Một Tân Chân Phước

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,

Biên soạn cho Chương Trình Phát Thanh Tin Mừng Sự Sống 556 Thứ Sáu 6/5/2011

Nếu ngày qua đời 2/4/2005 của Vị Giáo Hoàng Totus Tuus của Lòng Thương Xót Chúa Gioan Phaolô II liên quan đến cả Thánh Mẫu lẫn Thánh Tâm, vì biến cố qua đời của ngài xẩy ra vào Thứ Bảy Đầu Tháng kính Thánh Mẫu và sau Lễ Vọng Chúa Nhật Kính Lòng Thương Xót Chúa, thì ngày ngài được tôn phong Chân Phước 1/5/2011 lạ lùng thay cũng bao gồm cả hai chiều kích Thánh Mẫu và Thánh Tâm, vì đó là chính Chúa Nhật Kính Lòng Thương Xót Chúa của Giáo Hội hoàn vũ, đồng thời cũng là ngày mở đầu cho Tháng Hoa kính Đức Mẹ, nhất là trong Tháng Thánh Mẫu này còn có ngày 13 liên quan đến Đức Mẹ Fatima và biến cố ngài bị ám sát chết hụt 30 năm trước, 13/5/1981. 

Phải công nhận là chưa có một cuộc phong chân phước nào, kể cả của Chân Phước Têrêsa Calcutta, lại đông đảo về thành phần tham dự và long trọng về các nghi thức như của vị giáo hoàng không phải người Ý sau 455 năm này. Đúng thế, theo chương trình của Tòa Thánh được chính thức phổ biến qua Vatican Information Service từ ngày 5/4/2011 thì biến cố phong chân phước cho Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II được chia ra làm 3 phần chính: Trước hết là Đêm Vọng Canh Thức 30/4 ở Circus Maximus từ 8 giờ tối tới 10 giờ 30 đêm, sau đó là chính Lễ phong Chân Phước Chúa Nhật 1/5 ở Quảng Trường Thánh Phêrô với Thánh Lễ vào lúc 10 giờ sáng, tiếp theo phần dẫn nhập mở đầu; sau hết là Thánh Lễ Tạ Ơn Thứ Hai 2/5 tại Quảng Trường Thánh Phêrô vào lúc 10 giờ 30 sáng. Tuy nhiên, một phần rất đặc biệt nữa không thể bỏ qua, phần chẳng những có thể nói là mở màn đầu tiên mà còn bao trùm và kéo dài suốt thời gian của 3 phần chính nữa, đó là sự kiện di quan của Đức Cố Giáo Hoàng ngày 29/4 và kính viếng hài cốt của vị Tân Chân Phước.

Đêm Vọng Canh Thức

Có trên 200 ngàn người tham dự Đêm Vọng Canh Thức này, một biến cố được tập trung từ 5 giờ 30 chiều nhưng chỉ được bắt đầu vào lúc 8 giờ tối ở Circo Massimo thành phố Rôma. Đêm Vọng Canh Thức diễn tiến với 2 phần chính yếu: thứ nhất là phần nhắc nhở lại những lời nói và cử chỉ của Đức Gioan Phaolô II, liên quan tới đời sống thiêng liêng và mục vụ của vị cố giáo hoàng, và thứ hai là phần lần hạt Mân Côi về Năm Mầu Nhiệm Ánh Sáng của vị giáo hoàng totus tuus.

Thứ nhất, phần nhắc nhở lại những lời nói và cử chỉ của Đức Gioan Phaolô II, liên quan tới đời sống thiêng liêng và mục vụ của vị cố giáo hoàng, trước hết là mục mở màn và sau đó là mục chia sẻ. Mục mở màn bao gồm việc trình chiếu video về Đại Năm Thánh 2000 cùng với bài ca "Chúa Giêsu Kitô, Chúa là Sự Sống của con" do Ca Đoàn Giáo Phận Rôma và Dàn Nhạc của Nhạc Viện Santa Cecilia trình diễn. Sau đó là mục 30 người trẻ thuộc các giáo xứ Rôma và các vị tuyên úy giáo phận đặt các cây nến sáng trước Ảnh Đức Mẹ Mary Salus Populi Romani là quan thày của thành Rôma. Tiếp theo là một đoạn video ngắn về những tháng ngày bệnh tật đớn đau của đức cố Giáo Hoàng sắp được tuyên phong chân phước. Mục chia sẻ có 3 vị được đặc biệt mời đó là vị nguyên giám đốc văn phòng báo chí của Tòa Thánh 21 năm (1984-2005) dưới thời giáo triều của vị giáo hoàng là Tiến Sĩ Joaquin Navarro-Valls, Nữ Tu Marie Simon-Pierre là người được lành bệnh lẩy bẩy nhờ xin ngài chuyển cầu, Đức Hồng Y Stanislaw Dziwisz, nguyên thư ký trên 40 năm của Đức Wojtyla và Gioan Phaolô II. 

Vị chia sẻ đầu tiên là tiến sĩ nguyên phát ngôn viên của Đức Gioan Phaolô II, sau bài ca “Mẹ Tình Thương” bằng tiếng Balan, đã cho biết những điều sau đây về vị giáo hoàng này: 1) ngài "xưng tội hằng tuần"; 2) "cầu nguyện là nhu cầu của ngài, ngài không thể sống mà không cầu nguyện"; 3) "con người... là tâm điểm của giáo triều ngài". Kết thúc mục chia sẻ đầu tiên này là chiếu video "Đức Gioan Phaolô II của tôi" được thực hiện bởi Văn Phòng Chăm Sóc Mục Vụ Đại Học của Tòa Đại Diện Rôma.

Vị chia sẻ thứ hai là Nữ Tu Marie Simon-Pierre, theo lời tự thuật của sơ thì 1) sơ bị bệnh lẩy bẩy như Đức Gioan Phaolô II từ năm 2001; 2) bệnh tình trở nên trầm trọng hơn sau cái chết của Đức Gioan Phaolô II; 3) ngày 2/6/2005 sơ xin bề trên kiếm người thay sơ lo phần vụ sơ đang đảm nhiệm vì lý do sức khỏe; 4) Sơ bề trên bảo với sơ là cả nhà dòng đang xin Đức Gioan Phaolô II chuyển cầu cho sơ, hy vọng sẽ góp phần vào việc phong chân phước cho ngài; 5) và sơ quả thực đã được chữa lành vào đêm 2 rạng mùng 3/6/2005.

Vị chia sẻ thứ ba là vị nguyên thư ký trường kỳ của Đức Gioan Phaolô II, vị đã cho biết như sau: 1) "Việc ở với Đức Gioan Phaolô II tức là việc yêu chuộng sự thinh lặng của ngài"; 2) "hợp tác với ngài..., trên hết, nghĩa là bảo toàn khoảng sống của ngài... nhất là về địa điểm và thời gian cầu nguyện của ngài"; 3) "Đức Gioan Phaolô II kính mến Thiên Chúa. Ngài tìm kiếm Người, ngài không ngừng ở với Người. Ngài biết dìm mình trong Thiên Chúa, ở hết mọi nơi, trong mọi hoàn cảnh, thậm chí cả khi ngài nghiên cứu hay được dân chúng vây quanh, ngài thực hiện điều này hết sức dễ dàng". Vị bí thư lâu đời của Đức Gioan Phaolô II còn cho biết thêm về 2 lần vị giáo hoàng này đã tỏ ra giận dữ vì công lý, đó là "ở Agrigento (Sicily), ngài đã lên giọng chống lại nhóm mafia khiến cho mọi người chúng tôi hơi cảm thấy sợ. Và lần khác trong buổi Nguyện Kinh Truyền Tin, trước biến cố Chiến Tranh Iraq, ngài đã mạnh tiếng nói: đừng đánh nhau nữa, chiến tranh chẳng giải quyết được gì. Tôi biết chiến tranh ra sao rồi. Ngài đã sai một vị hồng y đến Washington D.C. và một vị khác đến Baghdad để nói rằng: đừng tìm cách giải quyết những vấn đề này bằng chiến tranh. Và ngài đã đúng. Chiến tranh vẫn xẩy ra và nó chẳng giải quyết được gì". Kết thúc toàn phần chia sẻ là bài "Totus Tuus" được sáng tác mừng kỷ niệm 50 năm thụ phong linh mục của ngài. 

Phần thứ hai của Đêm Vọng Canh Thức được mở đầu bằng bài hát "Hãy mở cửa cho Chúa Kitô", và sau đó là bài nói của Đức Hồng Y Agostino Vallini, Vị Đại Diện Giáo Phận Rôma, trong đó, vị giám mục thay mặt Đức Giám Mục Rôma này đã nhấn mạnh đến các khía cạnh nổi bật của "Vị đại Giáo Hoàng - Giám Mục Rôma và Mục Tử của Giáo Hội hoàn vũ 27 năm" : 1) "chứng từ đức tin của ngài: một đức tin xác tín và mãnh liệt, không sợ hãi hay thỏa hiệp, chân thực cho tới hơi thở cuối cùng, một đức tin được khuôn đúc bằng các thử thách, mệt mỏi và bệnh hoạn, nhờ đó gây tác dụng thiện ích cho toàn Giáo Hội và khắp thế giới"; 2) "Chứng từ của ngài, qua các cuộc tông du, đã tác động hằng triệu triệu con người nam nữ thuộc mọi chủng tộc và văn hóa..."; 3) "Ngài là chứng nhân của một thời đại thê thảm của các đại ý hệ, của các chế độ độc tài..."; 4) Bằng ánh mắt gắn chặt vào Chúa Kitô là Đấng Cứu Chuộc nhân trần, ngài tin tưởng vào nhân loại và tỏ ra cởi mở, tin tưởng và gần gũi..."; 5) Ngài thiết lập các Ngày Giới Trẻ Thế Giới với mục đích để làm cho giời trẻ thành những nhân vật chính của tương lai họ, trở nên thành phần xây dựng lịch sử"; 6) "Việc tưởng nhớ vị giáo hoàng thân yêu của chúng ta, vị ngôn sứ của niềm hy vọng, đối với chúng ta, không có nghĩa là về lại với quá khứ, nhưng chúng ta hãy làm cho di sản về nhân bản và thiêng liêng của ngài trở nên tối đa: chớ gì nó là một động lực tiến lên".  

Mục lần hạt Mân Côi 5 Mầu Nhiệm Ánh Sáng được tiếp nối và được viễn kết với 5 Đền Thánh Mẫu khác nhau, mỗi nơi cầu cho một ý chỉ kèm theo các đoạn video cùng sứ điệp của Đức Gioan Phaolô II liên quan tới ý chỉ ấy. Năm Đền Thánh Mẫu đã từng được đón tiếp vị cố giáo hoàng này là Lagiewniki ở Krakow Balan với ý chỉ cầu cho giới trẻ, Kawekamo ở Bugando, Tanzania, cầu cho gia đình; Đức Bà Lebanon ở Harissa, Lebanon, cầu cho việc truyền bá phúc âm hóa; Đền Thờ Đức Mẹ Guadalupe ở Mexico City, Mexico, cầu cho niềm hy vọng và hòa bình giữa các dân nước; và Fatima ở Bồ Đào Nha cầu cho Giáo Hội. Đêm Vọng Canh Thức, Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, qua màn kỹ thuật viễn kết, đã dâng lên Mẹ Maria lời nguyện vắn tắt và ban phép lành bế mạc.

Sau buổi Đêm Vọng Canh Thức này, bắt đầu từ 11 giờ 30 khuya, vẫn có thể tiếp tục cầu nguyện cho đến sáng ở 8 nhà thờ khác nhau trong trung tâm thành phố trên đường từ Circo Massimo đến Đền Thờ Thánh Phêrô, đó là các nhà thờ Santa Anastasia, San Bartolomeo all'Isola, Santa Agnese in Agone, San Marco al Campidoglio, Santissimo Nome di Gesu all'Argentina, Santa Maria in Vallicella, San Andrea della Valle, và San Giovanni dei Fiorentini. Giới trẻ Rôma là thành phần đặc trách việc tiếp đón khách hành hương tại các nhà thờ này. Chương trình cầu nguyện ở các nhà thờ bao gồm việc đọc và suy niệm Lời Chúa, âm thầm tôn thờ Thánh Thể, và đọc một số sứ điệp Đức Gioan Phaolô II gửi giới trẻ. Ngoài ra có cả mục chứng từ của giới trẻ, các bài hát do giới trẻ thực hiện và những việc tôn sùng Lòng Thương Xót Chúa và lần hạt Mân Côi. Các linh mục thường trực ngồi tòa giải tội.

Lễ Phong Chân Phước

Vatican Information Service của Tòa Thánh cho biết về con số tham dự Lễ Phong Chân Phước liên quan tới các bậc vị vọng trên thế giới đến tham dự như sau: 87 đại biểu các nước, trong đó có 4 hoàng gia, 16 vị lãnh đạo quốc gia, bao gồm cả tổng thống Balan và Ý quốc, và 7 vị thủ tướng. Cả bao nhiêu trăm ngàn người từ khắp nơi trên thế giới tham dự tràn ngập ở Quảng Trường Thánh Phêrô và các đường phố lân cận theo dõi qua các đại màn ảnh ở Circo Massimo và các công viên chung quanh thành phố này.

Lễ Phong Chân Phước cho Vị Giáo Hoàng Totus Tuus của Lòng Thương Xót Chúa được diễn tiến đặc biệt nhất trong phụng vụ Thánh Thể Chúa Nhật II Phục Sinh là ngay sau nghi thức thống hối đầu lễ có nghi thức xin phong chân phước cho ngài như sau.

Trước hết, Đức Hồng Y Agostino Vallini, Vị Tổng Đại Diện của Đức Thánh Cha ở Giáo Phận Rôma cùng với vị cáo thỉnh viên của án phong chân phước là Đức Ông Slawomir Oder xin Đức Thánh Cha Biển Đức cho phép tiến hành cuộc phong chân phước bằng những lời sau đây:

"Tâu Đức Thánh Cha, Vị Tổng Đại Diện của Đức Thánh Cha ở Giáo Phận Rôma đây nghiêng mình xin Đức Thánh Cha ban phúc ghi danh Người Tôi Tớ Chúa Gioan Phaolô II vào số các vị Chân Phước".

Đoạn ngài đọc bản tiểu sử vắn gọn nhưng đầy đủ về vị sắp được tuyên phong chân phước, trong đó, ngoài những diễn tiến và biến cố lịch sử, còn chất chứa cả những nhận định đặc biệt sau đây:

1) "Những đặc tính của linh đạo ngài, một linh đạo ngài đã trung thành cho tới chết, đó là một lòng thành thực sùng kính Thánh Linh và lòng mến yêu Đức Mẹ... Lòng tin tưởng hoàn toàn của ngài nơi Mẹ Maria, một lòng tin tưởng khi làm giám mục ngài đã bày tỏ bằng khẩu hiệu Totus tuus, cũng cho thấy cái bí quyết nhìn thế giới của ngài bằng ánh mắt của Người Mẹ Thiên Chúa";

2) "Các giáo huấn rạng ngời của ngài tập trung vào việc loan truyền Chúa Kitô, Đấng Cứu Thế duy nhất của nhân loại, ở bất cứ lúc nào và bất cứ nơi đâu";

3) "Theo lòng nhiệt thành truyền giáo phi thường của mình, ngài đặc biệt yêu thương giới trẻ. Ngài mường tượng thấy được những cuộc hội ngộ Ngày Giới Trẻ Thế Giới là để loan truyền Chúa Giêsu Kitô và Phúc Âm của Người cho các thế hệ mới hầu giúp cho họ có thể chủ động hình thành tương lai của họ và hợp tác xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn";

4) "Một chứng từ cảm kích của sự thiện hảo được ngài làm phát sinh trong cuộc sống của ngài đã được thấy nơi cuộc tham dự của thành phần đại biểu trên khắp thế giới cũng như của hằng triệu triệu con người nam nữ, có tín ngưỡng cũng như vô tín ngưỡng, thành phần nhìn nhận nơi ngài một dấu hiệu tỏ tường về tình yêu thương của Thiên Chúa đối với nhân loại".

Để kết thúc phần nghi thức đặc biệt này, vị tổng đại diện đã kết thúc bằng những lời sau đây:

"Tâu Đức Thánh Cha, Vị Tổng Đại Diện của Đức Thánh Cha ở Giáo Phận Rôma đây thành kính cảm tạ Đức Thánh Cha đã ban tước hiệu Chân Phước cho Người Tôi Tớ Chúa khả kính là Giáo Hoàng Gioan Phaolô II".

Bài Giảng của Đức Thánh Cha Biển Đức XVI

Sáu năm trước đây chúng ta qui tụ lại ở Quảng Trường Thánh Phêrô này để cử hành lễ án táng cho Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Niềm sầu thương của chúng ta về việc ngài qua đi là những gì sâu xa, thế nhưng thậm chí còn lớn lao hơn thế nữa đó là cái cảm quan của chúng ta về một ân sủng bao la vây bọc lấy Rôma và toàn thế giới: một ân sủng dường như là hoa trái xuất phát từ trọn cuộc đời sống vị tiền nhiệm thân yêu của tôi, nhất là từ dấu chứng chịu khổ đau của ngài. Ngay bấy giờ chúng ta đã nhận thấy được hương thơm thánh đức của ngài, và qua một cách thức nào đó Dân Chúa đã tỏ lòng tôn kính ngài. Vì thế, căn cứ tất cả theo các tiêu chuẩn về giáo luật, tôi đã muốn vụ án phong chân phước của ngài được mau chóng tiến hành. Và giờ đây ngày mong đợi từ lâu đã tới; nó đã tới nhanh chóng vì đó là những gì đẹp lòng Chúa: việc Đức Gioan Phaolô được phong chân phước!

Đức Gioan Phaolô II: ‘Totus Tuus – tất cả của con là của Mẹ’

Anh chị em thân mến, hôm nay nhìn ngắm, trong ánh sáng đầy thiêng liêng của Chúa Kitô phục sinh, hình ảnh thân yêu và khả kính của Đức Gioan Phaolô II. Hôm nay tên của ngài được liệt vào hàng ngũ những vị đã được ngài phong thánh và chân phước trong gần 27 năm giáo triều của ngài, nhờ đó ngài mãnh liệt nhấn mạnh đến ơn gọi phổ quát tiến lên đến tột đỉnh của đời sống Kitô giáo, tiến đến sự thánh thiện, như được Hiến Chế Ánh Sáng Muôn Dân của Công Đồng Cung Vaticanô II dạy. Tất cả chúng ta, là phần tử dân Chúa – giám mục, linh mục, giáo dân, tu sĩ nam nữ – đang thực hiện cuộc hành trình của chúng ta về quê hương thiên quốc, nơi Đức Trinh Nữ Maria đã ra đi trước chúng ta, đã liên kết với mầu nhiệm Chúa Kitô và Giáo Hội như Mẹ đã liên kết một cách đặc biệt và trọn hảo. Đức Karol Wojtyla đã tham dự Công Đồng Chung Vaticanô II, trước hết với tư cách là Giám Mục phụ tá rồi sau đó như Tổng Giám Mục Krakow. Ngài hoàn toàn ý thức được rằng quyết định của Công Đồng này trong việc giành chương cuối cùng của bản Hiến Chế về Giáo Hội cho Mẹ Maria hàm ý rằng Người Mẹ của Chúa Cứu Thế được chiêm ngắm như là một hình ảnh và mô phạm thánh đức cho hết mọi Kitô hữu cũng như cho toàn thể Giáo Hội. Đó là nhãn quan thần học được Chân Phước Gioan Phaolô II khám phá ra như một con người trẻ và sau đó duy trì và đào sâu suốt cuộc sống của mình. Một nhãn quan được diễn tả ở nơi hình ảnh thiêng liêng theo thánh kinh về Chúa Kitô tử giá với Mẹ Maria, Mẹ của Người, ở bên cạnh Người. Hình ảnh này theo Phúc Âm Thánh Gioan (19:25-27) đã được xuất hiện nơi cầu vai áo giáo phẩm và giáo hoàng sau đó của Đức Karol Wojtyla, đó là một thánh giá bằng vàng kèm theo chữ ‘M’ ở phía dưới bên phải cùng với khẩu hiệu ‘Totus tuus – tất cả của con là của Mẹ’, một khẩu hiệu được ngài lấy từ những lời danh tiếng của Thánh Louis Marie Grignion de Montfort là những gì đã soi sáng cho đời sống của Đức Karol Wojtyla: 'Totus tuus ego sum et omnia mea tua sunt. Accipio te in mea omnia. Praebe mihi cor tuum, Maria – Con hoàn toàn thuộc về Mẹ, và tất cả những gì con có đều là của Mẹ. Con nhận Mẹ là tất cả của con. Ôi Maria, xin ban cho con trái tim Mẹ’ (Luận về Lòng Thành Thực Sùng Kính Đức Trinh Nữ, 266).

