Bài Giáo Lư số 15 
MẦU NHIỆM GIÁO HỘI

  
 

CẢM NGHIỆM NHÂN SINH 

 

V

ề bản tính, con người chỉ có một và chỉ là một. Thế nhưng, về phái tính, con người lại là hai, phái nam và phái nữ, được hiện thân nơi người nam và người nữ. Mối liên hệ giữa hai phái tính này là ái tính, tức là t́nh yêu, động lực thúc đẩy họ ra khỏi phái tính của ḿnh để t́m kiếm nhau và nên một với nhau, làm nên một cộng đồng tiên khởi là gia đ́nh. Đúng thế, gia đ́nh chính là cộng đồng căn bản nhất của xă hội loài người và làm nên xă hội loài người. Về bản chất, tuy gia đ́nh chính yếu được làm nên bởi yêu thương, nhưng về cơ cấu, lịch sử cho thấy, gia đ́nh cũng đă trải qua những tiến tŕnh tổ chức khác nhau, một là theo mẫu hệ, lấy người mẹ làm chính trong gia đ́nh, hai là theo phụ hệ, lấy người cha làm đầu gia đ́nh, hay hồi xưa theo tục đa thê đến nay theo tục “nhất phu nhất phụ”. Cũng thế, xă hội loài người là một cộng đồng bao gồm các gia đ́nh, về cơ cấu, đă trải qua những thể chế tổ chức khác nhau, như lịch sử cho thấy, từ chế độ quân chủ chuyên chế, vua là thiên tử, có toàn quyền sinh sát trên nhân dân, đến chế độ dân chủ cộng ḥa, “ư dân là ư trời”, hoặc chế độ dung ḥa giữa hai chế độ này, ở chỗ vừa có vua vừa có quốc hội, (như Anh quốc, Nhật Bản, Thái Lan v.v.). Riêng về thể chế dân chủ, việc tổ chức c̣n có thể theo chủ nghĩa tư bản, hoàn toàn tôn trọng quyền tư hữu của con người, hay theo chủ nghĩa cộng sản, toàn quyền hành nằm trong tay độc đảng hay nhà nước với vai tṛ làm quản lư cho nhân dân, để giúp cho dân tránh t́nh trạng bất công trong xă hội đă từng xẩy ra do cách mạng kinh tế ở Âu Châu vào hồi thế kỷ 18, hoặc theo chủ nghĩa xă hội dung ḥa giữa hai cực đoan tư bản và cộng sản, (như các nước ở Bắc Âu).

 

Thế nhưng, lịch sử thế giới c̣n cho thấy có một quốc gia nhỏ nhất với tên gọi chính thức là Thành Quốc Vatican (Stato della Città del Vaticano), phần c̣n lại cuối cùng của Vương Quốc Giáo Hoàng, được công nhận bởi Ḥa Ước Latêranô năm 1929, địa dư rộng chỉ bằng một công viên trung b́nh với diện tích 108.7 mẫu Anh (hay gần một dặm vuông), nằm trên Đồi Vatican, phía tây bắc thành Rôma, có độ 1100 cư dân (trong đó có hơn 400 người là công dân chính thức) làm việc tại các văn pḥng quản trị dưới quyền chỉ huy tối cao của Vị Giáo Hoàng quốc trưởng, vị lănh đạo 1 tỉ 400 triệu Kitô Hữu Công Giáo trên khắp thế giới và 4200 vị Giám Mục thuộc Giáo Hội Công Giáo hoàn vũ, có liên hệ ngoại giao với 123 nước và có chân trong tổ chức Liên Hiệp Quốc.

 

Thế nhưng, dù theo thể chế quân chủ chuyên chế cho tới thời điểm nhân loại và hầu hết các nước trên thế giới đang đi theo chiều hướng cộng ḥa dân chủ đi nữa, Thành Quốc Vatican chẳng những vẫn có thể tồn tại cho tới nay mà c̣n gây ảnh hưởng về lănh vực tinh thần và đạo lư trên khắp thế giới, th́:

 

1.      Phải chăng Giáo Hội Chúa Kitô tự bản chất là một mầu nhiệm?

2.      Phải chăng bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô có liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi?

