Kính
thưa cộng đoàn phụng vụ, hôm nay ngày bế mạc Đại hội
Dân Chúa, chúng ta dâng lễ tạ ơn và cầu nguyện cho
Hội Thánh Việt Nam.
Phụng vụ lời Chúa thứ
năm tuần 34 thường niên mô tả cho chúng ta cảnh điêu tàn của ngày
thế mạt, nhưng đồng thời cũng gợi lên niềm hy vọng rực sáng cho đoàn
dân Chúa chọn.
Trong bài trích Sách
Khải Huyền, thánh Gioan cho biết ngài đă nghe thấy nhiểu đoàn người
trên trời tung hô: “Alleluia! Ơn cứu độ, vinh quang và quyền năng
đều thuộc về Thiên Chúa chúng ta”. Sau đó một thiên thần nói với
ngài: “Hăy viết rằng: Phúc cho những ai được mời tới dự tiệc cưới
Con Chiên”.
Trong đoạn Tin Mừng
theo thánh Luca, chúng ta cũng thấy đang khi Chúa cho biết những
điềm hăi hùng sẽ xảy đến khắp nơi, nào là Giêrusalem bị phá hủy, nào
là biển gầm sóng vỗ làm cho người ta kinh hăi chạy trốn, th́ chính
lúc đó “người ta sẽ thấy trên đám mây, Con Người hiện đến đầy quyền
năng và uy nghi cao cả” và Chúa Giêsu bảo chúng ta: “Khi những điều
đó bắt đầu xảy đến, các con hăy đứng dậy và ngẩng đầu lên, v́ giờ
cứu rỗi các con đă đến gần”.
Trong những năm vừa
qua, nếu căn cứ vào những ǵ đọc được trên các trang web, những lời
phê b́nh chỉ trích hàng giáo phẩm rải rác đó đây, những đơn từ khiếu
nại gởi tới giáo triều Rôma, chúng ta có cảm giác như Giáo Hội Việt
Nam đang trải qua một cơn khủng hoảng trầm trọng. Nhưng qua Đại hội
Dân Chúa vừa tiến hành, đáng được coi là cao điểm của Năm Thánh
2010, đặc biệt là những cảm tưởng được phát biểu trong phiên họp đúc
kết, chúng ta lại thấy Giáo Hội Việt Nam đang sống trong một bầu khí
thật chan ḥa, cởi mở, những ngày đại hồng ân. Thật vậy, hơn 300 đại
biểu thuộc các thảnh phần Dân Chúa Việt Nam trong cũng như ngoài
nước đă quy tụ lại để cùng nhau cầu nguyện và dựa trên những tài
liệu Huấn quyền hợp pháp của Giáo Hội, khiêm tốn t́m hiểu ư Thiên
Chúa khi quy tụ Israel làm dân riêng của Ngài và khi Chúa Kitô thiết
lập Giáo Hội, để cùng nhau t́m ra cách thể hiện những căn tính của
Giáo Hội sao cho vừa hợp thánh ư Thiên Chúa vừa thích ứng được với
những nhu cầu và những hoàn cảnh của xă hội Việt Nam hiện nay.
Qua bản đề cương, Tài
liệu học tập về Năm Thánh rồi Tài liệu làm việc cũng như những bài
thuyết tŕnh, tham luận và những góp ư của các đại biểu tại Đại hội,
chúng ta có thể hiểu rơ hơn về ba nét đặc trưng của Giáo Hội Chúa
Kitô, đó là: một thực thể mầu nhiệm, một cộng đoàn hiệp thông với sứ
vụ mang ơn cứu độ đến cho muôn người. Chúng ta phải công nhận rằng,
tất cả những diễn tiến trong Năm Thánh, đặc biệt là trong 5 ngày
Đại Hội Dân Chúa sắp kết thúc đây, đều là hồng ân Thiên Chúa ban,
giúp Giáo Hội Việt Nam canh tân đổi mới. Vậy trước hồng ân bao la ấy
chúng ta phải làm ǵ?
Dĩ nhiên chúng ta phải
tạ ơn Chúa. Nhưng việc tạ ơn của chúng ta không được gói gọn vào
thánh lễ hôm nay, dù là rất sốt sắng và long trọng, tuy nhiên phải
kéo dài suốt đời và phải thực hiện không những bằng những tâm t́nh
nhưng c̣n phải diễn ra bằng việc làm và cuộc sống của chúng ta nữa.
Thiết nghĩ việc làm đẹp ḷng Chúa nhất là chúng ta hăy sống mầu
nhiệm Giáo Hội, mầu nhiệm hiệp thông và sứ vụ của Giáo Hội, mà nhờ
ơn Chúa soi sáng, chúng ta đă nhận ra qua những ǵ chúng ta đă học
biết được trong những ngày tháng vừa qua.
Chúng ta biết Giáo Hội
là một mầu nhiệm v́ ngoài những cơ cấu hữu h́nh bên ngoài, c̣n có
những thực tại thiêng liêng bên trong, và những thực tại thiêng
liêng ấy mới là những yếu tố quan trọng. Giáo Hội không phải do con
người lập ra, nhưng là do Thiên Chúa qui tụ lại trong Con yêu quí
của Ngài là Chúa Giêsu Kitô rồi ban Thánh Thần để thánh hóa và hướng
dẫn. V́ thế Giáo Hội được gọi là Dân Thiên Chúa, là Thân Thể mầu
nhiệm của Chúa Kitô và Đền thờ của Chúa Thánh Thần.
Là Dân của Thiên Chúa,
Giáo Hội phải sống và hoạt động theo chỉ thị và lề luật của Thiên
Chúa. V́ thế, muốn canh tân Giáo Hội, chúng ta phải t́m hiểu ư Chúa,
chứ không được làm theo những sáng kiến, những kế hoạch của con
người. Chúa sẽ cho chúng ta biết ư định của Ngài khi chúng ta khiêm
tốn cầu xin và suy gẫm Lời Chúa trong tinh thần và dưới sự hướng dẫn
của Huấn quyền hợp pháp trong Giáo Hội. Chúa Kitô đă thiết lập cho
chúng ta những phương thế để lănh nhận ơn Chúa, đó là các bí tích,
v́ thế muốn được Chúa hướng dẫn, muốn hiểu đường lối của Chúa chúng
ta phải năng lănh nhận các bí tích, đặc biệt là cử hành Thánh Thể.
Trước mọi hoàn cảnh,
cho dù là bi đát đến đâu, chúng ta hăy tin tưởng vào Chúa, v́ như
trong kinh Tiền tụng chúng ta sẽ đọc trong thánh lễ hôm nay Giáo Hội
luôn xưng tụng: “Chúa không bao giờ bỏ mặc các công tŕnh thượng trí
Chúa đă làm, nhưng vẫn quan pḥng, hoạt động giữa chúng con. Xưa
Chúa đă dùng bàn tay uy quyền và cánh tay rộng mở dẫn đưa Israel,
dân Chúa, qua sa mạc; nay bằng sức mạnh của Chúa Thánh Thần, Chúa
luôn đồng hành với Hội Thánh trên đường lữ thứ trần gian, và hướng
dẫn Hội Thánh qua Đức Kitô, Chúa chúng con”. Quả đúng như lời Chúa
Giêsu đă nói với thánh Phêrô: “Con là Đá Tảng, trên đá này Thầy sẽ
xây Hội Thánh của Thầy, và quyền lực hỏa ngục sẽ không lấn át nổi”.
Giáo Hội là Thân Thể
mầu nhiệm của Chúa Kitô, v́ tất cả chúng ta, nhờ Phép Rửa, đă được
Chúa Thánh Thần liên kết lại với Chúa Kitô thành một thân thể. Hơn
thế, chúng ta c̣n được nuôi dưỡng bằng Ḿnh và Máu Chúa Kitô để được
nên một với Người. Chính nhờ Thánh Thể mỗi ngày chúng ta được nên
giống Chúa Kitô hơn cho tới lúc chúng ta được nên đồng h́nh đồng
dạng với Người, mặc lấy những tâm t́nh những nhân đức của Người,
khiến chúng ta có thể nói như thánh Phaolô: “Tôi sống, nhưng không
c̣n phải là tôi mà là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20).
Là chi thể trong thân
thể Chúa Kitô, chúng ta cũng cần phải làm cho thân thể ấy lớn lên.
Đă đón nhận đức tin, chúng ta cũng phải chia sẻ đức tin ấy cho những
người khác. Được ghép vào Thân Thể Chúa Kitô, chúng ta cũng phải thi
hành sứ vụ của Chúa Kitô đó là loan báo Tin mừng Nước Trời, đem ơn
cứu độ đến cho muôn người. Được liên kết với Chúa Kitô, và trong
Chúa Kitô chúng ta cũng được liên kết với nhau, nên cũng phải sống
mầu nhiệm hiệp thông: yêu thương giúp đỡ lẫn nhau, chia sẻ cho nhau
những ân huệ thiêng liêng cũng như những của cải vật chất, cùng cộng
tác với nhau để làm cho thân thể ấy mỗi ngày được thêm lớn mạnh và
nên vẹn toàn hơn.
Giáo Hội là Đền thờ của
Chúa Thánh Thần, v́ Giáo Hội đă được thiết lập khi Chúa Giêsu hiện
ra với các Tông đồ vào chiều ngày Phục Sinh, hà hơi ban Thánh Thần
cho các ông, sai các ông ra đi rao giảng cho muôn dân (x. Ga 20,
21-23). Tuy nhiên, chỉ từ ngày lễ Ngũ tuần, khi Chúa Thánh Thần tỏ
uy quyền của Ngài ra nơi các ông, các ông mới bắt đầu thi hành sứ vụ
này, như lời Chúa đă căn dặn các ông trước: “Các con hăy ở lại trong
thành cho đến khi nhận được quyền năng từ trời cao ban xuống” (Lc
24, 49).
Chúa Thánh Thần ở trong
Giáo Hội như linh hồn ở trong xác, hướng dẫn và điều khiển Giáo Hội.
V́ thế sống mầu nhiệm Giáo Hội là ngoan ngoăn lắng nghe và thực hành
những ǵ Chúa Thánh Thần dạy bảo. Tuy nhiên, để biện phân đâu là
tiếng Chúa Thánh Thần, đâu là tiếng nói của bản thân và quyến rũ của
các đam mê, dục vọng, các Thánh đă đưa ra dấu chỉ này là xem điều đó
có hợp với giáo huấn của Giáo Hội không. Bởi vậy, khiêm nhượng đặt
ḿnh tuân theo giáo huấn của Giáo Hội, chúng ta sẽ được Chúa Thánh
Thần soi sáng, hướng dẫn và sẽ không đi trật đường; ngược lại, chúng
ta sẽ dễ bị lạc lối và gây hỗn loạn cho cộng đoàn.
Kính thưa cộng đoàn,
chúng ta hăy tiếp tục lặp lại lời nguyện nhập lễ hôm nay để cầu
nguyện cho Giáo Hội Việt Nam: “Lạy Chúa, Chúa muốn dùng các Hội
Thánh địa phương tản mác khắp hoàn cầu để làm cho mọi người thấy
được Hội Thánh duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền. Xin
ǵn giữ linh mục và giáo dân hiệp nhất với giám mục của ḿnh. Xin
dùng lời Chúa và Thánh Thể quy tụ tất cả trong một Thánh Thần, để
Hội Thánh Việt Nam chúng con nên h́nh ảnh của Hội Thánh toàn cầu và
nên dấu chỉ của Chúa Kitô đang hiện diện trên thế giới. Amen.”
Sứ
điệp của Đại Hội Dân Chúa Việt Nam 2010
1.
Trong Năm Thánh 2010 nhân kỷ niệm 350 năm thiết lập hai địa phận
tông ṭa đầu tiên và 50 năm thiết lập hàng giáo phẩm Việt Nam, Hội
Đồng Giám Mục Việt Nam đă triệu tập Đại hội Dân Chúa, từ ngày 21 đến
25 tháng 11 năm 2010, tại Trung tâm mục vụ Tổng giáo phận Tp. HCM.
Hiện diện tại đại hội, có 32 giám mục, 300 đại biểu linh mục, tu sĩ,
giáo dân thuộc 26 giáo phận và các ḍng tu trên cả nước. Đại hội hân
hạnh đón tiếp các vị đại diện đến từ các Giáo hội Canada, Đài Loan,
Malaysia, Nhật Bản, Hoa Kỳ, Pháp, Thái Lan, và đại diện các cộng
đoàn công giáo Việt Nam hải ngoại.
Từ
khắp mọi miền đất nước quy tụ về đây như anh chị em dưới một mái nhà,
đây chính là thời điểm của ân sủng và kinh nghiệm quư báu Chúa ban
cho Hội Thánh tại Việt Nam. Xin dâng lời tạ ơn Thiên Chúa về hồng ân
cao quư này. Đồng thời, ư thức rằng trong suốt thời gian đại hội,
được anh chị em tín hữu công giáo tại Việt Nam cũng như hải ngoại
luôn đồng hành trong lời cầu nguyện và qua những ư kiến đóng góp cho
đại hội, xin gửi đến mọi người lời cảm ơn chân thành nhất.
2.
Đại hội Dân Chúa được khai mạc trọng thể vào ngày lễ Chúa Kitô Vua
vũ trụ, 21-11-2010, tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Sàig̣n với sự
tham dự đông đảo của anh chị em tín hữu. Cử hành lễ Chúa Kitô Vua vũ
trụ để khai mạc đại hội giúp chúng tôi xác tín hơn vào sứ mạng của
Hội Thánh. Chúa Kitô đă thiết lập Nước Thiên Chúa là “vương quốc của
sự thật và sự sống, vương quốc thánh thiện và toàn phúc, vương quốc
công chính, yêu thương và an b́nh” . Hội Thánh Chúa Kitô có mặt
trong lịch sử nhân loại với sứ mạng loan báo Tin Mừng Nước Thiên
Chúa trong quyền năng của Thánh Thần. Cũng thế, Hội Thánh Chúa Kitô
tại Việt Nam có sứ mạng loan báo Tin Mừng Nước Thiên Chúa, tiếp nối
sứ mạng yêu thương và phục vụ của Chúa Kitô, góp phần kiến tạo nền
văn hóa sự sống và văn minh t́nh thương trên quê hương đất nước này.
3.
Sứ mạng đó đ̣i hỏi Hội Thánh phải đổi mới không ngừng để thực sự là
Hội Thánh Chúa Kitô giữa ḷng quê hương Việt Nam. Chúng tôi xác tín
rằng Hội Thánh tại Việt Nam không phát xuất từ sáng kiến và nỗ lực
của con người nhưng hoàn toàn phát xuất từ Thiên Chúa, sống nhờ Ngài
và hướng tới Ngài . V́ thế, trong mọi hoàn cảnh, điều quan trọng
nhất vẫn là củng cố, canh tân, đào sâu mối hiệp thông của mỗi người
tín hữu cũng như của mỗi gia đ́nh, mỗi cộng đoàn với Thiên Chúa qua
đời sống cầu nguyện, lắng nghe Lời Chúa và cử hành Thánh Thể. Cử
hành Thánh Thể phải thực sự trở thành tâm điểm trong đời sống Hội
Thánh tại Việt Nam. Để được như thế, cử hành Thánh Thể cần được nối
dài bằng cầu nguyện và suy niệm Lời Chúa, đào sâu chân lư đức tin.
Ước mong rằng trong những năm sắp tới, Hội Thánh tại Việt Nam sẽ đẩy
mạnh việc phổ biến và học hỏi Lời Chúa bằng những phương thế khác
nhau, để Lời Chúa thực sự trở thành của ăn nuôi dưỡng tâm hồn, kim
chỉ nam và ánh sáng soi dẫn mọi quyết định và chọn lựa của các tín
hữu.
4.
Đại hội cũng xác tín rằng để thực sự là Hội Thánh của Chúa Kitô nhập
thể và nhập thế, Hội Thánh tại Việt Nam phải nhập thể vào văn hóa và
lịch sử của dân tộc ḿnh. Trong hơn 4 thế kỷ hiện diện tại Việt Nam,
Hội Thánh đă góp phần không nhỏ vào đời sống và sự phát triển của
đất nước. Chính những người công giáo đầu tiên đă tạo ra chữ quốc
ngữ mà mọi người Việt Nam hiện đang sử dụng. Các trường công giáo đă
đào tạo biết bao nhân tài cho đất nước. Cũng chính người công giáo
đă đem những giá trị nhân văn thấm vào đời sống xă hội như tôn trọng
sự sống và phẩm giá con người, sự b́nh đẳng, t́nh bác ái, tinh thần
phục vụ, hi sinh. Tiếp nối công tŕnh của cha ông, Hội Thánh ngày
nay cũng phải dấn thân vào việc xây dựng đất nước về mọi mặt : văn
hóa xă hội, cũng như kinh tế chính trị, v́ ư thức rằng : “Yêu Tổ
quốc, yêu đồng bào, đối với người Công giáo, không những là một t́nh
cảm tự nhiên phải có, mà c̣n là một đ̣i hỏi của Phúc âm” . Khi dấn
thân xây dựng xă hội trần thế, Hội thánh “không hề muốn thay thế
Chính Quyền, nhưng chỉ mong rằng trong tinh thần đối thoại và hợp
tác tôn trọng lẫn nhau, Hội thánh có thể góp phần ḿnh vào đời sống
của Đất nước, nhằm phục vụ tất cả mọi người dân”. Đó cũng là lời
chứng cho mọi người thấy vẻ đẹp đích thực của Tin Mừng như Đức Thánh
Cha Bênêđictô XVI nhắn nhủ tất cả chúng ta, giáo sĩ, tu sĩ và giáo
dân: “Bằng đời sống xây nền trên đức ái, sự liêm chính, việc quư
trọng công ích, anh chị em phải chứng tỏ rằng người công giáo tốt
cũng là người công dân tốt”.
5.
Hội Thánh tại Việt Nam c̣n phải canh tân chính ḿnh qua nỗ lực xây
dựng Hội Thánh như một gia đ́nh, trong đó mọi người hiệp thông với
nhau như anh chị em một nhà, b́nh đẳng với nhau trên nền tảng ơn gọi
làm người và làm con Chúa, chia sẻ cùng một sứ mạng và trách nhiệm
dù được thể hiện trong những bậc sống và nhiệm vụ khác nhau. Sự hiệp
thông này vừa là đ̣i hỏi vừa là lời chứng cần thiết mà Hội Thánh
phải bày tỏ trước mặt mọi người như Chúa Giêsu đă thiết tha cầu
nguyện : ”Xin cho họ nên một như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha
để họ cũng ở trong Chúng ta. Như vậy, thế gian sẽ tin rằng Cha đă
sai Con” (Ga 17,21). Trong những ngày đại hội, chúng tôi cảm nghiệm
được bầu khí hiệp thông huynh đệ này khi mọi thành phần Dân Chúa
sống chung với nhau như anh chị em trong một gia đ́nh, cùng lắng
nghe tiếng Chúa qua cầu nguyện, chia sẻ cho nhau những kinh nghiệm
và suy tư về Hội Thánh qua các bài thuyết tŕnh, tham luận và hội
thảo, với thao thức xây dựng Hội Thánh như ḷng Chúa mong muốn. Sự
hiện diện của đại diện các Giáo Hội chị em lại mở rộng hơn nữa chân
trời hiệp thông trong Hội Thánh Chúa Kitô. Ước mong bầu khí huynh đệ
này được trải rộng và thấm sâu vào đời sống Hội Thánh tại Việt Nam ở
mọi cấp độ, trong mỗi gia đ́nh, mỗi giáo xứ, mỗi ḍng tu, mỗi giáo
phận.
Để
bày tỏ khuôn mặt Hội Thánh như một gia đ́nh, đại hội kêu gọi mọi
thành phần Dân Chúa hợp tác chặt chẽ với nhau trong t́nh hiệp nhất
yêu thương. Xin anh chị em giáo dân tích cực tham gia vào đời sống
và sứ mạng của Hội Thánh bằng những khả năng chuyên môn Chúa ban cho
ḿnh. Các gia đ́nh công giáo được mời gọi giữ vững và củng cố ơn gọi
hôn nhân Kitô giáo, xây dựng gia đ́nh như Hội Thánh tại gia, cái nôi
của sự sống, mái ấm của t́nh thương và ngôi trường đầu tiên đào tạo
con người toàn diện. Đối với các bạn trẻ, xin các bạn nhiệt thành
tham gia vào những sinh hoạt của Hội Thánh để đem sức sống và sự
tươi trẻ cho đời sống Hội Thánh. Gia đ́nh và giáo xứ phải quan tâm
đặc biệt đến việc giáo dục các đức tính nhân bản cho thiếu nhi, để
sau này trở nên những con người hữu ích cho xă hội và Hội Thánh. Ước
mong các tu sĩ thực sự trở nên dấu chỉ và chứng nhân sống động của
t́nh yêu vô điều kiện mà Thiên Chúa dành cho con người, nhất là
những người bé mọn trong xă hội. Đại hội nhấn mạnh vai tṛ của các
giám mục và linh mục trong Hội Thánh. Công cuộc canh tân Hội Thánh
cần được bắt đầu từ hàng linh mục, v́ thế ước mong các giám mục và
linh mục Việt Nam không chỉ là người quản trị giỏi nhưng trước hết
là người của Chúa và là những mục tử nhân lành, biết gắn bó với Chúa
Giêsu trong cầu nguyện để có thể phục vụ cộng đoàn theo gương Thầy
chí thánh, biết tôn trọng và phát huy vai tṛ người giáo dân trong
tinh thần đối thoại và cộng tác.
6.
Để thi hành sứ mạng yêu thương và phục vụ của Chúa Kitô trong hoàn
cảnh ngày nay, Hội Thánh phải là chất xúc tác của nền văn hóa sự
sống và văn minh t́nh thương trên đất nước Việt Nam. Trong hai thập
niên vừa qua, cùng với sự phát triển kinh tế, có nhiều điều đáng lo
ngại cho tiền đồ của dân tộc. Nạn phá thai, ly dị, ma túy, măi dâm,
sự gia tăng cách biệt giầu nghèo, t́nh trạng bất công, bóc lột, tham
nhũng, tàn phá môi sinh… tất cả đang có chiều hướng gia tăng và là
những dấu hiệu cụ thể của “nền văn hóa sự chết”. Xác tín rằng Tin
Mừng là “men của tự do và tiến bộ, nguồn của t́nh huynh đệ, của
khoan dung và ḥa b́nh” , nên hơn ai hết, người công giáo Việt Nam
có sứ mạng kiến tạo nền văn hóa sự sống và văn minh t́nh thương trên
đất nước này, đồng thời sẵn sàng đối thoại chân thành và cộng tác
lành mạnh với mọi người thiện chí, không phân biệt tôn giáo hay
chính kiến, nhằm phục vụ sự phát triển toàn diện của mọi người trong
xă hội , nhất là những người nghèo khổ và bị bỏ rơi. Trong tinh thần
đó, chúng tôi đề nghị Chính quyền Việt Nam mở rộng cánh cửa cho các
tôn giáo tham gia vào việc giáo dục học đường và y tế cộng đồng, v́
ích lợi của người dân và của cả dân tộc.
7.
Đối chiếu với sứ mạng cao cả đă lănh nhận từ Chúa Giêsu : “Anh em
phải là muối cho đời, ánh sáng cho trần gian” (Mt 5,13.14), chúng
tôi nh́n nhận ḿnh c̣n nhiều lỗi lầm thiếu sót, v́ thế khiêm tốn xin
Chúa và anh chị em trong cũng như ngoài Hội Thánh tha thứ cho. Hội
Thánh cũng nhớ đến biết bao khổ đau, bất công, bách hại đă phải chịu
trong suốt chiều dài lịch sử của ḿnh, không phải để nuôi dưỡng oán
thù nhưng để tha thứ và cầu nguyện cho những người đă bách hại Hội
Thánh, theo gương Chúa Kitô là Đấng đă hoàn tất công tŕnh cứu chuộc
trong sự khó nghèo và bị bách hại. Các thánh tử đạo Việt Nam vừa là
gương mẫu vừa là động lực thúc đẩy Hội Thánh thi hành sứ mạng yêu
thương và phục vụ của Chúa Kitô trên quê hương đất nước ḿnh.
8.
Đại hội Dân Chúa Việt Nam kết thúc nhưng lại mở ra cho những bước
chân hi vọng, niềm hi vọng được khơi nguồn và hoàn tất nơi Đức Giêsu
Kitô, Chúa chúng ta. Tất cả những ư kiến của đại hội sẽ được đúc kết
thành những đề nghị, là chất liệu chính của văn kiện hậu đại hội,
nhằm đưa ra những định hướng và kế hoạch mục vụ của Hội Thánh Việt
Nam trong những năm sắp tới. Maranatha, lạy Chúa Giêsu, xin ngự đến
(Kh 22,20). Đây vừa là lời cầu xin vừa diễn tả niềm khao khát và hi
vọng của đại hội. Nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ La Vang và Các Thánh
Tử Đạo Việt Nam, xin Chúa ngự đến trong tâm hồn mỗi người chúng con
và biến đổi chúng con thành môn đệ đích thực của Chúa. Xin Chúa ngự
đến trong mỗi gia đ́nh công giáo, để gia đ́nh trở thành cộng đoàn
thờ phượng Chúa, hiệp nhất yêu thương nhau và cùng nhau làm chứng
cho Tin Mừng Nước Trời. Xin Chúa ngự đến và hiệp nhất tất cả chúng
con trong cùng một sứ mạng yêu thương và phục vụ, quyết tâm xây dựng
nền văn hóa sự sống và văn minh t́nh thương, để dung nhan Chúa bừng
sáng trên quê hương Việt Nam chúng con. Maranatha, lạy Chúa Giêsu,
xin ngự đến.
Làm
tại Trung tâm mục vụ Tổng giáo phận Tp. HCM.,
Lễ
Các Thánh Tử Đạo Việt Nam 2010
Đại
Hội Dân Chúa Việt Nam 2010
ĐHY PHẠM MINH MẪN ĐÁP LẠI LỜI KÊU GỌI
CỦA ĐẠI HỘI DÂN CHÚA VIỆT NAM 2010
Người công giáo hăy chung sức cùng đồng bào vun đắp nếp sống văn hoá
sự sống và văn minh t́nh thương
1.
Đại Hội Dân Chúa Việt Nam diễn ra tại Trung Tâm Mục vụ của Tổng Giáo
phận Thành phố Hồ Chí Minh, từ ngày 21 đến 25 tháng 11 năm 2010.
Hiện diện tại Đại Hội, có 32 Giám mục, 300 đại biểu linh mục, tu sĩ,
giáo dân thuộc 26 giáo phận và các ḍng tu trên cả nước, cùng đại
diện các cộng đoàn công giáo Việt Nam hải ngoại. Đại Hội bế mạc với
lời kêu gọi 7 triệu người công giáo Việt Nam chung sức cùng mọi
người thiện tâm kiến tạo nền văn hoá sự sống và văn minh t́nh thương
cho Thành phố cùng quê hương đất nước hôm nay.
Những thông tin và đề xuất sau đây là nhằm mở đường cho những nỗ lực
đáp lại lời kêu gọi trên, v́ sự sống và hạnh phúc của thế hệ hôm nay
và mai sau.
T́nh h́nh xă hội Việt Nam hôm nay
2.
Theo thông tin của các phương tiện truyền thông trong thập niên vừa
qua, bên cạnh sự phát triển rất nhanh về mặt kinh tế xă hội, có
những dấu hiệu cho thấy lối sống văn hoá sự chết ngày càng lan rộng
trong xă hội, như nạn phá thai hủy diệt sự sống, nạn x́ ke ma tuư
đưa nhiều bạn trẻ đến cái chết trắng, để lại nhiều bà mẹ, nhiều trẻ
thơ sống với HIV, nạn trẻ sơ sinh bị bỏ rơi ngày càng gia tăng, nạn
bạo hành và phân hoá trong gia đ́nh, cùng những tệ nạn xă hội khác,
như bạo lực, tham nhũng, hàng giả, bằng giả, trụy lạc, cùng hố sâu
phân cách giàu nghèo... đang hủy hoại sự sống và phẩm giá con người
Việt Nam.
3.
Ai chịu trách nhiệm về sự h́nh thành và phát triển lối sống văn hoá
sự chết này? Khoa học xă hội xác định có ba nhân tố chung phần vào
sự h́nh thành cách nghĩ và lối sống của mỗi con người:
(1)
di truyền;
(2)
môi trường xă hội gồm gia đ́nh, nhà trường, các tổ chức trong xă hội,
đạo đời, truyền thống văn hoá cùng những nét văn hoá du nhập từ thế
giới toàn cầu hoá hôm nay;
(3) ư thức và ư chí của mỗi con người.
4.
Kỳ thực, một số tổ chức đạo đời trong xă hội hiện nay đă quan tâm và
thực hiện những biện pháp t́nh thế nhằm khắc phục những hậu quả nặng
nề của lối sống văn hoá sự chết. Thế nhưng, để có thể giúp cho thế
hệ trẻ hôm nay và mai sau từng bước vượt qua lối sống văn hoá sự
chết trong xă hội hôm nay, cần có những giải pháp căn cơ hơn. Hiện
nay chúng ta không có khả năng thay đổi những yếu tố về di truyền,
nhưng chúng ta có thể góp phần xây dựng và cải tạo môi trường sống
cho lành mạnh hơn, cùng huấn luyện và củng cố ư chí nơi mỗi con
người.
Trách nhiệm liên đới trong xă hội
5.
Để đạt mục đích trên, cần tiến hành ba giải pháp căn cơ như sau:
(1)
Một là đổi mới cơ chế luật lệ hiện hành, mở ra cho mọi tổ chức đạo
đời đồng trách nhiệm tham gia vào việc tổ chức và điều hành công
cuộc phục vụ cho sự sống cùng nhân phẩm và nhân quyền, trước tiên là
quyền sống và quyền được phát triển, của mọi người trong cộng đồng
dân tộc, đặc biệt người nghèo khổ, kém may mắn, bị bỏ rơi...
(2)
Hai là liên kết mọi thành phần xă hội trong nỗ lực chung. Người công
giáo hăy cùng với gia đ́nh, nhà trường và nhà giáo, nhà báo và nhà
khoa học, nhà thờ và nhà chùa, nhà kinh tế và nhà chính trị, với ư
thức trách nhiệm liên đới trong xă hội, quan tâm chung sức xác lập
định hướng nếp sống văn hoá sự sống và văn minh t́nh thương cho thế
hệ trẻ hôm nay.
(3)
Ba là nêu gương sáng cho giới trẻ. Người công giáo hăy chung ḷng
với gia đ́nh, nhà trường cùng giới lănh đạo các tổ chức đạo đời
trong xă hội thể hiện ư thức trách nhiệm nêu gương sáng thuyết phục,
và truyền đạt kỹ năng sống nếp sống mới cho thế hệ trẻ hôm nay và
mai sau.
Thực
hiện được ba giải pháp căn cơ đó, là xây nền móng cho nếp sống văn
hoá mới, và mở ra một tương lai tươi sáng hơn cho người trẻ hôm nay.
Xây mới ngôi nhà chung trên nền vững chắc
6.
Nếp sống văn hoá sự sống và văn minh t́nh thương là nếp sống mang
những nét văn hoá nền tảng như sau:
(1)
Thể hiện ư thức tôn trọng con người là mục đích tối cao của sự phát
triển đất nước, không coi con người chỉ là phương tiện sản xuất, là
công cụ cho sự phát triển. Tôn trọng con người tất nhiên đ̣i hỏi mọi
người quan tâm trân trọng sự sống, nhân phẩm, nhân quyền, hơn là chỉ
biết dùng luật lệ, quyền hành, vũ lực, tiền bạc để đối xử, giáo dục,
phát triển, đổi mới con người, nhất là người trẻ...
(2)
Phát huy ḷng nhân ái và ḷng tự trọng theo truyền thống đạo lư của
dân tộc, hơn là để ḿnh bị cuốn hút chạy theo tiền tài, quyền lực,
danh vọng, thời trang, hưởng thụ trụy lạc. Đồng thời quan tâm phát
huy tính trung thực và sự trong sáng đáng tin cậy, hơn là tin rằng
sự thật chỉ là những ǵ mang tính thực dụng, đem lại tư lợi ...
(3)
Và bài học từ truyền thống văn hoá của dân tộc, "tu thân, tề gia,
trị quốc, b́nh thiên hạ", vẫn c̣n nguyên giá trị và thật cần thiết
cho công cuộc xây đắp nếp sống văn hoá mới hôm nay.
7.
Thể hiện những nét văn hoá nền tảng đó trong nếp sống gia đ́nh và xă
hội, người công giáo cùng mọi người thiện tâm trong cộng đồng dân
tộc, vừa tiến bước dưới ánh sáng chân lư trong trời đất, vừa đáp lại
đ̣i hỏi của đạo lư trong thiên hạ, vừa góp phần xây mới ngôi nhà gia
đ́nh, ngôi nhà xă hội, ngôi nhà Việt Nam, xây trên nền đá vững chắc
với bốn trụ cột vững bền là chân lư và t́nh thương, cùng công lư và
hoà b́nh, cho đất nước cùng thế giới toàn cầu hoá hôm nay.
8.
Mùa Giáng Sinh sắp đến, nhắc nhớ cho người người trong gia đ́nh nhân
loại, biến cố Con Thiên Chúa làm người mang lại b́nh an cho mọi
người, mọi dân tộc bước đi trong ánh sáng chân lư và t́nh yêu. Tôi
chân thành cầu chúc cho mọi người, mọi gia đ́nh, mọi tổ chức đạo đời
trong xă hội, hưởng nhận được sự b́nh an, niềm vui và phúc thật, qua
mọi gian truân trong cuộc đời, cũng như qua mọi thăng trầm trong
lịch sử đất nước ḿnh.
Tổng giáo phận Thành phố HCM, 1.12.2010
Gioan B. Phạm Minh Mẫn
Hồng Y Tổng Giám mục
Lạy Đức Mẹ La Vang,
chúng con tin tưởng và cảm nhận Mẹ hằng che chở phù tŕ Giáo Hội
Việt Nam
trong mọi chặng đường, khi an vui cũng như lúc u sầu,
khi hân hoan cũng như lúc khó khăn, thử thách…
Mẹ chính là khuôn mẫu lư tưởng của Giáo hội,
khi hoàn toàn tự hiến cho công tŕnh cứu chuộc của Chúa Kitô như
người nữ tỳ hèn mọn.
Chúng con xin phó thác cho Mẹ
những đường hướng và chương tŕnh mục vụ của Giáo Hội Việt Nam,
như bằng chứng cho sự hoán cải và kiên quyết bước theo Chúa Giêsu
Con Mẹ.
Chúng con phó dâng cho Mẹ cả những thiếu sót không thể tránh được của
chúng con,
v́ tin rằng không ai kêu cầu Mẹ mà lại không được Mẹ trợ giúp.
Xin Mẹ thương chúc lành cho chúng con và che chở Giáo hội của Chúa
Kitô tại Việt Nam
bây giờ và măi măi. Amen.