YÊU
THƯƠNG HUYNH ĐỆ
Mạc Khải
Bài Trích Sách Khởi Nguyên
(Gn 37: 3-4, 12-13, 17-28;
44: 18-21, 23-29; 45:1-5;
50:15-21)
t-ra-en yêu thương Giu-se hơn các
con khác của ḿnh, v́ chàng là niềm an ủi ông trong tuổi già; và
ông đă may cho chàng một chiếc áo lót có tay dài rất đẹp. 4 Khi
các anh chàng thấy bố yêu chàng hơn hết trong số các con trai
của ḿnh như vậy, chúng tức bực tới độ không thèm chào hỏi chàng
nữa....
12 Một hôm, gặp lúc các anh chàng
vắng nhà v́ bận chăn chiên cho phụ thân ở đồng cỏ miền Sê-kem,
13 Ít-ra-en bảo Giu-se, "Con biết đó, các anh con đương chăm nom
gia súc nhà ta ở Sê-kem. Con nên sửa soạn để bố sai con đi thăm
các anh...."
17 Thế là Giu-se lên đường t́m các
anh chàng, và bắt gặp họ ở Đô-than. 18 Từ xa chúng đă nhận ra
chàng, và trước khi chàng tới nơi gặp chúng, th́ chúng đă lập
mưu hăm hại chàng. 19 Chúng bảo nhau, "Ḱa! ông trạng mộng đương
bước tới! 20 Nào, chúng ḿnh giết phứt hắn đi ném xác xuống một
trong các giếng cạn nào quanh đây, rồi nói thác rằng thú hoang
đă ăn thịt hắn. Thử xem tài đoán mộng kia hắn sẽ dùng vào việc
ǵ...."
21 Ru-ben nghe bàn lấy làm bất
nhẫn, mới nảy ra ư định cứu em. 22 Chàng góp ư, "Chúng ḿnh
không nên lấy mạng y, không nên đổ máu y". Chàng tiếp lời, "Chỉ
thả y xuống thớt giếng cạn giữa sa mạc ở xa xa kia là đủ; đừng
bạo động làm ǵ." Miệng nói như vậy mà trong bụng Ru-ben muốn
giúp em thoát nạn mà trởû về với phụ thân. 23 Quả nhiên, khi Giu-se
tới nơi với các anh, th́ chúng lột chiếc áo chàng đương mặc,
chiếc áo có tay dài, 24 rồi bắt lấy chàng và thả chàng xuống một
bọng giếng rỗng và cạn. 25 Kế đó chúng ngồi xuống ăn nhậu.
Chợt nh́n lên, chúng thấy một đoàn
người Ít-mai-lít từ Ghi-lê-át đi tới: dẫn những con lạc đà chất
đầy sơn dẻo, hương dược và nhựa cây chở đi Ai-cập. 26 Giu-đa bèn
góp ư với anh em," Đổ máu giết chết em trai chúng ta rồi t́m
cách lấp liếm là chuyện không có lợi. 27 Thay v́ chúng ta phải
ra tay thanh toán y, chi bằng đem y bán cho mấy người Ít-mai-lít
kia có hơn không? Dù sao y cũng là em chúng ta, cùng chung một
máu mủ." Các anh em nghe lọt tai. Chúng bán Giu-se cho nhóm
người Ít-mai-lít lấy hai mươi đồng bạc...
44:18 Giu-đa tiến lại gần Giu-se
mà nói, "Kính bẩm đại quan, uy quyền ngang thiên tử, dám xin
ngài cầm cơn giận để cho kẻ hèn này thưa lên mấy lời. 19 Đại
quan hỏi đám tôi tớ đại quan này rằng: ’các ngươi có một phụ
thân hoặc một tiểu đệ’? 20 Dạ, chúng tôi có một bố già, và một
em trai yên ủi bố lúc tuổi già. Người anh cùng cha cùng mẹ với y
đă chết, mà v́ mẹ y chỉ c̣n có một ḿnh y, cho nên y được cha
chúng tôi rất mực chiều chuộng... 23 Thế rồi đại quan lại hỏi,
’Hăy đem y tŕnh diện ta, để chính mắt ta xem mặt y; nếu thằng
út đó không theo các anh mà trở lại đây, th́ các ngươi đừng bao
giờ chường mặt ra cho ta thấy nữa’. 24 Khi trở về với cha chúng
tôi, một nô lệ của đại quan, chúng tôi đă thuật lại với người
các lời đại quan dạy bảo.
25 "Kế đó cha chúng tôi đă muốn
sai chúng tôi trở lại đây mua lương thực cho gia đ́nh. 26 Vào
dịp đó chúng tôi đă nhắc lại cho người nhớ, ‘Các con không thể
nào tới nơi đó, không thể nào gặp tể tướng được, trừ phi có đem
theo thằng út’. 27 Bấy giờ cha chúng tôi - một nô lệ của đại
quan - mới bảo chúng tôi rằng, ‘Các con biết đó, kế mẫu các con
chỉ đẻ cho bố hai mống con trai mà thôi. 28 Thế mà một đứa đă
mất tích, mà bố đoán chừng xác y đă bị mănh thú xé nát rồi, v́
từ đó bố không thấy nó đâu nữa. 29 Bây giờ nếu các con lại bắt
cả đứa này nữa phải rời xa bố, ngộ y gặp tai nạn th́ đúng là các
con xô đẩy bố xuống tuyền đài, mái đầu th́ bạc mà dạ đau như
cắt’."
45:1 Tới đây Giu-se không cầm ḷng
được nữa. Trước mặt anh em ḿnh, ông ra lệnh cho đám hầu cận:
"Mọi người hăy rút lui !" Đợi cho người ngoại cuộc ra ngoài hết
rồi, ông xưng danh cho anh em biết. 2 Nhưng v́ tiếng ông nức nở
vang lớn quá, người Ai-cập nghe được, và có người báo lên quốc
vương.
3 Ông nói với các anh rằng, "Em là
Giu-se đây; bố có khoẻ không?" Anh em của ông vừa nghe nói, ai
cũng thất kinh miệng không thốt ra lời. 4 Ông bảo các anh em,
"Mời anh em xích lại bên tôi". Mọi người làm như vậy xong th́
ông nói, 5 "Tôi là Giu-se em các anh đây! đứa em bị các anh bán
cho người ta đem đi Ai-cập. Nhưng bây giờ th́ xin các anh chớ
hốt hoảng, và đừng ân hận v́ đă bán em. Chính Thiên Chúa đă sai
em tới đây trước các anh để cứu mạng mọi người."
50:15 Các anh của Yuse thấy cha họ
đă chết th́ nói: ‘Nếu như Yuse thù ghét ta và oán trả lại ta mọi
sự dữ ta đă gây ra cho nó?” 16 Và họ truyền một người đến với
Giuse mà rằng: ‘Trước khi chết cha ông đă truyền rằng: Các ngươi
hăy nói với Yuse: ‘Thôi, hăy miễn thứ tội ác của các anh con, và
lỗi lầm của họ, sự dữ họ đă gây ra cho con. Vậy bây giờ, xin
miễn thứ tội ác của những kẻ làm tôi Thiên Chúa cha ông!’ 17 Và
Yuse đă khóc khi (nghe) các lời họ nói với ông. 18 Các anh của
Yuse đến sấp ḿnh trước mặt ông và nói: ‘Này chúng tôi xin làm
tôi tớ ông’. 19 Yuse nói với họ: ‘Đừng sợ! Tôi là người thay thế
Thiên Chúa hay sao? 20 Các người mưu sự dữ hại tôi, Thiên Chúa
lại mưu biến dữ hóa lành, để làm ra như đă thấy hôm nay: là cứu
sống cả một dân lớn. 21 Vậy bay giờ, đừng sợ, chính tôi sẽ cung
dưỡng các người với các trẻ thơ’’. Và ông đă an ủi và ngỏ lời
tâm phúc với họ”. (đoạn cuối cùng này theo bản dịch của Lm
Nguyễn Thế Thuấn, CsSR).
Cảm Nghiệm
Hậu quả của nguyên tội không những
được minh định ngay trong bản án giáng xuống cho chung thân phận
con người, mà c̣n ảnh hưởng đến cả đời sống gia đ́nh của con
người nữa. Điển h́nh là cuộc khủng hoảng yêu thương huynh đệ đầu
tiên, mở màn cho lịch sử nội chiến tương tàn giữa loài người với
nhau, đó là vụ Cain là anh, chỉ v́ ghen tương, đă phũ phàng giết
chết đứa em vô tội của ḿnh là Abel (x Khởi Nguyên 4:1-6).
Thật ra, theo bài Sách Thánh trên
đây, không phải chỉ v́ ghen tương với đứa em thứ 11 được cha
cưng hơn ḿnh, hay để ngấm ngầm trả thù người cha đă tỏ ra bất
công với ḿnh, mà 10 người con trai lớn của tổ phụ Giacóp đă có
mưu đồ và ra tay tác hại đứa em của họ, cho bằng v́ họ không tin
vào Thiên Chúa, muốn chống lại nhiệm ư của Thiên Chúa được tỏ ra
qua đứa em đáng ghét của họ mà thôi, như chính lời họ đă nói với
nhau trước khi ra tay thanh toán thằng em Giuse của ḿnh:
·
"Ḱa! ông
trạng mộng đương bước tới! Nào, chúng ḿnh giết phứt hắn đi ném
xác xuống một trong các giếng cạn nào quanh đây, rồi nói thác
rằng thú hoang đă ăn thịt hắn. Thử xem tài đoán mộng kia hắn sẽ
dùng vào việc ǵ...."
Chính v́ không tin tưởng vào dấu
chỉ thời đại được Thiên Chúa tỏ ra, chỉ v́ ghen tức với đứa em
của ḿnh, được cha cưng chiều hơn ḿnh, mà 10 người anh trai đă
có thái độ tàn ác với Giuse như thế. Trái lại, chính v́ tin
tưởng vào Thiên Chúa, vào sự Quan Pḥng vô cùng khôn ngoan của
Ngài, mà đứa em nạn nhân Giuse này mới chẳng những thắng vượt
được bản tính hận thù tự nhiên đối với bất cứ ai làm khốn ḿnh,
thậm chí là anh em ruột thịt của ḿnh, mà c̣n, trái lại, sẵn
sàng và mau mắn thứ tha cho họ, và thậm chí tận t́nh tận lực ra
tay cứu trợ gia đ́nh anh em của ḿnh, trong Chúa và theo ư Chúa
nữa:
·
"Tôi là Giu-se
em các anh đây! đứa em bị các anh bán cho người ta đem đi Ai-cập.
Nhưng bây giờ th́ xin các anh chớ hốt hoảng, và đừng ân hận v́
đă bán em. Chính Thiên Chúa đă sai em tới đây trước các anh để
cứu mạng mọi người".
Giuse chẳng những tha thứ cho anh
em khi người cha khả kính c̣n sống mà cả sau khi người cha này
nằm xuống nữa, chứ không phải chỉ v́ nể cha, nghĩa là đức tin
của Giuse hoàn toàn có tính cách siêu nhiên nên rất vững chắc và
sinh hoa trái bác ái yêu thương trọn lành, đúng như Sách Thánh
ghi nhận:
·
“Các anh của
Yuse thấy cha họ đă chết th́… đến sấp ḿnh trước mặt ông và nói:
‘Này chúng tôi xin làm tôi tớ ông’. Yuse nói với họ: ‘Đừng sợ!
Tôi là người thay thế Thiên Chúa hay sao? Các người mưu sự dữ
hại tôi, Thiên Chúa lại mưu biến dữ hóa lành, để làm ra như đă
thấy hôm nay: là cứu sống cả một dân lớn. Vậy bây giờ, đừng sợ,
chính tôi sẽ cung dưỡng các người với các trẻ thơ’’”.
Nguyện Cầu
1 Kinh Lạy Cha, 10 Kinh Kính Mừng, 1 Kinh Sáng Danh
Lời Nguyện
Lạy Chúa,/ Chúa đă dựng nên loài
người chúng con như là một gia đ́nh,/ có cha mẹ và con cái./ Xin
cho gia đ́nh chúng con trở thành một cộng đồng hiệp thông/ trong
yêu thương và sự sống,/ chẳng những giữa cha mẹ với nhau,/ mà
c̣n giữa cha mẹ và con cái,/ cũng như giữa con cái với nhau.
Xin Chúa giúp cho chúng con biết
tôn kính Chúa trong cha mẹ,/ và thảo kính cha mẹ trong Chúa,/ để
nhờ đó/ chúng con cũng biết chấp nhận anh chị em ruột thịt chúng
con v́ Chúa,/ Đấng đă quan pḥng ấn định cho chúng con tự nhiên
được sinh vào trần gian từ cùng mộït mẹ cha.
Chính v́ Chúa là Đấng đă chọn anh
chị em cho chúng con,/ chứ không phải chúng con tự chọn lấy cho
ḿnh,/ mà chúng con cần phải làm sao để trở nên anh chị em của
nhau./ Ở chỗ,/ sống thích ứng với mọi người,/ hơn là giữ thái độ
kén chọn “ai là anh chị em của tôi?”,/ tức thái độ chỉ yêu
thương những ai yêu thích chúng con,/ hay những ai được chúng
con yêu thích mà thôi,/ một thái độ mà bất cứ một ai,/ kể cả cha
mẹ và anh chị em ruột thịt trong gia đ́nh của chúng con,/ có lúc
cũng trở thành kẻ xa lạ,/ thậm chí thành kẻ thù của chúng con.
Nhờ lời chuyển cầu của Mẹ Maria
đầy ơn phúc,/ xin Chúa cho chúng con biết bắt chước Chúa Giêsu,/
Người Anh Cả của chúng con,/ Vị Trưởng Tử của một đàn em đông
đúc,/ Đấng đă đến không phải để được phục vụ mà là để phục vụ,/
cho tất cả được hiệp nhất nên một/ trong Chúa là Cha và Con và
Thánh Thần./ Amen.