ĐẮC NHÂN TÂM

 

Chuyển Dịch: Nguyễn Hiến Lê

 

 

Khi Mọi Cách Điều Vô Hiệu
Bạn Hăy Thử Cách Này Xem Sao

 

     Charles Schwab, người tin cẩn của Andrew Carnegie, ông vua Thép. Có một người Đốc công để cho một thợ làm không hết số công việc đă định.

      Ông Schwab hỏi người đó: Không hiểu tại sao một người có tài như thầy Mà không làm cho nhân viên của ḿnh có một năng lực sản xuất khá Hơn được.

      Người kia đáp: Tôi cũng không Hiểu tại sao nữa. Tôi đă dùng đủ mọi chước: Hết khuyến khích, rồi Kích thích, rồi rầy mắng, chửi rủa, dọa đuổi... vô hiệu...

      Câu chuyện đó xảy ra hồi chiều, trước khi đi kíp làm đêm tới xưởng.

      Ông Schwab nói: Thầy đưa tôi cục phấn. Ngày hôm nay đổ vô khuôn được Mấy lần?

      Sáu lần. Chẳng nói chẳng Rằng, ông Schwab viết số sáu lên trên đất rồi đi. Khi kíp làm đêm tới, Thấy con số, họ hỏi nghĩa ǵ vậy? Những người thợ khác đáp: "Ông chủ Tới, hỏi chúng tôi hôm nay đổ khuôn được mấy lần, chúng tôi đáp sáu Lần và ông viết số đó lên đất".

      Sáng hôm sau, ông Schwab trở lại. Con số sáu hôm trước đă có ai bôi đi, Viết con số bảy thay vào.

      Khi bọn thợ Làm ngày tới, thấy con số bảy. "A! Tụi làm đêm tự cho là giỏi hơn ḿnh Sao! Rồi coi!" Họ hăng hái làm việc và hết ngày, họ để lại sau họ Một con số "mười" kếch xù và ngạo nghễ. Và cứ mỗi ngày mỗi tiến như Vậy...

      Lời kết luận? Đây chính lời Của ông Chales Schwab nói: "Muốn có kết quả, bạn phải khuyến khích ḷng Ganh đua, không phải ḷng ganh đua t́ tiện để kiếm tiền, mà một ḷng Ganh đua cao thượng hơn, ḷng muốn mỗi ngày mỗi tiến, không những thắng Người mà thắng cả chính ḿnh nữa".

      Những thử thách đố như vậy bao giờ cũng kích thích được một cách chắc Chắn những người có tâm huyết.

      Không Có một cộc thách đố như vậy, Theodore Roosevelt không khí nào làm Tổng Thống Huê Kỳ được.

      Mới đại thắng Được quân Y Pha Nho ở đảo Cu Ba về, "Kị sĩ vô úy" đó đă được bầu ngay Làm Thổng đốc Nữu Ước. Những kẻ thù của ông kiếm chuyện rằng ông Chỉ là một kẻ ngụ cư và như vậy không đủ điều kiện được bầu làm Thống Đốc. Ông sợ hăi muốn rút đơn ứng cử ra. Lúc đó, Thomas Collier Platt Thách ông bằng giọng sang sảng giữa hội nghị: "Vị anh hùng ở núi San Juan mà nhút nhát như vậy sao?" .

      Roosevelt Tức khí, chịu tranh chấp. Về sau ra sao, trong sử đă chép. Không những Lời thách đó đă thay đổi cả đời ông mà c̣n ảnh hưởng lớn tương lai Của quốc gia nữa.

      Al Smith cũng như Charles Schwab, như Platt, biết rơ năng lực vô biên của sự khêu gợi Tức khí.

      Hồi ông cón làm Thổng đốc Nữu Ước, nhà khám Sing Sing thiếu người giám đốc. Trong công việc đó, Đă có nhiều sự lạm dụng, nhiều sự đồi bại... Phải đặt vào chỗ đó Một người cương quyết gang thép mới được.

