SUY NGUYỆN và SỐNG ĐẠO
25/12
Đại Lễ Giáng Sinh
Lời Chúa
Lễ
Nửa Ðêm
Bài
Ðọc I: Is 9, 2-4. 6-7 (Hr 1-3. 5-6)
"Chúa ban Con của Người cho chúng ta".
Trích sách Tiên tri Isaia.
Dân tộc bước đi trong u tối, đã nhìn thấy sự sáng chứa chan. Sự sáng đã bừng
lên trên những người cư ngụ miền thâm u sự chết. Chúa đã làm cho dân tộc nên
vĩ đại, há chẳng làm vĩ đại niềm vui? Họ sẽ vui mừng trước nhan Chúa, như
thiên hạ mừng vui trong mùa gặt lúa, như những người thắng trận hân hoan vì
chiến lợi phẩm, khi đem của chiếm được về phân chia. Vì cái ách nặng nề trên
người nó, cái gông nằm trên vai nó, cái vương trượng quyền của kẻ áp bức.
Chúa sẽ nghiền nát ra, như trong ngày chiến thắng Mađian. [Bởi lẽ mọi chiếc
giày đi lộp cộp của kẻ chiến thắng, mọi chiếc áo nhuộm thắm máu đào sẽ bị
đốt đi và trở nên mồi nuôi lửa.]
Bởi lẽ một hài nhi đã sinh ra cho chúng ta, và một người con đã được ban
tặng chúng ta. Người đã gánh nhận vương quyền trên vai, và thiên hạ sẽ gọi
tên Người là "Cố Vấn Kỳ Diệu, Thiên Chúa Huy Hoàng, Người Cha Muôn Thuở, Ông
Vua Thái Bình". Người sẽ mở rộng vương quyền, và cảnh thái bình sẽ vô tận;
Người sẽ ngự trên ngai vàng của Ðavít, và trong vương quốc Người, để củng cố
và tăng cường, trong sự công minh chính trực, ngay tự bây giờ và cho đến
muôn đời. Lòng ghen yêu của Chúa thiên binh sẽ thực thi điều đó.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 95, 1-2a. 2b-3. 11-12. 13
Ðáp: Hôm
nay Ðấng Cứu Thế đã giáng sinh cho chúng ta, Người là Ðức Kitô, Chúa chúng
ta (Lc 2, 11).
Xướng: 1) Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới, hãy ca mừng Thiên Chúa đi, toàn
thể địa cầu. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hãy chúc tụng danh Người. - Ðáp.
2) Ngày ngày hãy loan truyền ơn Người cứu độ. Hãy tường thuật vinh quang
Chúa giữa chư dân, và phép lạ Người ở nơi vạn quốc. - Ðáp.
3) Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan. Biển khơi và muôn vật
trong đó hãy reo lên. Ðồng nội và muôn loài trong đó hãy mừng vui. Các rừng
cây hãy vui tươi hớn hở. - Ðáp.
4) Trước nhan Thiên Chúa: vì Người ngự tới, vì Người ngự tới cai quản địa
cầu. Người sẽ cai quản địa cầu cách công minh và chư dân cách chân thành. -
Ðáp.
Bài
Ðọc II: Tt 2, 11-14
"Ân sủng của Chúa đã đến với mọi người".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi cho Titô.
Ân sủng của Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, đã xuất hiện cho mọi người,
dạy chúng ta từ bỏ gian tà và những dục vọng trần tục, để sống tiết độ, công
minh và đạo đức ở đời này, khi trông đợi niềm hy vọng hạnh phúc và cuộc xuất
hiện sự vinh quang của Ðức Giêsu Kitô là Thiên Chúa cao cả và là Ðấng Cứu Ðộ
chúng ta. Người đã hiến thân cho chúng ta để cứu chuộc chúng ta khỏi mọi
điều gian ác, luyện sạch chúng ta thành một dân tộc xứng đáng của Người, một
dân tộc nhiệt tâm làm việc thiện.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia:
Lc 2, 10-11
Alleluia, alleluia! - Ta báo cho anh em một tin mừng: Hôm nay Ðấng Cứu Thế,
là Chúa Kitô, đã giáng sinh cho chúng ta. - Alleluia.
Phúc
Âm: Lc 2, 1-14
"Hôm nay Ðấng Cứu Thế đã giáng sinh cho chúng ta".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Ngày ấy, có lệnh của hoàng đế Cêsarê Augustô ban ra, truyền cho khắp nơi
phải làm sổ kiểm tra. Ðây là cuộc kiểm tra đầu tiên, thực hiện thời Quirinô
làm thủ hiến xứ Syria. Mọi người đều lên đường trở về quê quán mình. Giuse
cũng rời thị trấn Nadarét, trong xứ Galilêa, trở về quê quán của Ðavít, gọi
là Bêlem, vì Giuse thuộc hoàng gia và là tôn thất dòng Ðavít, để khai kiểm
tra cùng với Maria, bạn người, đang có thai.
Sự việc xảy ra trong lúc ông bà đang ở đó, là Maria đã tới ngày mãn nguyệt
khai hoa, và bà đã hạ sinh con trai đầu lòng. Bà bọc con trẻ trong khăn vải
và đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong hàng quán.
Bấy giờ trong miền đó có những mục tử đang ở ngoài đồng và thức đêm để canh
giữ đoàn vật mình. Bỗng có thiên thần Chúa hiện ra đứng gần bên họ, và ánh
quang của Thiên Chúa bao toả chung quanh họ, khiến họ hết sức kinh sợ. Nhưng
thiên thần Chúa đã bảo họ rằng: "Các ngươi đừng sợ, đây ta mang đến cho các
ngươi một tin mừng đặc biệt, đó cũng là tin mừng cho cả toàn dân: Hôm nay
Chúa Kitô, Ðấng Cứu Thế, đã giáng sinh cho các ngươi trong thành của Ðavít.
Và đây là dấu hiệu để các ngươi nhận biết Người: Các ngươi sẽ thấy một hài
nhi mới sinh, bọc trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ".
Và bỗng chốc, cùng với các thiên thần, có một số đông thuộc đạo binh thiên
quốc đồng thanh hát khen Chúa rằng: "Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng
trời, và bình an dưới thế cho người thiện tâm".
Ðó là lời Chúa.
Lễ Rạng Ðông
Bài Ðọc I: Is 62, 11-12
"Này đây Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến".
Trích sách Tiên tri Isaia.
Ðây Chúa làm cho nghe thấy tận cùng cõi trái đất rằng: Hãy nói với thiếu nữ Sion: Này đây Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến. Người đem theo phần thưởng với Người và sự nghiệp trước mặt Người. Những người được Chúa cứu chuộc, người ta sẽ gọi họ là dân thánh. Còn ngươi, ngươi sẽ được gọi là thành quý chuộng, thành không bị bỏ rơi.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 96, 1 và 6. 11-12
Ðáp: Hôm nay sự sáng chiếu giãi trên chúng ta, và Chúa đã giáng sinh cho chúng ta.
Xướng: 1) Chúa hiển trị, địa cầu hãy nhảy mừng, hải đảo muôn ngàn, hãy mừng vui! Trời xanh loan truyền sự công minh Chúa, và chư dân được thấy vinh hiển của Người. - Ðáp.
2) Sáng sủa bừng lên cho người hiền đức, và niềm hoan hỉ cho kẻ lòng ngay. Người hiền đức, hãy mừng vui trong Chúa, và hãy ca tụng thánh danh Người! - Ðáp.
Bài Ðọc II: Tt 3, 4-7
"Chúa đã cứu độ chúng ta theo lượng từ bi Người".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi cho Titô.
Khi Ðấng Cứu Thế, Chúa chúng ta, đã tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người, thì không phải do những việc công chính chúng ta thực hiện, nhưng do lòng từ bi của Người, mà Người đã cứu độ chúng ta, bằng phép rửa tái sinh và sự canh tân của Thánh Thần, Ðấng mà Người đã đổ xuống tràn đầy trên chúng ta qua Ðức Giêsu Kitô, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, để một khi được công chính hoá bởi ân sủng của Ngài, trong hy vọng, chúng ta được thừa kế sự sống đời đời, trong Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Lc 2, 14
Alleluia, alleluia! - Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời, và bình an dưới thế cho người thiện tâm. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 2, 15-20
"Các mục tử đã gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi các thiên thần biến đi, thì các mục tử nói với nhau rằng: "Chúng ta sang Bêlem và coi xem sự việc đã xảy ra mà Chúa đã cho chúng ta được biết". Rồi họ hối hả tới nơi và gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ. Khi thấy thế, họ đã hiểu ngay lời đã báo về Hài Nhi này. Và tất cả những người nghe, đều ngạc nhiên về điều các mục tử thuật lại cho họ.
Còn Maria thì ghi nhớ tất cả những sự việc đó, và suy niệm trong lòng. Những mục tử trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và xem thấy, đúng như lời đã báo cho họ.
Ðó là lời Chúa.
Lễ Ban Ngày
Bài Ðọc I: Is 52, 7-10
"Khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta".
Trích sách Tiên tri Isaia.
Ðẹp thay chân người rao tin trên núi, người rao tin thái bình, người rao tin mừng, người rao tin cứu độ, nói với Sion rằng: Thiên Chúa ngươi sẽ thống trị!
Tiếng của người canh gác của ngươi đã cất lên. Họ sẽ cùng nhau ca ngợi rằng: Chính mắt họ sẽ nhìn xem, khi Chúa đem Sion trở về. Hỡi Giêrusalem hoang tàn, hãy vui mừng, hãy cùng nhau ca ngợi! Vì Chúa đã an ủi dân Người, đã cứu chuộc Giêru-salem. Chúa đã chuẩn bị ra tay thánh thiện Người trước mặt chư dân; và khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn xem ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 97, 1. 2-3ab. 3cd-4. 5-6
Ðáp: Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta (c. 3c).
Xướng: 1) Hãy ca mừng Chúa một bài ca mới, vì Người đã làm nên những điều huyền diệu. Tay hữu Người đã tạo cho Người cuộc chiến thắng, cùng với cánh tay thánh thiện của Người. - Ðáp.
2) Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người; trước mặt chư dân, Người tỏ rõ đức công minh. Người đã nhớ lại lòng nhân hậu và trung thành để sủng ái nhà Israel. - Ðáp.
3) Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. Toàn thể địa cầu hãy reo mừng Chúa, hãy hoan hỉ, mừng vui và đàn ca! - Ðáp.
4) Hãy ca mừng Chúa với cây đàn cầm, với cây đàn cầm với điệu nhạc du dương, cùng với tiếng kèn râm ran, tiếng tù và rúc, hãy hoan hô trước thiên nhan Chúa là Vua. - Ðáp.
Bài Ðọc II: Dt 1, 1-6
"Chúa đã phán dạy chúng ta qua người Con".
Trích thư gửi tín hữu Do-thái.
Thuở xưa, nhiều lần và dưới nhiều hình thức, Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các tiên tri. Trong những ngày sau hết đây, Ngài đã phán dạy chúng ta qua Người Con mà Ngài đã đặt làm vị thừa kế vạn vật, và cũng do bởi Người Con mà Ngài đã tác thành vũ trụ. Nguyên vốn là phản ảnh sự vinh quang và là hình tượng bản thể Ngài, Người Con đó nâng giữ vạn vật bằng lời quyền năng của mình, quét sạch tội lỗi chúng ta, và ngự bên hữu Ðấng Oai Nghiêm trên cõi trời cao thẳm. Tên Người cao trọng hơn các thiên thần bao nhiêu, thì Người cũng vượt trên các thiên thần bấy nhiêu.
Phải, vì có bao giờ Thiên Chúa đã phán bảo với một vị nào trong các thiên thần rằng: "Con là thái tử của Cha, hôm nay Cha đã hạ sinh Con"? Rồi Chúa lại phán: "Ta sẽ là Cha Người, và Người sẽ là Con Ta". Và khi ban Con Một mình cho thế gian, Chúa lại phán rằng: "Tất cả các thiên thần Chúa hãy thờ lạy Người!"
Ðó là lời Chúa.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Ngày thánh đã dọi ánh sáng trên chúng ta. Hỡi các dân, hãy tới thờ lạy Chúa, vì hôm nay ánh sáng chan hoà đã toả xuống trên địa cầu. - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 1, 1-18 {hoặc 1-5. 9-14}
"Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng ta".
Bắt đầu Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Từ nguyên thuỷ đã có Ngôi Lời, và Ngôi Lời vẫn ở với Thiên Chúa, và Ngôi Lời vẫn là Thiên Chúa. Người vẫn ở với Thiên Chúa ngay từ nguyên thủy.
Mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không tiếp nhận sự sáng.
Có một người được Thiên Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đã đến nhằm việc chứng minh, để ông chứng minh về sự sáng, hầu cho mọi người nhờ ông mà tin. Chính ông không phải là sự sáng, nhưng đến để chứng minh về sự sáng.
Vẫn có sự sáng thực, sự sáng soi tỏ cho hết mọi người sinh vào thế gian này. Người vẫn ở trong thế gian, và thế gian đã do Người tác tạo, và thế gian đã không nhận biết Người. Người đã đến nhà các gia nhân Người, và các gia nhân Người đã không tiếp nhận Người. Nhưng phàm bao nhiêu kẻ đã tiếp nhận Người, thì Người cho họ được quyền trở nên con Thiên Chúa, tức là cho những ai tin vào danh Người. Những người này không do khí huyết, không do ý muốn xác thịt, cũng không do ý muốn của đàn ông, nhưng do Thiên Chúa mà sinh ra.
Và Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý.
Gioan làm chứng về Người khi tuyên xưng rằng: "Ðây là Ðấng tôi tiên báo. Người đến sau tôi, nhưng xuất hiện trước tôi, vì Người có trước tôi".
Chính do sự sung mãn Người mà chúng ta hết thảy tiếp nhận ơn này tới ơn khác. Bởi vì Chúa ban Lề luật qua Môsê, nhưng ơn thánh và chân lý thì ban qua Ðức Giêsu Kitô. Không ai nhìn thấy Thiên Chúa, nhưng chính Con Một Chúa, Ðấng ngự trong Chúa Cha, sẽ mạc khải cho chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Hoặc đọc bài vắn này: Ga 1, 1-5. 9-14
"Ngôi Lời đã làm Người và ở cùng chúng ta"
Bắt đầu Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Từ nguyên thuỷ đã có Ngôi Lời, và Ngôi Lời vẫn ở với Thiên Chúa, và Ngôi Lời vẫn là Thiên Chúa. Người vẫn ở với Thiên Chúa ngay từ nguyên thủy.
Mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không tiếp nhận sự sáng.
Vẫn có sự sáng thực, sự sáng soi tỏ cho hết mọi người sinh vào thế gian này. Người vẫn ở trong thế gian, và thế gian đã do Người tác tạo, và thế gian đã không nhận biết Người. Người đã đến nhà các gia nhân Người, và các gia nhân Người đã không tiếp nhận Người. Nhưng phàm bao nhiêu kẻ đã tiếp nhận Người, thì Người cho họ được quyền trở nên con Thiên Chúa, tức là cho những ai tin vào danh Người. Những người này không do khí huyết, không do ý muốn xác thịt, cũng không do ý muốn của đàn ông, nhưng do Thiên Chúa mà sinh ra.
Và Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel Giáng Sinh
Nếu Đại Lễ Phục Sinh được bắt đầu vào Lễ Vọng Phục Sinh cũng là Lễ Đêm Phục Sinh, thì Đại Lễ Giáng Sinh cũng chính thức được bắt đầu với Lễ Đêm Giáng Sinh, thời điểm vừa kết thúc Tuần Bát Nhật trước Đại Lễ Giáng Sinh đồng thời cũng bắt đầu Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, từ chính Đại Lễ Đêm Giáng Sinh kéo dài tới hết Lễ Mẹ Thiên Chúa 1/1, thời điểm mở đầu cho một năm mới.
Nếu Đại Lễ Phục Sinh, ngoài Lễ Vọng Phục Sinh hay Lễ Đêm Phục Sinh còn có Lễ Sáng và Lễ Chiều, mỗi lễ đều có một bài Phúc Âm thích hợp cho từng thời điểm trong ngày của lễ, thì Đại Lễ Giáng Sinh, ngoài Lễ Đêm Giáng Sinh, cũng có Lễ Rạng Đông và Lễ Ban Ngày nữa.
Nếu Tuần Bát Nhật Phục Sinh từ chính Đại Lễ Phục Sinh, hay từ Lễ Vọng cũng là Lễ Đêm Phục Sinh, có chung một chủ đề "Thày là sự sống lại" (Gioan 11:25), thì Tuần Bát Nhật Giáng Sinh từ chính Đại Lễ Giáng Sinh, hay từ Lễ Đêm Giáng Sinh, cũng có chung một chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" (Gioan 1:14).
Nếu cả Mùa Vọng và Mùa Giáng Sinh có chủ đề "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), và chung Mùa Vọng đã theo chủ đề "Lời đã hóa thành nhục thể" thì chung Mùa Giáng Sinh (thậm chí kéo dài hết Mùa Thường Niên Hậu Giáng Sinh, từ 5 đến 9 tuần), bắt đầu từ Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, phụng vụ lời Chúa sẽ theo chủ đề "Lời ... ở cùng chúng ta".
Thật vậy, phụng vụ Lời Chúa, bao gồm cả các Bài Đọc 1 và 2, nhất là các Bài Phúc Âm, của các Lễ Nửa Đêm, Lễ Rạng Đông và Lễ Ban Ngày, đều nói lên chủ đề "Lời ... ở giữa chúng ta", Đấng đã được chung phụng vụ Lời Chúa và riêng các Bài Phúc Âm trong Tuần Bát Nhật trước Giáng Sinh đã nói đến.
