THƯ PHÒNG LÒNG THƯƠNG XÓT CHÚA
của Nhóm Tông Đồ Chúa Tình Thương
Hành Trình Truyền Giáo Tận Cùng Trái Đất Phi Châu 2024
Hình ảnh và Tường trình: TĐCTT Đaminh Maria cao tấn tĩnh
Chặng 1 - Ethiopia (17 - 31/5/2024)
Chặng 2 - Mozambique (14 - 31/10/2024)
Thăm các Cộng đoàn Tu trì và Thánh đường
Ở
-
Ở Chocas Mar (ngày 21/10):
- Hai Thánh đường cổ kính nhất ở Mozambique
-
Ở
-
-
Đáng lẽ phái đoàn đã theo Cha Giang về Monapo ngay nếu máy bay không bị đình trệ, nhưng vì đã khuya nên Cha sắp xếp ở lại Dòng nữ này
Sau khi nhận phòng và cất hành lý, phái đoàn tạm giải khát một chút trước khi đi ngủ
Phòng ngủ của quý chị (Hoàng Thánh, Vũ Mùi và Thúy Nga), còn Chị Tammie Thủy trẻ nhất ngủ riêng ở phòng nhở 1 giường
Phòng ngủ của hai cha con bên cạnh phòng áo sát với nhà nguyện
Thánh lễ 6 giờ sáng hôm sau
Sau điểm tâm và trước khi lên đường, phái đoàn được Sơ bề trên Patricia dẫn đi tham quan cơ sở của Dòng Sơ
Khu nội trú 2 lầu của 45 em nữ sinh
Hội trường kiêm nguyện đường
Khu vườn ở đây thật là thiên nhiên nhưng mang đầy tính cách nhân tạo và sáng tạo, bằng việc trồng cây ở trong các bao được tái sử dụng
Dưới các gốc cây là một viền tròn lọ nhựa đựng đất ẩm, được tái sử dụng (reused) thay vì recycle cho mục đích hữu ích hơn.
Tột đỉnh của tính cách sáng tạo ở khu vườn này là cái Chòi Thánh Mẫu dưới gốc cây, hoàn toàn được kiến tạo bởi những gì là dư thừa và đồ bỏ
Vườn cây này có một số trái cây, trong đó có đu đủ, cả loại đu đủ cái (có quả) và đu đủ đực (như ở Ethiopia)
Cây mảng cây sai trái nhưng vẫn không thu hút và hấp dẫn bằng 2 bà góa ở Houston TX cố ý chọn cây đu đủ đực để đứng chụp hình lưu niệm.
Phái đoàn TĐCTT đã được Cha Giang báo trước từ ở Mỹ là thời điểm phái đoàn sang trúng ngay vào mùa xoài... tha hồ mà thưởng thức.
Khu vườn này còn có khu vực nuôi gà, cả ngoài vườn lẫn trong nhà
Khu cho gà ấp trứng
3 chai nước đáng vứt đi lủng lẳng dọc thân cây này không phải là sản phẩm của óc sáng tạo
theo chiều hướng của Thông điệp về Hệ sinh thái Trái đất Ngôi Nhà chung "Laudato Si - Chúc tụng Chúa" hay sao!
Phải chăng, theo hình dáng của các cành lá xòe ra chung quanh ngang nhau mà nó có tên gọi là "cây bà đầm xòe"?
Ngôi nhà ngay trước hiên nhà của các sơ cũng có những bình nước to được biến thành các chậu cảnh treo lủng lẳng viền dưới mái nhà
Trước khi lên đường, phái đoàn TĐCTT đã tặng cho qúy Sơ một chút quà tri ân đáp nghĩa
Chiếc xe Land Cruiser Cha Giang lái đã chứa hết hành lý kồng kềnh của phái đoàn, nhưng vẫn đủ chỗ ngồi cho quý chị ở phía bên ngoài.
Dù mang danh là Thành phố Nampula, đường đi ở nhiều nơi cũng chẳng khác gì đọan đường núi sọ ...
Lối vào trong Vương Cung Thánh Đường là khoảng hở (đủ cho từng người ra hay vào) ở một nửa cánh cửa bên trái
Phái đoàn cầu nguyện trước tượng Đức Mẹ
Phòng này giành cho cả mẹ lẫn con, mỗi người một giường riêng, giường của con ở ngay đầu giường của mẹ
Bé ở đằng sau tay của Sơ đã 9 tuổi rồi mà vẫn nhỏ con như 3-4 tuổi
Khu bếp núc và giặt rửa
Nhà nguyện của Quý Sơ Thừa Sai Bác Ái bao giờ cũng có 2 đặc điểm: ngồi trên sàn nhà và dưới cây Thánh giá có chữ "Ta Khát"
Cha Giang hỏi thăm quý sơ về những nhu cầu cần Cha phụ giúp, nhất là về vấn đề kỹ thuật và điện nước
Trước khi từ giã, phái đoàn TĐCTT cũng tặng Quý Sơ một chút để giúp các Sơ phục vụ bác ái
Cha Giang ban phép lành tạ biệt
Cha Giang cố tìm ra cho bằng được chỗ bán dừa như chính ngài đã tự động gợi ra khiến cho các chị "vui mừng và hy vọng" hẳn lên...
Chacos Mar - Ngày 21/10
Hai Thánh đường tiên khởi cổ kính nhất ở Mozambique
Trên đây là Thánh đường đầu tiên được các vị thừa sai Bồ Đào Nha xây dựng khi các ngài mới đặt chân trên đất Mozambique
Khu vực của ngôi Thánh đường lịch sử đầu tiên này được tân trang, (trừ chính ngôi Thánh đường), và cho du lịch thuê giá rẻ cũng không có khách
Nên khu vực vừa cổ (ngôi thánh đường) vừa tân (các phòng ốc) vẫn hoàn toàn trống vắng đáng tiếc
Nhà xứ của Ngôi Nhà Thờ cổ thứ hai gần đó, ngôi nhà thờ vẫn được sử dụng cho tới nay và được 2 linh mục triều phục vụ
Xe vừa dừng lại, các sơ sang ngay bên kia đường để hái những giây đậu dài tủa tủa thòng xuống tiện tay tha hồ mà hái
Toàn thể khu vực của Thánh đường thứ 2 này, cũng sát với biển, càng cũ kỹ, không hề có phòng ốc tân thời như ở khu vực Thánh đường đầu tiên
Nhờ ở bên bờ biển mà phong cảnh cũng thơ mộng hữu tình phải biết, như nhan sắc thùy mị của một thôn nữ, dù không trang điểm gì...
Các Sơ đi đâu cũng tìm hái những lá cây hay trái đây, không phải để ăn cho bằng để làm thuốc cho phòng y tế của các Sơ thì phải?
Thánh đường này được xây cất từ năm 1783, sau này bị chính phủ trưng dụng biến thành một nhà kho của mình vào năm 1934
Nếu đầu nhà thờ hướng về hướng đông thì cuối nhà thờ hướng về hướng tây, hướng mặt trời lặn
Bên trong Thánh đường
Thánh Daniele Comboni (1831-1881), vị sáng lập Dòng Nam Thừa Sai Comboni Thánh Tâm Chúa Giêsu và Dòng Nữ Thừa Sai Comboni
Phái đoàn TĐCTT chủ động cử hành LTXC bằng Chuỗi Kinh Thương Xót trong Thánh đường
Phái đoàn 12+ trong hình bắt nguồn từ phái đoàn 17 người (6 Lm, 2 Br, 4 Sr, 5 TĐCTT) sáng cùng ngày ở bãi biển Chocas Mar, nơi họ picnic với nhau cho đến 3 giờ chiều thì 3 cha và 2 thày về Monapo sớm để 2 thày đi Nampula về Maputo
Cha Adérito, vị linh mục không thuộc phái đoàn sáng hôm nay, đứng áp cuối bên phải, là 1 trong 2 vị linh mục triều của Giáo phận Nacala, đang phục vụ cộng đoàn tham dự phụng vụ hàng tuần ở ngôi Thánh đường cổ kính này
Hoàng hôn trên biển cả cho dù đã dịu nắng...
càng lúc càng mau chóng biến mất ở chân trời mây nước...
vậy mà vẫn có thể chói chang ánh mắt của một số khách hành hương truyền giáo hôm ấy
nhất là lại trở nên rạng ngời trên dung nhan của phái đoàn TĐCTT trong lòng đang phấn khởi truyền giáo tại một nơi tận cùng trái đất như ở Mozambique chỗ họ đang đứng, nơi họ không ngờ đã được LTXC an bài thúc đẩy và mang tới!
Sau khi thăm viếng 2 Thánh đường lịch sử cổ kính nhất ở Mozambique ở Chocas Mar, phái đoàn được dẫn đi ăn tiệm được khoản đãi bởi Chị Hoàng Thành
Muốn đến được di tích truyền giáo lịch sử hiếm quý còn tồn tại tới ngày nay thì phải băng qua từ đất liền một cây cầu dài 2 dặm hay 3 cây số
Cha Giang đã dừng xe ở lưng chừng cầu để phái đoàn TĐCTT có thể hoan hưởng những giây phút du lịch hiếm hoi mà ngắm cảnh cùng chụp hình
Đoàn tầu 5 chiếc vì lên đường muộn nên đã phải ghé vào đảo Mozambique này để chờ tới mùa gió biển mới có thể tiếp tục lên đường.
Nước Mozambique hiện nay đã lấy tên từ đảo Mozambique này.
Di tích lịch sử đầu tiên của Thánh Phanxicô truyền giáo cho muôn dân (Ấn độ, Nam Dương, Nhật bản và Trung quốc) ở Mozambique này là một nguyện đường
ở sát bờ biển, một khu vực nhỏ hẹp cổ kính, cũ kỹ, hoang tàn, trống vắng... nhưng không phải vì thế mà giá trị lịch sử của nó mất hết ý nghĩa.
Chính vì tính cách lịch sử quý báu của di tích truyền giáo liên quan đến Thánh Phanxicô Xavier này mà phái đoàn TĐCTT đã được diễm phúc đến kính viếng.
Nếu được tân trang thì khu vực này sẽ trở thành Trung tâm Hành hương Truyền giáo cho các phái đoàn như của Nhóm TĐCTT hôm ấy
Không biết những tàn tích còn tồn tại tới nay là những gì ở khu vực nguyện đường lịch sử này
Chỉ biết rằng khi khách hành hương hay du lịch bước lên hết các bậc cầu thang ở bức tường này họ sẽ không thể không khoái chì ngắm cảnh...
Nhìn về bên trái là cây cầu dài 3 cây số và gần ngay đó là một số sinh hoạt của dân chúng trên bãi biển
nhìn về phía bên phải thì gần là bãi biển không được mịn màng cho lắm, còn xa là chân trời tăm tít mù khơi
Trong khi phái đoàn TĐCTT tản ra chụp hình ở khắp nơi thì Cha Giang cùng các sơ tiến vào bên trong để sửa soạn dâng lễ
Nguyện đường này, thuộc về Giáo phận Nacala, luôn đóng kín cho tới khi cần thì mở ra như trường hợp của phái đoàn TĐCTT hôm ấy
Đây là bức thư đầu tiên thánh Phanxicô Xavier viết ở ngoài Châu Ầu. Cuối tháng 8 năm 1541, thánh Phanxicô Xavier cùng với cả đoàn tàu ghé lại đảo Mozambique, ngoài khơi đông nam châu Phi. Vì đã khởi hành trễ tại Lisbõa, đoàn tàu phải dừng lại để chờ gió mới có thể tiếp tục hành trình. Ngày đầu năm mới 1542, ngài viết thư cho anh em ở Roma biết những công việc, những kinh nghiệm ban đầu, cũng như những triển vọng tông đồ ở Ấn Độ. Trên tàu của ngài, ngoài các quan chức và thủy thủ, còn có những thanh niên nghèo phải ‘tha phương cầu thực’. Ngài sông gần gũi với họ, giúp đỡ họ về đời sống thiêng liêng, chăm sóc những người đau yếu. Thật là ngài không chỉ khoanh tay ngồi chờ. Trong chuyến đi này, ngài có những kinh nghiệm đầu tiên về biển cả và cái nóng nhiệt đới. Trong thực tế ấy, ngài ‘thấy rõ mình thiếu những gì cần phải có để giúp người ta tin kính Chúa Giêsu’, nhưng vẫn ‘ngày càng thêm tin tưởng… Chúa sẽ luôn luôn ban cho chúng tôi dư dật mọi sự cần thiết để phục vụ và tôn vinh Chúa’. Đang ‘trên đường’, thánh Phanxicô Xavier đã thực sự là ‘người bạn đường’ của Chúa Giêsu cũng như cửa những người cùng đi.
Xin Chúa Giêsu Kitô hằng ban ân sủng và tình yêu để giúp đỡ và phù hộ chúng ta.
Xin tất cả bạn bè và người quen cầu nguyện cho tôi.
Mozambique ngày 1 tháng 1 nãm 1542.
Phanxicô Xaviêr
Bản dịch: Đức cha Cosma Hoàng Văn Đạt, S.J.
[1] Đúng kỷ niệm thứ 35 ngày sinh thánh Phanxicô Xavier. Đoàn tàu hôm ấy gồm năm chiếc, chở theo chừng 700 người. Thánh Phanxicô Xavier và hai bạn đõng hành ở trên tàu Santiago của vị Tổng Trân tân cử, Theo chính sách của cha đẻ đế quốc Bồ Đào Nha ở phương đông, hằng năm Bồ Đào Nha gửi những thanh niên độc thân đến Ân Độ, để họ cưới vợ sinh con tại chỗ, vừa để họ bám chặt thuộc điạ, vừa nhờ họ nắm chắc thuộc địa hơn. Hầu hết các thanh niên này là hạng nhà nghèo, liều mạng, đi xa kiếm ăn và lập nghiệp. Họ được miễn tiền tàu, và được nuôi ăn trên tàu.
[2] Ghinê ở ngay xích đạo. Đoàn tàu chở thánh Phanxicô đến đó vào đúng mùa hè, nên đứng gió, tàu không tiến lên được, cứ dừng lại cho hành khách chịu nóng. Nhiều đồ ăn dự trữ bị hư. Cá và thịt hư hết, dù đã được ướp rất mặn. Cả đến nhựa chai trên tàu phần nổi trên mặt nước cũng chảy ra. Hành khách không tài nào ở trong phòng được vì nóng quá. Khi đoàn tàu đến được mũi Hảo Vọng ở cực nam châu Phi thì lại nhằm ngay mùa đông ở gần nam cực, nên hành khách phải chịu cái lạnh thấu xương.
Hòn đảo tên là Mozambique, ở ngoài khơi nước Mozambique, đông nam Châu Phi hiện nay. Xưa kia Mozambique là tên hòn đảo, ngày nay trở thành tên cả nước Mozambique.
Đoàn tàu trong chuyến đi ây gồm 5 chiếc. Thánh Phanxciô Xavier, cùng đi có cha Paolo và chú Francisco Mansilhas, có mặt trên tàu Santiago. Đây là tàu chỉ huy, đưa viên Tổng Trấn tân cử là Martim Affonso đe Sousa đến nhậm chức ở Ân Độ. Cũng như trên các tàu khác, đa sô’ những người này từ Bồ Đào Nha sang Ấn Độ buôn bán hoặc lập nghiệp. Bác sĩ Cosma Saraiva cho biết: “Tôi rời Lisbõa trên cùng một tàu với Cha Phanxicô. Tôi thường quan sát ngài làm việc từ thiện cũng như giảng dạy. Ngài thường xin hành khách bố thí để phân phát cho người nghèo và người bệnh. Ngài đích thân lo cho mọi người bệnh: lễ cho họ, giải tội cho họ. Ngài chẳng nghỉ ngơi chi hết, và làm mọi việc rất vui vẻ. Ai cũng coi ngài như vị thánh. ”
[5] Bác sĩ Cosma Saraiva, cùng đi trên tàu với thánh Phanxicô Xavier, cho biết nhờ ngài mà chỉ có 40 hay 41 người chết trên đảo Mozambique. Thánh Phanxicô Xavier lại nói cỡ 80 người chết, có lẽ tính chung cho cả hành trình.
[6] Martim Affonso de Sousa, sinh năm 1500, qua đời năm 1571, làm Tổng Trấn Ấn Độ thuộc Bồ Đào Nha từ năm 1541 đến năm 1545.
[7] Sau này, bác sĩ Saraiva cho biết trên đảo Mozambique: “Vì quên mình, ngài ngã bệnh nặng, tôi đưa về phòng tôi để chăm sóc tốt hơn. Ngài bệnh nặng đến nỗi tôi phải lể chín lần, và ngài bị hôn mê ba ngày…Vừa bớt, ngài lại lao vào việc như cũ, lại hăng say như trước.”
Tấm vải được Cha Giang mang theo để trải trên bàn thờ, với hàng chữ bằng tiếng Bồ với ý nghĩa "hãy chăm sóc ngôi nhà chung của chúng ta"
Bài đọc 1: Sơ Nathalie, SSpS
Nhà nguyện này đã được 3 em trai đóng lại và khóa kỹ lưỡng trước khi được Cha Giang chở về lại lưu xá Lar de São Francisco Xavier của mình
Chỗ để ăn trưa là cơ sở của
Vị sáng lập Dòng nữ này là Đấng Đáng Kính Madre Paula Gil Cano
Bữa trưa Thứ sáu 25/10 ở hải đảo Mozambique này bao gồm hải sản: cá chiên các Sơ khoản đãi
và cua luộc được phái đoàn mua dọc đường lúc gần đến cây cầu từ đất liền ra Đảo Mozambique
Sau bữa trưa và trước khi tham quan cơ sở phục vụ của quý sơ, phái đoàn TĐCTT đã vào nhà nguyện của các sơ
Chẳng những để viếng Thánh Thể riêng tư mỗi người...
mà còn để cử hành LTXC bằng Chuỗi Thương Xót chung với nhau
Ở đây, các sơ phục vụ 44 nữ lưu trú sinh
Cha Giang xin các sơ mấy bắp chuối về làm gỏi...
Mặt tiền nhà của quý sơ hướng ra biển
Trước khi tạ từ phái đoàn TĐCTT cũng không quên tặng quý sơ 1 chút quà hiện kim dù sơ bề trên lúc đầu không muốn nhận
Tạ ơn LTXC và Cha Giang đã tạo cơ hội cho phái đoàn TĐCTT chúng con được đến thăm viếng các cộng đoàn tu trì trong chặng 2 của Hành trình Truyền giáo tận cùng Trái đất 10/2024 này
Thế rồi sau khi xe đã rồ máy và trước khi chuyển bánh thì tôm hùm xuất hiện ngay trước mắt phái đoàn
Sau khi Cha Giang hỏi giá và trả giá, bịch tôm hùm liền được cho lên xe mang về ăn tối ở Monapo
Không ngờ ngày Thứ Sáu 25/10/2024 này Thánh Phanxicô Xavier đã đãi ngộ phái đoàn TĐCTT toàn hải sản: cua trưa, tối tôm hùm,
Thánh nhân bất ngờ đã sai người mang đến cho phái đoàn các món hải sản quen thuộc mà phái đoàn của ngài đã thưởng thức suốt cả 6 tháng ở trên hải đảo này
Hải sản ở đây còn tươi nguyên, vừa nhiều lại vừa rẻ, không thể nào có được ở Hoa Kỳ - phái đoàn TĐCTT tạ ơn Chúa thưởng thức cả bữa tối hôm sau nữa mới hết
Nhà thờ Giáo xứ Mozambique Island - Cộng đoàn Lumbo
Trước khi về, Cha Giang còn ghé Cộng đoàn Lumbo, nơi có ngôi Nhà thờ Giáo xứ Mozambique Island
Phong cảnh ở đây thật du lịch và hữu tình (có những cặp trai gái ngồi ngắm biển với nhau), khác với địa điểm nhà nguyện của Thánh Phanxicô Xavier
Hoàng hôn ở đây không phải trên biển cả như ở Ngôi Thánh đường cổ kính phái đoàn đã ghé kính viếng và lần Chuỗi Thương Xót nhưng vẫn rạng ngời trước khi tắt nắng và biến khuất
Từ dẫy ngồi ngắm biển bên trên khách du lịch có thể nhìn xuống bãi biển và vùng biển gần xa như một vùng trời xa vắng làm sao ấy...
Phải thu gần mới thấy được những con người đang từng nhóm cùng nhau thả lưới bắt cá lúc bấy giờ
Đan viện này từ Beira dọn tới Nampula này từ năm 1973 hơn 60 năm trước
Ở Ethiopia, các dòng nữ càng hiếm ơn gọi hơn dòng nam, đến độ một số dòng không còn nhân lực để truyền giáo nữa, phải bỏ công trình của mình...
Đi tới đây phái đoàn ngửi được hương thơm của một cây hoa nào đó (được 1 chị cho là từ bụi cây ở dưới gốc cây - hình trên và dưới)
Đấng chỉ có thể tác động nơi những tâm hồn cởi mở và rộng mở mà thôi, chứ không phải nơi những tâm hồn đóng kín hay hẹp hòi
Đúng là một nhà nguyện đặc biệt, ở giữa trống không và được trải chiếu, như trong nhà nguyện của Dòng Thừa Sai Bác Ái của Mẹ Têrêsa
Mẹ Thánh Têrêsa Calcutta lập Dòng nữ Thừa Sai Bác Ái và hội dòng của Mẹ đã được Bản quyền của TGP Calcutta chính thức công nhận ngày 7/10/1950
1980: Thành lập Phong Trào Thân Thể Chúa Kitô Cho Linh Mục (Corpus Christi Movement for Priests) cho các vị linh mục muốn thông dự vào linh đạo của Mẹ.
Với tâm tình tri ân cảm tạ LTXC chúng ta cùng nhau theo dõi bài tường trình thứ 2 này của em ở đường link sau đây nhé: