“Giáo Hội Công Giáo ở Trung Đông. Hiệp Thông và Chứng Từ. Bấy giờ cộng đồng những ai tin tưởng chỉ có một tâm can và một linh hồn”

Thượng Nghị Giám Mục Trung Đông được diễn tiến trong 2 tuần lễ, từ Chúa Nhật 10/10 đến Chúa Nhật 24/10/2010 tại Vatican, vớ đề tài: “Giáo Hội Công Giáo ở Trung Đông. Hiệp Thông và Chứng Từ. Bấy giờ cộng đồng những ai tin tưởng chỉ có một tâm can và một linh hồn”. Thành phần tham dự gồm có 177 vị nghị phụ và 69 hợp tác viên. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI đã chủ tế Thánh Lễ Khai Mạc vào lúc 9 giờ 30 sáng Chúa Nhật 10/10/2010 tại Đền Thờ Thánh Phêrô. Sau đây là nguyên văn một số câu tiêu biểu trong bài giảng khai mạc của ngài.

“… Chúng ta cảm tạ Chúa vì Ngài đã cho Trung Đông, bất chấp những biến cố thường khó khăn và dày vò dằn vặt, có được sự hiện diện của Kitô hữu từ thời Chúa Giêsu liên tục cho tới ngày nay. Ở những miền đất ấy, Giáo Hội Chúa Kitô duy nhất được bày tỏ nơi các truyền thống khác nhau về phụng vụ, linh đạo, văn hóa và giáo huấn của 6 Giáo Hội Công Giáo Đông Phương sui iuris (theo luật riêng) cũng như nơi truyền thống Latinh….

“Với tính chất chuyên biệt của mình, miền đất được chúng ta gọi là ‘Trung Đông’, làm thành miền đất của những gì điều hợp. Thiên Chúa cũng thấy miền đất này ở một quan điểm khác, có thể nói là ‘từ trên cao’: nó là miền đất của Abraham, Isaac và Giacóp; miền đất của cuộc Xuất Hành và cuộc lưu nay trở về; miền đất của Đền Thờ và của các vị Tiên Tri, miền đất Người Con Duy Nhất của Mẹ Maria đã giáng sinh, sinh sống, tử nạn và phục sinh từ trong kẻ chết; cái nôi của Giáo Hội, một Giáo Hội được thiết lập để mang Phúc Âm Chúa Kitô đến tận cùng trái đất. Cả chúng ta nữa, là thành phần tín hữu, cũng nhìn Trung Đông theo nhãn quan ấy, theo quan điểm của lịch sử cứu độ. Chính quan điểm nội tại này đã hướng dẫn tôi trong những chuyến Tông Du ở Thổ Nhĩ Kỳ, Thánh Địa và Jordan, Do Thái, Palestine và Cyprus, những nơi tôi có thể cảm nghiệm trực tiếp thấy niềm vui và quan tâm của các cộng đồng Kitô hữu. Đó cũng là lý do tôi đã sẵn sàng chấp nhận đề nghị của các vị Thượng Phụ và Giám Mục để triệu tập một Thượng Nghị Giám Mục để cùng nhau suy tư, theo chiều hướng Thánh Kinh và các truyền thống của Giáo Hội, về tình trạng hiện tại cũng như tương lai của thành phần tín hữu cũng như của các dân tộc ở Trung Đông.   

“Nhìn vào phần đất ấy của thế giới theo nhãn quan của Thiên Chúa nghĩa là nhìn nhận nơi nó ‘cái nôi’ của một dự án cứu độ phổ quát trong yêu thương, một mầu nhiệm của mối hiệp thông được trở thành chân thực trong tự do và vì thế cần con người đáp ứng. Abraham, các vị tiên tri và Trinh Nữ Maria là những nhân vật chính yếu của việc đáp ứng ấy, một đáp ứng dù sao cũng được nên trọn nơi Chúa Giêsu Kitô, người con của mảnh đất này những lại hạ giáng từ Trời. Từ Người, từ Trái Tim của Người và Thần Linh của Người đã xuất phát Giáo Hội, một Giáo Hội đang lữ hành trên trần thế nhưng thuộc về Người. Giáo Hội được thiết lập để làm dấu chỉ và dụng cụ của dự án đặc thù và phổ quát cứu độ của Thiên Chúa nơi loài người; Giáo Hội hoàn thành sứ vụ này chỉ bằng việc trở thành chính mình, tức là, trở thành ‘mối hiệp thông và chứng từ’, như được thấy nơi đề tài cho Thượng Nghị Giám Mục được khai mạc hôm nay, liên quan tới câu định nghĩa nổi tiếng của Thánh Luca về cộng đồng Kitô hữu tiên khởi: ‘Toàn thể nhóm tín hữu hiệp nhất nên một tấm lòng và linh hồn’ (Acts 4:32). Không hiệp thông sẽ không thể nào có chứng từ: đời sống hiệp thông thực sự là một đại chứng từ. Chúa Giêsu đã hiển nhiên nói về điều này: ‘Chính ở nơi tình các con yêu thương nhau mà mọi người sẽ nhận biết các con là moan đệ của Thày’ (Jn 13:35). Mối hiệp thông này cũng là sự sống của Thiên Chúa, một sự sống được truyền đạt bởi Thánh Thần, qua Chúa Giêsu Kitô. Bởi thế nó là một tặng ân, không phải là một cái gì đó tự chúng ta cần phải xây dựng bằng nỗ lực của mình. Chính vì thế nó cần đến tự do của chúng ta và chờ chúng ta đáp ứng: hiệp thông bao giờ cũng đòi hỏi hoán cải, như một tặng ân được tốt đẹp hơn khi nó được đón nhận và sử dụng. Ở Giêrusalem các Kitô hữu tiên khởi thí ít ỏi. Không ai ngờ được những gì xẩy ra. Và Giáo Hội tiếp tục sống động bằng cùng một sức mạnh giúp Giáo Hội có thể khởi nguyên và phát triển. Hiện Xuống là biến cố nguyên thủy nhưng cũng là một tác lực vĩnh viễn, và Thượng Nghị Giám Mục là thời điểm đặc biệt để ơn Thánh Linh được tái diễn trong cuộc hành trình của Giáo Hội, nhờ đó Tin Mừng được công khai loan báo và lắng nghe bởi tất cả mọi dân tộc.

“Bởi vậy, lý do cho cuộc thượng nghị giám mục này là một lý do về mục vụ. Trong khi không thể nào bỏ qua tình hình tế nhị và có những lúc thảm thương về xã hội và chính trị của một số xứ sở, các vị Mục Tử ở các Giáo Hội Trung Đông cũng muốn tập trung vào các khía cạnh về sứ vụ của mình… Thượng Nghị muốn làm tái day lên mối hiệp thông của Giáo Hội Công Giáo ở Trung Đông. Trước hết nơi mỗi Giáo Hội…. Để rồi từ đó nơi những mối liên hệ với các Giáo Hội khác… Cơ hội này cũng thuận lợi để tiếp tục việc đối thoại một cách xây dựng với những người Do Thái, thành phần chúng ta được thắt kết bằng một mối liên hệ bất khả phân ly, một lịch sử dài của Giao Ước, như chúng ta với những tín đồ Hồi Giáo. Hoạt động của Thượng Nghị này cũng hướng tới chứng từ của các Kitô hữu ở lãnh vực cá nhân, gia đình và xã hội. Điều này cần đến việc tái củng cố căn tính Kitô giáo bằng Lời Chúa và các Bí Tích. Tất cả chúng ta đều hy vọng rằng tín hữu cảm thấy hân hoan sống ở Thánh Địa, một mảnh đất diễm phúc vì sự hiện diện và vì Mầu Nhiệm Vượt Qua của Chúa Giêsu Kitô. Qua các thế kỷ, những Nơi Chốn này đã thu hút đông đảo thành phần hành hương và thậm chí những con người nam nữ ở các cộng đồng tôn giáo, thành phần coi là một đặc ân lớn lao được sống và làm chứng ở mảnh đất của Chúa Giêsu. Bất chấp những khó khăn, Kitô hữu ở Thánh Địa được kêu gọi để làm dậy lên ý thức của họ về việc làm những viên đá sống của Giáo Hội ở Trung Đông, ở những Nơi Thánh của việc cứu độ chúng ta. Tuy nhiên, việc sống một cách xứng đáng ở xứ sở của mình trước hết là một quyền căn bản: vì thế, những điều kiện về hòa bình và công lý, những gì cần phải được cổ võ cho việc phát triển hòa hợp của tất cả những ai sống ở miền đất này. Thế nên, tất cả mọi người đều được kêu gọi góp phần của mình: cộng đồng quốc tế, bằng việc nâng đỡ một đường lối vững chắc, trung thành và xây dựng hướng tới hòa bình; những tôn giáo thịnh hành nhất trong vùng, trong việc cổ võ các thuư giá trị về thiêng liêng và văn hóa liên kết con người lại với nhau và loại trừ việc bạo động. Các Kitô hữu sẽ tiếp tục góp phần chẳng những bằng hoạt động cỗ võ về xã hội, như các cơ cấu giáo dục và sức khỏe, nhưng trên hết bằng tinh thần các Phúc Đức Phúc Âm, những phúc đức làm bừng lên việc thực hành thứ tha và hòa giải. Trong việc dấn thân ấy, họ luôn được hỗ trợ bởi toàn thể Giáo Hội, như được trân trọng chứng thực bằng sự hiện diện nơi nay thành phần Đại Biểu của các Hàng Giáo Phẩm thuộc các châu lục khác.

….”

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 10/10/2010

(những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)