị nhân bản của mỗi một cá nhân con người
trực tiếp và chính yếu liên quan đến cái là chứ không phải đến cái có. Vì lý
do này mà quốc gia nào quan tâm đến tương lai của mình thì cổ võ việc phát
triển những trung tâm học hỏi trong một bầu khí tự do, và hết sức nỗ lực để
cải tiến phẩm chất của những trung tâm ấy, chặt chẽ hợp tác với gia đình và
tất cả mọi cơ phận trong xã hội, như thực sự đang xẩy ra ở hầu hết các xứ sở ở
Âu Châu.
“Cũng không kém phần quan trọng đối
với việc huấn luyện con người đó là một bầu khí luân lý chi phối các liên hệ
xã hội, một bầu khí mà hiện nay đang bị các phương tiện truyền thông đại chúng
đặt vấn đề một cách trầm trọng; cái thách đố này là mối quan tâm đối với hết
mọi cá nhân cũng như gia đình, nhất là đối với những ai mang những trách nhiệm
chính yếu về chính trị và pháp chế. Về phần mình, Giáo Hội sẽ không bao giờ
thôi thi hành sứ vụ giáo dục vốn thuộc về bản tính của mình trong lãnh vực này”.
Tầm ảnh hưởng trên cuộc đời của một con người
chống đối
Ký giả
Domenico del Rio người Ý được an táng ngày 28/1/2003, người đã qua đời
năm 76 tuổi, một ký giả được đồng nghiệp cho là một trong những phóng viên
nhật báo hay nhất ở Vatican. Ông sinh ở Rôma, đi tu Dòng Capuchin, chịu chức
linh mục và đi khắp thế giới như một nhà truyền giáo. Tuy nhiên, lòng nhiệt
thành của ông đối với Giáo Hội đã khiến ông có một tinh thần chỉ trích gắt gao,
đến nỗi, sau Công Đồng Chung Vaticanô II, ông đã xin hồi tục, để rồi, sau khi
được Tòa Thánh tha phép, ông đã lập gia đình. Là ký giả cho tờ La Repubblica,
ông đã cay cú phê bình các chuyến tông du hải ngoại của Đức Thánh Cha, cho
rằng động lực của những chuyến đi này là do bởi “khuynh hướng vinh thắng” hơn
là để truyền bá phúc âm hóa. Bởi thế, năm 1985, Văn Phòng Báo Chí Vatican đã
không cho phép ông được cùng đi với Đức Thánh Cha đến Mỹ Châu Latinh. “Hình
phạt” này, như ông cắt nghĩa với đồng nghiệp của ông, đã làm thay đổi cuộc đời
của ông. Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã gặp riêng ông sau vụ này, và qua
cuộc gặp gỡ ấy, ông đã khám phá ra con người của Đức Giáo Hoàng. Từ đó trở đi,
ông đã bỏ giờ ra tìm hiểu cuộc đời của Đức Thánh Cha, bằng cách
viết 5 cuốn sách, cuốn cuối cùng là “Karol Cả” (Karol the Great) sắp được xuất
bản ở Ý. Vị phóng viên cho tờ Corriere della Sera là Luigi Accattoli cũng là
bạn thân của ông đã đến thăm ông một tuần trước khi ông chết ở Bệnh Viện
Gemelli Rôma. Vì ông không muốn cho bạn bè biết ông đang nằm nhà thương,
Accattoli đã hỏi ông rằng ông có điều gì muốn nhắn với họ hay chăng. Ông liền
trả lời: “Xin anh hãy nói với Đức Giáo Hoàng! Tôi xin anh nói với ĐGH rằng
tôi cám ơn Ngài. Tùy anh làm sao có thể nói với Ngài điều này. Nói với Ngài
rằng tôi hết lòng cám ơn Ngài về việc Ngài đã giúp tôi tin tưởng. Tôi có rất
nhiều điều ngờ vực và nhiều cái khó tin. Tôi đã được sức mạnh đức tin của Ngài
trợ giúp. Thấy việc Ngài tỏ lòng tin rất mãnh liệt mà tôi cũng được mạnh sức.
Tôi đã nhận được sức hỗ trợ này khi thấy Ngài cầu nguyện. Khi Ngài ‘phó mình
trong tay Thiên Chúa’, việc phó mình này hiển nhiên đã cứu được mọi sự cho
Ngài vậy”.
Kinh
nghiệm đời linh mục
“Hỡi giới trẻ,
Tôi muốn nói với từng người trong các bạn là, nếu các bạn cảm thấy Thiên Chúa
kêu gọi các bạn ‘Hãy theo Ta!’, các bạn đừng làm cho tiếng gọi này bị câm nín.
Hãy quảng đại, hãy đáp lại như Mẹ Maria, bằng việc dâng cho Chúa lời xin vâng
hoan hỉ của bản thân các bạn cũng như của cuộc đời các bạn. Tôi chia sẻ với
quí bạn về chứng từ của Tôi. Tôi được chịu chức linh mục khi Tôi 26 tuổi. Từ
đó đến nay đã 56 năm trời rồi. Khi nhìn lại và nhớ lại những tháng
năm ấy của cuộc đời mình, Tôi có thể bảo đảm với các bạn rằng thật là xứng
đáng để hiến mình cho Chúa Kitô” (Ðức Thánh Cha
Gioan Phaolô II với giới trẻ tại căn cứ không quân Cuatro Vientos, 5/3/2003).
Chúa
Nhật IV Mùa Phục Sinh, 11/5/2003, Chúa Nhật Cầu Nguyện Cho Ơn Gọi, theo truyền
thống, Đức Thánh Cha đã truyền chức linh mục cho 31 phó tế thuộc giáo phận
Rôma tại Đền Thờ Thánh Phêrô vào Thánh Lễ lúc 9 giờ sáng. Trong bài giảng,
Ngài đã căn cứ vào bài Phúc Âm để huấn dụ và kêu gọi riêng các tân linh mục
như sau:
"Anh em bởi thế hãy nuôi dưỡng mình bằng
Lời Chúa; hãy gắn bó mọi ngày với Chúa Kitô thực sự hiện diện trong bí tích
bàn thờ. Hãy cảm nhận tình yêu vô biên của Trái Tim Người, hãy bỏ nhiều giờ
hơn nữa trong việc chầu Thánh Thể ở những lúc quan trọng nhất đời sống của anh
em, khi phải thực hiện những quyết định cá nhân và mục vụ khó khăn, ở vào lúc
bắt đầu và kết thúc ngày sống. Tôi bảo đảm với anh em là 'Tôi đã có được
kinh nghiệm này và nhờ đó Tôi đã lấy được sức mạnh, niềm ủi an và sự nâng đỡ!'.
Một
“trí khôn rất mãnh liệt vượt trên tấm thân yếu ớt ấy”.
“Đức Giáo
Hoàng cương quyết là Ngài nhất định không bỏ cuộc trong bất cứ hoàn cảnh nào…
Tôi tin rằng Ngài sẽ không ngừng lại cho đến khi Ngài không thể làm gì hơn
được nữa trong việc trung thành với thừa tác vụ chủ chiên của Ngài”. ĐHY
Roberto Tucci, vị lo về các chuyến tông du quốc tế của ĐTC, đã nói với Đài
Phát Thanh Vatican, được Zenit phổ biến hôm 7/3/2002 Thứ Năm, rằng ĐTC Gioan
Phaolô không ngại nói về tình trạng sức khỏe của Ngài. ĐHY nhắc lại trong
chuyến bay sang Cuba vào tháng 1/1998, để trả lời cho câu hỏi của các phóng
viên: “Chúng tôi xin Ngài nói cho chúng tôi về mình, chứ không muốn biết từ
các nguồn tin khác”, ĐTC đã trả lời: “Để biết mình ra sao, ĐGH đọc các báo chí”.
ĐHY nói rằng: “cần phải nhắc lại rằng Ngài là vị Giáo Hoàng đầu tiên luôn luôn
nói một cách công khai về những vấn đề trục trặc của mình. Hơn nữa, bị phong
khớp ở đầu gối vào tuổi của mình, cũng là tuổi của tôi, vì chúng tôi hầu như
đồng thời với nhau, không phải là một điều quá lạ thường đâu”. ĐHY cũng là chủ
tịch của Ủy Ban Điều Hành Đài Phát Thanh Vatican này còn cho biết là ngài hiểu
được dân chúng rất muốn biết đến tình trạng sức khỏe của ĐTC, tuy nhiên, ngài
không đồng ý với những vị bác sĩ đã đưa ra những phán đoán của mình cho báo
chí hay về tình trạng sức khỏa của ĐTC mà không nghiên cứu gì về tiến trình
bệnh lý của ĐTC. Vị ĐHY cho biết về thái độ của ĐTC đối với tình trạng sức
khỏe của Ngài như sau: “Đức Giáo Hoàng cương quyết là Ngài nhất định không bỏ
cuộc trong bất cứ hoàn cảnh nào”. Theo vị HY này, thì sức mạnh của ĐTC là ở
việc cầu nguyện của Ngài: “Tôi tin rằng Ngài sẽ không ngừng lại cho đến khi
Ngài không thể làm gì hơn được nữa trong việc trung thành với thừa tác vụ chủ
chiên của Ngài”.
ĐTC thọ
82 tuổi vào tháng Năm tới đây. Tuy nhiên, nhiều ký giá và báo chí rất quan tâm
đến vấn đề sức khỏe của Ngài. ĐHY Cassidy, nguyên chủ tịch hội đồng tòa thánh
về việc cổ võ hiệp nhất Kitô Giáo, rất gần gũi với ĐTC trong nhiều năm, đã cho
cơ quan AAP được Zenit phổ biến hôm 18/4/2002 cho biết như sau:
“Nếu quí vị có mặt với tôi trong bàn ăn tối hôm đó, buổi tối chúng tôi mới
ngồi ăn với nhau, gồm có ĐTC, tôi và hai vị thư ký của Ngài, quí vị sẽ không
nói được rằng Ngài không khoẻ, vì, quí vị biết rằng chúng tôi có một cuộc đàm
thoại rất hào hứng và Ngài tỏ ra không có vấn đề gì theo ý nghĩ sức khoẻ của
Ngài cả. Thế nhưng, dĩ nhiên khi quí vị trông thấy Ngài cùng với những bước đi
khó khăn, nhất là hiện nay đầu gối của Ngài gây cho Ngài những trục trặc liên
quan vấn đề đi lại đau đớn, thân xác của Ngài quả thực là rất yếu”. Tuy nhiên,
ĐHY nhấn mạnh rằng Ngài có một “con tim rất mạnh mẽ” và một “trí khôn rất mãnh
liệt vượt trên tấm thân yếu ớt ấy”.
Nhận
bằng tiến sĩ danh dự về việc bênh vực nhân quyền
Áp ngày sinh nhật của
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, tức vào ngày Thứ Bảy 17/5/2003, Đại Học La
Sapienza ở Rôma đã trao tặng bằng tiến sĩ danh dự (Honoris Causa) này cho Ngài.
Khi nhận bằng này, Đức Thánh Cha đã cho biết Ngài tin rằng một phần thừa tác
vụ của Ngài là “chú trọng đến việc bảo vệ nhân quyền, vì những thứ nhân quyền
này có liên hệ chặt chẽ với hai vấn đề quan trọng của nền luân lý Kitô giáo,
đó là phẩm giá con người và hòa bình. Thật vậy, chính Thiên Chúa, khi tạo dựng
nên con người theo hình ảnh Ngài và kêu gọi họ trở thành những người con được
thừa nhận, đã ban cho họ một phẩm giá khôn sánh, và cũng chính Thiên Chúa là
Đấng tạo dựng nên con người để họ sống trong hòa hợp và hòa bình, bằng cách
thực hiện một việc phân phối chính đáng về phương tiện cần thiết để sống và
phát triển”.
Cuộc trao tặng bằng tiến
sĩ danh dự này diễn ra tại Sảnh Đường Triều Kiến Chung ở Vatican, với nhiều
chức sắc dân sự tham dự, trong đó có ông Silvio Berlusconi, chủ tịch Hội Đồng
Nội Các Ý, cũng như các nhân viên của viện đại học 700 năm và đông nhất Âu
Châu này. Một ca đoàn liên đại học ở Rôma cùng với 21 ca đoàn ở các thánh phố
Ý khác đã trình tấu một số bản nhạc. Mở đầu buổi trao tặng bằng tiến sĩ danh
dự này, buổi trao tặng do Hội Đồng Phân Khoa Luật của đại học chọn Đức Thánh
Cha, đầu tiên là vị viện trưởng có mấy lời, sau đó tới vị Khoa Trưởng Phân
Khoa Luật Carlo Angelici và giáo sư luật Pietro Rescigno, đã cho biết ly do
của việc trao tặng bằng tiến sĩ danh dự đây là “vì hoạt động Vị Giáo Hoàng này
thực hiện qua suốt giáo triều của Ngài được thế giới nhận biết đã thể hiện
bằng việc Ngài nắm vững lề luật cũng như việc Ngài bênh vực các thứ quyền lợi
của con người nơi tất cả mọi hình thức lịch sử của chúng liên quan đến con
người cũng như liên quan đến các quyền lợi của cá nhân con người và đến những
mối liên hệ giữa các dân tộc và luật pháp quốc tế”.