3.      Phải chăng bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô có liên quan đến Hoạt Động của Chúa Ba Ngôi?

 

 

KIẾN THỨC ĐỨC TIN

 

 

1.      PHẢI CHĂNG GIÁO HỘI CHÚA KITÔ TỰ BẢN CHẤT LÀ MỘT MẦU NHIỆM?

 

Đúng thế, theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, Giáo Hội Chúa Kitô tự bản chất là một mầu nhiệm, ở chỗ, trước hết, Giáo Hội vừa hữu h́nh vừa thiêng liêng, sau nữa, Giáo Hội là mầu nhiệm con người hiệp thông với Thiên Chúa, và sau hết, Giáo Hội là Bí Tích Cứu Độ phổ quát cho loài người.

 

Giáo Hội vừa hữu h́nh vừa thiêng liêng:

 

·        ’Đấng trung gian duy nhất là Chúa Kitô đă thiết lập và hằng bảo tŕ Hội Thánh của Người, một cộng đồng đức tin-cậy-mến, trên thế gian này như là một tổ chức hữu h́nh để Người thông đạt chân lư và ân sủng cho tất cả mọi người(Hiến Chế Ánh Sáng Muôn Dân, đoạn 8.1). Giáo Hội cùng một lúc vừa là một ‘tổ chức được cấu tạo với các phần vụ phẩm trật vừa là nhiệm thể Chúa Kitô; vừa là một tổ chức hữu h́nh vừa là một cộng đồng linh thiêng; vừa là một Giáo Hội trần thế vừa là một Giáo Hội được trang điểm bằng những nguồn phong phú trên trời (cùng nguồn, đoạn 8). Những chiều kích này cùng nhau làm nên ‘một thực tại phức tạp hợp bởi yếu tố vừa nhân loại vừa thần linh’ (cùng nguồn, 8)”. (số 771)

 

Giáo Hội là mầu nhiệm con người hiệp thông với Thiên Chúa:

 

·        Chính ở nơi Giáo Hội mà Chúa Giêsu làm trọn và tỏ cho thấy mầu nhiệm của Người như là những ǵ dự án của Thiên Chúa nhắm đến, đó là ‘hiệp nhất tất cả mọi sự trong Người’ (Eph 1:10). Thánh Phaolô gọi cuộc hiệp hôn giữa Chúa Kitô và Giáo Hội là ‘một mầu nhiệm cao cả’. Về phần ḿnh, v́ được hiệp nhất với Chúa Kitô là vị hôn phu của ḿnh, Giáo Hội đă trở nên một mầu nhiệm... ”. (số 772)

 

·        Trong Giáo Hội, việc hiệp thông giữa con người với Thiên Chúa trong ‘t́nh yêu khôn cùng’ này là mục đích được gắn liền với thế giới đang qua đi đây, một mục đích chi phối hết mọi sự nơi Giáo Hội là  thực thể đóng vai tṛ như một phương tiện bí tích. Cấu trúc của Giáo Hội hoàn toàn hướng về sự thánh thiện của các phần thể thuộc về ḿnh. Và sự thánh thiện được đo lường theo chiều kích mầu nhiệm cao cả, ở chỗ, vị Hôn Thê hiến dâng t́nh yêu của ḿnh để đáp lại việc ban tặng của Đấng Lang Quân’ (Gioan Phaolô II, Tông Thư Mulieris Dignitatem, đoạn 27). Mẹ Maria đă đi trước tất cả mọi người chúng ta trong sự thánh thiện là mầu nhiệm của Giáo Hội, như ‘vị hôn thê vô t́ tích và không vết nhăn’ (Eph 5:27). Đó là lư do tại sao chiều kích ‘Maria’ của Giáo Hội đi trước chiều kích ‘Phêrô’ vậy (xem ĐTC Gioan Phaolô II cùng nguồn như vừa dẫn)”. (số 773)

