|
Thánh Gioan Thánh Giá
Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI – Huấn Từ Triều Kiến Chung Thứ Tư 16/2/2011 Bài 132 Giáo Lư Giáo Hội Hiệp Thông Tông Truyền
Anh Chị Em thân mến,
Hai tuần trước tôi đă tŕnh bày về vị đại thần bí gia Tây Ban Nha Teresa of Jesus. Hôm nay, tôi muốn nói về một vị thánh quan trọng khác của mảnh đất này, một người bạn thiêng liêng của Thánh Teresa, một cải cách nhân, và như Thánh Teresa, cũng là phần tử của gia đ́nh Ḍng Carmelo, đó là Thánh Gioan Thánh Giá, vị thánh được Đức Giáo Hoàng Piô XI vào năm 1926 công bố là một trong những vị tiến sĩ của Hội Thánh, và là vị theo truyền thống được nói đến như là “Vị Tiến Sĩ Thần Bí – Doctor Mysticus”.
Thánh Gioan Thánh Giá được sinh ra vào năm 1542 tại một khu làng nhỏ Fontiveros, gần Avila, ở Castilla la Vieja, con của ông bà Gonzalo de Yepes và Catalina Álvarez. Gia đ́nh của ngài rất nghèo v́ người cha, thuộc gịng quí tộc Toledo, bị tẩy chay khỏi gia đ́nh và không cho hưởng gia tài bởi đă ông đă lập gia đ́nh với Catalina, một thợ dệt tơ thường hèn. Cha của Thánh Gioan chết khi ngài c̣n rất trẻ, và vào năm lên 9 tuổi, Thánh Gioan đă cùng với mẹ và người anh em Phanxicô của ḿnh đến Medina del Campo, gần Valladolid, một trung tâm thương mại và văn hóa. Ở đây ngài đă theo học "Colegio de los Doctrinos", đồng thời cũng thi hành các việc làm thấp hèn cho các nữ tu thuộc tu viện nhà thờ Magdalen.
Về sau, nhờ phẩm chất nhân bản và thành quả học vấn của ḿnh, đầu tiên ngài được nhận làm y tá ở Hospital of the Conception rồi ở Học Viện các Cha Ḍng tên vừa được thiết lập ở Medina del Campo. Thánh Gioan vào nay name 18 tuổi và học các khoa về xă hội, hùng biện và các ngôn ngữ cổ điển trong ṿng 3 năm. Vào cuối những ngày đào luyện của ḿnh, ngài đă cảm thấy ơn gọi của ḿnh rất rơ ràng, đó là sống đời tu sĩ, và trong số nhiều ḍng tu hiện hữu ở Medina bay giờ, ngài cảm thấy ơn gọi vào Ḍng Carmelo.
Vào mùa thu name 1563, ngài bắt đầu thời gian tập sinh của ḿnh giữa các tu sĩ Ḍng Carmelo của thành phố ấy, với tên tu sĩ là Mathêu. Năm sau ngài được gửi đến Đại Học Salamanca danh tiếng, nơi ngài học Triết Lư và Nghệ Thuật 3 năm. Vào name 1567, ngài thụ phong linh mục và trở về Medina del Campo để cử hành Thánh Lễ mở tay với đầy những thong mean của gia đ́nh ngài.
Nhờ Thánh Gioan, cộng đồng nam giới đầu tiên được h́nh thành với 3 đồng bạn khác. Khi tái khan ḍng theo Luật Primitive, cả 4 vị đă nhận những tên mới: Thánh Gioan bay giờ gọi ḿnh là Gioan “Thánh Giá”, một danh xưng sau này ngài được oàn vũ biết đến. Vào cuối name 1572, theo yêu cầu của Thánh Teresa, ngài trở thành vị giải tội và đại diện của Đan Viện Nhập Thể ở Avila là nơi Thánh Teresa là đan viện mẫu. Các vị có những năm tháng hợp tác chặt chẽ và thân hữu thiêng liêng giúp cho nhau trở nên phong phú hơn. Trong giai đoạn này các tác phẩm quan trọng nhất của Thánh Teresa và những bản văn đầu tiên của Thánh Gioan được viết ra.
Việc thiết tha canh tân Ḍng Carmelo không trôi chảy xuôi may dễ dàng, thậm chí nó c̣n gây đau khổ trầm trọng cho Thánh Gioan nữa. Sự vụ thê thảm nhất đó là việc ngài bị bắt và giam giữ vào năm 1577 ở tu viện của các tu sĩ Ḍng Carmelo Giữ Luật Cũ ở Toledo, gây ra bởi một cáo buộc bất chính. Vị thánh ở trong tù 6 tháng trời, chịu đựng thiếu thốn và kiềm chế về thể lư cũng như luân lư. Ở nay ngài đă sáng tác, trong số các bài thơ, thi phẩm nổi tiếng “Ca Khúc Linh Thiêng - Spiritual Canticle”. Sau heat, vào đêm 16 rạng 17 tháng 4 năm 1578, ngài đă có thể thoát thân một cách mạo hiểm liều lĩnh, trú ẩn ở đan viện các Đan Sĩ Carmelo Đi Chân Không của thành phố này. Thánh Teresa và các đồng bạn của Thánh Gioan đă heat sức vui mừng cử hành việc thoát thân này của Thánh Gioan, và sau một thời gian ngắn để lấy lại sức khỏe, Thánh Gioan được sai đến Andalucia, nơi ngài đă sống 10 năm ở mấy tu viện, nhất là ở Granada. Ngài đă càng ngày càng nắm giữ các chức vụ quan trọng trong hội ḍng, từ từ trở thành vị đại diện tỉnh ḍng, và hoàn thành việc biên soạn các luận đề về đời sống thiêng liêng.
Ngài đă phải đương đầu những khổ đau khủng khiếp một cách thanh thản và nhẫn nại đầy gương sáng. Ngài đă chết vào đêm ngày 13 rạng 14 Tháng 12 năm 1591, trong khi các an hem của ngài đang nguyện Kinh Ban Mai. Ngài đă giă từ họ khi nói rằng: “Hôm nay tôi về Trời hát Kinh Phụng Vụ”. Di hài của ngài được đưa về Segovia. Ngài được Đức Clemente X phong chân phước vào năm 1675 và được Đức Benedict XIII phong thánh năm 1726.
Thánh Gioan được coi như là một trong những thi sĩ quan trọng nhất của văn chương Tây Ban Nha. Những tác phẩm quan trọng nhất của ngài gồm có 4 cuốn sau đây: “Lên Núi Cát Minh - Ascent of Mount Carmel”, “Đêm Tối Linh Hồn - Dark Night of the Soul”, Ca Khúc Linh Thiêng - Spiritual Canticle”, và “Lửa Sống Yêu Thương - Living Flame of Love".
Trong cuốn “Ca Khúc Linh Thiêng”, Thánh Gioan tŕnh bày con đường thanh tẩy của linh hồn, tức là việc gia tăng hoan hỉ chiếm hữu Thiên Chúa cho tới khi linh hồn cảm thấy rằng nó kính mến Thiên Chúa bằng chính t́nh yêu nó được Ngài yêu thương.
Cuốn “Lên Núi Cát Minh” tŕnh bày cuộc hành tŕnh thiêng liêng theo chiều hướng của cuộc thanh tẩy tiến triển của linh hồn, cần thiết để tiến lên đỉnh trọn lành Kitô giáo, được biểu hiệu bằng đỉnh Núi Cát Minh. Việc thanh tẩy này được nêu lên như một cuộc hành tŕnh con người trải qua, hợp tác với tác động thần linh trong việc giải thoát linh hồn khỏi tất cả mọi thứ dính bén hay quyến luyến ngược lại với ư muốn của Thiên Chúa. Cuộc thanh tẩy này, một cuộc thanh tẩy tiến đến chỗ hiệp nhất với Thiên Chúa, cần phải là một cuộc thanh tẩy toàn diện, bắt đầu với đường lối của các giác quan và tiếp tục với cuộc thanh tẩy chiếm được nhờ ba thần đức - tin cậy mến – đó là cuộc thanh tẩy về ư hướng, kư ức và ư muốn.
Cuốn “Đêm Tối” diễn tả khía cạnh “thụ động”, tức là khía cạnh Thiên Chúa nhúng tay can thiệp vào tiến tŕnh “thanh tẩy” của linh hồn. Thật vậy, tự ḿnh, nỗ lực của loài người không thể vào tận căn gốc sâu xa của những xu hướng và thói quen xấu xa: Nó có thể kềm chế chúng nhưng không thể làm cho cúng hoàn toàn bật gốc. Để làm điều ấy cần đến tác động đặc biệt của Thiên Chúa, tác động thanh tẩy tâm linh một cách toàn diện và sửa soạn nó cho xứng với cuộc hiệp nhất yêu thương với Ngài. Thánh Gioan diễn tả việc thanh tẩy này là ‘thụ động” chính là v́, mặc dù được linh hồn chấp nhận, nó được hiện thực bởi tác động mầu nhiệm của Thánh Linh, Đấng là một ngọn lửa, thiêu đốt hết mọi ô nhơ. Trong t́nh trạng ấy, linh hồn phải trải qua tất cả mọi thứ thử thách, như thể nó ở trong đêm tăm tối vậy.
Đó là điểm xuất phát ra việc nhấn mạnh của Thánh Gioan Thánh Giá về nhu cầu cần phải được thanh tẩy và trống rỗng nội tâm để được biến đổi trong Thiên Chúa, Đấng là cùng đích duy nhất của sự trọn lành. Cuộc “thanh tẩy” này không phải là ở chỗ chỉ thiếu thốn về thể lư các sự vật hay việc sử dụng chúng. Trái lại, những ǵ linh hồn tinh tuyền và tự do làm đó là loại trừ đi hết mọi sự lệ thuộc lệch lạc vào các sự vật. Hết mọi sự cần phải được đặt trong Thiên Chúa như là tâm điểm và là cùng đích của đời sống. Tiến tŕnh thanh tẩy dài lâu và khó khăn này đ̣i hỏi sự cố gắng của con người, nhưng vai chính thực sự vẫn là Thiên Chúa: tất cả những ǵ con người có thể làm đó là “phó ḿnh”, là cởi mở trước tác động thần linh và đừng gây trở ngại cho tác động thần linh này.
