Thánh Thérèse of Lisieux

 

Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI – Huấn Từ Triều Kiến Chung Thứ Tư 6/4/2011

Loạt Bài Giáo Lý Giáo Hội Hiệp Thông Tông Truyền – Bài 137

 

 

 

Anh     Anh Chị Em thân mến,

 

Hôm nay tôi muốn nói với anh chị em về Thánh Thérèse thành Lisieux, vị cũng được biết là Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan, vị đã sống chỉ có 24 năm trên thế gian này, vào cuối thế kỷ 19, một cuộc đời rất giản dị và thầm lặng, thế nhưng lại là vị sau khi qua đời và xuất bản các bản văn của ngài, đã trở thành một trong những vị thánh được biết đến nhiều nhất và mến chuộng nhất.

 

Thánh “Thérèse Nhỏ” đã không ngừng giúp cho các linh hồn hèn mọn nhất, thành phần nghèo khổ, những người chịu khổ và những ai cầu cùng ngài, thế nhưng ngài cũng soi sáng cho cả Giáo Hội tín lý thiêng liêng sâu xa của ngài, cho đến độ, vào năm 1997, Đấng Đáng Kính Gioan Phaolô II đã tặng ngài danh hiệu tiến sĩ Hội Thánh, thêm vào tước hiệu làm quan thày cho các xứ truyền giáo được Đức Piô XI tặng cho ngài vào năm 1939. Vị tiền  nhiệm của tôi đã diễn tả ngài như là “một chuyên gia về khoa học yêu thương – the sscientia amoris” ("Novo Millennio Ineunte," 27).

 

Thánh Thérèse đã diễn tả khoa học này, một khoa học thể hiện tất cả sự thật đức tin nơi tình yêu, chính yếu ở trình thuật về đời sống của ngài, một tác phẩm mang tựa đề “Truyện về Một Tâm Hồn” được xuất bản một năm sau cái chết của ngài. Tác phẩm này đạt được thành công ngay lập tức. Nó được cuyển dịch sang nhiều ngôn ngữ và lan truyền khắp thế giới. Tôi muốn mời anh chị em hãy tái khám phá thấy nơi đại kho tàng bé nhỏ này việc dẫn giải sáng ngời về một thứ Phúc Âm được trọn vẹn sống theo! Thật vậy “Truyện về Một Tâm Hồn” là một câu truyện lịch sử tuyệt vời về Tình Yêu, được thuật lại một cách xác thực, giản dị và mới mẻ, một tác phẩm khiến thành phần độc giả không thể nào không cảm thấy bàng hoàng ngỡ ngàng! Thế nhưng, Tình Yêu này như thế nào đã tràn đầy đời sống của Thánh Thérèse, từ thời thơ ấu cho tới khi ngài qua đời? Các bạn thân mến, Tình Yêu này có một Dung Nhan, nó có một Tên Gọi, đó là Chúa Giêsu! Vị thánh này đã nói một cách liên tục về Chúa Giêsu. Bởi thế, chúng ta hãy ôn lại những đoạn đời quan trọng nơi đời sống của ngài, để tiến vào tâm điểm giáo huấn của ngài.

 

Thánh Thérèse sinh ngày 2/1/1873 ở Alencon, một thành phố của Normandy Pháp quốc. Ngài là người con gái trẻ nhất của ông Louis và bà Zélie Martin, một đôi phối ngẫu và cha mẹ gương mẫu, cả hai đã được tôn phong chân phước ngày 19/10/2008. Họ có 9 người con, trong số đó có 4 người chết yểu. Năm người con gái sống sốt, tất cả đều trở thành nữ tu. Thánh Thérèse, vào năm 4 tuổi, đã bị ảnh hưởng sâu xa bởi cái chết của người mẹ (Ms A, 13r). Người cha, cùng với các đứa con gái của mình, sau đó dọn tới thành phố Lisieux, nơi mà cả cuộc đời của vị thánh này được giãi bày. Sau đó, Thánh Thérèse, khi trải qua một cơn bệnh thần kinh trầm trọng, nhờ ơn Chúa đã được chữa lành, một ân sủng được cính ngài diễn tả như là “nụ cười của Đức Trinh Nữ” (ibid., 29v-30v). Ngài đã rước lễ lần đầu, một biến cố được ngài thiết tha sống (Ibid., 35r), và lấy Chúa Giêsu Thánh Thể làm tâm điểm của đời mình.

 

“Ơn Giáng Sinh” năm 1886 đã đánh dấu một khúc quanh được ngài gọi là “cuộc hoàn toàn hoán cải” của ngài (ibid., 44v-45r). Thật vậy, ngài đã hoàn toàn được chữa lành khỏi tình trạng đầy những cảm tính trẻ con ấu trĩ của ngài và bắt đầu “cuộc đua của một kẻ khổng lồ”. Vào năm 14 tuổi, Thánh Thérèse nhờ đức tin mạnh mẽ đã gần gũi Chúa Giêsu Tử Giá hơn bao giờ hết, và rất nghiêm chỉnh lưu ý đến trường hợp hiển nhiên là tuyệt vọng về một tay ác phạm bị kết án tử hình và không tỏ ra thống hối (ibid., 45v-46v). Vị thánh đã viết: “Tôi muốn bằng mọi giá ngăn chặn việc anh ta sa hỏa ngục”, với niềm tin tưởng rằng lời nguyện cầu của ngài sẽ làm cho anh ta được hưởng Máu cứu chuộc của Chúa Giêsu. Đó là cảm nghiệm đầu tiên và sâu xa về vai trò làm mẹ thiêng liêng của ngài. Ngài viết: “Tôi hết sức tin tưởng vào Tình Thương Vô Biên của Chúa Giêsu”. Vị Thánh trẻ Thérèse tỏ ra mến yêu, tin tưởng và hy vọng Mẹ Maria Rất Thánh bằng “một trái tim của người mẹ” (cf. PR 6/10r).

 

Vào tháng 11 năm 1887, Thánh Thérèse đi hành hương đến Rôma cùng với cha và chị Celine (ibid., 55v-67r). Giây phút tột đỉnh đối với ngài là cuộc triều kiến Đức Giáo Hoàng Lêô XIII là vị ngài đã xin phép chuẩn để được vào Dòng Kín Carmêlô ở Lisieux, mặc dù ngài mới có 15 tuổi. Một năm sau, ngài đã được toại nguyện: Ngài đã trở thành một nữ tu Carmêlô, “để cứu rỗi các linh hồn và để cầu nguyện cho các vị linh mục” (ibid., 69v). Cũng trong thời gian này, chứng bệnh tâm thần đau đớn và nhục nhằn của cha ngài bắt đầu xẩy ra. Thật là một khổ đau lớn lao, một nỗi khổ đau đã đưa Thánh Thérèse đến chỗ chiêm ngưỡng Dung Nhan Chúa Giêsu trong Cuộc Khổ Nạn của Người (ibid., 71rv).

 

Như thế, danh xưng tu trì của ngài – Nữ Tu Thérèse Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan – là những gì cho thấy tất cả chương trình sống của ngài, hiệp thông với các mầu nhiệm chính yếu Nhập Thể và Cứu Chuộc. Việc khấn dòng của ngài, vào lễ Sinh Nhật Mẹ Maria, 8/9/1890, đới với ngài, là một cuộc hôn phối thiêng liêng thực sự theo “cái bé nhỏ” của Phúc Âm, được đánh dấu bằng biểu hiệu của bông hoa. Ngài đã viết: “Tuyệt vời thay Lễ Sinh Nhật Mẹ Maria được trở nên Hiền Thê của Chúa Giêsu. Chính vị Trinh Nữ Thánh bé nhỏ này của ngày hôm đó đã hiến dâng bông hoa nhỏ bé này của Người cho Chúa Giêsu hài nhi” (ibid., 77r). Đối với Thánh Thérèse, trở thành tu sĩ nghĩa là thành hiền thê của Chúa Giêsu và là mẹ của các linh hồn (cf. Ms B, 2v). Cũng hôm ấy vị thánh đã viết một lời nguyện cho thấy hướng đi của đời sống mình: Ngài đã xin Chúa Giêsu cho được tặng ân tình yêu vô biên của Người, được tor73 nên nhỏ bé nhất, và nhất là ngài xin ơn cứu độ cho tất cả mọi người. “Không một linh hồn nào hư đi hôm nay” (Pr 2). Việc có tầm vóc quan trọng đó là việc ngài Dâng Mình cho Tình Yêu Nhân Hậu, được thực hiện vào lễ Chúa Ba Ngôi năm 1895 (Ms A, 83v-84r; Pr 6): một cuộc hiến dâng được Thánh Thérèse ngay sau đó chia sẻ với chị em của mình, với tư cách bấy giờ đang làm phó giám tập.

 

Vào năm 1896, mười năm sau biến cố “Ân Sủng Giáng Sinh”, “Ân Sủng Phục Sinh” đã xẩy ra, một ân sủng đã mở ra giai đoạn cuối cùng của đời sống Thánh nữ Thérèse, khởi đầu b ằng cuộc khổ nạn của ngài được sâu xa liên kết với cuộc Khổ Nạn của Chúa Giêsu. Chính cuộc khổ nạn về thân xác, với con bệnh dẫn ngài đến cửa tử băng qua những khổ đau lớn lao, thế nhưng trên hết là cuộc khổ nạn nơi linh hồn của ngài, với một cuộc thử thách rất đớn đau về đức tin (Ms C, 4v-7v). Cùng Mẹ Maria đứng kề bên thập giá Chúa Giêsu, bấy giờ Thánh Thérèse đã sống đức tin anh hùng nhất, như ánh sáng trong một màn đêm tối phủ ngập tâm hồn của ngài. Người nữ tu Carmêlô này đã biết sống cơn thử thách lớn lao này vì phần rỗi của tất cả mọi người vô thần trong thế giới tân tiến, thành phần được ngài gọi là “những người anh em”. Bởi thế ngài đã sống tình yêu thương huynh đệ một cách mãnh liệt hơn bao giờ hết (8r-33v): đối với các nữ tu trong cộng đồng dòng của ngài, với hai người anh thiêng liêng thừa sai, với các vị linh mục cũng như với tất cả mọi người, nhất là với thành phần xa lạ nhất. Ngài đã trở thành một “người chị em hoàn vũ!” Đức bác ái nhân ái và tươi cười của ngài là những gì bày tỏ niềm vui sâu xa được ngài cho chúng ta thấy cái bí quyết của nó như thế này: “Chúa Giêsu ơi, niềm vui của con là yêu mến Chúa” (P 45/7). Trong hoàn cảnh khổ đau ấy, sống tình yêu cao cả nhất trong những gì nhỏ bé nhất của đời thường nhật, vị thánh đã hoàn thành ơn gọi của mình là Tình Yêu trong lòng Giáo Hội  (cf. Ms B, 3v).

 

Thánh Thérèse đã chết vào đêm 30/9/1897, khi thốt lên những lời đơn thành cuối cùng: “Chúa Trời con ơi, con kính mến Chúa!” khi ngài nhìn vào cây thập tự giá được ngài đang xiết chặt trong tay. Những lời này của vị thánh là then chốt cho tất cả giáo huấn của ngài, cho việc ngài dẫn giải Phúc Âm. Tác động yêu mến, được bày tỏ ở hơi thở cuối cùng của ngài, như là hơi thở liên tục của linh hồn ngài, như là nhịp đập của con tim ngài. Những lời chân thành: “Giêsu ơn con yêu mến Chúa” là tâm điểm của tất cả những gì ngài viết. Tác động yêu mến đối với Chúa Giêsu là những gì đưa ngài vào Ba Ngôi Chí Thánh. Ngài đã viết: “A, Chúa Giêsu Thần Linh, Chúa biết đấy, con mến yêu Chúa./ Xin Thần Linh Tình Yêu hãy thiêu đốt con bằng lửa của Ngài, / và khi kính mến Chúa, con được lôi kéo đến cùng Cha” (P 17/2).

 

Các bạn thân mến, với Thánh Thérèse Hài Đồng Giêsu, chúng ta cũng cần phải lập lại mỗi ngày cùng Chúa rằng chúng ta muốn sống tình yêu mến Người và anh em của chúng ta, muốn học nơi học đường của các vị thánh trong việc yêu mến một cách chân thực và trọn vẹn. Thánh Thérèse là một trong “những trẻ nhỏ” của Phúc Âm để Thiên Chúa dẫn dắt vào thâm cung Mầu Nhiệm của Ngài. Ngài là hướng dẫn viên co tất cả mọi người, nhất là co những ai trong thành phần Dân Chúa thực hiện thừa tác vụ thần học gia. Nhờ khiêm nhượng và bác ái, tin tưởng và hy vọng, Thánh Thérèse đã liên tục tiến vào tâm điểm của Thánh Kinh, nơi chất chứa Mầu Nhiệm về Chúa Kitô. Việc đọc Thánh Kinh này, một việc đọc được nuôi dưỡng bằng khoa học yêu mến, không phản lại với khoa học hàn lâm. Khoa học của các vị thánh, thật vậy, một khoa học được vị thánh nói tới ở những trang cuối cùng cuốn “Truyện về Một Tâm Hồn”, là khoa học cao nhất: “Tất cả mọi vị thánh đã hiểu được nó và có lẽ đặc biệt là những ai làm tràn đầy vũ trụ này bằng tia sáng của giáo huấn phúc âm. Có lẽ không phải hay sao nhờ cầu nguyện mà các Thánh Phaolô, Âu Quốc Tinh, Gioan Thánh Giá, Thomas Aquinas, Phanxicô, Đaminh và rất nhiều những Người Bạn hiển vinh của Thiên Chúa đã đạt được khoa học thần linh làm ngỡ ngàng cả những đệ nhất thiên tài này” (Ms C, 36r).

 

Bất khả tách biệt với Phúc Âm là Thánh Thể, một bí tích Thánh Thérèse coi là bí tích của một Tình Yêu Thần Linh xuống tới tận cùng để nâng chúng ta lên cùng Người. Trong Bức Thư cuối cùng của mình, vị thánh đã viết những lời đơn sơ này trên tấm ảnh có Con Trẻ Giêsu hiện diện trong tấm Bánh thánh: “Con không thể nào lại sợ một Vị Thiên Chúa vì con đã biến mình thành nhỏ bé! (…) Con yêu mến Người! Thật vậy, Người chính là Tình Yêu và Tình Thương!” (LT 266).

 

Trong Phúc Âm, Thánh Thérèse đã khám phá ra tình thương của Chúa Giêsu trên hết mọi sự cho đến độ khẳng định rằng: “Người đã hiến ban cho con Tình Thương vô biên của Người, nhờ đó, con chiêm ngưỡng và tôn thờ các phẩm tính thần linh trọn hảo khác! (…) Thế rồi tất cả các phẩm tính thần linh ấy dường như tỏa rạng tình yêu, tỏa rạng chính Công Lý (mà có lẽ nhiều hơn bất cứ phẩm tính nào khác), đối với con nó dường như được bao phủ bởi tình yêu” (Ms A, 84r). Ngài cũng bày tỏ như thế ở những hàng chữ cuối cùng trong “Truyện về Một Tâm Hồn”: “Ngay khi con trổ lá nhờ Phúc Âm Thánh, con liền hít thở hương thơm của đời sống Chúa Giêsu và con biết con cần phải chạy đến nơi nào…. Đó không phải là nơi đầu tiên con đến mà là nơi cuối cùng… Phải, con cảm thấy hương thơm ấy, cho dù trong lương tâm của con có tất cả mọi thứ tội lỗi hơn l2 con có thể vấp phạm, con cũng đến với tấm lòng tan nát ăn năn, để gieo mình vào cánh tay của Chúa Giêsu, vì con biết Người yêu thương biết là chừng nào Người Con Phung Phá trở về cùng Người” (Ms C, 36v-37r).

 

“Tin tưởng và mến yêu”, bởi thế, là giai đoạn cuối cùng về trình thuật đời sống của ngài, hai chữ này, như những hải đăng, soi chiếu tất cả con đường nên thánh của ngài, có thể dẫn những người khác theo đuổi cùng “con đường bé nhỏ tin tưởng và mến yêu” của trẻ thơ thiêng liêng (cf Ms C, 2v-3r; LT 226). Niềm tin tưởng như lòng tin tưởng của trẻ thơ phó mình vào bàn tay của Thiên Chúa, không thể tách rời bởi cuộc dấn thân mạnh mẽ vẹn toàn của tình yêu chân thật, một tình yêu hoàn toàn hiến thân, mãi mãi, như vị thánh nói đến khi chiêm ngưỡng Mẹ Maria: “Yêu mến và cống hiến hết mọi sự, và hiến tặng bản thân mình” (Perche ti amo, O Maria, P 54/22). Như thế, Thánh Thérèse muốn nói với tất cả chúng ta rằng đời sống Kitô giáo là ở chỗ sống trọn vẹn ân sủng của phép rửa bằng việc toàn hiến bản thân mình cho Tình Yêu của Chúa Cha, sống như Chúa Kitô, trong lửa Thánh Linh là chính tình yêu của Người cho kẻ khác.

 

 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 6/4/2011