TÔNG HUẤN
BÍ TÍCH YÊU THƯƠNG
- SACRAMENTUM CARITATIS
Của
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI
Gửi Các Vị
Giám Mục, Hàng Giáo Sĩ, Đời Tận Hiến và Giáo Dân
Về
Ra Mắt
Tại Văn
Pḥng Báo Chí của Ṭa Thánh hôm Thứ Ba 13/3/2007, vào lúc 11 giờ 30 sáng,
diễn ra một buổi ra mắt bức Tông Huấn ‘Bí Tích Yêu Thương – Sacramentum
Caritatis’ về Thánh Thể, nguồn mạch và tột đỉnh cho đời sống và sứ vụ
của Giáo Hội. Tham dự buổi ra mắt này có ĐHY Angelo Scola, giáo vụ tháng
Venice, Ư quốc, vị tổng liên đới của Thượng Nghị Giám Mục Thế Giới 11,
và ĐTGM Nikola Eterovic, tổng thư kư cũng của thượng nghị này.
Bức tông
huấn này đề ngày 22/2/2007, Lễ Ngai Ṭa Thánh Phêrô, là bản văn kiện đúc
kết thượng nghị giám mục thế giới ở Rôma trong thời khoảng 2-23/2005.
Bản tông huấn này được phát hành bằng tiếng Latinh, Ư, Anh, Pháp, Tây
Ban Nha, Đức, Bồ Đào Nha và Balan.
Trước hết,
ĐTGM Eterovic cho biết là bức tông huấn mới này là văn kiện thuộc về
‘một loạt các văn kiện trọng đại về Bí Tích Thánh Thể cao quí, chẳn g
hạn như những văn kiện của Người Tôi Tớ Chúa Gioan Phaolô II Thông Điệp
‘Giáo Hội Sống Bởi Thánh Thể - Ecclesia de Eucharistia’ và Tông Thư ‘Xin
Thày ở lại với chúng con - Mane nobiscum Domine’. Tông Huấn ‘Bí Tích Yêu
Thương – Sacramentum Caritatis’ thuộc về cuộc liên tục này và đồng thời
tái nêu lên bằng một h́nh thức cập nhật hóa một số sự thật thiết yếu về
tín lư Thánh Thể, kêu gọi thực hiện việc cử hành một cách xứng đáng lễ
nghi linh thánh và nhắc lại nhu cầu khẩn trương trong việc bao gồm đời
sống Thánh Thể như một phần của đời sống hằng ngày’.
Vị tổng
thư kư của thượng nghị giám mục về Thánh Thể c̣n vạch ra rằng bản văn
kiện này, ‘khi tŕnh bày những sự thật cao cả của niềm tin Thánh Thể một
cách hiểu được đối với con người tân tiến, th́ cũng xem xét tới những
khía cạnh khác nhau hiện hữu của việc cử hành Thánh Thể, và kêu gọi thực
hiện một cuộc dấn thân mới trong việc xây dựng một thế giới chân chính
và an b́nh hơn, trong đó, Tấm Bánh được bẻ ra cho sự sống của mọi người
trở thành… nguyên nhân chính trong việc chiến đấu chống lại t́nh trạng
đói khổ cũng như chống lại tất cả mọi h́nh thức nghèo khổ’.
Về phần
ḿnh, ĐHY Angelo Scola đă nhắc lại nhan đề c ủa bức Tông Huấn ‘Bí Tích
Yêu Thương – Sacramentum Caritatis’ là văn kiện tái xác nhận việc Đức
Thánh Cha nhấn mạnh tới hai năm của giáo triều ngài về sự thật của t́nh
yêu’, tỏ tường cho thấy rằng đó là ‘một trong những đề tài quan trọng
chi phối tương lai của Giáo Hội cũng như của nhân loại’.
Bức Tông
Huấn này được đặt nền tảng ‘trên mối liên hệ bất khả phân ly của 3 yếu
tố, đó là mầu nhiệm Thánh Thể, tác động phụng vụ và việc tôn thờ mới về
tinh thần’. Bởi thế, bản văn kiện này ‘được chia làm 3 phần, mỗi phần
bàn đến một trong ba chiều kích này của Thánh Thể. Những phần ấy có tiêu
đề là “Thánh Thể, một Mầu Nhiệm cần Tin Tưởng”, “Thánh Thể, một Mầu
Nhiệm để cử hành”, và “Thánh Thể, một mầu nhiệm để sống”.
Vị hồng y
nói tiếp rằng ‘giáo huấn của ĐTC rơ ràng diễn giải cho thấy làm thế nào
tác động phụng vụ (mầu nhiệm được cử hành) là một tác động đặc biệt làm
cho nó khả dĩ đối với đời sống Kitô hữu (mầu nhiệm cần phải sống, việc
tôn thờ mới) cần phải được hợp với đức tin (mầu nhiệm cần phải tin)’.
Trong ‘một thứ mới mẻ thứ yếu và rất quan trọng về tín lư’, ĐTC Biển Đức
XVI c̣n nhấn mạnh đến ‘tầm quan trọng của nghệ thuật cử hành – ars
celerandi’ cần thiết cho ‘actuosa participation - việc tham dự trọn vẹn
, chủ động và tốt đẹp”.
Phần thứ
nhất của văn kiện này, tựa đề “Thánh Thể, một Mầu Nhiệm cần phải được
tin tưởng”, nhấn mạnh đến “tặng ân nhưng không của Chúa Ba Ngôi” và dẫn
giải “mầu nhiệm Thánh Thể trên căn bản của nguồn mạch Ba Ngôi là nguồn
mạch luôn bảo đảm Thánh Thể là một tặng ân… Theo giáo huấn này th́ các
nguồn gốc sâu xa của những ǵ được bức Tông Huấn nói tới liên quan đến
việc tôn thờ cũng như đến mối liên hệ nội tại của nó với việc cử hành
Thánh Thể”.
Liên quan
tới Kitô Học và hoạt động của Thần Linh, Đức Thánh Cha coi “việc thiết
lập Thánh Thể trong tương quan với bữa Vượt Qua của dân Do Thái”, trong
một “cuộc vượt qua quyết liệt làm sáng tỏ ‘cái mới mẻ’ sâu xa được Chúa
Kitô mang lại cho bữa ăn theo lễ nghi cũ”. “Thật vậy, nơi các nghi thức,
chúng ta không lập lại một tác động theo thứ tự thời gian được định vị
trong Bữa Tiệc Ly của Chúa Giêsu, trái lại, chúng ta cử hành Thánh Thể
như là một ‘cái mới mẻ’ sâu xa nơi việc tôn thờ của Kitô Giáo”. Chúa
Giêsu kêu gọi chúng ta hăy tiến vào “mầu nhiệm chết chóc và phục sinh,
mở màn cho cái mới mẻ của việc biến đổi… toàn thể lịch sử và tất cả vũ
trụ”.
Chương về
“Thánh Thể và Giáo Hội” nhấn mạnh tới cách thức “Thánh Thể là nguyên tắc
nhân quả của Giáo Hội: ‘cả chúng ta nữa, ở hết mọi cuộc cử hành Thánh
Thể, đều tuyên xưng tính cách ưu việt nơi tặng ân của Chúa Kitô. Ảnh
hưởng nhân quả của Thánh Thể về các nguồn gốc của Giáo Hội hoàn toàn bày
tỏ cho thấy cả cái ưu tiên về Kitô học và bản thể học của sự kiện Chúa
Kitô là Đấng đă yêu thương chúng ta trước’. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI,
trong khi xác định tính cách luân chuyển giữa Thánh Thể là yếu tố xây
dựng Giáo Hội và chính Giáo Hội là cơ cấu cử hành Thánh Thể, đă thực
hiện một chọn lựa về giáo huấn quan trọng liên quan tới tính cách chính
yếu của Thánh Thể trên tính cách nhân quả của giáo hội”.
“Thánh Thể
mang việc gia nhập Kitô Giáo đến chỗ hoàn thành và trở thành tâm điểm và
mục tiêu của tất cả đời sống bí tích…. Về Bí Tích Ḥa Giải, Đức Thánh
Cha nhấn mạnh đến nhu cầu cần phải thực hiện một thứ ‘giáo lư mới về
việc hoán cải xuất phát từ Thánh Thể’, trong khi đó “Việc Xức Dầu Thánh
cho Bệnh Nhân và c ho Rước Của Ăn Đi Đàng là những ǵ ‘liên kết bệnh
nhân với việc tự hiến của Chúa Kitô cho phần rỗi của tất cả mọi
người”.
“Bản chất
bất khả thay thế của thừa tác vụ linh mục để thành hiệu việc cử hành
Thánh Lễ” được nhấn mạnh trong chương có tiểu đề “Thánh Thể và Bí Tích
Truyền Chức Thánh”. Đức thượng phụ thành Venice cho biết Đức Thánh Cha
“tái xác định và nhấn mạnh đến mối liên hệ giữa việc thụ phong linh mục
và cuộc sống độc thân: ‘trong khi tôn trọng việc thực hành và truyền
thống của các Giáo Hội Đông Phương, cũng cần phải tái khẳng định ư nghĩa
sâu xa của cuộc sống độc thân linh mục là cuộc sống thật sự được coi là
một kho tàng vô giá’”.
T́nh trạng
giảm sút trầm trọng con số giáo sĩ ở một số lục địa “trước hết cần phải
đương đầu bởi việc làm chứng cho vẻ đẹp của đời sống linh mục”, cũng như
bởi “việc cẩn thận huấn luyện ơn gọi”.
Trong
chương tựa đề “Thánh Thể và Hôn Nhân”, Đức Thánh Cha chủ trương rằng
“Thánh Thể, một Bí Tích hôn nhân tuyệt hảo, ‘làm kiên cường một cách vô
hạn mối hiệp nhất bất khả phân ly và t́nh yêu của hết mọi cuộc hôn nhân
Kitô Giáo”.
“Lấy bản
chất hôn nhân của Thánh Thể làm khởi điểm của ḿnh, Đức Thánh Cha Biển
Đức XVI xem xét lại đề tài về tính cách hiệp nhất của hôn nhân Kitô
Giáo, liên quan tới vấn đề đa thê cũng như tới tính cách bất khả phân ly
của liên hệ hôn nhân”.
“Bản văn
này chất chứa một số những gợi ư mục vụ quan trọng” liên quan tới thành
phần Công Giáo ly dị và tái hôn, ngài nói: “Bức Tông Huấn này, khi tái
xác nhận rằng mặc dù t́nh trạng của những người như thế ‘tiếp tục thuộc
về Giáo Hội là nơi hỗ trợ họ bằng mối quan tâm đặc biệt’, liệt kê chín
cách thức để tham dự vào đời sống của cộng đồng cho thành phần tín hữu
ấy, thành phần mà, cho dù không được Hiệp Lễ, vẫn có thể chấp nhận một
lối sống Kitô Giáo”.
Bản văn
cũng đề cập “tới thành phần, một khi cuộc hôn phối được cử hành thành
hiệu, … cảm thấy ḿnh không thể đạt được việc giải hôn, th́ đề nghị là,
nhờ sự trợ giúp thích đáng về mục vụ, họ dấn thân ‘sống liên hệ của họ
theo ḷng trung thành với đ̣i hỏi của luật Chúa, như bạn hữu, như anh
chị em’, nói cách khác, bằng việc biến mối liên hệ của họ thành t́nh bạn
huynh đệ”.
Phần thứ
hai của bản văn kiện, “Thánh Thể, một Mầu Nhiệm cần được cử hành”, được
dùng để diễn tả việc phát triển tác động phụng vụ nơi việc cử hành, đề
cập tới những khía cạnh đáng chú ư nhất và nêu lên những gợi ư đề nghị
quan trọng về mục vụ”.
“Đức Giáo
Hoàng cống hiến một số những dấu hiệu liên quan tới sự phong phú của các
biểu hiệu phụng vụ (im lặng, lễ phục, cử chỉ, những thế đứng và qú
v.v.) và tới nghệ thuật cử hành”. Theo chiều hướng ấy, bản văn kiện nhắc
lại tầm quan trọng của nhà tạm cần phải được hiện lộ trong nhà thờ và
được đánh dấu bằng một ngọn đèn.
Tính cách
hiệp nhất giữa mầu nhiệm Thánh Thể, tác động phụng vụ và việc tôn thờ
linh thiêng mới trở thành sáng tỏ “khi Đức Giáo Hoàng nhấn mạnh tới
những điều kiện cá nhân trong việc chủ động tham dự”.
Bản văn
kiện nhấn mạnh tới một số khía cạnh mục vụ thiên về việc chủ động hơn
nữa trong các lễ nghi linh thánh. Những khía cạnh này bao gồm cả việc sử
dụng các phương tiện truyền thông đại chúng, việc tham dự của người bệnh,
của tù nhân và thành phần di dân, những cuộc đồng cử hành rộng lớn (cần
phải được giới hạn vào ‘những trường hợp ngoại lệ’), và những cử hành
Thánh Thể ở nhóm nhỏ. “Bản văn kiện cũng đề xuất việc sử dụng rộng răi
tiếng Latinh, nhất là ở những cuộc cử hành quốc tế trọng thể, và cũng đề
cao tầm quan trọng của nhạc b́nh ca Gregorian”.
“Đức Giáo
Hoàng nhắc lại ‘mối hiệp nhất cố hữu của nghi thức Thánh Lễ’ là những ǵ
cũng cần phải được thể hiện một cách nhờ đó Phụng Vụ Lời Chúa được thực
hành”. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI nhấn mạnh đến “giá trị giáo dục quan
trọng đối với đời sống của Giáo Hội, nhất là vào thời điểm này của lịch
sử, của việc dâng của lễ, của việc chúc b́nh an và của lời ‘Ite, missa
est’. Và Đức Thánh Cha ủy thác việc nghiên cứu về những điều chỉnh khả
dĩ các điều ấy cho các phân bộ hữu trách của Ṭa Thánh”.
Phần thứ
ba cũng là phần cuối cùng của bức Tông Huấn, vị hồng y cho biết, “chứng
minh quyền năng của mầu nhiệm này – một mầu nhiệm được tin tưởng và được
cử hành – trở thành một chân trời tối hậu và quan trọng của đời sống
Kitô hữu”.
Vị thượng
phụ thành Venice tiếp tục: “Từ ngay những gịng mở đầu của ḿnh, bức
Tông Huấn này đă nhấn mạnh tới sự kiện ‘tặng ân Thánh Thể là tặng ân
giành cho con người, để đáp ứng niềm hy vọng của con người… Trong việc
cử hành Thánh Thể, Kitô hữu thấy được Vị Thiên Chúa chân thực và hằng
sống, có thể cứu độ cuộc đời của họ. Và đối tác của việc cứu độ này là
quyền tự do của con người”. Về vấn đề này, Đức Thánh Cha Biển Đức viết:
“Chính v́ Chúa Kitô đă trở nên cho chúng ta lương thực của sự thật mà
Giáo Hội hướng đến hết mọi con người nam nữ, mời gọi họ hăy tự do chấp
nhận tặng ân của Thiên Chúa”.
“Tầm quan
trọng về nhân loại học của Thánh Thể hiện lên với tất cả năng lực của
ḿnh nơi đặc tính tôn thờ mới của Kitô hữu… Trên căn bản của tác động
Thánh Thể, tất cả mọi hoàn cảnh của đời sống có thể nói trở thành ‘bí
tích’… Được tái sinh bởi Phép Rửa và được tháp nhập ‘một cách thánh thể’
vào Giáo Hội, con người cuối cùng có thể hoàn toàn viên trọn, khi biết
cống hiến ‘thân thể ḿnh’ – nói cách khác, tất cả bản thân ḿnh – như
một hy tế sống động, thánh thiện và đẹp ḷng Thiên Chúa”.
“Tất cả
mọi tín hữu được kêu gọi biến đổi sâu xa cuộc sống của ḿnh”, tức là,
như Đức Giáo Hoàng viết, “một nỗi khát vọng chân thành muốn đáp ứng
t́nh yêu của Chúa bằng tất cả con người của ḿnh, trong khi vẫn hằng ư
thức về t́nh trạng yếu hèn của ḿnh”.
“Theo
chiều hướng ấy th́ trác h nhiệm của Kitô hữu trong đời sống xă hội và
chính trị trở thành đặc biệt quan trọng”. Các chính trị gia và các lập
pháp gia Công Giáo, bởi thế, cần phải “đề xướng và ủng hộ các luật lệ
được khởi hứng bởi các thứ giá trị xuất phát từ bản tính của con người.
Có một mối liên hệ với Thánh Thể khách quan ở đây”.
Một chương
khác của bản văn kiện bàn đến vấn đề Thánh Thể và chứng từ. “Sứ vụ đầu
tiên và nồng cốt chúng ta lănh nhận từ các mầu nhiệm linh thánh chúng ta
cử hành đó là sứ vụ làm chứng bằng đời sống của chúng ta”.
“Tông Huấn
này mạnh mẽ khuyến dụ rằng hết mọi người, đặc biệt là giáo dân ‘hăy vun
trồng một niềm ước vọng làm sao cho Thánh Thể mỗi ngày có một tác suing
sâu xa hơn trong đời sống hằng ngày của họ, khiến họ thành những chứng
nhân sống động nơi sở làm cũng như nơi chung xă hội”.
Bản văn
kiện này không ngần ngại xác định là “Thánh Thể … thúc đẩy tất cả chúng
ta là thành phần tin tưởng … hăy trở thành ‘bánh bẻ ra cho kẻ khác’, và
hăy hoạt động để xây dựng một thế giới chân chính và huynh đệ hơn”.
“Việc cử
hành Thánh Thể bao gồm việc hiến dâng bánh và rượu, hoa quả của trái đất,
của đời sống và của lao công con người… Vấn đề bảo vệ thiên nhiên tạo
vật được phát triển và trở nên sâu xa hơn đối với dự án của Chúa đối với
toàn thể thiên nhiên tạo vật. Sự Thật không phải chỉ là một vấn đề trung
dung thuần túy tùy thuộc vào việc mạo dụng của kỹ thuật và khoa học, nó
là những ǵ Thiên Chúa mong muốn trong việc tái tạo mọi sự trong Chúa
Kitô. Bởi vậy, trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên tạo vật, một trách nhiệm
thuộc về Kitô hữu là thành phần được nuôi dưỡng bởi Thánh Thể”.
ĐHY Scola
bầy tỏ niềm xác tín rằng “cái bí mật của việc canh tân đời sống Kitô hữu
có khả năng tái sinh Dân Chúa là ở tính cách chân thực của đức tin và
của việc tôn thờ Thánh Thể. Mầu nhiệm của Thánh Thể mở đường tiến đến
thực tại của Thiên Chúa, Đấng là t́nh yêu”.
Ở phần mở
và phần kết của bản văn kiện này, Đưc Thánh Cha Biển Đức XVI nhấn mạnh
đến mối liên hệ giữa Thánh Theê và Trinh Nữ Maria. “Nơi Mẹ Maria Rất
Thánh, chúng ta cũng thấy hoàn tất một cách vẹn toàn con đường ‘bí tích’
được Thiên Chúa sử dụng để đêán gặp gỡ thành phần tạo vật của Ngài và
cho họ tham gia vào công cuộc cứu độ của Ngài…. Chúng ta cần phải học
nơi Mẹ Maria trở thành những con người nam nữ của Thánh Thể và của Giáo
Hội”.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo VIS ngày 13/3/2007
|