|
“Luận Về Ḷng Thành Thực Sùng Kính Mẹ Maria”
Đức Thánh
Cha Gioan Phaolô II:
Thư Gửi Gia
Đ́nh Hội Ḍng Montfort
Nhân Dịp Kỷ
Niệm 160 (1843-2003) Năm Xuất Bản Tác Phẩm này
Gửi Tu Sĩ
Nam Nữ Chư Gia Đ́nh Montfort
Một Tác
Phẩm Cổ Điển Về Linh Đạo Thánh Mẫu
1. Một
tác phẩm được viết để làm tác phẩm cổ điển về linh đạo Thánh Mẫu đă được
xuất bản cách đây 160 năm trước. Thánh Louis Marie Grignion de Montfort
đă viết cuốn Luận
Về Ḷng Thành Thực Sùng Kính Đức Trinh Nữ
vào đầu thế kỷ 18, thế nhưng, trên thực tế, bản thảo đă không được biết
đến trên một thế kỷ. Cuối cùng, hầu như là t́nh cờ, nó đă được t́m thấy
vào năm 1842 và xuất bản vào năm 1843, tác phẩm này đạt được thành quả
ngay, cho thấy hiệu năng phi thường của việc truyền bá ‘ḷng thành thực
sùng kính’ đối với Vị Trinh Nữ Rất Thánh này. Chính tôi, trong những năm
c̣n trẻ, đă t́m được hỗ trợ rất nhiều khi đọc tác phẩm này. ‘Tôi đă thấy
ở đó những giải đáp cho các vấn nạn của ḿnh’, v́ có lúc tôi sợ rằng nếu
việc tôi tôn sùng Mẹ Maria ‘trở thành quá đà th́ sẽ đi đến chỗ làm tổn
thương tới tính cách tối thượng của việc tôn thờ giành cho Chúa Kitô’ (Dono
e Mistero, Libreria Editrice Vaticana, 1996; English edition:
Gift and Mystery, Paulines Publications Africa, p. 42). Với sự hướng
dẫn khôn ngoan của Thánh Louis Marie, tôi đă nhận ra rằng nếu ai sống
mầu nhiệm Mẹ Maria trong Chúa Kitô th́ không có vấn đề nguy cơ này. Thật
thế, tư tưởng Thánh Mẫu của vị Thánh này ‘đă bắt nguồn từ mầu nhiệm Chúa
Ba Ngôi và từ sự thật Nhập Thể của Lời Thiên Chúa’ (ibid.).
Từ khi được hạ
sinh, nhất là vào những lúc khó khăn nhất của ḿnh, Giáo Hội đă thiết
tha chiêm ngưỡng biến cố Khổ Nạn của Chúa Giêsu Kitô được Thánh Gioan đề
cập tới, đó là: ‘Đứng kề Thánh Giá Chúa Giêsu có Mẹ của Người, và chị
của Mẹ Người là Maria, vợ ông Clopas, cùng với Maria Mai Đệ Liên. Khi
Chúa Giêsu thấy Mẹ của ḿnh và môn đệ Người yêu đứng gần th́ Người nói
với Mẹ ḿnh rằng: Hỡi
Bà, này là con của bà!
Đoạn Người nói với người môn đệ rằng: Này là người
mẹ của con!
Và từ lúc đó người môn đệ ấy mang Người về nhà ḿnh’ (Jn 19:25-27). Qua
gịng lịch sử của ḿnh, Dân Chúa đă cảm nghiệm được tặng ân này của Chúa
Giêsu tử giá, đó là tặng ân Mẹ Người. Mẹ Maria Rất Thánh thực sự là Mẹ
của chúng ta, vị đồng hành với chúng ta trong cuộc hành tŕnh đức tin,
đức cậy và đức mến, tiến tới chỗ càng được hiệp nhất nên một hơn với
Chúa Kitô, Đấng Cứu Độ và là Trung Gian cứu độ duy nhất (x Hiến Chế Ánh
Sáng Muôn Dân, các số 60, 62).
Như đă quá rơ,
cầu vai áo choàng giáo phẩm của tôi cho thấy một cách tượng trưng câu
Phúc Âm được trích dẫn trên đây; câu khẩu hiệu Totus tuus là câu
được gợi hứng bởi giáo huấn của Thánh Louis Marie Grignion de Montfort
(cf. Gift and Mystery, pp. 42-43;
Rosarium Virginis Mariae,
n.