Khi sống các thần đức, con người được thăng hoa và cống hiến giá trị cho nỗ lực của ḿnh. Nhịp điệu gia tăng của đức tin, đức cậy và đức mến là những ǵ song hành với việc thanh tẩy cũng như với một hiệp nhất gia tăng với Thiên Chúa cho tới khi họ được biến đổi trong Ngài. Khi người ta tiến đến đích điểm ấy, th́ linh hồn được ch́m ngập vào chính sự sống của Ba Ngôi, tới độ Thánh Gioan khẳng định rằng linh hồn có thể yêu mến Thiên Chúa bằng chính t́nh yêu Thiên Chúa yêu thương linh hồn, v́ Ngài yêu thương nó trong Thánh Linh. Đó là lư do tại sao Vị Tiến Sĩ Thần Bí này chủ trương rằng không có vấn đề hiệp nhất yêu đương với Thiên Chúa nếu không đạt đến tột đỉnh nơi cuộc hiệp nhất Ba Ngôi. Ở trong t́nh trạng cao cả này, linh hồn thánh hảo biết hết mọi sự trong Thiên Chúa và không c̣n phải qua tạo vật để đến với Ngài nữa. Bấy giờ linh hồn cảm thấy tràn ngập t́nh yêu thần linh và hoàn toàn hoan lạc trong t́nh yêu này.
Anh chị em thân mến, cuối cùng vấn nạn c̣n lại là: Vị thánh giảng dạy về thần bí cao cả này, về đường lối gian khổ để đạt đến đỉnh trọn lành này, phải chăng muốn nói với chúng ta một điều ǵ đó, nói với thành phần Kitô hữu b́nh thường sống trong các oàn cảnh của cuộc đời ngày nay, hay ngài chỉ là một mẫu gương, một mô phạm cho một ít linh hồn được tuyển chọn có thể thực sự thực hiện đường lối thanh tẩy này, đường lối tiến lên huyền nhiệm ấy? Để có thể thấy được câu trả lời, trước hết chúng ta cần phải nhớ rằng đời sống của Thánh Gioan Thánh Giá không phải là một “chuyến bay ngang qua các đám mây huyền nhiệm”, mà là một cuộc đời rất khó nhọc, rất thực tế và cụ thể, vừa là một con người cải cách hội ḍng đến gặp phải nhiều chống đối, và vừa là bề trên tỉnh ḍng, bị giam giữ bởi anh em ḍng ngài, bị những xỉ nhục không thể nào tưởng tượng nổi cũng như việc đối xử tàn tệ về thể lư. Nó là một đời sống khó nhọc, thế nhưng, chính trong những tháng ngày ở trong tù ngục ấy, ngài đă viết một trong những tác phẩm tuyệt vời nhất của ḿnh. Nhờ đó chúng ta mới có thể hiểu được rằng đường lối với Chúa Kitô, bước đi với Chúa Kitô là “Đường Lối” không phải là một đè nén chồng chất lên trên gánh nặng vốn đă đủ, mà là một cái ǵ hoàn toàn khác hẳn, nó là một thứ ánh sáng, là một thứ sức mạnh giúp chúng ta có thể mang vác gánh nặng ấy.
Nếu một người có t́nh yêu cao cả trong Ngài th́ t́nh yêu này như cống hiến cho họ đôi cánh, và họ chịu đựng những trục trặc trong đời sống một cách dễ dàng hơn, v́ họ có trong chính ḿnh một thứ ánh sáng là đức tin: được Thiên Chúa yêu thương và để ḿnh được yêu thương bởi Thiên Chúa trong Chúa Giêsu Kitô. Tác động để ḿnh được yêu thương này là ánh sáng giúp chúng ta mang vác gánh nặng hằng ngày của ḿnh. Thánh thiện không phải là công việc của chúng ta, là công việc khó khăn của chúng ta, mà đúng ra nó chính là “sự cởi mở”, ở chỗ mở ra các cánh cửa sổ của linh hồn để ánh sáng của Thiên Chúa có thể lọt vào bên trong, đừng lăng quên Thiên Chúa, v́ chính lúc cởi mở trước ánh sáng của ngài linh hồn có được sức mạnh cũng như niềm vui của kẻ được cứu chuộc. Chúng ta hăy cầu cùng Chúa để Ngài giúp chúng ta t́m thấy sự thánh thiện ấy, đó là việc hăy để ḿnh được Thiên Chúa yêu thương, một ơn gọi của tất cả mọi người chúng ta cũng là việc cứu chuộc thực sự vậy. Cám ơn anh chị em.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch theo tín liệu được Zenit phổ biến ngày 16/2/2011
|
