VACLAV HAVEL,
NIỀM HY VỌNG
TRONG MỘT QUỐC GIA
QUÁ NGAO
NGÁN VÀ MỆT MỎI
Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh, MD
Nhân sự qua đời của cựu tổng
thống đầu tiên của Cộng Hoà Tiệp Khắc sau khi chế độ cộng sản xụp đổ,
chúng tôi muốn chia sẻ ít hiểu biết về con người Vaclav Havel đă được
tôn vinh là anh hùng thế giới. Ông đă kiên cường tranh đấu cho tự do,
dân chủ của Tiệp Khắc mặc dù bị chế độ cộng sản bắt bớ, giam cầm, đọa
đầy rất tàn ác, nhưng cuối cùng Tiệp Khắc đă thành công thoát khỏi ách
độc tài cộng sản, trở thành độc lập, dân chủ,.tự do nhân bản và văn minh
phồn thịnh.
Nước Việt Nam chúng ta sau
gần thế kỷ bị công sản cai trị vẫn chưa thoát ra khỏi cảnh nghèo đói và
lạc hậu, tự do nhân quyền vẫn bị trà đạp, nỗi ai oán, than trách của
người dân giờ đây đă cao ngút trời. Kẻ nội thù là đảng cộng sản Việt Nam
lại đă rước giặc Tàu vào nhà dày xéo đất nước để mưu cầu danh lợi phe
phái, không nghĩ đến dân tộc và tổ quốc. Một Trưng Trắc Trưng Nhị, một
Ngô Quyền, một Hưng Đạo Vương, một Quang Trung đă anh dũng đánh tan giặc
ngoại xâm Hán Tàu, giệt kẻ nội thù rước voi vể giày mả tổ đă là những
anh hùng dân tộc và thế giới. Thiết nghĩ, những anh hùng của Việt Nam
nếu không hơn th́ cũng không thể kém Vaclav Havel của Tiệp Khắc. Tại sao
chúng ta vẫn c̣n bị ch́m ngập trong đau thương v́ cộng sản và nguy cơ
Hán hóa lần II?
VACLAV HEVEL, ANH HÙNG THẾ GIỚI
Cái chết của Vaclav Havel,
một chính trị gia đối kháng đă trở thành nhà lănh đạo quốc gia và anh
hùng của thế giới, đă gây xúc động không ít toàn thể thế giới. Havel qua
đời ngày Chúa Nhật 18 tháng 12 năm 2011 tại nhà nghỉ mát cuối tuần của
ông ở phía Bắc Công Hoà Tiệp Czech, v́ bệnh suy hô hấp kinh niên do hút
thuốc liên miên trong suốt thời gian từ khi ông bị cầm tù. Ông hưởng thọ
75 tuổi.
Havel sinh ngày 5 tháng 10
năm 1936 tại Prague, là con trai một gia đ́nh giầu có nhưng tài sản bị
mất hết v́ chiến dịch quốc hữu hóa của cộng sản năm 1948. Havel bị nhà
cầm quyền cộng sản từ chối không cho đến trường, nên ông phải học lớp
tối và hành nghề kịch nghệ trên sân khấu. Ông bắt đầu hoạt động chính
trị vào tháng Giêng năm 1977 khi ông là đồng tác giả Bản Tuyên Ngôn Hiến
Chương Nhân Quyền 77. Đây là việc đă gây chú ư rất nhiều và rộng lớn ở
Tây Phương.
Havel bị nhà cầm quyền bắt
giữ rất nhiều lần và bị giam trong ngục tù cộng sản 4 năm trời. Những
bức thư ông viết gửi cho người vợ đầu tiên của ông từ trong nhà tù đă là
những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông. “Những bức thư gửi Olga”
là hỗn hợp giữa một triết lư thâm sâu và vô vàn lời nhắn nhủ ẩn kín bên
trong cho người phối ngẫu mà ông coi như là người d́u dắt và bạn chí
thiết nhất của ông.
Những biến cố vào tháng 8
năm 1988 -kỷ niệm năm thứ 20 cuộc xâm lăng của Warsaw Pact- lần đầu tiên
đă nhắc nhở Havel và bạn bè ông một ngày nào đó sẽ đứng lên quét sạch
những tên mật vụ đă từng bỏ tù họ. Havel bị bắt vào tháng 1 năm 1989 khi
ông đang biểu t́nh ở ngoài đường phố phản đối nhà cầm quyền và bị mang
ra ṭa đă gây phẫn nộ cả quốc nội lẫn quốc ngoại. Bị áp lực quá mạnh
phải thay đổi, nhà cầm quyền cộng sản đă thả ông ra vào tháng 5 cùng năm
đó.
Mùa Thu năm ấy, chế độ cộng
sản đă bắt đầu rục rịch sắp sụp đổ khắp Đông Âu và, vào tháng 11 th́ bức
tường Bá Linh cũng bị đạp đổ. Tám ngày sau đó, cảnh sát công an bắt đầu
đàn áp tàn bạo những cuộc biểu t́nh của hàng ngàn sinh viên ở Prague.
Đây chính là dấu hiệu mà Havel và nhân dân Tiệp Khắc Czech của ông đang
chờ đợi. Trong ṿng 48 giờ, một phong trào đối lập mới qui tụ rất rộng
lớn gồm nhiều thành phần được thành lập, và ngày hôm sau, hàng trăm ngàn
người dân Czechs và Slovaks ùn ùn kéo nhau ra đường. Thế là trong 3 tuần
lễ hừng khí lên cao độ, chế độ cộng sản đang đầy quyền lực bị vỡ tan
tành.
Ngày 29 tháng 12 năm 1989
Havel được bầu làm Tổng Thống của Tiệp Khắc Czecholosvakia[1]
bởi quốc hội vẫn c̣n là cộng sản. Ba ngày sau, nhân dịp đầu năm, ông
tuyên bố với quốc dân trên vô tuyến truyền h́nh như sau:“Không c̣n
những người tài giỏi và xuất chúng, chế độ đă biến chúng ta thành những
cái đinh ốc nhỏ bé trong một bộ máy khổng lồ quái dị, chạy lạch cạch và
bốc mùi hôi thối”.
Chế độ độc tài toàn
trị cộng sản Tiệp Khắc Czechoslovakia đă kết thúc bằng một cuộc đứng dậy
của toàn dân gọi là cách mạng nhung, bởi v́ sự chuyển đổi rất là êm thấm.
Chế độ cộng sản dăy chết chỉ trong tuần lễ và không tốn một viên đạn.
Nhưng đối với ông Vaclav Havel, đó là kết quả mà ông đă phải trả giá
bằng cả hàng chục năm tranh đấu đầy gian nan khổ ải.
Với tư cách là tổng thống,
ông Havel vẫn tiếp tục làm việc với sự phối hợp những rung cảm về nghệ
thuật cùng với những bén nhậy chính trị và đối kháng của ông. Trong
những bài diễn văn, ông luôn luôn nhấn mạnh đến những vấn đề mà đa số có
liên quan đến văn học nghệ thuật và triết học, trong đó ông không những
chỉ đả kích hệ thống chính trị đương thời với kỹ thuật vô nhân tính, mà
c̣n nhắc nhở dân chúng Tiệp đừng bao giờ để bị mê hoặc mà rơi vào cái bả,
cái mồi của chủ nghĩa tiêu thụ và guồng máy chính trị đảng phái vô nghĩa.
Ông cũng được coi là tiếng
nói của đạo lư khi ông đả kích những khiếm khuyết của xă hội ông đang
sống gọi là chế độ dân chủ, nhưng cuối cùng cũng bị bẻ cong đi với thỏa
hiệp và quyền lực v́ đủ thứ “bả”. Khẩu hiệu của Havel: -“Điều mà trái
tim nghĩ th́ miệng phải nói ra / what the heart thinks, the tongue
speaks”- đă phải biến đổi từng ngày v́ hệ thống chính trị hoặc chính
sách đổi thay.
Tháng 7 năm 1992, th́ liên
bang Tiệp Khắc Czechoslovakia thực sự bị chia cắt. Ông coi việc đổ vỡ đó
như là một thất bại của cá nhân ông, mặc dù những năm sau đó, theo ông,
đó cũng là điều tốt đẹp nhất rồi. Havel từ nhiệm tổng thống, nhưng ông
vẫn được dân chúng mến chuộng và bầu làm tổng thống đầu tiên của nước
Tân Cộng Ḥa Tiệp không có đối thủ, mặc dù công việc đă mang lại cho ông
rất nhiều uy tín cho dù quyền lực chẳng có là bao.
Truyền thông báo chí chỉ
trích ông một cách tàn nhẫn không thể tưởng tượng được. Những tờ báo
đứng đắn th́ nghi ngờ cái viễn tượng chính trị của ông. Những tờ lá cải
th́ nhắm vào đời tư cá nhân của ông để bêu xấu. Ông rời bỏ văn pḥng năm
2003. Ông, dù người nhỏ thó, nhưng cái tinh tướng và sự nhanh trí của
ông đă tỏa rộng bất cứ nơi nào ông tới. Ngay cả lúc cuối đời, ông vẫn
c̣n giữ được nét mặt tự nhiên, lúc hăng say gay gắt lúc hồn nhiên tuổi
trẻ, có thể biến đổi dễ dàng từ câu chuyện triết lư nghiêm trang sang
câu chuyện khôi hài hoặc bàn về những câu chuyện người ta đàm tiếu ở thủ
đô Prague cổ kính.
Cựu Tổng Thống nước Cộng Ḥa
Czech, ông Vaclav Havel là một trong những anh hùng thời đại và là một
trong những nhà lănh đạo chính trị chính thống cuối cùng, bây giờ không
c̣n nữa, ông đă lănh đạo đất nước ông rất hiệu quả trong thời gian cực
kỳ khó khăn, bởi v́ những cam kết đầu tiên của ông là giữ cho được cái
tư cách của con người và những ǵ gọi là công ích, không phải là để mưu
cầu quyền lực. Nếu thế giới làm được những điều đó qua các thời kỳ rối
loạn khác nhau mà thành công, th́ triều đại của Vaclav Havel phải được
lưu truyền hậu thế măi măi.
MÙA THU NĂM 1989 KHÓ QUÊN TẠI HOA
KỲ
Có lẽ không một người Viêt
Nam nào, nhất là những người tỵ nạn cộng sản, đă bỏ lại đằng sau tất cả
sản nghiệp cùng anh em bà con họ hàng, liều chết chạy khỏi VN để thoát
thân, tránh ách độc tài cộng sản, có thể quên được cái mùa thu đặc biệt
ấy. Cá nhân tôi không bao giờ quên được những ngày lịch sử ấy của mùa
Thu năm 1989 lúc tôi đang tỵ nạn ở Hoa Kỳ. Tôi đă nhận ra rằng tôi đang
sống những giây phút cực kỳ trọng đại của lịch sử nhân loại khi nh́n
thấy bức màn sắt bị xé toặc ra, bức tường Bá Linh xụp đổ. Người người
cùng nhau cầm búa, cuốc xẻng, bất cứ vật dụng ǵ có thể phá đổ bức tường,
đang hăng say đập phá bức tường ngăn cách oan nghiệt ấy. Giờ phút ấy nó
đă thực sự xụp đổ hoàn toàn để mọi người dân Đông và Tây Đức được tự do
qua lại. Thế giới thở phào nhẹ nhơm.
Tôi viết những gịng này về
Havel để nhớ lại những ngày lịch sử ấy và những năm tháng sau cuộc cách
mạng nhung và, nó vẫn c̣n in hằn trong tâm trí tôi, linh hứng cho tôi
những ǵ tốt đẹp cho quê hương Việt Nam thân yêu của tôi một ngày mai
tươi sáng như mùa Thu năm 1989 ở Nga Sô Viết và Đông Âu. Bao giờ nó xẩy
ra ở VN và Trung Quốc để đồng bào tôi bớt khổ đau, dân tộc tôi hết lo âu
sầu muộn, được vui hưởng tự do thực sự như mọi con người tự do khác trên
thế giới.
Ngoài ra, một trong những
diễn tả về HY VỌNG của Vaclav Havel mà tôi ưng ư nhất là ông miêu tả đức
tính vĩ đại của Kito giáo:“Hy Vọng nhất định không phải là lạc quan.
Nó không phải là xác tín điều ǵ xẩy ra sẽ là tốt, nhưng chắc chắn điều
xẩy ra phải là hợp lư, bất kể nó đưa đến kết quả thế nào.”
Havel cũng đă viết: “Hy
vọng của thế giới nằm ở chỗ phục hồi cuộc sống con người, không phải chỉ
ở thể xác mà c̣n cả tâm hồn nữa”.
Về viễn kiến, Havel
viết như sau: “Có viễn kiến không thôi th́ chưa đủ. Nó phải phối hợp
với mạo hiểm. Chỉ nh́n lên những bậc thang mà thôi th́ chưa đủ, mà phải
khởi sự bước và đi lên những bậc thang đó nữa”.
Havel đă nói câu lừng
danh này: “Sự Thật và T́nh Yêu phải được thể hiện thay cho dối trá và
hận thù”. Nó đă trở thành mục đích cách mạng của đời ông, ông nói là
ông làm và ông đă luôn luôn cố gắng sống và thực hành điều ông nói.
“TÔI KHÔNG DÁM CHẮC TÔI BIẾT THẾ
NÀO LÀ PHÉP LẠ…..”
Vào tháng 4 năm 1990,Vaclav
Havel, tân tổng thống nước Tiệp Khắc Czechoslovakia vừa mới được giải
phóng, đă tiếp Đức Thánh Cha Gioan Phaolo II ở thủ đô Prague với lời
chào mừng rất cảm động như sau:
“Tôi không dám chắc tôi biết
thế nào là phép lạ. Tuy nhiên, tôi dám nói là, lúc này đây, tôi đang
tham dự vào một phép lạ: Người mà 6 tháng trước đă bị bắt bỏ tù như là
một kẻ thù của quốc gia, giờ này đang đứng ở đây ngày hôm nay là tổng
thống của quốc gia ấy, và đang nghênh tiếp Đức Thánh Cha, nhân vât số
một của Giáo Hội Công Giáo đang đứng ở quốc gia ấy…
“Tôi không dám chắc tôi biết
thế nào là phép lạ. Tuy nhiên, tôi dám nói là lúc này đây, tôi đang tham
dự vào một phép lạ: Một quốc gia bị tàn phá bởi một chủ nghĩa hận thù,
nay được sứ giả của t́nh yêu đến thăm. Một quốc gia, đă bị tàn phá bởi
một chính quyền ngu dốt, th́ nay biểu tượng văn hóa sự sống đă đến. Một
đất nước mà, cho đến thời gian gần đây, đă bị phá hủy bởi cái lư tưởng
đối đầu và chia rẽ trên thế giới, th́ nay sứ giả của ḥa b́nh, của đối
thoại, của khoan dung, của ḷng ưu ái và hiểu biết, của
t́nh huynh đệ hiệp nhất trong khác biệt đă tới thăm.
“Trong nhiều thập niên dài đằng
đẵng đó, Thiên Chúa đă bị cấm chỉ, xua đuổi ra khỏi đất nước chúng tôi,
th́ hôm nay, chúng tôi lại hân hạnh chứng kiến những giây phút cảm động
được môn đệ của Chúa hôn đất tổ quốc chúng tôi”.
“Toàn thể nhân dân
Czechoslovakia hân hoan đón chào Đức Thánh Cha.”
Trong cuộc viếng thăm
lịch sử của Đức Thánh Cha ở Prague tháng 4 năm 1990, cùng với những nhà
lănh đạo văn hóa không phải công giáo đă tụ họp nhau lại để đón chào Đức
Gioan Phaolo II, TT Vaclav Havel đă nhắc lại ư nghĩa những vần thơ của
Hồng Y Karol Wojtyla đă làm lúc ngài c̣n là TGM Cracow vào năm 1974.
Havel đă nói lên những lời thật cảm động:
“Một trong những bài thơ của
ngài, ngài đă đặt hỏi: ‘Lịch sử có thể đi ngược lại lương tâm con người
được không?’ Điều mà Ngài muốn nhắn nhủ qua những vần thơ kêu than vấn
nại đó đă quá rơ ràng. Lịch sử ấy không bao giờ có thể đi ngược lại
lương tâm măi măi, đến muôn đời. Ngài thật có lư, và cùng với ngài th́
tất cả những ai không để mất niềm hy vọng đều có lư cả”.
Tổng Thống Havel đă
hiểu những ǵ đă xẩy ra ở đất nước ông như là những chiến thắng của
lương tâm đă đi ngược lại lịch sử. Trong một bài báo trên tờ New York
Times ngày 1-3-1992, ông Havel đă viết: Chế độ cộng sản đă bị đánh gục
bởi “sức sống của con người, bởi tâm linh con gười, bởi lương tâm con
người, bởi sức đề kháng của con người, nam cũng như nữ, chống lại những
lắt léo, gian manh, dối trá, bịp bợm và ḱm kẹp”. Tuy nhiên ông
cũng cảnh cáo rằng cái sai lầm căn bản của chủ nghĩa cộng sản là chúng
vẫn tiếp tục đe dọa chúng ta bằng phá hoại và hủy giệt, hầu có thể chống
lại, chối bỏ cái cốt lơi của lương tâm con người là ch́a khóa mở cửa đi
vào lịch sử loài người. “Chúng tôi đang t́m kiếm những phương
thuốc khoa học mới, những lư tưởng mới, những hệ thống kiểm soát mới,
những tổ chức mới, những phương tiện mới để triệt tiêu những hậu quả
chết người ấy của những phương thuốc nguy hiểm, của cái lư tưởng bịp bơm,
của hệ thống kiểm soát gian ác, của những phương tiện và tổ chức vô luân
trước kia của chúng…Chúng tôi đang t́m kiếm một phương cách khách quan
thực sự để thoát ra khỏi những cơn khủng khoảng của chủ nghĩa gọi là “
khách quan” của họ.”
HAVEL, ANH HÙNG VĨ ĐẠI CỦA TỰ DO
Dù ông không c̣n làm tổng
thống nữa, nhưng Havel vẫn c̣n là biểu tượng của anh hùng thế giới.
Trong số rất nhiều huy chương mà ông đă nhận được có huy chương Tự Do
của Tổng Thống, một loại huy chương cao quí nhất dành cho những nhân vật
dân sự Hoa Kỳ. Đứng trước huy chương đó, TT George W. Bush đă phải cúi
đầu v́ đó là “anh hùng vĩ đại của Tự Do”. Havel đă được đề
nghị giải Nobel Ḥa B́nh rất nhiều lần, đă lănh nhận hàng tá huy chương
hiệp sĩ thế giới v́ những cố gắng của ông như là sứ thần của lương tâm,
đă bảo vệ những dân tộc bị áp bức từ trại tỵ nạn Darfur ở Phi Châu đến
Myanmar. Trong ít năm trước đây, Vaclav Havel đă chứng kiến cơn khủng
khoảng kinh tế thế giới như để báo động đừng có bao giờ từ bỏ giá trị
căn bản của con người là luôn luôn vươn lên để đạt tới phồn vinh thịnh
vượng.
Những năm cuối của nhiệm kỳ
tổng thống, ông đă bị những đối thủ chính trị của ông cười nhạo, cho
ông là nhà đạo đức khờ. Ở một phương diện khác, nhiều người Tiệp thường
dân khác đă có lúc không ưa ông không phải v́ ông cứ luôn luôn nói về
luân lư đạo đức, mà c̣n bởi v́ ông hay khơi lại cái quá khứ hèn nhát của
họ dưới chế độ cộng sản. Mặc dù ông được ngoại quốc yêu mến và nể trọng,
nếu chỉ v́ ông tiếp tục chiến đấu chống lại những lạm dụng nhân quyền
trên khắp thế giới, th́ ở trong nước uy tín của ông đối với dân chúng
lại bị suy giảm. Nhưng nay không c̣n như vậy nữa, trong khi dân chúng
Tiệp trở nên bất măn kinh khủng với cái hệ thống chính trị hiện tại với
những thất bại và đầy dẫy tham nhũng hối lộ trên mọi b́nh diện, th́ họ
lại từ từ cảm thấy cần phải biết ơn ông v́ ông thường nhắc nhở người dân
về sự quan trọng của luân lư đạo đức. Khi ông qua đời, ông đă được thần
thánh hóa như là người đă nh́n thấy trước những vấn đề hiện tại, không
phải chỉ ở quốc nội mà thôi. Khi c̣n tại chức, ông đă luôn luôn kêu gọi
mọi người phải để ư đến sự hủy hoại con người do nền văn minh kỹ nghệ và
chủ nghĩa tư bản toàn cầu.
TƯ CÁCH CỦA ÔNG HAVEL
Điều ǵ làm cho ông Vaclav
Havel trở thành đặc biệt? Câu trả lời đơn giản là Tư Cách của ông.
Ông là một người trọng nguyên tắc và có tư cách. Ông đă chiến đấu chống
cộng sản không phải v́ mục đích cá nhân thầm kín bên trong của ông,
nhưng đơn giản chỉ v́ -theo viễn kiến của ông- cộng sản là một hệ thống
vô luân và không có tư cách. Tin tưởng như vậy nên hành động trong sinh
hoạt chính trị của ông đă giúp ông trở thành một chính trị gia hiếm có,
khó có thể thấy trong thế giới ngày nay. V́ thế, thế giới nói chung,
Châu Âu nói riêng đang phải đối diện với một thời kỳ khủng khoảng trầm
trọng. Sự trong sáng và ḷng can đảm đáng lẽ phải mang lại một sự thay
đổi nào đó th́ lại bị mai một và mất đi rồi.
CUỘC SỐNG CỦA HAVEL LÀ MỘT PHÉP LẠ
Lễ an táng ông Vaclav Havel
được cử hành theo nghi thức quốc táng và được tổ chức vào ngày 23 tháng
12 năm 2011 tại nhà thờ chánh ṭa thánh Vitus, Wenceslas và Adalbert ở
thủ đô Prague. TGM Prague là Dominik Duka, cũng là giáo chủ Bohemia, đă
tiễn đưa ông bằng những lời rất cảm động của chính cựu tổng thống Vaclav
Havel:
“Khi mà tử thần đă đến và ra
lệnh cho con người phải ra đi, th́ sự bày tỏ của nó rất là mạnh mẽ và
đặc biệt. V́ vậy khi mà một ai ra đi th́ những thời gian mà họ đă sống
với nhau lại có dịp chỗi dậy. Cả hai đều có một ư nghĩa mới mẻ. Anh
Vaclav ơi, hiện giờ tôi vẫn c̣n đang nghe anh nói, rơ ràng văng vẳng bên
tai những lời anh đón chào ĐTC Gioan Phalo II: “Tôi không biết
thế nào là phép lạ, nhưng vấn đề là sự hiện diện của ĐTC ở đây quả là
một phép lạ”. Tất cả cưộc sống của anh là một phép lạ. Vượt qua tất
cả mọi kỳ vọng là hấu hết những ước mơ của anh đă được hoàn thành: Cái
chế độ Husák vô hồn, gian ác đă từng được quân đội Sô Viết bảo trợ đă
xụp đổ và, độc lập, tự do, dân chủ đă được tái hồi. Những cái đó
không phải là những giấc mơ, mà là những ước vọng thâm sâu thầm
kín ẩn chứa bên trong anh.
“Khi tôi nghe những lời phát
biểu của anh: ‘Sự Thật và T́nh Yêu phải được thể hiện
thay cho dối trá và hận thù’, th́ đă quá rơ ràng đối với tôi;
anh không phải là người chủ trương bất khả thi, không biết dùng lư trí
để suy nghĩ và hành động, như tôi và nhiều người đă có lần nghĩ lầm về
anh. Sự Thật và T́nh Yêu là những ước vọng phát xuất từ trái tim anh.
Anh đă tin vào nó, vượt qua tất cả mọi sự, tất cả mọi người của lịch sử
chung quanh anh. Anh thực sự tin tưởng mănh liệt vào nó. Điều này làm
cho anh trở nên can đảm và tin tưởng vào tương lai. Toàn thể cái dũng
khí và sự bền bỉ của anh ẩn kín thâm sâu trong niềm tin sắt đá đó của
anh quả thực là một nhiệm màu. Tôi nh́n thấy đó là điều cao quí nhất mà
anh đă làm cho chúng tôi. Anh đă làm sống lại niềm HY VỌNG trong một
quốc gia đă quá ngao ngán và mệt mỏi và anh đă đoàn kết họ lại với nhau
bằng cái niềm tin cao cả sắt đá ấy. Đó không phải là câu chuyện t́nh cờ
ngẫu nhiên, nhưng là sự phải đến rất tự nhiên không thể tránh được là,
trong những ngày cuối cùng của đời anh, anh đă nói rằng chúng ta chẳng
nên lo lắng về cái năm sắp tới hay những khủng khoảng sắp xẩy ra,
nếu chúng ta biết đoàn kết chặt chẽ keo sơn thực tâm với nhau.
“….Chớ ǵ thánh Agnes (của
Bohemia) dẫn đưa anh về vương quốc của Sự Thật và T́nh Yêu, ở đó có đấng
duy nhất đang ngự trị, như anh đă nói trong lần cuối chúng ta gặp nhau.
Trong những tuần lễ cuối cùng của đời anh, anh đă nói về Người như là
Thiên Chúa đích thực.
“Chớ ǵ Ngài bảo vệ chúng ta
chống lại dối trá và hận thù và dẫn đưa chúng ta xuyên suốt lịch sử trên
những nẻo đường ḥa b́nh.”
ĐÁP ỨNG CỦA ĐỨC THÁNH CHA BIỂN ĐỨC
XVI VỀ SỰ RA ĐI CỦA HAVEL
Đức Thánh Cha Biển Đức XVI
đă gửi điện tín chia buồn với tổng thống Cộng Ḥa Tiệp Vaclav Klaus về
sự ra đi của cựu tổng thống Vaclav Havel. Đức Thánh Cha đă bày tỏ sự
hiệp thông của ngài cùng với những người tham dự lễ an táng, và “cùng
với họ cầu xin ḷng thương xót vô bờ bến của Cha chúng ta ở trên trời
đoái nh́n đến linh hồn người quá cố”. Ngài nhắc lại sự quả
cảm của Vaclav Havel đă dám đứng lên bảo vệ “Nhân Quyền vào thời kỳ
mà cả một hệ thống quyền lực độc tài toàn trị đă thẳng thắn gạt bỏ, từ
chối không cho nhân dân Tiệp”. Ngài tỏ ḷng khâm phục “khả năng
lănh đạo đầy viễn kiến của cựu tổng thống để thiết lập một tân chế độ
dân chủ sau khi chế độ cũ đă xụp đổ” và Đức Thánh Cha cũng cám ơn
Chúa đă cho dân tộc Tiệp có được“tự do mà họ đang vui hưởng hiện
nay”.
Chớ ǵ TT Vaclav Havel
được an nghỉ trong an b́nh và xin ông can thiệp dùm cho Âu Châu và những
nước c̣n trong ṿng ḱm kẹp.
ĐÔI LỜI KẾT.
Ước vọng của Vaclav Havel là“Sự
Thật và T́nh Yêu phải được thể hiện thay thế cho dối trá và hận thù”
cùng với những năm tháng trong lao tù cộng sản đă là niềm Hy Vọng cho
toàn dân Tiệp, thôi thúc ḷng can đảm của thanh niên sinh viên học sinh
và toàn thể dân chúng Tiệp cùng đứng lên đạp đổ một chế độ độc tài, gian
manh và tàn ác. Hy vọng đó, như Đức TGM Prague Dominik Duka xác quyết,
không phải là giấc mơ, mà là một ước vọng thực tế, tự nhiên, phải xẩy ra.
Một Thái Hà, một Đồng Chiêm, một Cồn Dầu, một Loan Lư, một và rất
nhiều vụ khiếu kiện với vô số nạn nhận đủ loại kể ra không hết đă là
những hy vọng có thể đập tan những đám mây mù dối trá, hận thù, tham lam
và gian ác. Một ước nguyện tự nhiên phải xẩy ra. Bao giờ th́ nó xẩy ra ở
Việt Nam.? Chắc chắn là một ngày gần đây, nếu chúng ta can đảm và
đoàn kết (Lời cựu TT.Tiệp Khắc Vaclav Havel).
Fleming Island, Florida
January 12, 2012
[1]
Tháng 11-1989 Czecholosvakia, sau khi thoát khỏi
sự kiểm soát của Liên Sô bằng một cuộc « cách mạng nhung » đă trở
thành Dân Chủ Tự Do. Nhưng v́ nguyện vọng quốc gia quá mạnh,
ngày 1-1-1993 Czecholosvakia đă chia ra thành 2 là Công Hoà
Czech độc lập và Slovakia. Cả hai đă cải tổ kinh tế thành tư sản
chủ nghĩa với ư định sẽ là Kinh Tế tư bản/kinh tế thị trường. Tiến
tŕnh biến cải rất thành công cả về kinh tế lẫn phát triển con
người. Từ 1991, Công Ḥa Czech có hiến pháp và quyền lợi riêng
và là hội viên của Visegrád Group, và từ 1995 hội viên của OECD.
Tiệp Khắc Czech gia nhập NATO ngày 12-3-1999 và Liên Hiệp Au
Châu ngày 1-5-2004. Tiệp Khắc Czech đă tham dự cuộc họp tổng thống
của Liên Hiệp Âu Châu cho bán niên đầu của năm 2009. Đương kim tổng
thống của Công Ḥa Tiệp Khắc Czech là Vaclav Klaus.