Lôøi Chuû Chaên 

Ngaøy 9.9.2009

 GIAÙO DUÏC KITOÂ GIAÙO VAØ SÖÏ PHAÙT TRIEÅN TOAØN VEÏN

  

Kính gôûi : Anh em linh muïc,

vaø anh chò em tu só, giaùo daân trong gia ñình giaùo phaän

      1.  Ngaøy 27.6.2009, Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI nhaén nhuû caùc Giaùm muïc Vieät Nam haõy quan taâm giaùo duïc caùc kitoâ höõu neân ngöôøi coâng giaùo toát ñeå trôû neân nhöõng coâng daân toát.  Ngaøy 7.7.2009, Ñöùc Thaùnh Cha coâng boá Thoâng ñieäp "Baùc AÙi Trong Chaân Lyù".  Ngaøy 8.7.2009, trong buoåi trieàu yeát giôùi thieäu Thoâng ñieäp cho nhieàu ngaøn ngöôøi töø nhieàu quoác gia treân theá giôùi, Ngaøi xaùc ñònh Thoâng ñieäp phaùt xuaát töø moät ñoaïn vaên trong thö Thaùnh Phaoloâ gôûi giaùo ñoaøn EÂpheâsoâ : "Soáng trong chaân lyù vaø trong tình baùc aùi, chuùng ta seõ lôùn leân veà moïi phöông dieän, vöôn tôùi Ñöùc Kitoâ, vì Ngaøi laø Ñaàu" (Eph 4,15).  Ñoàng thôøi Ñöùc Thaùnh Cha cuõng khaúng ñònh tình yeâu trong chaân lyù laø ñònh höôùng vaø laø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån toaøn veïn con ngöôøi vaø toaøn theå nhaân loaïi.  Phaùt trieån toaøn veïn coù nghóa laø phaùt trieån veà moïi phöông dieän theå xaùc vaø tinh thaàn, trí tueä vaø taâm linh, phaùt trieån trong moïi laõnh vöïc cuûa cuoäc soáng, vaên hoaù vaø giaùo duïc, xaõ hoäi vaø truyeàn thoâng, y teá vaø töø thieän, kinh teá vaø chính trò.

     2.  Ñöùc Thaùnh Cha cuõng löu yù, trong tình hình theá giôùi hoâm nay vôùi nhöõng vaán ñeà nghieâm troïng vaø nhöõng khuûng hoaûng traàm troïng bao truøm phaàn lôùn nhaân loaïi treân haønh tinh, coâng cuoäc xaây döïng cuøng phaùt trieån ñaát nöôùc cuõng nhö theá giôùi caàn nhöõng con ngöôøi khoâng chæ coù kieán thöùc veà khoa hoïc kyõ thuaät, song nhaát thieát phaûi coù caùi taâm coâng minh chính tröïc, coù loøng thaønh cuøng quyeát taâm phuïc vuï cho ích chung cuûa coäng ñoàng daân toäc, cho coâng lyù vaø hoaø bình trong coäng ñoàng nhaân loaïi.  Noùi caùch khaùc, coâng cuoäc xaây döïng vaø phaùt trieån trong moïi laõnh vöïc soáng hoâm nay, caàn nhöõng con ngöôøi khoâng nhöõng coù caùi ñaàu ñaày kieán thöùc thöïc duïng veà khoa hoïc kyõ thuaät, song ñaëc bieät phaûi coù taám loøng ñaày tình baùc aùi trong chaân lyù.

     3.  Beân caïnh neàn giaùo duïc chæ truyeàn ñaït kieán thöùc khoa hoïc thöïc duïng, neàn giaùo duïc chuyeân laøm cho taám loøng ñaày tình baùc aùi trong chaân lyù laø ñieàu thöïc söï caàn thieát cho coâng cuoäc xaây döïng cuøng phaùt trieån moät coäng ñoàng daân toäc coù yù thöùc traùch nhieäm phuïc vuï cho coâng lyù vaø coâng ích, moät coäng ñoàng daân toäc soáng tình lieân ñôùi vôùi xaõ hoäi loaøi ngöôøi trong hoaø bình vaø thònh vöôïng.

     4.  Giaùo duïc kitoâ giaùo cuûa Giaùo Hoäi taïi Vieät Nam coù nhieäm vuï taïo khaû naêng cho ngöôøi coâng giaùo Vieät Nam töøng böôùc coù taám loøng ñaày tình baùc aùi trong chaân lyù nhö ñònh höôùng vaø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån Giaùo Hoäi cuøng con ngöôøi vaø ñaát nöôùc Vieät Nam hoâm nay.  Moät maët, maëc duø Giaùo Hoäi taïi Vieät Nam chæ laø moät nhoùm nhoû vôùi 8% daân soá Vieät Nam, song coù ñieàu kieän soáng lieân ñôùi vôùi nhau.  Maët khaùc, maëc duø caùc sinh hoaït muïc vuï thu heïp trong khuoân vieân cô sôû giaùo xöù, cô sôû giaùo phaän, cô sôû doøng tu, song, ngoaøi nhöõng lôùp vaø sinh hoaït giaùo lyù, coäng ñoàng daân Chuùa vaãn coù ñöôïc töï do ít ra ñeå laøm hai ñieàu toái caàn sau ñaây.  Moät laø toå chöùc cuøng nhau hoïc hoûi Lôøi Chuùa cuøng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà xaõ hoäi, trao ñoåi vôùi nhau trong moãi nhoùm chuyeân moân, nhaèm ruùt ra nhöõng baøi hoïc thöïc haønh cho töøng laõnh vöïc phaùt trieån con ngöôøi vaø xaõ hoäi.  Hai laø cöû haønh Maàu nhieäm Thaùnh Theå, toân thôø cuøng chieâm ngaém Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå.  Nhôø ñoù, moïi ngöôøi coù theå nhaän ra Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå vöøa laø hieän thaân tình yeâu cöùu ñoä cuûa Cha treân trôøi, vöøa laø Thaày daïy con ñöôøng tình yeâu nhö ñònh höôùng vaø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån toaøn veïn nhaân loaïi.  Töø ñoù  noi theo taám göông Chuùa Gieâsu giaùo duïc caùc moân ñeä cuûa Ngaøi, cuøng hoïc taäp phöông höôùng vaø phöông phaùp giaùo duïc cuûa Ngaøi.

     5.  Trong nhöõng thaùng tôùi, moïi thaønh phaàn, moãi giôùi, haõy daønh thôøi giôø söû duïng töï do ñoù ñeå hoïc hoûi Thoâng ñieäp "Baùc AÙi Trong Chaân Lyù", vaø trao ñoåi nhaèm cuøng nhau tìm ra nhöõng baøi hoïc cho söï phaùt trieån con ngöôøi vaø xaõ hoäi.  Trong lôøi chuû chaên naøy, toâi gôïi yù cho moïi ngöôøi, ñaëc bieät anh em linh muïc, nhìn vaøo taám göông giaùo duïc cuûa Chuùa Gieâsu, ñeå caûi tieán coâng vieäc giaùo duïc ñöùc tin cuûa mình ngaøy caøng theâm hieäu quaû cho söï phaùt trieån Giaùo Hoäi cuøng con ngöôøi vaø ñaát nöôùc Vieät Nam. 

5.1  Chuùa Gieâsu vöøa laø Lôøi Chuùa, vöøa laø Thaày daïy Lôøi Chuùa.  Ngaøi giaûng truyeàn Lôøi Chuùa nhö laø aùnh saùng chaân lyù soi daãn ñöôøng ñôøi cho caùc moân ñeä, nhö laø Lôøi yeâu thöông caûm hoaù vaø ñoåi môùi caùc oâng, nhö laø Lôøi Höùa thaép saùng nieàm hy voïng kitoâ giaùo nôi caùc oâng. Töø ñoù, Lôøi Chuùa, khi ñöôïc con ngöôøi ñoùn nhaän vaø mang ra thöïc haønh, seõ trôû thaønh neàn taûng cuøng ñònh höôùng vaø ñoäng löïc cho söï phaùt trieån cuûa hoï.

