Bài
Giáo Lư số 19
PHỤNG VỤ THÁNH
CẢM NGHIỆM NHÂN SINH
ột trong những yếu tố hay dấu hiệu sống động và
hiển nhiên nhất cho thấy nơi con người có một
mầm mống thần linh và hướng về tín ngưỡng đó là
các việc thờ phượng của họ. Cử chỉ chắp tay nhắm
mắt cúi đầu cung kính nguyện cầu nói chung nơi
các dân tộc, việc sấp ḿnh bái lậy vào những giờ
nguyện cầu được ấn định trong một ngày của tín
đồ Hồi Giáo, hành động thắp hương vái lậy trước
vong linh người chết của đạo thờ ông bà, hoặc
vái lậy trước tượng Buddha của các Phật tử, hay
lễ nghi tế thần để cầu khẩn của những sắc dân
thời xa xưa v.v., đều là những biểu hiệu nói lên
niềm tin nơi con người, một niềm tin có đời sau,
một niềm tin có thế giới siêu nhiên, một niềm
tin có thần thiêng cứu độ. Chính v́ yếu tố thờ
phượng mới thực sự minh nhiên nói lên niềm tin
về tôn giáo của ḿnh như thế mà, đối với một số
tác giả nghiên cứu tôn giáo sử, Khổng Giáo và
Lăo Giáo không được kể vào số các tôn giáo chính
trên thế giới, v́ theo nguồn gốc của ḿnh, cả
hai truyền thống có tính cách và tinh thần đạo
nghĩa này đều không nói đến và không cử hành
việc thờ phượng, trái lại, chỉ hoàn toàn thuần
túy là một thứ triết thuyết dậy đời vậy thôi.
Là một tôn giáo đích thực, Do Thái Giáo và Kitô
Giáo cũng có những cử chỉ thờ phượng hay những
lễ nghi tôn giáo, những tác động được Kitô Giáo
gọi là Phụng Vụ. Tuy nhiên, theo bản chất của
ḿnh, nếu lễ nghi và các đồ phượng tự của Do
Thái Giáo là do chính Thiên Chúa truyền dạy, th́
phụng vụ của chung Kitô Giáo và của riêng Giáo
Hội Công Giáo cũng không phải chỉ là tác động
của con người tin tưởng muốn bày tỏ ḷng ḿnh
đối với thần linh vậy thôi, mà chính là tác động
của thần linh được hiện thực nơi việc con người
tin tưởng cử hành. Theo chiều hướng này, có thể
nói, phụng vụ là việc cử hành mầu nhiệm hiệp
thông giữa Thiên Chúa và Giáo Hội của Ngài, một
việc Giáo Hội liên tục tin tưởng chấp nhận tác
động Thiên Chúa muôn đời muốn tỏ ḿnh và thông
ḿnh ra cho đến cùng ở tuyệt đỉnh Mầu Nhiệm Vượt
Qua của Chúa Kitô, một mầu nhiệm cứu độ hiện
thực có tác hiệu một lần là vĩnh viễn. Phụng Vụ
có tính cách Bí Tích vừa thần linh vừa nhân loại
này sẽ được sáng tỏ qua những vấn đề chính yếu
sau đây:
1.
Tại sao phải cử hành Phụng Vụ?
2.
Trọng tâm và giá trị của Phụng Vụ là ǵ?
3.
Trọng tâm Phụng Vụ được cử hành ra sao và những
phụng vụ cử hành khác là ǵ?
KIẾN THỨC ĐỨC TIN
1.
TẠI SAO PHẢI CỬ HÀNH PHỤNG VỤ?
Mầu nhiệm Kitô Giáo là mầu nhiệm Thiên Chúa cứu
độ loài người trong Chúa Giêsu Kitô. Bởi thế,
ngay sau khi tuyên xưng Thiên Chúa Duy Nhất có
Ba Ngôi và tuyên nhận công cuộc Ngài cứu độ loài
người trong lịch sử (SGL số 1066), một công cuộc
lên đến tuyệt đỉnh và được hoàn tất nơi Mầu
Nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô (SGL số 1067),
Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo tiến ngay
sang đến phần thứ hai về những ǵ Giáo Hội cử
hành trong Phụng Vụ nói chung và các Bí Tích nói
riêng. Bởi v́:
·
“… Chính từ cạnh sườn của
Chúa Kitô khi Người thiếp vào giấc ngủ tử nạn
trên thập giá đă phát xuất ra ‘bí tích lạ lùng
là toàn thể Giáo Hội’ (Hiến
Chế Phụng Vụ Thánh, 5.2).
V́ lư do này, Giáo Hội muốn
cử hành trước hết trong phụng vụ Mầu Nhiệm Vượt
Qua Chúa Kitô đă thực hiện để hoàn thành công
cuộc cứu độ chúng ta”. (số 1067)
·
“Giáo Hội loan báo và cử hành mầu nhiệm
Chúa Kitô ấy để tín hữu có thể nhờ mầu nhiệm này
mà sống và làm chứng cho mầu nhiệm ấy trên thế
gian…” (số 1068)
2.
TRỌNG TÂM VÀ GIÁ TRỊ CỦA PHỤNG VỤ LÀ G̀?
Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo
đă xác nhận trọng tâm của phụng vụ chính là tác
động tư tế của Chúa Kitô được thể hiện nơi Nhiệm
Thể Giáo Hội của Người, một tác động có giá trị
hơn hết mọi sinh hoạt khác của Giáo Hội, là tột
đỉnh của và là nguồn mạch cho tất cả mọi sinh
hoạt của Giáo Hội, một việc làm có liên hệ sâu
xa với Thiên Chúa Ba Ngôi:
Trọng tâm của phụng vụ chính là
tác động tư tế của Chúa Kitô được thể hiện nơi
Nhiệm Thể Giáo Hội của Người:
·
“Chữ ‘phụng vụ’ theo nguồn gốc của
ḿnh nghĩa là một ‘việc làm công khai’
hay một ‘việc phụng sự nhân danh dân hay thay
cho dân’. Theo truyền thống Kitô giáo chữ
này có nghĩa là việc Dân Chúa tham dự vào
‘công cuộc của Thiên Chúa’ (x
Jn 17:4).
Qua phụng vụ, Chúa Kitô, Đấng
cứu chuộc và là vị thượng tế của chúng ta,
tiếp tục công cuộc cứu chuộc chúng ta nơi Giáo
Hội, với Giáo Hội, và nhờ Giáo Hội của Người”.
(số 1069)
Phụng vụ là việc có giá trị hơn hết mọi sinh
hoạt khác của Giáo Hội:
·
“Trong Tân Ước, chữ ‘phụng vụ’ chẳng những
có ư nói đến vấn đề cử hành việc tôn thờ thần
linh mà c̣n bao hàm cả vấn đề loan báo Phúc Âm
và thực hành đức ái nữa (x
Lk 1:23; Acts 13:2; Rm 15:16, 27; 2Cor 9:12;
Phil 2:14- 17, 25, 30).
Tức là bao gồm cả việc phục vụ Thiên Chúa lẫn
tha nhân qua tất cả các vấn đề ấy. Nơi việc cử
hành phụng vụ, Giáo Hội là người tôi tớ phục vụ
theo h́nh ảnh ‘phụng viên’
(x
Heb 8:2, 6)
duy nhất là Chúa của ḿnh; Giáo Hội tham dự
vào vai tṛ tư tế (thờ phượng) của Chúa Kitô,
một vai tṛ vừa là ngôn sứ (loan báo) vừa là
vương giả (đức ái phục vụ): ‘Bởi thế,
phụng vụ thực sự là việc thi hành vai tṛ tư tế
của Chúa Giêsu Kitô… Qua vai tṛ tư
tế này, việc tôn thờ công khai trọn vẹn được
thực hiện bởi Nhiệm Thể Chúa Kitô, tức bởi cả
Đầu cùng với các phần thể. Chính v́ là
tác động của Chúa Kitô tư tế cũng như của Giáo
Hội Thân Ḿnh Người, mọi việc cử hành phụng vụ
mới là một tác động linh thánh vượt trên tất cả
mọi tác động khác. Không có một tác động nào của
Giáo Hội có thể tác hiệu tương đương như tác
động phụng vụ về cả tư cách cũng như cấp độ’
(Hiến
Chế về Phụng Vụ Thánh, 7.2-3)”.
(số 1070)
Phụng vụ là tột đỉnh của và là
nguồn mạch cho tất cả mọi sinh hoạt của Giáo Hội:
·
“Là việc Chúa Kitô làm, phụng vụ c̣n là
tác động của Giáo Hội Người nữa.
Phụng vụ làm cho Giáo Hội hiện diện và tỏ ḿnh
ra như dấu hiệu hữu h́nh của việc hiệp thông
giữa Thiên Chúa và con người trong Đức Kitô.
Phụng vụ làm cho tín hữu được tham dự vào đời
sống mới của cộng đồng và cần mọi người phải
‘tham dự một cách ư thức, chủ động và hiệu năng’
(cùng
hiến chế vừa dẫn, 11)”.
(số 1071)
·
“’Phụng vụ thánh không phải là tất cả mọi
sinh hoạt của Giáo Hội’ (cùng
hiến chế, 9)”
(số 1072). “’Phụng vụ là tột đỉnh mà sinh
hoạt của Giáo Hội hướng về, đồng thời cũng là
nguồn mạch phát xuất ra tất cả mọi năng lực của
Giáo Hội’ (cùng
hiến chế, 13)”
(số 1074).
Phụng vụ là một việc làm có liên hệ sâu xa với
Thiên Chúa Ba Ngôi:
·
“Là một tác động thần linh và ban sự sống,
việc chúc phúc bắt nguồn từ Chúa Cha;
việc chúc phúc của Ngài bao gồm cả ngôn từ lẫn
tặng ân” (số 1078). “Từ ban đầu cho đến
tận cùng thời gian, toàn thể công cuộc Thiên
Chúa thực hiện đều là phúc lành” (số 1079).
“Phúc lành thần linh hoàn toàn được thể hiện
và thông ban nơi phụng vụ của Giáo Hội. Chúa
Cha được nhận biết và tôn thờ như là nguồn mạch
và là cùng đích của tất cả mọi phúc lành trong
việc tạo thành cũng như cứu độ. Nơi Lời đă
hóa thành nhục thể, đă chết và phục sinh v́
chúng ta, Ngài làm cho chúng ta đầy những phúc
lành của Ngài. Nhờ Lời của ḿnh, Ngài tuôn đổ
vào ḷng chúng ta Thánh Linh là Tặng Ân gồm tóm
tất cả mọi tặng ân” (số 1082).
·
“Chính mầu nhiệm Vượt Qua đă làm Chúa Kitô
được biểu hiện và trở nên hiện diện nơi phụng vụ
của Giáo Hội... Mầu nhiệm Vượt Qua của Người
là một biến cố có thật đă xẩy ra trong lịch sử
của chúng ta, song là một biến cố độc nhất vô
nhị, ở chỗ, tất cả mọi biến cố lịch sử khác chỉ
xẩy ra một lần duy nhất rồi qua đi, trở thành
quá khứ. Thế nhưng, Mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa
Kitô không chỉ có ở trong quá khứ, v́ cái chết
mà Người đă dùng để hủy diệt sự chết, cùng với
tất cả những ǵ Người có – tức tất cả những ǵ
Người thực hiện và chịu khổ vị hết mọi người –
đều thuộc về cơi vĩnh cửu thần linh, do đó, vượt
trên mọi thời đồng thời lại hiện diện ở mọi thời.
Biến cố Tử Giá và Phục Sinh th́ vĩnh tại và
lôi kéo hết mọi sự đến cùng sự sống”
(số 1085). “Để hoàn thành một việc làm cao cả
như thế – việc phân phát hay thông truyền công
cuộc cứu độ của Người – Chúa Kitô đă luôn
luôn hiện diện trong Giáo Hội của Người, nhất là
trong việc Giáo Hội cử hành phụng vụ. Người
hiện diện trong Hiến Tế Thánh Lễ không
những nơi con người của vị thức tác viên... nhất
là dưới các dạng thức Thánh Thể. Bằng
quyền lực của ḿnh, Người hiện diện nơi các
bí tích để ai rửa tội là chính Người rửa tội.
Người hiện diện nơi lời của Người, v́
chính Người nói khi các Sách Thánh được Giáo Hội
đọc lên. Sau hết, Người cũng hiện diện trong
lúc Giáo Hội cầu nguyện và ca nguyện, v́
Người hứa ‘đâu có hai ba người nhân danh Thày
hợp nhau lại th́ ở đó có Thày ngự giữa họ’ (x
Hiến Chế Phụng Vụ Thánh, 7; Mt 18:20)”
(số 1088).
·
“Trong việc phân phát một cách bí tích mầu nhiệm
của Chúa Kitô, Thánh Linh cũng thực hiện cùng
một đường lối như vào các thời khác trong công
cuộc cứu độ, ở chỗ, Ngài sửa soạn cho Giáo
Hội gặp gỡ Chúa Kitô (xem
cả số 1097);
Ngài nhắc nhở về Chúa Kitô và làm cho Chúa Kitô
tỏ hiện trước đức tin của cộng đồng Dân Chúa.
Bằng quyền năng biến đổi của ḿnh, Ngài làm
cho mầu nhiệm của Chúa Kitô hiện diện vào lúc
này đây. Sau hết, vị Thần Linh của mối hiệp
thông kết hợp Giáo Hội với đời sống và sứ vụ của
Chúa Kitô”
(số 1092). “Thần Linh và Giáo Hội cùng hợp
tác để biểu lộ Chúa Kitô và công cuộc cứu độ của
Người ra trong phụng vụ. Chính ở nơi
Thánh Thể, cũng tương tự như thế ở nơi các bí
tích khác, phụng vụ là việc tưởng nhớ đến mầu
nhiệm cứu độ. Chúa Thánh Thần là kư ức sống động
của Giáo Hội (x
Jn 14:26)”
(số 1099). “... Bằng các lời nói, hành
động và biểu hiệu làm nên cấu trúc của việc cử
hành phụng vụ, Thần Linh làm cho cả tín hữu lẫn
các vị thừa tác viên được sống động liên kết với
Chúa Kitô là Lời và là H́nh Ảnh của
Chúa Cha, để họ có thể sống theo ư nghĩa của
những ǵ họ nghe, chiêm ngắm và thực hiện trong
việc cử hành phụng vụ” (số 1101). Nơi
mọi tác động phụng vụ, Thánh Linh được sai đến
để làm cho chúng ta hiệp thông với Chúa Kitô nhờ
đó h́nh thành Thân Ḿnh của Người.
Thánh Linh như nhựa cây nho của Chúa Cha sinh
hoa kết trái nơi các chi cành của ḿnh (x
Jn 15:1-17; Gal 5:22).
Việc hợp tác thân mật nhất giữa Thánh Linh
và Giáo Hội diễn ra ở nơi phụng vụ.
Thần Linh, một Thần Linh hiệp thông, hằng ở với
Giáo Hội. V́ lư do này Giáo Hội là một bí tích
cao cả của mối hiệp thông thần linh, mối hiệp
thông qui tụ con cái phân tán của Thiên Chúa lại
với nhau. Mối hiệp thông với Chúa Ba Ngôi và
hiệp thông huynh đệ là hoa trái gắn liền với
nhau của Thần Linh nơi phụng vụ” (số
1108).
3.
TRỌNG TÂM PHỤNG VỤ ĐƯỢC CỬ HÀNH RA SAO VÀ NHỮNG
PHỤNG VỤ CỬ HÀNH KHÁC LÀ G̀?
Theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo,
“trong thời đại của Giáo Hội đây, Chúa Kitô hiện
đang sống động và tác hành trong Giáo Hội cũng
như với Giáo Hội của Người, một cách hợp với
thời đại mới này... qua các bí tích... một việc
truyền thông (hay ‘phân phát’) hoa trái của mầu
nhiệm Chúa Kitô Vượt Qua ở chỗ Giáo Hội cử hành
phụng vụ ‘bí tích’” (số 1076), một cử hành phụng
vụ bảy bí tích của Giáo Hội, được thực hiện bởi
chung cộng đồng Dân Chúa và riêng các vị tư tế
thừa tác, để thánh hóa các phần thể Giáo Hội
cũng như để xây dựng chính Giáo Hội. Ngoài ra,
Giáo Hội c̣n có những cử hành phụng vụ khác như
các á bí tích và lễ nghi an táng.
Một cử hành phụng vụ bảy bí tích
của Giáo Hội:
·
“Toàn thể đời sống phụng vụ của Giáo Hội
là ở hiến tế Thánh Thể cũng như ở các bí tích
(x
Hiến Chế về Phụng Vụ Thánh, 6)”.
(số 1113)
·
“Những bí tích là ‘các quyền lực phát xuất’
từ Thân Ḿnh Chúa Kitô (x
Lk 5:17, 6:19, 8:46),
một Thân Ḿnh hằng sống và ban sự sống.
Những bí tích là các tác động của Thánh Linh
linh hoạt nơi Thân Ḿnh Người là Giáo Hội.
Những bí tích là ‘các tuyệt phẩm của Thiên Chúa’
theo giao ước mới vĩnh cửu”. (số 1116)
·
“Đối với việc lập sổ bộ Thánh Kinh cũng như
đối với vấn đề tín lư đức tin đă thực hiện thế
nào, bằng quyền năng của Thần Linh là Đấng dẫn
Giáo Hội ‘vào tất cả sự thật’, Giáo Hội cũng đă
dần dần nhận ra kho tàng Chúa Kitô ban cho này,
và như một người tôi tớ trung thành phục vụ các
mầu nhiệm của Thiên Chúa, Giáo Hội cũng đă xác
định ‘việc phân phát’ kho tàng ấy. Qua các
thế kỷ, Giáo Hội đă nhận ra rằng, trong những
việc cử hành phụng vụ có bảy cử hành theo đúng
từ ngữ của ḿnh được gọi là các bí tích do Chúa
Kitô thiết lập”. (số 1117)
·
“Các bí tích là ‘của Giáo Hội’ có một nghĩa
lưỡng diện: ‘bởi Giáo Hội’ và ‘cho Giáo Hội’.
Các bí tích là ‘bởi Giáo Hội, v́ Giáo Hội là
bí tích biểu hiệu tác động Chúa Kitô sinh hoạt
nơi Giáo Hội nhờ sứ vụ của Chúa Thánh Thần.
Các bí tích là để ‘cho Giáo Hội’ ở chỗ ‘các
bí tích làm nên Giáo Hội’ (Thánh
Âu Quốc Tinh, De Civ. Dei, 22, 17: PL 41,
779; x Thánh Tôma Aquinas, STh III, 64, 2
ad 3),
v́ các bí tích tỏ hiện cho con người thấy và
thông truyền cho con người, nhất là trong Thánh
Thể, mầu nhiệm hiệp thông với Thiên Chúa, Đấng
là t́nh yêu, là Một trong ba ngôi”. (số
1118)
Một cử hành phụng vụ bí tích được
thực hiện bởi chung cộng đồng Dân Chúa và riêng
các vị tư tế thừa tác:
·
“H́nh thành ‘thực sự là một con người mầu
nhiệm’ với Chúa Kitô là Đầu, Giáo Hội tác
động nơi các bí tích như là ‘một cộng đồng tư tế
được tổ chức theo cơ chế’ (Hiến
Chế Tín Lư về Giáo Hội Lumen Gentium, 11;
x Đức Piô XII, Thông Điệp Mystici Corporis
năm 1943).
Qua Phép Rửa và Thêm Sức, dân tư tế được phép
cử hành phụng vụ, trong số họ có những tín
hữu đă lănh nhận Bí Tích Truyền Chức Thánh được
chỉ định nhân danh Chúa Kitô nuôi dưỡng Giáo Hội
bằng lời nói và ân sủng của Thiên Chúa’
(cùng
hiến chế vừa dẫn, 11.2)”.
(số 1119)
·
“... Thừa tác viên có chức thánh là mối
liên kết bí tích thắt nối tác động phụng vụ với
những ǵ các tông đồ đă nói cũng như đă làm, và
qua các tông đồ, với cả những lời nói và hành
động của Chúa Kitô, Đấng là nguồn mạch và là nền
tảng của các bí tích”. (số 1120)
Một cử hành phụng vụ bí tích để thánh hóa các
phần thể Giáo Hội cũng như để xây dựng chính
Giáo Hội.
·
“Ba bí tích Rửa Tội, Thêm Sức và Truyền
Chức Thánh, ngoài ân sủng, c̣n ban một đặc tính
của bí tích hay ‘ấn tín’ làm cho Kitô hữu được
thông phần vào vai tṛ tư tế của Chúa Kitô
và được trở thành phần tử của Giáo Hội theo bậc
sống và chức năng khác nhau...”. (số 1121)
·
“’Mục đích của các bí tích là thánh hóa
con người, là xây dựng Thân Ḿnh của Chúa Kitô,
và sau hết là để tôn thờ Thiên Chúa.
V́ là những dấu hiệu nên các bí tích cũng là
những chỉ dẫn nữa. Chẳng những đ̣i hỏi phải
có đức tin, các bí tích c̣n nuôi dưỡng, tăng
cường và thể hiện đức tin bằng những ngôn từ và
sự vật nữa. Đó là lư do tại sao các bí
tích được gọi là ‘các bí tích của đức tin’
(Hiến
Chế về Phụng Vụ Thánh, 59)”
(số 1123).
Những cử hành phụng vụ khác như
các á bí tích và lễ nghi an táng:
TÓM LẠI:
Mầu nhiệm Kitô Giáo là mầu nhiệm Thiên Chúa cứu
độ loài người trong Chúa Giêsu Kitô. Bởi thế,
ngay sau khi tuyên xưng Thiên Chúa Duy Nhất có
Ba Ngôi và tuyên nhận công cuộc Ngài cứu độ loài
người trong lịch sử
(SGL số 1066), một công cuộc lên đến tuyệt
đỉnh và được hoàn tất nơi Mầu Nhiệm Vượt Qua của
Chúa Kitô (SGL số 1067), Giáo Lư của Giáo
Hội Công Giáo tiến ngay sang đến phần thứ hai về
những ǵ Giáo Hội cử hành trong Phụng Vụ nói
chung và các Bí Tích nói riêng v́ Giáo Hội được
phát xuất từ cạnh sườn của Chúa Kitô (SGL số
1067). Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo đă xác
nhận trọng tâm của phụng vụ chính là tác động tư
tế của Chúa Kitô được thể hiện nơi Nhiệm Thể
Giáo Hội của Người (SGL số 1069), một tác
động có giá trị hơn hết mọi sinh hoạt khác của
Giáo Hội (SGL số 1070), là tột đỉnh của
và là nguồn mạch cho tất cả mọi sinh hoạt của
Giáo Hội (SGL số 1071, 1072, 1074), một
việc làm có liên hệ sâu xa với Thiên Chúa Ba
Ngôi (SGL số 1078-1079, 1082, 1088, 1092,
1099, 1101, 1108).
Theo Giáo Lư của Giáo Hội Công Giáo, “trong thời
của Giáo Hội đây, Chúa Kitô hiện đang sống động
và tác hành trong Giáo Hội cũng như với Giáo Hội
của Người, một cách hợp với thời mới này... qua
các bí tích... một việc truyền thông (hay ‘phân
phát’) hoa trái của mầu nhiệm Chúa Kitô Vượt Qua
khi Giáo Hội cử hành phụng vụ ‘bí tích’”
(số 1076), một cử hành phụng vụ bảy bí tích
của Giáo Hội
(SGL số 1113, 1116-1118),
được thực hiện bởi chung cộng đồng Dân Chúa và
riêng các vị tư tế thừa tác
(SGL số 1119- 1120),
để thánh hóa các phần thể Giáo Hội cũng như để
xây dựng chính Giáo Hội
(SGL số 1121, 1123).
Ngoài ra, Giáo Hội c̣n có những cử hành phụng vụ
khác như các á bí tích
(SGL số 1677-1679)
và lễ nghi an táng
(SGL số 1680-1682, 1684).
THÂM TÍN SỐNG ĐẠO
1.
V́ “qua phụng vụ, Chúa Kitô, Đấng cứu chuộc
và là vị thượng tế của chúng ta, tiếp tục công
cuộc cứu chuộc chúng ta nơi Giáo Hội, với Giáo
Hội, và nhờ Giáo Hội của Người” (số 1069),
mà Kitô hữu chúng ta, muốn sống trọn ơn cứu
chuộc của ḿnh và lớn lên trong Chúa Kitô là đầu,
cần phải gắn bó với Giáo Hội bằng việc tha thiết
và thường xuyên tham dự phụng vụ Thánh Lễ và Bí
Tích.
2.
“Chính v́ là tác động của Chúa Kitô tư tế cũng
như của Giáo Hội Thân Ḿnh Người, mọi việc cử
hành phụng vụ mới là một tác động linh thánh
vượt trên tất cả mọi tác động khác. Không có một
tác động nào của Giáo Hội có thể tác hiệu tương
đương như tác động phụng vụ về cả tư cách cũng
như cấp độ”
(số 1070), mà Kitô hữu chúng ta chẳng những phải
thường xuyên tham dự phụng vụ Thánh Lễ và Bí
Tích mà c̣n phải tham dự phụng vụ một cách trang
nghiêm và sốt sắng nữa.
3.
“Phụng vụ là tột đỉnh mà sinh hoạt của Giáo
Hội hướng về, đồng thời cũng là nguồn mạch phát
xuất ra tất cả mọi năng lực của Giáo Hội”
(số 1074). Bởi thế, Kitô hữu chúng ta phải lấy
sinh lực sống đạo từ phụng vụ và phải qui tất cả
mọi sự ḿnh có cũng như ḿnh làm trong cuộc đời
về phụng vụ.