Trước hết, ở các bài Phúc Âm cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.
Trong bài Phúc Âm Lễ Nửa Đêm: "Sự việc xảy ra trong lúc ông bà đang ở đó, là Maria đã tới ngày mãn nguyệt khai hoa, và bà đã hạ sinh con trai đầu lòng. Bà bọc con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong hàng quán".
Trong bài Phúc Âm Lễ Rạng Đông: "Khi các thiên thần biến đi, thì các mục tử nói với nhau rằng: 'Chúng ta sang Bêlem và coi xem sự việc đã xảy ra mà Chúa đã cho chúng ta được biết'. Rồi họ hối hả tới nơi và gặp thấy Maria, Giuse và Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ".
Trong bài Phúc Âm Lễ Ban Ngày: "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý".
Sau nữa, ở các Bài Đọc 1 cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.
Trong Bài Đọc 1 Lễ
Nửa Đêm: "Một
hài nhi đã sinh ra cho chúng ta, và một người con đã được ban
tặng chúng ta. Người đã gánh nhận vương quyền trên vai, và thiên hạ sẽ
gọi tên Người là 'Cố Vấn Kỳ Diệu, Thiên Chúa Huy Hoàng, Người Cha Muôn
Thuở, Ông Vua Thái Bình'. Người sẽ mở rộng vương quyền, và cảnh thái
bình sẽ vô tận; Người sẽ ngự trên ngai vàng của Ðavít, và trong vương
quốc Người, để củng cố và tăng cường, trong sự công minh chính trực,
ngay tự bây giờ và cho đến muôn đời. Lòng ghen yêu của Chúa thiên binh
sẽ thực thi điều đó".
Trong Bài Đọc 1 Lễ Rạng Đông: "Này đây Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến. Người đem theo phần thưởng với Người và sự nghiệp trước mặt Người. Những người được Chúa cứu chuộc, người ta sẽ gọi họ là dân thánh. Còn ngươi, ngươi sẽ được gọi là thành quý chuộng, thành không bị bỏ rơi".
Trong Bài Đọc 1 Lễ Ban Ngày: "Chính mắt họ sẽ nhìn xem, khi Chúa đem Sion trở về. Hỡi Giêrusalem hoang tàn, hãy vui mừng, hãy cùng nhau ca ngợi! Vì Chúa đã an ủi dân Người, đã cứu chuộc Giêru-salem. Chúa đã chuẩn bị ra tay thánh thiện Người trước mặt chư dân; và khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn xem ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta".
Sau hết, ở các Bài Đọc 2 cho các Lễ của Đại Lễ Giáng Sinh này, chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta" được trình thuật lại thứ tự như sau.
Trong Bài Đọc 2 Lễ
Nửa Đêm: "Ân
sủng của Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, đã xuất hiện cho mọi
người..."
Trong Bài Đọc 2 Lễ Rạng Đông: "Ðấng Cứu Thế, Chúa chúng ta, đã tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người..."
Trong Bài Đọc 2 Lễ Ban Ngày: "Thuở xưa, nhiều lần và dưới nhiều hình thức, Thiên Chúa đã phán dạy cha ông chúng ta qua các tiên tri. Trong những ngày sau hết đây, Thiên Chúa đã phán dạy chúng ta qua Người Con mà Ngài đã đặt làm vị thừa kế vạn vật, và cũng do bởi Người Con mà Ngài đã tác thành vũ trụ".
So với Bài Phúc Âm của từng thời điểm Lễ Giáng Sinh (Nửa Đêm, Rạng Đông và Ban Ngày) thì Bài Đọc 1 và Bài Đọc 2 không rõ nét cho lắm về chủ đề "Lời... ở cùng chúng ta". Vì hai Bài Đọc 1 và Bài Đọc 2 được Giáo Hội chọn đọc hợp với Bài Phúc Âm của từng Lễ, cũng như Bài Đáp Ca ngay sau Bài Đọc 1 thường được Giáo Hội chọn đọc hợp với nội dung của Bài Đọc 1 hơn Bài Đọc 2 và hơn cả Bài Phúc Âm.
Tuy nhiên, phụng vụ Lời Chúa được Giáo Hội chọn đọc cho từng thời điểm của Lễ Giáng Sinh lại rất ăn khớp với nhau, và phụng vụ Lời Chúa của cả 3 thời điểm của Lễ Giáng Sinh cũng hết sức mật thiết liên hệ với nhau.
Trước hết là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Nửa Đêm: "Một hài nhi đã sinh ra cho chúng ta, và một người con đã được ban tặng chúng ta" (Bài Đọc 1), đó là "Ân sủng của Thiên Chúa, Ðấng Cứu Ðộ chúng ta, đã xuất hiện cho mọi người..." (Bài Đọc 2), dưới hình thù của "con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ" (Bài Phúc Âm).
Sau nữa là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Rạng Đông: "Ðấng Cứu Ðộ ngươi đến" (Bài Đọc 1), vì Người là "Chúa chúng ta, đã tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người" (Bài Đọc 2), và Người đến để "tỏ lòng từ tâm và nhân ái của Người" ra cho chúng ta thấy như một "Hài Nhi mới sinh nằm trong máng cỏ" (Bài Phúc Âm).
Sau hết là phụng vụ Lời Chúa Thánh Lễ Giáng Sinh Ban Ngày: "Chúa đã chuẩn bị ra tay thánh thiện Ngài trước mặt chư dân; và khắp cùng bờ cõi trái đất sẽ nhìn xem ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta" (Bài Đọc 1), chứ không phải chỉ riêng dân Do Thái, bằng cách, "trong những ngày sau hết đây, Ngài đã phán dạy chúng ta qua Người Con mà Ngài đã đặt làm vị thừa kế vạn vật, và cũng do bởi Người Con mà Ngài đã tác thành vũ trụ" (Bài Đọc 2), Người Con này chính là "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể" (Bài Phúc Âm), Đấng mà "mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không lấn át được sự sáng" (Bài Phúc Âm).
Cuối cùng, căn cứ vào phụng vụ Lời Chúa của từng lễ, phụng vụ Lời Chúa ở cả 3 thời điểm Nửa Đêm, Rạng Đông và Ban Ngày của Lễ Giáng Sinh cũng có một liên hệ chặt chẽ với nhau như thế này: "Ơn cứu độ xuất phát từ những người Do Thái" (Gioan 4:22), theo ý nghĩa phụng vụ Lời Chúa Lễ Nửa Đêm và Lễ Rạng Đông, nhưng lại là một ơn cứu độ phổ quát cho chung nhân loại và toàn thể vũ trụ, như ý nghĩa của phụng vụ Lời Chúa Lễ Ban Ngày. Đó là lý do diễn tiến của 3 Bài Phúc Âm từ dân Do Thái tới dân ngoại như sau:
Ở bài Phúc Âm Lễ Đêm biến cố "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) xẩy ra ở Do Thái: bao gồm thời gian (thời Hoàng Đế Rôma Cêsa Augustô đang cai trị cả dân Do Thái), đến không gian (tại quê quán của Vua Đavít là Bêlem Xứ Giuđêa) cũng như đến nhân gian (là các mục đồng canh đêm được Thiên Thần báo tin).
Ở bài Phúc Âm Lễ Rạng Đông, biến cố Giáng Sinh bắt đầu tỏ rạng hơn nữa, nhờ thành phần chứng nhân Do Thái mục đồng: "Và tất cả những người nghe, đều ngạc nhiên về điều các mục tử thuật lại cho họ... Những mục tử trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và xem thấy, đúng như lời đã báo cho họ" cho dân chúng quanh vùng.
Ở bài Phúc Âm Lễ Ban Ngày, biến cố Giáng Sinh trở thành phổ quát rạng ngời sáng tỏ như ban ngày: "Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không át được sự sáng... Ánh sáng thật sáng soi mọi người đã đến trong thế gian".
Chiều hướng Ơn Cứu Độ xuất phát từ dân Do Thái đến toàn thế giới và vũ trụ theo phụng vụ Lời Chúa của 3 thời điểm cử hành Lễ Giáng Sinh đều được phản ảnh hết sức rõ ràng nơi chung 3 Bài Đáp Ca và riêng 3 câu đáp:
"Hôm nay Ðấng Cứu Thế đã giáng sinh cho chúng ta, Người là Ðức Kitô, Chúa chúng ta (Lc 2, 11)" (Lễ Nửa Đêm), "Hôm nay sự sáng chiếu giãi trên chúng ta, và Chúa đã giáng sinh cho chúng ta" (Lễ Rạng Đông), "Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta" (Lễ Ban Ngày).
Hai câu Đáp Ca tiêu biểu nhất cho chiều hướng Ơn Cứu Độ phổ quát đã xuất phát từ dân Do Thái theo phụng vụ Lời Chúa cho 3 thời điểm khác nhau của cùng một Đại Lễ Giáng Sinh đã thực sự được tóm gọn trong câu thứ 2 và thứ 3 của Bài Đáp Ca Lễ Ban Ngày như sau:
"Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người; trước mặt chư dân, Người tỏ rõ đức công minh. Người đã nhớ lại lòng nhân hậu và trung thành để sủng ái nhà Israel" (câu 2)
"Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. Toàn thể địa cầu hãy reo mừng Chúa, hãy hoan hỉ, mừng vui và đàn ca!" (câu 3).
Là Kitô hữu, chúng ta đã thực sự lãnh nhận Ơn Cứu Độ bởi Mẹ Giáo Hội nơi Phép Rửa thanh tẩy tái sinh, chúng ta đã sống Ơn Cứu Độ này như thế nào?
Kitô hữu chúng ta có cảm thấy niềm vui vì mình đã được cứu độ hay chăng, có cảm thấy niềm vui vì mình đã được Thiên Chúa đoái thương cứu độ nơi Con của Ngài hay chăng??
Nếu chưa thì tại sao: bởi chưa thấy được tất cả ý nghĩa thiết yếu và giá trị vô cùng cao quí của Ơn Cứu Độ, hay bởi chưa cảm nghiệm được tất cả hay phần nào tình yêu vô cùng nhân hậu của Thiên Chúa đối với chung nhân loại cũng như đối với từng người chúng ta???
Nếu rồi thì Kitô hữu chúng ta, nhờ được gặp gỡ Chúa Kitô nơi Phép Rửa, nơi Bí Tích Hòa Giải, nơi Bí Tích Thánh Thể, nơi cảm nghiệm thần linh trong cuộc đời của mình, bằng một đời sống nội tâm như Mẹ Maria trong Bài Phúc Âm Lễ Rạng Đông: "ghi nhớ tất cả những sự việc đó, và suy niệm trong lòng", mà nhờ cuộc gặp gỡ thần linh này bản thân của chúng ta được biến đổi, đến độ chúng ta không thể nào không loan báo Tin Mừng Giáng Sinh như các mục đồng trong Bài Phúc Âm cũng của Lễ Rạng Đông: "tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và xem thấy" hay chăng?
Thế nhưng làm sao để có được cảm nghiệm thần linh "Emmanuel - Thiên Chúa ở giữa chúng ta" (Mathêu 1:23; xem Gioan 1:14)?
Nếu Thiên Chúa là Đấng đã biết rằng loài người tạo vật vô cùng thấp hèn chúng ta không thể nào tự mình lên trời để biết được Ngài là ai và như thế nào, nhờ đó chúng ta có thể được hiệp thông thần linh với Ngài đúng như ý định tạo dựng của Ngài đối với chúng ta, nên Ngài đã phải hạ giáng xuống với chúng ta nơi Lời Nhập Thể của Ngài, Đấng "tỏ Cha ra" (Gioan 1;18), thì loài người chúng ta không cần phải vươn mình lên trời để tìm Ngài nữa, mà là cần phải hạ mình xuống, "hoán cải và trở nên như trẻ nhỏ" (Mathêu 18:3), mới có thể gặp được Ngài nơi Con Người Giêsu Kitô.
Thật vậy, Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người nghèo khổ, chúng ta không thể gặp Ngài nơi giầu sang phú quí! Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người tuân phục, chúng ta không thể nào gặp Ngài nơi kiêu căng tự ái!! Thiên Chúa nơi Lời Nhập Thể đã hạ giáng làm người phục vụ, chúng ta không thể nào gặp Ngài nơi hưởng thụ vị kỷ!!!
Tại sao Thiên Chúa lại yêu thương loài người vô cùng thấp hèn và tội lỗi chúng ta, từ hư vô mà có, chẳng là gì trước nhan Thiên Chúa vô cùng cao cả và thiện hảo như thế và đến thế, nếu không phải chỉ vì Ngài yêu thương chúng ta một cách nhưng không và vô cùng nhân hậu hay sao?
Đức Thánh Cha Phanxicô đã có được một cảm nghiệm rất chính xác rằng: "Giáng Sinh thật sự là lễ của tình thương vô cùng của Thiên Chúa" (Huấn Từ Chúc Mừng Giáng Sinh Giáo Triều Rôma, Thứ Hai 21/12/2015, và ngài đã chứng minh cảm nghiệm này của mình bằng trích dẫn lời của một vị Giáo Phụ dưới đây:)
"Còn tình thương nào cao cả lớn lao được tỏ ra cho những con người bất hạnh chúng ta hơn tình thương khiến Đấng Tạo Dựng nên các tầng trời ngự xuống giữa chúng ta, và khiến Đấng Tạo Dựng nên trái đất này mặc lấy thân xác chết chóc của chúng ta chứ? Cũng chính tình thương ấy đã khiến cho Vị Chúa này của thế giới mặc lấy bản tính của một người tôi tớ, để tự mình là bánh, Người muốn chịu đói; tự mình thỏa thuê, Người muốn chịu khát; tự mình quyền năng, Người cảm thấy yếu hèn; tự mình là ơn cứu độ, Người muốn cảm thấy được thương tích của chúng ta, và tự mình là sự sống, Người muốn chết đi. Người làm tất cả những điều ấy để làm dịu đi cái đói của chúng ta, làm nhẹ bớt niềm trông mong của chúng ta, để kiên cường nỗi yếu hèn của chúng ta, để tẩy xóa tội lỗi của chúng ta và để thắp lên đức bác ái của chúng ta" (Thánh Âu Quốc Tinh: Sermo CCVII, 1 [PL 38, 1042]).
Một trong những cảm nghiệm sâu xa thấm thía nhất về mầu nhiệm nhập thể và giáng sinh có thể nói là chính yếu và tiêu biểu nhất của Công Đồng Chung Vaticanô II, đã được Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, một triết gia về nhân bản, trích dẫn phải nói là nhiều nhất đó là câu sau đây trong Hiến Chế Mục Vụ về Giáo Hội "Vui Mừng và Hy Vọng - Gaudium et Spes", đoạn 22:
"Thực vậy, mầu nhiệm về con người chỉ thực sự được sáng tỏ trong mầu nhiệm Ngôi Lời nhập thể. Bởi vì Adam con người đầu tiên đã là hình bóng của Adam sẽ đến, là Chúa Kitô. Chúa Kitô, Adam mới, trong khi mạc khải về Chúa Cha và tình yêu của Ngài, đã cho con người biết rõ về chính con người và tỏ cho họ biết thiên chức rất cao cả của họ... Là 'hình ảnh của Thiên Chúa vô hình' (Col 1,15), chính Người là con người hoàn hảo đã trả lại cho con cháu của Adam hình ảnh Thiên Chúa đã bị tội nguyên tổ làm sai lệch. Bởi vì nơi Người bản tính nhân loại đã được mặc lấy chứ không bị tiêu diệt, do đó chính nơi chúng ta nữa bản tính ấy cũng được nâng lên tới một phẩm giá siêu việt. Bởi vì, chính Con Thiên Chúa khi nhập thể, một cách nào đó đã kết hợp với tất cả mọi người. Người đã làm việc với bàn tay con người, đã suy nghĩ bằng trí óc con người, đã hành động với ý chí con người, đã yêu mến bằng quả tim con người. Sinh bởi trinh nữ Maria, Người đã thực sự trở nên một người giữa chúng ta, giống chúng ta mọi sự, ngoại trừ tội lỗi".
Lời Cầu và
Lời Nguyện Phụng Vụ Giờ Kinh Sách Lễ Giáng Sinh
Ðức Kitô đã rời bỏ địa vị ngang hàng cùng Thiên Chúa, để mặc lấy phận làm nô lệ và chịu thử thách trăm bề như chúng ta, ngoại trừ tội lỗi. Ta hãy tha thiết nguyện xin Người:
Chúa giáng sinh cứu chuộc loài người,
xin phù hộ chúng con.
Lúc vào đời, Chúa khai mạc một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên các ngôn sứ đã loan báo thuở xưa, - xin cho Giáo Hội Chúa luôn tươi trẻ, hầu thích nghi với mọi thời đại.
Chúa đã mang thân xác yếu hèn của nhân loại, - xin làm cho người mù được thấy, kẻ đau yếu mau lành, tâm hồn đau khổ được an vui.
Chúa sinh ra trong cảnh nghèo hèn, xin ủi an kẻ cơ bần đói rách.
Chúa giáng sinh đem hoan lạc đến cho mọi người vì phúc trường sinh Chúa đã hứa, - xin cho những ai đang hấp hối được vui mừng và hy vọng đạt tới quê Trời.
Chúa xuống trần gian để dẫn đưa mọi người về Thiên Quốc, - xin cho những kẻ đã qua đời được chung hưởng vinh quang với Chúa.
Lạy Chúa, hằng năm Chúa khơi dậy trong lòng chúng con niềm hoan hỷ trông chờ ơn cứu độ. Giờ đây, chúng con đang vui vẻ đón mừng Con Một Chúa đến cứu chuộc chúng con, thì ngày sau, khi thấy Người đến xét xử, xin cho chúng con khỏi run sợ hãi hùng. Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa Cha, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn đời.
26/12
Lễ Thánh Stephano Tử Đạo
Lời Chúa
Bài Ðọc I: Cv 6,8-10
"Kìa tôi xem thấy trời mở ra"
Bài trích sách Tông Ðồ Công Vụ.
Trong những ngày đó, Têphanô đầy ân sủng và sức mạnh, làm nên những điều kỳ diệu và những phép lạ cả thể trong dân.
Bấy giờ, có nhóm người kia, thuộc Hội đường, mệnh danh là "của những người Tự Do, người Xirênê và Alexandria", và những người khác từ xứ Cilicia và Á đông, đã nổi dậy.
Họ tranh luận với Têphanô, nhưng họ không thể đương đầu với sự khôn ngoan và Thánh Thần vẫn giúp cho ông nói.
Nghe ông nói, họ phát điên lên trong lòng, và họ nghiền răng phản đối ông.
Nhưng Têphanô, đầy Thánh Thần, nhìn lên trời, đã xem thấy vinh quang của Thiên Chúa, và Ðức Giêsu đứng bên hữu Thiên Chúa.
Ông đã nói rằng:
"Kìa, tôi xem thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa".
Bấy giờ họ lớn tiếng kêu la và bịt tai lại, và họ nhất tề xông vào ông.
Khi lôi ông ra ngoài thành, họ ném đá ông.
Và các nhân chứng để áo của họ dưới chân một người thanh niên tên là Saolê.
Rồi họ ném đá Têphanô, đang lúc ông cầu nguyện rằng:
"Lạy Chúa Giêsu, xin đón nhận tâm hồn tôi".
Thế rồi ông quì gối xuống, lớn tiếng kêu lên rằng:
"Lạy Chúa, xin đừng trách cứ họ về tội lỗi nầy".
Nói xong câu đó, ông đã an giấc trong Chúa.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv. 30,3cd 4, 6ab và 8a, 17 và 21ab
Ðáp: Lạy Chúa, tôi xin phó mạng sống tôi trong tay Chúa.
Xướng 1) Xin Chúa nên núi đá tôi nương náu, và nên thành trì cứu thoát tôi, bởi Chúa là núi đá và là thành trì của tôi, vì danh Chúa, xin dẫn đàng chỉ lối cho tôi. - Ðáp.
2) Tôi phó mạng sống tôi trong tay Chúa, Lạy Chúa là Thiên Chúa trung tín, xin cứu thoát tôi.
3) Còn tôi, tôi trông cậy nơi Chúa, tôi hân hoan vui mừng vì lòng từ bi Chúa. - Ðáp.
4) Xin Chúa tỏ mặt nhân lành với tôi tớ Chúa, và lấy lòng thương xót Chúa cứu thoát tôi. Chúa che chở những ai nấp dưới nhan thánh Chúa khỏi mưu chước của loài người. Chúa giấu họ trong nhà Chúa khỏi miệng lưỡi gian ngoa. - Ðáp.
Alleluia: Tv. 117, 26a và 27a
Alleluia, alleluia - Chúc tụng Ðấng nhân danh Chúa mà đến; Chúa là Thiên Chúa đã soi sáng chúng ta. Alleluia.
Phúc Âm: Mt 10,17-22
"Không phải chúng con nói, nhưng là Thánh Thần của Chúa Cha"
Bài trích Phúc âm theo Thánh Matthêô.
Ngày ấy, Chúa Giêsu phán cùng các Tông đồ rằng:
"Chúng con hãy coi chừng người đời.
Họ sẽ nộp chúng con cho công nghị, họ sẽ đánh đòn chúng con nơi hội đường.
Vì Ta, chúng con sẽ bị điệu đến trước vua quan, để làm chứng trước mặt họ và các dân.
Nhưng khi người ta nộp chúng con, chúng con chớ lo lắng phải nói sao và nói gì, vì không phải chúng con nói, nhưng là Thánh Thần của Chúa Cha chúng con sẽ nói thay cho.
Anh sẽ nộp em cho người ta giết, cha sẽ nộp con, con cái chống đối cha mẹ và làm cha mẹ phải chết.
Vì Ta, chúng con sẽ bị mọi người ghét bỏ, nhưng kẻ nào bền chí đến cùng, sẽ được cứu rỗi.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel Huyết Chứng
Theo lịch trình phụng niên, ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh ngày 25/12 là Lễ Thánh Stephano Tử Đạo, 26/12, trước cả Lễ Tông Đồ Gioan 27/12 là "người môn đệ được Chúa Giêsu yêu" (Gioan 19:26; 20:2; 21:7,20).
Phải chăng 2 vị thánh này được Giáo Hội cố ý sắp xếp lễ kính vào hai ngày ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh, căn cứ vào phụng vụ Lời Chúa cho mỗi lễ kính từng vị, bởi vì hai vị là hai nhân chứng liên quan đến Ngôi Vị có hai bản tính của Chúa Giêsu: Thánh Stephanô là nhân chứng về nhân tính của Chúa Kitô và Thánh Gioan Tông Đồ là nhân chứng về thần tính của Người.
Đúng thế, Sách Tông Vụ trong Bài Đọc 1 hôm nay đã thuật lại chẳng những lời chứng của vị phó tế tử đạo tiên khởi về nhân tính của Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa Làm Người, là: "Kìa, tôi xem thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa", mà còn việc chứng của ngài nữa: "Lạy Chúa, xin đừng trách cứ họ về tội lỗi nầy", một hành động tha thứ cho kẻ sát hại mình như chính Chúa Kitô đã thực hiện trên cây thập tự giá (xem Luca 23:34).
Nếu Chúa Kitô giáng sinh làm người là "để tỏ Cha ra" (Gioan 1:18) nơi bản thân của Người là hiện thân đích thực của tình thương Thiên Chúa, qua lời nói và việc làm của Người, nhất là qua cuộc Vượt Qua của Người, thì Vị Phó Tế Tử Đạo tiên khởi Stephano trong lịch sử Kitô giáo được Giáo Hội kính ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh đây thật sự là phản ảnh trung thực và sống động về Người.
Thị kiến của vị tử đạo trước cơn hận tức đến tột độ của thành phần đám đông đối phương và ngay trước khi ngài bị ném đá chết: "Kìa, tôi xem thấy trời mở ra, và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa" đã cho thấy ngài quả thực, đúng như Sách Tông Vụ trong Bài Đọc 1 hôm nay ghi nhận: "đầy ân sủng và sức mạnh, làm nên những điều kỳ diệu và những phép lạ cả thể trong dân" và "đầy Thánh Thần, nhìn lên trời, đã xem thấy vinh quang của Thiên Chúa, và Ðức Giêsu đứng bên hữu Thiên Chúa".
Tức là thánh nhân đã đạt đến tầm mức kết hiệp nên một với Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa đã hóa thân làm người và đang ở bên hữu Cha, Đấng cũng đã sai Thánh Thần của Người từ Cha xuống trên Giáo Hội là chứng nhân của Người trên thế gian này cho tới tận cùng trái đất (xem Tông Vụ 1:8), qua các phần tử của Giáo Hội mà Vị Thánh Phó Tế Tử Đạo Stephano là chứng nhân tiêu biểu và tiên khởi.
Thế nhưng, để đạt tới trình độ thực sự trở thành chứng nhân trung thực và sống động của Chúa Kitô và cho Chúa Kitô, Vị Thiên Chúa đã hóa thân làm người, bất cứ một Kitô hữu môn đệ nào của Người nói chung và Thánh Stephanô nói riêng cũng cần phải tuyệt đối tin tưởng vào Người, tức để cho Người hoàn toàn chiếm đoạt và sống trong mình, như thể "sự sống mà tôi đang sống không phải là tôi sống nữa song Chúa Kitô sống trong tôi" (Galata 2:20), nhờ đó họ mới có cùng một tâm tình, tác hành và phản ứng như Chúa Kitô và với Chúa Kitô.
Lòng tin tưởng nơi các môn đệ của Chúa Kitô và của các môn đệ Người được tỏ ra rõ ràng nhầt và mãnh liệt nhất là khi các vị bị bách hại và sát hại nhưng vẫn cương quyết trung thành với Người cho đến cùng, theo đúng như những lời cảnh báo và trấn an của chính Chúa Kitô trong bài Phúc Âm hôm nay:
"Chúng con hãy coi chừng người đời. Họ sẽ nộp chúng con cho công nghị, họ sẽ đánh đòn chúng con nơi hội đường. Vì Ta, chúng con sẽ bị điệu đến trước vua quan, để làm chứng trước mặt họ và các dân. Nhưng khi người ta nộp chúng con, chúng con chớ lo lắng phải nói sao và nói gì, vì không phải chúng con nói, nhưng là Thánh Thần của Chúa Cha chúng con sẽ nói thay cho. Anh sẽ nộp em cho người ta giết, cha sẽ nộp con, con cái chống đối cha mẹ và làm cha mẹ phải chết. Vì Ta, chúng con sẽ bị mọi người ghét bỏ, nhưng kẻ nào bền chí đến cùng, sẽ được cứu rỗi".
Bài Đáp Ca hôm nay là một tâm tình tin tưởng của thành phần chứng nhân như Thánh Stephano, Vị Tử Đạo tiên khởi của Giáo Hội Chúa Kitô:
1) Xin Chúa nên núi đá tôi nương náu, và nên thành trì cứu thoát tôi, bởi Chúa là núi đá và là thành trì của tôi, vì danh Chúa, xin dẫn đàng chỉ lối cho tôi.
2) Tôi phó mạng sống tôi trong tay Chúa, Lạy Chúa là Thiên Chúa trung tín, xin cứu thoát tôi.
3) Còn tôi, tôi trông cậy nơi Chúa, tôi hân hoan vui mừng vì lòng từ bi Chúa.
4) Xin Chúa tỏ mặt nhân lành với tôi tớ Chúa, và lấy lòng thương xót Chúa cứu thoát tôi. Chúa che chở những ai nấp dưới nhan thánh Chúa khỏi mưu chước của loài người. Chúa giấu họ trong nhà Chúa khỏi miệng lưỡi gian ngoa.
27/12
Lễ Thánh Gioan Tông Đồ
Lời Chúa
Bài Ðọc I: 1 Ga 1, 1-4
"Chúng tôi loan truyền cho anh em điều chúng tôi đã nghe và đã thấy".
Bắt đầu thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Các con thân mến, điều đã có từ thuở ban sơ, điều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã thấy tận mắt, điều chúng tôi đã ngắm nhìn và tay chúng tôi đã sờ đến về Ngôi Lời hằng sống: là sự sống đã tỏ hiện, và chúng tôi đã từng thấy, chúng tôi làm chứng và chúng tôi loan truyền cho các con sự sống đời đời đã có nơi Chúa Cha và đã tỏ hiện cho chúng ta. Ðiều chúng tôi đã thấy và đã nghe, thì chúng tôi loan truyền cho các con, để các con hiệp nhất với chúng tôi, và chúng ta hiệp nhất với Chúa Cha và với Chúa Giêsu Kitô, Con của Người. Chúng tôi viết các điều này để các con vui mừng và niềm vui của các con được trọn vẹn.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 96, 1-2. 5-6. 11-12
Ðáp: Người hiền đức, hãy vui mừng trong Chúa (c. 12a).
Xướng: 1) Chúa hiển trị, địa cầu hãy hân hoan, hải đảo muôn ngàn, hãy mừng vui. Mây khói và sương mù bao toả chung quanh, công minh chính trực là nền kê ngai báu. - Ðáp.
2) Núi non vỡ lở như mẩu sáp trước thiên nhan, trước thiên nhan Chúa tể toàn cõi đất. Trời xanh loan truyền sự công minh Chúa, và chư dân được thấy vinh hiển của Người. - Ðáp.
3) Sáng sủa bừng lên cho người hiền đức, và niềm hoan hỉ cho kẻ lòng ngay. Người hiền đức, hãy vui mừng trong Chúa và hãy ca tụng thánh danh Người. - Ðáp.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Chúng con ca ngợi Chúa là Thiên Chúa; lạy Chúa, ca đoàn vinh quang của các tông đồ ca ngợi Chúa. - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 20, 2-8
"Môn đệ kia chạy nhanh hơn Phêrô và đến mộ trước ông".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Ngày thứ nhất trong tuần, Maria Mađalêna chạy đến gặp Simon Phêrô và môn đệ kia mà Chúa Giêsu yêu, bà nói: "Người ta đã lấy xác Chúa khỏi mộ rồi, chúng tôi không biết họ để đâu".
Bấy giờ Phêrô ra đi với môn đệ kia đến mộ. Cả hai cùng chạy, nhưng môn đệ kia chạy nhanh hơn Phêrô và đến mộ trước ông. Cúi nhìn vào, người môn đệ đó thấy tấm khăn liệm xác hãy còn, nhưng không vào. Bấy giờ Simon Phêrô theo sau cũng đến, và đi vào trong mộ, thấy khăn liệm xác còn đó, và khăn che mặt để trên phía đầu Người, không để chung với khăn liệm xác, nhưng đã cuốn riêng để vào một chỗ.
Bấy giờ môn đệ đã đến trước cũng vào; ông đã thấy và đã tin.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Bao giờ cũng thế, năm nào cũng vậy, theo sự sắp xếp đầy ý nghĩa của Giáo Hội, Lễ Thánh Gioan Tông Đồ luôn được Giáo Hội cử hành vào ngày 27/12 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, một trong 5 thánh lễ Giáo Hội cố ý sắp xếp vào Tuần Bát Nhật Giáng Sinh: Lễ Thánh Stephano Tử Đạo ngày 26/12, ngày 27/12 Lễ Thánh Gioan Tông Đồ, 28/12 Lễ Các Thánh Anh Hài, Lễ Thánh Gia vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật (nếu không có Chúa Nhật này, như năm 2016, vì Chúa Nhật cuối Tuần Bát Nhật chính là ngày 1-1, Lễ Mẹ Thiên Chúa, thì mừng vào ngày 30/12), và Lễ Mẹ Thiên Chúa 1/1 ngày cuối cùng của Tuần Bát Nhật. Tất cả đều ở bậc Lễ Kính (có Kinh Vinh Danh), trừ Lễ Mẹ Thiên Chúa ở bậc lễ trọng buộc.
Vấn đề được đặt ra ở đây là tại sao Lễ Thánh Gioan Tông Đồ lại được Giáo Hội sắp xếp vào Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, nhất là tại sao vị tông đồ tự nhận mình là "người môn đệ được Chúa Giêsu yêu" này (xem Gioan 13:23; 19:26; 20:2; 21:7), có nghĩa là gần gũi nhất hay thân mật nhất với Chúa Kitô như thế, mà Giáo Hội vẫn cử hành lễ kính ngài sau lễ kính Phó Tế Tử Đạo Tiên Khởi Stephano?
Trước hết, về lý do tại sao Lễ Thánh Gioan Tông Đồ lại được Giáo Hội sắp xếp vào Tuần Bát Nhật Giáng Sinh là bởi vì vị tông đồ này, vị tông đồ khẳng định rằng thành phần "không công nhận Chúa Kitô sinh ra bởi xác thịt" (2Gioan 7) là phản kitô, đã tin Chúa Kitô Phục Sinh ngay vừa khi thấy dấu chứng phục sinh, so với tông đồ Phêrô, như được chính ngài thuật lại trong bài Phúc Âm hôm nay:
"Bấy giờ Phêrô ra đi với môn đệ kia đến mộ. Cả hai cùng chạy, nhưng môn đệ kia chạy nhanh hơn Phêrô và đến mộ trước ông. Cúi nhìn vào, người môn đệ đó thấy tấm khăn liệm xác hãy còn, nhưng không vào. Bấy giờ Simon Phêrô theo sau cũng đến, và đi vào trong mộ, thấy khăn liệm xác còn đó, và khăn che mặt để trên phía đầu Người, không để chung với khăn liệm xác, nhưng đã cuốn riêng để vào một chỗ. Bấy giờ môn đệ đã đến trước cũng vào; ông đã thấy và đã tin".
Tin Chúa Kitô phục sinh từ trong kẻ chết, từ trong một thân xác đã thật sự chết như chính mắt ngài đã chứng kiến thấy khi được đứng kề thập giá Chúa Kitô với Mẹ Chúa Giêsu (xem Gioan 19:25), chính là tin "Chúa Kitô đã đến trong xác thịt". Và chỉ có duy một mình người môn đệ được Chúa Giêsu yêu này (trong tất cả tông đồ đoàn) mới đích thân thấy được, nếu không muốn nói được tham dự một phần nào vào Cuộc Vượt Qua của Chúa Kitô, một cuộc vượt qua từ cõi chết (trên Đồi Canvê) sang cõi sống (trong ngôi mộ trống), mà cũng chỉ có mình ngài mới có thể minh chứng và loan truyền Tin Mừng Sự Sống là những gì chính ngài đã viết trong đoạn mở đầu Phúc Âm của ngài ở Bài Đọc 1 hôm nay rằng:
"Ðiều vẫn có ngay từ lúc khởi đầu, điều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã thấy tận mắt, điều chúng tôi đã chiêm ngưỡng, và tay chúng tôi đã chạm đến, đó là Lời sự sống. Quả vậy, sự sống đã trở nên hữu hình, Chúng tôi đã thấy và làm chứng, chúng tôi loan báo cho anh em sự sống đời đời: sự sống ấy vẫn hướng về Chúa Cha và nay đã được tỏ bày cho chúng tôi. Ðiều chúng tôi đã thấy và đã nghe, chúng tôi loan báo cho cả anh em nữa, để chính anh em cũng được hiệp thông với chúng tôi, mà chúng tôi thì hiệp thông với Chúa Cha và với Ðức Giêsu Kitô, Con của Người".
Sau nữa, về lý do tại sao vị tông đồ tự nhận mình là "người môn đệ được Chúa Giêsu yêu" này (xem Gioan 13:23; 19:26; 20:2; 21:7), có nghĩa là gần gũi nhất hay thân mật nhất với Chúa Kitô như thế, mà Giáo Hội vẫn cử hành lễ kính ngài sau lễ kính Phó Tế Tử Đạo Tiên Khởi Stephano, là vì được sắp xếp sau không có nghĩa là kém hơn, như trường hợp loài người được tạo dựng sau cùng vào ngày thứ sáu trong 6 ngày tạo dựng chẳng những không phải là loài kém nhất mà lại là loài nhất đẳng tạo vật được Thiên Chúa dựng nên.
Thế nhưng, nếu Thánh Gioan Tông Đồ, theo vai trò của ngài liên quan đến Mầu Nhiệm Giáng Sinh của Chúa Kitô thật sự là hơn Thánh Stephano Phó Tế Tử Đạo Tiên Khởi thì hơn ở chỗ nào?
Vẫn biết Phó Tế Stephano Tử Đạo Tiên Khởi không phải là tông đồ như Thánh Gioan nhưng tự việc tử đạo của ngài cũng cho thấy về tinh thần ngài quả thực là tông đồ của Chúa Kitô, vì tông đồ theo nghĩa Hy Lạp là làm chứng. Vị phó tế này tuy không được đích thân chứng kiến thấy Chúa Kitô khổ giá và tử nạn như Thánh Gioan Tông Đồ, nhưng nếu ngài không hiệp nhất nên một với Chúa Kitô thì ngay trước khi chết ngài sẽ không được thị kiến thấy nhân tính của Chúa Kitô nơi hình ảnh "Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa", và đồng thời ngài cũng không thể nào có một tác động giống hệt Chúa Kitô trước khi chết bởi tay kẻ thù mình là tác động xin tha cho kẻ thù của mình, như Bài Đọc 1 ở Sách Tông Vụ hôm qua cho thấy.
Tuy nhiên, dầu sao vị phó tế tử đạo tiên khởi này cũng chỉ được xem thấy và làm chứng cho một Chúa Kitô đến trong xác thịt bằng chính máu của mình, còn Thánh Gioan Tông Đồ được hơn ở chỗ tham dự vào chính biến cố Vượt Qua, đến độ, có thể nói chính vì đã tử đạo vì yêu với tất cả đớn đau đến tột cùng trước cuộc khổ giá của Thày vào chính lúc được thông phần ấy mà chỉ một mình ngài trong tông đồ đoàn là không tử đạo bằng máu của bản thân mà thôi.
Chưa hết, Thánh Gioan Tông Đồ còn hơn vị phó tế tử đạo tiên khởi ở chỗ người môn đệ được Chúa Giêsu yêu này đã thị kiến thấy, qua thị kiến Khải Huyền, vương quốc của Thiên Chúa trị đến, như được chính Chúa Giêsu ám chỉ về ngài qua câu nói: "có mấy người trong các con ở đây sẽ không chết cho tới khi thấy Con Người đến trong vương quốc của Người" (Mathêu 16:28; xem Marco 9:1; Luca 9:27).
Căn cứ vào nội dung của Phúc Âm thứ tư, so với bộ Phúc Âm Nhất Lãm 3 cuốn trước đó, thì phải nói rằng tác giả của cuốn Phúc Âm thứ tư này thật sự đã được chiêm nghiệm thần tính của Thiên Chúa nơi Chúa Giêsu Kitô, một thần tính được Chúa Kitô là "Lời đã hóa thành nhục thể" (Gioan 1:14), "hằng ở cùng Cha tỏ Cha ra" (Gioan 1:18), như "ánh sáng thế gian... ánh sáng sự sống" (Gioan 8:12).
Tuy nhiên, theo dự án thần linh cứu độ của Thiên Chúa thì tất cả đều bổ túc cho nhau. Bởi thế, có thế nói, Thánh Gioan Tông Đồ và Thánh Stephano Phó Tế Tử Đạo Tiên Khởi được Giáo Hội sắp xếp về phụng vụ như thể song song với nhau và bổ túc cho nhau. Lễ kính Thánh Stephano là vị tử đạo làm chứng cho một Chúa Kitô đến trong xác thịt, còn Thánh Gioan Tông Đồ là người môn đệ làm chứng cho "Lời hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta, và chúng ta đã được thấy vinh hiển của Người, vinh hiển của Người Con duy nhất đến từ Cha, đầy ân sủng và chân lý" (Gioan 1:14).
28/12
Lễ Các Thánh Anh Hài
Lời Chúa
Bài Ðọc I: 1 Ga 1, 5 - 2,2
"Máu Chúa Giêsu Kitô rửa chúng tôi sạch mọi tội lỗi".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Các con thân mến, đây là sứ điệp chúng tôi nhận được bởi Chúa, và chúng tôi loan truyền cho các con: Thiên Chúa là sự sáng và nơi Người không có sự tối tăm nào. Nếu chúng tôi nói rằng chúng tôi thông hảo với Người, mà chúng tôi đi trong đường tối tăm, thì chúng tôi nói dối, và chúng tôi không thực thi chân lý. Nếu chúng tôi đi trong ánh sáng, cũng như chính Người ở trong ánh sáng, thì chúng tôi có sự thông hảo với nhau; và máu Chúa Giêsu Kitô Con Người rửa chúng tôi sạch mọi tội lỗi.
Nếu chúng tôi nói rằng mình không có tội, thì chúng tôi lừa dối mình, và trong người chúng tôi không có chân lý. Nếu chúng tôi xưng tội mình ra, thì Người là Ðấng trung thành và công chính, sẽ tha tội cho chúng tôi, và rửa sạch chúng tôi khỏi điều gian ác. Nếu chúng tôi nói rằng chúng tôi không phạm tội, thì chúng tôi coi Người là kẻ nói dối, và lời của Người không ở trong chúng tôi.
Các con thân mến, cha viết những điều này cho các con, để các con đừng phạm tội, nhưng nếu có ai phạm tội, thì chúng ta có Ðức Giêsu Kitô, Ðấng công chính làm trạng sư nơi Ðức Chúa Cha. Chính Người là của lễ đền tội chúng ta, không nguyên đền tội chúng ta mà thôi, nhưng còn đền tội cho cả thế gian.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 123, 2-3. 4-5. 7b-8
Ðáp: Hồn chúng tôi như chim non, thoát khỏi lưới dò của người gài bẫy bắt chim (c. 7a).
Xướng: 1) Nếu như Chúa không che chở chúng tôi, khi thiên hạ cùng chúng tôi gây hấn, bấy giờ người ta đã nuốt sống chúng tôi rồi, khi họ bừng bừng giận dữ chúng tôi. - Ðáp.
2) Bấy giờ nước cả đã lôi cuốn mất, trào lưu đã ngập lút con người chúng tôi, bấy giờ sóng cả kiêu hùng đã ngập lút chúng tôi. - Ðáp.
3) Lưới dò đã đứt gãy, và chúng tôi đã thoát thân. Ơn phù trợ chúng tôi ở nơi danh Chúa, là Ðấng tạo thành trời đất. - Ðáp.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Chúng con ca ngợi Chúa là Thiên Chúa; tinh binh các Ðấng Tử Ðạo ca ngợi Chúa. - Alleluia.
Phúc Âm: Mt 2, 13-18
"Hêrôđê giết hết các con trẻ ở Bêlem".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi các đạo sĩ ra đi, thiên thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo ông: "Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông, vì Hêrođê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người". Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai-cập đang lúc ban đêm. Ông ở lại đó cho tới khi Hêrođê băng hà, hầu làm trọn điều Chúa dùng miệng tiên tri mà phán rằng: "Ta gọi con Ta ra khỏi Ai-cập".
Bấy giờ Hêrođê thấy mình bị các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đã cặn kẽ hỏi các đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đã nói: Tại Rama, người ta nghe tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel Anh Hài
Cũng vẫn theo lịch trình phụng niên thì sau Lễ Thánh Stephanô 26/12 và Lễ Thánh Gioan Tông Đồ 27/12 là đến Lễ Các Thánh Anh Hài 28/12, một bộ ba lễ được Giáo Hội cố ý xếp trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh và ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh.
Biến cố các trẻ em Do Thái vô tội bị sát hại được Giáo Hội mừng kính hôm nay như Các Thánh Anh Hài, những em bé đã chết thay cho Hài Nhi Giêsu và chết vì Hài Nhi Giêsu, đã được Thánh ký Mathêu thuật lại trong Bài Phúc Âm hôm nay như sau:
"Khi các đạo sĩ ra đi, thiên thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo ông: 'Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông, vì Hêrođê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người'. Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai-cập đang lúc ban đêm. Ông ở lại đó cho tới khi Hêrođê băng hà, hầu làm trọn điều Chúa dùng miệng tiên tri mà phán rằng: 'Ta gọi con Ta ra khỏi Ai-cập'.
"Bấy giờ Hêrođê thấy mình bị các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đã cặn kẽ hỏi các đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đã nói: Tại Rama, người ta nghe tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa".
Căn cứ vào bài Phúc Âm được Thánh ký Mathêu thuật lại trên đây thì thời điểm các Thánh Anh Hài bị Vua Hêrôđê sát hại vào khoảng sau thời gian 2 năm Hài Nhi Giêsu được hạ sinh ở Bêlem. Nghĩa là Hài Nhi Giêsu sau khi được hạ sinh vẫn còn ở Belem chứ không trở về Nazarét ngay.
Chắc có lẽ vì Người còn non nớt nên cha mẹ của Người không muốn Người phải sớm bị gian nan khốn khó cùng với cha mẹ từ Belem ở miền nam nước Do Thái để vượt khoảng đường trường 70 - 80 dặm (120 cây số từ Nazarét tới Giêrusalem và 10 cây số từ Giêrusalem tới Belem) đi bộ trở về Nazarét ở miền bắc nước Do Thái, với một thời gian cả tuần lễ lâu la, phải đi từ từ chầm chậm vì có con thơ.
Và như thế, thời gian ba chiêm vương gia Đông phương đến bái thờ Người tại Belem phải xẩy ra mãi sau này, chứ không ngay sau khi Người được hạ sinh mấy ngày hay mấy tuần hoặc mấy tháng, mà có thể là cả năm hay hơn vậy nữa, vì đường đi vừa dài lại vừa bị lạc.
Chắc chắn bấy giờ, khi ba chiêm vương gia Đông phương này tới thì Hài Nhi Giêsu không còn ở ngoài hang lừa máng cỏ bất đắc dĩ như chính đêm Người được hạ sinh nữa, mà là ở một nơi nào đó, như trọ nhờ ở nhà của một người có lòng hảo tâm nào đó thuộc khu vực Belem chẳng hạn. Đó là lý do, Thánh ký Mathêu cho biết là "khi tiến vào nhà, họ thấy con trẻ với Mẹ của Người" (Mathêu 2:11).
Thế nhưng, dù cha mẹ trần gian của Con Trẻ Thần Linh có chăm lo gìn giữ cho Người không vội trở về nhà của ông bà ở Nazarét xa xôi, Cha trên trời của Người, Đấng đã sai Người, lại bắt Ngôi Con nhập thể làm người của Ngài phải trải qua một khoảng đường còn xa xôi vất vả hơn khoảng cách từ Belem về Nazarét nữa, tức là từ Belem sang Ai Cập, về hướng Tây Nam, trải qua một khoảng đường dài hơn gấp đôi (175 dặm hay 281.6 cây số): từ Belem đến biên giới Ai Cập là 75 dặm (hay 120.7 cây số), và từ biên giới Ai Cập đến khu vực chung sống của dân Do Thái ở Ai Cập là 100 dặm (hay 160.9 cây số).
Về lý do tại sao Thánh Gia phải chạy trốn, Phúc Âm đã cho biết: - là vì Vua Hêrôđê tìm sát hại Con Trẻ, và tại sao Vua Hêrôđê lại tìm giết Hài Nhi Giêsu - là vì Người là "vua của người Do Thái mới sinh" (Mathêu 2:2), theo như ba chiêm vương gia dò hỏi ở Giêrusalem sau khi các vị bị lạc mất ngôi sao lạ để biết nơi mà "đến triều bái Người" (Mathêu 2:2).
Phải chăng nhân vật Hêrôđê tìm sát hại Hài Nhi Giêsu ấy là tên phản kitô đầu tiên trong lịch sử loài người, một con người chủ trương "không chấp nhận Chúa Kitô đến trong xác thịt" (xem 2Gioan 7 và 1Gioan 2:22), hoàn toàn phản ảnh tinh thần và đường lối của Con Khủng Long ngay từ ban đầu: "Bấy giờ Con Rồng đứng trước người nữ sắp sinh con rình chực nuốt người con của người nữ khi bé được sinh ra" (Khải Huyền 12:4).
Vấn đề được đặt ra ở đây là tại sao trong biến cố thoát chạy này Thánh Gia không chọn con đường gần (từ Belem về Nazarét) mà là con đường xa (từ Belem sang Ai Cập) để trốn chạy Vua Hêrôđê như thế? Tất nhiên là vì lệnh báo của trời cao qua giấc mộng của Thánh Giuse, như bài Phúc Âm cho biết, và cũng theo cùng bài Phúc Âm hôm nay, thì chỉ sau khi sang Ai Cập rồi Thánh Gia mới về Nazarét. Thế nhưng tại sao Thiên Chúa lại cố ý muốn chung Thánh Gia và Con của Ngài sang Ai Cập trước khi trở về Nazarét??
Tại vì để cho Lời Kinh Thánh được nên trọn, như bài Phúc Âm hôm nay cho biết: "Ta đã gọi Con Ta ra khỏi Ai Cập" (Hosea 11:1). Vì Ai Cập là nơi dân Do Thái đã sống cuộc đời làm tôi kéo dài 430 năm (xem Xuất Hành 12:40) từ khi gia đình 70 người của tổ phụ Giacóp vì nạn đói hoành hành đã phải sang lánh nạn dưới thời quan đệ nhị Giuse, người con trai thứ 11 của vị tổ phụ này (xem Khởi Nguyên 3 đoạn 45, 46 và 47). Chính Thiên Chúa đã muốn đại gia đình của vị tổ phụ này sang Ai Cập, sống nhờ đất nước này mà phát triển về dân số để thành như một quốc gia, sau đó chính Ngài sẽ mang họ về mảnh đất mà Ngài đã hứa cùng tổ phụ Abraham (xem Khởi Nguyên 46:3-4; 12:7).
Ngoài ra, nếu biến cố "Ta gọi con Ta ra khỏi Ai Cập" liên quan đến sự kiện các con trai đầu lòng của dân Ai Cập bị thiên thần sát hại vào ban đêm thế nào thì các bé trai ở Belem cũng bị Vua Hêrôđê sát hại, khiến Hài Nhi Giêsu phải lánh sang Ai Cập cho tới khi được gọi ra khỏi đất Ai Cập, qua mộng báo cho dưỡng phụ Giuse của Người (xem Mathêu 2:19), để trở về đất Do Thái như thể mang dân Ai Cập về nguồn cứu độ của và với dân Do Thái vậy.
Thế nhưng, để thực hiện một biến cố cho Lời Kinh Thánh được nên trọn như thế, biến cố "Ta gọi con ta ra khỏi Ai Cập", mà chẳng lẽ cần đến bao nhiêu là mạng sống hài nhi vô tội hay sao? Chỉ cần Thiên Thần báo mộng cho Thánh Giuse là Thiên Chúa muốn Thánh Gia sang Ai Cập một thời gian rồi trở về Nazarét cũng được vậy, đâu cần phải liên quan đến mạng sống của bằng ấy hài nhi. Tuy nhiên, biến cố các hài nhi ở Belem bị sát hại cũng là biến cố cần phải nên trọn theo Lời Thánh Kinh như trong bài Phúc Âm hôm nay cho biết: "Tại Rama, người ta nghe tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa" (Giêrêmia 31:15).
Như thế, biến cố Vua Hêrôđê tìm sát hại Chúa Giêsu, khiến Người phải trốn sang Ai Cập, và vì thế các hài nhi khác bị giết chết thay cho Người hoàn toàn là do Thiên Chúa sắp xếp theo ý định thần linh đầy mầu nhiệm của Ngài, một mầu nhiệm liên quan đến cả phần rỗi của dân Do Thái lẫn dân ngoại. Ở chỗ, máu của các hài nhi đổ ra thay cho Hài Nhi Giêsu, Đấng Thiên Sai Cứu Thế, xuất thân từ đất nước và dân tộc Do Thái nhưng để cứu độ toàn thể nhân loại bằng giá máu mạng sống của mình, một nhân loại được tiêu biểu nơi ba vị chiêm vương gia tìm đến với Người cũng như nơi dân Ai Cập. Như thế, máu vô tội của các hài nhi Bêlem là dấu báo trước máu cứu độ trần gian của Chúa Kitô vậy.
Đáp Ca cho Thánh Ca Tin Mừng Giờ Phụng Vụ Kinh Sáng đã cảm nhận về thân phận cùng diễm phúc của các hài nhi Belem bị sát hại, chết thay cho Hài Nhi Giêsu và chết vì Hài Nhi Giêsu như sau:
Bao trẻ thơ măng sữa
chết bởi tay bạo chúa hung tàn!
Bao hài nhi vô tội
bị sát hại vì danh Ðức Kitô,
29/12
Lời Chúa
Bài Ðọc I: 1 Ga 2, 3-11
"Ai thương yêu anh em mình thì ở trong sự sáng".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Các con thân mến, chính nơi điều này mà chúng ta biết rõ được là chúng ta biết Chúa Giêsu, nếu chúng ta giữ các giới răn Người. Ai nói mình biết Người, mà không giữ giới răn Người, là kẻ nói dối, và nơi người ấy không có chân lý. Còn ai giữ lời Người, thì quả thật tình yêu của Thiên Chúa đã tuyệt hảo nơi người ấy, và nhờ điều đó mà chúng ta biết được chúng ta ở trong Người. Ai nói mình ở trong Người, thì phải sống như Người đã sống.
Các con thân mến, đây không phải là một giới răn mới mà cha viết cho các con, nhưng là giới răn cũ các con đã có từ ban đầu. Giới răn cũ đó, là lời các con đã nghe rồi. Nhưng đây cha lại viết cho các con một điều răn mới, là điều chân thật nơi Người và nơi các con, vì tối tăm đang qua đi, và sự sáng đã soi đến rồi.
Ai nói mình ở trong sự sáng, mà lại ghét anh em mình, thì vẫn còn ở trong tối tăm. Ai thương yêu anh em mình, thì ở trong sự sáng, và nơi người ấy không có cớ vấp phạm. Còn ai ghét anh em mình, thì ở trong tối tăm, đi trong tối tăm và không biết mình đi đâu, vì tối tăm đã làm mù mắt họ.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 95, 1-2a. 2b-3. 5-6
Ðáp: Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan (c. 11a).
Xướng: 1) Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hỡi toàn thể địa cầu. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hãy chúc tụng danh Người. - Ðáp.
2) Ngày ngày hãy loan truyền ơn Người cứu độ. Hãy tường thuật vinh quang Chúa giữa chư dân, và phép lạ Người ở nơi vạn quốc. - Ðáp.
3) Vì mọi chúa tể của chư dân là hư ảo, nhưng Thiên Chúa đã tác tạo trời xanh. Sáng láng và oai nghiêm toả trước thiên nhan, uy hùng và tráng lệ phủ trên ngai báu. - Ðáp.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể và đã cư ngụ giữa chúng ta. Những ai tiếp nhận Người, thì Người ban cho họ được quyền làm con Thiên Chúa. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 2, 22-35
"Ánh sáng đã chiếu soi các lương dân".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi mãn thời hạn thanh tẩy theo Luật Môsê, ông bà đem Chúa Giêsu lên thành Giêrusalem, để dâng cho Chúa, như đã viết trong lề luật Chúa rằng: "Mọi con trai đầu lòng sẽ được gọi là của thánh, dâng cho Thiên Chúa", và việc dâng lễ vật như đã nói trong lề luật Chúa là "một cặp chim gáy, hoặc hai bồ câu con".
Và lúc đó tại Giêrusalem có một người tên là Simêon, là người công chính và có lòng kính sợ, đang mong đợi niềm an ủi Israel, có Thánh Thần ở trong ông. Ông được Thánh Thần mách bảo là sẽ không thấy giờ chết đến, trước khi thấy Ðấng Kitô của Chúa. Ðược Thánh Thần thúc giục, ông vào đền thờ. Khi cha mẹ bồng trẻ Giêsu đến để thi hành cho Người các nghi thức theo luật dạy, thì ông ẵm lấy Người trên cánh tay mình, và chúc tụng Thiên Chúa rằng:
"Lạy Chúa, bây giờ Chúa để cho tôi tớ Chúa đi bình an, theo như lời Chúa. Vì chính mắt con đã thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân, là ánh sáng đã chiếu soi các lương dân, và vinh quang của Israel dân Chúa".
Cha mẹ Người đều kinh ngạc về những điều đã nói về Người. Simêon chúc lành cho hai ông bà, và nói với Maria mẹ Người rằng: "Ðây trẻ này được đặt lên, khiến cho nhiều người trong Israel phải sụp đổ hay được đứng dậy, và cũng để làm mục tiêu cho người ta chống đối. Về phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà, để tâm tư nhiều tâm hồn được biểu lộ".
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel Muôn Dân
Sau 3 lễ được Giáo Hội cố ý sắp xếp ngay sau Đại Lễ Giáng Sinh là Lễ Thánh Stephanô 26/12, Lễ Thánh Gioan Tông Đồ 27/12 và Lễ Các Thánh Anh Hài 28/12, thì đến các ngày còn lại trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, bao gồm cả Lễ Mẹ Thiên Chúa là ngày cuối cùng của Tuần Bát Nhật Giáng Sinh theo phụng niên của Giáo Hội cũng là ngày mở màn cho một năm mới của trần gian.
Bài Phúc Âm hôm nay cũng chính là bài Phúc Âm cho Lễ Chúa Giêsu được hiến dâng trong đền thờ ngày 2 thánh 2 hằng năm, thời điểm sau 40 ngày Người được hạ sinh. Tuy nhiên, bài Phúc Âm này vẫn được Giáo Hội chọn đọc cho ngày 29/12 hôm nay trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh có một ý nghĩa khác, không phải là ý nghĩa về biến cố hiến dâng mà là ý nghĩa về mầu nhiệm giáng sinh.
Thật vậy, bài Phúc Âm hôm nay được trích từ Phúc Âm Thánh Luca 2:22-35, không bao gồm câu 21 ngay trước đó, câu cũng ở ngay sau đoạn Phúc Âm Lễ Rạng Đông Giáng Sinh (Luca 2:15-20) về sự kiện các mục đồng đến thăm Hài Nhi Giêsu, đó là câu: "Khi Hài Nhi được đủ tám ngày, nghĩa là đến lúc phải làm lễ cắt bì, người ta đặt tên cho Hài Nhi là Giê-su; đó là tên mà sứ thần đã đặt cho Người trước khi Người được thụ thai trong lòng mẹ".
Bởi vì câu Phúc Âm về biến cố cắt bì này không thích hợp với ý nghĩa của ngày 29/12 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh hôm nay. Nhưng nguyên bài Phúc Âm hôm nay về biến cố hiến dâng sau 40 ngày lại thích hợp với mầu nhiệm Giáng Sinh. Là vì trong bài Phúc Âm này, ở đoạn cuối, có hai câu liên quan đến chính bản thân của Hài Nhi Giêsu, cũng như liên quan đến cả thân phận Mẹ của Người nữa:
29/12 Thánh Tôma Becket, giám mục, tử đạo (1118-1170)
Thánh Tôma Becket sinh năm 1118 tại Luân Ðôn. Học
rộng, tài cao, ngài được vua Henri II nước Anh chọn làm tể tướng. Nhà vua
còn ép ngài lên chức Tổng Giám Mục Cantorbéry, nhưng ngài đã từ chối và đáp
lại: "Nếu Thiên Chúa muốn hạ thần làm Tổng Giám Mục Cantorbéry, hạ thần sẽ
mất hết ơn nghĩa với hoàng thượng, và lòng ưu ái hoàng thượng dành cho hạ
thần trước đây sẽ biến thành sự thù ghét". Dù thế năm 1162, vâng lệnh Tòa
Thánh, ngài nhận làm Tổng Giám Mục Cantorbéry và những điều ngài đoán trước
bây giờ đã thành sự thật. Nguyên do là sau khi lãnh trách nhiệm, với tính
tình cương trực, ngài một mực đòi nhà vua phải trả lại những quyền lợi chính
đáng và sự độc lập cho Giáo Hội. Nhà vua tức giận tìm mọi các để ám hại
ngài. Ngày 29/12/1170, đang lúc dâng lễ trong nhà thờ thì bốn tên đao phủ
xông vào hạ sát ngài ngay dưới chân bàn thờ.
Thánh Tôma Backet đúng là mục tử hiền từ đã hiến
mạng sống vì Con Chiên. Ngài thường nói: "Tôi sẵn sàng chết vì Chúa, vì lẽ
công bằng và để bảo vệ Giáo Hội... Tôi sẽ hạnh phúc biết bao nếu nhờ cái
chết của tôi mà Giáo Hội được tự do và an bình".
Nhóm Châu Kiên Long, Ðà Lạt
Vietnamese Missionaries in Asia
30/12
Lời
Chúa
Bài Ðọc I: 1 Ga 2, 12-17
"Ai làm theo ý Thiên Chúa, thì tồn tại muôn đời".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Hỡi các con, ta viết cho các con, vì tội lỗi các con được tha vì danh Người.
Hỡi các phụ huynh, ta viết cho các con, vì các con đã nhận biết Ðấng vẫn có từ ban đầu.
Hỡi các thiếu niên, ta viết cho các con, vì các con đã chiến thắng quỷ dữ.
Hỡi các trẻ nhỏ, ta viết cho các con, vì các con đã nhận biết Chúa Cha.
Hỡi các thanh niên, ta viết cho các con, vì các con dũng cảm, và lời Thiên Chúa vẫn ở trong các con, và các con đã chiến thắng quỷ dữ.
Các con đừng yêu mến thế gian và những điều thuộc về thế gian. Nếu ai yêu mến thế gian thì lòng mến của Chúa Cha không có trong kẻ ấy. Vì mọi sự ở trong thế gian là đam mê của xác thịt, đam mê của con mắt, và kiêu căng vì của cải, những điều đó không phải bởi Chúa Cha, nhưng bởi thế gian mà ra. Và thế gian qua đi với đam mê của nó. Còn ai thực hiện thánh ý Thiên Chúa, thì tồn tại muôn đời.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 95, 7-8a. 8b-9. 10
Ðáp: Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan! (c. 11a).
Xướng: 1) Hãy kính tặng Thiên Chúa, hỡi người chư dân bá tánh, hãy kính tặng Thiên Chúa quyền thế với vinh quang; hãy kính tặng Thiên Chúa vinh quang xứng với danh Người. - Ðáp.
2) Hãy mang lễ vật, tiến vào hành lang nhà Chúa, mặc lễ phục, thờ lạy Thiên Chúa. Toàn thể địa cầu, hãy run sợ trước thiên nhan.- Ðáp.
3) Hãy công bố giữa chư dân rằng: Thiên Chúa ngự trị. Người dựng vững địa cầu cho nó khỏi lung lay, Người cai quản chư dân theo đường đoan chính. - Ðáp.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Thuở xưa, nhiều lần nhiều cách, Thiên Chúa đã dùng các tiên tri mà phán dạy cha ông, nhưng đến thời sau hết, tức là trong những ngày này, Người đã phán dạy chúng ta nơi người Con. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 2, 36-40
"Bà đã nói về Người với tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, có bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên. Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa. Chính giờ ấy, bà cũng đến, bà liền chúc tụng Chúa, và nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel.
Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét. Và con trẻ lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel triển nở
Hôm nay là ngày 30/12, tức là ngày thứ 6 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh. Cả Bài Đọc 1 lẫn Bài Phúc Âm đều tiếp theo những gì của Bài Đọc 1 và Bài Phúc Âm hôm qua.
Bài Phúc Âm hôm qua liên quan đến thân phận và sứ vụ Thiên Sai Cứu Thế của Hài Nhi Giêsu như "ánh sáng đã chiếu soi các lương dân". Bài Phúc Âm hôm nay, phần đầu có dính dáng tới "bà tiên tri Anna, con ông Phanuel, thuộc chi họ Asê, đã cao niên", một trong những con người tiêu biểu trong dân Do Thái đang thiết tha trông đợi Đấng Thiên Sai, như vị tư tế lão thành Simeon ở bài Phúc Âm hôm qua, bằng đời sống thánh đức và trung tín của bà: "Mãn thời trinh nữ, bà đã sống với chồng được bảy năm. Rồi thủ tiết cho đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời khỏi đền thờ, đêm ngày ăn chay cầu nguyện phụng sự Chúa".
Nhưng ở phần cuối, nhất là ở câu cuối của Bài Phúc Âm, lại liên quan trực tiếp đến nhân vật chính của "bà tiên tri Anna" này, một Vị mà bà đã được ơn nhận biết để có thể "nói về trẻ Giêsu cho tất cả những người đang trông chờ ơn cứu chuộc Israel".
Thật vậy, "Trẻ Giêsu" này, như "ánh sáng đã chiếu soi các lương dân" qua miệng của vị tư tế lão thành Simeon ở Bài Phúc Âm hôm qua, trong bài Phúc Âm hôm nay, như ánh sáng mỗi ngày một rạng ngời, khi Hài Nhi Giêsu ấy về cả thể lý lẫn tâm lý và đạo lý mỗi ngày một "lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan, và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người", cho đến khi Người chính thức xuất hiện sau 30 năm ẩn dật ở Nazarét, nhất là lúc Người hoàn toàn tỏ mình ra qua Cuộc Vượt Qua của Người.
Ở đây chúng ta thấy rõ ràng là có một mâu thuẫn giữa Phúc Âm của Thánh ký Mathêu và Thánh ký Luca về chi tiết áp cuối của bài Phúc Âm hôm nay: "Khi hai ông bà hoàn tất mọi điều theo luật Chúa, thì trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét".
Căn cứ vào câu này, nhất là chi tiết "trở lại xứ Galilêa, về thành mình là Nadarét" thì trong thời gian 40 ngày sau khi hạ sinh, Hài Nhi Giêsu đã ở Nazarét với cha mẹ của Người rồi, chứ không phải vẫn còn ở Belem, như bài Phúc Âm Lễ Các Thánh Anh Hài hôm 28/12 được Thánh ký Mathêu thuật lại cho biết rằng Vua Hêrôđê đã sát hại các trẻ em ở Belem từ 2 tuổi trở xuống.
Cũng có thể lắm. Vì Vua Hêrôđê cứ tưởng Hài Nhi Giêsu vẫn còn ở Belem nên ra lệnh sát hại tất cả mọi bé trai từ 2 tuổi trở xuống ở Belem bấy giờ, trong khi đó Người đã về và đang ở Nazarét từ hồi nào rồi, và chờ cho tới ngày thanh tẩy người mẹ cũng là ngày dâng người con trai đầu lòng cho Chúa theo luật 40 ngày sau khi sinh, thì trở lại Giêrusalem để hoàn tất lề luật, sau đó về lại Nazarét.
Tuy nhiên, nếu Thánh Gia bấy giờ ở Nazarét thì đâu cần phải chạy thoát sang Ai Cập mà làm gì, bởi Vua Hêrôđê chỉ sát hại các con trẻ ở Belem thôi chứ không phải ở Nazarét. Vậy thì nếu Thánh ký Mathêu trình thuật đúng thì Thánh ký Luca ghi nhận một chi tiết không đúng hay sao?
Thưa, không phải vậy, cả hai đều đúng. Thánh ký Luca cũng đúng nữa. Ở chỗ, ngài viết Phúc Âm sau Thánh ký Mathêu và Thánh ký Marcô, có thể ngài thấy những chi tiết về thời thơ ấu của Chúa Giêsu ở hai phúc âm trước ngài chưa đầy đủ thì ngài bổ túc thêm cho trọn vẹn, nhất là các biến cố bất khả thiếu như biến cố Truyền Tin Lời Nhập Thể, Biến Cố Mẹ Maria Thăm Viếng mẹ con Thai Nhi Gioan Tẩy Giả, Biến Cố Giáng Sinh và Mục Đồng đến kính viếng, Biến Cố Cắt Bì và Dâng Con, Biến Cố Thánh Gia lên Đền Thờ dự Lễ Vượt Qua và tìm thấy Thiếu Nhi Giêsu.
Biến Cố Dâng Con trong Đền Thờ và Biến Cố Tìm Thấy Con cũng trong Đền Thờ Giêrusalem được Thánh ký Luca tường thuật sát liền với nhau, như thể không có chuyện Thánh Gia ở bên Ai Cập một tí nào hết, vì Thánh ký Mathêu đã thuật lại biến cố ấy rồi. Bởi vậy, sau biến cố Dâng Hài Nhi Giêsu trong Đền Thánh Giêrusalem ngài cho biết là về Nazarét thôi chứ còn đi đâu nữa, nếu Thánh Gia không ghé đến thăm Belem và ở lại Belem cho tới khi được báo mộng trốn sang Ai Cập như Thánh ký Mathêu thuật lại.
Như thế, nếu ghép các mảnh trình thuật của 2 vị thánh ký này lại với nhau về thời thơ ấu của Chúa Giêsu liên quan đến biến cố hiến dâng và lánh nạn thì diễn tiến các biến cố sẽ xẩy ra thứ tự như sau: 1- Biến cố dâng Hài Nhi Giêsu - ở Phúc Âm Thánh ký Luca hôm qua và hôm nay; 2- Biến cố thoát chạy sang Ai Cập cho đến khi Vua Hêrôđê chết thì trở về Nazarét - ở bài Phúc Âm Thánh Mathêu Lễ Thánh Anh Hài.
Vậy khoảng thời gian 12 năm giữa biến cố Dâng Con và Thấy Con ở Phúc Âm Thánh Luca là khoảng thời gian Hài Nhi Giêsu trong Phúc Âm Thánh ký Mathêu cùng với cha mẹ của Người ở bên Ai Cập, tuy không hoàn toàn trọn cả 12 năm, có thể từ khi Hài Nhi Giêsu được khoảng 2 tuổi cho đến khi Vua Hêrôđê qua đời, trong vòng mấy tháng đến mấy năm, (tùy theo ngày tháng được các sử gia tính hơi lẫn lộn về thời điểm qua đời của vị vua này), nhưng điểm hội tụ giống nhau về không gian của cả hai Thánh Ký Mathêu và Thánh Ký Luca ở đây là "Nazarét", một Nazarét ở Phúc Âm Thánh ký Mathêu sau biến cố Thánh Gia tị nạn bên Ai Cập và ở Phúc Âm Thánh ký Luca sau biến cố Dâng Con.
Bài Đọc 1 hôm nay, Tông Đồ Gioan ngỏ lời cùng các thành phần độc giả khác nhau, đặc biệt là giới trẻ: "thiếu niên", "trẻ nhỏ" và "thanh niên". Bởi vì 3 thành phần này liên quan đến Hài Nhi Giêsu như được Bài Phúc Âm hôm nay ghi nhận rằng: "lớn lên, thêm mạnh mẽ (về thể lý), đầy khôn ngoan (về tâm lý), và ơn nghĩa Thiên Chúa ở cùng Người (về đạo lý)", và tầm vóc này của Con Thiên Chúa làm người đây được phản ảnh nơi việc "chiến thắng quỉ dữ" của thành phần "thiếu niên", nơi việc "nhận biết Chúa Cha" của thành phần "trẻ nhỏ", cũng như nơi việc "dũng cảm... chiến thắng quỉ dữ" của thành phần "thanh niên" trong Bài Đọc 1 hôm nay.
Đúng thế, về nhân tính, Ngôi Vị Thần Linh Giêsu cũng cần phải phát triển về mọi phương diện, như ánh sáng mỗi ngày một sáng tỏ cho tới chính ngọ là thời điểm Người tỏ hết mình ra qua Cuộc Vượt Qua của Người, nhờ đó Người hoàn tất sứ vụ Thiên Sai Cứu Thế của Người, để mang lại Ơn Cứu Độ cho cả dân Do Thái lẫn dân ngoại, nghĩa là cho toàn thể nhân loại.
Thế nhưng, muốn chấp nhận Ơn Cứu Độ vô cùng cao quí và vô giá của Người, nghĩa là muốn được sự sống đời đời, thì theo Bài Đọc 1 hôm nay, ở đoạn cuối cùng, về phần tiêu cực, "đừng yêu mến thế gian và những điều thuộc về thế gian", bởi vì "mọi sự ở trong thế gian là đam mê của xác thịt, đam mê của con mắt, và kiêu căng vì của cải, những điều đó không phải bởi Chúa Cha", nên chắc chắn và vĩnh viễn "thế gian qua đi với đam mê của nó", bởi đó, về phần tích cực, chi bằng hãy "thực hiện thánh ý Thiên Chúa" mới là những gì làm cho họ "tồn tại muôn đời".
Vì chỉ có Thiên Chúa mới là Đấng chân thật duy nhất và thiện hảo trên hết mà những ai "thực hiện thánh ý Thiên Chúa" mới là những gì làm cho họ "tồn tại muôn đời", họ cần phải có cùng một tâm tình với Thánh Vịnh gia trong Bài Đáp Ca hôm nay:
1) Hãy kính tặng Thiên Chúa, hỡi người chư dân bá tánh, hãy kính tặng Thiên Chúa quyền thế với vinh quang; hãy kính tặng Thiên Chúa vinh quang xứng với danh Người.
2) Hãy mang lễ vật, tiến vào hành lang nhà Chúa, mặc lễ phục, thờ lạy Thiên Chúa. Toàn thể địa cầu, hãy run sợ trước thiên nhan.
3) Hãy công bố giữa chư dân rằng: Thiên Chúa ngự trị. Người dựng vững địa cầu cho nó khỏi lung lay, Người cai quản chư dân theo đường đoan chính.
Chúa Nhật Lễ Thánh Gia 30/12/2016
Phụng Vụ Lời Chúa
Bài Ðọc I: Hc 3, 3-7. 14-17a
"Ai kính sợ Chúa, thì thảo kính cha mẹ".
Trích sách Huấn Ca.
Thiên Chúa suy tôn người cha trong con cái; quyền lợi bà mẹ, Người củng cố trên đoàn con. Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.
Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người. Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 127, 1-2. 3. 4-5
Ðáp: Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người (x. c. 1).
Xướng: 1) Phúc thay những bạn nào tôn sợ Thiên Chúa, bạn nào ăn ở theo đường lối của Người! Công quả tay bạn làm ra bạn an hưởng, bạn được hạnh phúc và sẽ gặp may. - Ðáp.
2) Hiền thê bạn như cây nho đầy hoa trái, trong gia thất nội cung nhà bạn. Con cái bạn như những chồi non của khóm ô-liu ở chung quanh bàn ăn của bạn. Ðó là phúc lộc dành để cho người biết tôn sợ Ðức Thiên Chúa. - Ðáp.
3) Nguyện xin Thiên Chúa từ Sion chúc phúc cho bạn, để bạn nhìn thấy cảnh thịnh đạt của Giêrusalem hết mọi ngày trong đời sống của bạn, và để bạn nhìn thấy lũ cháu đoàn con! - Ðáp.
Bài Ðọc II: Cl 3, 12-21
"Về đời sống gia đình trong Chúa".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Côlôxê.
Anh em thân mến, như những người được chọn của Thiên Chúa, những người thánh thiện và được yêu thương, anh em hãy mặc lấy những tâm tình từ bi, nhân hậu, khiêm cung, ôn hoà, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và hãy tha thứ cho nhau nếu người này có chuyện phải oán trách người kia. Như Chúa đã tha thứ cho anh em, anh em cũng hãy tha thứ cho nhau. Và trên hết mọi sự, anh em hãy có đức yêu thương, đó là dây ràng buộc điều toàn thiện. Nguyện cho bình an của Chúa Kitô làm chủ trong lòng anh em, sự bình an mà anh em đã được kêu gọi tới để làm nên một thân thể. Anh em hãy cảm tạ Thiên Chúa. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. Với tất cả sự khôn ngoan, anh em hãy học hỏi và nhủ bảo lẫn nhau. Hãy dùng những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca của Thần khí, cùng với lòng tri ân, để hát mừng Thiên Chúa trong lòng anh em. Và tất cả những gì anh em làm, trong lời nói cũng như trong hành động, tất cả mọi chuyện, anh em hãy làm vì danh Chúa Giêsu Kitô, nhờ Người mà tạ ơn Thiên Chúa Cha.
Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người con, hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là đẹp lòng Chúa. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Cl 3, 15a. 16a
Alleluia, alleluia! - Nguyện cho bình an của Chúa Kitô làm chủ trong lòng anh em. Nguyện cho lời Chúa Kitô cư ngụ dồi dào trong anh em. - Alleluia.
Phúc Âm: Mt 2, 13-15. 19-23
"Hãy đem Con Trẻ và mẹ Người trốn sang Ai-cập".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Khi các đạo sĩ đã đi rồi, thiên thần Chúa hiện ra với ông Giuse trong lúc ngủ và bảo ông: "Hãy thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai-cập, và ở đó cho tới khi tôi báo lại ông, vì Hêrôđê sắp sửa tìm kiếm Hài Nhi để sát hại Người". Ông thức dậy, đem Hài Nhi và mẹ Người lên đường trốn sang Ai-cập đang lúc ban đêm. Ông ở lại đó cho tới khi Hêrôđê băng hà, hầu làm cho trọn điều Chúa dùng miệng tiên tri mà phán rằng: "Ta gọi con Ta ra khỏi Ai-cập".
Bấy giờ Hêrôđê thấy mình bị các đạo sĩ đánh lừa, nên nổi cơn thịnh nộ và sai quân đi giết tất cả con trẻ ở Bêlem và vùng phụ cận, từ hai tuổi trở xuống, tính theo thời gian vua đã cặn kẽ hỏi các đạo sĩ. Thế là ứng nghiệm lời tiên tri Giêrêmia đã nói: Tại Rama, người ta nghe những tiếng khóc than nức nở, đó là tiếng bà Rakhel than khóc con mình, bà không chịu cho người ta an ủi bà, vì các con bà không còn nữa.
Khi Hêrôđê băng hà, thì đây thiên thần Chúa hiện ra cùng Giuse trong giấc mơ bên Ai-cập và bảo: "Hãy chỗi dậy, đem Con Trẻ và mẹ Người về đất Israel, vì những kẻ tìm hại mạng sống Người đã chết". Ông liền chỗi dậy, đem Con Trẻ và mẹ Người về đất Israel. Nhưng nghe rằng Arkhêlao làm vua xứ Giuđa thay cho Hêrôđê là cha mình, thì Giuse sợ không dám về đó. Ðược báo trong giấc mộng, ông lánh sang địa phận xứ Galilêa, và lập cư trong thành gọi là Nadarét, để ứng nghiệm lời đã phán qua các tiên tri rằng: "Người sẽ được gọi là Nadarêô".
Ðó là lời Chúa.
Suy Nghiệm Lời Chúa
Phụng Vụ Lời Chúa được Giáo Hội chọn cho Lễ Thánh Gia, bao gồm cả 3 chu lỳ phụng niên A, B và C, chỉ khác nhau ở bài Phúc Âm, còn các phần khác hoàn toàn giống nhau: Bài Đọc I từ Sách Huấn Ca và Bài Đọc II từ Thư Thánh Phaolô gửi Giáo Đoàn Colose, cả Bài Đáp Ca lẫn câu Alleleuia cũng vậy.
Về chính Bài Phúc Âm, Năm A theo Thánh Mathêu, Năm B theo Thánh Luca và Năm C cũng theo Thánh Luca. Sở dĩ Năm B không theo Thánh Marco là vì Phúc Âm của vị thánh lý này không có đoạn nào bao gồm cả 3 Đấng làm nên Thánh Gia là Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse, và là một bài Phúc Âm liên quan đến 3 Đấng ở trong một biến cố hay sự kiện thuộc thời thơ ấu hay thiếu nhi hoặc thiếu niên Giêsu, khi Người chưa xuất thân tỏ mình ra.
Thật vậy, trong khi Phúc Âm Thánh Luca có 2 bài được chọn đọc cho lễ Thánh Gia: một bài cho chu kỳ phụng niên Năm B về biến cố Hài Nhi Giêsu được cha mẹ hiến dâng cho Thiên Chúa sau khi được hạ sinh 40 ngày, và một bài cho chu kỳ phụng niên Năm C về biến cố cả nhà đi lễ ở Đền Thánh Giêrusalem rồi Người tự động ở lại Giêrusalem cho tới khi Người dược cha mẹ tìm thấy, thì Phúc Âm Thánh Mathêu cho lễ Thánh Gia chu kỳ phụng niên Năm A về biến cố cha mẹ Người mang Người trốn sang Ai Cập để tránh bị sát hại bởi lệnh của quận vương Hêrôđê.
Nếu theo tiến trình thời gian thì biến cố Hài Nhi Giêsu được cha mẹ dâng cho Thiên Chúa khi Người mới được hạ sinh 40 ngày, ở Phúc Âm Thánh Luca Năm B, xẩy ra trước biến cố Hài Nhi Giêsu được cha mẹ Người mang sang Ai Cập lánh nạn ở Phúc Âm Thánh Mathêu Năm A hôm nay. Tuy nhiên, vấn đề chính yếu ở đây không phải là thứ tự thời gian nơi các biến cố của Thánh Gia, mà là mối liên hệ chặt chẽ giữa các biến cố này và ý nghĩa của từng biến cố.
Trước hết, về mối liên hệ chặt chẽ giữa các biến cố của Thánh Gia (theo thứ tự chu kỳ phụng vụ) là giữ con (cho khỏi bị con người sát hại), dâng con (cho Thiên Chúa vì con thuộc về Ngài) và tìm con (của mình là cha mẹ có trách nhiệm phải dưỡng dục). Nếu xét theo vai vế trong gia đình thì Thánh Giuse là gia chủ vừa là chồng vừa là cha, có quyền hạn và trách vụ hơn hết mọi người trong nhà, rồi đến Mẹ Maria, trong vai trò vừa làm vợ vừa làm mẹ, hỗ trợ chồng dưỡng dục con, và sau hết mới tới Chúa Giêsu, trong vai trò làm con đối với cả cha lẫn mẹ của mình.
Tuy nhiên, ở Thánh Gia, vai vế theo tục lệ trần gian này đã bị lật ngược, hay đúng hơn đã được đặt lại cho chính xác với thứ tự của nó. Vai chính của Thánh Gia là Chúa Giêsu, mà nếu không có Người thì cũng chẳng có Thánh Gia, chẳng cần đến Mẹ Maria và Thánh Giuse, những vị chỉ đóng vai phụ, như phương tiện được Thiên Chúa sử dụng để phụng sự Người Con Duy Nhất của Ngài thôi. Thế nhưng, trong hai vai phụ thì Mẹ Maria đứng thứ hai, ngay sau Chúa Giêsu, vì Mẹ có một mối liên hệ mật thiết hơn về cả phương diện thể lý lẫn ân sủng.
Nếu cơ cấu siêu nhiên nơi Kitô hữu giống như cấu trúc của đền thờ Do Thái giáo, một cấu trúc đền thờ bao gồm 3 phần, phần ngoại biên (thân xác), phần thánh (linh hồn) và phần cực thánh (Thánh Sủng), thì Thánh Gia cũng được làm nên bởi 3 Đấng: từ Thánh Giuse (ngoại biên – cha nuôi) qua Mẹ Maria (phần thánh – mẹ ruột) đến Chúa Giêsu (phần cực thánh – Lời nhập thể ở giữa chúng ta như Emmanuel).
Nếu “Thiên Chúa là Thần Linh” (Gioan 4:24) ngự trong linh hồn thiêng liêng của con người, hơn là ở thân xác của con người, dù thân xác của con người, nhờ nên một bản tính của con người, cũng được Ngài ở cùng một cách gián tiếp qua linh hồn, và nếu Thiên Chúa tỏ mình ra, trước hết và trên hết, trong và cho linh hồn của con người, thì mới hiểu được lý do tại sao Thánh Giuse không bao giờ được Thiên Chúa tỏ mình ra một cách thực hữu như Mẹ Maria trong biến cố truyền tin, mà chỉ qua giấc mơ, khi ngài được báo cho biết về sự kiện Mẹ Maria thụ thai bởi Thánh Linh và về sự kiện Hêrôđê tìm sát hại Hài Nhi Giêsu.
Và chính vì linh hồn của con người Kitô hữu là nơi được Thiên Chúa ngự và là tài năng thiêng liêng tương xứng để có thể giao tiếp thần linh với Ngài, mà trong biến cố tìm được Chúa Giêsu trong Đền Thánh sau 3 ngày lạc mất Người, Mẹ Maria mới là người cần phải lên tiếng với Con Mẹ, Người Con ruột của Mẹ, Người Con Mẹ có trách nhiệm hơn ai hết, chứ không phải là Thánh Giuse, người cha nuôi theo pháp lý của Người. Trước mặt thế gian, người ta cũng thấy Mẹ Maria gần với Chúa Giêsu hơn Thánh Giuse: Chẳng hạn khi các mục đồng đến hang Belem thì gặp “Maria và Giuse” (Mẹ Maria trước Thánh Giuse – Luca 2:16), và Ba Vua đến bái thờ Vua Do hái mới sinh chỉ thấy “Maria” (Mathêu 2:11), chứ không thấy Thánh Giuse đâu (có thể bây giờ ngài đang bận lo phục vụ cả 2 Mẹ Con về phần xác).
Thế nhưng, ở ngay biến cố đoàn tụ gia đình duy nhất này mà lần đầu tiên, theo mạc khải thánh kinh, được Phúc Âm Thánh Luca ghi nhận, Thiếu Nhi Giêsu bắt đầu tỏ mình ra, tỏ thần tính của Người ra, trước hết và trên hết cho Mẹ của Người, và cũng cho cả Thánh Giuse bõ nuôi của Người nữa, khi Người trả lời câu hỏi có vẻ trách yêu của Người Mẹ có trách nhiệm chăm sóc Người trên trần gian này, nhất là khi Người chưa đến tuổi trưởng thành.
Câu Thiếu Nhi Giêsu trả lời này không phải để nhắc nhở Mẹ và Thánh Giuse về vai trò làm Con Thiên Chúa là Cha của Người ở trên trời, cho bằng để cùng cha mẹ của Người làm việc của Cha: cha mẹ của Người lần đầu tiên dẫn Người về nhà Cha của Người, nơi cũng chinh là nhà của một Người Con của Cha như Người, nơi Người cần phải ở và làm việc hơn là ở Nazarét, và qua câu trả lời này, Thiếu Nhi Giêsu đã cho thấy Người đầy Thánh Linh và khôn ngoan hơn ai hết, mà ai gần Người, như cha mẹ của Người bấy giờ được thông hưởng.
Nếu trong biến cố đoàn tụ gia đình, Mẹ Maria đóng vai trò chủ động, liên quan đến tinh thần của Thiếu Nhi Giêsu Con của Mẹ, thì ở biến cố lánh nạn sang Ai Cập, liên quan đến mạng sống về thể lý của Hài Nhi Giêsu thì Thánh Giuse gia trưởng đóng vai chủ động, theo mộng báo của Trời Cao, nhưng đáp ứng theo kiểu cách khôn ngoan nhất của loài người, bằng tất cả trách nhiệm của một gia trưởng.
Trước hết, vị gia trưởng Giuse của Thánh Gia đã đáp ứng ngay lập tức, ngay đêm hôm ấy, chứ không chờ đến sáng, kẻo bị lộ ra, nguy hiểm. Và chắc chắn ngài phải tìm một con đường nào, chẳng những ngắn nhất và dễ đi nhất cho cả hai mẹ con mỏng dòn yếu ớt mà còn an toàn nữa, bằng không cũng rất nguy hiểm. Chưa hết, ngài còn phải dự liệu hành lý làm sao cho đủ lương thực trong thời gian từ mảnh đất hứa Do Thái sang đến Ai Cập. Còn nữa, cả một đoạn đường trường xa xôi như thế, chừng 175 dặm hay 282 cây số, mất cả tháng trời, phải đi bộ rất ư là mệt mỏi, ngài phải làm sao kiếm được những chỗ dừng chân dọc đường an toàn, để ăn uống và nghỉ ngơi, nhất là về đêm. Chắc chắn Thánh Gia không đủ tiền để cả nhà 3 người vào quán trọ qua đêm, dù rẻ nhất, kiểu Motel 8 ở Hoa Kỳ.