Trong lời ngỏ của mình,
Đức Thánh Cha đề cập đến những thứ nhân quyền nồng cốt mà Ngài đã “tận lực”
tranh đấu trong 25 năm giáo triều của Ngài.
“Nhận thức được như thế,
Tôi đã hết sức phục vụ những giá trị này. Thế nhưng, Tôi không thể thi hành sứ
vụ này mà không hướng về luật lệ. Nguyên tắc đã hướng dẫn Tôi đó là con người
thực sự đã được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa, là nền tảng và là mục đích
của sinh hoạt xã hội là những gì luật lệ cần phải phục vụ… Phát xuất từ niềm
xác tín này, Giáo Hội đã phát triển giáo thuyết của mình về ‘các thứ nhân
quyền’ là những gì không phát xuất từ Quốc Gia hay từ bất cứ một thẩm quyền
nhân loại nào, mà là từ con người. Bởi thế, những quyền lực cộng đồng cần phải
‘nhìn nhận, tôn trọng, phác họa, bảo vệ và cổ võ’ chúng; chúng là ‘các thứ
quyền lợi phổ quát, bất khả vi phạm và bất khả tước đoạt’.
“Đức Thánh Cha nhấn mạnh
rằng Giáo Hội Công Giáo 'loan truyền rằng trong chiều kích siêu việt của con
người có chất chứa phẩm giá của con người cùng với những quyền lợi bất khả vi
phạm của họ… Giáo Hội thâm tín rằng việc nhìn nhận nền tảng của các thứ nhân
quyền về khía cạnh nhân loại học và đạo đức học là việc bảo vệ công hiệu nhất
chống lại những gì chúng bị vi phạm hay lạm dụng. Trong vai trò Thừa Kế Thánh
Phêrô, Tôi cảm thấy có nhiệm vụ phải mạnh mẽ chú trọng tới một số những thứ
quyền lợi được lý thuyết công nhận thường bị hiểu lầm nơi luật pháp cũng như
nơi hành vi cử chỉ riêng. Vì lý do này nhiều lần Tôi đã trở về với thứ quyền
lợi đầu tiên và căn bản nhất đó là quyền của sự sống…Sự sống là một cái gì
linh thánh và bất khả vi phạm từ khi được đầu thai cho tới khi tự nhiên qua đi.
Tôi đặc biệt nhấn mạnh rằng thai bào của con người là một con người, nên có
quyền bất khả vi phạm của một con người. Do đó, tiêu chuẩn về pháp lý cần phải
xác định tình trạng pháp lý của các thai bào này như một chủ thể có một quyền
lợi không thể coi thường về lãnh vực luân lý hay pháp lý”.
Quyền lợi thứ hai là
quyền tự do tôn giáo, một thứ quyền lợi được Bản Tuyên Ngôn Chung về Nhân
Quyền của Liên Hiệp Quốc công nhận cùng với các văn kiện công pháp khác. Theo
ĐTC, “quyền tự do tôn giáo” không phải “chỉ là một thứ nhân quyền nữa”, vì nó
chính là thứ quyền lợi mang lại ý nghĩa cho các thứ quyền khác, vì “phẩm giá
của con người đầu tiên được bắt nguồn từ mối liên hệ thiết yếu với Thiên Chúa”.
Đó là lý do tại sao nó là “một cái thử xem các thứ quyền lợi căn bản khác được
tuân giữ như thế nào”.
Ngoài ra, Đức Thánh Cha
còn cho biết những quyền lợi khác được Ngài chú trọng bênh vực nữa là: “Quyền
không bị kỳ thị vì chủng tộc, ngôn ngữ, tôn giáo hay phái tính; quyền có tư
sản chính đáng và cần thiết, thế nhưng không bao giờ được tách khỏi nguyên tắc
căn bản về mục đích chung của các sản vật; quyền tự do hội họp, bày tỏ và
thông tin, luôn luôn tôn trọng sự thật và phẩm giá con người; quyền tham dự
vào sinh hoạt chính trị nhắm đến việc phát triển công ích một cách thứ tự và
tổ chức; quyền hoạt động kinh tế; quyền có nhà cửa cho hết mọi người và mọi
gia đình là những gì liên hệ mật thiết với quyền kiến tạo gia đình và có việc
làm được trả lương xứng hợp; quyền giáo dục và học hỏi, vì mù chữ là một tình
trạng hết sức bần cùng và thường đồng nghĩa với việc sống bên lề xã hội; quyền
của các thành phần thiểu số được hiện hữu và bảo trì cùng phát triển văn hóa
riêng của mình; quyền hoạt động và các quyền của nhân công, vấn đề Tôi đã viết
trong bức thông điệp ‘Laborem exercens’”.
Sau hết, ĐTC cho biết
Ngài đã vất vả hoạt động cho “các thứ quyền lợi của gia đình bị lấn át một
cách ào ạt bởi xã hội và quốc gia, với nhận thức gia đình là một nơi thuận lợi
cho việc nhân bản hóa con người và xã hội, và tương lai của thể giới cũng như
của Giáo Hội đều phải đi qua ngả gia đình”.
Đây là bằng tiến sĩ danh
dự thứ 10 Đức Thánh Cha nhận được. Bằng tiến sĩ danh dự đầu tiên Ngài nhận
được vào năm trước khi được bầu làm giáo hoàng, do đại học Johannes Gutemberg
Đức Quốc ở Maguncia trao tặng,
và bằng tiến sĩ trước lần này vào năm 2001 do đại học Hồng Y Wyszynski Balan
trao tặng.
“Không có Đức Giáo Hoàng thì tự do không thể nào có được ở Balan”.
Ngày Chúa Nhật
18/5/2003, ngày sinh nhật đúng 83 tuổi của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, Ngài
đã phong thánh cho 4 vị chân phước sáng lập dòng là Giám Mục Balan Sebastian
Pleczar (1842-1924); Nữ tu Áo Quốc Ursula Ledochowska (1865-1939), qua đời ở
Balan; hai vị người Ý là Maria De Mattias (1805-1866) và Virginia Centurione
Bracelli (1587-1651). Vào lúc kết thúc lễ Phong Thánh, ĐTC đã bày tỏ lòng cảm
kích của Ngài trước 50 ngàn người tham dự Thánh Lễ Phong Thánh và tiện mừng
chúc ngày sinh nhật của Ngài như sau:
“Tôi muốn bày tỏ lòng
biết ơn chân thành của Tôi với mỗi một người trong anh chị em về cảm tình nồng
hậu anh chị em bày tỏ với Tôi vào ngày sinh nhật của Tôi. Đặc biệt Tôi cám ơn
ĐHY Joseph Ratzinger, đã nhân danh tất cả mọi người bày tỏ cảm tình chung để
chúc mừng Tôi khi mở đầu Thánh Lễ. Tôi xin ngỏ lời chào mừng tri ân đến quí vị
có Thẩm Quyền đến đây vào dịp này. Tôi xin gửi lời “cám ơn” đến những ai, bằng
nhiều cách thức, đã gửi lời chúc mừng đến Tôi cùng với những chứng từ lòng quí
mến của họ. Tôi xin mỗi người và mọi người hãy tiếp tục cầu nguyện để Chúa
giúp Tôi trung thành làm trọn sứ vụ Ngài đã ký thác cho Tôi. Giờ đây chúng ta
hãy hướng về Mẹ Maria, hiệp nhất trong tinh thần với các vị thánh vừa được
tuyên phong, những vị luôn luôn phó thác bản thân cho Mẹ bằng một lòng tin
tưởng con cái. Cảm tạ về tặng ân cuộc sống, hôm nay Tôi ký thác cho Đức Trinh
Nữ sự sống của Tôi và thừa tác vụ được Đấng Quan Phòng kêu gọi hoàn trọn. Anh
Chị Em thân mến, Tôi xin anh chị em hãy nâng đỡ Tôi bằng lời cầu nguyện, và
Tôi kêu mời anh chị em hãy kêu cầu Đức Trinh Nữ bằng lời ca Lạy Nữ Vương Thiên
Đàng”.
Mở đầu Thánh Lễ, ĐHY đại
diện Hồng Y Đoàn, đã ngỏ lời chúc mừng ĐTC, chẳng những đại diện cho những ai
hiện diện bấy giờ, mà còn cho cả “vô số người trên khắp thế giới, ngoài phạm
vi Giáo Hội Công Giáo, thậm chí ngoài cả phạm vi thế giới Kitô giáo”. ĐHY thân
thưa cùng Đức Thánh Cha rằng: “Tin tưởng và yêu thương, đó là chương trình
hoạt động của giáo triều Đức Thánh Cha. Đức Thánh Cha đã không ngừng tỏ cho
chúng con thấy dung nhan của Chúa Kitô, dung nhan của một Vị Thiên Chúa nhân
hậu. Đức Thánh Cha đã không ngừng dẫn chúng con, bằng việc thắt kết chúng con
với Chúa Kitô, để thắng vượt những lực lượng hận thù, những thành kiến chia rẽ,
để phá đổ những bức tường cố gắng phân rẽ chúng con. Đức Thánh Cha giúp cho
chúng con tìm thấy con đường dẫn đến ơn cứu độ bằng việc bắt đầu lại từ Chúa
Kitô. Bởi thế, chúng con thành thật xin cám ơn Đức Thánh Cha. Xin Chúa tưởng
thưởng cho Đức Thánh Cha như Ngài tưởng thưởng cho các tôi trung của Ngài vậy”.
Lần đầu tiên Tòa Thánh,
nơi đã từng nhận được vô vàn những điện tín chúc mừng Đức Thánh Cha, đã phổ
biến địa chỉ điện thư của Đức Thánh Cha John_Paul_II@vatican.va trên màn điện
toán của mình (www.vatican.va), để ai muốn gửi điện thư chúc mừng thì làm.
Ngày sinh nhật của ĐTC không được cử hành ở Vatican. Ngài thích cử hành Lễ
Quan Thày rửa tội của Ngài là Thánh Charles Borromeo ngày 4/11, và ngày kỷ
niệm được chọn làm giáo hoàng 16/10, nhất là năm nay là năm kỷ niệm 25 năm của
Ngài. Tuy nhiên, các nữ tu người Balan ở Vatican vốn chăm sóc cho ĐTC vẫn dọn
một bữa tối đặc biệt cho Ngài để mừng sinh nhật của Ngài, vì hôm nay các chị
mừng vị tân thánh lập dòng Nữ Tì Thánh Tâm Chúa Giêsu từ năm 1894 của các chị
là Giám Mục Sebastian Pleczar.
Trong cuộc gặp gỡ 20
ngàn người Balan sang tham dự lễ phong thánh ngày 18/5/2003 cho 4 vị, trong đó
có hai vị bản xứ Balan của họ này, có một lúc Đức Thánh Cha đã nói buông theo
hứng như sau: “Tôi vẫn hằng ý thức về giây phút đang tiến tới, khi mà Tôi sẽ
đứng trước Thiên Chúa với cả cuộc đời của mình, từ ngày còn trẻ ở Wadowice,
sau đó ở Krakow, sau hết ở Rôma. Tôi tin tưởng vào lòng thương xót Chúa cũng
như vào việc che chở của Đức Trinh Nữ”.
Trong số người Balan
sang Rôma vào dịp này có tổng thống của họ là Alexander Kwasniewski, vị đã
được gặp riêng ĐTC, một cuộc gặp gỡ nói về Âu Châu và tình hình các quốc gia
Đông Âu. Trước cuộc hội kiến riêng với ĐTC, vị tổng thống Balan cho biết:
“Không có Đức Giáo Hoàng thì tự do không thể nào có được ở Balan”. Vị tổng
thống này tha thiết mời ĐTC thực hiện một chuyến tông du về Balan lần nữa. Sau
cuộc gặp gỡ riêng này, vị tổng thống Balan cho biết ĐTC “rất khỏe mạnh” và hai
vị đã nói đến các chuyến tông du tới Croatia và Mongolia. Ông nói ông đang
giúp cho Đức Thánh Cha có thể dễ dàng dừng chân ở Kazan, Nga, một dự án đã bị
Tòa Thượng Phụ Moscow bác bỏ.