15). Hai chữ này diễn tả việc hoàn toàn thuộc về Chúa Giêsu qua Mẹ
Maria: ‘Tuus totus ego sum, et omnia mea tua sunt’, Thánh
Montfort đă viết như thế và ngài chuyển dịch sang ngôn từ của ḿnh như
sau: ‘Tất cả con là của Chúa, và tất cả những ǵ con có là của Chúa, Ôi
Chúa Giêsu rất dấu yêu, nhờ Mẹ Maria, Người Mẹ rất thánh của Chúa’ (Treatise
on True Devotion, n. 233). Giáo huấn của vị Thánh này đă gây được
một ảnh hưởng sâu xa nơi ḷng tôn sùng của nhiều tín hữu và nơi cuộc
sống của tôi. Nó là một giáo huấn
được sống
bởi một tầm mức sâu xa trổi vượt về khổ hạnh và thần bí, một tầm mức
được thể hiện nơi một kiểu cách sống động và hăng say thường sử dụng đến
các thứ h́nh ảnh và biểu hiệu. Tuy nhiên, việc phát triển đáng kể thần
học về Thánh Mẫu từ thời Thánh Louis Marie phần lớn là do việc đóng góp
quan trọng của Công Đồng Chung Vaticanô II. Bởi thế, giáo huấn của Thánh
Montfort, một giáo huấn vẫn giữ được tính cách hiệu lực thiết yếu của
nó, cần phải được đọc lại và tái dẫn giải ngày nay theo chiều hướng của
Công Đồng này.
Trong bức thư
đây, tôi muốn chia sẻ với anh chị em, hỡi Tu Sĩ Nam Nữ Thuộc Chư Gia
Đ́nh Montfort, việc suy niệm về một số đoạn trong bản văn của Thánh
Luois Marie để giúp chúng ta trong những lúc khó khăn này biết nuôi
dưỡng đức tin của chúng ta nơi việc môi giới từ mẫu của Người Mẹ Chúa
Kitô.
‘Ad Jesum per
Mariam’ nhờ Mẹ Maria đến với Chúa Giêsu
2.
Thánh Louis Marie đă đề ra một việc ưu ái chiêm ngắm mầu nhiệm Nhập Thể
một cách hiệu nghiệm ngoại thường. Việc tôn sùng Thánh Mẫu chân thực là
việc tôn sùng lấy Chúa Kitô là tâm điểm. Thật thế, như Công Đồng Chung
Vaticanô II đă nhắc nhở, ‘khi thiết tha suy niệm về Người (Mẹ Maria) và
chiêm ngắm Người theo chiều hướng Lời nhập thể là Giáo Hội cung kính
tiến vào sâu hơn mầu nhiệm Nhập Thể trọng đại’ (Hiến Chế Tín Lư về Giáo
Hội Ánh Sáng Muôn Dân, đoạn 65).
Ḷng mến yêu Thiên Chúa bằng việc hiệp nhất nên một với Chúa Giêsu Kitô
là mục đích của hết mọi việc tôn sùng, v́ Chúa Kitô, như Thánh Louis
Marie viết: ‘là Vị Sư Phụ duy nhất của chúng ta, Đấng dạy dỗ chúng ta;
là Vị Chúa duy nhất của chúng ta, Đấng chúng ta phải lệ thuộc; là Thủ
Lănh duy nhất của chúng ta, Đấng chúng ta phải liên kết; là Mô Phạm duy
nhất của chúng ta, Đấng chúng ta phải nên giống; là Y Sĩ duy nhất của
chúng ta, Đấng có thể chữa lành chúng ta; là Mục Tử duy nhất của chúng
ta, Đấng có thể dưỡng nuôi chúng ta; và là Tất Cả duy nhất của chúng ta
trong mọi sự, Đấng có thể làm chúng ta măn nguyện’ (Treatise on True
Devotion, n. 61). (Biệt chú của người dịch: đoạn trích dẫn này
cũng đă được Đức Thánh Cha dùng để kết thúc bài giáo lư về việc ‘Chúa
Giêsu hiến ḿnh làm giá chuộc cho nhiều người’, trong buổi triều kiến
chung hằng tuần Thứ Tư 4/2/1998).
3. Việc tôn sùng Đức Trinh Nữ Maria là một phương tiện đặc biệt
‘để t́m gặp Chúa Giêsu Kitô một cách trọn vẹn, để yêu mến Người một cách
thiết tha, để phục vụ Người một cách trung thành’ (Treatise on True
Devotion, n. 62). Thánh Louis liền nới rộng ước muốn ‘yêu mến cách
thiết tha’ chính yếu này thành một lời nguyện cầu tha thiết cùng Chúa
Giêsu, van xin Người ban cho ân huệ được tham dự vào mối hiệp thông yêu
thương khôn tả giữa Người và Mẹ của Người.
