Không Theo Quy Tắc Sau Này
Tức Là Tự Rước Lấy Thất Bại
Năm 1898 Joe Farley chết một cách bất ngờ, để lại vợ góa và con
côi với Trăm đồng bạc vốn.
Đứa lớn nhất tên Jim mười tuổi, phải giúp việc trong một ḷ
gạch, đẩy xe cát, đổ cát Vào khuôn, phơi gạch. Không có th́ giờ học,
nhưng có thiên tài trời Cho riêng dân Ái Nhĩ Lan, là bẩm sinh đă
biết nghệ thuật làm cho người Khác thương ḿnh. Lớn lên ông làm
chính trị, tập nhớ tên họ và vẽ mặt Của người khác, mà lần lần trí
nhớ đó trở nên kỳ dị.
Không hề ṭng học một trường đại học nào hết, mà chưa đầy bốn
mươi Sáu tuổi, có tới bốn trường đại học cấp bằng danh dự cho ông,
lại Làm Hội Trưởng Ủy Ban Dân Chủ Quốc Gia, và Tổng giám đốc sở Bưu
điện.
Một lần được ông tiếp, tôi hỏi ông bí quyết của sự thành công
đó. Ông đáp: "Nai lưng ra mà làm việc". Tôi căi: "Đừng nói chơi mà!".
Ông hỏi lại tôi: "Vậy theo ông, bí quyết đó ở đâu?" . Tôi đáp:
"Người Ta nói rằng ông có thể gọi tên được mười ngàn người".
Ông căi:
- Xin lỗi ông, ông lầm. Tôi Có thể gọi tên năm chục ngàn người.
Nhờ trí nhớ kinh dị đó mà Jim Farley đi cổ động đắc lực cho
ông Franklin D. Roosevelt được quốc dân bầu làm Tổng Thống.
Phương pháp ông giản dị lắm. Mỗi lần ông mới làm quen với ai,
ông hỏi Tên họ người đó và cách viết ra sao. Ông t́m cách biết rơ về
gia đ́nh, Nghể nghiệp và màu sắc chính trị người đó, ghi nhớ lấy rồi
lần sau Gặp lại, dù là cách một năm đi nữa ông cũng có thể vỗ vai
người Đó mà hỏi thămvề vợ, con, cả đến những cây trồng trong vườn
người Đó nữa!
Vậy th́ tới đâu ông cũng Có bạn thân, có ǵ là lạ.
Mấy tháng Trước cuộc bầu cử Tổng Thống Roosevelt, Jim Farley
viết một ngày cả Trăm bức thư cho dân miền Bắc và miền Tây. Rồi ông
đi trong mười chín Ngày, khắp hai chục xứ, trên ba chục ngàn cây số.
Đi xe lửa, xe ngựa, Xe hơi, tàu thủy. Tới một tỉnh, ông đăi các cư
tri một bữa trưa hay bữa Tối, đem hết tâm can mà bày tỏ thiệt hơn
với họ, đoạn chạy biến qua Tỉnh khác.
Trở về nhà, ông viết ngay Thư cho một người ông quen nhất
trong đám cử tri ông mới đăi tiệc và Xin cho biết tên những người đă
có mặt hôm ông cổ động.
Thành thử ông có một cuốn sổ ghi hàng ngàn tên những người ấy.
Rồi Mỗi cử tri đó đều ngạc nhiên nhận được của ông một bức thư đề "Bạn
Bill thân mến". "Bạn Joe thân mến"... và kư tên "Jim".
Jim Farley hiểu rằng hạng trung nhân đều thấy tên ḿnh êm ái
hơn hết Thảy những tên khác. Nhớ được tên đó, đọc nó được một cách
dễ dàng, Tức là khen người đó một cách kín đáo và khôn khéo. C̣n nếu
quên Hoặc viết sai tên đó tức là làm cho người ta khó chịu. Riêng
tôi, tôi Cho rằng người ta vô lễ với tôi, nếu trên bao thư gởi cho
tôi người Ta đă biên sai tên tôi.
Những kỹ thuật Gia giúp việc ông Adrew Carnegie biết rơ dă kim
thuật hơn ông nhiều. Vậy tại sao ông vua thép đó thành công? Là v́
ông biết dẫn đạo người. Ngay từ hồi ít tuổi, ông đă có tài tổ chức,
thấu tâm lư và thuật Chỉ huy. Mới mười tuổi ông đă thấy rằng ai cũng
cho tên họ của ḿnh Là vô cùng quan trọng. Một hôm, ông bắt được một
con thỏ cái mới Sanh được một bầy thỏ con. Mà không có chi nuôi
chúng hết. Ông bèn Dụ tụi bạn nhỏ như vầy: "Nếu chúng bây chịu kiếm
lá cây nuôi bầy Thỏ th́ ta sẽ lấy tên mỗi đứa đặt tên cho một con
thỏ con". Kết quả Thần diệu. Và ông không bao giờ quên chuyện đó hết.