“Một trong những vị lãnh đạo về luân lý
thượng thặng của Thời Đại chúng ta”.
Hôm nay, Thứ Hai 2/6/2003, Bộ Trưởng Nội Vụ
Hoa Kỳ là Powell Colin hội kiến với Đức Thánh Cha về tình hình liên quan đến
tiến trình hòa bình giữa hai phe Do Thái và Palestine theo chiều hướng của bản
“lộ trình” do Hiệp Hội Bốn Bên (Mỹ, Nga, Khối Hiệp Nhất Âu Châu và Liên Hiệp
Quốc) phác họa, cũng như về vấn đề tái thiết và ổn định Iraq thời hậu chiến là
những gì vốn bất đồng giữa Tòa Thánh và chính phủ Bush.
Trước
cuộc triều kiến riêng này, tại Krakow Balan, nơi ĐTC Gioan Phaolô II đã từng
là vị TGM Chủ Chiên trước kia, hôm Thứ Bảy 31/5/2003, Tổng Thống Bush đã nhận
định về Đức Thánh Cha như sau: “Tại Vương Cung Thánh Đường Wawel vào năm 1978,
một vị hồng y Balan đã bắt đầu cuộc hành trình của mình đến tham dự cuộc bầu
giáo hoàng ở Rôma, và đã đi vào lịch sử là một Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, một
trong những vị lãnh đạo về luân lý cao cả nhất của thời đại chúng ta”. Trong
một bài diễn văn khác ở Lâu Đài Vương Giả Wawel, vị tổng thống Hoa Kỳ còn nói:
“Qua những tháng năm của Thế Chiến Thứ II, một di sản khác của thế kỷ 20 đã
được phát hiện ở thành phố Krakow đây. Một chàng chủng sinh trẻ, Karol Wojtyla,
đã thấy được lá cờ đức quốc xã tung bay trên những thành trì của Lâu Đài Wawel.
Chàng đã thông phần đau khổ với dân tộc của mình và đã bị đẩy đi làm lao động.
Từ kinh nghiệm và đức tin này của một vị linh mục đã nẩy sinh một nhãn quan,
đó là hết mọi con người cần phải được đối xử theo phẩm giá, vì hết mọi người
đều được Thiên Chúa biết đến và yêu thương. Theo thời gian, nhãn quan của con
người này và lòng can đảm của con người ấy đã gây cho những tay chuyên chế
kinh hãi và đã mang lại tự do cho quê hương yêu dấu của mình, cũng như mang
lại tự do cho cả nửa châu lục đây. Cho đến giờ phút này đây, Giáo Hoàng Gioan
Phaolô II bênh vực cho phẩm giá của hết mọi sự sống và cho thấy những khát
vọng cao cả nhất về văn hóa của chúng ta.
ĐTC Gioan Phaolô II đeo áo Đức Bà Carmêlô
từ nhỏ
Sáng hôm nay, vào lúc 10 giờ 30, tại nhà nghỉ hè của mình ở Castelgandolfo,
ĐTC đã tiếp tục loạt bài giáo lý về Thánh Vịnh của Ngài như ở Vatican vào các
buổi triều kiến chung Thứ Tư hằng tuần. Hôm nay 16/7/2003 là Lễ Đức Mẹ Carmêlô
được phụng vụ Giáo Hội cử hành. Carmêlô là tên của một ngọn núi xẩy ra phép lạ
liên quan đến việc tiên tri Isaia làm để phục hồi đức tin của dân Do Thái
trong thời vua Ahab đầy những ngẫu tượng do đám sư sãi Baal truyền bá (x. 1Kgs
18:1-46). Ngọn núi này vào thế kỷ 12 sau Công Nguyên đã được một số ẩn sĩ đến
thành lập một dòng tu sống đời chiêm niệm và chọn Mẹ Thiên Chúa làm quan thày,
nên ngọn núi này đã trở thành nguồn gốc cho Dòng Kín Carmêlô ngày nay. Nhân
dịp Lễ Mẹ Carmêlô, ĐTC cũng dùng tiếng Balan nhắc đến việc Ngài đeo áo Đức Bà
Carmêlô từ nhỏ như sau:
“Hôm nay là lễ nhớ Đức Mẹ Carmêlô. Lễ nhớ này đặc biệt thân thương với tất cả
những ai sùng kính Mẹ Carmêlô. Ngay cả Tôi đây, từ hồi còn bé bỏng, đã đeo áo
Đức Bà ỏ cổ và đã tin tưởng ẩn náu dưới áo choàng của Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ
Chúa Giêsu. Tôi hy vọng áo Đức Bà này đối với hết mọi người, nhất là đối với
tín hữu vốn đeo trong mình, trở thành sự hỗ trợ và bênh vực ở vào những lúc
nguy hiểm, thành một ấn dấu an bình và là một dấu hiệu được Mẹ Maria chăm sóc”.
ÐTC
xin cầu nguyện để Ngài tiếp tục phục vụ
Vào
lúc 6 giờ chiều Chúa Nhật 29/6/2003, Lễ Thánh Phêrô và Phaolô Tông Đồ, tại
Quảng Trường Thánh Phêrô, ĐTC đã chủ sự cử hành Thánh Thể và đã làm phép cùng
trao giây choàng vai cho 40 vị tân tổng giám mục giáo tỉnh từ các quốc gia vừa
được bổ nhiệm năm vừa rồi. Trong Thánh Lễ này có sự hiện diện của cả phái đoàn
đại biểu Chính Thống thay mặt cho Thượng Phụ Giáo Chủ hoàn vũ Bartholomaios I.
Trong bài giảng của mình, ĐTC đã ngỏ lời xin cầu nguyện cho Ngài như sau: “Là
Giám Mục Rôma và là vị thừa kế Thánh Phêrô, trong khung cảnh trang trọng của
lễ kính này, hôm nay Tôi xin lập lại việc Tôi hoàn toàn sẵn sàng dấn thân phục
vụ niềm hiệp thông giữa tất cả mọi người môn đệ của Chúa Kitô. Anh chị em thân
mến, xin hãy giúp Tôi bằng lời cầu nguyện hỗ trợ không ngừng của anh chị em.
Xin hãy kêu cầu Mẹ Maria, Mẹ Giáo Hội và các thánh tông đồ Phêrô và Phaolô
chuyển cầu từ trời cao cho Tôi”.
Hôm
Thứ Năm 25/9/2003, vào lúc 6 giờ 30 chiều, ĐTC đã trở về điện Vatican sau hai
tháng rưỡi ở nhà nghỉ hè của Ngài tại Castelgandolfo. Cuối tháng Tám, Ngài đã
bắt đầu sinh hoạt lại bình thường, nhưng vẫn ở lại nhà nghỉ này của Ngài.
Trong lời tạ từ cám ơn các nhân viên an ninh, Ngài đã hứa cầu nguyện cho họ và
xin họ cầu nguyện cho Ngài như sau: “Ngoài ra, Tôi xin anh em cầu nguyện cho
Tôi cũng như cho việc Tôi phục vụ Giáo Hội hằng ngày. Xin cầu nguyện đặc biệt
cho cuộc hành hương của Tôi sắp tới đến Pompeii, để cuộc hành hương này bắt
đầu một giai đoạn mới cho việc canh tân sống đạo và thiết tha tôn sùng Thánh
Mẫu hơn đối với Giáo Hội”.
ĐTC là Sứ Giả Hòa
Bình không cần phải đoạt giải Nobel Hòa Bình của con người ban tặng
Sáng Thứ Sáu 10/10, Ủy
Ban Giải Nobel ở Na Uy đã thông báo luật sư Shirin Ebadi người Iran đã đoạt
giải hòa bình năm nay. Trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Reuters, Đức
Hồng Y Quốc Vụ Khanh Angelo Sodano đã cho biết cảm nhận của mình về tin đồn
ĐTC Gioan Phaolô II đã là ứng viên đoạt giải hòa bình năm nay như sau: “Vị
Giáo Hoàng này là sứ giả hòa bình. Nếu cơ quan nào muốn nhìn nhận điều này
cũng được. Thế nhưng vị Giáo Hoàng còn ở trên những điều ấy nữa kìa”.
Trong khi đó, ngay sau
khi ủy ban thông báo, theo cuộc thăm dò bằng điện thoại của Instituto Directa
với 1000 người cho thấy ớ dân chúng Ý Quốc nghĩ rằng ĐTC phải là vị đoạt giải
này năm nay. Thật vậy, theo cuộc thăm dò này thì có 77.3% thiên về ĐGH, thứ
nhì mới tới vị đoạt giải năm nay với 10.1%, cựu Tổng Thống Cộng Hòa Czech là
Vaclav Havel được 3.2% và ca sĩ Bono U2 2.4%.
ĐHY Quốc Vụ Khanh cũng
nhận định là trong những năm gần đây Uỷ Ban Nobel này đã trao giải hòa bình
cho một số Kitô hữu: “Chúng tôi hài lòng thấy rằng trong quá khứ họ đã trao
Giải Thưởng Hòa Bình cho Mẹ Têrêsa Calcutta, và cho Đức Ông Carlos Belo ở Đông
Timor, ĐTGM Tutu ở Nam Phi và các Kitô hữu xứng đáng khác”.
Tác Phẩm Triết Lý của
ĐTC GPII
Vào lúc 11 giờ 30 sáng
Thứ Hai 13/10/2003, tại Văn Phòng Báo Chí của Tòa Thánh, đã có một cuộc ra mắt
tác phẩm về triết học do ĐTC viết trước đây. Tác phẩm mang tựa đề "Metafisica
della persona. Tutte le opere filosofiche e saggi integrativi di Karol
Wojtyla" (Siêu hình học
về con người. Tất cả những tác phẩm về triết lý và những bài tham luận tổng
hợp của Đức Karol Wojtyla). Tác phẩm này do nhà xuất bản Bompiani phát hành.
Trong buổi ra mắt này có hai giáo sư Giovanni Reale và Tadeusz Styczen đã đóng
góp vào phần sắp xếp tác phẩm, và triết gia Rocco Buttiglione.
Tác phẩm dầy 1600 trang
này là tổng hợp tất cả mọi bài tham luận về triết lý từ năm 1948 (khi Ngài lấy
bằng thần học ở Viện Angelicum ở Rôma) đến năm 1978 (khi Ngài được chọn làm
giáo hoàng). Những bài viết quan trọng nhất đã được phổ biến trong những năm
Ngài dạy học ở Đại Học Công Giáo Liblin Balan. Chẳng hạn như những bài “Giáo
thuyết về đức tin nơi Thánh Gioan Thánh Giá” (1948); “Những thẩm định về việc
khả dĩ có thể xây dựng nền đạo đức luân lý trên nền tảng hệ thống triết gia
Max Scheler” (1954); “Tình yêu và trách nhiệm” (1960); “Con người và tác hành”
(1969), “Con người và trách nhiệm” (1978). Ngoài ra, còn có 10 bài luận đề
tổng hợp được viết giữa năm 1974 và 1978 nữa.
NHỮNG MẠC KHẢI TƯ TIÊN BÁO VỀ ĐỨC GIÁO HOÀNG GIOAN PHAOLÔ II
Trong vòng nửa tháng ở vào thời
điểm giữa Mùa Xuân của Năm Thánh 2000, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã tôn
phong ba vị thụ khải là Nữ Tu Faustina cùng với hai anh em Thiếu Nhi
Fatima Phanxicô và Giaxinta. Nữ Tu Faustina được phong Thánh ngày 30-4,
Chúa Nhật thứ hai sau Chúa Nhật Phục Sinh, vì Chúa Nhật này là ngày chính Chúa
Giêsu muốn chị vận động để xin Giáo Hội lấy làm lễ Kính Lòng Thương Xót Chúa,
một lễ đã được Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II tuyên nhận trong bài giảng phong
thánh cho chị như sau: “Chúa Nhật Thứ Hai Mùa Phục Sinh này từ nay trở đi khắp
Giáo Hội sẽ được gọi là ‘Chúa Nhật của Lòng Chúa Xót Thương’” (Tuần San
L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 3/5/2000, trang 1, đoạn 4). Còn
hai Thiếu Nhi Fatima Phanxicô và Giaxinta được ngài phong Á Thánh ngày 13-5,
ngày kỷ niệm Mẹ Maria hiện ra ở Fatima lần đầu tiên (trong sáu lần từng tháng
liền) 83 năm trước (1917) cũng là ngày kỷ niệm ngài bị ám sát chết hụt tại
quảng trường Thánh Phêrô 19 năm trước (1981), ngày 18 năm trước (13/5/1982)
ngài sang Fatima lần thứ nhất để tạ ơn Đức Mẹ đã cứu sống Ngài, và là ngày 10
năm sau đó (13/5/1991) ngài lại sang Fatima lần thứ hai để tạ ơn Mẹ về ơn cứu
mạng sống của Ngài cũng như Mẹ đã cứu Đông Âu khỏi nạn cộng sản (từ cuối năm
1989).