Đức Gioan Phaolô II: ‘Đừng sợ! Hãy mở rộng cửa cho Chúa Kitô!’

Trong Chúc Thư của mình, vị tân Chân Phước đã viết: ‘Vào ngày 16 tháng 10 năm 1978, khi mật nghị hồng y chọn Gioan Phaolô II, vị giáo chủ Balan, Đức Hồng Y Stefan Wyszynski đã nói với tôi rằng: Nhiệm vụ của vị tân Giáo Hoàng là nhiệm vụ dẫn Giáo Hội vào Ngàn Năm Thứ Ba’. Và vì Giáo Hoàng này viết thêm: ‘Tôi muốn bày tỏ niềm tri ân cảm tạ Thánh Linh về đại ân Công Đồng Chung Vaticanô II là những gì, cùng với toàn thể Giáo Hội, nhất là với toàn thể hàng giáo phẩm, tôi cảm thấy nặng nợ. Tôi tin rằng về lâu về dài các tân thế hệ sẽ rút tìm thấy những kho tàng được Công Đồng của thế kỷ 20 này đã cống hiến cho chúng ta. Là vị giám mục đã tham dự vào biến cố công đồng này từ ngày đầu tiên cho đến ngày sau hết, tôi muốn ký thác gia sản lớn lao này cho tất cả những ai đang và những ai sẽ được kêu gọi hiện thực nó trong tương lai. Về phần mình, tôi xin cảm tạ Vị Mục Tử hằng sống, Đấng đã cho tôi được đóng góp vào việc thực hiện lý tưởng rất cao cả này trong suốt thời giáo triều của tôi’. Vậy ‘lý tưởng’ này là gì? Cũng chính là lý tưởng được Đức Gioan Phaolô II trình bày trong Thánh Lễ long trọng đầu tiên ở Quảng Trường Thánh Phêrô với những lời không thể nào quên được: ‘Đừng sợ! Hãy mở rộng cửa cho Chúa Kitô!’ Những gì được vị Giáo Hoàng tân tuyển này yêu cầu mọi người thì chính ngài là người đầu tiên thực hiện: ngài đã hướng xã hội, văn hóa, các chính sách chính trị và kinh tế về Chúa Kitô, bằng sức mạnh của một khổng nhân – một sức mạnh ngài đã lãnh nhận từ Thiên Chúa – đẩy lui  một làn sóng dường như bất khả lật ngược. Bằng chứng từ đức tin, tình yêu và lòng can đảm tông đồ của mình, kèm theo một đặc sủng lớn lao về nhân bản, người con gương mẫu của đất nước Balan này đã giúp cho thành phần tín hữu khắp thế giới không sợ được gọi là Kitô hữu, không sợ thuộc về Giáo Hội, không sợ nói về Phúc Âm. Tắt một lời: ngài đã giúp chúng ta không sợ sự thật, vì sự thật là những gì bảo đảm của tự do. Nói một cách súc tích hơn: ngài đã cống hiến cho chúng ta sức mạnh để tin tưởng vào Chúa Kitô, vì Chúa Kitô là Redemptor hominis – Đấng Cứu Chuộc nhân trần. Đó là đề tài của bức thông điệp đầu tay của ngài và là cốt lõi chi phối tất cả những gì khác.

Đức Gioan Phaolô II: Vui mừng và hy vọng

Khi Đức Karol Woytjla lên ngôi tòa Thánh Phêrô, ngài đã mang theo mình một kiến thức sâu xa về cái khác nhau giữa chủ nghĩa Mát-Xít và Kitô giáo, căn cứ vào các nhãn quan về con người của từng phía. Sứ điệp của ngài như thế này: con người là đường lối của Giáo Hội, và Chúa Kitô là đường lối của con người. Bằng sứ điệp ấy, một sứ điệp là đại di sản của Công Đồng Chung Vaticanô II cũng như của ‘con người lèo lái’ công đồng này là Vị Giáo Hoàng Tôi Tớ Chúa Phaolô VI, Đức Gioan Phaolô II đã dẫn Dân Chúa bước qua ngưỡng cửa của Ngàn Năm Thứ Ba, một ngưỡng cửa mà nhờ Chúa Kitô ngài đã có thể gọi là ‘ngưỡng cửa hy vọng’. Dọc suốt cuộc hành trình dài của việc sửa soạn cho cuộc Đại Hỷ này, ngài đã hướng Kitô giáo một lần nữa về tương lai, một tương lai của Thiên Chúa, một tương lai vượt trên lịch sử mà đồng thời cũng trực tiếp tác dụng nó. Ngài đã có lý để lấy lại cho Kitô giáo tác lực của niềm hy vọng mà ở một nghĩa nào đó đã bị nao núng trước chủ nghĩa Mat-Xít cũng như của ý hệ về tiến bộ. Ngài đã phục hồi cho Kitô giáo bộ mặt thật của mình như là một đạo giáo của niềm hy vọng, một đạo giáo cần phải sống trong lịch sử bằng một tinh thần ‘Trông Mong’, bằng một cuộc sống cá biệt và cộng đồng hướng về Chúa Kitô là tầm vóc viên trọn của nhân loại và là sự mãn nguyện của tất cả những gì chúng ta mong đợi về công lý và hòa bình.

Đức Gioan Phaolô II: Cầu nguyện và thần hiệp

Sau hết, về một ghi nhận riêng tư nữa, tôi xin cám tạ Chúa về ơn được làm việc nhiều năm với Vị Chân Phước Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Tôi đã biết ngài từ trước và đã cảm mến ngài, thế nhưng đối với 23 năm, bắt đầu từ năm 1982 sau khi ngài gọi tôi tới Rôma để là Tổng Trưởng Thánh Bộ Tín Lý Đức Tin, tôi đã ở bên ngài và càng kính trọng ngài hơn. Việc phục vụ của tôi đã được nâng đỡ bởi cái sâu xa thiêng liêng của ngài cũng như bởi cái phong phú của những minh thức của ngài. Gương sáng của việc ngài cầu nguyện tiếp tục gây ấn tượng và kiên cường tôi: ngài sâu xa kết hợp với Thiên Chúa thậm chí giữa nhiều đòi hỏi từ thừa tác vụ của ngài. Thế rồi cả chứng từ của ngài nơi đau khổ nữa: Chúa dần dần đã tước lột ngài khỏi hết mọi sự, nhưng ngài vẫn vững như một ‘tảng đá’, theo như lòng mong muốn của Chúa. Lòng khiêm nhượng sâu xa của ngài, được bắt nguồn từ mối liên kết chặt chẽ với Chúa Kitô, giúp ngài có thể tiếp tục dẫn dắt Giáo Hội và cống hiến cho thế giới một sứ điệp đã càng trở thành hùng hồn hơn khi sức khỏe về thể lý của ngài trở nên suy yếu. Như thế ngài đã sống một cách phi thường trọn ơn gọi của hết mọi vị linh mục và giám mục để hoàn toàn nên một với Chúa Giêsu, Đấng hằng ngày ngài lãnh nhận và hiến dâng nơi Bí Tích Thánh Thể.

Hòm Hài Tích Thánh

Sau Thánh Lễ Phong Chân Phước, hòm đựng thánh tích của vị tân chân phước được mang ra bàn thờ cho tất cả mọi tín hữu tôn kính. Sau đây là bản thông báo về hòm hài tích của tân chân phước Gioan Phaolô II được văn phòng báo chí của Tòa Thánh phổ biến hôm 26/4/2011.

"Hòm hài tích thánh được trưng bày cho tín hữu tôn kính nhân dịp phong chân phước cho Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là một ống chích nhỏ máu của người được đựng trong một hòm hài tích quí báu do Văn Phòng Cử Hành Phụng Vụ Giáo Hoàng sửa soạn cho riêng dịp này. Rất thích hợp để cắt nghĩa một cách vắn gọn nhưng chính xác nguồn gốc của hòm hài tích thánh này.

"Trong những ngày bệnh tình cuối cùng của Đức Thánh Cha, nhân viên y khoa được ủy thác của ngài đã lấy máu để giữ ở trung tâm truyền máu của Bệnh Viện Bambino Gesu, đề phòng cho trường hợp có thể truyền máu sau này. Trung tâm này, dưới sự chỉ dẫn của Giáo Sư Isacchi, thực sự được ủy thác việc chăm sóc y khoa cho Đức Giáo Hoàng.

"Tuy nhiên, việc truyền máu không xẩy ra và máu được lấy ra này vẫn còn được giữ ở bốn thứ đồ đựng nhỏ, hai trong 4 được trao cho vị thư ký riêng của Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là Đức Hồng Y Dziwisz, còn hai thứ đựng kia vẫn ở Bệnh Viện Bambino Gesu, được trân trọng coi sóc bởi nhân viên tu trì của bệnh viện này. Chính hai thứ đựng máu ở nhà thương ấy được đặt vào trong hai hòm hài tích thánh cho dịp phong chân phước.

"Đồ đựng máu thứ nhất được trưng bày cho tín hữu tôn kính trong nghi lễ phong chân phước ngày 1/5, và sau đó sẽ được giữ ở 'Sacrario' thuộc trách nhiệm của Văn Phòng Cử Hành Phụng Vụ Giáo Hoàng, cùng với các hòm hài tích quan trọng khác. Đề đựng máu thứ hai được hoàn lại cho việc chăm sóc của Bệnh Viện Bambino Gesu là nơi có nhân viên tu trì canh chừng hài tích quí báu này qua những năm vừa rồi.

"Máu này đang ở thể lỏng, nhờ bởi một chất chống đông sẵn có trong những ống nghiệm ở vào lúc lấy máu".

Di Quan Kính Viếng

Sáng ngày 29/4/2011, theo vị Giám Đốc Văn Phòng Báo Chí của Tòa Thánh là Cha Federico Lombardi, S.J. cho thành phần phóng viên báo chí biết trong cuộc họp báo cùng ngày, "mộ của Đức Gioan Phaolô II đã được mở ra và hòm đựng thi thể của Người Tôi Tớ Chúa được mang ra". Vị linh mục giám đốc này tiếp tục cho biết: "Như chúng ta đều nhớ rằng Vị Giáo Hoàng này được chôn táng trong ba cỗ quan tài, cỗ đầu tiên bằng gỗ là cỗ được trưng bày ở lễ an táng, cỗ thứ hai bằng chì kín mít, và cỗ thứ ba, cỗ ngoài cùng, cũng được làm bằng gỗ và là cỗ được lộ ra sáng nay khi mang xác ra khỏi mồ. Cỗ quan tài này vẫn ở trong tình trạng được bảo trì tốt đẹp cho dù có những dấu vết qua đi của thời gian".

Vào lúc 9 giờ sáng, cuộc di quan bắt đầu bằng lời nguyện ngắn của Đức Hồng Y Angelo Comastri và được tháp tùng bởi hầu hết các đấng bậc liên hệ phục vụ ở Giáo Triều Rôma, bao gồm cả 1 nữ tu, thành phần vệ binh và các chuyên gia liên hệ. Quan tài được chuyển đến trước mộ Thánh Phêrô ở Hầm Mộ Vatican và được phủ bằng một tấm vải rộng thêu kim tuyến. Cuộc di quan kết thúc vào lúc 9 giờ 15 sáng sau lời nguyện ngắn của Đức Hồng Y Quốc Vụ Khanh Bertone. Tảng đá lớn của ngôi mộ, đã được dời đi chỗ khác trong hầm mộ Vatican, vẫn còn nguyên và sẽ được chuyển đến Krakow và được đặt vào tân thánh đường cung hiến cho Chân Phước Gioan Phaolô II.

Quan tài ở trong hầm mộ Vatican cho tới sáng Chúa Nhật mới được đưa ra Đền Thờ Thánh Phêrô, để trước bàn thờ chính cho tín hữu và khách hành hương tới kính viếng sau lễ phong chân phước. Từ sau Lễ Phong Chân Phước Chúa Nhật tới 3 giờ sáng Thứ Hai 2/5/2011 đã có trên 250 ngàn người đến kính viếng, chưa kể số người kính viếng sau Thánh Lễ Tạ Ơn Thứ Hai 2/5. Kết thúc biến cố kính viếng này là buổi lần hạt Mân Côi trước quan tài của Vị Tân Chân Phước vào lúc 5 giờ 30 chiều trước khi Đền Thờ Thánh Phêrô đóng lại, và bằng một nghi thức riêng, quan tài sẽ được đặt trong Nguyện Đường Thánh Sebastian vị thánh tử đạo Balan được vị tân chân phước sùng kính khi còn sống, ngôi nguyện đường ở bên trái Tượng Mẹ Đau Thương Pieta của đại điêu khắc gia Michelangelo,

Thánh Lễ Tạ Ơn

Chủ tế của Thánh Lệ Tạ Ơn này là Đức Hồng Y Quốc Vụ Khanh Tarcisio Bertone. Để mào đầu là 1 tiếng sửa soạn bao gồm việc lắng nghe thi ca của Tân Chân Phước Gioan Phaolô II, được ngâm đọc bởi hai diễn viên, một Balan và một Ý quốc. Ca Đoàn Giáo Phận Rôma phụ trách hát lễ với sự phụ giúp của Ca Đoàn ở Warsaw Balan và Dàn Nhạc của Đài Phát Thanh Katowice Balan. Ngoài ra, Đức Hồng Y Tổng Giám Mục Krakow là Stanislaw Dziwisz cũng ngở lời cùng cử tọa. Trong phần dâng của lễ, sáu người đã dâng cho chủ tế một cái yên ngựa được thực hiện bởi Bưu Điện Balan và Bưu Điện Vatican, một bức phù điêu của Hiệp Hội Tình Thương và một bức chân dung của Chân Phước Gioan Phaolô II của chính quyền thánh phố Zakopane. Trong bài giảng của mình, vị hồng y quốc vụ khanh đã nhấn mạnh đến những điểm nổi bật của vị Tân Chân Phước Gioan Phaolô II như sau: 

"Cuộc đối thoại yêu thương giữa Chúa Kitô và con người là những gì làm nên đặc tính của toàn thể đời sống của Đức Karol Wojtyla..."

"Tất cả chúng ta đều nhớ đến sự kiện là vào ngày lễ án táng của ngài, trong khi đang hành lễ, có lúc gió đã gấp cuốn sách Phúc Âm ở trên quan tài lại. Sự kikện xẩy ra như thể gió Thần Linh muốn báo hiệu cho thấy thời điểm chấm dứt cuộc sống thiêng liêng và nhân loại của Đức Karol Wojtyla, một cuộc sống được chiếu soi bởi Phúc Âm Chúa Kitô. Nhờ cuốn sách này, ngài đã khám phá ra dự án của Thiên Chúa đối với nhân loại cũng như đối với bản thân ngài, thế nhưng, ngài cũng học biết về Chúa Kitô, về dung nhan của Người và về tình yêu của Người, một dự án hằng là tiếng gọi đáp ứng đối với Đức Karol..."

"Ngài là một con người của niềm tin, một con người của Thiên Chúa. Đời sống của ngài là một liên lỉ nguyện cầu ưu ái ôm ấp tất cả những ai ở trên trái đất này, những con người được dựng nên theo hình ảnh và tương tự Thiên Chúa, và vì thế đáng hết sức được tôn trọng; được cứu chuộc bởi cái chết và sự phục sinh của Chúa Kitô, nhờ đó con người thực sự trở thành vinh quang sống động của Thiên Chúa. Nhờ đức tin được thể hiện trước hết bằng nguyện cầu. Đức Gioan Phaolô II đã thực là một bênh vực viên của phẩm vị của hết mọi người, chứ không phải chỉ là một hoạt động viên cho những ý hệ chính trị hay xã hội".

"Thế nhưng việc cầu nguyện của ngài cũng là một lời chuyển cầu liên lỉ cho toàn thể gia đình nhân loại, cho Giáo Hội, cho từng cộng đồng tín hữu khắp thế giới.... Không phải những lời cầu nguyện này - những lời cầu nguyện của ngài, những lời cầu nguyện liên hệ chặt chẽ với rất nhiều những biến cố sầu thương trong cuộc đời của ngài cũng như của người khác - là những gì cho thấy ngài quan tâm đến hòa bình trên thế giới cũng như tình trạng hòa hợp an bình giữa các dân tộc và các quốc gia hay sao?"

"Hôm nay, cúng ta tạ ơn Chúa là Đấng đã ban cho chúng ta một vị Mục Tử như ngài. Một vị Mục Tử biết nhận thấy các dấu hiệu về sự hiện diện của Thiên Chúa trong lịch sử nhân loại và loan báo về Người bằng những hành động cao cả của mình trên thế giới, bằng mọi ngôn ngữ. Một vị Mục Tử đã sâu xa trong mình một cảm quan về sứ vụ, về việc dấn thân truyền bá phúc âm hóa, và về việc loan báo Lời Chúa khắp mọi nơi".

"Hôm nay chúng ta tạ ơn Chúa đã ban cho cúng ta một Chứng Nhân như ngài, rất khả tín, rất trong sáng, vị đã dạy chúng ta cách sống bằng Đức Tin và cách bênh vực các giá trị Kitô giáo, bắt đầu là sự sống, không lo âu hay sợ hãi; cách con người phải làm chứng cho đức tin một cách can đảm và thiết tha gắn bó, tỏ ra cho thấy những Phúc Đức bằng kinh nghiệm sống hằng ngày".

"Tạ ơn Chúa cho chúng ta một Vị Giáo Hoàng biết làm cho Giáo Hội chẳng những vươn rộng trên hoàn vũ và có được một thẩm quyền về luân lý chưa từng có ở tầm cấp quốc tế, mà còn, đặc biệt nhờ cuộc cử hành Đại Năm Thánh 2000, có một nhãn quan thiêng liêng hơn, thánh kinh hơn, tập trung vào lời Chúa hơn. Một Giáo Hội có thể tái canh tân mình, khởi động một thứ 'tân truyền bá phúc âm hóa', đẩy mạnh những liên hệ đại kết và liên tôn, và tái nhận thức đường lồi hướng tới cuộc đối thoại với các thế hệ mới".

"Sau hết, chúng ta tạ ơn Chúa cho chúng ta một vị Thánh như ngài.... ngài là một con người của sự thật như ngài đã thắt kết bất khả phân lý với Đấng là Chân Lý... Sự thánh thiện của ngài là một thứ thánh thiện được sống, nhất là vào những tháng tuần cuối cùng của đời ngài, hoàn toàn trung thành với sứ vụ đã được ủy thác cho ngài cho tới chết... Ngài biết rằng tình trạng yếu kém về thể ký của mình là những gì chứng tỏ cho thấy rõ ràng hơn bao giờ hết công việc của Chúa Kitô trong lịch sử. Và, hiến dâng đau khổ của mình cho Người, và cho Giáo Hội, ngài đã cho tất cả cúng ta một bài học cao cả cuối cùng nơi nhân tính cũng như nơi việc phó mình vào cánh tay của Thiên Chúa".

Phụng vụ tưởng kính Vị Tân Chân Phước

Thánh Bộ Phượng Tự và Kỷ Luật Các Bí Tích ban hành ngày 2/4/2011 một sắc lệnh liên quan tới việc tôn sùng về phụng vụ đối với Tân Chân Phước Gioan Phaolô II với những ý chính như sau:

“Vấn đề được quyết định là trong năm kể từ khi Đức Gioan Phaolô II được phong chân phước, có nghĩa là cho đến ngày 1/5/2012, có thể cử hành một Thánh Lễ Tạ Ơn Chúa ở một nơi nào đó và vào một ngày nào đó… được ấn định… tùy thẩm quyền của vị giám mục địa phương cai quản giáo phận… (và) vị bề trên tổng quyền đối với toàn thể gia đình tu trì của mình…

“Vấn đề cũng được ấn định là việc cử hành ngày 22/10 để tưởng nhớ Chân Phước Gioan Phaolô II được cho vào lịch sử Giáo Phận Rôma và các giáo phận Balan, và được cử hành hằng năm…

“Lời nguyện đầu lễ (xem dưới đây).Các kinh nguyện khác được lấy từ lễ Chung Các Vị Mục Tử cho Giáo Hoàng. Các bài đọc bao gồm Isaia 52:7-10; đáp ca 96/95:1-2a,2b-3, 7-8a, 10; Alleluia John 10:14; Phúc Âm 21:15-17.

“Lời nguyện đầu lễ: ‘Ôi Thiên Chúa là Đấng giầu lòng thương xót và là Đấng đã muốn Chân Phước Gioan Phaolô II cai quản Giáo Hội hoàn vũ của Chúa với tư cách là một vị Giáo Hoàng, chúng con cầu xin Chúa, giúp chúng con, theo giáo huấn của ngài, biết mở lòng mình ra cho ơn cứu độ của Chúa Kitô là Đấng Cứu Chuộc nhân trần duy nhất. Đấng hằng sống và hiển trị…’”    

·