|
Sinh hoạt Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 1315-10-2012
VATICAN. Hôm 15-102012, Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 13 đă bắt đầu tuần làm việc thứ hai với hai phiên khoáng đại thứ 11 vào ban sáng và thứ 12 vào ban chiều.
Với hai phiên họp này, phần phát biểu của hơn 260 nghị phụ kể như kết thúc. Trong hai phiên họp sáng và chiều ngày 16-10-2012, cũng như trong phiên họp sáng thứ tư 17-10-2012, Công nghị GM thế giới sẽ lắng nghe ư kiến của các dự thính viên và đại biểu của các Giáo Hội Kitô Anh em.
Phiên họp thứ 11 sáng 15-10-2012, có sự hiện diện của ĐTC cùng với 251 nghị phụ, và dưới quyền chủ tọa theo lượt của ĐHY Chủ tịch thừa ủy, Gioan Thang Hán, GM Hong Kong. Đă có 42 nghị phụ đăng kư xin phát biểu.
Các bài phát biểu đề cập đến những vấn đề như: huấn luyện giáo dân một cách thích hợp, nâng đỡ gia đ́nh, thăng tiến đối thoại đại kết và liên tôn: đây chính là những “dụng cụ” của công cuộc tái truyền giảng Tin Mừng. Một số nghị phụ bày tỏ lo âu về t́nh h́nh Mali bên Phi châu nơi các lực lượng Hồi giáo cực đoan đă chiếm được miền bắc nước này và đang đe dọa vùng thủ đô.
Các giáo dân cần được huấn luyện vững chắc và thích hợp, kể cả qua những công nghị địa phương, với sự tham dự trực tiếp của giáo dân, để họ có khả năng không chiều theo những cám dỗ của thế gian và làm chứng về những giá trị chân chính dựa trên sự kiện đức tin không chiều theo thế gian.
Nhiều nghị phụ đề cao tầm quan trọng của gia đ́nh, giáo hội tại gia, và v́ thế gia đ́nh cũng là tác nhân truyền giáo; gia đ́nh đang bị băng hoại v́ lịch sử tây phương dựa trên sự giải phóng khỏi mọi ràng buộc. Ngày nay dường như gia đ́nh là vấn đề số một của xă hội, đến độ người ta tin nơi sự trung thành ủng hộ một đội bóng đá hơn là sự chung thủy trong hôn nhân.
Một số bài phát biểu chi tiết hơn của các nghị phụ Trong số các nghị phụ lên tiếng tại phiên khoáng đại thứ 6, chiều thứ năm 11-10 vừa qua, có Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, GM Phan Thiết, một trong hai đại biểu của HĐGM Việt Nam, đă nêu bật vai tṛ của giáo xứ trong việc truyền giảng Tin Mừng. Ngài nói: “Khi đọc số 81 trong Tài liệu làm việc, tôi muốn lưu ư về vai tṛ của giáo xứ trong hoạt động rao giảng Tin Mừng và thông truyền đức tin. Trên b́nh diện Giáo Hội, mỗi giáo xứ là một đơn vị cơ bản của Giáo Hội địa phương, nhưng có khả năng làm cho Giáo Hội hoàn vũ trở nên hữu h́nh. Xét v́ là một cộng đoàn giáo hội gần gũi với dân chúng tại một nơi cụ thể, đời sống của giáo xứ phải được tổ chức tương ứng như Giáo Hội hoàn vũ, để khi thấy sức sinh động của giáo xứ, người ta cảm thấy gần gũi với Giáo Hội hoàn vũ. Người ta lập tức được trở thành phần tử và được tham gia một Giáo Hội địa phương. Nếu trong đời sống kinh tế người ta nói suy nghĩ bao quát, hoạt động ngay ở địa phương (think globally, work locally), th́ phải chăng người ta cũng có lư để nói rằng “tư duy trong tâm t́nh yêu mến Giáo Hội hoàn vũ, và hoạt động thực sự trong Giáo Hội địa phương?”
Trên b́nh diện mục vụ, mỗi giáo xứ là một môi trường cụ thể để gặp gỡ giữa các vị hữu trách về đời sống giáo xứ. Một nền mục vụ được coi là sinh động hơn kém tùy theo những trao đổi hữu hiệu giữa các phần tử của giáo xứ qua những cuộc gặp gỡ. Một chương tŕnh mục vụ được chuẩn bị kỹ lưỡng, được bàn luận sâu rộng và quyết định đúng đắn, th́ chắc chắn sẽ mang lại những thành quả làm cho toàn thể cộng đoàn giáo xứ sinh động. Trong giáo phận Phan Thiết của tôi, v́ những lư do chính trị, các giáo xứ vẫn c̣n giữ một vai tṛ quan trọng trong hoạt động mục vụ. Chúng tôi không có quyền thực hiện những cuộc hội họp tôn giáo ở ngoài môi trường giáo xứ, và v́ thế, nhà thờ và nhà xứ là những nơi thuận tiện cho các cuộc gặp gỡ của mọi giáo hữu để huấn luyện về giáo lư và thông truyền đức tin. Trên b́nh diện truyền giáo, mỗi giáo xứ vẫn c̣n là một môi trường huynh đệ trong đó người ta biết nhau và nh́n nhận nhau đoàn toàn. Người ta biết rơ cá nhân, gia đ́nh nghề nghiệp, và thậm chí cả những khả năng trí thức và nhân bản nữa. Người ta biết nhau rất rơ. Các chương tŕnh truyền giáo được đề nghị trong giáo xứ dựa trên điều đó”.
ĐHY Odilo Pedro Scherer, TGM giáo phận Săo Paolo, là giáo phận lớn nhất tại Brazil với hơn 5 triệu 600 ngàn tín hữu, trong bài phát biểu, ngài nhấn mạnh đến vai tṛ của đời sống thánh thiện và các thánh trong việc tái truyền giảng Tin Mừng. ĐHY nói: “Việc tái truyền giảng Tin Mừng cần những “nhà truyền giáo mới”. Các nhà rao giảng Tin Mừng này cần có cảm nghiệm sâu xa về đức tin, được nuôi dưỡng bằng sự hiệp thông với Thiên Chúa hơn là những phương pháp mới và phương tiện kỹ thuật.”
Qua ḍng lịch sử, các thánh là những
Kitô hữu chân chính và là những nhà rao giảng Tin Mừng hiệu nghiệm
nhất. Từ thời các tông đồ và các vị tử đạo đầu tiên, Giáo Hội đă có
thể cậy dựa vào chứng tá của các thánh giữa những lúc khó khăn nhất
trong đời sống và sứ mạng của ḿnh: các thánh tử đạo và hiển tu, các
thánh mục tử và tiến sĩ, các thánh thừa sai và giảng thuyết, các
thánh thần bí, các trinh nữ thánh hiến, các thánh bác ái, các thánh
lập ḍng. Các vị luôn luôn là những môn đệ đích thực và thừa sai của
Chúa Giêsu và là chứng nhân của Chúa trong thế giới! Tại mỗi nước,
các thánh địa phương, hoặc các thánh của Giáo Hội hoàn vũ đă và đang
nâng đỡ đức tin của các tín hữu; các vị là gương sống cho họ, và
cũng là những người chuyển cầu huynh đệ. Các đền thánh là những nơi
đức tin và an ủi cho các tín hữu. Mầu nhiệm đức tin này là chính Chúa Ba Ngôi, Đấng đă trở nên gần gũi với chúng ta nhờ Chúa Giêsu Kitô; mầu nhiệm ấy đă làm say mê các thánh trước chúng ta, và cũng có thể thu hút cả những con người ngày nay. Cuộc sống, chứng tá và sự chuyển cầu của các thánh chính là một kho tàng của Giáo Hội, và có thể trợ lực rất nhiều cho công cuộc tái truyền giảng Tin Mừng.
Đức Cha José Guadalupe Martín Rábago, TGM giáo phận Léon bên Mêhicô, nói về vai tṛ của ḷng đạo đức b́nh dân trong việc tái truyền giảng Tin Mừng: “Trong giáo huấn của Giáo Hội tại Mỹ châu la tinh thường nhắc đến giá trị mục vụ của ḷng đạo đức b́nh dân. Chúng ta nh́n nhận rằng việc rao giảng Tin Mừng và thanh tẩy ḷng đạo đức b́nh dân là những thách đố cần đương đầu trong tinh thần sáng tạo về mục vụ, v́ nếu chỉ chiều theo những t́nh cảm và những ǵ là b́nh dân, th́ không thể kiến tạo một nền văn hóa rao giảng Tin Mừng thực sự, có sức biến đổi các cơ cấu tội lỗi như các bất công xă hội, bạo lực, bất công và những ǵ trái ngược với phẩm giá con người và sự sống chung huynh đệ.
Đức TGM Martín Rabago trưng dẫn một
thí dụ: giáo phận Querétaro ở Mêhicô vẫn tổ chức cuộc hành hương
thường niên đến Vương cung thánh đường Đức Mẹ Guadalupe. Năm nay là
kỷ niệm cuộc hành hương thường niên thứ 122 của giáo phận này. Có
khoảng 40 ngàn người tham gia hành hương, họ được chia thành nhóm và
có các LM, chủng sinh và nhân viên mục vụ giáo dân tháp tùng. Cuộc
hành hương kéo dài 17 ngày, trong đó các LM cử hành thánh lễ hằng
ngày và giải tội cho các tín hữu.
Có nhiều nghị phụ đề cao tầm quan trọng của đạo lư xă hội của Hội thánh trong việc tái truyền giảng Tin Mừng.
