Cởi Mở Hồi Giáo

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,

soạn dọn cho buổi phát thanh Tin Mừng Sự Sống 456, Thứ Sáu 5/6/2009

Theo chiều hướng phụng vụ của Giáo Hội, hằng năm mùa Thường Niên được chia làm hai giai đoạn, giai đoạn hậu Mùa Giáng Sinh và giai đoạn hậu Mùa Phục Sinh. Nếu giai đoạn Mùa Thường Niên hậu Mùa Giáng Sinh, kể từ Lễ Chúa Giêsu Chịu Phép Rửa, liên quan tới thừa tác vụ Chúa Giêsu tỏ mình là Đấng Thiên Sai, thì giai đoạn Mùa Thường Niên hậu Mùa Phục Sinh, kể từ Lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, liên quan tới thừa tác vụ truyền giáo của Giáo Hội trong việc làm chứng cho Chúa Kitô là Đấng Cứu Thế. Chúng ta biết, cốt lõi và mục tiêu của việc Giáo Hội truyền giáo đó là làm cho loài người nhận biết chân lý cứu độ này: Chúa Giêsu Kitô là Đấng Cứu Thế duy nhất. Đây là một chân lý cứu rỗi bất khả thiếu về tín lý, nhưng đồng thời cũng là một vấn đề truyền giáo vô cùng tế nhị, trực tiếp đụng chạm mãnh liệt tới niềm tin tưởng của tất cả các tín đồ của các đạo giáo khác, nhất là những đại tôn giáo như Ấn giáo và Phật giáo.

Riêng hai đạo Do Thái giáo và Hồi giáo, tuy cũng tin tưởng độc thân, tin tưởng vào một vị Thiên Chúa chân thật duy nhất, như Kitô giáo, nhưng cả hai vẫn không chấp nhận vị trung gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người của Kitô giáo là “Con Người Giêsu Kitô” (1Tim 2:5). Trái lại, họ vẫn trung thành với vị trung gian riêng của họ, đó là Nhà Giải Phóng Moisen nơi Do Thái giáo, và Tiên Tri Muhammed nơi Hồi giáo. Như trong việc đối thoại đại kết của chính Kitô giáo, vấn đề then chốt là quyền bính Giáo Hoàng hầu như nan giải thế nào, thì vấn đề vị trung gian duy nhất giữa Thiên Chúa và loài người là “Con Người Giêsu Kitô” nơi việc đối thoại liên tôn với Do Thái giáo và Hồi giáo cũng thế. Trong chuyến tông du thứ 12 kéo dài 8 ngày, từ 8 đến 15/5/2009, vị Giáo Hoàng Biển Đức XVI của chúng ta có 4 mục tiêu: thứ nhất là củng cố đức tin cho thành phần Kitô hữu Công giáo ở Thánh Địa, thứ hai là đối thoại đại kết với các vị lãnh đạo Chính Thống giáo ở Thánh Địa, thứ ba là đối thoại liên tôn với các vị lãnh đạo Do Thái giáo và Hồi giáo, và thứ bốn là kêu gọi hòa giải và hòa bình với các vị lãnh đạo chính trị ở Thánh Địa giữa hai phe Do Thái và Palestine.

Riêng về việc đối thoại liên tôn với Hồi giáo trong chuyến tông du này, người ta thấy rõ ràng có một tinh thần cởi mở hết sức lạ lùng của Hồi giáo ở nước Jordan, qua bài diễn văn của vị Quốc Sư Ghazi Bin Mohammed nghênh đón Đức Thánh Cha đến đền thờ quốc gia Al-Hussein Bin Talal Thứ Bảy 10/5/2009. Nên lưu ý vị quốc sư này cũng là tác giả và là nhân vật chủ chốt phát động bức thư “A Common Word between Us and You – Một Lời Chung giữa Chúng Tôi và Quí Vị” của 138 học giả Hồi giáo gửi các lãnh đạo Kitô giáo ngày 13/10/2007, kỷ niệm đúng 1 năm sau “Bức Thư Ngỏ Giáo Hoàng - Open Letter to the Pope” của 38 học giả Hồi Giáo ngày 13/10/2006, liên quan tới bài diễn văn của Đức Thánh Cha Biển Đức XVI ở Đại Học Regenburg Đức quốc ngày 13/9/2006. Có thể nói, bài diễn văn chào đón khá dài này chất chứa hầu như những điểm thiết yếu về Hồi giáo liên quan tới Giáo Hội Công giáo trong giòng lịch sử. Chúng ta hãy cùng nhau theo dõi trong tinh thần nguyện cầu truyền giáo của Mùa Thường Niên hậu Phục Sinh tràn đầy Thánh Thần Hiện Xuống.

Bài Diễn Từ của Vị quốc sư Jordan Hồi Giáo Chào Đón ĐTC Biển Đức XVI

Bài diễn từ này có thể được chia làm 2 phần, phần đầu vị quốc sư nước Jordan chào đón Đức Thánh Cha với tư cách khác nhau của mình, thứ nhất với tư cách của một tín đồ Hồi giáo, thứ hai với tư cách của một người thuộc giòng dõi của tiên tri Muhammed, thứ ba với tư cách của một người Ả Rập thuộc giòng dõi đứa con trai của tổ phụ Anbraham sinh ra bởi người tớ nữ Ai Cập, và thứ bốn với tư cách là người công dân Jordan. Vị quốc sư này đã nói đến 4 tư cách này ngay trong lời mở đầu như thế này:

“[Lời chào bằng tiếng Ả Rập] Pax vobis. Nhân chuyến viếng thăm lịch sử tới đền thờ Al-Hussein Bin Talal ở Amman đây, tôi xin chào đón Ngài Giáo Hoàng Biển Đức XVI bằng 4 cách thức.

“Cách thức thứ nhất đón chào Ngài hôm nay với tư cách là một tín đồ Hồi giáo, vì chúng tôi hiểu rằng cuộc viếng thăm này là một cử chỉ có ý bày tỏ thành tâm và lòng tương kính từ một vị lãnh đạo tinh thần và giáo chủ tối cao của giáo phái đông nhất thuộc một tôn giáo lớn nhất thế giới đối với một tôn giáo đông thứ nhì trên thế giới. Thật vậy, tín hữu Kitô giáo và Hồi giáo chiếm 55% dân số trên thế giới và vì thế thật là ý nghĩa khi thấy đây chỉ là lần thứ ba trong lịch sử một vị giáo hoàng đương kim đến viếng thăm một đền thờ, lần đầu tiên bởi Vị Tiền Nhiệm rất yêu dấu của Ngài là Giáo Hoàng Gioan Phaolô II thăm những hài tích lịch sử, thăm ngôi đền thờ lịch sử ở Damascus là nơi có những hài tích của Gioan Tẩy Giả […] vào năm 2001, và lần thứ hai bởi Ngài ở Đền Thờ Xanh […] nguy nga ở Istanbul vào năm 2006.

“Đền thờ Vua Hussein mỹ lệ ở Amman nước Jordan, là ngôi đền thờ quốc gia Jordan và đền thờ này được xây cất và được đích thân coi sóc về vấn đề xây cất bởi Đức Vua Abdullah II để tỏ ra ưu ái kính tôn cố thân phụ của mình là vị Đại Quốc Vương Hussein của Jordan, xin Thiên Chúa thương đến linh hồn của người. Bởi thế, đây là lần đầu tiên trong lịch sử một vị giáo hoàng đến viếng thăm một ngôi đền thờ mới; do vậy chúng tôi thấy nơi việc viếng thăm này một sứ điệp rõ ràng về nhu cầu hòa hợp và tương kính liên tôn trên thế giới hiện đại này, cũng như thấy được chứng cớ cụ thể của việc Ngài sẵn sàng đích thân đóng vai trò dẫn đường trong vấn đề này.

“Cử chỉ này lại càng trở nên đặc biệt hơn nữa, ở chỗ, chuyến viếng thăm Jordan này của Ngài chính yếu là một cuộc hành hương thiêng liêng đến Thánh Địa Kitô giáo, và đặc biệt tới địa điểm Đức Giêsu Kitô lãnh nhận phép rửa […] bởi Gioan Tẩy Giả […] ở Bethany bên kia sông Dược Đăng, Gioan 1:28 và Gioan 3:26.

“Tuy nhiên, Ngài đã giành giờ, trong chương trình nhiều sự và mệt mã, mệt mã đối với một con người ở bất cứ lứa tuổi nào, để thực hiện việc viếng thăm đền thờ Vua Hussein này để tỏ lòng kính trọng tín đồ Hồi giáo.

“Tôi cũng phải cám ơn Ngài, về việc tiếc xót được Ngài bày tỏ sau bài diễn văn ở Đại Học Đường Regensburg ngày 13/9/2006 là bài nói gây tổn thương tới tín đồ Hồi giáo. Dĩ nhiên là tín đồ Hồi giáo biết rằng không một điều gì có thể nói hay làm ở trên thế giới này có thể tác hại tới vị tiên tri […], vị mà, như những lời cuối cùng của mình chứng thực, đang được hợp hoan tuyệt vời nhất […] với chính Thiên Chúa trên thiên đàng.

“Thế nhưng dầu sao tín đồ Hồi giáo cũng cảm thấy bị tổn thương vì lòng họ kính mến vị tiên tri […], vị được Thiên Chúa phán trong Sách Thánh Qu’uran là gần gũi với thành phần tín hữu còn hơn là chính bản thân họ. Bởi thế, tín đồ Hồi giáo cũng đặc biệt biết ơn về việc Vatican làm sáng tỏ là những gì đã được nói đến trong bài diễn văn ở Đại Học Đường Regensburg không phản ảnh ý nghĩ riêng của Ngài, mà chỉ là một trích dẫn cho một bài nói có tính cách hàn lâm.

“Hơn nữa, rất cần phải nói là tiên tri Mohammed […], vị được tín đồ Hồi giáo kính mến, noi gương và biết như là một thực tại sống động và là một hiện diện linh thiêng, hoàn toàn và trọn vẹn khác với những miêu tả theo lịch sử về người ở Tây phương, ngay từ thời Thánh Gioan Damascus. Những miêu tả méo mó này bởi những ai không biết Sách Qu’uran Ả Rập hay Sách Qu’uran Thánh […] hay những ai không hiểu những bối cảnh lịch sử và văn hóa của đời sống vị tiên tri, mà bởi thế việc hiểu lầm và giải thích sai lạc về những động lực cùng với những ý hướng thiêng liêng bên trong nhiều hành động và lời nói của vị tiên tri này […] bất hạnh thay đã gây ra nhiều căng thẳng về lịch sử và văn hóa giữa tín đồ Kitô giáo và Hồi giáo.

“Bởi thế, tín đồ Hồi giáo có nhiệm vụ phải giải thích trước hết về gương lành […] của vị tiên tri, cùng với các việc làm đức độ, bác ái, đạo hạnh và thành tâm, ý thức là chính vị tiên tri này […] có một bản tính được thăng hóa. Vì Thiên Chúa đã phán trong Sách Qu’uran Thánh ‘Thật vậy các ngươi có được ở nơi vị sứ giả của Thiên Chúa này một mẫu mực tuyệt vời về hạnh kiểm cho những ai hy vọng nơi Thiên Chúa và vào ngày tận thế và tưởng nhớ nhiều đến Thiên Chúa’.

“Sau hết, tôi cần phải cám ơn Ngài về nhiều cử chỉ thân thiện và hành động nhân ái khác Ngài tỏ ra đối với tín đồ Hồi giáo, từ ngày Ngài đăng quang năm 2005, bao gồm cả việc tiếp đón Đức Vua Abdullah II Bin Al-Hussein […] Nước Jordan năm 2005, và Đức Vua Abdullah Bin Ad-Al-Haziz […] nước Saudi Arabia, vị bảo quản viên của hai nơi thánh năm 2008. Tôi cũng đặc biệt cám ơn Ngài về việc Ngài ân cần tiếp nhận bản văn chung tiếng hay bản văn lịch sử giữa chúng tôi và quí vị, đó là bức thư ngỏ ngày 13/10/2007 của 138 học giả Hồi giáo hàng đầu trên thế giới, thành phần học giả đang tiếp tục gia tăng con số cho tới ngày hôm nay.

“Như là thành quả của việc khơi động này, một khơi động, theo Sách Qu’uran Thánh và Thánh Kinh, đều nhìn nhận cái nền tảng của lòng kính mến Thiên Chúa và tình yêu thương tha nhân nơi cả Kitô giáo và Hồi giáo, mà Vatican, dưới sự hướng dẫn riêng của Ngài, đã tổ chức một cuộc hội luận đầu tiên của diễn đàn quốc tế Hồi giáo và Công giáo […] 2008.

“Chúng tôi sẽ mau chóng theo dõi […] với Đức Hồng Y Tauran rất có khả năng này công việc được cuộc gặp gỡ này phát động, thế nhưng tạm thời tôi xin trích lại và làm âm vang những lời trong bài nói Ngài bày tỏ vào dịp kết thúc cuộc hội luận đầu tiên này, và tôi xin trích: “Đề tài được quí bạn chọn cho cuộc gặp gỡ của quí bạn – ‘Tình yêu Thiên Chúa, Tình Yêu Tha Nhân: Phẩm Vị của Con Người và Niềm Tương Kính’ – thật là ý nghĩa. Nó được trích từ Bức Thư Ngỏ, cho thấy tình yêu Thiên Chúa và tình yêu tha nhân như là tâm điểm của Hồi giáo và Kitô giáo. Đề tài này thậm chí còn đề cao một cách rõ ràng những nền tảng thần học và tu đức của một giáo huấn chính yếu nơi mỗi tôn giáo của chúng ta…  Tôi quá rõ là tín đồ Hồi giáo và Kitô giáo có những đường lối khác nhau nơi những vấn đề liên quan tới Thiên Chúa. Tuy nhiên, chúng ta có thể và cần phải là thành phần tôn thờ Vị Thiên Chúa duy nhất đã tạo dựng nên chúng ta và quan tâm tới từng người chúng ta ở khắp nơi trên thế giới… Đây là một lãnh vực cao cả và rộng lớn chúng ta có thể cùng nhau hành động để bênh vực và cổ võ những giá trị luân lý thuộc về gia sản chung của chúng ta” hết lời dẫn.

“Giờ đây, tôi không thể nào không nhớ tới những lời Thiên Chúa phán trong Sách Qu’uran Thánh […] ‘tuy nhiên, chúng tất cả đều không như nhau’. Một số người của Thánh Kinh là một công đồng chính trực, thành phần đọc các câu nói của Thiên Chúa vào những lúc canh thức về đêm, phủ phục mình xuống. Họ tin vào Thiên Chúa và vào ngày tận thế, yêu thích những gì là đoan trang nết na và cấm đoán những gì là hư thân trắc nết, tranh nhau làm việc thiện. Đó là những người công chính, và bất cứ những gì thiện hảo họ làm, đều sẽ không bị chối bỏ, và Thiên Chúa biết kẻ kính sợ Thiên Chúa. Thiên Chúa cũng phán: “các người sẽ thấy, và các người sẽ thực sự thấy, thành phần trong họ gần gũi nhất với những ai tin tưởng đó là những ai nói rằng chúng tôi thực sự là Kitô hữu. Đó là vì một số trong họ là những vị linh mục và những đan sĩ. Và vì họ không tỏ ra kiêu hãnh […]

“Cách thức thứ hai đón chào Ngài với tư cách là một người Hashemite và là giòng dõi của tiên tri Muhammed […] tôi cũng đón chào Ngài đến với đền thờ này ở Jordan để tưởng nhớ đến việc vị tiên tri này […] đã nghênh đón những người lân bang Kitô hữu đến Medina và đã mời họ cầu nguyện trong đền thờ của người, một việc họ đã làm một cách hòa hợp, không bên nào bị tổn hại tới niềm tin thiêng liêng riêng của mình hết. Đây cũng là một bài học vô giá thế giới nhất định cần phải ghi nhớ.

“Cách thức thứ ba đón chào Ngài với tư cách là một người Ả Rập và là giòng dõi trực hệ của Ishmael Ali-Salaam […], vị được Thánh Kinh cho biết rằng Thiên Chúa muốn làm cho ông trở thành một đại quốc, Sáng Thế Ký 21:18, và Thiên Chúa ở cùng ông, Sáng Thế Ký 21:20). Tôi xin nghênh đón Ngài.

“Một trong những nhân đức trụ của người Ả Rập, thành phần theo truyền thống đã tồn tại ở một số nơi nóng nhất và khó trú ngụ nhất trên thế giới, đó là lòng hiếu khách. Lòng hiếu khách xuất phát từ lòng quảng đại, và lòng hiếu khách này nhận ra các nhu cầu của tha nhân và coi những người xa cách hay những người từ xa tới như là hàng xóm láng giềng, và thực sự nhân đức này đã được Thiên Chúa xác nhận trong Sách Qu’uran Thánh khi phán: ‘Hãy tôn thờ Thiên Chúa và liên kết con người […] với Người, hãy tử tế với cha mẹ và gần gũi với họ hàng, với cô nhi, với người thiếu thốn và với tha nhân xa cách và cận nhân gần kề, với tha nhân xa lạ và với bạn bè gần gũi. Và với kẻ lữ khách cũng như với những gì bàn tay phải của các ngươi […] sở hữu, Thiên Chúa chắc chắn không yêu thương thành phần tự phụ và những ai vênh vang. Chương […]: 4,36”.

“Lòng hiếu khách của người Ả Rập không phải chỉ ở chỗ yêu thương ban tặng và giúp đáp, mà còn quảng đại về tinh thần nữa và bởi đó biết tán thưởng. Trong năm 2000, trong chuyến viếng thăm của cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, tôi đã làm việc với các chi tộc Jordan, và một số người đã nói rằng họ thật sự yêu thích vị cố Giáo Hoàng này. Có người họi họ rằng ‘Tại sao các người lại yêu thích vị ấy?’ vì vị ấy là một Kitô hữu còn chúng ta là tín đồ Hồi giáo. Họ đã mỉm cười nói rằng ‘vì vị ấy đã viếng thăm chúng ta’. Dĩ nhiên, cố Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, như chính bản thân Ngài, có thể đi thẳng tới Israel và Palestine, nhưng đã muốn bắt đầu chuyến hành hương của mình bằng việc viếng thăm chúng tôi ở Jordan đây, chúng tôi xin tri ân cảm tạ.

“Cách thức thứ bốn đón chào Ngài với tư cách là một người Jordan. Ở Jordan, hết mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, bất kể tôn giáo, chủng tộc, nguồn gốc hay phái tính, và những ai làm việc cho chính quyền đều có trách nhiệm phải làm hết sức mình để chăm sóc cho hết mọi người trong xứ sở này một cách nhân hậu và công bằng. Đây là một gương sáng và là sứ điệp cá nhân của cố Quốc Vương Hussein, vị qua một triều đại dài 47 năm đã cảm thấy đối với hết mọi người trong xứ sở như là con cái của mình. Đó cũng là sứ điệp của người con cố Quốc Vương này là Đức Vua Abdullah II, vị theo đó đã đặt mục tiêu duy nhất cho cuộc đời và triều đại của mình, đó là làm cho đời sống của hết mọi người dân Jordan và thực sự là hết mọi người trên thế giới mà Đức Vua có thể vươn tới, được sống đoan trang, xứng với phẩm vị và hạnh phúc bao nhiêu có thể bằng những phương tiện thô thiển của nước Jordan. 

“Hôm nay, Kitô hữu ở Jordan theo luật pháp được hưởng 8% số ghế trong Quốc Hội và cùng phần trăm ở hết mọi lãnh vực trong chính quyền và xã hội, mặc dù con số của họ ít hơn con số trên thực tế. Thêm vào vị thế cá nhân của mình, quốc gia cũng bảo toàn các thứ luật lệ và các khu vực nhà thờ, những nơi thánh của họ, và những cơ cấu giáo dục hợp pháp của họ cùng với những nhu cầu khác của họ. Và Ngài cũng vừa đích thân chứng kiến thấy ở tân đại học đường Công giáo Madaba, và nếu Thiên Chúa muốn, chẳng bao lâu cũng sẽ thấy một ngôi tân vương cung thánh đường Công giáo và ngôi tân thánh đường lễ nghi Melkite ở địa điểm Thánh Gioan Tẩy Giả làm phép rửa. Thế nên ngày nay Kitô hữu phát triển ở Jordan như họ đã phát triển trong 2000 năm qua, một cách bình an và hòa thuận, sống thiện tâm và tình huynh đệ chân thực với những người anh chị em tín đồ Hồi giáo chung quanh họ. Điều này, dĩ nhiên một phần vì Kitô hữu thường đông đảo ở Jordan theo tỷ lệ hơn là họ hiện nay có, thế nhưng bị suy giảm về số sinh, rồi  lại có trình độ học vấn cao và giầu thịnh là những gì đòi họ phải di dân sang Tây phương, khiến con số của họ bị giảm xuống. Tuy nhiên, điều này cũng là do ở sự kiện là nước Jordan nhận biết rằng cộng đồng Kitô hữu đã có ở Jordan 600 năm trước tín đồ Hồi giáo. Thật vậy, Kitô hữu Jordan có lẽ là cộng đồng Kitô hữu lâu đời nhất trên thế giới này, và đa số họ bao giờ cũng là tín đồ Chính Thống giáo, gắn bó với tòa thượng phụ Chính Thống ở Giêrusalem Thánh Địa, một tòa thượng phụ, như Ngài biết hơn tôi, là giáo hội Thánh Giacôbê và được thành lập trong thời của Đức Giêsu […]

“Nhiều người trong họ là miêu duệ của các chi tộc Ả Rập […] cổ xưa, và qua giòng lịch sử họ đã chung số phận và cùng tranh đấu với các người đồng bộ lạc Hồi giáo của mình. Thật vậy, vào năm 630, trong thời của vị tiên tri, họ đã gia nhập quân đội của vị tiên tri, do người con thừa nhận của người lãnh đạo, […] cùng với người anh em họ của người chống lại quân của Đế Quốc Byzantine là đạo quân chính thống giáo đồng đạo của họ, ở trận chiến Mechtar […]. Chính vì trận chiến này mà họ mới có danh xưng cho chi tộc của họ […], một danh xưng có nghĩa là ‘quân tiếp viện’, và chính vị Thượng Phụ Latinh Fouad Twal đã xuất thân từ những bộ tộc này.

“Thế rồi, vào năm 1099, họ đã bị thành phần thánh chiến Công giáo sát hại cùng với đồng bạn Hồi giáo của họ khi thành Giêrusalem thất thủ. Về sau, từ năm 1916 đến 1918, trong cuộc cách mạng của Đại Ả Rập, họ đã cùng với đồng bạn Hồi giáo Ả Rập chiến đấu chống lại quân Hồi giáo Thổ Nhĩ Kỳ.  Sau đó, cùng với đồng đạo Hồi giáo của mình họ trở nên suy yếu qua một ít thập niên, dưới quyền đô hộ của Tin Lành, và trong các cuộc chiến tranh Ả Rập và Israel năm 1948, 1967 và 1968, cùng với đồng bạn Ả Rập Hồi giáo của mình họ đã chống lại đối phương Do Thái.

“Những người Kordan Kitô hữu đã luôn luôn chẳng những bênh vực Jordan mà còn không ngừng ái quốc giúp xây dựng Jordan nữa, đóng vai trò lãnh đạo trong các lãnh vực giáo dục, sức khỏe, thương mại, du lịch, canh nông, khoa học, văn hóa cùng nhiều lãnh vực khác. Bởi thế, tất cả những điều đó cho thấy rằng trong khi Ngài coi họ là thành phần Kitô hữu đồng đạo của Ngài thì chúng tôi coi họ là thành phần đồng bào Jordan của chúng tôi. Và họ thuộc về xứ sở này như chính mảnh đất quê hương này vậy. Chúng tôi hy vọng rằng tinh thần đặc thù của Jordan này về tính cách thái hòa liên tôn, từ ái và tương kính, sẽ trở thành một gương sáng cho toàn thế giới, và Ngài sẽ mang nó đến những nơi như Mindenau và một số phần đất thuộc vùng hạ mạc Sahara, nơi thiểu số Hồi giáo đang bị đàn áp bởi đa số Kitô hữu, cũng như đến những nơi khác xẩy ra trường hợp ngược lại”.

Sau khi đã nhân danh 4 tư cách để chào đón Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, vị quốc sư Jordan tiến sang phần thứ hai của bài diễn từ, đó là phần tiếp đón ngài cũng với 4 tư cách của ngài, thứ nhất với tư cách ngài là Giáo Chủ, thứ hai với tư cách ngài là Giáo Hoàng, thứ ba với tư cách ngài là Quốc Trưởng và thứ bốn với tư cách ngài là một người hành hương hòa bình. Ông đã chuyển tiếp sang phần thứ hai này như thế này: “Giờ đây, như hôm nay tôi đã chào đón Ngài bằng 4 cách thức khác nhau thế nào thì tôi cũng tiếp đón Ngài hôm nay bằng 4 cách thức như vậy”.

“Cách tiếp đón Ngài thứ nhất với tư cách Ngài là vị lãnh đạo thiêng liêng, là vị Giáo Chủ Tối Cao, và là vị Thừa Kế Thánh Phêrô đối với 1.1 tỉ người Công giáo, thành phần là cận nhân của tín đồ Hồi giáo ở mọi nơi, và là thành phần chúng tôi xin gửi lời chào qua việc tiếp đón Ngài đây.

“Cách tiếp đón Ngài thứ hai với tư cách Ngài là Giáo Hoàng Biển Đức XVI, vị đặc biệt có triều đại được ghi dấu bằng một lòng can đảm về luân lý trong việc làm và nói theo lương tâm của mình, bất kể những gì được ngày nay yêu chuộng, vị bản thân cũng là một thần học gia Kitô giáo, viết những bức thông điệp lịch sử về các nhân đức trụ tuyệt vời đức mến và đức cậy, vị đã tái dễ dàng hóa Lễ Latinh truyền thống cho những ai mong muốn, và là vị đồng thời cũng đặt ưu tiên  trên hết cuộc đối thoại đại kết và liên tôn trong giáo triều của mình để lan truyền thiện tâm và thông cảm khắp mọi dân nước trên thế giới.

“Cách tiếp đón Ngài thứ ba với tư cách Ngài là Vị Thủ Lãnh của một Quốc Gia, cũng là vị lãnh đạo thế giới và toàn cầu về các vấn đề quan trọng liên quan tới luân lý, đạo đức, môi trường, hòa bình, nhân phẩm, vấn đề giảm nghèo khổ và đau khổ, và ngay cả cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

“Cách tiếp đón Ngài thứ tư cũng là cách cuối cùng với tư cách Ngài là một người hành hương hòa bình thuần túy, một con người khiêm nhượng và dịu dàng đến nguyện cầu ở nơi Chúa Giêsu Kitô Thiên Sai […]  đã lãnh nhận phép rửa và bắt đầu sứ vụ của mình 2000 năm trước, xin bình an ở cùng Ngài.

“Vậy xin chào mừng Ngài, Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI tới Jordan. Thiên Chúa đã phán trong Sách Qu’uran Thánh với tiên tri Muhammed… ‘Hãy tôn vinh Chúa của ngươi, Vị Chúa quyền năng’, trên những gì họ căn cứ, ‘và bình an cho thành phần sứ giả, và hãy chúc tụng Thiên Chúa, Chúa của các thế giới’ […]”.

Cuộc tranh hùng ảnh hưởng luân lý giữa Kitô Giáo và Hồi Giáo

trên bàn cờ lịch sử thế giới hiện đại

Về vấn đề đối thoại liên tôn với Hồi giáo, từ khi còn là Hồng Y Joseph Ratzinger, Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, vị Giáo Hoàng Biển Đức XVI của chúng ta đã cảm nhận được cuộc tranh hùng ảnh hưởng luân lý giữa Kitô Giáo và Hồi Giáo trên bàn cờ lịch sử thế giới hiện đại, một cuộc tranh hùng giờ đây phần thắng đang nghiêng hẳn về bên thế giới Ả Rập Hồi Giáo. Ngài đã bày tỏ cảm nhận này của mình khi trả lời cho câu hỏi “Việc Hồi Giáo liên kết toàn cầu có nghĩa là gì  đối với Kitô Giáo?” trong cuốn “Salt of The Earth” (Muối Đất), ấn bản Anh ngữ do Ignatius xuất bản năm 1997, trang 245-246, trong chương “Priorities of the Church’s Development – Những điều ưu tiên trong Việc Phát Triển của Giáo Hội” như sau:

Trước hết, thần học gia Joseph Ratzinger đã nhận định khách quan về hai lực lượng tôn giáo hiện nay trên thế giới, Hồi giáo và Kitô giáo. Theo ngài, Hồi giáo Ả Rập đang thắng thế, vì Kitô giáo Tây phương, cho dù có hơn thế giới Ả Rập Hồi Giáo về văn minh vật chất, cũng chính vì thế lại đang bị khủng hoảng về văn hóa Kitô giáo, đang mất gốc đức tin chân chính. Ngài nói:

“Việc liên kết này là một hiện tượng muôn mặt. Về một phương diện thì các yếu tố tài chính góp phần vào việc này. Quyền lực về tài chính có được nơi các quốc gia Ả Rập là một quyền lực giúp cho họ có thể xây dựng các đền thờ lớn lao khắp nơi, để bảo đảm về sự hiện diện của các cơ cấu văn hóa Hồi Giáo cùng với những điều khác đại loại như thế. Thế nhưng, chắc chắn đó không phải là một yếu tố duy nhất. Yếu tố khác nữa đó là một căn tính được gia tăng, một tâm thức mới về mình.

“Trong bối cảnh về văn hóa của thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, cho đến thập niên 1960, cái trổi vượt của các quốc gia Kitô Giáo về kinh tế, văn hóa, chính trị và quân sự quá lớn mạnh đến nỗi thực sự đẩy Hồi Giáo vào hạng thứ yếu, và Kitô Giáo, có thể nói, các nền văn minh theo căn gốc Kitô Giáo có thể tỏ ra mình như là một quyền lực chiến thắng trong lịch sử thế giới. Thế nhưng, vào lúc ấy lại xẩy ra một cuộc khủng hoảng đại thể về luân lý nơi thế giới Tây phương, một thế giới mang tính cách là một thế giới Kitô Giáo. Trước những tương phản sâu xa về luân lý nơi Tây phương cùng với sự bất lực nội tại của nó – một nỗi bất lực đột nhiên nghịch lại với một quyền lực mới về kinh tế của các quốc gia Ả Rập – hồn sống của Hồi Giáo đã bừng lên. Chúng tôi cũng là một nhân vật nào đó nữa chứ; chúng tôi biết được mình là ai mà; tôn giáo của chúng tôi đang vững mạnh đây; các người không còn thứ tôn giáo như thế nữa. 

“Đó thực sự là cái cảm thức hôm nay nơi thế giới Hồi Giáo: ở chỗ, các quốc gia Tây phương không còn khả năng giảng dạy một sứ điệp về luân lý nữa, mà chỉ có một thứ kiến thức về kỹ thuật để cống hiến cho thế giới mà thôi. Kitô Giáo đã bị lịm tắt mất rồi; nó thực sự không còn hiện hữu như là một tôn giáo nữa; thành phần Kitô hữu không còn luân lý hay đức tin nữa; tất cả những gì còn lại đó là một ít vết tích của vài ý nghĩ minh tri tân thời mà thôi; chúng tôi có một thứ tôn giáo vững vàng chắc chắn.

“Bởi vậy thành phần tín đồ Hồi Giáo giờ đây đã ý thức rằng thực sự Hồi Giáo cuối cùng trở thành một tôn giáo cường tráng hơn, và họ có một cái gì đó để nói với thế giới, thực sự họ là một lực lượng về tôn giáo chính yếu cho tương lai. Trước đây, sharia (luật Hồi Giáo - chú thích của người dịch) và tất cả những thứ ấy đã biến mất trên hiện trường ở một nghĩa nào đó; giờ đây trở thành một niềm hãnh diện mới. Thế là một nhiệt tình mới, một cường độ mới về nhu cầu sống Hồi Giáo đã bừng lên. Đó là một quyền lực mạnh mẽ nơi Hồi Giáo: Chúng tôi có một sứ điệp về luân lý đã từng hiện hữu mà không bị lũng đoạn từ hồi các vị tiên tri, và chúng tôi sẽ nói cho thế giới biết cách sống sứ điệp này, trong khi Kitô Giáo chắc chắc không thể nào làm nổi. Dĩ  nhiên là cờ đã đến tay chúng tôi nhờ ở quyền lực nội tại này của Hồi Giáo, một thứ quyền lực thậm chí thu hút cả những lãnh vực về hàn lâm nữa”.

Những nhận định trên đây của Hồng Y Joseph Ratzinger, trực tiếp về chung thế giới Hồi giáo liên quan hết sức mật thiết tới tình trạng phá sản của Kitô giáo ở Âu Châu, lại được âm vang trong giáo triều của ngài, điển hình nhất là trong chuyến tông du Bavaria Đức Quốc của ngài (9-14/9/2006), qua bài giảng Thánh Lễ Chúa Nhật ngày mùng 10 tại Neue-Messe ở Munich.

“Dân chúng ở Phi Châu và Á Châu cảm phục kỹ năng về khoa học và kỹ thuật của chúng ta, thế nhưng đồng thời họ sợ hãi trước một thứ hình thức của lý trí hoàn toàn loại trừ Thiên Chúa ra khỏi nhãn quan của con người, như thể đó là hình thức cao nhất của lý trí, và là một hình thức cần phải được áp đặt trên cả các nền văn hóa của họ nữa. Họ không thấy mối đe dọa thực sự cho căn tính của họ nơi đức tin Kitô Giáo, nhưng trong việc tỏ ra khinh thường Thiên Chúa và việc ngạo mạn coi vấn đề chế diễu sự linh thánh là việc thực hành quyền tự do, và chủ trương thực dụng là qui chuẩn tối hậu về luân lý cho tương lai của việc nghiên cứu khoa học.

“Các bạn thân mến, cái ngạo mạn này không phải là một thứ nhân nhượng và tính cách cởi mở về văn hóa được dân chúng trên thế giới tìm kiếm và tất cả chúng ta đều muốn! Sự nhân nhượng chúng ta hết sức cần đến bao gồm cả lòng kính sợ Thiên Chúa – tôn trọng những gì người khác cho là linh thánh. Việc tôn trọng đối với những gì người khác cho là linh thánh ấy đòi hỏi là chính chúng ta cần phải học biết lại việc tỏ lòng kính sợ Thiên Chúa. Cảm quan tôn trọng này có thể được tái sinh nơi thế giới Tây Phương chỉ khi nào niềm tin tưởng vào Thiên Chúa được phát sinh, chỉ khi nào Thiên Chúa một lần nữa trở nên hiện hữu đối với chúng ta và trong chúng ta”.

Lạy Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh là Đấng Cứu Thế duy nhất của loài người,

không một danh hiệu nào ngoài danh hiệu Giêsu Kitô dưới gầm trời này có thể cứu độ trần gian.

Qua chứng từ của một Giáo Hội được Thánh Thần Hiện Xuống trong Ngày Lễ Ngũ Tuần,

Vị Thánh Thần được Chúa Thăng Thiên từ Cha sai đến

để canh tân bộ mặt trái đất là văn hóa loài người,

xin Chúa hãy qui tụ lại trong Giáo Hội Chúa

những con chiên chưa thuộc về một đàn chiên và một chủ chiên

 để tất cả làm nên một đại Gia Đình duy nhất của Chúa, nơi Chúa muôn đời ngự trị. Amen.