Đại Kết Kitô Giáo cho Sứ Vụ Truyền  Giáo

ĐTC BĐXVI - Bài Giáo Lý cho Buổi Triều Kiến Chung Thứ Tư 23/1/2008 về Mối Hiệp Nhất Kitô Giáo

Anh Chị Em thân mến,

Chúng ta đang cử hành Tuần  Lễ Nguyện Cầu Cho Mối Hiệp Nhất Kitô Giáo là tuần lễ sẽ kết thúc vào Thứ Sáu 25/1. Ngày này đánh dấu cuộc trở lại của Thánh Phaolô Tông Đồ. Kitô hữu thuộc các giáo hội khác nhau và những cộng đồng giáo hội khác nhau cùng qui tụ lại vào thời điểm này để nhất trí kêu xin cùng Chúa Giêsu ơn tái thiết mối hiệp nhất giữa thành phần môn đệ của Người.

Nó là một lời van nài đồng loạt được đồng tâm nhất trí dâng lên để đáp lại ước muốn của Chúa Cứu Thế, Đấng đã hướng về Cha trong Bữa Tiệc Ly mà thân thưa: “Con chẳng những cầu xin cho họ mà còn cho những ai sẽ tin tưởng nơi Con nhờ lời của họ, để chúng được nên một, như Cha ở trong Con và như Con ở trong Cha, nhờ đó họ được nên một trong Chúng Ta, để thế gian tin rằng Cha đã sai Con” (Jn 17:20-21). Khi cầu xin tặng ân hiệp nhất, Kitô hữu liên kết với lời nguyện cầu của Chúa Kitô và dấn thân chủ động hoạt động để nhờ đó toàn thể nhân loại có thể đón nhận và nhận biết Chúa Kitô là Vị Chủ Chiên và là Chúa duy nhất của chúng ta, hầu cảm nghiệm được niềm vui của tình Người yêu thương.

Năm nay, Tuần Lễ Nguyện Cầu cho Mối Hiệp Nhất Kitô Giáo có một giá trị và ý nghĩa đặc biệt, vì nó cử hành mừng kỷ niệm 100 năm của nó. Từ thuở ban đầu thì tuần lễ này đã thực sự là một trực giác đầy hoa trái. Nó được bắt đầu vào năm 1908: Cha Paul Wattson, một người Mỹ Anh Giáo, sáng lập viên của “Hội Chuộc Tội” (cộng đồng của Anh Chị Em Chuộc Tội), cùng với một tín đồ Episcopalian là Cha Spencer Jones, đã khởi sự cho ý nghĩ khôn ngoan về tuần bát nhật nguyện cầu cho mối hiệp nhất của thành phần Kitô hữu này. Ý nghĩ ấy đã được đức tổng giám mục Nữu Ước và khâm sứ tòa thánh hoan nghênh đón nhận.

Thế rồi, vào năm 1916, lời kêu gọi nguyện cầu cho mối hiệp nhất được lan rộng khắp Giáo Hội Công Giáo, nhờ việc can thiệp của vị tiền  nhiệm đáng kính của tôi là Đức Giáo Hoàng Biển Đức XV, qua bức văn thư ngắn "At Perpetuam Rei Memoriam."

Việc khởi động ấy đã gây nên nhiều hào hứng và dần dần được thiết lập ở khắp mọi nơi, hoàn chỉnh cấu trúc của nó theo giòng thời gian, và cũng được tiến triển nhờ việc đóng góp của Đan Viện Phụ Couturier (1936).

Sau đó, khi làn gió khôn ngoan được Công Đồng Chung Vaticanô II thổi lên, nhu cầu cho mối hiệp nhất lại càng trở nên khẩn trương hơn nữa. Sau công đồng này, cuộc hành trình ấy đã được tiếp tục với việc nhẫn nại tìm kiếm mối hiệp thông trọn vẹn giữa tất cả mọi Kitô hữu, một cuộc hành trình đại kết từ năm này qua năm khác đã có được những thời điểm ấn định và hữu ích nhất ở Tuần Lễ Nguyện Cầu Cho Mối Hiệp Nhất Kitô Giáo.

Một trăm năm sau của tiếng kêu gọi cùng nhau nguyện cầu cho hiệp nhất, Tuần  Lễ Nguyện Cầu này giờ đây đã trở thành một truyền thống vững chắc, ở việc bảo trì được tinh thần và ngày tháng như Cha Wattson chọn lựa. Thật vậy, ngài đã chọn chúng theo ý nghĩa tiêu biểu của chúng. Theo lịch thời bấy giờ thì ngày 18/1 là ngày lễ Ngai Tòa Thánh Phêrô, một ngai toà là nền tảng vững chắc và là một bảo đảm cho mối hiệp nhất của dân Chúa, trong khi đó ngày 25/1, như ở vào thời điểm hiện tại đây, phụng vụ cử hành cuộc trở lại của Thánh Phaolô.

Trong khi chúng ta dâng lời tạ ơn Chúa về 100 năm nguyện cầu này cũng như về việc dấn thân chung nơi nhiều người môn đệ của Chúa Kitô, chúng ta cũng biết ơn nhớ đến vị tác giả của cái sáng kiến thiêng liêng quan phòng này là Cha Wattson, và cùng với ngài, tất cả những ai phát động và làm phong phú nó b ằng những đóng góp của họ, làm cho nó trở thành một điều được tất cả Kitô hữu cùng có được.

Tôi vừa nói với anh chị em rằng Công Đồng Chung Vaticanô II đã giành nhiều thời gian và chú trọng đến chủ đề hiệp nhất Kitô giáo, nhất là qua sắc lệnh về Giáo Hội (“Unitatis Redintegratio”), trong đó, ngoài những điều khác, thì tầm quan trọng của việc nguyện cầu để cổ võ hiệp nhất được đặc biệt nhấn mạnh. Cầu nguyện là chính cốt lõi của tất cả đời sống Giáo Hội. “Việc thay đổi cõi lòng và đời sống thánh thiện, cùng với việc chung riêng cầu nguyện cho mối hiệp nhất của thành phần Kitô hữu, phải được coi là hồn sống của tất cả phong trào đại kết” (UR, 8).

Nhờ việc đại kết thiêng liêng này – tức nhờ đời sống thánh thiện, nhờ việc hoán cải cõi lòng và việc nguyện cầu chung riêng – việc liên kết theo đuổi mối hiệp nhất đã đạt được những bước tiến trong thập niên vừa qua và đã được đa dạng hóa qua nhiều khởi động; từ việc làm quen và gặp gỡ các phần tử thuộc những giáo hội khác nhau và những cộng đồng giáo hội khác nhau; đến  những cuộc đoàm thoại và hợp tác giữa các ngành khác nhau càng ngày càng trở nên thân thiện; đến những cuộc bàn luận về thần học một cách cụ thể chúng ta nhờ đó có thể liên kết với nhau và hợp tác với nhau.

Với những gì đã có được và tiếp tục cống hiến, thì sự sống cho cuộc hành trình hướng tới mối hiệp thông trọn vẹn cho tất cả mọi Kitô hữu ấy trước hết và trên hết là việc cầu nguyện. “Hãy nguyện cầu không ngừng” (1Thes 5:17 ) là đề tài cho Tuần  Lễ Nguyện Cầu năm nay. Đồng thời nó là một lời mời gọi là đừng bao giờ thôi vang vọng trong các cộng đồng của chúng ta, vì nguyện cầu là ánh sáng, là sức mạnh, là hướng đạo việc cho đường đi nước bước của chúng ta khi chúng ta biết khiêm tốn lắng nghe Thiên Chúa của chúng ta, Vị Thiên Chúa của tất cả chúng ta.

Sau nữa, Công Đồng này còn nhấn mạnh đến việc cầu nguyện chung, đến việc liên kết nguyện cầu giữa người Công Giáo và các Kitô hữu khác hướng về Vị Cha chung trên trời. Bởi thế, Sắc Lệnh về Vấn Đề Đại Kết đã khẳng định rằng: “Những lời nguyện cầu được cùng nhau dâng lên này chắc chắn là cách thức rất hiệu nghiệm đối với việc khẩn cầu cho mối hiệp nhất Kitô Giáo” (UR, 8). Nơi việc cầu nguyện chung, các cộng đồng Kitô hữu hiệp nhất trước nhan Chúa, họ ý thức được những thứ mâu thuẫn xuất phát từ tình trạng chia rẽ, và họ cho thấy ý muốn tuân theo ước vọng của Chúa, trung thành hướng về Người để xin ơn hỗ trợ toàn năng của Người. Ngoài ra, sắc lệnh này còn thêm rằng những lời cầu nguyện như thế là “việc biểu lộ chân thực những mối liên kết mà người Công giáo tiếp tục muốn thắt kết với những người anh chị em phân ly của mình” (ibid.)

Đại Kết Kitô Giáo cho Sứ Vụ Truyền  Giáo

Bởi thế, việc cầu nguyện chung không phải là một tác động có tính cách thiện nguyện hay chỉ thuần tính cách xã hội, mà là việc thể hiện đức tin liên kết tất cả môi người môn đệ của Chúa Kitô.

Qua năm tháng việc chủ động hợp tác đã được thiết lập về phương diện này, và từ năm 1968, Văn Phòng Hiệp Nhâá Kitô Giáo bấy giờ, một văn phòng đã trở thành Hội Đồng Tòa Thánh đặc trách Việc Cổ Võ Hiệp Nhất Kitô Giáo, và Hội Đồng Đại Kết của Chư Giáo Hội, cùng nhau soạn thảo những hướng dẫn cho Tuần Lễ Nguyện Cầu Cho Mối Hiệp Nhất Kitô Giáo, những điều hướng dẫn sau đó được phổ biến cho thế giới tới những miền đất mà không có công cuộc chung này sẽ chẳng hề hay biết gì.

Sắc lệnh của Công Đồng về vấn đề đại kết này đã đề cập tới việc cầu nguyện cho mối hiệp nhất ở vào phần cuối khi khẳng định rằng Công Đồng biết rằng “việc đề xuất này trong vấn đề hòa giải tất cả mọi Kitô hữu trong mối hiệp nhất của Giáo Hội Chúa Kitô, một Giáo Hội duy nhất, là những gì vượt quá tất cả mọi nỗ lực và trao tặng của loài người. Bởi thế, Công Đồng đặt tất cả niềm hy vọng của mình v ào lời nguyện cầu của Chúa Kitô cho Giáo Hội” (UR 24).

Chính vì ý thức được những giới hạn loài người của chúng ta đã thúc đẩy chúng ta phó mình vào bàn tay của Chúa cách trọn vẹn tin tưởng. Chúng ta chỉ thấy được hết sức rõ ràng ý nghĩa đích thực ấy của Tuần Lễ Cầu Nguyện này; khi cậy dựa vào lời nguyện cầu của Chúa Kitô, Đấng tiếp tục nguyện cầu trong Giáo Hội của Người cho “tất cả được nên một… nhờ đó thế gian tin” (Jn 17:21).

Ngày nay sự thật của những lời này thực sự là hợp thời. Thế giới này đang khổ đau vì vắng bóng Thiên Chúa, vì không thể tới được với Thiên Chúa; nó đang nỗ lực nhận biết dung nhan của Thiên Chúa. Thế nhưng làm thế nào để con người ngày nay gặp được dung nhan của Thiên Chúa nơi dung nhan của Chúa Giêsu Kitô, nếu chúng ta là thành phần Kitô hữu lại phân rẽ nhau, nếu một bộ giáo huấn này phản nghịch lại với bộ giáo huấn kia?

Chỉ có liên kết với nhau chúng ta mới thực sự có thể tỏ cho thế giới – một thế giới đang cần đến – dung nhan của Thiên Chúa, dung nhan của Chúa Kitô.

Cho dù việc đối thoại và tất cả những gì chúng ta làm đều rất ư là cần thiết, thì vấn đề cũng hiển nhiên là không phải bằng những phương sách riêng của chúng ta mà chúng ta có thể chiếm đạt được mối hiệp nhất. Những gì chúng ta có thể đạt tới đó là tính cách sẵn sàng và khả năng đón nhận mối hiệp nhất này khi Chúa ban nó cho chúng ta. Đó là ý nghĩa của việc cầu nguyện, đó là mở lòng của chúng ta ra, là kiến tạo nên trong chúng ta cái sẵn sàng là yếu tố mở đường cho Chúa Kitô.

Trong phụng vụ của Giáo Hội xa xưa, sau bài giảng của vị chủ tế – vị giám mục hay vị chủ sự của việc cử hành này – thường có câu: “consersi ad Dominum” (hãy hướng về Chúa). Sau đó ngài và hết mọi người khác đứng lên và hướng về phía Đông. Tất cả đều muốn hướng tới Chúa Kitô. Chỉ khi nào biết hoán cải, chi nhờ việc hoàn cải về với Chúa Kitô này, nơi cái nhìn chung vào Chúa Kitô ấy, chúng ta mới có thể tìm được tặng ân hiệp nhất mà thôi.

Chúng ta có thể nói rằng chính nhờ việc nguyện cầu cho mối hiệp nhất đã làm bừng lên những giai đoạn khác nhau của phong trào đại kết, nhất là từ Công Đồng Chung Vaticanô II. Trong giai đoạn này, Giáo Hội Công Giáo đã giao tiếp với với các Giáo Hội khác nhau và các cộng đồng giáo hội khác nhau thuộc Đông phương lẫn Tây phương qua những hình thức đối thoại khác nhau, chạm trán với họ về các vấn đề thần học và lịch sử đã khơi lên qua các thế kỷ và đã làm nên những yếu tố cho tình trạng phân rẽ. Chúa đã khiến cho những liên hệ thân tình ấy xẩy ra để cải tiến việc hiểu biết hỗ tương và gia tăng mối hiệp thông, đồng thời cống hiến một nhận định rõ ràng hơn về những trục trặc vẫn còn tồn tại cùng với những căn nguyên chia rẽ.

Hôm nay, trong tuần lễ này, chúng ta hãy dâng lời tạ ơn Thiên Chúa là Đấng đã bảo trì và hướng dẫn cuộc hành trình này cho tới nay; một cuộc hành trình phong phú được sắc lệnh của Công Đồng về đại kết diễn tả như “xuất phát bởi ơn Chúa Thánh Thần” và “hằng ngày gia tăng một cách lớn mạnh hơn” (UR, 1).

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy chấp nhận lời mời gọi “hãy liên lỉ nguyện cầu” được Thánh Tông Đồ Phaolô ngỏ cùng các Kitô hữu tiên khởi ở Thessalonica, một cộng đồng do chính ngài thành lập. Vì biết rằng tình trạng bất hòa bắt dầu xẩy ra, ngài đã van xin họ hãy nhẫn nại với mọi người, đừng lấy ác báo ác, song hãy nhìn đến dự thiện hảo tốt lành giữa họ với mọi người, và hãy vui thỏa ở mọi hoàn cảnh, vui thỏa, vì Chúa ở gần chúng ta. Bài giảng của Thánh Phaolô cho Kitô hữu Thessalonica có thể giúp hướng dẫn hành vi cử chỉ của thành phần Kitô hữu trong mối liên hệ đại kết ngày nay.

Trên hết, ngài đã nói rằng: “Hãy sống thuận hòa giữa anh chị em với nhau”. Rồi “Hãy nguyện cầu không ngừng, và trong hết mọi hoàn cảnh, hãy dâng lời tạ ơn” (cf. 1Thes 5:13-18). Chúng ta cũng hãy đón nhận lời khẩn cầu này từ vị tông đồ ấy, vừa để tạ ơn Chúa về sự tiến bộ đạt được trong phong trào đại kết và vừa kêu xin cho mối hiệp nhất trọn vẹn.

Xin Trinh Nữ Maria, Mẹ Giáo Hội, giúp cho tất cả mọi thành phần môn đệ của Người Con thần linh Mẹ có thể sống thuận hòa và tương ái, như là một mô phạm đích thực trước toàn thế giới, và làm cho dung nhan của Thiên Chúa trở nên khả thức nơi dung nhan của Chúa Kitô, Đấng là Thiên Chúa ở với chúng ta, là Thiên Chúa của an bình và hoệp nhất.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 23/1/2008

(những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)