Tiến tới Đại Hội Dân
Chúa
NH̀N NGƯỜI, NGHE
CHÚA, MÀ NGHĨ ĐẾN TA
Từ
mấy năm nay, một vấn đề hay được nhắc tới tại
Việt Nam ta, đó là vấn đề đạo đức.
Càng ngày vấn đề đạo đức càng được quan tâm.
Trong mọi lănh vực, trên khắp các địa phương,
đâu đâu vấn đề đạo đức cũng được nêu lên. Chứng
tỏ đạo đức đang được trân trọng như một yếu tố
cần cho hạnh phúc của dân tộc.
Đại
Hội Dân Chúa chắc sẽ không quên nh́n nhận tính
cách bức xúc của vấn đề.
Việc
nhận định và đánh giá đạo đức của dân Chúa cần
sát với thực tế. Với ư thức đó, tôi xin phép
nh́n sang những đạo đức ngoài Công giáo tại Việt
Nam hôm nay. Tất nhiên phải căn cứ vào Lời
Chúa. Nh́n người, nghe Chúa, là một cách giúp
xét ḿnh.
Nh́n
bằng con mắt Phúc Âm, chúng ta thấy ngoài Công
giáo tại Việt Nam có nhiều tia sáng
được Phúc Âm kể là đạo đức đáng trân trọng. Sau
đây chỉ xin nêu lên một số tiêu biểu.
1/
Những tia sáng đạo đức ngoài Công giáo
a)
Khi đưa ra Tám mối phúc, Chúa Giêsu đă đóng ấn
đạo đức trên những người: "Tinh thần nghèo
khó, hiền lành, chịu đau khổ, khát khao điều
công chính, xót thương người, tâm hồn trong sạch,
xây dựng hoà b́nh, bị bách hại v́ lẽ công chính"
(Mt 5,3-10).
Tại
Việt Nam hôm nay, nhiều người ngoài
Công giáo đang phấn đấu sống cho những giá trị
tốt đẹp đó.
b)
Khi nêu lên các hoa trái của Chúa Thánh Thần,
thánh Phaolô đă kể ra những khuôn mặt đạo đức
này: "Bác ái, hoan lạc, b́nh an, nhẫn nhục,
nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hoà, tiết kiệm"
(Gl 5,22).
Tại
Việt Nam hôm nay, không thiếu người
ngoài Công giáo đang phấn đấu để toả sáng nơi
chính ḿnh sự hiện diện của những đạo đức đậm
chất nhân bản đó.
c)
Khi nói về ngày phán xét chung, Chúa Giêsu đă
đưa ra tiêu chuẩn bác ái đối với người
khác, để thẩm định những người được chọn lên
thiên đàng (x. Mt 25,40).
Tại
Việt Nam hôm nay, biết bao người
ngoài Công giáo đang coi việc làm từ thiện là lẽ
sống đời ḿnh.
d)
Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu đă nêu lên một số dấu
chỉ của người môn đệ Người, đặc biệt là yêu
thương nhau (x. Ga 13,35), hiền lành và
khiêm nhường (x. Mt 11,29).
Tại
Việt Nam hôm nay, người ta cũng dễ
t́m thấy những dấu chỉ ấy nơi bao người ngoài
Công giáo.
e)
Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu đă khen đức tin
của viên đại đội trưởng ngoại đạo với những lời
rất đặc biệt: "Tôi nói cho các ông hay: Ngay
cả trong dân Israel, tôi cũng chưa
thấy một người nào có ḷng tin mạnh như thế"
(Lc 7,9).
Tại
Việt Nam hôm nay, nhiều người ngoài
Công giáo đang có một đức tin mạnh, mà nhiều
người Công giáo không có.
f)
Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu đă rất nhấn mạnh đến
việc tha thứ cho nhau (x. Mt 18,21), thậm
chí cũng phải yêu thương những kẻ ngược đăi
ḿnh (x. Mt 5,43-48).
Tại
Việt Nam hôm nay, không thiếu người
ngoài Công giáo đă vượt qua được những mối bất
hoà và những mối thù, để sống hoà giải chân
thành.
Nói
chung, thái độ của nhiều người Việt Nam ngoài
Công giáo đối với kẻ nghèo, người bệnh, kẻ cô
đơn, kẻ bị loại trừ, kẻ thù nghịch, phải nhận là
rất đạo đức.
Thái
độ của họ đối với những người đă qua đời rất
đáng được trân trọng.
Thái
độ của họ đối với Tổ Quốc và những người dựng
Nước và bảo vệ Nước được coi là rất tích cực.
Phần
lớn họ là những tín đồ sùng đạo của nhiều tôn
giáo truyền thống tại Việt Nam.
