“Lòng nói với lòng - cor ad cor loquitur”

Đức Thánh Cha Biển Đức XVI

Tông Du Hiệp Vương Quốc (The United Kingdom) 16-19/9/2010

 

 

Vấn Đáp trên máy bay Thứ Năm 16/9/2010 với Giới Truyền Thông về Chuyến Tông Du Hiệp Vương Quốc

 

Cha Lombardi: Tâu Đức Thánh Cha, chúng con chào mừng Đức Thánh Cha đang ở giữa chúng con và chúng con xin cám ơn Đức Thánh Cha về việc Đức Thánh Cha sẵn sàng cho chúng con phỏng vấn. Chúng con là một nhóm 70 phóng viên từ các miền khác nhau trên thế giới. Tất nhiên có một số từ Hiệp Vương Quốc cũng muốn liên hợp với chúng con ngay từ ban đầu trên chuyến bay này. Như thường lệ, trong mấy ngày gần đây các đồng nghiệp của con đã nêu lên một số vấn nạn chúng con xin trình lên Đức Thánh Cha cho cuộc trao đổi đầu tiên mở đầu cho cuộc hành trình quan trọng và thách đố này, một cuộc hành trình chúng con hy vọng sẽ rất tốt đẹp. Con đã chọn một số vấn nạn từ những vấn nạn được nêu lên. Con sẽ hỏi Đức Thánh Cha bằng Tiếng Ý để Đức Thánh Cha khỏi mệt. Một số đồng nghiệp sẽ giúp cho những ai không hiểu tiếng Ý cho lắm.

 

Câu hỏi thứ nhất: trong thời gian sửa soạn cho chuyến viếng thăm này đã có những bàn luận và ý nghĩ trái nghịch nhau. Theo những truyền thống xưa của xứ sở này thì đã từng có những chủ trương mạnh mẽ chống Công giáo. Đức Thánh Cha có lo lắng về việc Đức Thánh Cha sắp được tiếp đón hay chăng?

 

Đức Thánh Cha: Trước hết, tôi chúc anh chị em một ngày sống tốt đẹp và một chuyến bay vui vẻ cho tất cả chúng ta. Tôi phải thú thực là tôi chẳng lo lắng gì hết, vì khi tôi đến Pháp quốc, một quốc gia đã có tiếng là chống giáo hội nhất, với những ý nghĩ mãnh liệt chống giáo hội và có rất ít tín hữu; khi tôi đến Cộng Hòa Tiệp, một quốc gia bị tiếng là vô tín ngưỡng nhất Âu Châu và cũng chống giáo hội nhất. Phải, tất cả các xứ sở Tây phương, mỗi nơi tùy theo cách thức của mình, có những ý nghĩ mạnh mẽ chống giáo hội và chống Công giáo, thế nhưng họ cũng có một sự hiện diện mạnh mẽ của đức tin nữa. Tôi đã thấy và được tiếp đón ở Pháp cũng như ở Cộng Hòa Tiệp, một tiếp đón nồng hậu của cộng đồng Công giáo, được rất nhiều chú ý từ thành phần bất khả thần tri, thành phần đang tìm kiếm, thành phần muốn biết và tìm thấy những thứ giá trị trợ giúp cho sự tiến bộ của loài người và họ đã chú ý lắng nghe, hy vọng, có được một cái gì đó từ nơi tôi theo chiều hướng ấy. Về vấn đề chấp nhận và tôn trọng từ thành phần Công giáo, dĩ nhiên Đại Anh quốc đã có một lịch sử chống Công giáo. Đó là một điều hiển nhiên; thế nhưng đây cũng là xứ sở có một lịch sử khoan dung. Vì vậy tôi tin rằng chung chung sẽ có một một cuộc tiếp đón tích cực từ những người Công giáo và những ai có tín ngưỡng, sẽ được chú trọng từ những ai đang tìm kiếm đường lối để tiến bước trong thời đại của chúng ta đây, và sẽ được tôn trọng cùng chấp nhận ở nơi xẩy ra tình trạng bài Công giáo. Tôi đang cảm thấy phấn khởi và hân hoan.