Việc Đức Thánh Cha Gioan Phaolô
II, đại diện Giáo Hội lấy thẩm quyền tối cao của mình để tôn phong ba vị thụ
khải như thế không phải là một lần nữa đã mặc nhiên công nhận những mạc khải
tư của các vị là thật, là do chính Chúa Giêsu hay Đức Mẹ thực sự hiện ra nói
với các vị. Trong bài giảng phong Thánh cho Nữ Tu Faustina, chính ngài đã
trích lại một số câu trong toàn bộ mạc khải tư của chị, chẳng hạn những câu
sau đây: “Lòng Thương Xót Chúa chạm đến nhân loại nơi trái tim Chúa Kitô tử
giá: ‘Hỡi con gái của Cha, con hãy nói đi Cha là hiện thân của tình yêu và
của lòng thương xót’ (Diary trang 374), Chúa Giêsu xin Sơ Faustina”;
“Chúa Giêsu nói với Sơ Faustina: ‘Nhân loại sẽ không tìm thấy bình an cho
đến khi họ tin tưởng quay về với lòng Chúa xót thương’ (Diary,
trang 132)” (Tuần San L’Osservatore Romano, ấn bản Anh ngữ, 3/5/2000,
trang 1, đoạn 2).
Nếu tất cả những gì Thánh Nữ
Faustina viết trong cuốn Nhật Ký (Diary) của mình, như những lời được Đức
Thánh Cha trích lại trên đây, thật sự là do Chúa Giêsu mạc khải tư cho chị,
thì chúng ta phải hiểu sao về lời tiên báo sau đây trong cuốn “Lòng Chúa
Thương Xót trong Hồn Tôi” (số 1732) của chị: “Khi tôi đang cầu nguyện thì tôi
nghe thấy những lời của Chúa Giêsu như sau: ‘Cha đặc biệt yêu thương Balan, mà
nếu Balan tuân theo ý muốn của Cha thì Cha sẽ nâng Balan lên trong quyền năng
và thánh thiện. Từ Balan sẽ phát ra một tia sáng để sửa soạn thế giới cho lần
đến cuối cùng của Cha (From her will come forth the spark that will prepare
the world for My final coming)”. Phải chăng “tia sáng phát ra từ Balan” đây
chính là Đức Gioan Phaolô II, một vị giáo hoàng xuất hiện (đúng là “phát ra”
bất ngờ) từ một thế giới cộng sản, vị Giáo Hoàng đã mở màn Giáo Triều của mình
bằng bức thông điệp ban hành ngày 4/3/1979 mang tựa đề: Redemptor Hominis,
Đấng Cứu Chuộc Nhân Trần, trong đó, ngay ở đoạn mở đầu, ngài đã đề cập đến “năm
2000”, nhất là đến việc “chúng ta, một cách nào đó, đang ở trong một
mùa vọng mới, một mùa đợi trông… mùa sửa soạn cho chúng ta nghênh đón Đấng đã
có, đang có và sẽ đến”, một thời điểm đã được ngài nói rõ hơn tại Lebanon
ngày 11/5/1997: “Tất cả chúng ta đang sống trong Mùa Vọng của những ngày lịch
sử cuối cùng, và tất cả chúng ta đang nỗ lực sửa soạn đón Chúa Kitô đến để
thiết dựng vương quốc của Thiên Chúa mà Người đã loan báo (We are all living
in the Advent of the last days of history, and all trying to prepare for the
coming of Christ, to build the kingdom of God which he proclaimed)” (L’Osservatore
Romano, ấn bản Anh ngữ, 14/5/1997, trang 2).
Liên quan đến vấn đề “lần đến
cuối cùng của Cha”, cũng trong cùng đoạn mạc khải được Đức Thánh Cha trích dẫn
trên đây, Chúa Giêsu còn tỏ cho Thánh Nữ Faustina như thế này: “Trước khi Cha
đến như một Quan Án công minh, thì Cha đến như Đức Vua của Tình Thương. Trước
ngày công thẳng, dân chúng sẽ được thấy một dấu hiệu trên các tầng trời như
thế này: Tất cả ánh sáng trên các tầng trời sẽ bị tắt hết, và bóng tối khủng
khiếp sẽ bao trùm cả trái đất. Đoạn trên bầu trời sẽ xuất
hiện hình bóng cây thánh
giá, và từ những kẽ hở của các bàn tay chân bị đóng đanh của Chúa Cứu Thế sẽ
phát ra những ánh sáng cả thể chiếu soi mặt đất trong một khoảng thời gian.
Điều này sẽ xẩy ra không lâu trước ngày cùng tận” (đoạn 83).
Chưa hết, trước khi vị giáo hoàng
xuất hiện như “một tia sáng phát ra từ Balan” này được sinh vào trần gian năm
1920, thì 3 năm trước đó, tức vào năm 1917, Bí Mật Fatima phần thứ ba cũng đã
nói đến ngài rồi, qua hình ảnh được diễn tả là “một vị giám mục mặc áo trắng…
ngã xuống đất, dường như chết trước một phát súng nổ (a bishop clothed in
white… falls to the ground, apparently dead under a burst of gunfire”. Đức
Hồng Y Angelo Sodano, đương kim Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh, theo ý Đức Thánh Cha,
đã chính thức tuyên bố một trong những chi tiết liên quan đến Bí Mật Fatima
phần thứ ba này như thế vào chính ngày 13/5/2000, ngày hai Thiếu Nhi Fatima
Phanxicô và Giaxinta được phong Á Thánh. Đức Gioan Phaolô thực sự là vị Giám
Mục Rôma mặc chiếc áo trắng đã bị ám sát hụt tại Công Trường Thánh Phêrô ngày
13/5/1981.
Đối với việc thoát chết này nói
chung và việc Nước Nga trở lại bằng việc giải thể cả lý thuyết lẫn chế độ Cộng
Sản nói riêng, trong cuốn “Vượt Qua Ngưỡng Cửa Hy Vọng”, (ấn bản Anh ngữ, xuất
bản năm 1994, trang 130, 131-132), để trả lời cho câu hỏi “Thiên Chúa có nhúng
tay vào việc sụp đổ của Cộng Sản hay không? Was God at Work in the Fall of
Communism?”, Đức Thánh Cha đã qui hết mọi sự về cho Mẹ Fatima như sau: “Chúng
ta phải nói sao về 3 trẻ ở Fatima, những em nhỏ, ngay trước cuộc bùng nổ của
Cách Mạng Tháng Mười, đột nhiên nghe thấy rằng: ‘Nước Nga sẽ trở lại’ và ‘Cuối
cùng, Trái Tim Mẹ sẽ thắng’…? Chúng không thể nào tạo ra những lời tiên đoán
này. Chúng không biết đầy đủ về lịch sử hay địa dư, cũng không biết về những
biến chuyển trong xã hội cũng như những phát triển về ý thức hệ. Thế mà, việc
đã xẩy ra đúng như chúng đã nói. Có thể đây cũng là lý do tại sao mà một vị
Giáo Hoàng từ ‘một xứ sở xa xôi’ đã được kêu gọi đến, đó có thể là lý do tại
sao cần phải có một cuộc cố sát xẩy ra tại Công Trường Thánh Phêrô ngay vào
ngày 13/5/1981, ngày kỷ niệm biến cố hiện ra lần thứ nhất ở Fatima – để tất cả
mọi sự được trở nên thông suốt và thấu đáo, nhờ đó tiếng của Thiên Chúa nói
trong lịch sử loài người qua những ‘dấu chỉ thời đại’ có thể dễ nghe và dễ
hiểu hơn”.
“Giáo Hoàng
Gioan Phaolô II: Một Dấu Chỉ Thời Đại” cho việc sụp đổ của Cộng Sản.
Nếu qủa thật
“Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là Một Dấu Chỉ Thời Đại”, mà đã nói đến “dấu chỉ
thời đại” (Mt.16:3) là nói đến những gì liên quan tới thiên mệnh, thì chắc hẳn
nguồn gốc của vị giáo hoàng này phải có một cái gì rất “huyền nhiệm”. Đúng thế,
theo cuốn “All Saints”, do Robert Ellsberg biên soạn, được The
Crossroad Publishing Company ở New York xuất bản năm 1997, trang 415, thì ngay
vào năm 1947, sau khi giải tội cho vị linh mục trẻ là Karol Wojtyla, Cha
Piô Năm Dấu (1887-1968) đã nói vị linh mục này một mai sẽ làm giáo hoàng.
Qủa nhiên, có ai ngờ rằng, 31 năm sau, vị linh mục trẻ ấy đã được bầu lên làm
giáo hoàng vào ngày 16-10-1978 và đã chính thức đăng quang giáo hoàng ngày
22-10-1978, một vị giáo hoàng không phải người Ý sau 455 năm, kể từ năm 1523,
lại là một vị giáo hoàng đến từ một nước Cộng Sản thuộc khối Đông Aâu. Việc
tiên đoán của một vị linh mục thánh thiện và lạ lùng như Cha Piô Năm Dấu này
không phải không có thể xẩy ra. Tuy nhiên, ngay từ thời Cộng Sản còn đang lên,
Cha Piô Năm Dấu làm sao lại có thể tiên đoán và dám khẳng định như thế, nếu
không phải ngài được ơn linh ứng về một con người đặc biệt của Thiên Chúa.
Nếu lời tiên
đoán của Cha Piô Năm Dấu được sách vở ghi lại có thể bị hoài nghi, thì còn có
lời tiên đoán xa xa của Thánh Mộng-Phố (Grignion de Montfort: 1673-1716) về
lòng sùng kính Thánh Mẫu liên quan đến vận mạng của vị giáo hoàng này sau đây.
Trong cuốn “Thành Thật Sùng Kính Mẹ Maria”, đoạn 114, thánh nhân đã
tiên đoán trước, chẳng những về số phận của cuốn sách bị dấu kín (126 năm, từ
khi thánh nhân qua đời năm 1716 cho đến năm 1842 mới bất ngờ tìm thấy) này, mà
còn về số phận của cả những ai đọc rồi thi hành nó nữa: “Tôi rõ ràng thấy
trước được rằng những con dã thú hung dữ sẽ xuất hiện để cắn xé tập sách nhỏ
này bằng nanh vuốt qủi quyệt của chúng…, hay ít nhất cũng dấu nó đi trong bóng
tối kín đáo ở một cái hòm đựng. Chúng cũng tấn công và bách hại cả những ai sẽ
đọc nó và mang nó ra thực hành”.
Trước
hết, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II không phải là người đã đọc và thực hành
việc thành thực sùng kính Mẹ Maria như Thánh Mộng-Phố viết là gì, như chính
ngài đã tự thú trong cuốn “Gift and Mystery” ngài viết để kỷ niệm 50
năm lãnh nhận Thiên Chức Linh Mục là “Tặng Ân và Huyền Nhiệm” của mình:
“Nguồn gốc của khẩu hiệu ‘Totus Tuus’ là thế này. Thành ngữ ấy do Thánh
Louis Marie Grignion de Montfort mà có. Nó là một tóm gọn của cả mẫu kinh
dâng mình cho Mẹ Thiên Chúa như thế này: Totus tuus ego sum et omnia
mea Tua sunt. Accipio Te in mea omnia. Praebe mihi cor Tuum, Maria. Thế là nhờ
Thánh Louis, Tôi bắt đầu khám phá ra sự phong phú trong việc tôn sùng Mẹ Maria
theo một nhãn quan mới”. Sau nữa, vị giáo hoàng mang khẩu hiệu “totus
tuus” biệt tôn Mẹ theo tinh thần và đường hướng cuốn Thành Thực Sùng Kính Mẹ
Maria này đã không bị “tấn công” là gì, tại ngay Công Trường Thánh Phêrô, vào
ngày 13-5-1981, nhằm đúng ngày kỷ niệm Mẹ Maria hiện ra lần đầu tiên tại
Fatima trước đó 64 năm.
Thế nhưng, dù
viên đạn được tên thiện sát thủ đứng cách ngài rất gần, (khoảng bằng ba sải
tay người lớn, như một nhân chứng tại cuộc bấy giờ cho người viết này biết),
bắn vào gần sát tim, (như kết quả giải phẫu cho thấy chỉ cách độ một đốt ngón
tay), ngài vẫn không chết, trái lại, chính nhờ viên đạn đụng đến xác thể cá
nhân của ngài vào ngày Mẹ Fatima mà sau đó ngài đã thực hiện điều Mẹ yêu cầu ở
Fatima ngày 13/7/1917, điều yêu cầu mà sau đó Mẹ cũng đã nhắc nhở chị Lucia
ngày 13/6/1929, (thời điểm Stalin hết sức sắt máu bắt đầu chiếm quyền thay thế
Lenin ở Nga Sô), về việc: “Đã đến lúc Đức Thánh Cha phải hợp cùng
với hàng giáo phẩm thế giới hiến dâng nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên
Tội Mẹ. Thiên Chúa hứa sẽ làm cho nước Nga trở lại bằng cách này“.
Chị Lucia đã
viết thư đệ trình Đức Thánh Cha Piô XII ngày 24-10-1940 về điều yêu cầu này
của Mẹ Maria. Tuy nhiên, các lần hiến dâng của Đức Thánh Cha Piô XII vào ngày
31-10-1942 và 7-7-1952, cũng như lần của Đức Thánh Cha Phaolô VI ngày
21-11-1964 tại Công Đồng Chung Vaticanô II, dịp ban bố Hiến Chế Tín Lý về Giáo
Hội Lumen Gentium, trước sự hiện diện của trên hai ngàn vị giám mục, và lần
của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II ngày 13-5-1982 tại Fatima, dịp ngài sang tạ
ơn Mẹ đã cứu sống ngài đúng một năm trước, đều chưa đúng như cách Thiên Chúa
muốn. Mãi cho đến khi Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II hiệp với hàng giáo phẩm
trên thế giới tái hiến dâng tại nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ
Maria tại chính Giáo đô Rôma ngày 25-3-1984, điều yêu cầu của Mẹ Fatima mới
hoàn toàn được thỏa đáng. Từ đó, thế giới đã bắt đầu thấy có những biến động
không nhỏ xẩy ra nơi thế giới cộng sản Liên Bang Sô Viết và Đông Âu, sau khi
Gorbachev xuất hiện năm 1985, với chính sách Glasnot (cởi mở) và Perestroika (cải
tổ).
Tuy nhiên,
ngay trước khi khối Cộng Sản Đông Aâu bắt đầu theo nhau sụp đổ một cách bất
ngờ và tức tưởi ngoài dự tưởng của chính trị gia hay kinh tế gia lỗi lạc nhất
thế giới, khởi đi từ chính quê hương Ba-Lan của vị đương kim Giáo Hoàng Gioan
Phaolô II vào ngày 19-8-1989, thì chị Lucia đã chính thức lên tiếng tuyên bố
vào ngày 1-8-1989 như sau: “Chúa chúng ta đã chấp nhận việc hiệp dâng năm
1984”, cũng trong ngày này, chị còn lập lại câu chị trả lời vị Sứ Thần Tòa
Thánh ở Lisbon là “Vâng, giờ đây nước Nga đã được hiến dâng… Thiên Chúa sẽ
giữ lời của Ngài”. Những lời của chị Lucia khẳng định ngay trước Biến Cố
Đông Âu xẩy ra này được tờ Tam Cá Nguyệt San Fatima Family Messenger ở
New Hope, tiểu bang Kentuckey, Hoa Kỳ, số tháng 10-12/1989, (trang 7 và 9),
ghi nhận và phổ biến, là bằng chứng cho thấy việc tự động giải thể của khối
Cộng Sản Đông Aâu hoàn toàn do việc can thiệp lạ lùng của Nữ Vương Toàn Thắng
Mân Côi Fatima.
Về mặt chính
trị xã hội, trong nguyệt san The Catholic World Report, 10/1993, trang
45-46, chính Gorbachev, lãnh tụ cuối cùng của đảng Công Sản Liên Sô, và Lech
Walesa, chủ tịch Công Đoàn Liên Kết Ba-Lan chống cộng cũng là vị tổng thống
đầu tiên thời hậu Cộng Sản, đã phải công nhận vai trò then chốt của Giáo Hoàng
Gioan Phaolô II trong riêng Biến Cố Đông Âu và của chung lịch sử Âu Châu hiện
đại này như sau. Gorbachev cảm nhận: “Tôi xin nói rằng mọi sự ở Đông
Aâu không thể nào xẩy ra nếu thiếu vị giáo hoàng này, thiếu tư tưởng của ngài
– kể cả tư tưởng chính trị – và thiếu việc ngài nắm vững tình hình thế giới.
Một cuộc thay đổi tận gốc rễ đã thực hiện nơi lịch sử Châu Âu, và Gioan Phaolô
đã đóng một vai trò quyết liệt”. Walesa cũng xác nhận: “Năm
1979, Đức Giáo Hoàng đã nói ở Balan: ‘Không thể nào có một Châu Âu chân chính
mà lại không có một Balan tự do’. Ngày nay đây, Aâu Châu đã trở thành các quốc
gia tự do, tôi nghĩ rằng nhiều người tạ ơn Thiên Chúa, Đấng đã ban Gioan
Phaolô II cho thế giới”.
15/10 Thứ Tư
Yếu tố chính yếu cho hoạt động ngoại
giao của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II là việc cầu nguyện
ĐTGM Jean-Louis Tauran, vị sẽ được lãnh
tước hồng y vào ngày Thứ Ba 21/10/2003 tuần tới, và cũng sẽ không còn giữ chức
vụ Ngoại Trưởng của Tòa Thánh nữa, đã bày tỏ cảm nhận của mình về vấn đề ngoại
giao của Tòa Thánh cũng như về Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, qua cuộc phỏng
vấn với Đài Phát Thanh Vatican như sau.
Vấn
Trong vòng 13 năm ĐTGM đã điều hành những gì thường được gọi một cách không đầy
đủ là “chính sách ngoại giao” của Tòa Thánh. ĐTGM có thể cho chúng tôi một thẩm
định về chính sách này và cho thấy những viễn ảnh của nó?
Đáp Khi
nói đến vấn đề ngoại giao của Tòa Thánh thì cần phải để ý là tác nhân ngoại giao
đệ nhất là Đức Giáo Hoàng: Ngài chính là vị làm cho vấn đề ngoại giao có mãnh
lực và uy thế. Tôi xin đưa cho quí vị thấy một thí dụ. Khi vị Giáo Hoàng này
được nâng lên ngôi trên Ngai Tòa Thánh Phêrô vào năm 1978 thì Tòa Thánh mới có
liên hệ ngoại giao với 85 quốc gia. Ngày nay, 25 năm năm sau, con số đã tăng lên
tới 174 nước. Những năm tháng ấy đã là những tháng năm quan trọng. Chúng ta hãy
nhớ lại cuộc sụp đổ của Bức Tường Bá Linh, Cuộc Chiến Vùng Vịnh đầu tiên, chiến
tranh ở Yugoslavia trước đây, cuộc can thiệp bằng quân sự ở Iraq trong năm nay,
tiến trình hòa bình ở Trung Đông, vấn đề biến đổi của Khối Hiệp Nhất Âu Châu.
Tất cả những vấn đề này đã là đối tượng của các cuộc họp bàn chúng ta đã thực
hiện trên 13 năm qua. Tôi luôn cảm thấy Đức Giáo Hoàng này rất quan tâm đến vấn
đề dân chúng sống được với nhau bằng những niềm xác tín chung, cũng như bằng
việc tôn trọng luật pháp quốc tế.
Vấn
Trong số những vấn đề ngài lưu lại cho vị thừa nhiệm thì vấn đề nào khiến ngài
quan tâm nhất?
Đáp Tôi phải
nói ngay là Trung Đông, một Trung Đông với cuộc khủng hoảng giữa những người
Palestine và Do Thái, trước hết, nó xẩy ra như là căn nguyên phát sinh ra tất cả
những cuộc khủng hoảng, và dĩ nhiên tôi cũng muốn nói đến tình hình ở Iraq. Tôi
nghĩ rằng miền đất của thế giới ấy cần phải tái nhận thức đường lối của lý trí
cũng như của tình nghĩa huynh đệ. Tôi nghĩ rằng cộng đồng quốc tế có nhiệm vụ
phải giúp cho những phe tranh chấp trong việc làm này.
Vấn Tôi nghĩ
rằng Tòa Thánh dự tính gửi một lực lượng đến để xen vào giữa những người
Palestine và Do Thái. Điều này có đúng không?
Đáp Đúng thế,
từ năm 2000, khi bắt đầu cuộc intifada lần thứ hai, chúng tôi luôn luôn chủ
trương rằng, nếu những người Do Thái và Palestine rõ ràng bất lực trong việc chú
ý đến nhau, nói chuyện với nhau và sống chung với nhau, thì cần phải gửi đến
miền đất này một thứ lực lượng được gọi là thân hữu, có khả năng nói với cả đôi
bên rằng: “Hãy ở tại chỗ một tháng, đừng tấn công nhau nữa; như thế chúng ta mới
có thể ngồi xuống thương thảo được”. Tôi nghĩ cần phải cố làm một điều gì đó,
bằng không sẽ cả là một tai họa.
Vấn Câu
chuyện Iraq rõ ràng là vẫn còn bỏ ngỏ…
Đáp Đúng
vậy, Iraq rõ ràng vẫn còn bỏ ngỏ, vì Iraq là một quốc gia phần tử của Liên Hiệp
Quốc, bởi thế cũng là một quốc gia có chủ quyền, một quốc gia có quyền hưởng
cùng phẩm giá, chủ quyền và tự do như các quốc gia phần tử khác của Liên Hiệp
Quốc. Đó là lý do cần phải làm hết mọi sự có thể để nhân dân Iraq có được những
thuận lợi chọn lấy cho mình các vị lãnh đạo, chọn lấy cho mình cơ cấu chính trị,
để mỗi người và mọi người đều cảm thấy gắn liên với dự án của xã hội.
Vấn Đức Gioan
Phaolô II sẽ mừng kỷ niệm giáo triều của Ngài vào Thứ Năm này. Ngài thẩm định
thế nào về 25 năm này?
Đáp Tôi nghĩ
rằng trong những năm ấy vị Giáo Hoàng này đã trở thành một thứ “qui chiếu” về
luân lý của thế giới. Chỉ cần nhìn thấy danh sách của các nhân vật đến thăm Ngài
là đủ nói lên điều ấy. Tôi nghĩ cái bí mật ấy là ở nơi đặc sủng của Ngài, cái vĩ
đại của giáo triều này chính là ở đức tin của Đức Thánh Cha. Thật là sai lầm khi
nghĩ rằng Ngài ngồi ở văn phòng của Ngài, cẩn thận phác họa một “thứ chính sách
Vatican” với một tấm họa đồ về địa dư cùng với những tường trình dầy cộm. Những
quyết định quan trọng của giáo triều này bao giờ cũng được thấm nhuần bởi lời
cầu nguyện, trước nhà tạm, trong nguyện đường riêng tư của Ngài, và chính bản
thân tôi đã từng được chứng kiến điều này hơn một lần. Theo quan điểm của tôi,
đó là chiếc chìa khóa để có thể thật sự hiểu được việc chiếu tỏa ánh sáng phi
thường của giáo triều này.
ĐTC Gioan Phaolô II với cuộc liên hệ trao đổi
giữa đức tin và khoa học
Nhà vật lý học Antonio Zichichi, chủ
tịch Liên Hiệp Khoa Học Gia Thế Giới, một nhà tiên phong trong ngành vật lý
nguyên tử và là giáo sư ở Đại Học Bologna, đã gửi cho màn điện toán Zenit một
bài viết, cho biết giáo triều của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã tái tấu việc
đối thaọi trao đổi giữa đức tin và khoa học, đúng như câu Ngài đã phát biểu ngay
sau khi được chọn bầu làm giáo hoàng: “Khoa học và đức tin cả hai đều là tặng ân
của Thiên Chúa”.
Nhà vật lý này cho biết: “Đức Gioan
Phaolô II đã hiến cho khoa học một thứ sức mạnh để có thể tự vệ khỏi bị sát hại
bởi thứ văn hóa áp đảo rõ ràng muốn phân rẽ khoa học là việc nghiên cứu về lý lẽ
của thiên nhiên tạo vật, với kỹ thuật là việc sử dụng khoa học, vì mục đích tốt
hay xấu”. Vị giáo sư này nhắc lại lời của Đức Thánh Cha nói với tổ chức ông hiện
làm chủ tịch là: “Con người có thể chết đi như hậu quả của một thứ kỹ thuật do
chính họ sáng chế ra, chứ không phải bởi sự thật họ nhận thức được theo chủ
thuyết của Galileo”.
Nhà vật lý này nhận định là giáo triều
đây đã khởi xướng một thứ liên minh giữa đức tin và khoa học, không những bằng
việc phục hồi cho Galileo Galilei mà còn hiểu biết sâu xa về nhà khoa học gia
này nữa. Ông cho biết: “Vào ngày 30/3/1979, vị Giáo Hoàng này đã gặp các vật lý
gia Âu Châu ở Vatican và đã nói với họ rằng khoa học được sinh ra bởi một tác
động đức tin. Thật vậy, Galileo đã nghiên cứu các thứ đá để khám phá ra lý lẽ
nơi thiên nhiên tạo vật”. Chưa hết, vật lý gia này còn tiết lộ thêm: “Việc Đức
Gioan Phaolô II cùng với các khoa học gia của 115 quốc gia ký vào bản Tuyên Ngôn
Erice đã là một đóng góp quyết liệt cho việc súp đổ của Bức Tường Bá Linh”. Bản
tuyên ngôn này được 10 ngàn khoa học gia thế giới ký vào năm 1982 để kêu gọi
giải giới nguyên tử.
Thật vậy, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô
II, vị giáo hoàng vẫn tiếp tục tham kiến các khoa học gia thường vào trong các
kỳ nghỉ hè của Ngài, vào năm 1998 đã ban hành Thông Điệp Đức Tin và Lý Trí
“Fides et Ratio” liên quan đến lý trí, nhất là đến khoa học và triết lý, với đức
tin.
Đức Dalai Lama chủ trương về vấn đề đối thoại
liên tôn với Kitô giáo
Vị lãnh đạo tinh thần Phật GiáoTibetan
đã lên tiếng kêu gọi Tây phương đừng theo đuổi Phật giáo như là một thứ thời
trang văn hóa thuần túy.
Thật vậy, sau cuộc nói chuyện tại Câu
Lạc Bộ Thế Kỷ 21 ở Khách Sạn Eurobuilding thủ đô Ma Ní Tây Ban Nha,
ngày 8/10/2003,
Đức Tenzin Gyatso, vị Dalai Lama thứ 14 và là vị lãnh đạo
nước Tibetan lưu đầy, trước vấn nạn của các ký giả, đã phủ nhận ý nghĩ cho rằng
những lần ngài gặp gỡ Đức Giáo Hoàng như là một thứ hỗn hợp hay như là một thứ
thống nhất giữa Phật giáo và Kitô giáo.
Được hỏi về tương lai của Phật giáo ở
Tây phương, vị đã từng đoạt giải hòa bình này đã trả lời là “người ta thuộc các
truyền thống khác nhau cần phải giữ truyền thống của mình hơn là thay đổi. Tuy
nhiên, có một số người Tibetan lại thích Hồi giáo thì họ có thể theo Hồi giáo.
Một số người Tây Ban Nha thích Phật giáo, họ cũng có thể làm như thế. Nhưng hãy
cẩn thận nghĩ về điều này. Đừng làm như vậy vì thời trang. Một số người bắt đầu
là Kitô giáo, đoạn theo Hồi giáo, rồi sang Phật giáo, cuối cùng là rỗng tuyếch”.
Vị lãnh đạo tinh thần này cười lên mà
nói: “Ở Hiệp Chủng Quốc tôi đã từng thấy người ta theo Phật giáo và phục sức
theo Phật giáo. Giống như phong trào Thời Mới. Họ lấy Ấn giáo một chút, Phật
giáo một chút, chỗ này một chút, chỗ kia một chút… Việc này không lành mạnh tí
nào cả”.
Đức Dalai Lama này cũng nói đến các
cuộc ngài gặp gỡ Đức Gioan Phaolô II như sau: “Tôi rất hân hạnh được gặp Ngài
ngay từ đầu. Ngài cũng là một đối phương chống Cộng, nên chúng tôi đã có cùng
một kinh nghiệm, kinh nghiệm mất tự do. Cả tôi nữa, từ năm 1951. Chúng tôi có
những cảm thức rất gần gũi với nhau. Tôi phải khen ngợi nghị lực của Ngài cũng
như cảm thức của Ngài về nhân loại, cùng với việc Ngài nỗ lực xích lại gần hơn
với các truyền thống và đạo giáo khác ở Assisi”.
Tuy nhiên, vị này đã đứt khoát về vấn
đề đối thoại liên tôn như thế này: “không thể nào có vấn đề thống nhất” giữa
Kitô giáo và Phật giáo: “Nếu quí vị muốn nói đến vấn đề liên hệ gần gũi hơn,
hiểu biết hơn đang xẩy ra nơi các tôn giáo. Đối với thành phần thực hành theo cá
nhân thì vấn đề chỉ có một chân lý, một tín ngưỡng là điều rất quan trọng. Có
nhiều chân lý, nhiều tín ngưỡng là một điều mâu thuẫn. Tôi là một Phật tử. Bởi
thế, đối với tôi Phật giáo là chân lý duy nhất, là tín ngưỡng duy nhất. Đối với
bạn bè Kitô hữu của tôi thì Kitô giáo là sự thật duy nhất, là tín ngưỡng duy
nhất. Đối với bạn bè Hồi giáo của tôi thì Hồi giáo là chân lý duy nhất, là tín
ngưỡng duy nhất. Hiện nay tôi tôn trọng và ca ngợi bạn bè thân hữu Kitô giáo và
Hồi giáo của tôi. Nếu quí vị muốn nói đến vấn đề thống nhất là hỗn hợp thì điều
này không thể nào xẩy ra, vô ích”.
14/10 Thứ Ba
Sứ điệp gửi tín đồ Ấn giáo dịp Lễ
Ánh Sáng
Hôm nay, Thứ Ba 14/10, văn phòng báo
chí của Tòa Thánh phổ biến sứ điệp hằng năm gửi tín đồ Ấn Giáo của Hội Đồng Đối
Thoại Liên Tôn trong dịp lễ Ánh Sáng Diwali của tôn giáo này vào Tháng 11. Lễ
này cho thấy niềm tin của tìn đồ Ấn Giáo về việc quyền lực thần linh chiến thằng
sự dữ trên thế giới này. Đề tài của sứ điệp năm nay là “Tín đồ Ấn giáo và Kitô
hữu trong Việc Cổ Võ Phẩm Vị Con Người”. Xin xem toàn bản văn sứ điệp liên tôn
đây trong tuần này.
Năm ngoái 2002, Tòa Thánh đã gửi một sứ
điệp về Sự Sống Con Người liên quan đến Ngày Liên Tôn Cầu Bình Thế Giới ở Assisi
1/2002. Trong các đợt giám mục Ấn Độ sang thăm tòa thánh ngũ niên năm nay, ĐTC
đã đề cập đến tình hình kỳ thị tôn giáo và bách hại Kitô giáo ở xứ sở được vị
tân chân phước Têrêsa Calcutta phục vụ hơn nửa đời người.
ĐTC là Sứ Giả Hòa Bình không cần
phải đoạt giải Nobel Hòa Bình của con người ban tặng
Sáng Thứ Sáu 10/10, Ủy Ban Giải Nobel ở
Na Uy đã thông báo luật sư Shirin Ebadi người Iran đã đoạt giải hòa bình năm
nay. Trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Reuters, Đức Hồng Y Quốc Vụ Khanh
Angelo Sodano đã cho biết cảm nhận của mình về tin đồn ĐTC Gioan Phaolô II đã là
ứng viên đoạt giải hòa bình năm nay như sau: “Vị Giáo Hoàng này là sứ giả hòa
bình. Nếu cơ quan nào muốn nhìn nhận điều này cũng được. Thế nhưng vị Giáo Hoàng
còn ở trên những điều ấy nữa kìa”.
Trong khi đó, ngay sau khi ủy ban thông
báo, theo cuộc thăm dò bằng điện thoại của Instituto Directa với 1000 người cho
thấy ớ dân chúng Ý Quốc nghĩ rằng ĐTC phải là vị đoạt giải này năm nay. Thật vậy,
theo cuộc thăm dò này thì có 77.3% thiên về ĐGH, thứ nhì mới tới vị đoạt giải
năm nay với 10.1%, cựu Tổng Thống Cộng Hòa Czech là Vaclav Havel được 3.2% và ca
sĩ Bono U2 2.4%.
ĐHY Quốc Vụ Khanh cũng nhận định là
trong những năm gần đây Uỷ Ban Nobel này đã trao giải hòa bình cho một số Kitô
hữu: “Chúng tôi hài lòng thấy rằng trong quá khứ họ đã trao Giải Thưởng Hòa Bình
cho Mẹ Têrêsa Calcutta, và cho Đức Ông Carlos Belo ở Đông Timor, ĐTGM Tutu ở Nam
Phi và các Kitô hữu xứng đáng khác”.
Tác Phẩm Triết Lý của ĐTC GPII
Vào lúc 11 giờ 30 sáng Thứ Hai
13/10/2003, tại Văn Phòng Báo Chí của Tòa Thánh, đã có một cuộc ra mắt tác phẩm
về triết học do ĐTC viết trước đây. Tác phẩm mang tựa đề "Metafisica
della persona. Tutte le opere filosofiche e saggi integrativi di Karol
Wojtyla" (Siêu hình học về con người.
Tất cả những tác phẩm về triết lý và những bài tham luận tổng hợp của Đức Karol
Wojtyla). Tác phẩm này do nhà xuất bản Bompiani phát hành. Trong buổi ra mắt này
có hai giáo sư Giovanni Reale và Tadeusz Styczen đã đóng góp vào phần sắp xếp
tác phẩm, và triết gia Rocco Buttiglione.
Tác phẩm dầy 1600 trang này là tổng hợp
tất cả mọi bài tham luận về triết lý từ năm 1948 (khi Ngài lấy bằng thần học ở
Viện Angelicum ở Rôma) đến năm 1978 (khi Ngài được chọn làm giáo hoàng). Những
bài viết quan trọng nhất đã được phổ biến trong những năm Ngài dạy học ở Đại Học
Công Giáo Liblin Balan. Chẳng hạn như những bài “Giáo thuyết về đức tin nơi
Thánh Gioan Thánh Giá” (1948); “Những thẩm định về việc khả dĩ có thể xây dựng
nền đạo đức luân lý trên nền tảng hệ thống triết gia Max Scheler” (1954); “Tình
yêu và trách nhiệm” (1960); “Con người và tác hành” (1969), “Con người và trách
nhiệm” (1978). Ngoài ra, còn có 10 bài luận đề tổng hợp được viết giữa năm 1974
và 1978 nữa.
Hậu Chiến Iraq: Hồi Giáo Bài Mỹ
Trong tuần qua, chính phủ Bush đã thực
hiện chiến dịch biện hộ cho việc tấn công Iraq xẩy ra vào đầu năm nay. Ông Bộ
Trưởng Nội Vụ Colin Powell hôm Thứ Sáu 10/10 ở tại văn phòng của bộ này đã cho
báo chí biết việc làm này là một nỗ lực để “nhắc nhở” họ là việc Hoa Kỳ dẫn đầu
tấn công Iraq là một việc “hoàn toàn chính đáng… Vị tổng thống của chúng ta muốn
nhân dân Hoa Kỳ hiểu một cách rõ ràng là không có một ý đồ nào về phía chúng ta
hết”.
Cũng cùng ngày Thứ Sáu này, tại Iraq đã
tiếp tục xẩy ra những diễn tiến bài Hoa Kỳ ở chính địa điểm hai người lính Hoa
Kỳ nổ súng và 8 cảnh sát viên Iraq bị giết trong một cuộc tấn công tự sát cùng
ngày. Thứ Sáu trong tuần là ngày thánh của Hồi Giáo, cũng như Thứ Bảy của Do
Thái Giáo và Chúa Nhật của Kitô Giáo. Sự việc xẩy ra ở Sadr City, nơi những
người lính Mỹ đi tuần đã bị phục kích vào đêm hôm Thứ Năm trước đo, và cũng tại
nơi đây lại xẩy ra một cuộc tấn công tự sát lần đầu tiên vào sáng ngày Thứ Sáu.
Những người thuộc Hồi Giáo Shiites đã xuống đường hô hoán “Không có Thiên Chúa
nào khác ngoài Allah. Hoa Kỳ là kẻ thù của Thiên Chúa”.
Khoảng 6 ngàn người đã tập trung ở
trước tòa đô sảnh Sadr City, gần địa điểm chỗ phục kích, để cầu nguyện vào hôm
Thứ Sáu 10/10 và nghe bài giảng của Sheikh Abdel-Hadi al-Daraji với những lời lẽ
bài Mỹ như sau: “Hoa Kỳ cho rằng họ là sáng lập viên của tự do và dân chủ. Đó là
những gì sai lầm. Bởi vì họ chẳng làm gì khác hơn là một tổ chức khủng bố dẫn
thế giới qua nạn khủng bố của mình cũng như qua tính ngạo mạn ngông cuồng của họ”.
Dân chúng hô hoán: “No, No America”.
