Maria, chị em với Matta và Lazarô, có
phải là Mai Đệ Liên?
Một số người thắc mắc là Maria, chị em với Matta và
Lazarô (Phúc Âm Thánh Gioan 11:1 và 12:3) và Maria
Magdalene (cũng Phúc Âm Thánh Gioan 19:25 ở dưới
chân thập giá Chúa và 20:18 được
Chúa hiện ra đầu tiên sau khi Phục Sinh) có phải là
2 nhân vật khác nhau hay chăng? Xin thưa, theo tôi,
chỉ là một
nhân vật duy nhất, căn cứ vào các đoạn Phúc Âm trùng
hợp sau đây.
Thánh Kư Gioan đă chú thích ở trong ngoặc đơn về
Maria là chị em của Matta và Lazarô như sau: “(Maria
có Lazarô bị bệnh này là người đă xức dầu cho Chúa
bằng dầu thơm và lau khô chân Người bằng tóc của
ḿnh)” (11:2).
Thánh Kư Gioan, qua chú thích của ḿnh, đă ám chỉ đến
“người đàn bà có tiếng tội lỗi trong thành” (Lk
7:37), một nữ nhân vật cũng
đă được Thánh Luca thuật lại nhưng không nêu danh
tánh lúc bấy giờ, người đàn bà tội lỗi được Chúa
khẳng định “v́ yêu nhiều nên được tha nhiều”
(Lk 7:47), qua cử chỉ chị “đă
xức dầu cho Chúa bằng dầu thơm và lau khô chân Người
bằng tóc của ḿnh”.
Vậy, Maria là chị em với Matta và Lazarô đă sống một
đời sống bê tha tội lỗi trước khi trở thành một
trong những người bạn thân của Chúa. Cũng Maria này
đă xức dầu thơm cho Chúa và bị Giuđa trách cứ là
phung phí nhưng được Chúa bênh vực rằng: “Mặc kệ
cô ta. Cứ để cho cô ta giữ dầu thơm này cho ngày họ
sửa soạn an táng Thày” (Jn 12:7). Ở đoạn 19:40,
Thánh Kư Gioan có nói đến “dầu thơm” an táng
thân xác của Chúa, tuy không cho biết ai mang đến,
nhưng không ai ngoài Maria,
cũng là Maria Magdalene đứng dưới chân thập giá Chúa
với Mẹ Maria và Thánh Gioan trước đó,
v́ Ông Nicôđêmô được Thánh Kư cho biết chỉ mang “mộc
dược trộn với trầm hương” (19:39).
C̣n Maria Magdalene, được Thánh Kư Marcô, trong đoạn
liệt kê thứ tự các lần Chúa Kitô phục sinh hiện ra,
mà người đầu tiên là “Maria Magdalene”, một nhân vật
nữ đă được thánh kư ghi chú thêm một cách kỹ lưỡng
như sau: “Người trước hết đă hiện ra với Maria
Magdalene là người được Người trừ cho khỏi 7 quỉ”
(16:9).
Nếu Maria Magdalene này là người được Chúa Giêsu trừ
cho khỏi 7 quỉ th́ Maria Magdalene này đă được Thánh
Kư Luca liệt kê trong danh sách của những người nữ
theo hộ tống Chúa Giêsu, ngay sau đoạn tŕnh thuật
về “người đàn bà có tiếng là tội lỗi trong thành”
(Lk 7:36-50), một danh sách nữ nhân
Thánh Kư Luca cho biết trong số
đó có: “Maria được gọi là Magdalene là người được
trừ cho khỏi 7 quỉ” (Lk 8:2).
Tóm lại, căn cứ vào các đoạn Phúc Âm được trích dẫn
liên quan đến nhân vật mang tên Maria và Maria
Magdalene, có thể kết luận rằng cả hai danh xưng này
chỉ là một nữ nhân vật duy nhất, đó là Chị Thánh
Maria Mai Đệ Liên được Giáo Hội mừng kính hằng năm
vào ngày 22/7:
Theo Thánh Kư Luca th́
“Maria được gọi là Magdalene là người được trừ
cho khỏi 7 quỉ” (Lk 8:2). Mà Thánh Kư Marcô cho
biết nhân vật Maria Magdalene được trừ cho 7 quỉ này
là người đầu tiên được Chúa Kitô phục sinh hiện ra
(x Mk 16:9). Và Maria Magdalene được Chúa Kitô phục
sinh hiện ra đầu tiên này cũng là Maria đă xức dầu
thơm cho Chúa để hướng về biến cố an táng của Người
(x Jn 12:7), cũng là Maria (chị em của Matta và
Lazarô) được biệt chú là người đă xức dầu thơm cho
Chúa (x Jn 11:2; Lk 7:38).
Về vấn đề nơi chốn khác nhau giữa Maria ở Bêtania
với Matta và Lazarô, và Maria ở Magdalene hay
Magdala, có thể hiểu Magdalene hay Magdala là địa
điểm khi Maria quê
ở Bêtania bỏ nhà đi hoang sống như “một người đàn bà
có tiếng tội lỗi trong thành” ở Magdala.
Vậy Maria Magdalene cũng là Maria chị em của Matta
và Lazarô ở Bêtania, một con người đă bỏ nhà đi
hoang sống đời tội lỗi (x Lk 7:37) ở Magdala, nhưng
đă thống hối bằng tất cả tấm ḷng tan nát khiêm cung
của ḿnh (x Lk 7:47), “đă chọn phần tốt hơn”
là lắng nghe lời Chúa (x Lk 10:42), đă khóc thương
Lazarô khiến Chúa cũng cảm thấy mủi ḷng trước nước
mắt của chị (x Jn 11:33), và đă trung kiên theo Chúa
(c̣n hơn cả đa số các vị tông đồ) cho tới khi đứng
dưới chân thập giá Chúa với Mẹ Maria và Thánh Tông
Đồ Gioan (x Jn 19:25), nhờ đó chị thậm chí c̣n diễm
phúc trở thành con người đầu tiên được Chúa Kitô
phục sinh ưu tuyển hiện ra (x Mk 16:9), trước cả các
thánh tông đồ, và Người đă sai chị đi loan báo tin
mừng phục sinh về Người cho chính các tông đồ nữa (x
Jn 20:17)!
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL