Bài Giáo Lư số 15
MẦU NHIỆM GIÁO HỘI
CẢM NGHIỆM NHÂN SINH
ề bản tính, con người chỉ có một và chỉ là một.
Thế nhưng, về phái tính, con người lại là hai,
phái nam và phái nữ, được hiện thân nơi người
nam và người nữ. Mối liên hệ giữa hai phái tính
này là ái tính, tức là t́nh yêu, động lực thúc
đẩy họ ra khỏi phái tính của ḿnh để t́m kiếm
nhau và nên một với nhau, làm nên một cộng đồng
tiên khởi là gia đ́nh. Đúng thế, gia đ́nh chính
là cộng đồng căn bản nhất của xă hội loài người
và làm nên xă hội loài người. Về bản chất, tuy
gia đ́nh chính yếu được làm nên bởi yêu thương,
nhưng về cơ cấu, lịch sử cho thấy, gia đ́nh cũng
đă trải qua những tiến tŕnh tổ chức khác nhau,
một là theo mẫu hệ, lấy người mẹ làm chính trong
gia đ́nh, hai là theo phụ hệ, lấy người cha làm
đầu gia đ́nh, hay hồi xưa theo tục đa thê đến
nay theo tục “nhất phu nhất phụ”. Cũng thế, xă
hội loài người là một cộng đồng bao gồm các gia
đ́nh, về cơ cấu, đă trải qua những thể chế tổ
chức khác nhau, như lịch sử cho thấy, từ chế độ
quân chủ chuyên chế, vua là thiên tử, có toàn
quyền sinh sát trên nhân dân, đến chế độ dân chủ
cộng ḥa, “ư dân là ư trời”, hoặc chế độ dung
ḥa giữa hai chế độ này, ở chỗ vừa có vua vừa có
quốc hội, (như Anh quốc, Nhật Bản, Thái Lan
v.v.). Riêng về thể chế dân chủ, việc tổ chức
c̣n có thể theo chủ nghĩa tư bản, hoàn toàn tôn
trọng quyền tư hữu của con người, hay theo chủ
nghĩa cộng sản, toàn quyền hành nằm trong tay
độc đảng hay nhà nước với vai tṛ làm quản lư
cho nhân dân, để giúp cho dân tránh t́nh trạng
bất công trong xă hội đă từng xẩy ra do cách
mạng kinh tế ở Âu Châu vào hồi thế kỷ 18, hoặc
theo chủ nghĩa xă hội dung ḥa giữa hai cực đoan
tư bản và cộng sản, (như các nước ở Bắc Âu).
Thế nhưng, lịch sử thế giới c̣n cho thấy có một
quốc gia nhỏ nhất với tên gọi chính thức là
Thành Quốc Vatican (Stato della Città del
Vaticano), phần c̣n lại cuối cùng của
Vương Quốc Giáo Hoàng, được công nhận bởi
Ḥa Ước Latêranô năm 1929, địa dư rộng chỉ bằng
một công viên trung b́nh với diện tích 108.7 mẫu
Anh (hay gần một dặm vuông), nằm trên Đồi
Vatican, phía tây bắc thành Rôma, có độ 1100 cư
dân (trong đó có hơn 400 người là công dân chính
thức) làm việc tại các văn pḥng quản trị dưới
quyền chỉ huy tối cao của Vị Giáo Hoàng quốc
trưởng, vị lănh đạo 1 tỉ 400 triệu Kitô Hữu Công
Giáo trên khắp thế giới và 4200 vị Giám Mục
thuộc Giáo Hội Công Giáo hoàn vũ, có liên hệ
ngoại giao với 123 nước và có chân trong tổ chức
Liên Hiệp Quốc.
Thế nhưng, dù theo thể chế quân
chủ chuyên chế cho tới thời điểm nhân loại và
hầu hết các nước trên thế giới đang đi theo
chiều hướng cộng ḥa dân chủ đi nữa, Thành Quốc
Vatican chẳng những vẫn có thể tồn tại cho tới
nay mà c̣n gây ảnh hưởng về lănh vực tinh thần
và đạo lư trên khắp thế giới, th́:
1.
Phải chăng Giáo Hội Chúa Kitô tự bản chất là một
mầu nhiệm?
2.
Phải chăng bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa
Kitô có liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi?
3.
Phải chăng bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa
Kitô có liên quan đến Hoạt Động của Chúa Ba Ngôi?
KIẾN THỨC ĐỨC TIN
1.
PHẢI CHĂNG GIÁO HỘI CHÚA KITÔ TỰ BẢN CHẤT LÀ MỘT
MẦU NHIỆM?
Đúng thế, theo Giáo Lư của
Giáo Hội Công Giáo, Giáo Hội Chúa Kitô tự
bản chất là một mầu nhiệm, ở chỗ, trước hết,
Giáo Hội vừa hữu h́nh vừa thiêng liêng, sau nữa,
Giáo Hội là mầu nhiệm con người hiệp thông với
Thiên Chúa, và sau hết, Giáo Hội là Bí Tích Cứu
Độ phổ quát cho loài người.
Giáo Hội vừa hữu h́nh vừa thiêng liêng:
·
“’Đấng trung gian duy nhất là Chúa Kitô đă
thiết lập và hằng bảo tŕ Hội Thánh của Người,
một cộng đồng đức tin-cậy-mến, trên thế gian này
như là một tổ chức hữu h́nh để Người thông
đạt chân lư và ân sủng cho tất cả mọi người’
(Hiến
Chế
Ánh Sáng Muôn Dân, đoạn 8.1).
Giáo Hội cùng một lúc vừa là một ‘tổ chức
được cấu tạo với các phần vụ phẩm trật vừa là
nhiệm thể Chúa Kitô; vừa là một tổ chức hữu h́nh
vừa là một cộng đồng linh thiêng; vừa là một
Giáo Hội trần thế vừa là một Giáo Hội được trang
điểm bằng những nguồn phong phú trên trời’
(cùng
nguồn, đoạn 8).
Những chiều kích này cùng nhau làm nên ‘một
thực tại phức tạp hợp bởi yếu tố vừa nhân loại
vừa thần linh’ (cùng
nguồn, 8)”.
(số 771)
Giáo Hội là mầu nhiệm con người hiệp thông với
Thiên Chúa:
·
“Chính ở nơi Giáo Hội mà Chúa
Giêsu làm trọn và tỏ cho thấy mầu nhiệm của
Người như là những ǵ dự án của Thiên Chúa nhắm
đến, đó là ‘hiệp nhất tất cả mọi sự trong Người’
(Eph
1:10).
Thánh Phaolô gọi cuộc hiệp hôn giữa Chúa Kitô
và Giáo Hội là ‘một mầu nhiệm cao cả’. Về
phần ḿnh, v́ được hiệp nhất với Chúa Kitô là vị
hôn phu của ḿnh, Giáo Hội đă trở nên một mầu
nhiệm...
”. (số 772)
·
“Trong
Giáo Hội, việc hiệp thông giữa con người với
Thiên Chúa trong ‘t́nh yêu khôn cùng’ này là mục
đích được gắn liền với thế giới đang qua đi đây,
một mục đích chi phối hết mọi sự nơi Giáo Hội là
thực thể đóng vai tṛ như một phương tiện bí
tích.
‘Cấu trúc của Giáo Hội hoàn toàn hướng về sự
thánh thiện của các phần thể thuộc về ḿnh. Và
sự thánh thiện được đo lường theo chiều kích mầu
nhiệm cao cả, ở chỗ, vị Hôn Thê hiến dâng t́nh
yêu của ḿnh để đáp lại việc ban tặng của
Đấng Lang Quân’ (Gioan
Phaolô II, Tông Thư Mulieris Dignitatem,
đoạn 27).
Mẹ Maria đă đi trước tất cả mọi người chúng
ta trong sự thánh thiện là mầu nhiệm của Giáo
Hội, như ‘vị hôn thê vô t́ tích và không vết
nhăn’ (Eph
5:27).
Đó là lư do tại sao chiều kích ‘Maria’ của
Giáo Hội đi trước chiều kích ‘Phêrô’ vậy (xem
ĐTC Gioan Phaolô II cùng nguồn như vừa dẫn)”.
(số 773)
Giáo Hội là Bí Tích Cứu Độ phổ quát cho loài
người:
·
“’Trong Chúa Kitô Giáo Hội như là một bí tích
– tức là một dấu hiệu và khí cụ, của việc hiệp
thông với Thiên Chúa cũng như của việc hiệp nhất
tất cả loài người’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 1).
Mục đích đầu tiên của Giáo Hội đó là phải trở
nên một bí tích hiệp nhất sâu xa giữa con người
với Thiên Chúa. V́ việc hiệp thông của con người
với nhau bắt nguồn từ việc hiệp nhất với Thiên
Chúa như thế mà Giáo Hội cũng là bí tích hiệp
nhất loài người nữa. Nơi Giáo Hội, việc hiệp
nhất này đă bắt đầu, v́ Giáo Hội qui tụ con
người ‘từ mọi quốc gia, mọi chủng tộc, mọi dân
nước và mọi ngôn ngữ’ (Rev
7:9);
đồng thời Giáo Hội cũng ‘là dấu hiệu và là
khí cụ’ cho việc hoàn toàn hiện thực mối hiệp
nhất chưa thành tựu ấy nữa”. (số 775)
2.
PHẢI CHĂNG BẢN CHẤT MẦU NHIỆM CỦA GIÁO HỘI CHÚA
KITÔ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN MẦU NHIỆM CHÚA BA NGÔI?
Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo
cho thấy ba h́nh ảnh thực tại nói lên chính bản
chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô có liên
quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, qua việc Giáo
Hội là Dân Thiên Chúa, Giáo Hội là Thân Thể Chúa
Kitô, và Giáo Hội là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần.
Giáo Hội là Dân Thiên Chúa:
·
“’Ở mọi thời và mọi chủng tộc, hễ ai kính sợ
Thiên Chúa và làm những ǵ ngay thật đều đáng
được Ngài chấp nhận. Tuy nhiên, Ngài muốn thánh
hóa con người và cứu độ họ, không phải theo cá
nhân không có liên hệ hay dính líu ǵ với nhau,
mà là làm cho họ thành một dân tộc để nhận biết
Ngài và phụng sự Ngài trong thánh thiện...’
(Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 9; x Acts 10:35)”.
(số 781)
·
“Dân Thiên Chúa được đánh dấu bằng những đặc
tính hoàn toàn làm cho họ khác biệt hẳn với tất
cả mọi nhóm tôn giáo, chủng tộc, chính trị hay
văn hóa trong lịch sử, ở chỗ, họ là Dân của
Thiên Chúa, một Thiên Chúa không phải là sở
hữu riêng của bất cứ một dân tộc nào...; ở chỗ,
việc trở nên phần tử của dân này không phải là
việc được hạ sinh về thể lư mà là ‘bởi
nước và Thần Linh’ (Jn
3:3-5)...;
ở chỗ dân này là ‘dân thiên sai’ có
Chúa Giêsu Kitô (Đấng được xức dầu, Đấng
Thiên Sai) làm Đầu...; ở chỗ thân phận
của dân này là thân phận cao trọng và tự do
của con cái Thiên Chúa...; ở chỗ lề luật
của họ là giới răn mới yêu thương như Chúa
Kitô đă yêu thương (x
Jn 13:34)...;
ở chỗ sứ vụ của họ là muối đất và
là ánh sáng thế gian (x
Mt 5:13-16);
ở chỗ đích điểm của họ ‘là Vương
Quốc của Thiên Chúa... phải được lan
rộng cho tới khi Ngài làm cho vương quốc này trở
nên viên trọn vào lúc tận cùng thời gian’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 9.2)”.
