MẸ
(Riêng tặng các bà mẹ nhân ngày Hiền Mẫu)

Trần Mỹ Duyệt

Trong những áng văn chương, những vần thơ, những nhạc bản, những bức vẽ tuyệt tác nhất của nhân loại, có lẽ là những tác phẩm, thi phẩm, nhạc phẩm, họa phẩm dưới đề tài tình yêu. Tiếp tới là đề tài về mẹ. Vì qua người mẹ nẩy sinh tình yêu và sự hy sinh. Có thể nói, mẹ là một thụ tạo tuyệt vời nhất mà Thượng Đế ban cho nhân loại.

Gần đây, trong chiều hướng suy tư mới và với đà tiến bộ của khoa học, của xã hội, người ta bắt đầu đặt lại vai trò, thế đứng và vị thế của phụ nữ. Phụ nữ, theo đó cần được nhiều quyền hơn, cần được đối xử ngang hàng với nam giới, và cũng cần phải dấn thân hơn. Kết quả là ngày nay đã có nhiều nữ bác sĩ, nữ luật sĩ, nữ khoa học gia, nữ giảng sư đại học, nữ giáo sư và giáo viên. Về mặt xã hội và chính trị, có những nữ dân biểu, nữ nghị sĩ, nữ tướng lãnh, nữ thủ tướng, nữ bộ trưởng, và nữ tổng thống như tại Phi Luật Tân, hoặc Nam Dương, hay như nữ hoàng Anh chẳng hạn.

Nhưng dù ở ngoài xã hội, người phụ nữ có nắm giữ vai trò gì đi nữa, và dù người phụ nữ có được vinh thăng chức vụ gì đi nữa, thì cũng không bằng và không thể vượt qua được hai chức vụ mà Thượng Đế đã ban tặng cho nữ giới, đó là chức làm vợ và làm mẹ. Hôm nay, trong buổi phát thanh này, tôi đặc biệt nhấn mạnh về vai trò làm mẹ của phụ nữ.

Tôi nhớ lại trong thời gian còn là sinh viên, một hôm trong buổi thảo luận về vai trò của phụ nữ trong khóa Tâm Lý Phụ Nữ, vị giáo sư và cũng là một nữ tâm lý gia đã không úp mở phát biểu rằng: “Gì gì đi nữa, nữ giới cũng chỉ rành rẽ hơn nam giới ở cái xúc cơm và thay tã lót cho con”. Thật vậy, Thượng Đế đã dành để cho phụ nữ vai trò làm mẹ rất đặc biệt. Ngài đã trang điểm và sáng tạo nên người phụ nữ với những đặc biệt mà không ai trong nam giới có thể so sánh được.

Về phương diện thể lý, Ngài đã chuẩn bị cho nữ giới một bộ nhũ hoa không những đẹp, hấp dẫn đối với nam giới, mà còn là một bầu sữa đem lại sức sống cho con. Người con khi uống say sưa những dòng sữa mẹ chảy ra không những được hạnh phúc vì thấy mình no thỏa, mà còn được hạnh phúc vì sự yêu thương, săn sóc mà mẹ dành cho mình. Có thể nói, mỗi giọt sữa là một giọt ân tình và hy sinh của mẹ dành cho con.

Trong lòng người phụ nữ, Thượng Đế đã dọn sẵn một cái nôi êm ái, một thửa đất mầu mỡ để ươm mầm sự sống, và để cho cái mầm ấy phát triển và lớn lên. Chín tháng trong bụng mẹ, người con đã được sự che chở của mẹ, được tiếp nhận từng sức sống và từng hơi thở của mẹ. Chính bà đã ban cho con bà những tháng năm đầu đời ấy sự sống và truyền vào con tất cả tình yêu và lòng thương cảm của bà.

Theo tâm lý học, Thượng Đế còn ban cho phụ nữ một bản năng rất bén nhậy về những nhu cầu và ước muốn của con bà. Bà không bị đánh động bởi những tiếng ồn ào bên ngoài, nhưng chỉ một tiếng ho, tiếng cựa mình của con, bà cũng cảm được và thức tỉnh ngay dù bà đang ngủ say. Điều này đã được ghi nhận và giải thích bằng tâm lý học.

Đến đây tôi chợt nhớ lại một hình ảnh mà tôi không thể nào quên được, đó là hình ảnh một bà mẹ trẻ ôm đứa con chậm phát triển về cả tâm lý lẫn thể lý hôm đó. Lúc đầu tôi không nhìn r đứa trẻ trong lòng bà mà chỉ nghe những tiếng rên rỉ của em, vì em đã bị biến dạng bởi bệnh tật. Người mẹ trẻ này mỗi lần nghe tiếng rên rỉ của con, bà ghì sâu con vào lòng, rồi rất nhẫn nại, rất tha thiết nhỏ từng giọt nước cho con bà uống. Vì em đã không ăn uống được một cách bình thường như các trẻ em khác. Không những thế, em còn không nói được, hoặc diễn tả nhu cầu của em. Nhưng lạ lùng, tình thương của một người mẹ đã làm cho bà hiểu và biết r nhu cầu con bà. Tôi đã thao thức suốt đêm hôm đó về hình ảnh này. Tôi thực sự không hiểu nổi mà chỉ còn cảm phục tình thương và sự hy sinh có thể nói là vô bờ bến của người mẹ trẻ mà tôi gặp hôm ấy tại văn phòng. Oâi! Thượng Đế thật cao cả và đáng yêu khi dựng nên những tấm lòng của người mẹ.

Chính vì thế khi vừa lọt lòng mẹ, hơi thở của mẹ, tiếng nói của mẹ là những gì người con cảm được, nghe được và tiếp nhận được đầu tiên. Người con lúc đó chưa nhìn r mặt mẹ, chưa biết mẹ mình như thế nào, nhưng lại hiểu và nghe được tiếng nói, cảm được hơi thở của mẹ. Tâm lý học gọi đây là những giao cảm đầu tiên theo bản năng nối kết giữa người con và người mẹ. Tâm lý này cũng thấy xuất hiện ngay cả trong thế giới loài vật nữa. Thí dụ, con gà hay con vịt vừa chui ra khỏi vỏ trứng là tự nhiên chúng chạy tìm và đi theo vịt mẹ hay gà mẹ ngay. Lạ lùng hơn nữa là chúng không hề đi theo con gà hay con vịt nào không phải là mẹ của chúng.

Rồi khi đã nhìn thấy mẹ, đã quen với tiếng mẹ, và cảm được tình mẹ, thì gối mẹ lại trở thành một học đường hết sức quan trọng cho con vỡ lòng và học được những kinh nghiệm đầu đời. Hình ảnh người con ngồi trên gối mẹ, trong lòng mẹ để nghe mẹ kể truyện hoặc vuốt tóc vào mỗi buổi chiều hay những phút trước khi đi ngủ là hình ảnh của một lớp học đầu đời trong đó mẹ dậy con tất cả về nghĩa yêu thương. Khi ôn lại tuổi thơ của mình, Thánh Anphongsô, vị Sáng Lập Dòng Chúa Cứu Thế đã nói: “Tất cả những gì tôi có đều do mẹ tôi ban cho”.

Theo tôi, Y Vân là người đã được cái cảm nhận xuất thần khi ông khai triển đề tài mẹ qua nhạc phẩm bất hủ “Lòng Mẹ”: “Lòng mẹ bao la như biển thái bình dạt dào. Tình mẹ tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào. Lời ru êm ái như đồng lúa chiều rì rào…” Và Nhất Hạnh cũng rất thổn thức khi viết: “mẹ là dòng suối dịu hiền”. Thiếu dòng suối ấy, thiếu đại dương tình thương ấy, người con không thể nào hạnh phúc. Chính vì vậy, người con dù sau này như thế nào đi nữa cũng không quên được mẹ, và vẫn không muốn rời xa vòng tay mẹ. Ngay trong những bệnh viện tâm thần, các bệnh nhân khi tỉnh táo cũng gọi mẹ, nhắc đến mẹ, Trong nhiều trường hợp chỉ cần nghe nhắc đến chữ mẹ là tự nhiên các bệnh nhân ấy bớt căng thẳng, và trở thành dễ dãi ngay. Điều này giải thích thêm rằng tình thương của người mẹ đã đem lại cho con bà sự sống thể lý mà còn cả về tâm lý nữa.

Tóm lại, chỉ một thiên chức làm mẹ cũng đủ để người phụ nữ trở nên cao cả và hết sức quan trọng. Họ chính là những đại ân nhân của nhân loại. Là những người xây dựng và cấu trúc nhân loại bằng chính tình thương, hy sinh, và sự cảm nhận hết sức bén nhậy đối với những đứa con là những thành phần của thế hệ tương lai. Do đó, con cái phải biết ơn mẹ, nhân loại phải biết quí trọng và yêu kính thiên chức làm mẹ của nữ giới. Riêng với các bạn còn có mẹ ở bên, chúng ta hãy cảm ơn Thượng Đế, cảm ơn mẹ về hạnh phúc này. Bầu trời sẽ sụp đổ, và những đêm thanh sẽ mất ánh sao khi mẹ hiền qua đi. Bởi vì sẽ không còn thấy bóng hình và tình thương mẹ quanh mình nữa.

Và tôi cũng muốn qua làn sóng này để thưa với mẹ tôi một câu như Anphongsô đã nói về mẹ Ngài: “Thưa mẹ, con cảm ơn mẹ về tất cả những gì mẹ đã làm và đã hy sinh cho con. Con sẽ không bao giờ được như ngày nay nếu con thiếu tình thương và sự hy sinh của mẹ. Con yêu và mến mẹ”.