ĐẮC NHÂN TÂM

 

Chuyển Dịch: Nguyễn Hiến Lê

 

 

Làm Sao Cho Người Ta Vui Sướng
Làm Công Việc Bạn Nhờ Cậy

 

     Hôm Đó vào năm 1915. Đă trên một năm, các nước ở châu Âu chém giết lẫn Nhau ghê gớm chưa từng thấy trong lịch sử. Châu Mỹ ở t́nh trạng kinh Hoàng. Có thể lập lại ḥa b́nh được không? Không ai biết được.

      Nhưng Tổng Thống Wilson nhất quyết gắng sức làm cho kỳ được. Ông sai Một mật sứ đi hội nghị với các nhà cầm đầu châu Âu. William Jennings Bryan, Tổng trưởng nội vụ, sứ đồ của ḥa b́nh, nóng ḷng đi lắm. Ông Thầy đó là một dịp phụng sự một lư tưởng cao cả và lưu danh thiên Cổ. Nhưng Tổng Thống Wilson lựa một người khác, Đại tá House, bạn thiết Của ông. Và ôntg cậy Đại tá làm công việc khó khăn là báo tin cho Bryan hay.

      Đại tá chép cuộc gặp gỡ Đó trong nhật kư của ông:"Bryan thất ư lắm, khi ông hay tin rằng tôi Được Tổng Thống giao phó cho sự mệnh mà ông ao ước"

      Tôi trả lời ông ta: "Tổng Thống nghĩ nên giữ kín cuộc vận động đó. Mà nếu ông đi, tên tuổi của ông mà ai cũng biết, đủ làm cho người Ta chú ư tới và tự hỏi ông tới với mục đích chi đây..".

      Nghĩa là Đại tá muốn cho ông Bryan hiểu rằng người quan trọng quá, không Nên nhận sứ mệnh đó và ông Bryan hài ḷng.

      Khôn khéo, lại có nhiều kinh nghiệm, Đại tá House đem thực hành một Trong những quy tắc lớn nó điều khiển sự giao thiệp trong xă hội. Qui Tắc đó là: Làm sao cho người khác thấy vui sướng làm công việc bạn Cậy họ.

      Khi Tổng Thống Wilson mời ông Mc Adoo giúp việc trong văn pḥng ông, ông cũng áp dụng qui tắc đó, Mặc dầu điều ông cậy không phải là một sự hy sinh, mà chính là một Sự danh dự vô cùng cho ông Mcs Adoo, ông này thấy vui thích bội phần Và kể lại như vầy: Ông Wilson bảo tôi rằng ông sẽ sung sướng lắm, Nếu tôi chịu nhận chức Tổng trưởng Quốc khố. Ngôn ngữ ông thật lịch Sự: ông cho tôi cảm tưởng rằng nếu tôi chịu nhận vinh dự lớn đó, tức Th́ ban cho ông một đặc ân.

      Tôi biết Một diễn giả được mọi nơi mời đến diễn thuyết. Ông ta không thể làm Vừa ḷng mọi người được cho nên bắt buộc phải từ chối, nhưng ông từ Chối một cách khéo léo đến nỗi người ta vui vẻ ra về. Ông làm cách Nào? Tất nhiên ông không nói cụt ngũn rằng ông bận việc lắm... Không. Sau khi cám ơn và tỏ ḷng tiếc không nhận lời mời, ông vội vàng giới Thiệu một người có thể thay ông được. Nghĩa là ông để cho người kia Có đủ th́ giờ thất vọng trước sự từ chối của ông và ông làm cho Tư tưởng người đó hướng ngay về diễn giả mà ông giới thiệu.

      Ông nói: "Tại sao ông không cậy ông bạn tôi, Cleveland Rodgers, nhà Sản xuất tờ Brooklyn Eagle? Hoặc ông Guy Hickok? Ông ấy đă viết báo Mười lăm năm ở Paris và biết rất nhiều chuyện thú vị...Hay là ông lại hỏi ông Livingston Longfellow xem sao? Chắc ông biết ông ấy có một phim tuyệt Đẹp về những cuộc săn bắn lớn ở Ấn Độ..".

      Ông Want, quản lư một nhà in lớn ở Nữu Ước, có một người thợ máy Mà nhất định muốn sửa đổi tính t́nh. Anh thợ ấy phải trông nom cho một Loại máy vừa sắp chữ vừa đúc chữ và nhiều máy khác nữa, sao cho những Máy đó chạy đêm chạy ngày mà không hư hỏng, khỏi ngưng lại. Anh ta Phàn nàn công việc nặng nhọc quá, làm việc nhiều giờ quá, và xin Thêm người phụ.

      Ông Want không cho Thêm người phụ, cũng không rút công việc, rút giờ làm việc, mà anh Ta vẫn vui ḷng. Ông làm cách nào? Ông cho riêng anh ta một pḥng giấy Với một tấm bảng treo ở cửa đề tên và chức mới của anh: "Giám đốc Pḥng giữ ǵn mày móc".

      Thành ra anh Thợ máy không c̣n là một nhân viên hạ cấp mà ai cũng có quyền sai Bảo nữa, nay đă nghiễm nhiên là một viên chỉ huy rồi. Người ta đă công Nhận giá trị tài năng của anh. Tự thấy cái quan trọng và uy thế mới Của ḿnh, anh hài ḷng và tiếp tục làm không phàn nàn chi hết.

      Bạn cho vậy là con nít ư? Có lẽ là con nít thật. Mà người ta cũng đă Cho Nă Phá Luân là dùng phương tiện con nít đó khi ông lập ra huy chương Bắc đẩu bội tinh, phân phát một ngàn trăm năm chiếc cho lính ông và Thăng chức "Pháp quốc Thông chế" cho 48 đại tướng, gọi đội quân của ông là "Đại binh".

      Ai chế giễu rằng Dùng đồ ḷe loẹt vô dụng đó để thường những người đă nhiều lần vào Sinh ra tử với ông th́ ông đáp: "Loài người vẫn bị cai trị bằng những Đồ ḷe loẹt đó".

      Biết cách phân phát Chức tước và uy quyền như Nă Phá Luận, th́ chúng ta sẽ được những kết Quả như vị anh hùng đó.

      Trước nhà bà Gent, một nhà bạn của tôi mà tôi đă có dịp nói tới, có một băi cỏ Đẹp mà tụi con nít thường tới giày xéo phá phách mỗi ngày. Mắng, dọa, Dỗ dành đều vô hiệu. Tức th́ bà thay đổi chiến thuật. Bà kêu đứa Nhỏ ngỗ nghịch nhất, tặng cho chức "thám tử" và giao kèo cho trách nhiệm Đuổi tất cả những đứa vô chơi trên băi cỏ, bất kỳ là đứa nào.Và Vấn đề đó giải quyết xong lập tức.

      Viên "thám tử" nhóm lửa ở sau nhà, nung đỏ một thanh sắt và dọa sẽ Dí vào đứa nhỏ nào dẫm lên vườn cỏ!

      Bản tính loài người như vậy. Cho nên muốn sửa đổi một người mà không Làm cho họ phật ư, giận dữ: Bạn phải xử trí ra sao cho người thấy sung Sướng làm công việc mà bạn đề nghị Chín cách sửa đổi người mà không Làm cho họ phật ư giận dữ, Khi bạn muốn sửa đổi hành vi một người Th́:
      1. Trước hết thành thật khen họ vài Lời.
      2. Lấy ư mà làm cho họ nhận thấy Lỗi lầm.
      3. Trước khi chỉ trích, phải tự Thú nhận lỗi của bạn đă.
      4. Đừng ra lệnh, Đặt câu hỏi để ám chỉ họ.
      5. Giử thể Diện cho họ.
      6. Xử trí ra sao cho Họ thấy sung sướng làm công việc mà bạn đề nghị.
      7. Tán dương họ, để họ gắng sức được xứng đáng với lời ta khen.
      8. Khuyến khích họ cho họ thấy dễ dàng sửa đổi lỗi lầm và thấy công Việc nhẹ nhàng.
      9. Công b́nh nhận những sự Gắng sức của họ: dù họ mới tấn tới chút ít cũng khen họ.

     Lời khuyến Khích của bạn phát thành thật và đại độ.