      Nhưng kiếm ai đây? ... Al Smith cho gọi Lewis E. Lewes coi khám New Hampton Lai khi Lawes tới, ông hỏi bằng giọng vui vẻ: "Sao? Tôi để ông làm giáo Đốc khám Sing Sing, ông nghĩ sao? Phải có một người giỏi mới được". Lawes sững sờ, không biết đáp sao. Ông biết rơ những nguy hiểm tại Khám Sing Sing và chức đó không vững vàng ǵ, muốn yên thân phải biết Theo chiều gió chính trị.

      Các ông giám Đốc khám Sing Sing không giữ chức lâu bao giờ. Có ông ở vỏn vẹn có Ba tuần. Ông Lawes chỉ muôn một nơi nào chắc chắn. Có nên thử liều Hay không? Ông Smith thấy Lawes do dự như vậy, ngả lưng trên ghế, mỉm Cười nói: "Này ông bạn, tôi biết là ông sợ. Khám đó khó lắm, chỉ Có một người đại tài mới giữ vững được địa vị ở đó".

      Ông Smith đă dùng cách thách đó. Tức th́ ông Laws thấy ham thích muốn Làm một việc mà chỉ một người đại tài mới làm nổi. Ông nhận lời Và giữ chức khám Sing Sing rất lâu. Hoạn đồ của ông rực rỡ. Ông viết Một cuốn sách: "Hai vạn năm ở Sing Sing" được hoan nghiêng vô cùng, Diễn thuyết nhiều lần trước máy truyền thanh về đời sống trong các Khám. Phương pháp thuần hóa tội nhân của ông đă có những kết quả Dị thường.

      Harvey Firestone, nhà sáng Nghiệp một kiểu vỏ xe hơi, nói: "Tôi đă nghiệm thấy rằng tiền bạc Không đủ ràng buộc người có tâm huyết. Họ ham mê sự mạo hiểm, sự Tranh đấu hơn. Những kẻ ưa thành công, đều ưa những cơ hội làm rơ ràng Giá trị của họ, những dịp để tiến tới và để thắng. Tất cả những cuộc Cạnh tranh đều chỉ có mỗi một nguyên động lực sau này: Ư muốn vượt Kẻ khác và tỏ giá trị của ḿnh ra".

      Vậy muốn dẫn dụ những người có tâm huyết, hạng người có chân giá Trị, bạn hăy: Thách đố họ, khêu gợi tức khí của họ.

      Chú thích của dịch giả. Một độc giả đọc xong chương nầy có thể cho rằng Phương pháp của Charles Schwab tàn nhẫn và đưa tới sự bóc lột nhẫn tâm. Phương pháp công hiệu nào cũng như một dụng cụ tinh xảo dùng vào việc ít chung th́ có lợi, trái lại th́ có hại. Mà chúng tôi tin rằng độc Giả nào hiểu thấy thuyết Đắc nhân tâm của tác giả tất không quên Chân ngôn căn bản này: Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân như vậy không Khi nào c̣n bốc lột người khác nữa. Bóc lột người th́ làm sao đắc Nhân tâm được?

      Mười hai cách làm Cho người khác nghe theo ḿnh:

      1. Chỉ Có một cách thắng trong một cuộc tranh biện là tránh nó đi.
      2. Trọng ư kiến của người. Đừng bao giờ bảo họ rằng họ lầm.
      3. Nếu bạn lầm, th́ bạn vui vẻ nhận ngay đi.
      4. Nên ôn tồn ngọt ngào, không nên xaÜng.
      5. Đặt những câu vấn làm sao cho tự nhiên người ta phải đáp "có".
      6. Để người ta nói cho thỏa thích đi.
      7. Để cho họ tin rằng chính họ phát khởi ra ư kiến mà bạn đă dẫn khởi Ra cho họ.
      8. Thành thật gắng sức xét Theo quan điểm của người khác.
      9. Thách đố, khêu gợi tức khí những người có tâm huyết.
      10. Gợi t́nh cảm cao thượng của người.
      11. Kích thích thị giác và óc tưởng tượng của người.
      12. Ai cũng Thèm khát được người khác quư mến, hiểu biết và thương hại ḿnh nữa, vậy bạn tặng cho họ những thứ đó đi.