Thánh Phaolô - Ý Nghĩa Giáo Hội

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI: Buổi Triều Kiến Chung hằng tuần Thứ Tư 15/10/2008 – Loạt bài cho Năm Thánh Phaolô Bài Giáo Lý 8

(tiếp)

Theo chiều hướng này, chúng ta cũng có thể hiểu được ý niệm nguyên thủy, hoàn toàn của Thánh Phaolô, về Giáo Hội là ‘Thân Mình của Chúa Kitô’. Bởi thế, cần phải lưu ý đến hai chiều kích của quan niệm này. Một có tính chất xã hội học là chiều kích chủ trương thân thể được hình thành bởi các cơ phận của nó và không thể hiện hữu nếu không có những cơ phận này. Việc giải thích này xuất hiện trong Thư gửi tín hữu Rôma, cũng như trong Thư Thứ Nhất cho tín hữu Corintô là bức thư được Thánh Phaolô lập lại hình ảnh ngài đã nói tới về tính cách xã hội học ở Thư Rôma. Ngài nói rằng một con người thì giống như một thân thể có những phần thể khác biệt, mỗi một phần thể đều có phận sự riêng của mình, thế nhưng, dù là những phần thể nhỏ mọn nhất và coi như tầm thường nhất, tất cả đều cần thiết để thân thể có thể sống động và thi hành các nhiệm vụ của mình. Thật là thích hợp khi vị Tông Đồ này nhận định rằng nơi Giáo Hội có nhiều ơn gọi: ơn gọi làm tiên tri, làm tông đồ, làm thày dạy, làm những con người tầm thường, tất cả đều được kêu gọi để sống bác ái từng ngày, tất cả đều cần thiết cho việc cấu tạo nên mối hiệp nhất sống động của cơ thể thiêng liêng này.

Cũng còn một cách giải thích khác liên quan tới chính Thân Mình của Chúa Kitô. Thánh Phaolô chủ trương rằng Giáo Hội không phải chỉ là một cơ thể, mà thực sự trở nên Thân Mình của Chúa Kitô nơi bí tích Thánh Thể là bí tích tất cả mọi người lãnh nhận Thân Mình của Người và thực sự trở nên Thân Mình của Người. Nhờ đó mới làm trọn mầu nhiệm phối ngẫu, một mầu nhiệm tất cả chỉ là một thân thể duy nhất và một tình thần duy nhất trong Chúa Kitô. Như thế thì thực tại này còn vượt ra ngoài hình ảnh có tính cách xã hội học nữa, khi nó cho thấy yếu tính thực sự và sâu xa của nó, tức là mối hiệp nhất của tất cả mọi người đã lãnh nhận phép rửa trong Chúa Kitô, mối hiệp nhất Tông Đồ Phaolô coi là ‘một’ trong Chúa Kitô, giống như bí tích Thân Mình của Người.

Nói như thế là Thánh Phaolô cho thấy rằng ngài biết rõ và ngài làm cho chúng ta hiểu rằng Giáo Hội không phải là Giáo Hội của ngài hay của chúng ta: Giáo Hội là thân mình của Chúa Kitô, là ‘Giáo Hội của Thiên Chúa’, là ‘cánh đồng của Thiên Chúa’, là kiến tạo của Thiên Chúa… là ‘đền thờ của Thiên Chúa’ (1Cor 3:9,16). Hình ảnh cuối cùng trên đây là một hình ảnh đặc biệt hay hay, vì nó cống hiến cho sự thắt kết của những mối liên hệ liên vị một từ ngữ thường chỉ về một nơi chốn thể lý được coi là linh thánh. Mối liên hệ giữa Giáo Hội và đền thờ nhờ đó có hai chiều kích hỗ tương, ở chỗ, một mặt là tính chất của việc phân cách và tinh tuyền ở nơi dinh thự linh thánh ấy được áp dụng cho cộng đồng giáo hội; một mặt thì cái quan niệm về một nơi chốn thể lý được thắng vượt, khi chuyển cái giá trị ấy cho thực tại của một cộng đồng đức tin sống động. Nếu trước đây các đền thờ được coi là nơi chốn hiện diện của Thiên Chúa thì nay nó được biết và thấy rằng hiên Chúa không ngự ở nơi các dinh thự đền đài được làm bằng đá, mà nơi hiện diện của Thiên Chúa là ở thế giới của cộng đồng tín hữu sống động.

Một tính chất khác xứng đáng được bàn đến riêng là ‘dân Chúa’, một tính chất được Thánh Phaolô áp dụng chính yếu cho dân Cựu Ước rồi sau đó tới thành phần dân ngoại như ‘không phải là dân’ rồi cũng trở thành dân Chúa nhờ việc họ được tháp nhập vào Chúa Kitô qua lời Chúa và bí tích.

Và một phác họa cuối cùng, đó là, trong Thư gửi cho Timôthêu, Thánh Phaolô cho Giáo Hội như là ‘nhà của Chúa’ (1Tim 3:15); và đây là một ý nghĩa thực sự độc đáo, vì nó ám chỉ Giáo Hội như là một cấu trúc cộng đồng có những mối liên hệ liên vị đầm ấm có tính chất gia đình. Vị Tông Đồ này giúp chúng ta hiểu hơn bao giờ hết mầu nhiệm Giáo Hội nơi những chiều kích khác biệt của Giáo Hội là một cộng đồng của Thiên Chúa trên thế giới.

Đó là những gì cao cả của Giáo Hội và trọng đại nơi ơn gọi của chúng ta: Ở chỗ chúng ta là đền thờ của Thiên Chúa trên thế giới này, là nơi Thiên Chúa thực sự ngự trị, và chúng ta đồng thời là cộng đồng, là gia đình của Thiên Chúa là tình yêu. Là gia đình và nhà Chúa, chúng ta cần phải thi hành trên thế giới này đức ái của Chúa, nhờ đó, bằng sức mạnh xuất phát từ đức tin, chúng ta là nơi chốn và là dấu chỉ cho sự hiện diện của Ngài. Chúng ta hãy cầu cùng Chúa để xin Ngài ban cho chúng ta càng trở nên Giáo Hội của Người, Thân Mình của Người, nơi hiện diện của đức ái trên thế giới của chúng ta cũng như trong lịch sử của chúng ta.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 15/10/2008

(những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)