 

Cha Lombardi: Hiệp Vương Quốc, như nhiều xứ sở Tây phương khác – đây là một đề tài đã được nói tới ở câu trả lời thứ nhất – được coi là một xứ sở tục hóa, với một phong trào vô thần mạnh mẽ được liên kết với những ảnh hưởng về văn hóa; tuy nhiên, cũng có những dấu hiệu cho thấy đức tin về tôn giáo, đặc biệt là vào Chúa Giêsu Kitô, vẫn còn sinh động ở lãnh vực riêng tư. Điều này có một ý nghĩa ra sao đối với những người Công giáo và Anh giáo? Người ta có thể làm một điều gì đó giúp cho Giáo Hội là một tổ chức cơ cấu khả tín hơn và hấp dẫn tất cả mọi người hơn hay chăng?  

 

Đức Thánh Cha: Người ta có thể nói rằng một giáo hội trên hết mọi sự tìm cách để làm sao trở thành những gì thu hút là đã đi sai đường lạc hướng mất rồi, vì Giáo Hội không hoạt động cho mình, không hoạt động để gia tăng các phần tử của mình hầu có được quyền thế hơn. Giáo Hội để phục vụ Người Khác; Giáo Hội không phục vụ chính mình, tìm cách để trở thành một cơ cấu hùng mạnh, nhưng nỗ lực để làm cho Phúc Âm của Chúa Giêsu Kitô trở thành khả đạt, thành những sự thật cao cả, những quyền lực mạnh mẽ của tình yêu thương và của sự hòa giải là những gì đã hiện lộ nơi hình ảnh này và bao giờ cũng xuất phát từ sự hiện diện của Chúa Giêsu Kitô. Theo chiều hướng ấy, Giáo Hội không tìm cách để trở thành những gì hấp dẫn, mà biến mình thành trong sáng cho Chúa Giêsu Kitô. Và theo mức độ Giáo Hội không sống cho mình, như một cơ cấu mạnh mẽ và uy quyền trên thế gian này, một cơ cấu muốn có quyền lực mà tự mình chỉ là tiếng nói của Kẻ Khác, Giáo Hội đang thực sự trở nên trong sáng cho hình ảnh cao cả của Chúa Giêsu Kitô cũng như cho các chân lý cao cả được Người mang đến cho nhân loại, cho quyền lực của tình yêu; có thế Giáo Hội mới được lắng nghe và được chấp nhận. Giáo Hội không được quan tâm đến bản thân mình mà hỗ trợ trong việc quan tâm đến Người Khác, và phải đích thân thấy và nói về Người Khác và cho Người Khác. Theo chiều hướng ấy thì tôi cũng dường như cảm thấy rằng tín hữu Anh giáo và Công giáo có một công việc đơn giản, cùng một công việc, cùng một hướng để theo. Nếu các tín hữu Anh giáo và Công giáo thấy rằng cả hai không sống cho mình mà là dụng cụ của Chúa Kitô, là ‘bạn hữu của Chàng Rể’, như Thánh Gioan Tiền Hô nói; nếu cả hai cùng nhau lấy Chúa Kitô là ưu tiên chứ không phải là chính mình, thì họ tiến đến gần nhau hơn, vì cái ưu tiên về Chúa Kitô đã kéo họ gần lại với nhau, họ không còn tranh giành, mỗi bên tìm cách có nhiều người hơn, mà là liên kết dấn thân cho chân lý của Chúa Kitô là Đấng đã đến thế gian này, nhờ đó họ thấy chính mình cũng được hỗ tương ở vào một vị thế đại kết chân thực và thành quả.

 

Cha Lombardi: Xin cám ơn Đức Thánh Cha. Câu hỏi thứ ba. Như đã được biết và các cuộc thăm dò mới đây đã cho thấy rằng những gương mù về vấn đề lạm dụng tình dục đã làm lung lạc niềm tin tưởng của tín hữu trong Giáo Hội. Đức Thánh Cha có ý định tác hành ra sao để có thể lấy lại niềm tin tưởng này?

