BÀI ĐỌC I: Is 5:1-7

 “Vườn nho của Chúa các đạo binh là nhà Israel”

Bài trích sách Tiên tri Isaia.

Tôi sẽ ca tặng người yêu bài hát của cô bác tôi về vườn nho. Người tôi yêu có một vườn nho trên đồi xinh tươi. Người rào giậu, nhặt đá, trồng cây chọn lọc, xây tháp giữa vườn, lập máy ép trong vườn, và trông mong nó sinh quả nho, nhưng nó lại sinh toàn nho dại. Vậy giờ đây, hỡi dân cư Giêrusalem và người Giuđa, hãy luận xét giữa ta và vườn nho ta. Nào còn việc gì phải làm cho vườn nho ta mà ta đã không làm? Sao ta trông mong nó sinh quả nho, mà nó lại sinh quả nho dại? Giờ đây ta tỏ bày cho các ngươi biết ta sẽ làm gì đối với vườn nho ta; Ta sẽ phá hàng rào, để nó bị tàn phá, sẽ phá tường để nó phải bị giầy đạp. Ta sẽ bỏ nó hoang vu: không cắt tỉa, không vun xới: gai góc sẽ mọc lên và ta sẽ khiến mây không mưa xuống trên nó. Vườn nho của Chúa các đạo binh là nhà Israel: và người Giuđa là chồi cây Chúa vui thích: Ta trông mong nó thực hành điều chính trực, nhưng đây toàn sự gian ác. Ta trông mong nó thực hành đức công bình, nhưng đây toàn là tiếng kêu oan.

Lời của Chúa.
 

Đáp Ca: (Xin mời Cộng đoàn thưa)

Vườn nho của Chúa là nhà Israel.

1.      Tự Ai Cập Chúa đã mang về một gốc nho, Chúa đã đuổi chư dân đi để ương trồng nó. Nó vươn nhành ra cho tới nơi biển cả vươn chồi non cho tới chỗ đại giang.

2.      Tại sao Ngài phá vở hàng rào, để bao khách qua đường đều lảy hái nó, để lợn rừng xông ra tàn phá, và muông thú ngoài đồng dùng nó làm cỏ nuôi thân?

3.      Lạy Chúa thiên binh, xin thương trở lại, tự trời cao xin nhìn coi và thăm viếng vườn nho nầy. Xin bảo vệ vườn nho mà tay hữu Ngài đã cấy, bảo vệ ngành nho mà Ngài đã củng cố cho mình.

4.      Chúng tôi sẽ không còn rời xa Chúa nữa, Chúa cho chúng tôi được sống và chúng tôi ca tụng danh Ngài. Lạy Chúa thiên binh, xin cho chúng tôi được phục hồi, xin tỏ thiên nhan hiền từ Chúa ra, hầu cho chúng tôi được ơn cứu sống.

BÀI ĐỌC II: Phil 4:6-9

“Thiên Chúa bình anh sẽ ở cùng anh em”
Bài trích thơ Thánh Phaolô Tông đồ gởi tín hữu Philipphê.

Anh em thân mến, anh em đừng lo lắng gì hết, nhưng trong khi cầu nguyện, anh em hãy trình bày những ước vọng lên cùng Chúa, bằng kinh nguyện và lời cầu xin đi đôi với lời cảm tạ. Và bình an của Thiên Chúa vượt mọi trí hiểu, sẽ giữ gìn lòng trí anh em trong Chúa Giêsu Kitô. Vả lại, hỡi anh em, những gì là chân thật, trong sạch, công chính, là thánh thiện, đáng yêu chuộng, danh thơm tiếng tốt, là nhân đức, là luật pháp đáng khen, thì anh em hãy tưởng nghĩ những sự ấy. Những điều anh em đã học biết, đã lãnh nhận, đã nghe và đã thấy nơi tôi, anh em hãy đem những điều đó ra thực hành, thì Thiên Chúa bình an sẽ ở cùng anh em.

 Lời của Chúa.

(Xin mời Cộng đoàn đứng)
 Alleluia, alleluia.  --- Chúa phán: “Thầy là đường, là sự thật và là sự sống, không ai đến được với Cha mà không qua Thầy”.  --- Alleluia.

PHÚC ÂM: Mt 21:33-43

“Ông sẽ cho người khác thuê vườn nho”
Bài trích Phúc Âm theo Thánh Matthêô.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các thượng tế và các kỳ lão trong dân rằng: “Các ông hãy nghe dụ ngôn nầy: Có ông chủ nhà kia trồng được một vườn nho; Ông rào dậu chung quanh, đào hầm ép rượu và xây tháp canh; đoạn ông cho tá điền thuê, rồi đi phương xa. Đến mùa nho, ông sai đầy tớ đến nhà tá điền để thu phần hoa lợi. Nhưng những người làm vườn nho bắt các đầy tớ ông: đánh đứa nầy, giết đứa kia và ném đá đứa khác. Chủ lại sai một số đầy tớ khác đông hơn trước, nhưng họ cũng xử với chúng như vậy. Sau cùng chủ sai chính con trai mình đến với họ. Vì nghĩ rằng: Họ sẽ kính nể con trai mình. Nhưng bọn làm vườn vừa thấy con trai ông chủ liền bảo nhau: Đứa con thừa tự kia rồi: Nào anh em! Chúng ta hãy giết nó đi và chiếm lấy gia tài của nó”. Rồi họ bắt cậu, lôi ra khỏi vườn nho mà giết. Vậy khi chủ về, ông sẽ xử trí với bọn họ thế nào?” Các ông trả lời: “Ông sẽ tru diệt bọn hung ác đó và sẽ cho người khác thuê vườn nho để cứ đến mùa nộp phần hoa lợi”. Chúa Giêsu phán: “Các ông chưa bao giờ đọc thấy trong Kinh Thánh: “Chính viên đá bọn thợ loại ra, đã trở nên viên đá góc; đó là việc Chúa làm và là việc lạ lùng trước mắt chúng ta! Bởi vậy, Tôi bảo các ông: “Nước Thiên Chúa sẽ cất khỏi các ông để trao cho dân tộc khác biết làm cho trổ sinh hoa trái”.

Phúc Âm của Chúa.

Suy Niệm
 

“Một Dân Tộc Khác”

 

Nếu thợ làm vườn nho của bài Phúc Âm Chúa Nhật hai tuần trước là các tông đồ hay hàng giáo phẩm tông truyền thừa kế các vị thì vườn nho là Giáo Hội Chúa Kitô. Nếu đứa con đi làm vườn nho cho cha trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần vừa rồi là đứa không muốn đi rồi lại đi là thành phần tội nhân, hiện thân của một Giáo Hội được Chúa Kitô cứu chuộc và thành hóa, thì vườn nho là Vương Quốc của Thiên Chúa cần được Giáo Hội làm cho phát triển cho đến khi Chúa Kitô tái giáng trong vinh quang. Vậy hình ảnh Giáo Hội trong dụ ngôn vườn nho Chúa Nhật tuần này như thế nào?

Trước hết, đối tượng nghe dụ ngôn Chúa Giêsu nói về vườn nho đây, như tuần trước, vẫn là thành phần “các trưởng tế và kỳ lão trong dân”. Bởi thế, mở đầu bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này, Thánh Ký Mathêu mới lập lại lời Chúa Giêsu nói với thành phần ấy như sau: “Quí vị hãy lắng nghe một dụ ngôn khác”. Tại sao Chúa Giêsu nói tiếp với cùng thành phần đối tượng nghe này một dụ ngôn khác ngay sau đó? Phải chăng dụ ngôn hai người con được cha kêu gọi đi làm vườn nho cho ông chưa đủ để họ hiểu Chúa Giêsu có ý nói về họ hay sao? Chỉ biết rằng, sau dụ ngôn thứ hai này, Thánh Ký Mathêu mới ghi lại phản ứng của thành phần ấy, một phản ứng không được Giáo Hội cho đọc trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần này: “Khi các trưởng tế và những người Pharisiêu nghe thấy những dụ ngôn này thì nhận ra rằng Người đang nói về họ. Mặc dù họ tìm cách bắt giữ Người họ vẫn sợ dân chúng đã coi Người là một vị tiên tri” (Mt 21:45-46).

Thật vậy, dụ ngôn Chúa Nhật tuần này đã làm sáng tỏ dụ ngôn Chúa Nhật tuần trước. Nếu dụ ngôn Chúa Nhật tuần trước cho thấy thành phần lãnh đạo dân Do Thái thuộc loại nói mà không làm, tức nói với cha là mình sẽ đi làm vườn nho cho cha song thực tế lại không làm, vì họ cứ tưởng sống đạo kiểu giữ tỉ mỉ luật lệ như thế là đã đủ nên công chính, đủ làm vinh danh Thiên Chúa rồi. Với tâm tưởng mù tối như thế, trong dụ ngôn của bài Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu cho thấy họ mù tối đến nỗi đã giết chính Con Thiên Chúa, Đấng Thiên Sai, để làm vinh danh Thiên Chúa, tức, theo ý họ, là “để đoạt gia tài của Người Con này” (Mt 21:38). Thế nhưng, trái lại, như chính lời họ đáp câu hỏi của Chúa Giêsu về số phận của nhóm tá điền mưu đồ cướp đoạt gia tài của Người Con này, là bọn tá điền gian ác, dù có ý đồ tốt lành, song đường lối xấu xa của họ cũng mang lại cho họ những hậu quả thảm hại, đó là họ bị loại trừ, không được tiếp tục hưởng đặc ân coi sóc vườn nho để sinh hoa lợi cho chủ nữa.

“Vườn nho của Chúa” đây là gì, nếu không phải, như bài đáp ca Chúa Nhật tuần này cho biết, “là nhà Yến Duyên”. Vườn nho này, như bài đọc thứ nhất cũng như bài Phúc Âm cho thấy, đã được Chúa chăm sóc rất kỹ, bằng cách rào giậu chung quanh là các thứ lề luật được ban bố cho họ, giúp họ khỏi bị các thú rừng đam mê và ý riêng hoang dại phá hoại; đào hầm ép rượu là giao ước họ đã ký kết với Thiên Chúa, một giao ước họ phải bỏ mình đi, không chạy theo các ngẫu tượng và ngoại tình với các thần ngoại bang, mới có thể trung thành với Ngài; và xây tháp canh là nhắc nhở cho họ Lời Hứa Chúa đã đoan nguyền với cha ông tổ phụ họ, để luôn hướng họ về một Đấng Thiên Sai Cứu Tinh, về một Vương Quốc Thần Linh hoàn vũ. Thành phần được sai đến thu hoa lợi đây là các tiên tri, thành phần hầu hết đã bị dân tộc này sát hại, kể cả vị cuối cùng là Gioan Tẩy Giả. Bởi thế, “vườn nho của Chúa là nhà Yến Duyên” này đã bị Chúa để cho tan hoang tàn rụi, như Sách Tiên Tri Isaia ghi nhận trong bài đọc thứ nhất Chúa Nhật tuần này cho thấy.

Về phần hàng lãnh đạo của dân Do Thái, vì mù tối, ở chỗ giết Con Thiên Chúa, Đấng Thiên Sai của Ngài, sẽ bị loại trừ, và từ đó, như lời Chúa Giêsu khẳng định trong bài Phúc Âm Chúa Nhật này, “vương quốc của Thiên Chúa sẽ lấy đi khỏi quí vị mà trao cho một dân tộc khác để làm trổ sinh mùa màng tươi tốt”. Vậy “một dân tộc khác” đây là ai, nếu không phải thành phần Dân Tân Ước, một mầm mống nước trời được Chúa Kitô gieo vào thửa ruộng thế gian của Người, ban đầu là một hạt cải nhỏ bé nhất, nhỏ như đức tin không thể thấy được bằng mắt trần hay lý trí tự nhiên, song đã lớn lên thành một thân cây Giáo Hội Hoàn Vũ vĩ đại, vươn cành của mình đến tận cùng trái đất, đến nỗi chim trời là các linh hồn tới làm tổ nơi các cành của cây là các Giáo Hội địa phương trên khắp trái đất (xem Mt 13:31-32).

Hãy lưu ý, “một dân tộc khác” là Dân Tân Ước đây không tiếp tục làm “vườn nho của Chúa là nhà Yến Duyên”, thay cho nhóm tá điền mù tối gian ác, nhóm tá điền hoàn toàn tác hành ngược lại với những gì chân thật, tinh tuyền và đức hạnh, những điều được Thánh Phaolô nói đến trong bài đọc thứ hai, mà thành phần “dân tộc khác” này là dân tộc được kêu gọi đến thay cho nhóm tá điền mù tối lộng hành ấy để làm cho “Nước Cha trị đến” trên thế gian.

Như thế, nếu thợ làm vườn nho của bài Phúc Âm Chúa Nhật hai tuần trước là các tông đồ hay hàng giáo phẩm tông truyền thừa kế các vị thì vườn nho là Giáo Hội Chúa Kitô. Nếu đứa con đi làm vườn nho cho cha trong bài Phúc Âm Chúa Nhật tuần vừa rồi là đứa không muốn đi rồi lại đi là thành phần tội nhân, hiện thân của một Giáo Hội được Chúa Kitô cứu chuộc và thành hóa, thì vườn nho là Vương Quốc của Thiên Chúa cần được Giáo Hội làm cho phát triển cho đến khi Chúa Kitô tái giáng trong vinh quang. Và nếu thành phần “một dân tộc khác” đây là Dân Tân Ước nói chung thì Vương Quốc của Thiên Chúa đây chính là Dự Án Cứu Độ của Thiên Chúa được thể hiện trên thế gian, hay là “Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời”.

Có thể nói, nội dung của ba dụ ngôn liên quan đến vườn nho cũng như đến thành phần làm vườn nho trong ba bài Phúc Âm của hai Chúa Nhật trước cũng như của Chúa Nhật này đã được tóm gọn trong ba lời ước nguyện đầu của Kinh Chúa Dạy: Dụ ngôn thuê thợ làm vườn nho rồi trả công đồng đều từ kẻ đến sau tới kẻ đến trước liên quan đến ước nguyện “Danh Cha cả sáng”; dụ ngôn kêu gọi hai con trai đi làm vườn nho song chỉ có đứa cố làm dù lúc đầu không muốn làm liên quan đến ước nguyện “Nước Cha trị đến”; và dụ ngôn cho tá điền thuê vườn nho để sinh hoa lợi cho chủ liên quan đến ước nguyện “Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời”.
 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL