Lễ Khai Mạc Đại
Hội Dân Chúa
21-11-2010: Lễ Chúa
Kitô Vua
Năm C: Lời Chúa: 2
Sm 5, 1-3; Cl 1,
12-20; Lc 23, 35-43
Bài giảng của
Đức Cha Chủ Tịch Hội
Đồng Giám Mục Việt
Nam Khai Mạc Đại Hội
Dân Chúa
Lễ khai mạc Đại Hội
Dân Chúa nhằm vào
đại lễ Chúa Kitô Vua
Vũ Trụ. Chính ư
nghĩa phụng vụ của
ngày lễ hôm nay sẽ
cung cấp cảm hứng
cho Đại Hội Dân Chúa.
Xin nêu lên một vài
ư nghĩa của lễ Khai
Mạc Đại Hội Dân Chúa
trong ánh sáng của
Chúa Kitô Vua.
1. Trước tiên,
chúng ta chiêm ngắm
chân dung Vua Giêsu
trong bài Phúc Âm
Luca, được bổ sung
bởi hai bài đọc 1 và
2 của Thánh lễ hôm
nay. Chính bài Phúc
Âm phác hoạ cho
chúng ta một chân
dung Vua Giêsu đầy
nghịch lư, nơi đó ô
nhục và vinh quang
đan xen vào nhau.
Chân dung này có nét
tương tự như h́nh
ảnh Chúa Giêsu mà
chúng ta gặp thấy
trong Thư thánh
Phaolô gửi tín hữu
Phi-líp-phê : ngài
hạ ḿnh xuống và
ngài được Thiên Chúa
tôn vinh. (x. Pl 2,
6-11).
- Thật vậy, trong
9 câu của bài Phúc
Âm, th́ 7 câu đầu đă
ghi lại những lời
nhạo báng của những
người chống đối Chúa
Giêsu. Qua đó chúng
ta thấy: Chúa Giêsu
tự hạ ḿnh bằng cách
chấp nhận để cho
người ta hạ nhục và
phỉ báng. “Người đă
hạ ḿnh xuống, vâng
lời cho đến nỗi phải
chết, mà chết trên
cây thập tự” (Pl 2,
8).
- Nhưng hai câu
cuối cùng của bài
Phúc Âm lại cho
chúng ta thấy uy
quyền và vinh quang
của Vua Giêsu: Khi
người trộm lành đă
sám hối, cầu xin với
Người: “Lạy Ngài
Giêsu, khi nào về
nước Ngài, xin nhớ
đến tôi”, Chúa Giêsu
đáp:“ Ta bảo thật
ngươi: ngay hôm nay,
ngươi sẽ ở trên
thiên đàng với Ta ”.
Chính nhờ mầu nhiệm
Vượt Qua, Chúa Giêsu
được Thiên Chúa Cha
siêu tôn và đưa vào
vinh quang thiên
đàng (x. Pl 2, 9),
để mở cửa cho những
ai đă hoán cải và
tin vào Phúc Âm (x.
Mc 1, 15) được gia
nhập vương quốc của
Người.
- Vua Giêsu không
mang vương tước như
vua chúa trần gian.
Người là vị Vua-Mục
Tử hoàn hảo, “đến
trong thế gian này
không phải để được
người ta hầu hạ,
nhưng là để phục vụ
(x. Mt 20, 28), và
làm cho đoàn chiên
được sống và sống
dồi dào (x. Ga 10,
10).
- Uy quyền và
vinh quang thần linh
của Vua Giêsu được
thể hiện rơ nét hơn
nữa trong bài đọc
hai, trích từ Thư
gửi tín hữu Cô-lô-xê.
Thánh Phaolô nói rơ:
“Chúa Cha đă cứu
chúng ta thoát khỏi
quyền lực u tối, đem
chúng ta về nước Con
yêu dấu của ḿnh” (Cl
1, 13), nghĩa là đi
vào vương quốc của
Vua Giêsu. Nhờ Máu
Người đổ ra trên
thập giá, Thiên Chúa
Cha ban hoà b́nh
trên trời dưới đất”
(Cl 1, 20).
- Với phẩm vị Con
Thiên Chúa, đồng bản
thể và ngang hàng
với Chúa Cha (x. Pl
2,6; Ga 1, 18), Chúa
Giêsu-Kitô không chỉ
là Vua của Israel cũ
như Đavít (x. 2 Sm
5, 3) và Vua của
Israel mới, tức là
Hội Thánh (x. Cl
1,18), mà c̣n là Vua
vũ trụ, v́ Chúa Cha
đă đặt Người làm bá
chủ mọi loài (x. Cl
1,18).
2. (Thưa cộng
đoàn) Chúng ta là
môn đệ, là tông đồ
của Vua Giêsu. Khi
soi ḿnh trong chân
dung của Người như
Phúc Âm Luca đă phác
hoạ, chúng ta có thể
rút ra những ánh
sáng nào cho Đại Hội
Dân Chúa hôm nay?
- Trước tiên,
chúng ta cần xác tín
mạnh mẽ rằng chúng
ta phải trở nên đồng
h́nh đồng dạng với
Vua Giêsu (x. Rm 8,
29), và chia sẻ thân
phận của Thầy Chí
Thánh (x. 1 Pr 4,
13-14). Tài Liệu Làm
Việc của Đại Hội Dân
Chúa đă dành chương
đầu tiên trong phần
I: Nền Tảng thần
học, để tŕnh bày
MẦU NHIỆM Giáo Hội
Chúa Kitô giữa ḷng
Quê Hương Việt Nam.
Từ đó, có thể rút ra
những định hướng ứng
dụng thực tiễn cho
Giáo Hội Chúa Kitô
giữa ḷng Quê Hương
Việt nam hôm nay,
như: Tính bản địa và
hội nhập văn hoá của
Giáo Hội (số 8);
Giáo Hội Đồng hành
với Người Dân Việt
Nam trong Mọi Biến
Cố và Thăng Trầm của
Lịch Sử (số 9), và
Giáo Hội là Cộng
Đoàn Vượt Qua và Lữ
Hành (số 10). Bài
suy niệm về chân
dung Vua Giêsu dựa
trên đoạn Phúc Âm
Luca hôm nay xác
nhận một cách thuyết
phục tính chất Lữ
Hành của cộng đoàn
Dân Chúa gắn liền
với mầu nhiệm Vượt
Qua: “Trong ánh sáng
của mầu nhiệm Vượt
Qua, Giáo Hội nhận
biết ḿnh đă được
ban cho một Tin Mừng
duy nhất là Tin Mừng
của Đức Kitô chịu
đóng đinh, và tất cả
phải nhờ người mới
được cứu độ. Chỉ
ḿnh Người làm cho
đau khổ và cả cái
chết trở thành con
đường dẫn tới sự
sống” .
+ Theo văn cảnh
của đoạn của Phúc Âm
Luca hôm nay, chính
sự kết hợp nên một
với Vua Giêsu đang
chịu nhạo báng trên
thập giá mang lại sự
chữa lành và ơn giải
thoát. Vậy nếu Giáo
Hội của chúng ta bị
nhục mạ cách nào,
th́ chúng ta đừng
mang mặc cảm hay nao
núng, nhưng hăy nh́n
lên Vua Giêsu chịu
đóng đinh để giữ
vững niềm tin, yêu,
với hy vọng Người sẽ
kéo chúng ta lên với
Người trong vinh
quang (x. Ga 12,
32). Sự sỉ nhục, nếu
được chấp nhận cách
khiêm tốn, có khả
năng chữa lành tính
kiêu căng của chúng
ta; lời chỉ trích
phê b́nh, nếu được
lắng nghe cách thanh
thản, có khả năng
giúp chúng ta xét
ḿnh để đổi mới cách
tư duy và hành động
của ḿnh.
+ Trên thập giá,
Vua Giêsu xuất hiện
rơ rệt nhất như là
sự b́nh an của chúng
ta (x. Ep 2,14), v́
nhờ máu Người đổ ra
trên thập giá, Thiên
Chúa ban hoà b́nh
trên trời dưới đất (Cl
1, 20); và Người
cũng chủ động thứ
tha và xin Chúa Cha
tha thứ cho những kẻ
làm hại Người (x. Lc
23, 34). Đức Giáo
Hoàng Gioan-Phaolô
II, trong sứ điệp
Ngày Thế Giới Hoà
B́nh 2002, khi suy
niệm về đề tài hoà
b́nh dưới ánh sáng
của Lời Chúa, đă kết
luận rằng: không thể
có hoà b́nh nếu
không có công b́nh,
không thể có công
b́nh nếu không có sự
tha thứ. Vậy chúng
ta hăy bắt đầu tha
thứ và xin thứ tha,
đặc biệt xin Thiên
Chúa thứ tha mọi tội
lỗi và yếu đuối của
chúng ta, để mỗi tín
hữu, toàn thể cộng
đoàn và các mục tử,
thực ḷng hoán cải ,
nhờ đó chúng ta có
khả năng vun đắp
công b́nh và kiến
tạo hoà b́nh trong
ḷng mỗi người,
trong ḷng Giáo Hội
và trong ḷng xă hội.
- Sau trục MẦU
NHIỆM, Tài Liệu Làm
Việc của Đại Hội Dân
Chúa triển khai sâu
rộng hai trục HIỆP
THÔNG và SỨ VỤ,
trước khi đề xuất
một Hướng Đi Mục Vụ
cho tương lai. Tôi
thấy một sự trùng
phùng hồng phúc và
đầy ư nghĩa, khi Đức
Thánh Cha Beneđictô
XVI, trong Sứ Điệp
Khánh Nhật Truyền
Giáo năm 2010 này,
đă triển khai đề tài:
“Xây Dựng Sự Hiệp
Thông trong Giáo Hội
Là Ch́a Khoá Của
Việc Truyền Giáo”.
Sứ Điệp của ngài xác
nhận tính hợp thời
của ba trục suy tư
mà chúng ta đă đề ra
cho Năm Thánh Giáo
Hội Việt Nam 2010.
Vâng, để cho SỨ VỤ
truyền giáo đạt kết
quả phong phú và bền
bỉ, nhất thiết phải
có sự HIỆP THÔNG sâu
đậm giữa mỗi người
tín hữu với Thiên
Chúa Ba Ngôi Chí
Thánh, giữa các
thành phần Dân Chúa
với nhau và giữa Dân
Chúa với các Vị Mục
Tử. Tác nhân chính
của HIỆP THÔNG là
Chúa Thánh Thần (x.
2 Cr 13, 13), nhưng
điểm quy tụ của Hiệp
Thông là chính Vua
Giêsu chịu đóng đinh
trên Thánh Giá (x.
Cl 1, 20). Chúng ta
được mời gọi tiếp
tay với Chúa Thánh
Thần để xây dựng sự
Hiệp Thông trong
Giáo Hội, bằng
phương thế thiết
thực và khả thi là
ĐỐI THOẠI, nghĩa là
thay v́ nói về nhau,
thường dễ biến dạng
thành chỉ trích phê
b́nh, th́ chúng ta
hăy chấp nhận nói
với nhau trong môt
cuộc đối thoại đầy
tính nhân văn và văn
hoá, nhất là với
thao thức nói lên sự
thật trong bác ái
với mục đích xây
dựng cộng đoàn; và
để có thể nói với
nhau như thế theo
dạng thức mà Đức
Giáo Hoàng Phaolô VI
gọi là “Đối Thoại
Cứu Độ”, chúng ta
cần đối thoại thường
xuyên với Thiên Chúa,
nghĩa là cầu nguyện.
Đức Maria, “Trinh Nữ
lắng nghe và cầu
nguyện, Trinh Nữ
sinh hạ và hiến dâng”,
là một mẫu gương
sáng chói cho chúng
ta về cuộc đối thoại
cứu độ ấy.
3. (Thưa cộng
đoàn) Tại cao điểm
của Năm Thánh Giáo
Hội Việt Nam nhân
dịp kỷ niệm 350 năm
thành lập hai Địa
phận Đại Diện Tông
Toà đầu tiên ở Đàng
Ngoài và Đàng Trong
(1659-2009) và 50
năm thiết lập Hàng
Giáo Phẩm Công Giào
tại Việt Nam
(1960-2010),
- chúng ta cử
hành Đại Hội Dân
Chúa như một Lễ Hội
Phụng Vụ để cảm tạ
và tôn vinh Thiên
Chúa là chủ tể của
Lịch Sử, và bày tỏ
ḷng tri ân đối với
các Vị Thừa Sai đă
đem Phúc Âm đến cho
Dân Tộc chúng ta và
đối với các Vị Chứng
Nhân Đức Tin anh
dũng đă đổ máu đào
tưới gội mảnh đất
Quê Hương cho một
mùa gặt đầy hứa hẹn;
- chúng ta cử
hành Đại Hội Dân
Chúa như một cuộc
Hội Ngộ Gia Đ́nh để
sống t́nh huynh đệ
thắm thiết giữa
những người con có
chung một Mẹ Hội
Thánh đă sinh ra
chúng ta trong đời
sống siêu nhiên nhờ
Nước và Thánh Thần
(x. Ga 3, 5; GH 64)
và có chung một Ḷng
Mẹ Quê Hương Việt
Nam đă cưu mang
chúng ta trong quá
tŕnh thực hiện ơn
gọi làm con Thiên
Chúa ;
- và chúng ta cử
hành Đại Hội Dân
Chúa như một Diễn
Đàn để các đại diện
của mọi thành phần
Dân Chúa sử dụng
quyền tự do thiêng
liêng của con cái
Chúa, nói lên những
nhận thức của trí
tuệ được đức Tin soi
sáng, những thao
thức của trái tim
được đức Mến nung
nấu, và những khát
vọng của ư chí được
đức Cậy kích động,
nhằm xây dựng và
củng cố NGÔI NHÀ
GIÁO HỘI Chúa Kitô
giữa ḷng Quê Hương
Việt nam thân yêu
của chúng ta hôm nay
và ngày mai.
Vậy, trong bầu
khí trang trọng của
Đại lễ Chúa Kitô
Vua, nhân danh Hội
Đồng Giám Mục Việt
Nam, tôi long trọng
tuyên bố KHAI MẠC
ĐẠI HỘI DÂN CHÚA
VIỆT NAM NĂM 2010.
+ Phêrô NGUYỄN
VĂN NHƠN
Tổng Giám Mục Hà
Nội,
Chủ Tịch HĐGMVN