 

Đức Thánh Cha: Trước hết, tôi cần phải nói rằng những tiết lộ này đã làm cho tôi cảm thấy rúng động. Chúng là một nỗi buồn lớn lao, và khó có thể hiểu được làm sao lại có thể xẩy ra tình trạng bại hoại này nơi thừa tác vụ linh mục như thế. Vị linh mục, ở vào giây phút thụ phong, một giây phút đã được sửa soạn qua bao năm tháng, đã thưa “vâng” với Chúa Kitô, để trở thành miệng lưỡi của Người, thành bàn tay của Người và để hết mình phục vụ nhờ đó Vị Mục Tử Nhân Lành là Đấng yêu thương chúng ta, Đấng giúp đỡ và hướng dẫn chúng ta tới chân lý, được hiện diện trên thế giới này. Làm sao lại có thể xẩy ra chuyện một con người đã nói và làm như thế sau đó lại có thể rơi vào những thứ bại hoại như thế thì thật là một vấn đề khó hiểu. Thật là một nỗi buồn cả thể, một nỗi buồn cả thể cả ở chỗ vai trò lãnh đạo của Giáo Hội đã không đủ tỉnh táo và đích đáng thuyên chuyển cũng như tỏ ra cương quyết thực hiện những biện pháp cần thiết. Vì tình trạng này mà chúng ta đang sống một thời điểm thống hối, khiêm hạ, tái chân thành, như tôi đã viết cho các vị Giám Mục Ái Nhĩ Lan. Tôi cảm thấy rằng giờ đây chúng ta cần phải dấn thân vào một thời gian thống hối, một thời gian khiêm hạ; chúng ta cần phải lập lại và học lại sự chân thành triệt để. Đối với thành phần nạn nhân tôi muốn nói rằng có 3 điều quan trọng: Việc chú ý đầu tiên của chúng ta cần phải là thành phần nạn nhân; làm thế nào để sửa lại những thiệt hại, làm thế nào để trợ giúp những con người này thắng vượt được tình trạng bị chấn thương của họ, tìm lại được sự sống, tìm lại được niềm tin tưởng vào sứ điệp của Chúa Kitô. Việc chăm sóc, việc dấn thân cho các nạn nhân ấy là ưu tiên hàng đầu, cùng với việc trợ giúp về vật chất, tâm lý và thiêng liêng. Thứ đến là vấn đề của những ai lầm lỗi. Hình phạt chính đáng cần phải thi hành đó là loại họ ra khỏi tất cả mọi liên hệ với giới trẻ. Chúng ta biết rằng đó là một cơn bệnh, ý muốn tự do không làm chủ được những nơi đang có cơn bệnh này, và chúng ta cần phải bảo vệ những con người ấy khỏi bản thân của họ, tìm cách trợ giúp họ và bảo vệ họ khỏi chính họ cùng loại họ khỏi liên hệ với giới trẻ. Thứ ba liên quan tới vấn đề ngăn ngừa bằng việc giáo dục và việc tuyển chọn các dự tuyển làm linh mục. Chúng ta cần phải coi chừng chú ý để loại trừ, theo khả năng loài người, những trường hợp xẩy ra sau này. Đền đây tôi muốn cám ơn các vị Giám Mục Anh quốc về sự chú trọng của các vị, việc hợp tác của các vị với Tòa Thánh Phêrô cũng như với các thẩm quyền dân sự, cũng như về việc các vị chú tâm tới thành phần nạn nhân và tôn trọng luật pháp. Tôi cảm thấy là các vị Giám Mục Anh quốc đã làm và đang làm được việc và tôi xin cám ơn các vị.    

 

Cha Lombardi: Tâu Đức Thánh Cha, Đức Hồng Y Newman hiển nhiên là vị rất quan trọng đối với Đức Thánh Cha. Vì Đức Hồng Y Newman mà Đức Thánh Cha đã thực hiện một việc ngoại lệ khi chủ sự việc phong chân phước cho ngài. Đức Thánh Cha có nghĩ rằng việc gợi lại ngài có thể giúp thắng vượt những chia rẽ giữa các tín đồ Anh giáo và Công giáo hay chăng? Lại nữa Đức Thánh Cha có ý nhấn mạnh hơn đến những khía cạnh nào về con người của ngài?

 

Đức Thánh Cha: Một đàng, Đức Hồng Y Newman trước hết là một con người tân tiến, một người đã sống với tất cả vấn đề của những gì là tân tiến; ngài đã đương đầu với vấn đề của chủ nghĩa bất khả thần tri (agnosticism), vấn đề không thể biết được Thiên Chúa, vấn đề tin tưởng. Ngài là một con người suốt đời là một cuộc hành trình, một cuộc hành trình mà ngài đã chấp nhận để chân lý biến đổi trong một cuộc tìm kiếm được đánh dấu bằng một tấm lòng đầy chân thành và rất cởi mở, nhờ đó ngài nhận biết hơn nữa và tìm thấy cùng chấp nhận con đường dẫn đến sự sống chân thực. Cái tân tiến bên trong này, nơi con người của ngài cũng như nơi đời sống của ngài, cho thấy cái tân tiến nơi đức tin của ngài. Không phải là một thứ đức tin của những công thức thuộc các thế đại trong quá khứ; nó là một đức tin rất riêng tư, một đức tin được sống, chịu khổ và được tìm thấy trên một con đường dài của việc canh tân và hoán cải. Ngài là một con người của đại văn hóa, một con người lại chia sẻ với thứ văn hóa ngờ vực của chúng ta ngày nay, ở vấn nạn chúng ta có thể biết được hay chăng một cái gì đó chắc chắn liên quan tới sự thật về con người và hữu thể của họ, và làm sao chúng ta có thể tiến tới những khả thể đồng qui. Ngài là một con người có một nền văn hóa lớn lao và một kiến thức dồi dào về các Vị Giáo Phụ của Giáo Hội. Ngài đã học hỏi và đổi mới cái gốc tích nội tại của niềm tin và đã nhận thấy hình thức cùng cấu trúc nội tại của nó. Ngài là một con người của thứ linh đạo cao cả, của nhân bản, của nguyện cầu, bằng mối liên hệ sâu xa với Thiên Chúa, một liên hệ riêng tư, và vì thế là một mối liên hệ sâu xa với dân chúng thuộc thời đại của ngài và của chúng ta. Vậy tôi muốn nêu lên 3 yếu tố này: yếu tố tân tiến nơi đời sống của ngài cùng với những ngờ vực và trục trặc như của chúng ta ngày nay; yếu tố thứ hai là thứ văn hóa cao cả của ngài, kiến thức của ngài về các kho tàng văn hóa loài người, tinh thần cởi mở cho việc thường xuyên tìm kiếm, thường xuyên canh tân đổi mới, và linh đạo, đời sống thiêng liêng, đời sống với Thiên Chúa; những yếu tố này khiến cho con người này trở thành một tầm vóc ngoại lệ cho thời đại của chúng ta. Đó là lý do tại sao ngài như là một vị Tiến Sĩ của Giáo Hội đối với chúng ta và cho tất cả chúng ta, đồng thời cũng là một chiếc cầu nối giữa tín hữu Anh giáo và Công giáo.

 

Cha Lombardi: Một câu hỏi cuối cùng. Chuyến viếng thăm này được coi là một chuyến viếng thăm cấp Quốc Gia như nó hội đủ điều kiện như thế. Điều này có nghĩa là gì đối với những liên hệ giữa Tòa Thánh và Hiệp Vương Quốc? Phải chăng có ba lãnh vực qui tụ quan trọng, nhất là liên quan tới những thách đố lớn lao trên thế giới ngày nay?

 

Đức Thánh Cha: Tôi rất cám ơn Nữ Hoàng Elizabeth II, người đã quyết định cống hiến cho chuyến viếng thăm này vị trí chính thức của một cuộc viếng thăm ở cấp Quốc gia, một cấp viếng thăm thể hiện tính chất công khai của cuộc viếng thăm đồng thời cả trách nhiệm chung về chính trị và tôn giáo đối với tương lai của châu lục này và tương lai của nhân loại. Trách nhiệm cao và chung của chúng tôi đó là lưu ý tới các thứ giá trị kiến tạo công lý và chính trị, cũng như những giá trị xuất phát từ tôn giáo, cùng nhau tiến bước trong thời đại của chúng ta. Dĩ nhiên sự kiện đây là một chuyến viếng thăm ở cấp Quốc gia theo quan điểm về pháp lý không làm cho việc viếng thăm của tôi là một thực tại chính trị, vì nếu Giáo Hoàng là thủ lãnh của một Quốc Gia, thì đó chỉ là một phương tiện để bảo đảm cho tính chất độc lập của sứ điệp ngài muốn nói và tính chất công khai của việc làm của ngài theo vai trò Mục Tử. Theo đó thì cuộc viếng thăm ở cấp Quốc gia chính yếu và thiết yếu là một chuyến viếng thăm mục vụ, một chuyến viếng thăm được thực hiện theo trách nhiệm đối với đức tin là những gì cần đến vị Giáo Hoàng. Bình thường một cuộc viếng thăm cấp Quốc gia tập trung chú trọng vào mối liên hệ giữa những quan tâm về chính trị và tôn giáo. Thực ra chính trị hiện hữu là để bảo toàn công lý, và nhờ công lý bảo toàn tự do. Vậy công lý là một giá trị về luân lý, một thứ giá trị về tôn giáo, nên đức tin, việc loan báo Phúc Âm, có liên quan tới chính trị ở vấn đề “công lý”, và từ đó xuất phát những quan tâm chung. Đại Anh quốc có một kinh nghiệm lâu dài và hết sức chủ động trong trận chiến đấu chống các sự dữ của những thời đại của chúng ta, chống lại khổ đau, nghèo khổ, bệnh nạn, nghiện hút; và cũng những cuộc đối đầu chống khổ đau, nghèo khổ, nô lệ hóa con người, lạm dụng con người, nghiện hút cũng là những mục tiêu của đức tin, vì chúng là các mục tiêu của việc nhân bản hóa con người, bằng việc tìm cách phục hồi hình ảnh của Thiên Chúa cho con người, chống lại tình trạng bị hủy diệt và tàn phá. Công việc chung thứ hai đó là việc dấn thân cho hòa bình trên thế giới và khả năng sống trong hòa bình, vấn đề giáo dục sống hòa bình, kiến tạo các nhân đức giúp cho con người có thể sống trong hòa bình. Và sau hết, một yếu tố thiết yếu cho hòa bình đó là việc đối thoại liên tôn, khoan dung, cởi mở với nhau, và đó là mục đích sâu xa, cả ở Đại Anh quốc là một xã hội, cũng như ở đức tin Công giáo, trong việc cởi mở tâm can, hướng con người về việc đối thoại, nhờ đó hướng về chân lý cũng như về đường lối chung của nhân loại và tìm lại được các thứ giá trị làm nền tảng cho chủ nghĩa nhân bản của chúng ta.

 

Cha Lombardi: Xin cám ơn Đức Thánh Cha về những lời của ngài. Đức Thánh Cha đã mở ra trước chúng conc cả một bức tranh toàn cảnh về ý nghĩa của rất nhiều sứ điệp mà Đức Thánh Cha có ý muốn chuyển trao trong những ngày này, và chúng con hy vọng rằng Đức Thánh Cha sẽ thành công trong việc làm này qua các bài nói của Đức Thánh Cha. Vì chúng con là thành phần truyền thông, chúng con xin hứa cộng tác vào việc hiểu biết và truyền đạt các sứ điệp của Đức Thánh Cha. Chúng con cám ơn Đức Thánh Cha ngay từ đầu cống hiến cho chúng con thời giờ và nghị lực của Đức Thánh Cha, chúng con xin chúc những điều tốt đẹp nhất cho cuộc hành trình này. Chúng con xin cám ơn Đức Thánh Cha. 

 

 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch trực tiếp từ mạng điện toán toàn cầu của Tòa Thánh http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2010/september/documents/hf_ben-xvi_spe_20100916_interv-regno-unito_en.html