Bài 30 – 21/8/1996: Mẹ Maria và Thánh Giuse sống tặng ân đồng trinh

1. Khi cho thấy Mẹ Maria như là một “trinh nữ”, Phúc Âm Thánh Luca đã thêm rằng Mẹ “đã đính hôn với một người tên là Giuse, thuộc nhà Đavít” (1:27). Hai chi tiết được ghi nhận này thoạt thấy như thể mâu thuẫn đối nghịch nhau.

Cần phải lưu ý là tiếng Hy Lạp được sử dụng trong đoạn này không cho thấy tình trạng của một người đàn bà đã thành hôn và vì thế ở trong bậc vợ chồng, mà là tình trạng đính hôn. Tuy nhiên, không giống như những gì xẩy ra ở các nền văn hóa tân tiến, tục lệ của người Do Thái xưa về việc đính hôn đã cấp cho một hợp đồng và bình thường thì đã có một giá trị dứt khoát: nó thực sự đưa thành phần đính hôn vào đời sống hôn nhân, cho dù hôn nhân được hoàn tất chỉ khi nào người con trai đem người con gái về nhà mình.

Bởi vậy, vào thời điểm Truyền Tin, Mẹ Maria đã ở trong tình trạng của một người đính hôn. Chúng ta có thể ngẫm nghĩ rằng tại sao Mẹ đã chấp nhận đính hôn, vì Mẹ đã có ý suốt đời sống trinh nguyên. Thánh Luca đã biết được cái khó khăn này, thế nhưng ngài chỉ ghi lại tình trạng này mà không cống hiến thêm bất cứ một giải thích nào hết. Sự kiện Vị Thánh Ký này, trong khi nhấn mạnh đến ý hướng của Mẹ Maria muốn sống đồng trinh, đồng thời cũng cho thấy Mẹ như là vị hôn thê của Thánh Giuse, là một dấu hiệu cho tính chất đáng tin cậy về lịch sử của hai chi tiết ghi nhận ấy.

Thánh Giuse được kêu gọi để hợp tác vào dự án cứu độ

2- Có thể nghĩ rằng vào lúc đính hôn của mình giữa Thánh Giuse và Mẹ Maria đã có được một sự cảm thông về dự án sống đồng trinh. Hơn nữa, Thánh Linh là Đấng đã tác động Mẹ Maria chọn sống đồng trinh liên quan đến mầu nhiệm Nhập Thể và là Đấng muốn Mẹ sống trong một hoàn cảnh gia đình hợp với việc tăng trưởng của Con Trẻ, rất có thể đã làm cho cả Thánh Giuse cũng thấm nhiễm lý tưởng sống đồng trinh nữa.

Vị thiên thần của Chúa đã xuất hiện trong một giấc chiêm bao mà nói cùng ông rằng: “Hỡi Giuse, con Đavít, đừng sợ nhận Maria làm vợ của mình, vì việc thụ thai xẩy ra nơi cô ấy là do bởi Thánh Linh” (Mt 1:20). Bởi thế ngài đã được xác định là ngài được kêu gọi để sống đời sống hôn nhân của mình một cách hoàn toàn đặc biệt. Bằng việc hiệp thông trinh trong với người phụ nữ được chọn sinh hạ Chúa Giêsu, Thiên Chúa kêu gọi ngài hợp tác trong việc thi hành dự án cứu độ.

Kiểu mẫu hôn nhân được Thánh Linh dẫn đưa Mẹ Maria và Thánh Giuse chỉ có thể hiểu được theo bối cảnh của dự án cứu độ cũng như của một thứ linh đạo cao cả. Việc hiện thực hóa một cách cụ thể mầu nhiệm Nhập Thể cần thiết cho một cuộc hạ sinh đồng trinh là những gì đề cao vai trò con cái thần linh, đồng thời, đối với một gia đình, là những gì có thể một cuộc phát triển bình thường cho con người của Con Trẻ.

Chính ở việc các vị góp phần vào mầu nhiệm Nhập Thể của Ngôi Lời mà Thánh Giuse và Mẹ Maria đã lãnh nhận ân sủng sống một lúc vừa theo đặc sủng đồng trinh vừa tặng ân phối ngẫu. Mối hiệp thông yêu thương trinh trắng giữa Mẹ Maria và Thánh Giuse, mặc dù là một trường hợp đặc biệt liên hệ tới viện hiện thực một cách cụ thể mầu nhiệm Nhập Thể, dầu sao cũng là một cuộc hôn nhân thực sự (cf. Apostolic Exhortation Redemptoris custos, n. 7).

Vấn đề khó khăn trong việc chấp nhận mầu nhiệm cao cả về mối hiệp thông phối ngẫu của các vị đã khiến cho một số người, từ thế kỷ thứ hai, nghĩ về Thánh Giuse như là một kẻ luống tuổi và coi ngài như vị bảo hộ của Mẹ Maria hơn là người chồng của Mẹ. Trái lại, có trường hợp cho rằng ngài không phải là một người đàn ông lão thành vào lúc ấy mà là sự trọn lành nội tâm của ngài, hoa trái của ân sủng, đã thúc đẩy ngài sống mối liên hệ phu thê với Mẹ Maria với một cảm tình trinh trắng.

Đức Lêo XIII đã ký thác toàn thể Giáo Hội cho Thánh Giuse bao bọc chở che.

3- Việc Thánh Giuse hợp tác vào mầu nhiệm Nhập Thể cũng bao gồm việc thực hành vai trò làm cha của Chúa Giêsu. Vị thiên thần đã công nhận nhiệm vụ này của ngài khi hiện ra với ngài trong giấc chiêm bao và mời gọi ngài hãy đặt tên cho Con Trẻ: “Cô ấy sẽ sinh hạ một người con trai, và người sẽ đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì Người sẽ cứu dân của Người khỏi tội lỗi” (Mt 1:21).

Cho dù loại trừ việc sinh sản về thể lý, vai trò làm cha của Thánh Giuse vẫn là một cái gì thực sự chứ không phải là bề ngoài. Khi phân biệt giữa người cha và một người sinh hạ, có một chuyển khảo cổ về đức đồng trinh của Mẹ Maria - the De Margarita (thế kỷ thứ 4) – nói rằng “những quyết tâm được Vị Trinh Nữ và Thánh Giuse nắm giữ với tư cách là chồng và là vợ đã làm cho ngài có thể được gọi theo danh xưng (cha) này; tuy nhiên, là một người cha không sinh hạ”. Bởi thế,  Thánh Giuse đã thi hành vai trò làm cha của Chúa Giêsu, thực thi quyền bính là đối tượng Đấng Cứu Thế đã tỏ ra tuư nguyện “tuân phục” (Lk 2:51), góp phần vào việc nuôi nấng và chỉ dẫn Người hành nghề thợ mộc.

Thành phần Kitô hữu luôn nhìn nhận Thánh Giuse như là một vị đã sống mối hiệp thông thân mật với Mẹ Maria và Chúa Giêsu cũng kết luận rằng cả nơi cái chết ngài cũng hoan hưởng sự hiện diện mến thương an ủi của các vịTừ truyền thống liên lỉ Kitô giáo này, ở nhiều nơi đã phát triển lòng tôn sùng đặc biệt đối với Thánh Gia là gia đình có Thánh Giuse là Vị Bảo Quản Đấng Cứu Chuộc. Như hết mọi người đều biết, Đức Giáo Hoàng Lêô XIII đã ký thác toàn thể Giáo Hội cho việc chăm sóc chở che bao bọc của ngài.

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL,

Chuyển dịch từ L'Osservatore Romano Weekly Edition in English 28/8/1996, trang 7.