ĐHY Peter Turkson,
người Ghana, Chủ tịch Hội đồng Ṭa Thánh công lư và ḥa b́nh, nhắc
đến giáo huấn của Đức Phaolô 6 và Biển Đức 16, được tài liệu làm
việc của Thượng HĐGM 13 trích dẫn, khẳng định rằng: “Công việc rao
giảng Tin Mừng sẽ không đầy đủ nếu không để ư đến lời kêu gọi hỗ
tương mà Tin Mừng và đời sống cụ thể, đời sống cá nhân và xă hội của
con người, nêu lên... Chứng tá bác ái của Chúa Kitô qua những hoạt
động công lư, ḥa b́nh và phát triển là điều thuộc về công việc rao
giảng Tin Mừng, v́ Chúa Giêsu Kitô, Đấng yêu thương chúng ta, quan
tâm đến trọn con người. Dựa trên những giáo huấn quan trọng ấy có
khía cạnh truyền giáo của đạo lư xă hội Công Giáo như một yếu tố
ṇng cốt của công cuộc rao giảng Tin Mừng. Đạo lư xă hội của Hội
Thánh là sự loan báo và làm chứng về đức tin; là dụng cụ và là nơi
không thể tách rời khỏi sự giáo dục về đức tin. Vả lại, qua kinh
nghiệm sâu xa về mục vụ của Đức Chân Phước Gioan Phalô 2, khi c̣n là
GM giáo phận Cracovia, cũng như khi làm Giáo Hoàng, đă nảy sinh định
nghĩa hiệu năng nhất về đạo lư xă hội Công Giáo như “một dụng cụ để
rao giảng Tin Mừng”. Và ĐHY Turkson nhấn mạnh rằng trong bối cảnh lịch sử ngày nay, cần cấp thiết có những hoạt động tái truyền giảng Tin Mừng cả về mặt xă hội, không những v́ yếu tố xă hội là một nội dung không thể thiếu được trong công cuộc tái truyền giảng Tin Mừng, nhưng c̣n v́ đây là một phương thế hữu hiệu. Thực vậy, nhiều người ngày nay ngày càng tỏ ra nhạy cảm hơn đối với những vấn đề các quyền con con người, công lư, bảo vệ môi sinh, chiến đấu chống nghèo đói, những đề tài liên hệ tới đời sống cụ thể của con người và quốc gia. Đây là một thực tại có thể nắm bắt như một cơ hội đích thực để tái truyền giảng Tin Mừng: chính v́ lư do đó, cánh cửa dẫn vào việc rao giảng Tin Mừng có thể là cánh cửa xă hội. Đi vào cụ thể, trong lănh vực đào tạo, ĐHY Turkson đề nghị kiên tŕ quan tâm đến việc học hỏi giáo huấn xă hội Công Giáo trong các chủng viện và các nơi đào tạo, các giáo xứ. Đừng tỏ lơ cơ hội để đối thoại đại kết và liên tôn...
Đức Cha François Lapierre, GM giáo phận Saint-Hyacinthe bên Canada, nhận xét rằng Tài liệu làm việc của Thượng HĐGM hiện nay rất phong phú nhưng hơi yếu kém khi bàn về quan hệ giữa công cuộc tái truyền giảng Tin Mừng và đạo lư xă hội của Hội Thánh. Tài liệu không khai triển đủ mối liên hệ sâu xa giữa việc loan báo Tin Mừng và việc phục vụ Công lư và ḥa b́nh. T́nh trạng này có nguy cơ làm cho việc tái truyền giảng Tin Mừng như một câu trả lời cho các vấn đề nội bộ của Giáo Hội và không như một đóng góp có một không hai cho việc phát triển công lư và ḥa b́nh trên thế giới. Cuộc khủng hoảng kinh tế hiện nay làm cho chúng ta khám phá thấy sự hà tiện và tham lam đă phá vỡ những liên hệ về ư nghĩa bằng cách tách biệt kinh tế ra khỏi chiều kích xă hội trong đời sống con người. Những liên hệ ấy chỉ có thể t́m lại được bằng t́nh thương, t́nh huynh đệ và bằng hữu, là những điều không những phải được biểu lộ trong những quan hệ giữa các cá nhân với nhau, nhưng c̣n trong đời sống kinh tế và thương mại như ĐTC Biển Đức 16 đă diễn tả trong thông điệp Bác ái trong chân lư. Trong bối cảnh đó, một điều rất quan trọng là Giáo Hội xuất hiện như một huynh đoàn, một thân ḿnh, Ḿnh của Chúa Kitô. Cộng đoàn là một sự loan báo Tin Mừng của Thiên Chúa. Trong việc khai tâm Kitô giáo, chúng ta thường tách biệt t́nh yêu với công lư, hành tŕnh đức tin và các thực tại xă hội và chính trị. Điều cấp thiết là phát triển một nền văn hóa liên đới.
Các nhà đại thừa sai, qua các thế kỷ, đă biết liên kết việc loan báo Tin Mừng của Chúa Kitô một cách táo bạo và sự dấn thân nơi những người nghèo khổ nhất. Cử chỉ của các vị thường ảnh hưởng nhiều hơn là lời nói.
G. Trần Đức Anh OP Nguồn Radiovatican
|