     5.2  Qua taám göông ñôøi soáng caàu nguyeän, Chuùa Gieâsu daïy caùc moân ñeä soáng keát hôïp vaø hieäp thoâng vôùi Chuùa Cha cuøng Chuùa Thaùnh Thaàn laø coäi nguoàn söï soáng, laø suoái nguoàn tình yeâu, vaø laø nguyeân lyù cho tình lieân ñôùi cuøng söï hieäp nhaát trong gia ñình, trong coäng ñoaøn cuõng nhö trong xaõ hoäi.  Töø ñoù, tìm gaëp aùnh saùng vaø söùc maïnh cho söï phaùt trieån con ngöôøi cuøng xaõ hoäi.

     5.3  Qua thaùi ñoä töï nguyeän böôùc ñi treân con ñöôøng thaäp giaù daãn ñeán Phuïc Sinh, cuõng nhö qua haønh vi töï hieán teá cuøng töï haï laøm taám baùnh beû ra vì söï phaùt trieån cuûa nhaân loaïi, Chuùa Gieâsu môøi goïi caùc moân ñeä böôùc ñi treân con ñöôøng tình yeâu cöùu ñoä cuûa Ngaøi nhö laø ñònh höôùng vaø ñoäng löïc giuùp vöôït qua tình traïng toäi loãi cuøng söï döõ vaø söï cheát, ñoàng thôøi tieán ñeán söï phaùt trieån toaøn veïn vaø vöõng beàn.

     5.4  Qua taám göông soáng daán thaân yeâu thöông ñeán cuøng vaø khieâm toán phuïc vuï cho söï phaùt trieån con ngöôøi, Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå môøi goïi caùc moân ñeä maëc laáy taâm tình vaø tö töôûng, thaùi ñoä vaø haønh vi yeâu thöông cuûa Ngaøi, vaø böôùc ñi trong ñöôøng loái yeâu thöông ñeán cuøng cuûa Ngaøi, nhaèm ñoùn nhaän cuøng chia seû cho moïi ngöôøi söùc soáng vaø tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå laø quaø taëng cuûa Cha treân trôøi cho nhaân loaïi.  Vôùi nieàm hy voïng tình yeâu cöùu ñoä cuûa Chuùa Kitoâ seõ môû ñöôøng cho nhieàu ngöôøi thaønh taâm thieän chí vöôït qua loái soáng theo vaên hoaù söï cheát, ñeå ñi ñeán phaùt huy neàn vaên hoaù söï soáng vaø vaên minh tình thöông trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi hoâm nay.

     6.  Trong thôøi gian qua, cuøng caùc trung taâm ñaøo taïo huaán luyeän, caùc Ban Muïc vuï giaùo phaän, caùc giaùo xöù, caùc gia ñình coâng giaùo, caùc coäng ñoaøn kitoâ höõu, caùc ñoaøn theå toâng ñoà giaùo daân, ñaõ ñöôïc toå chöùc daàn daàn thaønh nhöõng ngoâi tröôøng giaùo duïc ñöùc tin.  Nay, moïi ngöôøi coù traùch nhieäm giaùo duïc ñöùc tin haõy nhìn laïi coâng vieäc giaùo duïc cuûa mình coù theo ñònh höôùng Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå ñaõ môû ra laø xaây döïng coäng ñoaøn tín höõu thaønh gia ñình Chuùa, coù cuøng moät loøng tin caäy meán, cuøng moät quyeát taâm khieâm toán phuïc vuï cho söï phaùt trieån cuûa moïi ngöôøi.  Cuøng nhau thaåm ñònh keát quaû, vaø caûi tieán muïc vuï ngoân söù, tö teá, vaø quaûn trò cuûa haøng linh muïc, nhaèm môû ñöôøng cho ngöôøi giaùo daân tham gia xaây döïng vaø phaùt trieån Giaùo Hoäi maàu nhieäm-hieäp thoâng-söù vuï, laø Giaùo Hoäi soáng hieäp thoâng vôùi Chuùa, vôùi nhau vaø vôùi moïi ngöôøi, hieäp thoâng trong chaân lyù vaø tình baùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ.

     6.1  Taïi ña soá giaùo xöù, moãi Chuùa nhaät coù nhieàu Thaùnh leã, moãi Thaùnh leã daønh cho moät giôùi (thieáu nhi, giôùi treû, gia tröôûng hieàn maãu...).  Ña soá caùc giaùo xöù coù töø 3, 4 ñeán 7, 8 ca ñoaøn, vaø coù nhieàu nhoùm leã sinh. Moãi ca ñoaøn, moãi nhoùm leã sinh phuïc vuï cho moät thaùnh leã.  Daân soá coâng giaùo trong Thaønh phoá laø treân 650.000, vaø 90% ñi leã ngaøy Chuùa nhaät.  Do ñoù ngaøy Chuùa nhaät, 200 nhaø thôø lôùn nhoû trong Thaønh phoá naøy ñeàu ñaày ngöôøi döï leã.  Ñieàu caàn laø caùc linh muïc cuøng caùc coäng söï coù quan taâm toå chöùc böõa tieäc thaùnh, tieäc Lôøi Chuùa cuõng nhö tieäc Thaùnh Theå, theo ñònh höôùng xaây döïng vaø phaùt trieån gia ñình Chuùa soáng trong chaân lyù vaø tình baùc aùi.  Vieäc toå chöùc ñoù ñoøi hoûi phaûi chuù taâm ñeán caùch doïn böõa tieäc thaùnh cho thích hôïp vôùi taâm thöùc cuøng trình ñoä vaên hoaù cuûa con ngöôøi hoâm nay, cuøng trung thaønh vôùi nhöõng chæ daãn khoân ngoan cuûa Giaùo Hoäi veà cöû haønh phuïng vuï cuõng nhö veà hoäi nhaäp vaên hoaù trong muïc vuï phuïng töï. 

     6.2  Töø naêm Thaùnh Theå 2005, coù hôn 30 giaùo xöù toå chöùc chaàu Thaùnh Theå suoát ngaøy.  Gaàn ñaây, coù haèng traêm nhoùm giaùo daân töï toå chöùc giôø caàu nguyeän tröôùc Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå, hoaëc tröôùc töôïng ñaøi Chuùa hay Ñöùc Meï.  Ñieàu caàn laø caùc linh muïc coù quan taâm höôùng daãn giaùo daân bieát caàu nguyeän theo theå thöùc vaø ñònh höôùng caàu nguyeän cuûa Chuùa Gieâsu nhaèm môû mang vaø phaùt trieån Nöôùc Chuùa laø Nöôùc Chaân Lyù vaø Tình Yeâu, ñoàng thôøi coù giuùp hoï traùnh chaïy theo tính hieáu kyø vaø tình caûm heïp hoøi, laø nhöõng nguyeân nhaân deã ñöa ñeán baát ñoàng, chia reõ, xaùo troän trong coäng ñoaøn.

     6.3   Caùc giaùo xöù toå chöùc caùc lôùp giaùo lyù caùc caáp, tröôùc hoaëc sau Thaùnh leã Chuùa nhaät.  Gaàn nhö 100% treû theo hoïc caùc lôùp giaùo lyù ñeán khi laõnh bí tích Theâm söùc, sau ñoù soá % giaûm daàn.  Ñieàu caàn laø caùc giaùo lyù vieân coù quan taâm taïo ñieàu kieän cho ngöôøi treû thöïc haønh Lôøi Chuùa daïy, ñaëc bieät soáng trong chaân lyù vaø trong tình baùc aùi ñoái vôùi moïi ngöôøi trong gia ñình vaø xaõ hoäi.    

6.4  Khuyeán khích gia ñình, ngoaøi vieäc chuyeân caàn ñi leã Chuùa nhaät chung vôùi nhau, haõy kieân taâm duy trì vaø caûi tieán giôø kinh toái trong gia ñình, nhaèm taïo cô hoäi cho gia ñình phaùt trieån thaønh caùi noâi cuûa söï soáng vaø maùi aám cuûa tình thöông, thaønh ngoâi tröôøng ñaàu tieân giaùo duïc ñöùc tin vaø thaønh trì baûo veä ñöùc tin nhö söùc maïnh cho söï phaùt trieån toaøn veïn cuûa con em mình.

     6.5  Ñoái vôùi 23 ñoaøn theå toâng ñoà giaùo daân, ngoaøi vieäc toå chöùc thaùnh leã vaø caàu nguyeän chung vôùi nhau, caùc linh muïc ñoàng haønh coù taïo thuaän lôïi cho hoï toå chöùc nhöõng nhoùm nhoû hoïc hoûi Lôøi Chuùa cuøng giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà xaõ hoäi, chia seû cho nhau kinh nghieäm soáng ñöùc tin vaø giaùo duïc ñöùc tin cho con em, nhaéc baûo nhau thi haønh söù vuï yeâu thöông vaø phuïc vuï cho söï phaùt trieån cuûa moïi ngöôøi quanh caän, ñaëc bieät ngöôøi ngheøo khoå.  Coù giuùp hoï khi tuï hoïp thì bieát traùnh chæ chuù taâm ñeán thôøi söï vaø pheâ phaùn thieáu tính môû ñöôøng vaø xaây döïng.

     6.6  Trung Taâm Muïc Vuï cuûa giaùo phaän, sinh hoaït töø naêm 2004, toå chöùc caùc khoaù hoïc, tónh taâm, hoäi thaûo, leã hoäi, cho giôùi treû vaø caùc giaùo lyù vieân, cho caùc Hoäi Ñoàng Giaùo xöù cuøng caùc ñoaøn theå toâng ñoà giaùo daân, cho caùc giôùi vaø caùc gia ñình, nhaèm taïo cho hoï khaû naêng vaø kyõ naêng soáng nhöõng giaù trò nhaân baûn vaø ñaïo ñöùc cuûa Tin Möøng nhaèm giuùp ngöôøi coâng giaùo phaùt trieån thaønh muoái men vaø aùnh saùng Tin Möøng trong xaõ hoäi hoâm nay.  Coâng cuoäc giaùo duïc ñöùc tin ôû nôi naøy coù goùp phaàn môû ñöôøng cho ngöôøi coâng giaùo toaû saùng chaân lyù vaø tình yeâu  cuûa Chuùa Kitoâ trong caùc laõnh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi hoâm nay. 

     6.7  Trung Taâm Vaên Hoaù Coâng Giaùo, sinh hoaït töø naêm 2005, coù taïo cô hoäi cho moïi ngöôøi tìm gaëp ngoïn ñuoác ñöùc tin cuøng nieàm hy voïng kitoâ giaùo cuûa caùc tieàn nhaân cuøng chöùng nhaân ñöùc tin, soi saùng cho hoï tieán böôùc treân con ñöôøng chaân lyù vaø tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ.

     7.  Ngoaøi ra, tình hình xaõ hoäi Vieät Nam ngaøy nay ñang chuyeån bieán.  Vieäc ñaát nöôùc môû cöûa cho neàn kinh teá thò tröôøng cuøng khuynh höôùng toaøn caàu hoaù, ñoàng nghóa vôùi vieäc du nhaäp vaøo ñaát nöôùc mình nhöõng giaù trò môùi, nhö chuû nghóa thöïc duïng cuøng chuû nghóa caù nhaân höôûng thuï duy vaät chaát.  Trong ñôøi soáng xaõ hoäi hoâm nay, nhöõng giaù trò môùi ñoù ñang daàn daàn thay theá nhöõng giaù trò Tin Möøng cuøng truyeàn thoáng vaên hoaù laønh maïnh cuûa daân toäc, ñoàng thôøi ñe doaï taøn phaù muøa maøng cuûa caùc haït gioáng ôn thaùnh, haït gioáng ôn ñöùc tin, ôn goïi linh muïc, tu só.

     8.  Do tình theá ñaõ ñoåi thay, neáp soáng ñaïo vaø truyeàn thoáng ñaïo ñöùc xöa nay, duø vaãn raát caàn thieát, xem ra khoâng coøn ñuû söùc baûo veä ñôøi soáng ñöùc tin cuûa nhieàu ngöôøi treû hoâm nay.  Tình hình naøy ñoøi hoûi moïi thaønh phaàn daân Chuùa haõy cuøng nhau thöïc haønh lôøi Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI nhaén nhuû daân Chuùa taïi Vieät Nam nhö sau :

 (1)  Chuù taâm phaùt huy tình lieân ñôùi giöõa moïi ngöôøi cuøng moïi gia ñình, giöõa caùc coäng ñoaøn tín höõu cuøng caùc thaønh phaàn daân Chuùa.  Tình lieân ñôùi trong Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå laø söùc maïnh giuùp baûo veä cuøng phaùt trieån ñôøi soáng tin caäy meán cuûa coäng ñoàng daân Chuùa. 

(2)  Lieân ñôùi trong coâng taùc môû roäng vaø naâng cao kieán thöùc ñöùc tin cho moïi ngöôøi, giuùp cho moãi ngöôøi yù thöùc vaø quyeát taâm böôùc ñi treân con ñöôøng phaùt trieån trong chaân lyù vaø trong tình baùc aùi cuûa Chuùa Kitoâ.

(3)  Lieân ñôùi trong vieäc toå chöùc muïc vuï thích hôïp nhaèm chaêm soùc caùc ngöôøi treû hoâm nay, ñaëc bieät laø ngöôøi treû di daân, ngöôøi treû naïn nhaân caùc teä naïn xaõ hoäi cuøng caùc beänh taät thôøi ñaïi.

     9. Coâng vieäc toå chöùc muïc vuï thích hôïp ñoøi hoûi tröôùc heát laø hoïc taäp göông Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå ñoàng haønh, ñoàng caûm, quaûng ñaïi, bao dung ñoái vôùi ngöôøi treû, ñem laïi bình an cho hoï, yeâu thöông vaø phuïc vuï cho söï phaùt trieån toaøn veïn cuûa hoï.  Muïc ñích laø nhaèm cuûng coá nieàm tin cuûa ngöôøi treû, giuùp hoï caûm thaáy Chuùa thöïc söï yeâu thöông hoï, vaø yeâu thöông tôùi cuøng. 

     Duy chæ coù tình yeâu cuûa Thieân Chuùa môùi coù söùc caûm hoaù vaø ñoåi môùi con ngöôøi, giuùp ngöôøi treû taùi sinh thaønh con ngöôøi môùi, con ngöôøi cuøng vôùi Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh soáng ñôøi soáng môùi, cuøng vôùi Chuùa Gieâsu Thaùnh Theå soáng yeâu thöông ñeán cuøng.  Töø ñoù, söù vuï yeâu thöông ñeán cuøng vaø khieâm toán phuïc vuï cho söï phaùt trieån cuûa moïi ngöôøi anh em daàn daàn trôû thaønh leõ soáng cho  ngöôøi treû hoâm nay.     

Giaùo duïc ñöùc tin cho ngöôøi treû hoâm nay soáng baùc aùi trong chaân lyù coøn laø cuûng coá neàn moùng vöõng chaéc cho söï phaùt trieån vöõng beàn cuûa Giaùo Hoäi cuõng nhö cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi.

 

 

Toaø Toång Giaùm Muïc Thaønh phoá HCM, 9.9.2009

Kyû nieäm 350 naêm thieát laäp Giaùo Hoäi taïi Vieät Nam

vôùi hai Giaùo phaän Ñaøng Ngoaøi vaø Ñaøng Trong

 

 

Gioan B. Phaïm Minh Maãn

Giaùm Muïc cuûa anh chò em