? Do Thái Giáo là đạo không công nhận Chúa Kitô có thể thực hiện được việc Thứ Tha của Kitô Giáo và như Kitô Giáo hay chăng?

Theo người dịch bài này thì, tình hình Trung Đông cho thấy, từ khi bị diệt chủng 6 triệu người ở Âu Châu bởi Đức Quốc Xã Nazi vào Thế Chiến Thứ II 1945, và từ khi được Liên Hiệp Quốc công nhận là một quốc gia năm 1948, người Do Thái hầu như không bao giờ tự động tấn công anh chị em Ả Rập thuộc các quốc gia trung vùng của mình, mà chỉ phản ứng bằng cách trả đũa theo đường lối mắt đền mắt răng đền răng thôi, khi bị tấn công bới các quốc gia khối Ả Rập, (như cuộc chiến 6 ngày năm 1967), và các cuộc khủng bố sau này, như bởi Nhóm Hamas ở Palestine và bởi Nhóm Hezbollah ở Lebanon.

Cũng cần phải thông cảm với họ là, theo tự nhiên, nếu cứ nhịn nhường thì các quốc gia Ả Rập nói chung và các nhóm khủng bố nói trên sẽ tấn công xâm chiếm lãnh thổ mới được thành lập của họ. Bởi đó, theo nguyên tắc, họ được quyền tự vệ, thế nhưng, thực tế cho thấy, họ đã phản ứng có vẻ quá mạnh tay, sử dụng tất cả bạo lựïc để tiêu diệt cho bằng được các lực lượng khủng bố họ, lại còn nhờ các cuộc phản công chiếm cứ những vùng đất đai của đối phương nữa, chẳng hạn những mảnh đất họ vừa mới trả lại cho dân Palestine ở Thánh Địa năm vừa rồi.

Cha Millán, giáo sư phân khoa thần học ở Giáo Hoàng Học Viện Comillas ở Ma Ní, trong cuộc phỏng vấn với mạng điện toán toàn cầu Zenit, đã cho biết nhận định của ngài về Do Thái Giáo như sau: “Do Thái Giáo tân tiến đã tuân giữ một số đặc tính chính yếu của vấn đề thứ tha mà Kitô hữu chúng ta – vào những lúc nào đó và một cách nào đó, cho dù có ý hướng tốt nhất chăng nữa – có khuynh hướng coi thường”. Sau đây là nguyên văn cuộc phỏng vấn lý thú này.

Vấn:    Cha có thể cắt nghĩa quan niệm của Do Thái về vấn đề thứ tha được chăng?

Đáp:   Trước hết, cần phải nói rằng quan niệm thứ tha là một quan niệm rất hệ trọng, không phải chỉ đối với Do Thái giáo thôi, mà còn đối với tất cả mọi tôn giáo nữa. Hơn thế, nó là một cảm nghiệm thiết yếu đến nỗi, dù có được hiểu biết hay bị hiểu lầm, nó cũng hiện diện nơi hết mọi diễn đạt về văn hóa, nơi cuộc tranh luận về chính trị, trong đời sống gia đình v.v.

Theo Do Thái Giáo thì vấn đề thứ tha được quan niệm một cách tương tự như những gì Kitô hữu chúng ta thực hành – chúng ta đã không thừa hưởng một cách vô ích từ họ ý nghĩ về việc thứ tha trong số nhiều điều khác.

Có lẽ – và điều này là những gì tôi thường nói tới – Do Thái Giáo tân tiến đã từng giữ những tính chất thiết yếu của vấn đề thứ tha mà Kitô hữu chúng ta –một cách nào đó có những lúc, cho dù có ý hướng tốt mấy đi nữa – có khuynh hướng coi thường.

Bởi thế, tôi tin rằng những tư tưởng gia như Vladimir Jankelevitch hay những cảm nghiệm như được ghi nhận bởi Simon Wiesenthal trong tác phẩm của ông là ‘The Sunflower’ có thế là những gì giúp chúng ta nghĩ lại ý niệm về thứ tha, một ý niệm đôi khi được nói tới về thần học và giáo lý.

Vấn:    Cha có nghĩ rằng Kitô Giáo – nói đúng hơn Kitô hữu – đã loại trừ quan niệm về việc hoán cải và quan niệm thứ tha đã trở thành một thứ gì đó ‘về pháp lý’ thì phải?

Đáp:   Tôi không nghĩ như thế. Thành phần tín hữu giữ đức tin một cách bình thường thì thường chú trọng nghe đến vấn đề hoán cải và thứ tha.

Những gì có thể vẫn từng xẩy ra, ít là ở một số hoàn cảnh nào đó, đó là bằng việc rao giảng một Vị Thiên Chúa nhân hậu từ bi, một vị Thiên Chúa không thể nào khác hơn là thế, chúng ta đã quên rằng việc thứ tha nghĩa là việc ‘trở về’ cùng Thiên Chúa, là việc hoán cải – việc Thiên Chúa không tuôn xuống sự thứ tha và không phân phối sự tha thứ một cách bừa bãi.

Thiên Chúa luôn tha thứ và Ngài thứ tha hết mọi sự. Không một tội lỗi nào quá to đến nỗi không thể thứ tha và đến nỗi Thiên Chúa không muốn thứ tha, thế nhưng chỉ có những ai muốn được thứ tha và điều này bao gồm một chuỗi những yếu tố như ước muốn sửa chữa liên quan tới những sự dữ có thể vấp phạm, tới chân thành thống hối, và tới việc thận trọng chăm chú tới những nạn nhân do lỗi lầm của chúng ta gây ra v.v. Nếu không vậy thì việc thứ tha trở thành một cái gì khác.

Dĩ nhiên, tất cả những điều này có thể hiểu được khi chúng ta nói về tội lỗi theo nghĩa mạnh; bằng không việc bàn luận này trở thành một bức tranh biếm họa. Có lẽ việc coi thường quan niệm về sự thứ tha xuất phát từ việc chúng ta coi thường quan niệm về tội lỗi. Bất cứ điều gì được gọi là tội lỗi thì kết cục không còn thật sự bị coi là tội lỗi nữa. 

Vấn:    Một số thần học gia và mục tử nói đến một ‘cuộc khủng hoảng’ về việc xưng tội. Cuộc khủng hoảng này có đang xẩy ra hay chăng? Đâu là nguyên do của nó?

Đáp:   Thực sự là có như thế, song cũng có những nhóm Kitô hữu, cộng đồng Kitô hữu, phong trào Kitô hữu  v.v. có những chiều hướng rất khác nhau vẫn bao gồm yếu tố này trong cuộc hành trình của họ cũng như trong cuộc sống đức tin của họ. Tuy nhiên, nói chung, cuộc khủng hoảng này hiện đang xẩy ra.

Những lý do thì rất khác nhau và rất phức tạp: từ tình trạng mất ý thức tội lỗi trong xã hội của chúng ta […], đến tình trạng mất những giá trị và các cứ điểm luân lý, cùng với một ác cảm nào đó và tình trạng thiếu cảm nhận bí tích này nơi chương trình mục vụ và nơi việc thực hành Kitô giáo.

Có lẽ cũng gây ảnh hưởng nữa đó là việc coi thường hóa những gì chúng ta đã nói tới trước đây. Khi việc thứ tha được ban phát một cách quen thói, ít có ý nghĩa, không mang lại thành quả cho đời sống thực tế v.v., thì nó đi tới chỗ trở thành một điều gì đó tầm thường, và thường thành phần tín hữu có cảm nghiệm đức tin mạnh mẻ đã loại bỏ việc thực hành này.

Cũng thế, tình trạng suy yếu về phụng vụ và biểu hiệu của bí tích này hiện nay là một cái gì đâm rễ sâu xa, bất chấp có những nỗ lực của lễ nghi thống hối mới năm 1974… Tuy nhiên, tôi xin nhấn mạnh là, các căn nguyên thì rất ư là phức tạp.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 27/7/2006

?   Sứ Điệp của Thượng Nghị Thế Giới Chư Vị Lãnh Đạo Tôn Giáo

(tiếp 1 Thứ Ba, 2 Thứ Tư)

GIÁO HỘI HIỆN THẾ