Nhiều năm sau, ông lại dùng thuật đó. Ông lấy tên hội trưởng
một Công ty xe lửa đă đặt tên cho một xưởng lớn của ông và nhờ vậy
mà Công ty xe lửa đó thành khách hàng mua đường rầy của ông!
Khi George Pullman và Carnegie tranh nhau độc quyền chế tạo
những toa xe Lửa có giường ngủ cho công ty Hỏa xa nọ, hai bên chỉ
trích lẫn nhau, Đua nhau hạ giá, thành thử không lời. Nhưng Carnegie
nhớ bài học con Thỏ. Một hôm gặp Pullman ông chào: "Chào ông
Pullman, ông có tin rằng Hai đứa ḿnh đều điên hết không?" .
Ông kia hỏi lại: Ông muốn nói chi?
Carnegie bèn đề xướng với Pullman hợp hai công ty lại làm một,
dùng Những lợi chung của sự liên kết đó, Pullman chú ư nghe, nhưng
chưa tin Hẳn. Sau cùng, ông hỏi: "Công ty mới đó sẽ đặt tên chi?" .
Carnegie tức Khắc trả lời: "Th́ đặt là Công ty Pullman tất nhiên rồi".
Hiệu quả tức th́. Nét mặt Pullman tươi hẳn lên, rồi ông mời: "Ông
vô Pḥng tôi. Chúng ta sẽ bàn thêm..".
Cuộc thương lượng đó đưa tới một khế ước nó thay đổi cục diện
kỹ nghệ Thiết lộ đường sắt ở Mỹ.
Cái tài Nhớ được và kính trọng tên bạn và tên những người
cộâng sự của ông, Là một trong những bí quyết đă làm cho ông nổi
danh, ông tự phụ rằng Nhớ được tên họ một số đông thợ của ông, và
khoe rằng ông c̣n đích Thân chỉ huy xí nghiệp của ông ngày nào, th́
không có những vụ làm Reo khuấy rối sự yên ổn cần mẫn trong các
xưởng ông ngày đó.
C̣n ông Paderewsky, một nhạc sĩ dương cầm nổi danh, rất được
ḷng người Bếp da đen hầu ông trong toa xe lửa riêng của ông. Mỗi
lần ông đi biểu Diễn tài nghệ về, người bếp đó luôn luôn đích thân
dâng cho ông một Món ăn đêm
mà y nấu riêng để ông dùng. Tại sao y quư ông như vậy? Tại ông theo
lễ phép châu Âu, với giọng trịnh trọng gọi người đó bằng: "Ông
Copper" chớ không kêu xách mé theo kiểu Mỹ. Và "ông Copper" thích
Được gọi như vậy lắm.
Loài người cho Tên ḿnh là vinh dự lắm cho nên t́m đủ cách để
truyền nó lại đời sau.
Như ông Barum là người keo bẩn có tiếng, chỉ v́ không con nối
dơi, mà Dám bỏ ra hai muôn rưỡi mỹ kim cho thằng cháu ngoại để y
chịu theo họ ông.
Hai trăm năm trước, những người Giàu có thường biếu tiền cho
các văn sĩ để được thấy tên ḿnh trên Chỗ đề tặng của tác giả.
Các thư Viện, viện bảo tàng sở dĩ sưu tập được nhiều sách báo,
đồ quư là Nhờ các phú gia biếu đồ hoặc quyên tiền để lưu danh lại
sau này. Nhà Thờ, đền chùa cũng vậy: những người bỏ những số tiền
lớn ra đúc tượng, Tô chuông là những ai?
Sở dĩ chúng Ta quên tên người, phần nhiều là v́ chúng ta không
chịu mất công, mất Th́ giờ chép lại, lặp lại, cho nó in vào trong
đầu óc chúng ta. Chúng Ta tự bào chữa rằng như vậy quá lâu, mà công
việc ta bề bộn quá.
Nhưng chắc không có ai bận việc bằng Tổng Thống Franklin D.
Roosevelt. Vậy mà ông có cách nhớ được cả những người thợ máy ông đă
gặp.
Hăng Chrysler đóng một chiếc xe hơi riêng cho Tổng Thống F. D.
Roosevelt, Rồi cho kỹ sư W. F. Chamberlain với một người thợ máy lại
Bạch Ốc giao Xe cho Tổng Thống.
Ông Chamberlain tới, Được Tổng Thống tiếp đăi niềm nở, gọi tên
và chào hỏi, tỏ rằng được ông Chamberlain tới chỉ những bộ phận xe
cho ông, ông hoan hỉ vô cùng. Ông ngắm nghía từng bộ phận nhỏ một,
từ nệm ngồi cho tới cái khóa Cửa, tới thùng xe, nhất là những chi
tiết nào do ông Chamberlain sáng Tạo cho tiện, th́ ông cũng muốn ghi
nhớ và chỉ cho bà Tổng Thống, cho Nữ Bộ trưởng lao động Perkin và cô
thư kư riêng của ông... Rồi ông Khen không ngớt miệng: "Thật tuyệt,
chỉ cần ấn cái nút là xe chạy thẳng, Chẳng khó nhọc chút chi hết.
Đẹp quá... tôi muốn có th́ giờ tháo bộ Máy ra xem xét nó chạy ra sao".
Khi ông Chamberlain đă chỉ cho ông rồi, Tổng Thống quay lại
nói: "Ông Chamberlain, Hội đồng Ngân hàng liên bang đang đợi tôi từ
nửa giờ rồi; xin kiếu ông, tôi phải đi mới được..".
Lúc ông Chamberlain tới, có giới thiệu cho Tổng Thống người
thợ máy đi theo ông. Anh này nhút nhát, đứng xa xa, không nói nửa
lời, mà tên của Anh trước sau chỉ nhắt có một lần, vậy mà trước khi
từ giă, Tổng Thống Đưa mắt kiếm anh ta, bắt tay anh ta, gọi tên anh
ta và cám ơn đă mất Công tới. Những lời đó không phải thốt ra từ cái
máy đâu, mà trái Lại, có một giọng yêu mến thật thà.
Ít ngày sau, ông Chamberlain nhận được tấm h́nh với chữ kư của
Tổng Thống gởi biếu và mấy lời cảm ơn một lần nữa. Thật không sao
hiểu Được ông kiếm đâu đủ th́ giờ để làm công việc gây cảm t́nh đó.
Franlin D. Roosevelt biết rằng một trong những cách chắc chắn
dễ dàng Và công hiệu nhất để làm cho một người vui ḷng là nhớ tên
họ người ấy và tỏ cho họ thấy rằng họ quan trọng. Tổng Thống
Roosevelt làm như Vậy, c̣n phần động chúng ta, ra sao? Chúng ta khi
được giới thiệu với Một người lạ, nói chuyện với họ một lát, rồi khi
từ biệt không nhớ Tên người ta để mà chào nữa.
Một Nhà chính trị trước nhất phải nhớ tên cử tri. Như vậy mới
có danh và Quyền được. Nếu không th́ bị thiên hạ bỏ quên. Trong
thương mại và xă Giao, sự nhớ tên người cũng quan hệ không kém ǵ
trong chính trị.
Hoàng Đế Nă Phá Luân đệ tam khoe rằng dù việc nước bề bộn mà
ông Vẫn có thể nhớ tên mỗi người ông đă gặp. Phương pháp ông giản dị
Lắm. Không ông nghe không rơ một tên nào, ông nói: "Xin lỗi, tôi
chưa Nghe rơ". Nếu tên hơi lạ, ông bảo người ta đánh vần cho ông nhớ,
ông T́m cách nói tên người đó vài ba lần và rán ghi trong trí nhớ
h́nh dáng, Vẻ mặt người đó để khi thấy người th́ liên tưởng ngay tới
tên được.
Nếu là một nhân vật rất quan trọng, ông viết ngay tên người đó
trên Một miếng giấy, ngó kỹ nó, tập trung tư tưởng vào nó, cho nó
khắc Sâu trong óc. Như vậy, ông dùng cả tai lẫn mắt để nhớ. Tất cả
những Cái đó mất th́ giờ lắm. Nhưng Emerson nói: "Muốn lễ phép th́
phải chịu Nhiều hy sinh nhỏ".
Vậy, muốn gây thiện Cảm, xin bạn để ư tới quy tắc thứ ba này:
"Phải nhớ rằng tên một người đối với người đó là một âm thanh
quan Trọng và êm tai hơn hết thảy những âm thanh khác".