 

Giáo Hội là Bí Tích Cứu Độ phổ quát cho loài người:

 

·        ’Trong Chúa Kitô Giáo Hội như là một bí tích – tức là một dấu hiệu và khí cụ, của việc hiệp thông với Thiên Chúa cũng như của việc hiệp nhất tất cả loài người’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 1). Mục đích đầu tiên của Giáo Hội đó là phải trở nên một bí tích hiệp nhất sâu xa giữa con người với Thiên Chúa. V́ việc hiệp thông của con người với nhau bắt nguồn từ việc hiệp nhất với Thiên Chúa như thế mà Giáo Hội cũng là bí tích hiệp nhất loài người nữa. Nơi Giáo Hội, việc hiệp nhất này đă bắt đầu, v́ Giáo Hội qui tụ con người ‘từ mọi quốc gia, mọi chủng tộc, mọi dân nước và mọi ngôn ngữ’ (Rev 7:9); đồng thời Giáo Hội cũng ‘là dấu hiệu và là khí cụ’ cho việc hoàn toàn hiện thực mối hiệp nhất chưa thành tựu ấy nữa”. (số 775)

 

 

2.      PHẢI CHĂNG BẢN CHẤT MẦU NHIỆM CỦA GIÁO HỘI CHÚA KITÔ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN MẦU NHIỆM CHÚA BA NGÔI?

 

Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo cho thấy ba h́nh ảnh thực tại nói lên chính bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô có liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, qua việc Giáo Hội là Dân Thiên Chúa, Giáo Hội là Thân Thể Chúa Kitô, và Giáo Hội là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần.

 

Giáo Hội là Dân Thiên Chúa:

 

·        ’Ở mọi thời và mọi chủng tộc, hễ ai kính sợ Thiên Chúa và làm những ǵ ngay thật đều đáng được Ngài chấp nhận. Tuy nhiên, Ngài muốn thánh hóa con người và cứu độ họ, không phải theo cá nhân không có liên hệ hay dính líu ǵ với nhau, mà là làm cho họ thành một dân tộc để nhận biết Ngài và phụng sự Ngài trong thánh thiện...’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 9; x Acts 10:35)”. (số 781)

 

·        Dân Thiên Chúa được đánh dấu bằng những đặc tính hoàn toàn làm cho họ khác biệt hẳn với tất cả mọi nhóm tôn giáo, chủng tộc, chính trị hay văn hóa trong lịch sử, ở chỗ, họ là Dân của Thiên Chúa, một Thiên Chúa không phải là sở hữu riêng của bất cứ một dân tộc nào...; ở chỗ, việc trở nên phần tử của dân này không phải là việc được hạ sinh về thể lư mà là ‘bởi nước và Thần Linh(Jn 3:3-5)...; ở chỗ dân này là ‘dân thiên sai’ có Chúa Giêsu Kitô (Đấng được xức dầu, Đấng Thiên Sai) làm Đầu...; ở chỗ thân phận của dân này là thân phận cao trọng và tự do của con cái Thiên Chúa...; ở chỗ lề luật của họ là giới răn mới yêu thương như Chúa Kitô đă yêu thương (x Jn 13:34)...; ở chỗ sứ vụ của họ là muối đất và là ánh sáng thế gian (x Mt 5:13-16); ở chỗ đích điểm của họ ‘là Vương Quốc của Thiên Chúa... phải được lan rộng cho tới khi Ngài làm cho vương quốc này trở nên viên trọn vào lúc tận cùng thời gian’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 9.2)”. (số 782)

 

·        Chúa Giêsu Kitô là Đấng Chúa Cha đă xức đầu Thánh Linh và thiết lập làm tư tế, ngôn sứ và vương chủ. Toàn thể Dân Thiên Chúa được tham dự vào ba vai tṛ này của Chúa Kitô khiến họ lănh nhận trách nhiệm truyền giáo và phục vụ” (số 783). “... Bởi được tái sinh và được xức dầu Thánh Linh, người lănh nhận phép rửa đă được thánh hiến để trở nên một ngôi nhà thiêng liêng và thuộc vào hàng tư tế thánh hảo (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 10; xem Heb 5:1-5; Rev 1:6)” (số 784). “’Dân thánh của Thiên Chúa cũng tham dự vào vai tṛ ngôn sứ của Chúa Kitô, trước hết, ở cảm thức siêu nhiên của đức tin là cảm quan thuộc về toàn Dân, giáo dân cũng như giáo sĩ, khi họ không ngừng gắn bó với đức tin đă được vĩnh viễn ban cho các thánh’ (cùng hiến chế vừa trích, đoạn 12; x Jude 3), cũng như khi họ đào sâu kiến thức của ḿnh và trở nên chứng nhân của Chúa Kitô giữa ḷng thế giới” (số 785). “... Đối với Kitô hữu, ‘cai trị là phục vụ’, nhất là phục vụ người nghèo khó và đau khổ, thành phần được Giáo Hội nhận biết là h́nh ảnh của Đấng Sáng Lập bần cùng và khổ đau của ḿnh’ (cùng hiến chế vừa trích, đoạn 8, xem cả đoạn 36). Dân Thiên Chúa hoàn tất phẩm vị vương giả của ḿnh bằng đời sống theo ơn gọi phục vụ cùng với Chúa Kitô” (số 786).

 

Giáo Hội là Thân Thể Chúa Kitô:

 

·        “... ‘Bằng việc thông Thần Linh của ḿnh ra, một cách mầu nhiệm, Chúa Kitô đă thiết lập những người anh em của ḿnh, thành phần được kêu gọi để tụ họp lại với nhau từ mọi dân nước(Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 7), trở nên thân ḿnh của Người” (số 788). “Việc so sánh Giáo Hội như một thân thể cho thấy mối liên hệ thân t́nh giữa Chúa Kitô và Giáo Hội. Giáo Hội không phải chỉ được qui tụ chung quanh Người; Giáo Hội c̣n được hiệp nhất nên một với Người nữa, nên một với thân ḿnh của Người. Có 3 khía cạnh Giáo Hội là Thân Ḿnh của Chúa Kitô cần phải được đề cập đến đặc biệt, đó là việc tất cả mọi phần tử của Giáo Hội hiệp nhất với nhau nhờ họ được nên một với Chúa Kitô, Chúa Kitô là đầu của Thân Ḿnh này, và Giáo Hội là vị hôn thê của Chúa Kitô” (số 789).

 

·        Sự duy nhất của thân ḿnh này không làm mất đi tính cách đa diện nơi các phần tử của ḿnh... Sự duy nhất của Nhiệm Thể làm phát sinh và kích thích đức bác ái giữa tín hữu... Sau hết, sự duy nhất của Nhiệm Thế thắng vượt tất cả mọi chia rẽ của con người...” (số 791). “Chúa Kitô hiệp nhất chúng ta với Cuộc Khổ Nạn của Người, ở chỗ, tất cả mọi phần thể của Người phải nỗ lực nên giống Người, ‘cho đến khi Chúa Kitô được h́nh thành’ nơi họ (Gal 4:19). ‘V́ lư do này, chúng ta... được tham dự vào các mầu nhiệm đời sống của Người,... được liên kết với những khổ đau của Người như thân thể với đầu, chịu đau khổ với Người để cùng Người chúng ta được vinh quang’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 4; x Phil 3:21; Rm 8:17)” (số 793). “Để làm cho chúng ta lớn lên tới Người là đầu của chúng ta (x Col 2:19; Eph 4:11-16), Người cung cấp cho Giáo Hội là Thân Ḿnh của Người những tặng ân và trợ ân làm cho chúng ta giúp nhau trên con đường cứu độ” (số 794). “Như thế, Chúa Kitô cùng với Giáo Hội làm nên ‘toàn thể Chúa Kitô’ (Christus totus). Giáo Hội là một với Chúa Kitô. Các thánh đă sâu sắc nhận ra mối hiệp nhất này: ‘... Chúng ta không phải chỉ trở nên Kitô hữu mà là nên chính Chúa Kitô... V́ nếu Người là đầu, chúng ta là các phần thể th́ Người cùng với chúng ta là một con người hoàn toàn...’ (Thánh Âu Quốc Tinh, In jo. ev. 21, 8: PL 35, 1568)” (số 795).

 

Giáo Hội là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần:

 

·        ’Linh hồn đối với thân thể con người thế nào th́ Thánh Linh đối với Thân Ḿnh Chúa Kitô là Giáo Hội cũng thế’ (Thánh Âu Quốc Tinh, Sermo 267, 4: PL 38, 1231 D). ‘Sự kiện mà tất cả mọi phần của thân thể được liên kết nên một với nhau và với đầu cao cả phải có một nguyên lư vô h́nh là Vị Thần Linh của Chúa Kitô; v́ tất cả Thần Linh của Chúa Kitô ở đầu, tất cả Thần Linh ở nơi thân ḿnh và tất cả Thần Linh ở nơi mỗi một phần thể’ (Đức Piô XII, Thông Điệp Mystici Corporis: DS 3808). Thánh Linh làm cho Giáo Hội nên ‘đền thờ của Thiên Chúa hằng sống’ (2Cor 6:16; x 1Cor 3:16-17; Eph 2:21)”. (số 797)

 

·        Thánh Linh là ‘nguyên lư của mọi tác động cứu độ sống động và thực sự nơi mỗi phần của Thân Ḿnh này’ (Đức Piô XII, cùng thông điệp vừa dẫn). Ngài làm việc bằng nhiều cách để xây dựng toàn Thân Ḿnh trong đức ái (x Eph 4:16): bằng Lời Chúa ‘để có thể xây dựng anh em’ (Acts 20:32), bằng Phép Rửa Ngài h́nh thành Thân Ḿnh Chúa Kitô (x 1Cor 12:13), bằng các bí tích làm cho các phần thể của Chúa Kitô lớn lên và lành mạnh, bằng ‘tặng ân tông đồ dẫn đầu trong các tặng ân của Ngài’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 7.2), bằng các nhân đức làm cho chúng ta tác hành theo những ǵ tốt lành; sau hết bằng nhiều tặng ân đặc biệt (được gọi là ‘đoàn sủng’) Ngài làm cho tín hữu ‘xứng hợp để sẵn sàng đảm nhận những công việc và vai tṛ khác nhau trong việc canh tân cũng như xây dựng Giáo Hội’ (cùng hiến chế vừa dẫn, đoạn 12.2; x AA 3)” (số 798)

 

 

3.      PHẢI CHĂNG BẢN CHẤT MẦU NHIỆM CỦA GIÁO HỘI CHÚA KITÔ C̉N LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA CHÚA BA NGÔI?

 

Bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô, theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, v́ liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, do đó, Giáo Hội Chúa Kitô c̣n là chính tác phẩm thuộc dự án và công cuộc Chúa Ba Ngôi muốn thực hiện trong lịch sử cứu độ, tức Giáo Hội được Chúa Cha cưu mang và ấp ủ, được Chúa Kitô khai trương và thiết lập, cũng như được Chúa Thánh Thần tỏ lộ cho đến khi toàn hảo trong vinh quang.

 

Giáo Hội được Chúa Cha cưu mang và ấp ủ:

 

·        ’Chúa Cha hằng hữu, theo dự án khôn ngoan và thiện hảo hoàn toàn nhưng không và mầu nhiệm của ḿnh, đă tạo dựng nên toàn thể vũ trụ và đă muốn nâng con người lên thông phần với sự sống thần linh của Ngài’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 2) là mục tiêu Ngài đă kêu gọi tất cả mọi người nơi Con Ngài. ‘Chúa Cha... đă quyết định kêu gọi những ai tin vào Chúa Kitô tập hợp lại thành một Hội Thánh’ (cùng hiến chế trên). ‘Gia đ́nh của Thiên Chúa’ ấy dần dần được h́nh thành và lớn lên qua các giai đoạn của lịch sử con người hợp với ư định của Chúa Cha...”. (số 759)

 

·        Thiên Chúa đă tạo dựng thế gian để thế gian được hiệp thông với sự sống thần linh của Ngài, một mối hiệp thông được thực hiện bởi việc Thiên Chúa ‘triệu tập chung’ con người lại trong Chúa Kitô, và ‘cuộc triệu tập chung’ này chính là Giáo Hội (biệt chú của người soạn dịch: theo Giáo Lư số 751 th́ ‘chữ Giáo Hội, tiếng Latinh là ecclesia, được bắt nguồn từ tiếng ek-kalein của Hy Lạp, nghĩa là triệu gọi, có ư nói đến một cuộc triệu tập chung hay một hội đồng’). Giáo Hội là mục tiêu của tất cả mọi sự (x Thánh Epiphanius, Panarion 1, 1, 5: PG 41, 181C)... ‘Như ư muốn của Thiên Chúa là việc tạo thành và việc tạo dựng ấy được gọi là ‘thế gian’ ra sao th́ ư định của Ngài là việc cứu độ con người và việc cứu độ ấy được gọi là Giáo Hội như vậy’ (Clement of Alex, Paed. 1, 6, 27: PG 8, 281)”. (số 760)

 

·        Việc tụ hội của Dân Chúa được bắt đầu vào lúc tội lỗi phá hủy mối hiệp thông giữa con người với Thiên Chúa cũng như giữa con người với nhau. Việc tụ hội của Giáo Hội thực sự là phản ứng của Thiên Chúa đối với t́nh trạng chao đảo do tội lỗi gây nên. Việc tái hiệp nhất này được đạt tới một cách âm thầm nơi cơi ḷng của tất cả mọi dân nước: ‘Bất cứ ai trong mọi dân nước kính sợ Ngài và làm điều ngay chính đều đáng chấp nhận’ đối với Thiên Chúa (Acts 10:35; x Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 9, 13, 16)” (số 761). Việc sửa soạn xa cho việc tụ hội này của Dân Chúa được bắt đầu khi Ngài kêu gọi Abraham và hứa cho ông trở thành cha của một dân tộc vĩ đại (x Gen 12:2, 15:5-6). Việc sửa soạn gần được mở màn với việc Yến Duyên được chọn làm Dân Chúa. Nhờ được tuyển chọn như thế, Yến Duyên đă trở thành dấu chỉ cho cuộc tụ hội sau này của tất cả mọi dân nước (x Ex 19:5-6; Deut 7:6; Is 2:2-5; Mic 4:1-4). Thế nhưng các tiên tri đă cáo giác Yến Duyên là vi phạm đến giao ước và tác hành như là một gái điếm. Các vị ấy đă loan báo một giao ước mới vĩnh cửu. ‘Chúa Kitô đă thiết lập Giao Ước Mới này’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 9; x Hos 1; Is 1:2-4; Jer 2, 31:31-34; Is 55:3)” (số 762).