Tính cách hoàn toàn tương đối của Mẹ Maria đối với Chúa Kitô, và qua
Người, với Thiên Chúa Ba Ngôi, là những ǵ được cảm nghiệm đầu tiên qua
nhận định: ‘Bạn không bao giờ nghĩ về Mẹ Maria mà Mẹ Maria lại không
chuyển cầu cùng Thiên Chúa cho bạn. Bạn không bao giờ ca ngợi hay tôn
vinh Mẹ Maria mà Mẹ Maria không ca ngợi và tôn vinh Thiên Chúa với bạn.
Mẹ Maria hoàn toàn tương đối với Thiên Chúa; thật vậy, tôi có thể thực
sự gọi Mẹ là mối liên hệ với Thiên Chúa. Mẹ chỉ hiện hữu trong
tương quan với Thiên Chúa. Mẹ là âm vang của Thiên Chúa, Mẹ không
nói ǵ, lập lại ǵ, ngoài Thiên Chúa. Nếu bạn nói ‘Maria’ th́ Mẹ nói
‘Thiên Chúa’. Thánh Isave ca ngợi Mẹ Maria và khen Mẹ diễm phúc v́ Mẹ đă
tin. Mẹ Maria, tiếng âm vang trung thực của Thiên Chúa, liền cất tiếng:
‘Magnificat anima mea Dominum’, ‘Linh hồn tôi chúc tụng Chúa’ (Lk
1:46). Mẹ Maria đă làm những ǵ hồi ấy th́ giờ đây Mẹ vẫn làm hằng ngày.
Khi chúc ta ca ngợi Mẹ, mến yêu Mẹ, tôn vinh Mẹ hay dâng bất cứ sự ǵ
cho Mẹ, th́ chính Thiên Chúa là Đấng được ngợi khen, chính Thiên Chúa
được yêu mến, chính Thiên Chúa được tôn vinh, và chính Thiên Chúa là
Đấng chúng ta hiến dâng nhờ Mẹ Maria và trong Mẹ Maria’ (cf. Treatise
on True Devotion, n. 225).
Cũng thế, trong việc nguyện cầu cùng Mẹ Chúa Kitô, Thánh Louis Montfort
đă cho thấy chiều kích Ba Ngôi Thiên Chúa nơi mối liên hệ của ngài với
Thiên Chúa như sau: ‘Kính mừng Maria, Nữ Tử yêu dấu của Chúa Cha Hằng
Hữu! Kính mừng Maria, Người Mẹ đáng ca ngợi của Chúa Con! Kính mừng
Maria, Bạn T́nh trung thành của Thánh Thần!’ (The Secret of Mary,
p. 71). Mặc dù lời chào truyền thống này trước đây đă được Thánh
Phanxicô Assisi sử dụng (cf. Fonti Francescane, 281) chất chứa
những mức độ khác nhau về tính cách tương tự, vẫn không sợ sai lầm khi
cho rằng nó thực sự diễn tả việc Đức Mẹ đặc biệt tham dự vào sự sống của
Thiên Chúa Ba Ngôi Chí Thánh.
4. Thánh Louis Montfort chiêm ngưỡng tất cả mọi mầu nhiệm, bắt
đầu từ mầu nhiệm Nhập Thể được diễn ra vào giây phút Truyền Tin.
Bởi thế, trong cuốn Luận Về Ḷng Thành Thực Sùng Kính Đức Trinh Nữ,
Mẹ Maria xuất hiện như là ‘một địa đường trần thế thực sự của Tân
Adong’, và như là ‘trái đất trinh nguyên và vô nhiễm’ Người được h́nh
thành (số 261). Mẹ cũng là Tân Evà, liên kết với Tân Adong
trong việc tuân phục dể đền bù việc bất tuân phục ban đầu của người nam
và người nữ (cf. ibid., n. 53; St Irenaeus, Adversus Haereses,
III, 21, 10-22, 4). Bằng việc tuân phục này, Con Thiên Chúa đă vào
trần gian. Chính Thập Giá đă nhiệm mầu hiện diện ở giây phút Nhập Thể, ở
chính giây phút Chúa Giêsu được thụ thai trong cung ḷng Mẹ Maria. Thật
thế, câu ecce venio - này Con xin đến trong Thư gửi Giáo Đoàn Do
Thái (x 10:5-9) là tác động nguyên khởi của việc Con tuân phục Cha, việc
Người chấp nhận hy hiến cứu chuộc đă có ngay từ lúc ‘Chúa Kitô vào trần
gian’.
Thánh Louis Marie Grignion de Montfort viết ‘Tất cả sự trọn lành của
chúng ta đều ở tại việc nên giống, liên kết và tận hiến cho Chúa Giêsu
Kitô; và v́ thế, việc tôn sùng trọn hảo nhất trong tất cả mọi việc
tôn sùng chắc chắn phải là việc tôn sùng làm cho chúng ta được nên
giống, liên kết và tận hiến cho Chúa Giêsu Kitô nhất. Bởi vậy, nếu Mẹ
Maria giống Chúa Giêsu Kitô nhất trong tất cả mọi tạo vật th́, trong tất
cả mọi việc tôn sùng, việc tôn sùng làm cho linh hồn chúng ta tận hiến
và nên giống Chúa chúng ta nhất đó là việc tôn sùng Mẹ thánh của Người,
và một linh hồn càng tận hiến cho Mẹ Maria họ càng tận hiến cho Chúa
Giêsu’ (Treatise on True Devotion, n. 120). Nói với Chúa Giêsu,
Thánh Louis Marie bày tỏ cái kỳ diệu của mối hiệp nhất giữa Người Con và
Người Mẹ như sau: ‘Nhờ ân sủng Mẹ được biến đổi thành Chúa đến nỗi Mẹ
không c̣n sống nữa, như thể Mẹ không c̣n là Mẹ nữa. Chính một ḿnh Chúa,
ôi Chúa Giêsu, là Đấng sống trong Mẹ và ngự trị trong Mẹ… A! Giá chúng
con biết được vinh hiển và t́nh yêu Chúa nhận được từ tạo vật đáng ca
ngợi này… Mẹ rất hiệp nhất thân mật với Chúa… Mẹ yêu mến Chúa một cách
tha thiết hơn và tôn vinh Chúa trọn hảo hơn tất cả mọi tạo vật khác hợp
lại’ (ibid, đoạn 63).
(tiếp)
Mẹ Maria là chi thể tuyệt hảo của Nhiệm Thể và là Mẹ Giáo Hội
5. Theo những ǵ được Công Đồng Chung Vaticanô II viết th́ Mẹ
Maria ‘được trọng kính như là một chi thể tuyệt đẳng và hoàn toàn chuyên
biệt của Giáo Hội, và như là một kiểu mẫu và là mô phạm trổi vượt của
Giáo Hội về đức tin và đức mến’ (Hiến Chế Ánh Sáng Muôn Dân,
khoản 53). Người Mẹ này của Đấng Cứu Chuộc cũng được Người cứu chuộc một
cách đặc biệt qua việc Hoài Thai Vô Nhiễm của Mẹ, và đă đi trước chúng
ta trong việc kiên tâm trung thành chuyên chú lắng nghe Lời Chúa là
những ǵ cho thấy Mẹ diễm phúc (cf. ibid., khoản 58). Bởi cả lư do này
nữa mà Mẹ Maria ‘cũng liên kết chặt chẽ với Giáo Hội. Thánh Ambrôsiô dạy
rằng, Người Mẹ Thiên Chúa này là một kiểu mẫu của Giáo Hội về phương
diện đức tin, đức mến và hiệp nhất trọn vẹn với Chúa Kitô. V́ trong mầu
nhiệm về Giáo Hội, một mầu nhiệm mà chính giáo hội thực sự được gọi là
mẹ và là trinh nữ, th́ Đức Trinh Nữ này là mẫu gương duy nhất nổi bật về
cả việc làm người trinh nữ và làm mẹ’ (ibid. khoản 63). Chính Công Đồng
chiêm ngưỡng Mẹ như ‘Người Mẹ của các chi thể Chúa Kitô’ (cf.
ibid, khoản 53 và 62), nên bởi thế Đức Phaolô VI đă công bố Mẹ là Mẹ
của Giáo Hội. Tín lư về Nhiệm Thể, một tín lư mạnh mẽ diễn tả nhất
mối hiệp thông của Chúa Kitô với Giáo Hội, cũng có nền tảng thánh kinh
về niềm xác tín này. Thánh Louis Marie đă nhắc nhở chúng ta rằng: ‘Đầu
và các chi thể đều được hạ sinh bởi cùng một Người Mẹ duy nhất’ (Treatise
on True Devotion, n. 32). Theo ư nghĩa ấy, chúng ta có thể nói rằng,
nhờ hoạt động của Thánh Linh, các chi thể được liên kết và nên giống
Chúa Kitô Thủ Lănh, Người Con của Chúa Cha và của Mẹ Maria, ở chỗ ‘một
người con thực sự của Giáo Hội cần phải có Thiên Chúa là Cha của ḿnh và
Mẹ Maria là Mẹ của ḿnh’ (Treatise on True Devotion, n. 120).
Trong Chúa Kitô, Người Con Duy Nhất của Chúa Cha, chúng ta thực sự là
con cái của Chúa Cha, đồng thời cũng là những người con nam nữa của Mẹ
Maria và Giáo Hội. Một cách nào đó chính toàn thể nhân loại được tái
sinh nơi cuộc hạ sinh trinh nguyên của Chúa Giêsu. “Những lời này được
qui cho Mẹ Chúa Kitô hơn là cho Thánh Phaolô nói về bản thân ngài: ‘Hỡi
con cái bé nhỏ của cha, thành phần cha đă quằn quại tái sinh cho đến khi
Chúa Kitô được h́nh thành nơi các con!’ (Gal 4:19). Hằng ngày Mẹ hạ sinh
con cái của Thiên Chúa cho tới khi Chúa Giêsu Kitô Con Mẹ được h́nh
thành trong họ với tầm vóc trọn vẹn của Người” (Treatise on True
Devotion, n. 33). Tín lư này được bày tỏ hết sức tuyệt vời trong lời
nguyện cầu sau đây: ‘Ôi Thánh Linh, xin hăy ban cho con ḷng say mê tôn
sùng Mẹ Maria là vị hôn thê trung thành của Chúa; xin ban cho con niềm
cậy trông mạnh mẽ vào tấm ḷng từ mẫu của Mẹ và ẩn náu nơi t́nh thương
của Mẹ, để nhờ Mẹ Chúa có thể thực sự h́nh thành Chúa Giêsu Kitô nơi
con’ (The Secret of Mary, p. 81).
Một trong những diễn đạt cao quí nhất về linh đạo của Thánh Louis Marie
Grignion de Montfort đó là những ǵ liên quan tới tính cách đồng nhất
giữa người tín hữu với Mẹ Maria trong việc họ yêu mến Mẹ v́ Chúa Giêsu
và việc họ phục vụ Mẹ cho Chúa Giêsu. LKhi suy niệm về câu nói thời danh
của Thánh Ambrôsiô là ‘Xin linh hồn của Mẹ Maria ở trong mỗi người
chúng con để ngợi khen Chúa, và xin thần trí của Mẹ Maria ở trong mỗi
người chúng con để hân hoan trong Thiên Chúa’ (Expos. in Luc.,
12, 26: PL 15, 1561), thánh nhân viết: ‘Một linh hồn thực
sự hạnh phúc khi… nó hoàn toàn được chiếm hữu và cai trị bởi tinh thần
của Mẹ Maria, một tinh thần hiền lành mà mănh liệt, nhiệt t́nh mà khôn
ngoan, khiêm tốn mà can đảm, tinh tuyền mà phong phú’ (Treatise
on True Devotion, n. 258). Việc đồng hóa huyền diệu này với Mẹ Maria
là những ǵ hoàn toàn hướng tới Chúa Giêsu, như thánh nhân nói trong lơờ
nguyện sau đây: ‘Hỡi Mẹ chí ái, sau hết, nếu có thể, xin Mẹ làm cho con
không c̣n thần trí nào khác ngoài thần trí của Mẹ, để con nhận biết Chúa
Giêsu và ư muốn thần linh của Người; xin làm cho con không c̣n hồn sống
nào khác ngoài linh hồn của Mẹ, để ca ngợi và tôn vinh Chúa; xin làm cho
con không c̣n con tim nào khác ngoài con tim của Mẹ, để kính mến Thiên
Chúa bằng một t́nh yêu tinh tuyền và nhiệt liệt như Mẹ’ (The Secret
of Mary, pp. 71-72).
(c̣n tiếp)
Tại Điện Vatican ngày 8/12/2003, Lễ Trọng Kính Đức Trinh Nữ Maria Vô
Nhiễm Nguyên Tội
Giáo Hoàng Gioan Phaolô II
Đaminh Maria Cao tấn Tĩnh, chuyển dịch từ
http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/letters/2004/documents/hf_jp-ii_let_20040113_famiglie-monfortane_en.html
|
|