2/
Sức mạnh của đạo đức ngoài Công giáo
Đạo
đức ngoài Công giáo tại Việt Nam hôm
nay đang giữ một vị trí quan trọng.
Thực
vậy, đạo đức ngoài Công giáo với những nét kể
trên và nhiều nét khác, đang làm thành một ḍng
chảy vô h́nh. Ḍng chảy này đang chuyển tải một
sự sống thiêng liêng nào đó vào tất cả mọi tầng
lớp của xă hội Việt Nam. Từ b́nh dân
đến trí thức, từ dân thường đến cấp lănh đạo.
Nó
làm nên một môi trường văn hoá rộng, gây ảnh
hưởng mạnh đến toàn thể cuộc sống người dân.
Đạo
đức ngoài Công giáo c̣n đang trở thành một cầu
nối, đem Việt Nam gắn kết lại với các
nước xung quanh.
Sức
mạnh đạo đức ngoài Công giáo là một thực tại
khẳng định ḿnh và được xă hội công nhận. Nhờ
vậy, người đạo đức ngoài Công giáo đang được xă
hội Việt Nam trân trọng và tin cậy.
3/
Khiêm tốn nh́n vào ḿnh
Trước
những chuyển biến mau lẹ về t́nh h́nh đạo đức
tại Việt Nam như thế, Hội Thánh Việt
Nam rất cần để ư đến việc chấn chỉnh đạo
đức của nội bộ ḿnh. Ưu tiên là đạo đức nơi hàng
giáo sĩ.
Đạo
đức Công giáo vẫn được đón nhận tại Việt
Nam. Nhưng nếu nó không sáng bằng đạo đức
ngoài Công giáo, mà v́ thế bị coi thường, th́
lỗi tại chúng ta. Thời nay người Việt Nam
không tin vào lư thuyết đạo đức. Họ chỉ tin vào
những người đạo đức. Các bậc chân tu vẫn được
kính trọng.
Lịch
sử Đất Nước đang chuyển biến mau lẹ. Con người
đạo đức đi giữa lịch sử hôm nay sẽ gặp nhiều
thuận lợi mới, nhiều bất lợi mới và nhiều bất
ngờ. Hành tŕnh sẽ không dễ dàng, nhưng luôn
phải hướng về phía trước. Nhận thức như vậy,
chúng ta càng phải khiêm nhường sống kết hợp với
Chúa. Chính Chúa sẽ hướng dẫn chúng ta.
Nhờ
Chúa Giêsu khiêm nhường, chúng ta sẽ thấy:
Khiêm
nhường là không dám nghĩ ḿnh đạo đức hơn những
người ngoài Công giáo. Lời sau đây Chúa Giêsu
nói với người Do Thái bất trung cũng có thể áp
dụng cho chúng ta:
"Ta không biết các ngươi từ đâu tới. Hăy cút đi
cho khuất mắt Ta, hỡi tất cả những quân làm điều
bất chính.
Ở
đó, các ngươi sẽ khóc lóc nghiến răng, khi thấy
các ông Abraham, Isaác và Giacóp cùng tất cả các
ngôn sứ được ở trong Nước Chúa, c̣n ḿnh lại bị
đuổi ra ngoài. Thiên hạ sẽ từ đông tây nam bắc
đến dự tiệc trong Nước Thiên Chúa. Và ḱa, có
những kẻ đứng chót sẽ lên hàng đầu, và có những
kẻ đứng đầu sẽ xuống hàng chót" (Lc
13,27-30).
Khiêm
nhường là không dám tin những công tŕnh hoành
tráng của chúng ta sẽ có giá trị cứu độ. Lời
Chúa Giêsu phán về đền thờ Giêrusalem cũng có
thể áp dụng cho những công tŕnh hoành tráng của
chúng ta.
"Những
ǵ anh em đang chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn
phá hết, không c̣n ḥn đá nào trên ḥn đá nào"
(Lc 21,6).
Khiêm
nhường là, cho dù chúng ta "tất cả đều đồng
tâm nhất trí, chuyên chăm cầu nguyện (Cv
1,14) "chờ đợi điều Chúa Cha đă hứa (Cv
1,4) trong tinh thần khó nghèo khao khát, như
các thánh tông đồ xưa ngày lễ Ngũ Tuần, th́
chúng ta cũng không dám khẳng định đă có một
lễ Hiện Xuống mới cho toàn thể chúng ta.
Nếu
cho khiêm nhường là yếu, th́ xin hăy nhớ lại lời
thánh Phaolô: "Khi tôi yếu, chính là lúc tôi
mạnh" (2 Cr 12,10).
+ Gm. Gioan B. Bùi
Tuần