 

Giáo Hội được Chúa Kitô khai trương và thiết lập:

 

·        “... ‘Chúa Giêsu đă khai mạc Giáo Hội của Người bằng việc rao giảng Tin Mừng, tức là rao giảng việc Nước Thiên Chúa đến như đă được hứa hẹn qua nhiều thế kỷ trong các sách thánh’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 5). Để hoàn tất ư định của Cha, Chúa Kitô đă loan báo Nước Trời trên thế gian. Giáo Hội ‘là Triều Đại của Chúa Kitô đă hiện diện một cách mầu nhiệm (cùng nguồn vừa dẫn, đoạn 3)”. (số 763)

 

·        Chúa Giêsu đă trang bị cho cộng đồng của Người với một cấu trúc sẽ tồn tại cho tới khi Vương Quốc của Người hoàn toàn trị đến. Trước hết là việc Người chọn 12 Vị có Phêrô làm đầu (x Mk 3:14-15). Tiêu biểu cho 12 chi tộc Yến Duyên, các vị là các tảng đá nền của một tân Gialiêm (x Mt 19:28; Lk 22:30; Rev 21:12-14)...”. (số 765)

 

·        Giáo Hội được hạ sinh bắt nguồn từ việc toàn hiến của Chúa Kitô cho phần rỗi của chúng ta, một việc toàn hiến được hàm chứa nơi việc Người thiết lập Bí Tích Thánh Thể cũng như nơi việc Người hoàn tất trên thập giá. ‘Nguồn gốc và việc tăng trưởng của Giáo Hội được biểu hiệu nơi máu và nước chảy ra từ cạnh sườn mở ra của Chúa Kitô tử giá’ (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 3). ‘V́ chính từ cạnh sườn của Chúa Kitô khi Người ngủ giấc ngủ tử nạn trên thập giá đă xuất phát ra bí tích lạ lùng là toàn thể Giáo Hội’ (Hiến Chế Sacrosanctum Concilium, đoạn 5). Như Evà đă được thành nên từ cạnh sườn của Adong đang ngủ thế nào th́ Giáo Hội cũng được hạ sinh từ trái tim bị đâm thâu của Chúa Kitô chết treo trên thập giá như vậy (x Thánh Ambrôsiô, In Luc. 2, 85-89: PL 15, 1666-1668)”. (số 766)

 

Giáo Hội được Chúa Thánh Thần tỏ lộ cho đến khi toàn hảo trong vinh quang:

 

·        ’Khi việc Chúa Cha trao cho Con làm trên thế gian hoàn tất th́ Thánh Linh được sai đến vào Ngày Lễ Ngũ Tuần để tiếp tục thánh hóa Giáo Hội (Hiến Chế Lumen Gentium, đoạn 4; x Jn 17:4). Bấy giờ ‘Giáo Hội được tỏ hiện rơ ràng trước công chúng và bắt đầu việc truyền bá Phúc Âm nơi các dân nước’ (Sắc Lệnh Ad Gentes, đoạn 4). Là ‘cuộc triệu tập chung’ của tất cả mọi người để được cứu độ, tự bản chất của ḿnh Giáo Hội là truyền giáo, được Chúa Kitô sai đến với tất cả mọi dân nước để tuyển mộ các môn đệ nơi các dân nước ấy (x Mt 28:19-0; cùng sắc lệnh vừa dẫn, đoạn 2, 5-6)” (số 767). “Để Giáo Hội có thể hoàn tất sứ vụ của ḿnh, Thánh Linh ‘đă ban cho (Giáo Hội) những tặng ân về phẩm trật cũng như về các đoàn sủng khác nhau, nhờ đó Ngài điều khiển Giáo Hội’ (cùng đoạn hiến chế vừa dẫn)...” (số 768).

 

·        ’Giáo Hội... sẽ chỉ được toàn hảo trong vinh quang thiên quốc’ (cùng hiến chế vừa dẫn, đoạn 48), khi Chúa Kitô trở lại trong vinh quang. Cho đến ngày đó, ‘Giáo Hội tiến bước trong cuộc lữ hành của ḿnh giữa những bách hại của thế gian và những an ủi của Thiên Chúa’ (Thánh Âu Quốc Tinh, De Civ. Dei, 18, 51: PL 41, 614; x hiến chế vừa dẫn, đoạn 8)... Giáo Hội và thế giới, qua Giáo Hội, sẽ không được hoàn hảo trong vinh quang mà lại không có những thử thách cả thể. Chỉ cho tới lúc đó ‘tất cả mọi kẻ công chính từ thời Adong là Abel cho đến người được tuyển chọn cuối cùng... đều được qui tụ lại trong Giáo Hội hoàn vũ trước nhan Chúa Cha’ (cùng hiến chế vừa dẫn, đoạn 2)’” (số 769).