Hôm sau, Thứ Bảy 11/10, trong cuộc họp
thượng đỉnh ở Mã Lai vừa mới mở màn, các quốc gia Hồi Giáo đã yêu cầu “tống cổ
tất cả mọi lực lượng ngoại quốc ra khỏi Iraq”. Ông Abdelouaged Belkeziz, Tổng
Thư Ký của Tổ Chức Hội Nghị Hồi Giáo (OIC: Organisation of the Islamic
Conference), đã nói những lực lượng chiến đóng phải mau rút khỏi Iraq để nhường
chỗ cho Liên Hiệp Quốc có cơ hội tái thiết đất nước này. Cuộc họp thượng đỉnh
này được diễn ra ở tân thủ đô Mã Lai, Putrajaya, bắt đầu với các viên chức cao
cấp; các vị ngoại trưởng của các nước hội viên họp vào Thứ Hai 13/10 và các vị
lãnh đạo quốc gia (Tổng Thống hay Thủ Tướng) sẽ gặp nhau vào hai ngày 16-17/10.
Theo dự trù 35 vị lãnh đạo quốc gia sẽ tham dự, con số lớn nhất từ khi xẩy ra
cuộc khủng bố tấn công Hoa Kỳ 911. Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan cũng có
ý định đến tham dự, cùng với những vị thủ lãnh khác không phải là phần tử của tổ
chức này, như tổng thống Nga là Vladimir Putin và Phi Luật Tân là Gloria
Macapagal Arroyo.
Vị phó ngoại trưởng Iran Ghomali
Khoshroo đã cho báo chí biết là “tất cả mọi phần tử của OIC đều thôi thúc các kẻ
chiếm đóng hãy rời Iraq và trao quyền cho nhân dân Iraq”. Thế nhưng vị thủ tướng
Mã Lai là Mahathir Mohamad, vị chủ tọa thượng hội này trước khi về hưu cuối
tháng 10 tới đây cũng đã cho biết là OIC sẽ có ít ảnh hưởng bao lâu các chính
trị gia Hoa Kỳ hướng chiều về việc hỗ trợ cho Do Thái. Cuộc họp thượng đỉnh này
sẽ bàn đến những thách đố của thế giới Hồi Giáo liên quan đến vấn đề khủng bố và
toàn cầu hóa cũng như đến “các cuộc vận động chống Hồi Giáo, chống tín đồ Hồi
Giáo và phạm đến các thứ nhân quyền”, nhất là những gì đang xẩy ra ở A Phú Hãn,
Kashmir, Azerbaijan, Phi Luật Tân và Somalia.
13/10 Thứ Hai
Huấn Từ Truyền Tin Chúa Nhật 12/10
về bài huấn từ truyền tin đầu tiên trong giáo triều của vị đương kim giáo hoàng
Anh Chị Em thân mến!
1. Thứ Năm tới đây, 16/10, sẽ là 25 năm
giáo triều của Tôi. Vào lúc 6 giờ chiều, Tôi sẽ cử hành một Thánh Lễ tạ ơn trọng
thể ở Quảng Trường Thánh Phêrô. Giờ đây Tôi xin cám ơn tất cả những ai sẽ liên
kết với Tôi trong lời nguyện cầu, để tri ân cảm tạ Thiên Chúa về những gì Ngài
liên lỉ quan phòng trợ giúp.
2. Tôi nhớ đến những ngày trong năm
1978. Nhất là nhớ đặc biệt đến ngày hôm nay, buổi Nguyện Kinh Truyền Tin đầu
tiên tại cửa sổ này hôm 22/10. Theo mầu nhiệm Nhập Thể được lời nguyện này giúp
chúng ta chiêm niệm, bấy giờ Tôi đã cố gắng, như Tôi đã nói: “ôm ấp tất cả giáo
triều tương lai, Dân Chúa và toàn thể nhân loại, một gia đình đã bắt nguồn từ ý
muốn của Chúa Cha, nhưng luôn được cưu mang trong lòng Mẹ” ("Insegnamenti," I,
1978, 43).
3. Giờ đây, trong khi nhắc lại quá khứ
với lòng biết ơn, Tôi cũng nhìn đến giới trẻ, thành phần ngay từ đầu của thừa
tác vụ Thánh Phêrô của mình Tôi đã muốn thiết lập một cuộc đối thoại ưu ái. Tôi
nhớ rằng, vào cuối buổi nguyện Kinh Truyền Tin đầu tiên ấy, Tôi đã thêm lời chào
đặc biệt gửi đến họ: “Các bạn là tương lai của thế giới, các bạn là hy vọng của
Giáo Hội, các bạn là niềm hy vọng của Tôi”.
Tôi phải nhìn nhận là giới trẻ đã đáp
ứng một cách hết sức đáng kể. Hôm nay đây Tôi muốn cám ơn họ về việc họ luôn gần
gũi với Tôi trong những năm tháng ấy, và Tôi muốn họ biết rằng Tôi tiếp tục tin
cậy nơi họ.
Con xin ký thác họ cho Mẹ, Ôi Maria, Mẹ
là nét trẻ trung muôn thuở của Giáo Hội. Xin hãy giúp cho họ được sẵn sàng và
vui lòng làm theo ý Chúa, để quảng đại xây dựng một thế giới chân chính và huynh
đệ hơn.
Ðức Cha Ðôminicô Mai
Thánh Lương, Vị Tông Ðồ Thánh Mẫu.
Theo chương trình ban đầu, Ðức Cha Mai Thanh
Lương sẽ tới West Covina TGP/LA để dâng Thánh Lễ cho PT/TÐFVN/ÐBX (Phong Trào
Tông Ðồ Fatima Việt Nam - Ðạo Binh Xanh) TGP/LA. Thể lệ về hành chính
đã được thông qua, với cả vị giám mục địa phương cũng như với cộng đoàn và
cộng đồng, đến nỗi tờ Thông Tin Mục Vụ của Cộng Ðồng Công Giáo Việt Nam TGP/LA
đã chính thức phổ biến biến cố hiếm có này vào ngày Chúa Nhật 5/10/2003, tức
trước biến cố 1 tuần. Tuy nhiên, trong chính thời gian tờ Thông Tin Mục Vụ này
đang được in ấn và phổ biến thì Ðức Cha Mai Thanh Lương đã nhận được nhiều cú
điện thoại từ TGP/LA gọi cho ngài từ các đấng bậc. Cuối cùng, vào lúc 11 giờ
20 sáng ngày Thứ Hai 6/10/2003, khi Ðức Cha sửa soạn lên máy bay ở Las Vegas
lúc 11 giờ 30 để về lại Orange County thì nhận được cú điện thoại của vị linh
mục đại diện Cộng Ðồng này là cha Albertô
Trần Văn Sang đề nghị Ngài đừng
lên, đừng tới. Cho đến nay Ðức Cha vẫn không hiểu được tại sao lại xẩy ra như
vậy?! Mọi sự đã được sắp xếp đúng theo thể lệ hành chính mà cuối cùng vẫn hoàn
toàn bất thành!?
Tuy nhiên, Ðức Cha, với tư cách là Tổng Tuyên Úy
của Phong Trào Ðạo Binh Xanh Việt Nam ở Hoa Kỳ, vào giây phút cuối cùng, vẫn
đến với Phong Trào Tông Ðồ Fatima Việt Nam TGP/LA, có cả sự hiện diện của các
em thuộc Phong Trào Thiếu Nhi Fatima (PT/TNF) là một phong trào giới trẻ Cộng
Giáo Việt Nam do một số vị đoàn viên Ðạo Binh Xanh TGP/LA thành lập từ năm
1984, để gặp gỡ khoảng 70 người tham dự một cách âm thầm nhưng hết sức thân
tình tại tư gia của Chi Ðoàn Trưởng Ðạo Binh Xanh Nguyễn Ngọc Anh ở El Monte.
Chương trình của cuộc cha con gặp gỡ nhau này đã diễn ra hết sức tốt đẹp. Tốt
đẹp ở chỗ Miền Tây Nam Hoa Kỳ đã bầu ra được vị tân chủ tịch rất xứng đáng.
Tốt đẹp ở chỗ mọi người, từ lớn đến bé, từ trẻ đến già, dù nam hay nữ, đều cảm
thấy mình được gần gũi Chúa hơn qua tấm lòng hiền phụ của vị Chủ Chiên Tổng
Linh Hướng của mình, đó là chưa nói đến việc họ hãnh diện vì họ là đoàn thể
Việt Nam duy nhất có một vị Tổng Linh Hướng là giám mục. Tốt đẹp ở chỗ họ đã
cùng với Vị Tổng Linh Hướng Giám Mục của mình cử hành Năm Mầu Nhiệm Mân Côi
Ánh Sáng để mừng Ngân Khánh Giáo Hoàng của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II, và
chính vị giám mục của họ xướng các kinh mở đầu cho Kinh Mân Côi (Tin Kính, 3
Kinh Kính Mừng và 1 Kinh Sáng danh). Tốt đẹp còn ở chỗ họ đã say sưa nghe bài
huấn từ dài 40 phút của Vị Tổng Linh Hướng Giám Mục Ðôminicô Mai Thanh Lương
của họ, những lời họ chưa bao giờ được nghe hay được biết. Sau đây là tóm lượt
bài huấn từ.
Vào năm 1996,
năm cha Giuse Nguyễn Ngọc Diệp, CMC, vì nhiệm vụ giám tỉnh chi dòng Ðồng Công
Hoa Kỳ, phải xin thôi trách vụ làm Tổng Tuyên Úy Ðạo Binh Xanh Việt Nam. Cha
Diệp đã viết thư xin từ nhiệm với Ðức Cha Sullivan, Tổng Tuyên Úy của Phong
TRào Ðạo Binh Xanh Hoa Kỳ, và vị Giám Mục này đã viết thư cho Ðức Ông Mai
Thanh Lương (bấy giờ đang làm Giám Ðốc Văn Phòng Mục Vụ Việt Nam ở Hoa Kỳ) để
xin Ðức Ông đảm nhận trách vụ tổng linh hướng thay cho cha giám tỉnh Nguyễn
Ngọc Diệp. Ðức Ông Mai Thanh Lương đã nhận lời.
Sau khi đã nhận
trách nhiệm, ngoài trách nhiệm chánh xứ của một họ đạo Việt Nam đông hơn chục
ngàn giáo dân ở New Orleans, và trách nhiệm Giám Ðốc Văn Phòng Mục Vụ Việt Nam
Hoa Kỳ, Ðức Ông Mai Thanh Lương đã để tâm và dồn lực vào việc phục vụ Phong
Trào Ðạo Binh Xanh Việt Nam, hăng say như một vị Tông Ðồ Thánh Mẫu. Những việc
nỗ lực phục vụ của ngài có thể kể đến, trước hết là phiên họp cải tổ nội bộ,
sau đó là việc ngài sang thăm Trung Tâm Ðạo Binh Xanh Hoa Kỳ, rồi tới tờ Ðịnh
San Linh Hồn, qua tới vị tân tổng linh hướng thay ngài, và cuối cùng tới vấn
đề Phong Trào này ở Miền Tây Nam Hoa Kỳ.
Trước hết,
về phiên họp cải tổ nội bộ, Ðức Ông Mai Thanh Lương, sau khi đã lãnh nhận
trách nhiệm là tổng linh hướng, đã họp với 5 vị linh mục và 7 giáo dân, để bàn
chuyện làm sao cho PT/TÐFVN/ÐBX được tốt
đẹp hơn. Vấn đề thứ nhất được đặt ra là danh xưng của phong trào: Phong Trào
Ðạo Binh Xanh, theo tình hình thế giới đổi thay từ khi Cộng Sản Ðông Âu sụp đổ,
nhất là từ khi Nước Nga trở lại vào cuối năm 1991, đã được đổi danh xưng thành
Tông Ðồ Fatima Thế Giới, bởi đó, Phong Trào Ðạo Binh Xanh Việt Nam, cách đây 3
năm, cũng được đổi và được gọi là Phong Trào Tông Ðồ Fatima Việt Nam (Ðạo Binh
Xanh). Hiện nay Ban Trung Ương của Phong Trào này đang cố gắng, trong vòng mấy
tháng nữa đây, sẽ hoàn thành Thủ Bản đã được viết cả 6 năm chưa xong. Cuốn
Thủ Bản này sẽ bao gồm tất cả chỉ nam, hoạt động, các mẫu cầu nguyện và nhất
là linh đạo của phong trào.
Tiếp đến là
chuyến đi 2 ngày của Ðức Ông Mai Thanh Lương, Tổng Tuyên Úy Phong Trào Tông Ðồ
Fatima Việt Nam, cùng với Thày Phó Tế Vĩnh Viễn Phạm Sĩ Hiệp Chủ Tịch Trung
Ương ở New Orleans, đến thăm Trung Tâm Phong Trào Ðạo Binh Xanh Hoa Kỳ ở New
Jersey. Chuyến đi này đã cho thấy danh xưng hiện đại của Phong Trào Ðạo Binh
Xanh là Phong Trào Tông Ðồ Fatima Thế Giới, và danh xưng Phong Trào Tông Ðồ
Fatima Việt Nam là danh xưng đúng. Ngoài ra, qua lần viếng thăm này, việc sử
dụng áo Ðức Bà theo truyền thống được biết cũng có thể sử dụng một mẫu ảnh (thay
cho mảnh vải) có lơ xanh kèm đằng sau, như những người làm việc tại Trung Tâm
Tông Ðồ Fatima Hoa Kỳ đang đeo. Qua buổi gặp gỡ này, văn phòng Trung Ương Tông
Ðồ Fatima Hoa Kỳ cũng muốn mời Phong Trào Fatima Việt Nam về tham dự các cuộc
tổ chức của Phong Trào Tông Ðồ Fatima Hoa Kỳ tại đây, thường được tổ chức vào
những ngày 13, từ Tháng 5 đến Tháng 10, với Thánh Lễ ngoài trời và những cuộc
hội thảo. Phong Trào Fatima Việt Nam thường gặp nhau hằng năm trong Ngày Thánh
Mẫu ở Missouri tại Chi Dòng Ðồng Công Hoa Kỳ, theo truyền thống từ đầu khi cha
Nguyễn Ngọc Diệp còn là Tổng Linh Hướng. Trong cuộc họp vào Ngày Thánh Mẫu
2003, Ðức Cha đã xin từ chức Tổng Linh Hướng, và xin cha Diệp tái đảm nhận
chức vụ này, song cha Diệp từ chối vì những tế nhị khó nói. Trong cuộc họp vào
Ngày Thánh Mẫu 2004, Trung Ương Tông Ðồ Fatima Việt Nam sẽ mời Trung Ương Tông
Ðồ Fatima Hoa Kỳ tới tham dự.
Về tờ định san
Linh Hồn, theo đúng tên gọi của tờ tam cá nguyệt san Soul của Phong Trào Tông
Ðồ Fatima Hoa Kỳ, cho đến nay mỗi năm phát hành 3 số. Những tờ đầu tiên tất cả
mọi tốn phí đều do Ðức Ông Tổng Tuyên Úy trang trải. Mỗi lần phát hành 5 ngàn
tờ. Nhưng nay có thể sẽ giảm xuống còn 3 ngàn tờ. Ðức Cha Mai Thanh Lương kêu
gọi các nơi ủng hộ tờ Linh Hồn này, bằng cách góp bài vở, dù là tin tức vắn
tắt về sinh hoạt địa phương, cũng như đóng góp vật chất để giúp cho nó tồn tại.
Ðặc điểm của tờ Linh Hồn này là phổ biến danh sách quí đoàn viên qua đời trong
năm để các vị linh mục tuyên úy các nơi cùng dâng lễ cầu nguyện cho các Linh
Hồn quá cố. Về việc gửi báo sẽ tiến tới chỗ gửi đến từng đoàn viên thay vì gửi
đến chung một nơi để địa phương giúp cho việc phân phối.
Về vị tân tổng
linh hướng Phong Trào Tông Ðồ Fatima Việt Nam ở Hoa Kỳ, Ðức Cha Mai Thanh
Lương, hôm Lễ Ðức Mẹ Mân Côi 7/10/2003, đã gặp một vị linh mục đang làm tuyên
úy cho miền Bắc và xin vị này giữ vai trò Tổng Tuyên Úy thay ngài, cuối cùng
vị ấy đã nhận lời, đó là linh mục Ðinh Công Huỳnh ở Philadelphia. Ðức Cha Mai
Thanh Lương đã gọi về Trung Ương Phong Trào Tông Ðồ Fatima Việt Nam ở New
Orleans để cố gắng phổ biến thông báo chính thức về vị tân tổng linh hướng này,
song không kịp nữa, vì tờ Linh Hồn sắp phát hành. Tuy nhiên, ngài đã viết thư
cho cha Huỳnh và gửi cho vị linh mục này hôm qua, 10/10/2003.
Về Phong Trào
Tông Ðồ Fatima Việt Nam ở Miền Tây Nam Hoa Kỳ hay Miền Nam California, Ðức Cha
nói ngài sẽ nỗ lực để làm cho nó phát triển. Hiện nay Phong Trào Tông Ðồ
Fatima Việt Nam ở Hoa Kỳ có 3 miền, đó là miền Tây Nam Hoa Kỳ là Nam
California đây, miền Ðông Nam là New Orleans Louisiana và Houston Texas, và
miền Bắc là Philadelphia (ở phía Ðông) và Seattle (ở phía Tây). Riêng về những
gì mới xẩy ra cho miền này, liên quan đến cuộc lễ bất thành, Ðức Cha "xin lỗi"
mọi người "vì tôi mà sự việc bất thành". Tuy nhiên, để trả lời cho câu hỏi có
nên tổ chức một cuộc lễ khác cho phong trào này ở trên TGP/LA không, Ðức Cha
nói "cần phải làm" chẳng những trong nội bộ mà còn để anh chị em khác biết đến
và gia nhập nữa. Ngài hứa sẽ viết thư cho linh mục Ðại Diện Liên Lạc của cộng
đồng này.
Ðức Cha đã nhấn
mạnh đến sứ mệnh của Phong Trào Tông Ðồ Fatima Thế Giới nói chung và những vị
Tông Ðồ Thánh Mẫu nói riêng trong thời điểm cực kỳ nguy biến ngày nay. Ngài đã
kể lại 3 câu chuyện để phấn khích mọi người hãy hăng say làm tông đồ cuối thời
như sau. Câu chuyện thứ nhất là 4 lần hành hương sang viếng Ðức Mẹ Nam Tư của
ngài, nơi ngài cũng biết là Giáo Hội chưa chính thức công nhận. Ngài cho biết
ngài đã được trực tiếp gặp một trong những thụ khải, và qua vị thụ khải này,
Ðức Mẹ nói rằng Ðức Mẹ đóng vai Gioan Tiền Hô để dọn đường cho Chúa Giêsu đến
lần thứ hai. Ðức Giám Mục đã nêu lên những hiểm họa tiêu biểu điển hình ngày
nay như nạn ôm bom khủng bố, phá thai và gương mù gương xấu của thành phần
linh mục v.v. Câu chuyện thứ hai là việc ngài giúp trừ qủi cho một số giới trẻ
sinh viên đại học. Có một trường hợp ngài đã giúp cho 4 năm trời, cuối cùng em
này đã tiết lộ là ma quỉ rất sợ tràng hạt Mân Côi. Em nói, khi cha mang người
ta đến lần hạt thì em thấy cả hằng ngàn quỉ chạy mất. Câu chuyện tứ ba là câu
trả lời giống nhau của hai vị linh mục được giám mục ủy quyền trừ quỉ ở Việt
Nam. Ðức Cha cho biết, ngài đã hỏi riêng hai vị linh mục này, và đều được trả
lời cùng một câu. Câu hỏi được đăt ra là tại sao ở Hoa Kỳ này ít người bị quỉ
ám mà ở Việt Nam lại có nhiều. Cả hai vị đều nói tại vì ở Hoa Kỳ này không cần
ma qủi, vì chính con người ta là dụng cụ của ma quỉ và mạnh hơn ma quỉ nữa.
Ðức Cha đã kết luận rằng không có một hiểm họa nào không thể vượt qua. Ðức Mẹ
sẽ cho chúng ta những phương thế để thắng thế gian và ma quỉ. Lòng mến yêu Ðức
Mẹ sẽ thắng vượt được tất cả mọi thử thách. Thiên kỷ mới này, như Ðức Thánh
Cha Gioan Phaolô II nói, phải là thiên kỷ của Ðức Mẹ mới thăng vượt được tất
cả mọi thử thách.
Trước lòng thành
thực sùng kính Mẹ Maria nơi vị Giám Mục Tổng Linh Hướng của Phong Trào Tông Ðồ
Fatima Việt Nam này, người đại diện cho tất cả mọi thành phần tham dự buổi hội
ngộ cha con rất thân thương âm thầm và lắng nghe lời huấn dụ rất chân tình của
ngài, đã kính chúc ngài chẳng những được thực sự là Chủ Chiên Nhân Lành, Thày
Dạy Ðức Tin, Dấu Hiệu Hiệp Nhất, mà còn là Tông Ðồ Thánh Mẫu nữa. Buổi gặp gỡ
cha con hi hữu này đã được chấm dứt bằng phép lành của Ðức Cha.
Biệt chú của
người viết: Vị giám mục này cũng sắp sửa cho phát hành một cuốn sánh về Kinh
Mân Côi (hy vọng kịp) vào đầu Mùa Vọng 2003. Ngài thú nhận chính Tông Thư Kinh
Mân Côi Trinh Nữ Maria và lòng sùng kính Mẹ Maria của Ðức Thánh Cha đương kim
đã ảnh hưởng đến ngài rất nhiều và đã thúc đẩy ngài thực hiện việc phổ biến
lòng tôn sùng Mẹ Maria qua tác phẩm sắp được phát hành.
Trung Đông: Phe
Palestine lại lủng củng nội bộ
Sau khi Thủ Tướng Mahmoud Abbas từ
nhiệm vào ngày 6/9/2003, Tổng Thống Yasser Arafat bổ nhiệm ông Qorei thay thế.
Tuy nhiên, hôm Chúa Nhật 12/10, qua một buổi họp báo bất ngờ ở Ramallah, vị thủ
tướng thay thế này đã tuyên bố rằng ông không biết ông sẽ tiếp tục đóng vai trò
làm thủ tướng của Palestine được nữa hay chăng, vì hội đồng nội các cấp thời của
ông sẽ bị giải tán trong vòng ba tuần lễ nữa.
Sau cuộc ôm bom khủng bố của một phụ nữ
Palestine tuần vừa qua, sát hại 19 người Do Thái ở Haifa cũng như sau cuộc tấn
công của Do Thái vào một địa điểm ở Syria bị Do Thái cho rằng đã dùng làm trại
huấn luyện khủng bố, Tổng Thống Arafat đã ban sắc lệnh khẩn cấp bổ nhiệm ông
Qorei làm thủ tướng như đã bổ nhiệm ông này trước đó. Ông Qorei đã tuyên thệ
nhậm chức hôm Thứ Ba tuần trước, 7/10, cùng với 6 trong 8 phần tử thuộc hội đồng
nội các cấp thời. Một trong hai vị không tuyên thệ vào dịp này là Nasser Yousef,
người sẽ làm thư ký cho Thủ Tướng Qorei, cũng là người nắm quyền an ninh
Palestine đối đầu với các cuộc gây lộn xộn của nhóm chiến đấu quân khủng bố của
Palestine, tuyên bố ông không tuyên thệ cho tới khi Hội Đồng Lập Pháp Palestine
(PLC Palestine Legislative Council) bỏ phiếu tin tưởng.
Cũng vào hôm Chúa Nhật ủy ban trung
ương của đảng chính trị Fatah của Tổng Thống Arafat đã quyết định giữ nguyên hội
đồng nội các cấp thời tuần vừa rồi thêm 3 tuần nữa. Tuy nhiên, tương lai của hội
đồng nội các cấp thời này không biết sẽ ra sao vì PLC đã dời cuộc bỏ phiếu tin
tưởng vào hội đồng này hôm Thứ Năm 2/10 vừa qua. Các nguồn tin cho biết sở dĩ
PLC phải làm như thế là vì họ đang bàn luận không biết có nên chuẩn nhận hội
đồng nội các cấp thời này hay chăng hay đợi cho tới khi Thủ Tướng Qorei hình
thành xong hội đồng nội các nhiều người hơn. Tuy nhiên, cũng vào cùng ngày Chúa
Nhật, Uỷ Ban Trung Ương Fatah đã đồng ý rằng Tân Thủ Tướng này sẽ đặc trách hội
đồng nội các lâm thời trong vòng 3 tuần lễ cho đến khi hình thành một chính phủ
khác sau thời hạn đó. Uỷ ban này cũng quyết định chính Tổng Thống Arafat không
thuộc về hội đồng cấp thời này, trao trách nhiệm an ninh ở West Bank và Gaza cho
Hội Đồng An Ninh Quốc Gia (NSC National Security Council) vốn nằm trong tay vị
tổng thống này. Đây cũng là vấn đề tranh chấp giữa vị tổng thống này và cựu thủ
tướng Abbas mới đây, đến nỗi đã làm cho phe Do Thái đi đến chỗ dự tính loại trừ
Tổng Thống Arafat.
12/10 Chúa Nhật XXVIII Thường Niên Năm
B
