Đức Giáo Hoàng Biển Đức XVI – tiếp tục loạt bài giáo lý về Cầu Nguyện Thứ Tư 28/12/2011 – bài thứ 18 về Thánh Gia sống đời cầu nguyện

 

[Video]

 

Anh Chị Em thân mến,

 

Cuộc gặp gỡ hôm nay diễn ra trong bầu không khí của Giáng Sinh, được thấm ngập niềm vui sâu xa về cuộc Hạ Sinh của Đấng Cứu Thế. Chúng ta vừa cử hành Mầu Nhiệm vẫn còn âm vang qua Phụng Vụ của những ngày này. Đó là một Mầu Nhiệm của Ánh Sáng mà tất cả mọi người thuộc mọi thời đại có thể sống lại bằng đức tin và nguyện cầu. Nhờ chính việc cầu nguyện chúng ta mới có thể đến gần với Thiên Chúa một cách thân mật và sâu xa.

 

Bởi thế, lưu ý tới đề tài về cầu nguyện tôi đang khai triển ở các bài Giáo Lý trong giai đoạn này, tôi muốn kêu mời anh chị em hôm nay hãy suy tư về vấn đề làm sao việc cầu nguyện đã trở thành những gì thuộc về đời sống của Thánh Gia Nazarét. Thật vậy, ngôi nhà Nazarét là một học đường của việc cầu nguyện, nơi người ta học biết lắng nghe, suy niệm về và thấm nhiễm ý nghĩa sâu xa của việc Con Thiên Chúa tỏ mình ra, theo gương của Mẹ Maria, Thánh Giuse và Chúa Giêsu.

 

Bài Nói của Người Tôi Tớ Chúa Phaolô VI trong cuộc ngài Viếng Thăm Nazarét là những gì đáng nhớ. Vị Giáo Hoàng này nói rằng ở học đường Thánh Gia, chúng ta “hiểu được tại sao chúng ta cần phải bảo trì một thứ kỷ cương thiêng liêng, nếu chúng ta muốn theo giáo huấn của Phúc Âm và trở nên môn đệ của Chúa Kitô”. Ngài còn nói thêm: “Trước tiên cái kỷ cương này dạy chúng ta thinh lặng. Ôi! Chỉ cần việc trân trọng đối với sự thinh lặng, một bầu khí thiêng liêng tuyệt vời và bất khả châm chước, có thể được tái sinh trong chúng ta! Trong khi chúng ta trở nên điếc vì những gì ầm ĩ, náo động cùng với những tiếng inh ỏi trong đời sống điên cuồng hỗn loạn của thời đại chúng ta. Ôi sự thinh lặng ở Nazarét! Xin hãy dạy chúng tôi kiên cường với những tư tưởng tốt lành, chú ý tới đời sống nội tâm, sẵn sàng lắng nghe một cách rõ ràng ơn soi động âm thầm của Thiên Chúa và những huấn dụ của các bậc thầy chân thực” (Discourse in Nazareth, 5 January 1964).

 

Chúng ta có thể rút tỉa được những tư tưởng khác nhau đối với việc cầu nguyện cũng như đối với mối liên hệ với Thiên Chúa và với Thánh Gia từ các trình thuật Phúc Âm về thời thơ ấu của Chúa Giêsu. Chúng ta có thể bắt đầu với đoạn Dâng Chúa Giêsu trong Đền Thờ. Thánh Luca nói “khi đến lúc thanh tẩy theo luật Moisen”, Mẹ Maria và Thánh Giuse “đã mang Người lên Giêrusalem để dâng Người cho Chúa” (2:22). Như hết mọi gia đình Do Thái tuân giữ lề luật, cha mẹ của Chúa Giêsu đã lên Đền Thờ để hiến dâng người con trai đầu lòng của mình lên Thiên Chúa và dâng lễ vật hy sinh. Được tác động bởi việc trung thành với các qui định của lề Luật, họ đã lên đường từ Bêlem và lên Giêrusalem với Chúa Giêsu bấy giờ mới được 40 ngày. Thay vì một con chiên đầy một năm các vị dâng của lễ của những gia đình đơn nghèo, tức là hai cặp chim câu gáy. Cuộc hành trình của Thánh Gia là một cuộc hành trình đức tin, cuộc hành trình hiến dâng các tặng vật – một biểu hiệu cho việc cầu nguyện – và là cuộc hành trình gặp gỡ Chúa là Đấng Mẹ Maria và Thánh Giuse đã thấy nơi Chúa Giêsu Con của các vị.

 

Mẹ Maria là một mẫu gương khôn sánh của việc chiêm ngưỡng Chúa Giêsu. Dung nhan của Người Con này thuộc về Mẹ một cách đặc biệt, vì Người đã được hình thành nơi cung dạ của Mẹ và đã mang hình ảnh loài người từ Mẹ. Không ai đã chuyên cần chiêm ngưỡng Chúa Giêsu như Mẹ Maria. Ánh mắt của cõi lòng Mẹ đã tập trung vào Người ở giây phút Truyền Tin, khi Mẹ thụ thai Người nhờ tác động của Thánh Linh; vào những tháng sau đó Mẹ dần dần nhận thức thấy sự hiện diện của Người, cho đến khi, vào ngày ra đời của Người, đôi mắt của Mẹ có thể nhìn thấy dung nhan của Con Mẹ bằng một niềm trìu mến mẫu thân, khi Mẹ quấn lấy Người trong những thứ khăn tã và đặt Người vào trong máng cỏ. 

 

Những hồi niệm về Chúa Giêsu, được gieo trong tâm trí của Mẹ, đã đánh dấu từng giây phút của đời sống Mẹ Maria. Mẹ đã sống bằng cặp mắt gắn chặt vào Chúa Giêsu và hân hoan nghe thấy hết mọi lời nói của Người. Thánh Luca nói: “Maria đã lưu giữ tất cả những điều này mà suy nghĩ trong lòng mình” (2:19), do đó, đã cho thấy cách thức Mẹ Maria tiến đến với Mầu Nhiệm Nhập Thể là mầu nhiệm kéo dài suốt cuộc sống của Mẹ: ở chỗ lưu giữ những sự ấy mà suy niệm trong lòng mình. Thánh Luca là vị Thánh ký giúp chúng ta quen thuộc với trái tim của Mẹ maria, với đức tin của Mẹ (cf 1:45), niềm hy vọng của Mẹ và đức tuân phục của Mẹ (cf 1:38), nhất là với nội tâm và việc cầu nguyện của Mẹ (cf 1:46-56), việc Mẹ tự nguyện gắn bó với Chúa Kitô (cf 1:55).

 

Và tất cả những sự ấy đều tiến hành từ tặng ân Thánh Linh là Đấng đã bao phủ Mẹ (cf 1:35), như khi Ngài xuống trên các vị Tông Đồ như lời Chúa Kitô hứa ban (cf Acts 1:8). Hình ảnh Mẹ Maria được Thánh Luca cho chúng ta thấy Đức Mẹ như là một mô phạm cho hết mọi tín hữu trong việc đón nhận và so sánh các lời nói của Chúa Giêsu với những hành động của mình, một so sánh bao giờ cũng tiến bộ ở kiến thức về Chúa Giêsu. Theo gương của Chân Phước Giáo Hoàng Gioan Phaolo II (cf. Apostolic Letter Rosarium Virginis Mariae) chúng ta có thể nói rằng kinh Mân Côi được chính xác mô phỏng Mẹ Maria, vì kinh này bao gồm việc chiêm ngưỡng cácmầu nhiệm về Chúa Kitô trong mối hiệp nhất thiêng liêng với Người Mẹ này của Chúa.

 

Khả năng của Mẹ Maria trong việc sống trước ánh mắt của Thiên Chúa bởi thế có thể nói là những gì lây nhiễm. Người đầu tiên cảm nghiệm được điều này đó là Thánh Giuse. Tình yêu khiêm tốn và chân thành của ngài với vị hôn thê của ngài và quyết định của ngài trong việc liên kết đời sống của mình với đời sống của Mẹ Maria đã lôi kéo ngài và dẫn đưa ngài là “một người công chính” (Mt 1:19) tới mối thân tình đặc biệt với Thiên Chúa. Thật vậy, với Mẹ Maria, và sau đó, đặc biệt là với Chúa Giêsu, ngài bắt đầu một đường lối mới sống liên hệ với Thiên Chúa, chấp nhận Thiên Chúa trong cuộc đời mình, tham phần vào dự án cứu độ của Thiên Chúa và thực hiện ý muốn của Thiên Chúa. Sauk hi tin tưởng tuân hợp với những hướng dẫn của vị Thiên Thần “Đừng sợ nhận Maria làm vợ của mình” (Mt 1:20) – ngài đã mang Mẹ Maria về với ngài và chia sẻ đời sống của ngài với Mẹ; ngài thực sự đã cống hiến toàn thể bản thân mình cho Mẹ Maria và Chúa Giêsu, và điều ấy đã dẫn ngài tới chỗ hoàn trọn việc ngài đáp ứng với ơn gọi giành cho ngài.

 

Như chúng ta biết, Phúc Âm đã không ghi lại bất cứ lời nói nào của Thánh Giuse: những gì ngài nói đó là việc hiện diện một cách thầm lặng và trung tín, nhẫn nại và cần cù. Chúng ta có thể tưởng tượng rằng cả ngài nữa, như người vợ của mình và chặt chẽ liên kết với vợ, đã sống những tháng năm thuộc quãng đời thơ ấu và thanh thiếu niên của Chúa Giêsu thực sự là đậm đà sự hiện diện của ngài trong gia đình của các vị.

 

Thánh Giuse đã hoàn tất hết mọi khía cạnh trong vai trò làm cha của mình. Ngài chắc chắc đã cùng với Mẹ Maria dạy cho Chúa Giêsu cầu nguyện. Đặc biệt là chính Thánh Giuse cần phải đưa Chúa Giêsu đến Hội Đường tham dự các nghi thức của Ngày Hưu Lễ, cũng như lên Giêrusalem trong các ngày lễ lớn của dân Yến Duyên. Thánh Giuse, theo truyền thống Do Thái, đã điều hành việc cầu nguyện ở nhà chẳng những mỗi ngày – sáng, tối và các bữa ăn – mà còn vào các ngày lễ chính của đạo giáo nữa. Theo nhịp sống của những tháng ngày tại Nazarét, ở trong căn nhà đơn sơ nghèo hèn cũng như trong xưởng thợ của Thánh Giuse, Chúa Giêsu đã học biết cách luân chuyển giữa nguyện cầu và làm việc, cũng như cách dâng lên Thiên Chúa công việc lao động của mình để sinh nhai theo nhu cầu của gia đình.

 

Và sau cùng, còn một đoạn nữa cho thấy Thánh Gia Nazarét đã cùng qui tụ lại ở một biến cố cầu nguyện. Khi Chúa Giêsu được 12 tuổi, như chúng ta đã nghe, thì Người cùng với cha mẹ lên Đền Thờ Giêrusalem. Đoạn này thích hợp với bối cảnh của cuộc hành hương, như Thánh Luca nhấn mạnh: “Cha mẹ của Người đã lên Giêrusalem hằng năm vào dịp Lễ Vượt Qua. Và khi Người lên 12 tuổi, các vị đã đi theo tục lệ” (2:41-42).

 

Hành hương là một việc thể hiện bày tỏ lòng sùng mộ đạo giáo, một việc được nuôi dưỡng bởi và đồng thời cũng nuôi dưỡng việc cầu nguyện. Ở đây, cuộc hành hương này là cuộc hành hương Lễ Vượt Qua, và Vị Thánh Ký cho chúng ta thấy rằng gia đình của Chúa Giêsu đã thực hiện cuộc hành hương này hằng năm để tham dự vào các lễ nghi ở Thành Thánh. Các gia đình Do Thái, như các gia đình Kitô giáo, cầu nguyện thân mật ở nhà nhưng cũng cùng nhau cầu nguyện với cả cộng đồng nữa, nhìn nhận rằng họ thuộc về Dân Chúa đang hành trình; và việc hành hương thể hiện xác thực tình trạng Dân Chúa đang di chuyển. Phục Sinh là trọng tâm và là tột đỉnh của tất cả những sự ấy và bao gồm cả chiều kích gia đình cũng như chiều kích của việc tôn thờ về phụng vụ và công cộng.

 

Trong đoạn về Chúa Giêsu 12 tuổi, những lời nói đầu tiên của Chúa Giêsu cũng đã được ghi nhận như thế này: “Sao cha mẹ lại tìm kiếm con chứ? Cha mẹ không biết rằng con cần phải ở nhà của Cha con hay sao? (2:49). Sau 3 ngày trôi qua trong việc tìm kiếm Người, cha mẹ của Người đã thấy Người ở trong đền thờ, ngồi giữa các bậc thày, lắng nghe họ và đặt vấn đề với họ (cf 2:46). Câu trả lời cho vấn nạn tại sao Người đã làm như thế đối với cha mẹ của Người đó là vấn đề Người đã chỉ thực hiện những gì Người Con cần phải làm, tức là ở với Cha của mình.

 

Như thế Người đã tỏ cho thấy ai thực sự là Cha của Người, đâu là nhà thực sự, và Người đã không làm gì là bất thường hay bất tuân phục cả. Người đã ở nơi mà Người Con cần phải ở, tức là ở với Cha, và Người đã nhấn mạnh ai là Cha của Người.

 

Chữ “Cha” ở đây, bởi thế, chi phối giọng điệu của câu trả lời này và mầu nhiệm Kitô học cho thấy tất cả những gì là của mình. Như vậy chữ này đã hé mở mầu nhiệm ấy, nó là những gì then chốt cho Mầu Nhiệm về Chúa Kitô, Đấng là Con, và cũng là những gì then chốt cho mầu nhiệm của chúng ta là thành phần Kitô hữu, con cái nam nữ trong Người Con này. Chúa Giêsu cũng đồng thời dạy chúng ta làm con cái bằng việc ở với Cha trong nguyện cầu. Chúa Giêsu có lần đã phải dạy các môn đệ của mình cầu nguyện, khi bảo các vị ấy rằng: khi các con cầu nguyện thì nói “Lạy Cha”. Và dĩ nhiên đừng chỉ nói bằng miệng mà bằng đời sống của mình, làm sao để nói lên chữ này một cách nghĩa lý bằng đời sống của anh chị em. “Cha”; và như thế anh chị em sẽ thật sự là những người con cái đích thực trong Người Con này, là những Kitô hữu chân chính.

 

Ở vào lúc Chúa Giêsu vẫn còn hoàn toàn hội nhập vào đời sống của Gia Đình ở Nazarét ấy, cần phải  thấy được cái âm hưởng khi nghe tiếng “Cha” này vang trên môi miệng của Chúa Giêsu cần phải âm vọng nơi tâm hồn của Mẹ Maria và Thánh Giuse. Cũng cần phải tỏ ra, phải nhấn mạnh Cha là ai, và với nhận thức của Người, cần phải nghe lời này trên môi miệng của Người Con Duy Nhất, Đấng chính vì lý do này, đã quyết ở lại 3 ngày trong Đền Thờ là “nhà của Cha”.

 

Chúng ta có thể tưởng tượng rằng từ lúc ấy mà đi đời sống của Thánh Gia cần phải thậm chí trở nên trọn vẹn hơn về cầu nguyện, vì từ trái tim của thiếu niên Giêsu – bấy giờ là một thanh thiếu niên – ý nghĩa sâu xa này trong mối liên hệ với Thiên Chúa Cha không thôi làn truyền và được vang vọng nơi tâm can của Mẹ Maria và Thánh Giuse.

 

Đoạn Phúc Âm này cho chúng ta thấy trường hợp thực sự, bầu không khí ở cùng Cha. Bởi vậy, chính Gia Đình Nazarét đã trở nên mô phạm đầu tiên của Giáo Hội, là nơi, vây quanh sự hiện diện của Chúa Giêsu cũng như qua việc suy niệm của Người, hết mọi người đều cảm nghiệm mối lệ hệ con cái với Thiên Chúa Cha là những gì cũng biến đổi những mối liên hệ nhân bản liên cá thể.

 

Các bạn thân mến, vì những khía cạnh khác nhau này, được tôi vắn tắt tóm gọn theo chiều hướng của Phúc Âm, Thánh Gia là hình ảnh của Giáo Hội tại gia, được kêu gọi để cùng nhau cầu nguyện. Gia đình là Giáo Hội tại gia và cần phải là học đường cầu nguyện đầu tiên. Chính ở trong gia đình mà con cái, từ tuổi thơ ấu, có thể biết cách nhận định ý nghĩa về Thiên Chúa, cũng nhờ vào việc dạy dỗ và gương lành của cha mẹ chúng: sống trong một bầu khí được đánh dấu bằng việc hiện diện của Thiên Chúa. Việc giáo dục Kitô giáo chân chính không thể nào châm chước cảm nghiệm cầu nguyện. Nếu ai không học biết cách thức cầu nguyện trong gia đình thì sau này khó vượt qua được khoảng cách đó. Vì thế tôi muốn ngỏ cùng anh chị em lời mời gọi hãy cùng nhau cầu nguyệnnhư một gia đình nơi học đường Thánh Gia Nazarét, và nhờ đó thực sự trở nên một lòng trí, một gia đình đích thực. Xin cám on anh chị em rất nhiều.

 

 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch trực tiếp từ mạng điện toán toàn cầu của Tòa Thánh (những chỗ được in đậm lên là do tự ý của người dịch trong việc làm nổi bật những điểm chính yếu quan trọng)

 

http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/audiences/2011/documents/hf_ben-xvi_aud_20111228_en.html