Phần hai mẹ con được Thánh Giuse dẫn đi, hoàn toàn vâng theo ý nghĩ và tính toán khôn ngoan nhất của ngài, ngoan ngoãn phó mình cho ngài, cho dù Hài Nhi Thần Linh Giêsu và Mẹ Maria Đầy Ơn Phúc có thể biết cách nào hay hơn. Cả hai mẹ con chắc chắn không bao giờ kêu ca hay trách móc Thánh Giuse về những gì khốn khổ hay bất tiện xẩy ra trên đường lánh nạn này. Trái lại, các vị rất biết ơn Thánh Giuse và Mẹ Maria không thể nào không lên tiếng an ủi cùng phấn khích vị thánh nhân gia trưởng này, nhất là khi xẩy ra những trái ý hay bất trắc dọc đường.
Dù là Thiên Chúa, vị Thiên Chúa nhập thể, Hài Nhi Giêsu vẫn có thể tỏ mình ra xứng với phẩm vị và quyền năng của một Người Con Thiên Chúa. Chẳng hạn, Người có thể làm phép lạ cho Thánh Gia, hay ít là đừng để cho bất cứ trục trặc nào xẩy ra cho Thánh Gia, thậm chí Người có thể ngăn chặn ngay cái nguyên khiến Thánh Gia phải di tản, đó là làm cho quận vương Hêrôđê phải gió mà chết.
Phần Mẹ Maria cũng vậy, cũng không hề xin Thiên Chúa can thiệp một cách nào đó để cứu lấy Người Con Thần Linh của Ngài nơi Hài Nhi Giêsu. Hơn ai hết, Mẹ chẳng những biết được dự án cứu độ (plan of salvation) của Thiên Chúa, qua Lời Nhập Thể là Hài Nhi Giêsu Con Mẹ bấy giờ, mà còn biết được cả công cuộc cứu độ (economy of salvation) Con Mẹ cần phải thực hiện, bằng đường lối sống thân phận vô cùng bất hạnh của con người đã vướng mắc nguyên tội và phải chịu hậu quả của nguyên tội, để cứu con người, nơi nhân tính của Người và bằng nhân tính của Người, khỏi tội lỗi và sự chết, nhờ cuộc Vượt Qua của Người, một cuộc Vượt Qua được bắt đầu từ ngay những giây phút đầu tiên nhập thể của Người: khi Người trở thành một bào thai có vấn đề trước mắt bõ nuôi tương lai của Người, khi Người trở thành vô gia cư ở thánh đô Giêrusalem và phải hạ sinh ở một chuồng vật ngoài dồng hoang Bêlem, và khi Người bị quyền lực trần gian ghen ghét tìm giết, phải lánh nạn sang Ai Cập với cha mẹ như thành phần di cư v.v.
Trong biến cố lánh nạn của Thánh Gia như được Thánh ký Mathêu trình thuật ở Bài Phúc Âm cho Lễ Thánh Gia chu kỳ phụng niên Năm A hôm nay, Giáo Hội muốn nêu lên cho chúng ta một tấm gương sống đời hôn nhân gia đình, theo tinh thần và chiều hướng của Bài Đọc I và Bài Đọc II của phần Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay.
31/12 (nếu không trùng với Lễ Thánh Gia)
Lời
Chúa
Bài Ðọc I: 1 Ga 2, 18-21
"Các con được Ðấng Thánh xức dầu, và các con biết mọi sự".
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Hỡi các con, đây là giờ sau hết. Các con đã nghe biết là sẽ có Phản-Kitô đến, thì nay đã có nhiều Phản-Kitô xuất hiện, do đó chúng ta biết rằng đây là giờ sau hết. Họ ở giữa chúng ta mà ra, nhưng không thuộc về chúng ta, vì nếu họ thuộc về chúng ta, thì họ vẫn còn ở với chúng ta. Như vậy để chứng tỏ rằng không phải tất cả mọi người đều thuộc về chúng ta.
Còn các con, các con được Ðấng Thánh xức dầu, và các con biết mọi sự. Ta viết cho các con, không phải vì các con không biết sự thật, nhưng vì các con biết sự thật, và phàm là dối trá thì không (thể) do sự thật mà có.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 95, 1-2. 11-12. 13
Ðáp: Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan (c. 11a).
Xướng: 1) Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hỡi toàn thể địa cầu. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hãy chúc tụng danh Người, ngày ngày hãy loan truyền ơn Người cứu độ. - Ðáp.
2) Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan. Biển khơi và muôn vật trong đó hãy reo lên. Ðồng nội và muôn loài trong đó hãy mừng vui, các rừng cây hãy vui tươi hớn hở. - Ðáp.
3) Trước nhan Thiên Chúa, vì Người ngự tới, vì Người ngự tới cai quản địa cầu. Người sẽ cai quản địa cầu cách công minh, và chư dân cách chân thành. - Ðáp.
Alleluia: Dt 1, 2
Alleluia, alleluia! - Ngày thánh đã dọi ánh sáng trên chúng ta. Hỡi các dân, hãy tới thờ lạy Chúa, vì hôm nay ánh sáng chan hoà đã toả xuống trên địa cầu. - Alleluia.
Phúc Âm: Ga 1, 1-18
"Ngôi Lời đã làm người".
Bắt đầu Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Từ nguyên thuỷ đã có Ngôi Lời, và Ngôi Lời vẫn ở với Thiên Chúa, và Ngôi Lời vẫn là Thiên Chúa. Người vẫn ở với Thiên Chúa ngay từ nguyên thuỷ. Mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không tiếp nhận sự sáng.
Có một người được Thiên Chúa sai đến tên là Gioan. Ông đã đến nhằm việc chứng minh, để ông chứng minh về sự sáng, hầu cho mọi người nhờ ông mà tin. Chính ông không phải là sự sáng, nhưng đến để chứng minh về sự sáng. Vẫn có sự sáng thực, sự sáng soi tỏ cho hết mọi người sinh vào thế gian này. Người vẫn ở trong thế gian, và thế gian đã do Người tác tạo và thế gian đã không nhận biết Người. Người đã đến nhà các gia nhân Người, và các gia nhân Người đã không tiếp nhận Người. Nhưng phàm bao nhiêu kẻ đã tiếp nhận Người, thì Người cho họ được quyền trở nên con Thiên Chúa, tức là cho những ai tin vào danh Người. Những người này không do khí huyết, không do ý muốn xác thịt, cũng không do ý muốn của đàn ông, nhưng do Thiên Chúa mà sinh ra.
Và Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý.
Gioan làm chứng về Người khi tuyên xưng rằng: "Ðây là Ðấng tôi tiên báo. Người đến sau tôi, nhưng xuất hiện trước tôi, vì Người có trước tôi". Chính do sự sung mãn Người mà chúng ta hết thảy tiếp nhận ơn này tới ơn khác.
Bởi vì Chúa ban Lề luật qua Môsê, nhưng ơn thánh và chân lý thì ban qua Ðức Giêsu Kitô. Không ai nhìn thấy Thiên Chúa, nhưng chính Con Một Chúa, Ðấng ngự trong Chúa Cha, sẽ mạc khải cho chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel nguyên thủy
Hôm nay là ngày 31/12, ngày cuối cùng trong một năm về dân sự, cũng là ngày thứ 7 trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh. Trong khi Bài Đọc 1 tiếp theo những gì của Bài Đọc 1 hôm qua thì Bài Phúc Âm hoàn toàn khác hắn, bài Phúc Âm trích lại tất cả đoạn nhập đề Phúc Âm của Thánh ký Gioan về "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14).
Vấn đề đầu tiên được đặt ra ở đây là tại sao vào chính ngày cuối năm dân sự mà Giáo Hội lại chọn đọc một bài Phúc Âm có câu mở đầu hoàn toàn có ý nghĩa ngược lại, đó là câu: "Từ nguyên thủy đã có Ngôi Lời, và Ngôi Lời vẫn ở với Thiên Chúa, và Ngôi Lời vẫn là Thiên Chúa"? Một đàng thì cuối năm theo dân sự nhưng lại "từ nguyên thủy" theo phụng vụ vào ngày 31/12 nghĩa là gì?
Ý nghĩa của vấn đề này có thể hiểu như sau: 1- thời gian một khi đi đến tận cùng thì trở về nguồn cội, về lại với nguyên thủy; 2- một ngày đối với Thiên Chúa được bắt đầu từ "một buổi tối và một buổi sáng" (Khởi Nguyên 1:5,8,13,19,23), chứ không phải từ sáng đến tối theo thể lý - phải chăng đó là lý do Lễ Chúa Nhật hằng tuần được bắt đầu từ chiều tối hôm trước, và Đại Lễ Giáng Sinh và Đại Lễ Phục Sinh được bắt đầu từ nửa đêm, hay Lễ Mẹ Thiên Chúa là ngày cuối cùng của Tuần Bát Nhật Giáng Sinh lại là ngày đầu năm dương lịch; 3- dù thời gian có qua đi những Thiên Chúa vẫn muôn đời tồn tại vô cùng vô tận.
Đúng thế, bài Phúc Âm cho ngày cuối cùng của một năm dân sự này về Ngôi Lời, một Ngôi Lời hằng hữu, một Ngôi Lời nhập thể và một Ngôi Lời thông ban.
Một Ngôi Lời hằng hữu: "Từ nguyên thủy đã có Ngôi Lời, và Ngôi Lời vẫn ở với Thiên Chúa, và Ngôi Lời vẫn là Thiên Chúa. Người vẫn ở với Thiên Chúa ngay từ nguyên thủy. Mọi vật đều do Người làm nên, và không có Người, thì chẳng vật chi đã được tác thành trong mọi cái đã được tác thành. Ở nơi Người vẫn có sự sống, và sự sống là sự sáng của nhân loại; sự sáng chiếu soi trong u tối, và u tối đã không át được sự sáng".
Đoạn đầu tiên trong 3 đoạn mở đầu của bài Phúc Âm hôm nay cho thấy: trước hết là bản tính thần linh của Lời - ở chỗ Lời có trước thời gian (chứ không phải Lời được tạo dựng trong thời gian), Lời hiện hữu nơi Thiên Chúa (vì Lời là chính ý nghĩ về mình của Thiên Chúa và nơi Thiên Chúa) và Lời là chính Thiên Chúa (Đấng tự hữu, hiện hữu và hằng hữu); sau nữa, chính vì bản tính thần linh của mình như thế mà Lời chính là nguyên lý tạo dựng nên mọi sự và là nguyên lý cho sự hiện hữu của tất cả mọi sự không phải là Thiên Chúa hay ngoại tại với Thiên Chúa; và sau hết cũng chính vì bản tính thần linh của mình mà Lời có sự sống thần linh để có thể tỏ mình ra và thông ban.
Một Ngôi Lời tỏ mình: "Người vẫn ở trong thế gian, và thế gian đã do Người tác tạo và thế gian đã không nhận biết Người. Người đã đến nhà các gia nhân Người, và các gia nhân Người đã không tiếp nhận Người. Nhưng phàm bao nhiêu kẻ đã tiếp nhận Người, thì Người cho họ được quyền trở nên con Thiên Chúa, tức là cho những ai tin vào danh Người. Những người này không do khí huyết, không do ý muốn xác thịt, cũng không do ý muốn của đàn ông, nhưng do Thiên Chúa mà sinh ra".
Vì Lời, đối ngoại, là "sự sáng chiếu soi trong u tối" mà "Người vẫn ở trong thế gian", qua các nguyên tắc bất biến về luân lý hay qua các mầm mống thần linh nơi các đạo giáo, và cho dù "thế gian đã do Người tác tạo", nhưng "thế gian đã không nhận biết Người". Đối với dân riêng Do Thái của mình, "Người đã đến nhà các gia nhân Người", ở chỗ Người đã tỏ mình ra cho họ trong suốt giòng lịch sử cứu độ của họ, nhưng tiếc thay "các gia nhân Người đã không tiếp nhận Người", thậm chí còn sát hại Người nữa. Trái lại, "kẻ đã tiếp nhận Người, thì Người cho họ được quyền trở nên con Thiên Chúa", nghĩa là được tái sinh bởi trời: "do Thiên Chúa mà sinh ra".
Một Ngôi Lời thông ban: "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể, và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi, và chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý.... Chính do sự sung mãn Người mà chúng ta hết thảy tiếp nhận ơn này tới ơn khác. Bởi vì Chúa ban Lề luật qua Môsê, nhưng ơn thánh và chân lý thì ban qua Ðức Giêsu Kitô. Không ai nhìn thấy Thiên Chúa, nhưng chính Con Một Chúa, Ðấng ngự trong Chúa Cha, sẽ mạc khải cho chúng ta"
"Khi đến thời gian viên trọn" (Galata 4:4) thì "Ngôi Lời đã hoá thành nhục thể" là Đức Giêsu Kitô, "và Người đã cư ngụ giữa chúng tôi" như một Hài Nhi Giêsu ở Belem, một Thiếu Nhi ở Giêrusalem, một Thanh Niên ở Nazarét, một Đấng Thiên Sai đến không phải để được phục vụ mà là phục vụ, không phải để luận tội mà là để cứu độ, nhờ đó "chúng tôi đã nhìn thấy vinh quang của Người, vinh quang Người nhận được bởi Chúa Cha, như của người Con Một đầy ân sủng và chân lý", Đấng "tỏ Cha ra" bằng việc tuân phục ý Cha là Đấng đã sai Người, "để khi hoàn tất Người đã trở nên căn nguyên cứu độ cho những ai tín phục Người" (Do Thái 5:9).
Bài Đọc 1 hôm nay, 31/12, khác hẳn với Bài Phúc Âm cùng ngày hôm nay, ngày cuối cùng của năm dương lịch, ở chỗ, ngay câu mở đầu của Bài Đọc 1 hôm nay, trích từ Thư Thứ Nhất của Thánh Gioan, là thế này: "Hỡi các con, đây là giờ sau hết", mà ngày 31/12, ngày cuối cùng của một năm là tiêu biểu.
Thế nhưng, làm sao biết được "đây là giờ sau hết", nếu không phải, như Bài Đọc 1 hôm nay tiết lộ và khẳng định, có thể căn cứ vào hiện tượng "đã có nhiều Phản-Kitô xuất hiện, do đó chúng ta biết rằng đây là giờ sau hết". Thành phần "phản kitô" này là ai, nếu không phải là những người "xuất phát từ hàng ngũ của chúng ta nhưng không thuộc về chúng ta", bởi họ "chối bỏ Chúa Kitô đến trong xác thịt" (2Gioan 7), tức chối bỏ "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14).
Hiện tượng xuất hiện "kitô giả" hay "phản kitô" là thành phần chối bỏ Chúa Kitô, chối bỏ sự thật, là hiện tượng chẳng những cho thấy ngày cùng tháng tận mà còn cho thấy càng tiến đến ngày cùng tháng tận con người càng sống trong tăm tối, và vì thế họ càng phải được soi sáng bởi "ánh sáng thật chiếu soi mọi người đã đến trong thế gian" (Gioan 1:9) là "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), Đấng "đã có từ nguyên thủy", Đấng bất biến cho dù thế gian có qua đi, và là Đấng sẽ canh tân tất cả mọi sự thành một trời mới đất mới là nơi Thiên Chúa muôn đời ngự trị (xem Khải Huyền 21:1-5), nơi không còn đêm và cửa không bao giờ đóng (xem Khải Huyền 21:25).
Vì Thiên Chúa là Đấng hiện hữu, không bao giờ qua đi, luôn mới mẻ, nhất là cho những ai cởi mở đón nhận Ngài và đáp ứng tác động thần linh của Ngài, mà Ngài phải được vũ trụ và địa cầu cùng nhau ngợi khen chúc tụng, như trong Bài Đáp Ca hôm nay:
1) Hãy ca mừng Thiên Chúa bài ca mới. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hỡi toàn thể địa cầu. Hãy ca mừng Thiên Chúa, hãy chúc tụng danh Người, ngày ngày hãy loan truyền ơn Người cứu độ.
2) Trời xanh hãy vui mừng và địa cầu hãy hân hoan. Biển khơi và muôn vật trong đó hãy reo lên. Ðồng nội và muôn loài trong đó hãy mừng vui, các rừng cây hãy vui tươi hớn hở.
3) Trước nhan Thiên Chúa, vì Người ngự tới, vì Người ngự tới cai quản địa cầu. Người sẽ cai quản địa cầu cách công minh, và chư dân cách chân thành.
31/12 Thánh Silvestrê I, Giáo Hoàng (270-335)
Thánh Silvestrê sinh vào khoảng năm 270 tại La Mã.
Năm 314, sau khi vua Constantinô trở lại, Giáo Hội được tự do và chấm dứt cơn bách hại kéo dài suốt hai thế kỷ trong toàn đế quốc La Mã, linh mục Silvestrê được bầu lên ngôi Giáo Hoàng (314).
Đặc trách cai quản Hội Thánh giữa thời thuận tiện, ngài đã nỗ lực hoạt động để tổ chức lại Giáo Hội cho có quy củ. Ngài sửa đổi luật lệ, đặt nền móng cho lâu đài phụng vụ Kitô Giáo bằng cách ban nhiều sắc lệnh và cách thức cử hành các nghi lễ. Ngoài ra, ngài còn khuyến khích việc xây cất nhiều thánh đường, trong đó có đại thánh đường Phêrô tại Rôma và thánh đường Chúa Cứu Thế tại Latran. Nhưng việc vĩ đại nhất dưới triều đại của ngài là đã triệu tập công đồng chung lần đầu tiên cho toàn thể Giáo Hội ở Nicée vào năm 326 để kết án bè rối Ariô và bệnh vực thiên tính của Chúa Giêsu.
Sau 22 năm chèo lái con thuyền Hội Thánh, ngài ngã bệnh và qua đời ngày 21/12/335.
1/1/2016
Lễ Mẹ Thiên Chúa
Lời Chúa
Bài Ðọc I: Ds 6, 22-27
"Họ sẽ kêu cầu danh Ta trên con cái Israel và Ta sẽ chúc lành cho chúng".
Trích sách Dân Số.
Chúa phán cùng Môsê rằng: "Hãy nói với Aaron và con cái nó rằng: Các ngươi
hãy chúc lành cho con cái Israel; hãy nói với chúng thế này: "Xin Chúa chúc
lành cho con, và gìn giữ con. Xin Chúa tỏ nhan thánh Chúa cho con, và thương
xót con. Xin Chúa ghé mặt lại cùng con, và ban bằng yên cho con". Họ sẽ kêu
cầu danh Ta trên con cái Israel, và Ta sẽ chúc lành cho chúng".
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 66, 2-3. 5. 6 và 8
Ðáp: Xin
Thiên Chúa xót thương và ban phúc lành cho chúng con (c. 2a).
Xướng: 1) Xin Thiên Chúa xót thương và ban phúc lành cho chúng con; xin
chiếu giãi trên chúng con ánh sáng tôn nhan Chúa, để trên địa cầu người ta
nhìn biết đường lối của Ngài, cho chư dân thiên hạ được biết rõ ơn Ngài cứu
độ. - Ðáp.
2) Các dân tộc hãy vui mừng hoan hỉ, vì Ngài công bình cai trị chư dân, và
Ngài cai quản các nước địa cầu. - Ðáp.
3) Chư dân, hãy ca tụng Ngài; thân lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng
Ngài! Xin Thiên Chúa ban phúc lành cho chúng con, và cho khắp cùng bờ cõi
trái đất kính sợ Ngài. - Ðáp.
Bài Ðọc II: Gl 4, 4-7
"Thiên Chúa đã sai Con Ngài sinh hạ bởi người phụ nữ".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Galata.
Anh em thân mến, khi đã tới lúc thời gian viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con
Ngài sinh hạ bởi người phụ nữ, sinh dưới chế độ Luật, để cứu chuộc những
người ở dưới chế độ Luật, hầu cho chúng ta được nhận làm dưỡng tử. Sở dĩ vì
anh em được làm con, Thiên Chúa đã sai Thần Trí của Con Ngài vào tâm hồn
chúng ta, kêu lên rằng: "Abba!", nghĩa là "Lạy Cha!" Thế nên, bạn không còn
phải là tôi tớ, nhưng là con; mà nếu là con, tất bạn cũng là người thừa kế,
nhờ ơn Thiên Chúa.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Dt 1, 1-2
Alleluia, alleluia! - Thuở xưa, nhiều lần nhiều cách, Thiên Chúa đã dùng các
tiên tri mà phán dạy cha ông, nhưng đến thời sau hết, tức là trong những
ngày này, Người đã phán dạy chúng ta nơi người Con. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 2, 16-21
"Họ đã gặp thấy Maria, Giuse và hài nhi... và tám ngày sau người ta gọi tên
Người là Giêsu".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.
Khi ấy, các mục tử ra đi vội vã đến thành Bêlem, và gặp thấy Maria, Giuse và
hài nhi mới sinh nằm trong máng cỏ. Khi thấy thế, họ hiểu ngay lời đã báo về
hài nhi này. Và tất cả những người nghe, đều ngạc nhiên về điều các mục tử
thuật lại cho họ.
Còn Maria thì ghi nhớ tất cả những việc đó và suy niệm trong lòng. Những mục
tử trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và đã xem
thấy, đúng như lời đã báo cho họ.
Khi đã đủ tám ngày, lúc phải cắt bì cho con trẻ, thì người ta gọi tên Người
là Giêsu, tên mà thiên thần đã gọi trước khi con trẻ được đầu thai trong
lòng mẹ.
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Emmanuel Thiên Mẫu
Lễ Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa hôm nay, 1/1, ngày cuối cùng của Tuần Bát Nhật
Giáng Sinh, nhưng lại là ngày mở màn cho một tân niên, ngày đầu tiên của một
năm mới, cũng là ngày Giáo Hội Công giáo cử hành như Ngày Thế Giới Hòa Bình
- the World Day of Peace, bắt đầu từ 1/1/1968, dưới thời Giáo Hoàng Chân
Phước Phaolô VI (1963-1978).
Tuần Bát Nhật Giáng Sinh được Giáo Hội cố ý sắp xếp một số lễ có liên hệ đặc biệt với mầu nhiệm và biến cố Giáng Sinh. Chẳng hạn Lễ Thánh Stephanô Phó Tế Tử Đạo Tiên Khởi ngày 26/12, Lễ Thánh Gioan Tông Đồ ngày 27/12, Lễ Các Thánh Anh Hài ngày 28/12, và Lễ Thánh Gia vào Chúa Nhật trong Tuần Bát Nhật Giáng Sinh.
Lễ Mẹ Thiên Chúa hôm nay cũng thế. Trước Công Đồng Chung Vaticanô II Lễ Mẹ Thiên Chúa được cử hành vào ngày 11/10 hằng năm, nhưng sau công đồng được chuyển sang ngày 1/1 như hiện nay, ngày vừa kết thúc Tuần Bát Nhật Giáng Sinh vừa mở màn cho một năm mới. Đâu là ý nghĩa cho việc chuyển thời điểm Lễ Mẹ Thiên Chúa này?
Phải chăng, nếu mầu nhiệm và biến cố "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) không thể tách rời với mầu nhiệm Thánh Gia nói chung thế nào, ở chỗ Hài Nhi Giêsu giáng sinh từ một gia đình, hay Người đã vào trần gian qua cửa ngõ gia đình, thì mầu nhiệm và biến cố Giáng Sinh của Người cũng có một mối liên hệ mật thiết bất khả phân ly với mầu nhiệm Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa nói riêng như vậy, tức là Hài Nhi Giêsu phải được sinh ra bởi một người mẹ trần gian?
Thế nhưng tại sao, căn cứ vào ý nghĩa chặt chẽ và tầm quan trọng của mối liên hệ với Hài Nhi Giêsu như thế, Giáo Hội không sắp xếp ngay sau Lễ Giáng Sinh là Lễ Thánh Gia và Lễ Mẹ Thiên Chúa mà lại sắp xếp Lễ Thánh Stephano, Lễ Thánh Gioan Tông Đồ và Lễ Các Thánh Anh Hài?
Xin thưa, chính vì tính chất liên hệ mật thiết và quan trọng hơn 3 lễ vừa được kể ấy mà hai Lễ Thánh Gia và Lễ Mẹ Thiên Chúa mới được cử hành chẳng những ở bậc lễ trọng mà còn ở vào một thời điểm trọng thể nữa, như Lễ Thánh Gia được cử hành vào Chúa Nhật và Lễ Mẹ Thiên Chúa được cử hành vào ngay ngày đầu năm dương lịch.
Lễ Mẹ Thiên Chúa được Giáo Hội cử hành ngay vào ngày đầu năm dương lịch phải chăng là vì Mẹ Maria không thể tách biệt khỏi "Lời đã có từ nguyên thủy", như bài Phúc Âm cuối năm hôm qua cho biết. Nghĩa là từ thuở đời đời, "từ nguyên thủy" Mẹ Maria đã được Thiên Chúa tuyển chọn làm Mẹ Lời Nhập Thể. Mẹ đã có trong thượng trí của Thiên Chúa cùng với Ngôi Lời ngay "từ nguyên thủy".
Tuy nhiên, theo bản tính là thần linh của mình, "Lời là Thiên Chúa", là Đấng tự hữu, hiện hữu và hằng hữu, Người chẳng những là nguyên thủy còn là cùng đích nữa (xem Khải Huyền 1:17), Người tiếp tục hiện hữu cho tới vô cùng bất tận dù thời gian và tạo vật có qua đi. Đó là lý do ngày tất niên 31/12 Giáo Hội đã chọn đọc bài Phúc Âm về Ngôi Lời, Đấng "đã có từ nguyên thủy".
Nhưng về phần mình, vì chỉ là một tạo vật thuần túy, Mẹ Maria không thể nào ở ngoài thời gian, và vì Mẹ là tạo vật đệ nhất về ân sủng không thể tách biệt với Ngôi Lời "đã có từ nguyên thủy" mà Mẹ phải được Thiên Chúa nghĩ đến đầu tiên, trước hết và trên hết mọi sự, trước và trên cả loài thần thiêng trên trời. Bởi thế, Mẹ phải được coi như mở màn cho thời gian hay thời gian được bắt đầu từ Mẹ. Phải chăng đó là lý do Lễ Mẹ Thiên Chúa được Giáo Hội thật chí lý cử hành vào ngày 1/1 đầu năm?
Ngày 1/1 là ngày thứ 8 từ Lễ Giáng Sinh, thời điểm theo Luật Moisen các bé trai Do Thái phải được cắt bì. Hài Nhi Giêsu cũng không ngoại lệ, vì Người thực sự mặc lấy bản tính của con người, có thân xác đàng hoàng, cho dù bản tính nhân loại của Người nói chung và thân xác của Người nói riêng, vì được ngôi hiệp với thiên tính vô cùng thiện hảo, hoàn toàn nguyên tuyền tốt đẹp, không mang một tì vết nào của nguyên tội, Người vẫn lãnh nhận phép cắt bì như mọi bé trai phàm nhân khác, như bài Phúc Âm hôm nay thuật lại: "khi đã đủ tám ngày, lúc phải cắt bì cho con trẻ, thì người ta gọi tên Người là Giêsu, tên mà thiên thần đã gọi trước khi con trẻ được đầu thai trong lòng mẹ".
Hài Nhi Giêsu chịu phép cắt bì như bài Phúc Âm hôm nay thuật lại chứng tỏ Người thực sự mặc lấy nhân tính của loài người, một nhân tính có thân xác thật sự (real) chứ không phải là một thứ ảo tượng (virtual) nào đó, một thân xác đã thật sự được thụ thai, cưu mang và hạ sinh bởi một trinh nữ ở Nazarét đã đính hôn (xem Luca 1:26-27,34-35), và là một thân xác đã bắt đầu đổ máu cứu chuộc khi chịu phép cắt bì này, hình ảnh tiên báo phép rửa Người phải chịu sau này khi tới thời điểm của Người (xem Luca 12:50).
Đó là lý do, trong Bài Đọc 2 hôm nay, Thánh Phaolô đã viết cho Kitô hữu thành Galata và khẳng định rằng Chúa Kitô được sinh ra bởi một người nữ - là Trinh Nữ Maria Nazarét, và được sinh ra theo lề luật - như luật chịu phép cắt bì: "khi đã tới lúc thời gian viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con Ngài sinh hạ bởi người phụ nữ, sinh dưới chế độ Luật, để cứu chuộc những người ở dưới chế độ Luật, hầu cho chúng ta được nhận làm dưỡng tử".
Phải, Lễ Mẹ Thiên Chúa được cử hành vào ngay ngày đầu năm, tiêu biểu cho sự kiện thời gian bắt đầu, chẳng những ở chỗ Mẹ Maria là một tạo vật thuần túy đã có ngay từ ban đầu cùng với Ngôi Lời trong thượng trí của Thiên Chúa, mà còn ở sự kiện khi Mẹ bắt đầu hiện hữu trên trần gian này là dấu báo trước rằng "đã tới lúc thời gian viên mãn", thời điểm "Lời hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1;14).
Tuy Mẹ Maria chỉ sinh ra thân xác của Lời Nhập Thể, từ chính huyết nhục hoàn toàn trinh nguyên thánh hảo của Mẹ, nhưng thân xác được gọi là Thánh Thể này của Lời Nhập Thể thuộc về một nhân tính bất khả phân ly với thiên tính, và ngay từ giây phút hoài thai trong lòng Mẹ nhân tính ấy đã được ngôi hiệp với thiên tính, tức là đã được hiệp nhất nên một thần tính để trở thành một Ngôi Vị Thần Linh Con Thiên Chúa Làm Người, mà Mẹ Maria không phải chỉ là Mẹ của nhân vật lịch sử Giêsu mà còn là chính Mẹ của Thiên Chúa nữa, như Công Đồng Chung Epheso đã chính thức và công khai tuyên tín năm 431.
Vẫn biết, theo lý luận trần gian, là một tạo vật vô cùng thấp hèn và hữu hạn, được tạo dựng nên trong thời gian, Mẹ Maria không thể nào có thể làm Mẹ sinh ra Đấng tự hữu, hiện hữu và hằng hữu, như thể Mẹ đã có trước Thiên Chúa, nhưng theo dự án thần linh vô cùng khôn ngoan và toàn năng, Mẹ Maria chỉ là dụng dụ hay phương tiện thuần túy được "Quyền Phép Đấng Tối Cao bao phủ" (Luca 1;35), nhờ đó Mẹ mới có thể thụ thai, cưu mang và hạ sinh "Con Đấng Tối Cao" (Luca 1:32), và vì thế "trẻ thánh được sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa" (Luca 1:35).
Khi mặc lấy nhân tính của con người, "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14) đã trở thành một vị thượng tế của Thiên Chúa giữa loài người trong việc thánh hóa loài người cũng như các hoạt động và sự vật của loài người nơi chính bản tính nhân loại được ngôi hiệp với thiên tính vô cùng hoàn hảo thánh thiện của Người, một thiên chức và vai trò thượng tế đã được tiên báo nơi thiên chức và vai trò tư tế của Aaron cũng như của con cái vị này, như Bài Đọc 1 hôm nay trích từ Sách Dân Số cho thấy:
"Hãy nói với Aaron và
con cái nó rằng: Các ngươi hãy chúc lành cho con cái Israel; hãy nói với
chúng thế này: 'Xin Chúa chúc lành cho
con, và gìn giữ con. Xin Chúa tỏ nhan thánh Chúa cho con, và thương xót con.
Xin Chúa ghé mặt lại cùng con, và ban bằng yên cho con'. Họ sẽ kêu cầu danh
Ta trên con cái Israel, và Ta sẽ chúc lành cho chúng".
Bài Đáp Ca hôm nay âm vang ý nghĩa và chiều hướng của Bài Đọc 1, ở chỗ, về phía của thành phần lãnh nhận, của riêng dân Do Thái cũng như của chung nhân loại và toàn thể vũ trụ, nơi mầu nhiệm nhập thể và giáng sinh của "Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta" (Gioan 1:14), tất cả đều như tích cực hưởng ứng lãnh nhận phúc lành của Thiên Chúa, qua vị thượng tế thánh hóa trần gian nơi nhân tính của Người, một nhân tính xuất phát từ Trinh Nữ Nazarét là Mẹ Thiên Chúa:
1) Xin Thiên Chúa xót thương và ban phúc lành cho chúng
con; xin chiếu giãi trên chúng con ánh sáng tôn nhan Chúa, để trên địa cầu
người ta nhìn biết đường lối của Ngài, cho chư dân thiên hạ được biết rõ ơn
Ngài cứu độ.
2) Các dân tộc hãy vui mừng hoan hỉ, vì Ngài công bình cai trị chư dân, và Ngài cai quản các nước địa cầu.
3) Chư dân, hãy ca tụng Ngài; thân lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài! Xin Thiên Chúa ban phúc lành cho chúng con, và cho khắp cùng bờ cõi trái đất kính sợ Ngài.
Thánh thi Kinh Sách Giờ Kinh Phụng Vụ Lễ Mẹ Thiên Chúa
Gốc tổ Giesê có một cành
Một cành trĩu nặng trái thơm xinh:
Một bà mẹ trẻ sinh Con Chúa,
Sau trước một bề vẫn đồng trinh.
Ðấng đã tác thành nên ánh sáng
Mà nay sinh xuống giữa hang lừa,
Cùng Cha tạo dựng trời vô hạn,
Giờ Mẹ đặt nằm quấn tã thưa.
Người đem luật pháp đến cho đời,
Huấn giới mười điều dạy khắp nơi,
Cam phận nhân sinh trong cõi thế,
Người vâng luật lệ mãi không thôi.
Hào quang cứu độ nay tràn tới
Quét sạch đêm đen, diệt tử thần,
Muôn nước, muôn dân, nào hội lại
Kính thờ Con Chúa xuống trần gian.
Giêsu Cứu Chúa, Con Trinh Mẫu,
Ngàn vạn lời ca chúc tụng Ngài,
Thánh Phụ, Thánh Thần, muôn nhân hậu,
Xin cùng thượng tiến nhạc thiên thai.
Lời nguyện cho các Giờ Kinh Phụng Vụ Ngày Lễ Mẹ Thiên Chúa
Lạy Thiên Chúa toàn năng, ngày Ðức Trinh Nữ Maria sinh hạ Ðấng Cứu Thế, Chúa đã tặng ban cho nhân loại kho tàng ơn cứu độ muôn đời. Xin cho chúng con được nhờ lời Ðức Mẹ nguyện giúp cầu thay, vì chính nhờ Ðức Mẹ chúng con mới đáng nhận lãnh nguồn sức sống vĩnh cửu là Ðức Giêsu Kitô, Con Chúa, Chúa chúng con. Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn đời.