(số 782)
·
“Chúa Giêsu Kitô là Đấng Chúa Cha đă xức đầu
Thánh Linh và thiết lập làm tư tế, ngôn sứ và
vương chủ. Toàn thể Dân Thiên Chúa được tham dự
vào ba vai tṛ này của Chúa Kitô khiến họ lănh
nhận trách nhiệm truyền giáo và phục vụ” (số
783). “... Bởi được tái sinh và được xức dầu
Thánh Linh, người lănh nhận phép rửa đă được
thánh hiến để trở nên một ngôi nhà thiêng liêng
và thuộc vào hàng tư tế thánh hảo’ (Hiến
Chế Lumen Gentium, đoạn 10; xem Heb
5:1-5; Rev 1:6)”
(số 784). “’Dân thánh của Thiên Chúa cũng
tham dự vào vai tṛ ngôn sứ của Chúa Kitô,
trước hết, ở cảm thức siêu nhiên của đức tin là
cảm quan thuộc về toàn Dân, giáo dân cũng như
giáo sĩ, khi họ không ngừng gắn bó với đức tin
đă được vĩnh viễn ban cho các thánh’ (cùng
hiến chế vừa trích, đoạn 12; x Jude 3),
cũng như khi họ đào sâu kiến thức của ḿnh và
trở nên chứng nhân của Chúa Kitô giữa ḷng thế
giới” (số 785). “... Đối với Kitô hữu,
‘cai trị là phục vụ’, nhất là phục vụ người
nghèo khó và đau khổ, thành phần được Giáo Hội
nhận biết là h́nh ảnh của Đấng Sáng Lập bần cùng
và khổ đau của ḿnh’ (cùng
hiến chế vừa trích, đoạn 8, xem cả đoạn 36).
Dân Thiên Chúa hoàn tất phẩm vị vương giả
của ḿnh bằng đời sống theo ơn gọi phục vụ cùng
với Chúa Kitô” (số 786).
Giáo Hội là Thân Thể Chúa Kitô:
·
“... ‘Bằng việc thông Thần Linh của ḿnh
ra, một cách mầu nhiệm, Chúa Kitô đă thiết lập
những người anh em của ḿnh, thành phần được kêu
gọi để tụ họp lại với nhau từ mọi dân nước’
(Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 7),
trở nên thân ḿnh của Người”
(số 788). “Việc so sánh Giáo Hội như một thân
thể cho thấy mối liên hệ thân t́nh giữa Chúa
Kitô và Giáo Hội. Giáo Hội không phải chỉ
được qui tụ chung quanh Người; Giáo Hội c̣n được
hiệp nhất nên một với Người nữa, nên một với
thân ḿnh của Người. Có 3 khía cạnh Giáo Hội
là Thân Ḿnh của Chúa Kitô cần phải được đề cập
đến đặc biệt, đó là việc tất cả mọi phần tử của
Giáo Hội hiệp nhất với nhau nhờ họ được nên một
với Chúa Kitô, Chúa Kitô là đầu của Thân Ḿnh
này, và Giáo Hội là vị hôn thê của Chúa Kitô”
(số 789).
·
“Sự duy nhất của thân ḿnh này không làm
mất đi tính cách đa diện nơi các phần tử của
ḿnh... Sự duy nhất của Nhiệm Thể
làm phát sinh và kích thích đức bác ái giữa tín
hữu... Sau hết, sự duy nhất của Nhiệm Thế
thắng vượt tất cả mọi chia rẽ của con người...”
(số 791). “Chúa Kitô hiệp nhất chúng ta với
Cuộc Khổ Nạn của Người, ở chỗ, tất cả mọi
phần thể của Người phải nỗ lực nên giống Người,
‘cho đến khi Chúa Kitô được h́nh thành’ nơi họ
(Gal
4:19).
‘V́ lư do này, chúng ta... được tham dự
vào các mầu nhiệm đời sống của Người,...
được liên kết với những khổ đau của Người như
thân thể với đầu, chịu đau khổ với Người để cùng
Người chúng ta được vinh quang’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 4; x Phil 3:21; Rm 8:17)”
(số 793). “Để làm cho chúng ta lớn lên tới
Người là đầu của chúng ta (x
Col 2:19; Eph 4:11-16),
Người cung cấp cho Giáo Hội là Thân Ḿnh
của Người những tặng ân và trợ ân làm cho chúng
ta giúp nhau trên con đường cứu độ” (số
794). “Như thế, Chúa Kitô cùng với Giáo
Hội làm nên ‘toàn thể Chúa Kitô’ (Christus
totus). Giáo Hội là một với Chúa Kitô. Các thánh
đă sâu sắc nhận ra mối hiệp nhất này: ‘...
Chúng ta không phải chỉ trở nên Kitô hữu mà là
nên chính Chúa Kitô... V́ nếu Người là đầu,
chúng ta là các phần thể th́ Người cùng với
chúng ta là một con người hoàn toàn...’ (Thánh
Âu Quốc Tinh, In jo. ev. 21, 8: PL 35, 1568)”
(số 795).
Giáo Hội là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần:
·
“’Linh hồn đối với thân thể con người thế nào
th́ Thánh Linh đối với Thân Ḿnh Chúa Kitô là
Giáo Hội cũng thế’ (Thánh
Âu Quốc Tinh, Sermo 267, 4: PL 38, 1231 D).
‘Sự kiện mà tất cả mọi phần của thân thể
được liên kết nên một với nhau và với đầu cao cả
phải có một nguyên lư vô h́nh là Vị Thần Linh
của Chúa Kitô; v́ tất cả Thần Linh của Chúa Kitô
ở đầu, tất cả Thần Linh ở nơi thân ḿnh và tất
cả Thần Linh ở nơi mỗi một phần thể’ (Đức
Piô XII, Thông Điệp Mystici Corporis: DS
3808).
Thánh Linh làm cho Giáo Hội nên ‘đền thờ của
Thiên Chúa hằng sống’ (2Cor
6:16; x 1Cor 3:16-17; Eph 2:21)”.
(số 797)
·
“Thánh Linh là ‘nguyên lư của mọi tác động
cứu độ sống động và thực sự nơi mỗi phần của
Thân Ḿnh này’ (Đức
Piô XII, cùng thông điệp vừa dẫn).
Ngài làm việc bằng nhiều cách để xây dựng
toàn Thân Ḿnh trong đức ái
(x
Eph 4:16):
bằng Lời Chúa ‘để có thể xây
dựng anh em’ (Acts
20:32),
bằng Phép Rửa Ngài h́nh thành
Thân Ḿnh Chúa Kitô (x
1Cor 12:13),
bằng các bí tích làm cho các
phần thể của Chúa Kitô lớn lên và lành mạnh,
bằng ‘tặng ân tông đồ dẫn đầu trong các tặng
ân của Ngài’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 7.2),
bằng các nhân đức làm cho chúng
ta tác hành theo những ǵ tốt lành; sau hết
bằng nhiều tặng ân đặc biệt (được gọi là ‘đoàn
sủng’) Ngài làm cho tín hữu ‘xứng hợp để sẵn
sàng đảm nhận những công việc và vai tṛ khác
nhau trong việc canh tân cũng như xây dựng Giáo
Hội’ (cùng
hiến chế vừa dẫn, đoạn 12.2; x AA 3)”
(số 798)
3.
PHẢI CHĂNG BẢN CHẤT MẦU NHIỆM CỦA GIÁO HỘI CHÚA
KITÔ C̉N LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA CHÚA BA
NGÔI?
Bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô, theo
Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, v́ liên
quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, do đó, Giáo Hội
Chúa Kitô c̣n là chính tác phẩm thuộc dự án và
công cuộc Chúa Ba Ngôi muốn thực hiện trong lịch
sử cứu độ, tức Giáo Hội được Chúa Cha cưu mang
và ấp ủ, được Chúa Kitô khai trương và thiết lập,
cũng như được Chúa Thánh Thần tỏ lộ cho đến khi
toàn hảo trong vinh quang.
Giáo Hội được Chúa Cha cưu mang
và ấp ủ:
·
“’Chúa Cha hằng hữu, theo dự án khôn ngoan và
thiện hảo hoàn toàn nhưng không và mầu nhiệm của
ḿnh, đă tạo dựng nên toàn thể vũ trụ và đă muốn
nâng con người lên thông phần với sự sống thần
linh của Ngài’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 2)
là mục tiêu Ngài đă kêu gọi tất cả mọi người
nơi Con Ngài. ‘Chúa Cha... đă quyết định kêu
gọi những ai tin vào Chúa Kitô tập hợp lại thành
một Hội Thánh’ (cùng
hiến chế trên).
‘Gia đ́nh của Thiên Chúa’ ấy dần dần được
h́nh thành và lớn lên qua các giai đoạn của lịch
sử con người hợp với ư định của Chúa Cha...”.
(số 759)
·
“Thiên Chúa đă tạo dựng thế gian để thế
gian được hiệp thông với sự sống thần linh của
Ngài, một mối hiệp thông được thực hiện bởi việc
Thiên Chúa ‘triệu tập chung’ con người lại trong
Chúa Kitô, và ‘cuộc triệu tập chung’ này chính
là Giáo Hội (biệt
chú của người soạn dịch: theo Giáo Lư số 751 th́
‘chữ Giáo Hội, tiếng Latinh là
ecclesia, được bắt nguồn từ tiếng
ek-kalein của Hy Lạp, nghĩa là triệu gọi,
có ư nói đến một cuộc triệu tập chung hay một
hội đồng’).
Giáo Hội là mục tiêu của tất cả mọi sự (x
Thánh Epiphanius, Panarion 1, 1, 5: PG
41, 181C)...
‘Như ư muốn của Thiên Chúa là việc tạo thành
và việc tạo dựng ấy được gọi là ‘thế gian’ ra
sao th́ ư định của Ngài là việc cứu độ con người
và việc cứu độ ấy được gọi là Giáo Hội như vậy’
(Clement
of Alex, Paed. 1, 6, 27: PG 8, 281)”.
(số 760)
·
“Việc tụ hội của Dân Chúa được bắt đầu vào
lúc tội lỗi phá hủy mối hiệp thông giữa con
người với Thiên Chúa cũng như giữa con người với
nhau. Việc tụ hội của Giáo Hội thực sự là
phản ứng của Thiên Chúa đối với t́nh trạng chao
đảo do tội lỗi gây nên. Việc tái hiệp nhất
này được đạt tới một cách âm thầm nơi cơi ḷng
của tất cả mọi dân nước: ‘Bất cứ ai trong mọi
dân nước kính sợ Ngài và làm điều ngay chính đều
đáng chấp nhận’ đối với Thiên Chúa (Acts
10:35; x Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 9,
13, 16)”
(số 761). Việc sửa soạn xa cho việc tụ hội
này của Dân Chúa được bắt đầu khi Ngài kêu gọi
Abraham và hứa cho ông trở thành cha
của một dân tộc vĩ đại (x
Gen 12:2, 15:5-6).
Việc sửa soạn gần được mở màn với việc Yến Duyên
được chọn làm Dân Chúa.
Nhờ được tuyển chọn như thế, Yến Duyên đă trở
thành dấu chỉ cho cuộc tụ hội sau này của tất cả
mọi dân nước
(x
Ex 19:5-6; Deut 7:6; Is 2:2-5; Mic 4:1-4).
Thế nhưng các tiên tri đă cáo giác Yến Duyên là
vi phạm đến giao ước và tác hành như là một gái
điếm. Các vị ấy đă loan báo một giao ước mới
vĩnh cửu. ‘Chúa Kitô đă thiết lập Giao Ước Mới
này’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 9; x Hos 1; Is 1:2-4; Jer 2, 31:31-34; Is
55:3)”
(số 762).
Giáo Hội được Chúa Kitô khai
trương và thiết lập:
·
“... ‘Chúa Giêsu đă khai
mạc Giáo Hội của Người bằng việc rao giảng Tin
Mừng, tức là rao giảng việc Nước
Thiên Chúa đến như đă được hứa hẹn qua nhiều thế
kỷ trong các sách thánh’ (Hiến
Chế Lumen Gentium,
đoạn 5).
Để hoàn tất ư định của Cha, Chúa Kitô đă loan
báo Nước Trời trên thế gian. Giáo Hội ‘là
Triều Đại của Chúa Kitô đă hiện diện một cách
mầu nhiệm’ (cùng
nguồn vừa dẫn, đoạn 3)”.
(số 763)
·
“Chúa Giêsu đă trang bị cho
cộng đồng của Người với một cấu
trúc sẽ tồn tại cho tới khi Vương Quốc của
Người hoàn toàn trị đến. Trước hết là việc
Người chọn 12 Vị có Phêrô làm đầu
(x
Mk 3:14-15).
Tiêu biểu cho 12 chi tộc Yến Duyên, các vị là
các tảng đá nền của một tân Gialiêm (x
Mt 19:28; Lk 22:30; Rev 21:12-14)...”.
(số 765)