 

 

TÓM LẠI:

 

        Theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, Giáo Hội Chúa Kitô tự bản chất là một mầu nhiệm ở chỗ, trước hết, Giáo Hội vừa hữu h́nh vừa thiêng liêng (SGL số 770-771), sau nữa, Giáo Hội là mầu nhiệm con người hiệp thông với Thiên Chúa (SGL số 772- 773), và sau hết, Giáo Hội là Bí Tích Cứu Độ phổ quát cho loài người (SGL số 775). Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo cho thấy ba h́nh ảnh thực tại nói lên chính bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô có liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi qua việc Giáo Hội là Dân Thiên Chúa (SGL số 781-786), Giáo Hội là Thân Thể Chúa Kitô (SGL số 788-789, 791, 793-795) và Giáo Hội là Đền Thờ của Chúa Thánh Thần (SGL số 797-798). Bản chất mầu nhiệm của Giáo Hội Chúa Kitô, theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, v́ liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Ba Ngôi, do đó, Giáo Hội Chúa Kitô là chính tác phẩm thuộc dự án và công cuộc Chúa Ba Ngôi muốn thực hiện trong lịch sử cứu độ, tức Giáo Hội được Chúa Cha cưu mang và ấp ủ (SGL số 759-762), được Chúa Kitô khai trương và thiết lập (SGL số 763, 765-766), cũng như được Chúa Thánh Thần tỏ lộ cho đến khi toàn hảo trong vinh quang (SGL số 767-769).

 

 

THÂM TÍN SỐNG ĐẠO

 

1.   Kitô hữu chúng ta đă được Giáo Hội sinh vào sự sống Thần Linh của Chúa Ba Ngôi là Cha và Con và Thánh Thần qua Bí Tích Rửa Tội, do đó, chúng ta không thể sống mồ côi như không có Mẹ của ḿnh là Giáo Hội, ở chỗ sống ngoài Giáo Hội hay sống như không có Giáo Hội hoặc sống phản lại Giáo Hội.

 

2.   Chúng ta chỉ có thể nên một với Chúa Kitô và lớn lên trong Chúa Kitô cho đến khi Người đạt đến tầm vóc viên trọn của Người nơi chúng ta trong Giáo Hội và cùng với Giáo Hội mà thôi, bằng việc chúng ta thiết tha hiệp nhất với Giáo Hội, chẳng những trong việc sốt sắng cử hành Phụng Vụ Thánh nói chung và lănh nhận các bí tích Giáo Hội ban cho nói riêng, mà c̣n trong cả việc siêng năng học hỏi và thực hành giáo huấn của Giáo Hội, cũng như trong việc cùng với Giáo Hội làm việc tông đồ truyền giáo nữa.

 

3.   Sống đời Kitô hữu như thế quả thực là Sống Giáo Hội trong vai tṛ tư tế thánh hóa nơi cả bản thân ḿnh cũng như nơi tất cả mọi tạo vật và hoàn cảnh cuộc đời để có thể luôn luôn dâng hiến tế tạ ơn lên Cha trên trời, là Sống Giáo Hội như một vị vương chủ biết cai trị chính bản thân ḿnh, một vị vương chủ chiến thắng thế gian bằng thập giá Chúa Kitô, bằng việc “làm hoàn tất nơi thân xác ḿnh những ǵ c̣n thiếu nơi cuộc những khổ nạn của Chúa Kitô đă chịu v́ nhiệm thể Giáo Hội của Người” (Col 1:24), và là Sống Giáo Hội như một vị ngôn sứ cùng với Chúa Thánh Linh và theo tác động của Ngài để làm chứng nhân cho “Đức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống” (Mt 16:16).

 

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL