Lời Nhập Thể - Ý Nghĩa Vĩnh Hằng

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI: Buổi Triều Kiến Chung hằng tuần Thứ Tư 17/12/2008 

Anh chị em thân mến:

Chính hôm nay đây chúng ta bắt đầu những ngày trực tiếp sửa soạn cho chúng ta về việc giáng sinh của Chúa: Chúng ta đang ở trong tuần cửu nhật Giáng Sinh, một tuần cửu nhật ở nơi nhiều cộng đồng Kitô hữu được cử hành bằng những phụng vụ dồi dào bài đọc thánh kinh, tất cả đều nhắm đến chỗ nuôi dưỡng niềm hy vọng đối việc hạ sinh của Đấng Cứu Thế. Thật vậy, toàn thể Giáo Hội đều hướng mắt đức tin về ngày lễ đang tới này, như hằng năm, sẵn sàng hợp với bài ca hân hoan của các thiên thần, những vị vào nửa đêm sẽ loan báo cho các mục đồng một biến cố phi thường về việc hạ sinh của Đấng Cứu Thế, mời gọi họ hãy đến hang Bêlem. Ở đó có Vị Thiên Chúa ở giữa chúng ta – Emmanuel, Đấng Hóa Công đã hóa thân thành tạo vật, được bọc trong khăn và nằm trong một máng cỏ bần cùng (cf Lk 2:13-14). Vì môi trường nổi bật của mình, Giáng Sinh là một ngày lễ quốc tế. Thật vậy, ngay cả những ai không tuyên xưng mình là thành phần tín hữu cũng có thể nhận thấy nơi việc cử hành hằng năm này của Kitô giáo một cái gì đó phi thường và siêu việt, một cái gì đó sâu xa đụng chạm tới cõi lòng. Đó là một ngày lễ ca ngợi tặng ân sự sống. Cuộc hạ sinh này của một con trẻ làm cho chúng ta cảm kích và mang lại những gì là êm ái dịu dàng. Giáng Sinh là cuộc hội ngộ với một em bé sơ sinh trong một cái hang khốn cùng. Chiêm ngắm Người trong máng cỏ, làm sao chúng ta không nghĩ tới rất nhiều trẻ em thậm chí ngày nay thấy được ánh sáng từ trong cảnh cùng khổ nơi nhiều miền đất trên thế giới? Làm sao chúng ta lại không nghĩ tới những trẻ em sơ sinh không được đón nhận và bị loại bỏ, tới những em không sống còn vì không được chăm sóc và quan tâm? Và làm sao chúng ta cũng không nghĩ tới các gia đình muốn vui có được một đứa con nhưng niềm hy vọng này vẫn được chưa mãn nguyện?

Tiếc thay, bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa hưởng thụ khoái lạc, ý nghĩa thiêng liêng của Giáng Sinh có nguy cơ bị mất đi mà trở thành một cơ hội thuần thương mại trong vấn đề mua bán và trao đổi quà tặng. Tuy nhiên, những khó khăn và bấp bênh cùng với chính cuộc khủng hoảng về kinh tế mà rất nhiều gia đình trải qua trong những tháng này và là những gì ảnh hưởng tới toàn thể nhân loại, thực sự có thể là một động lực để nhận thức được cái ấm cúng của tính chất giản dị, thân hữu và đoàn kết là những giá trị đặc biệt của Giáng Sinh. Lột bỏ được cái bám víu của chủ nghĩa hưởng thụ và duy vật, Giáng Sinh nhờ đó mới trở thành một cơ hội đón nhận, như là một tặng ân riêng tư, sứ điệp hy vọng được lan tỏa ra từ mầu nhiệm hạ sinh của Chúa Kitô.

Tuy nhiên, tất cả những điều ấy vẫn chưa đủ để thấu triệt được tất cả giá trị của ngày lễ chúng ta đang dọn mừng đây. Chúng ta biết rằng lễ này cử hành một biến cố chính yếu của lịch sử, đó là việc nhập thể của Lời thần linh vì phần rỗi của nhân loại. Thánh Lêô Cả, ở một trong nhiều bài giảng về Giáng Sinh của mình, đã than lên như thế này: “Chúng ta hãy hớn hở mừng vui trong Chúa, hỡi những người tôi yêu mến, và hãy mở lòng của chúng ta ra trước niềm vui tinh tuyền nhất này. Vì ngày này đã sáng tỏ ở chỗ, đối với chúng ta nó có nghĩa là một cuộc cứu độ mới mẻ, một cuộc sửa soạn xa xưa, một hạnh phúc vĩnh hằng. Bởi vậy mà theo chu kỳ hằng năm, mầu nhiệm cao cả về ơn cứu độ này của chúng ta được tái diễn cho chúng ta, một ơn cứu độ, được hứa hẹn ngay từ ban đầu và được nên trọn vào ngày cùng tháng tận, là những gì cần phải kéo dài bất tận” (Bài Giảng XXII).

Thánh Phaolô trở lại với chân lý nền tảng này nhiều lần trong các bức thư của ngài. Với tín hữu Galata chẳng hạn, ngài đã viết rằng: “Thế nhưng, khi thời gian viên trọn, Thiên Chúa đã sai Con của Ngài, được hạ sinh bởi một người nữ, được sinh ra theo lề luật… để chúng ta được ơn thừa nhận” (4:4). Trong Thư gửi cho tín hữu Rôma, ngài đã nêu lên những đòi hỏi hợp lý và kèm theo của biến cố cứu độ này: “Nếu chúng ta là con cái thì là những kẻ thừa tự, những kẻ thừa tự của Thiên Chúa và là những kẻ đồng thừa tự với Chúa Kitô, nếu chúng ta chịu khổ với Người nhờ đó chúng ta cũng được hiển vinh với Người” (8:17).

Thế nhưng, không ai hơn Thánh Gioan, trong lời mở đầu cho Phúc Âm thứ 4, ngài đã sâu xa thấm thía suy niệm về mầu nhiệm Nhập Thể. Và chính vì thế mà lời mở đầu này đã trở thành một phần của phụng vụ cho Lễ Giáng Sinh từ thời xa xưa: Thật vậy, ở đoạn mở đầu này là một diễn tả đích thực nhất và là một tổng hợp sâu xa nhất về ngày lễ này cũng như về niềm vui của ngài. Thánh Gioan viết: “Et Verbum caro factum est et habitavit in nobis – Và Lời đã hóa thành nhục thể và ở giữa chúng ta” (1:14).

Bởi thế, về Lễ Giáng Sinh, chúng ta không hạn chế vào việc tưởng niệm việc hạ sinh của một đại nhân vật; chúng ta không cử hành một cách đơn giản và một cách trừu tượng về mầu nhiệm ra đời của con người hay nói chung của việc phát sinh sự sống; chúng ta cũng chẳng cử hành chỉ lúc ban đầu của một mùa trọng đại này thôi. Về Lễ Giáng Sinh, chúng ta tưởng nhớ một điều rất cụ thể và quan trọng đối với loài người, một điều thiết yếu cho đức tin Kitô hữu, một chân lý được Thánh Gioan tóm gọn trong mấy lời này: “Lời đã hóa thành nhục thể”.

Nó là một biến cố lịch sử được Thánh Ký Luca phải đặt vào một bối cảnh rất định liệu đó là trong những ngày có lệnh làm sổ đinh lần đầu tiên của Hoàng Đế Caesar Augustus, khi Quirinius bấy giờ đang làm tổng rấn xứ Syria (x Lk 2:1-7). Bởi thế đây là một đêm theo ngày tháng lịch sử chất chứa biến cố cứu độ mà dân Yến Duyên vẫn đang mong chờ qua bao thế kỷ. Trong bóng tối tăm của cái đêm Bêlem này đã thực sự phát tỏa ra một tia sáng, đó là Đấng Hóa Công của vũ trụ này đích thân nhập thể, liên kết bản thân mình một cách bất khả phân ly với bản tính loài người, cho đến độ Người là thực sự là “Thiên Chúa bởi Thiên Chúa, ánh sáng bởi ánh sáng” mà đồng thời cũng là người, một con người thật.

Những gì Thánh Gioan gọi theo tiếng Hy lạp là “ho logos”, được dịch sang tiếng Latinh là “Verbum” và sang tiếng Ý là “il Verbo” (Lời), cũng có nghĩa là “Ý Nghĩa”. Bởi thế, chúng ta có thể hiểu câu diễn tả của Thánh Gioan như thế này: “Ý Nghĩa vĩnh hằng” của thế giới đã hóa thân dễ hiểu với giác quan của chúng ta và với trí khôn của chúng ta. Giờ đây chúng ta có thể chạm đến Người và chiêm ngưỡng Ngài (cf. 1Jn 1:1). “Ý Nghĩa” đã hóa thành nhục thể không phải chỉ là một tư tưởng chung được in ấn trên thế gian này; lời này là một “lời” nhắm đến chúng ta. Lời này biết chúng ta, kêu gọi chúng ta, hướng dẫn chúng ta. Lời ấy không phải là một thứ luật phổ quát, trong đó chúng ta làm trọn một vai trò gì đó, mà là một Ngôi Vị Đấng chú ý tới mỗi một con người: Đó là Con Thiên Chúa hằng sống, Đấng đã hóa thân làm người ở Bêlem.

Đối với nhiều người, và một cách nào đó đối với tất cả chúng ta thì điều này dường như quá ư là tuyệt vời chân thực. Thật vậy, chúng ta cần phải tái khẳng định là: Vâng, có một ý nghĩa, và ý nghĩa này không phải là một thứ bất lực chống lại với những gì là ngu xuẩn. Ý Nghĩa này là những gì mãnh lực: Ý Nghĩa ấy là Thiên Chúa. Ngài là một Vị Thiên Chúa tốt lành, Đấng không liên quan gì tới với một thứ quyền lực cao vời xa cách nào đó, một quyền lực không thể đạt tới, trái lại là một Vị Thiên Chúa biến mình gần gũi với chúng ta và anh chị em của chúng ta, Đấng có giờ với từng người chúng ta và là Đấng đến ở với chúng ta.

Bởi thế mới đột nhiên hiện lên một vấn đề, đó là làm sao một sự như thế có thể xẩy ra được? Có đáng lắm chăng Thiên Chúa trở thành một con trẻ? Để cố gắng mở lòng mình ra trước sự thật soi sáng cho tất cả mọi cuộc sống nhân loại này, trí khôn cần phải chào thua và công nhận cái hạn hẹp của lý trí chúng ta. Trong hang Bêlem, Thiên Chúa tỏ mình cho chúng ta như là một “hài nhi” bé mọn để chế ngự cái kiêu hãnh của chúng ta. Có lẽ chúng ta đã từng dễ dàng khuất phục trước quyền lực, trước kiêu kỳ; thế nhưng, Người không muốn thấy việc khuất phục của chúng ta. Trái lại, Người kêu gọi cõi lòng của chúng ta và việc tự do quyết định của chúng ta trong việc chấp nhận tình yêu của Người. Người đã biến mình nên bé nhỏ để giải thoát chúng ta khỏi cái kỳ vọng cao cả của thế nhân là những gì xuất phát từ niềm kiêu hãnh; Người đã tự ý đích thân nhập thể  để làm cho chúng ta thật sự tự do, tự do yêu mến Người.

Anh chị em thân mến, Giáng Sinh là một cơ hội thuận lợi để suy niệm về ý nghĩa và giá trị của cuộc sống chúng ta. Việc tiến đến với lễ trọng này giúp cho chúng ta một đàng suy nghĩ về cái thảm kịch trong lịch sử mà con người bị tội lỗi đả thương đang hằng tìm kiếm hạnh phúc và ý nghĩa thỏa đáng cho sự sống và sự chết; đàng khác, nó mời gọi chúng ta hãy suy niệm về sự thiện hảo xót thương của Thiên Chúa, Đấng đã tiến đến gắp gỡ con người để trực tiếp thông đạt cho họ Sự Thật cứu độ, và làm cho họ được tham dự vào tình thân hữu của Ngài và sự sống của Ngài.

Bởi thế, chúng ta hãy sửa soạn cho Lễ Giáng Sinh, bằng tấm lòng khiêm tốn và chân thành, sẵn sàng đón nhận tặng ân ánh sáng, niềm vui và an bình được tỏa chiếu ra từ mầu nhiệm này. Chúng ta hãy nghênh đón cuộc hạ sinh của Chúa Kitô như là một biến cố có thể canh tân đời sống của chúng ta ngày nay. Chớ gì việc gặp gỡ với Hài Nhi Giêsu làm cho chúng ta thành con người không chỉ biết nghĩ về mình mà cởi mở trước những mong đợi và nhu cầu của anh chị em chúng ta. Nhờ đó, cả chúng ta cũng trở nên những chứng từ của ánh sáng được Giáng Sinh chiếu tỏa trên nhân loại của ngàn năm thứ ba. Chúng ta hãy xin với Rất Thánh Maria, nhà tạm của Lời nhập thể, và Thánh Giuse, chứng nhân âm thầm của những biến cố cứu độ, hãy thông đạt cho chúng ta những cảm thức các vị có được khi các vị chờ trông cuộc hạ sinh của Chúa Giêsu, nhờ đó chúng ta mới có thể dọn mình cử hành một cách thánh hảo Lễ Giáng Sinh tới đây, trong niềm hân hoan của đức tin và được phấn khởi bởi quyết tâm thành tâm hoán cải.

Chúc anh chị em Giáng Sinh vui vẻ!

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 17/12/2008

(những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)