Bên cạnh
Halloween, vẫn c̣n rất nhiều lễ hội ma quỷ khác diễn
ra ở khắp nơi trên thế giới…
Chúng ta biết rằng,
thánh thần và ma quỷ luôn song song tồn tại trong
tín ngưỡng và tôn giáo của nhiều quốc gia. Đó cũng
là lư do v́ sao luôn có những tục lệ hay nghi thức
thờ phụng các vị thần, nhưng đồng thời cũng luôn
xuất hiện các lễ hội để xua đuổi ma quỷ. Cùng t́m
hiểu một vài những lễ hội ma quỷ nổi tiếng trên toàn
thế giới dưới đây.
1. Lễ hội Kukeri,
Bulgaria
Nếu như người dân Tây
Âu và châu Mỹ thích thú chờ đón lễ hội Halloween th́
người Đông Âu, nhất là Bulgaria lại hào hứng với
ngày lễ ma quỷ riêng của họ: lễ hội Kukeri.
Kukeri là một nghi lễ
xưa, ra đời từ thời Thracia cổ đại nhằm tôn thờ thần
Dionysus - thần bảo hộ cho xứ sở, cũng là thần rượu
nho, thần sinh sản và tái sinh. Người ta quan niệm
rằng, nghi lễ này sẽ giúp xua đuổi tà ma và mang lại
một năm an lành cho tất cả mọi người.
Điểm nổi bật của lễ
Kukeri đó là những bộ trang phục rợn người bằng da
thú, những chiếc mặt nạ gỗ tạo h́nh đáng sợ cùng bộ
chuông nhỏ có thể quấn quanh người, đao, kiếm...
Trong lễ này, người dân Bulgaria hóa trang thành
những con quỷ đáng sợ - gọi là Kukeri, đổ ra đường
nhảy múa và phá rối người khác vào ban đêm.
Sau khi đóng làm ma
giả, tất cả phải tham gia vào một nghi thức huyền bí
do một Kukeri thủ lĩnh tiến hành. Người này làm lễ
cầu sức khỏe, may mắn cho cả làng rồi tới thăm từng
gia đ́nh, phát cho họ bánh ḿ, rượu vang và cọ sát
người lên sàn nhà như một cách để chia sẻ sự may
mắn.
2. Día de Muertos,
Mexico
Día de Muertos - ngày
của người chết - là một trong những lễ hội hiếm hoi
có sự pha trộn giữa đức tin của người Aztec với Maya
cổ đại cùng Kitô giáo do người Tây Ban Nha mang tới
Trung Mỹ.
Trong quá khứ, lễ hội
này được người Aztec tổ chức trong ṿng 2 tháng để
thờ Nữ thần Chết - Mictecacihuatl. Nhưng ngày nay,
lễ hội chỉ c̣n diễn ra trong 2 ngày, trùng với “ngày
các Thánh” (1/11) và “ngày Linh hồn” (2/11) của Kitô
giáo.
Vào ngày này, người
dân Mexico có truyền thống đi thăm mộ những người
thân đă khuất và “tặng” những linh hồn quá cố những
hộp sọ làm từ đường, hoa cúc vạn thọ, đồ ăn, đồ uống
yêu thích của họ khi c̣n sống.
Thậm chí, người
Mexico c̣n xây dựng những bàn thờ đặc biệt - gọi là
ofrendas. Trên ofrendas bày biện những vật phẩm sặc
sỡ nhiều màu dâng tặng và tưởng nhớ linh hồn người
thân đă khuất.
Người dân nơi đây tin
rằng, làm như vậy sẽ thu hút được các linh hồn trở
về dương gian. Khi đó, họ sẽ nghe được những lời cầu
nguyện của người c̣n sống và phù hộ, thầm giúp đỡ
gia đ́nh.
3. Lễ hội Obon, Nhật
Bản
Không nhằm xua đuổi
tà ma nhưng các nước phương Đông mà điển h́nh là
Nhật Bản cũng có ngày lễ riêng biệt dành cho các
linh hồn: lễ hội Obon. Thường được tổ chức vào dịp
ngày 15/8 âm lịch, lễ hội Obon diễn ra với mục đích
chính là bày tỏ ḷng biết ơn, tưởng nhớ tới tổ tiên
đă khuất của người Nhật.
Bản thân lễ hội Obon
có nguồn gốc từ Phật giáo và cũng liên quan tới tích
truyện của nhà sư Mục Kiền Liên báo hiếu với mẹ như
lễ Vu Lan ở Việt Nam. Trong tiếng Phạn, Obon có
nghĩa là “treo ngược” - ngụ ư chỉ sự đau khổ.
Người Nhật quan niệm vào ngày lễ hội diễn ra, các
linh hồn sẽ trở lại nhân thế. Đây là dịp để cho các
linh hồn gặp gỡ, ngắm nh́n con cháu ḿnh.
Vào 3 ngày diễn ra lễ
hội, người Nhật nào cũng dọn dẹp, đặt hoa tươi và
trang trí phần mộ tổ tiên, nhà cửa. Ngày đầu tiên
của lễ hội, người ta nhảy điệu Bon Odori truyền
thống để đón chào sự trở về của những linh hồn.
Sau đó, điệu nhảy này
tiếp tục được dùng thay lời tạm biệt với những người
quá cố vào ngày cuối cùng của lễ Obon. Đồng thời,
người Nhật c̣n có thói quen làm đèn lồng và thả trôi
sông, coi đó là đèn dẫn đường đưa các linh hồn trở
về thế giới bên kia, gọi là Toro Nagashi.
4. Lễ hội Bon Kan
Ben, Campuchia
Bon Kan Ben là một lễ
hội tôn giáo đặc trưng của người Campuchia. Nó
thường kéo dài 15 ngày trong tháng 10 theo lịch của
người Khmer. Đây là dịp người Campuchia thể hiện
ḷng biết ơn đối với những linh hồn người thân đă
quá cố.
Theo truyền thống,
người Campuchia tin rằng, mỗi năm, cánh cửa địa ngục
lại được mở ra một lần. Khi đó, các linh hồn, bóng
ma tổ tiên 7 đời trước sẽ trở về nhân gian.
Do đó, vào dịp ấy,
người ta tổ chức lễ hội này, sửa soạn đồ ăn, thực
phẩm để cúng tế cho các ngôi chùa, để các nhà sư cầu
siêu cho những hồn ma "vơ vưởng" ngoài đường, tăng
công đức giúp tổ tiên sớm được siêu thoát, tái sinh
trong kiếp khác.
Ngày quan trọng nhất
của lễ hội chính là lễ Pchum Ben. Đây là ngày được
cho là cửa địa ngục sẽ mở. Do đó, tại các chùa, tất
cả nhà sư sẽ tụng kinh theo tiếng Pali liên tục qua
đêm mà không ngủ, nhằm cầu phúc cho các linh hồn quá
cố. Người dân Campuchia tin, làm như thế tội, nghiệp
của những người đă khuất sẽ được xóa bỏ hoặc giảm
bớt đi ít nhiều ở thế giới bên kia.
5. Lễ hội Gaijatra,
Nepal
Thời cổ xưa, lễ
Gaijatra vốn là để thờ phụng Thần chết Yamraj. Tuy
nhiên tới thời kỳ cai trị của vua Pratap Malla (1624
- 1674), h́nh thức và nội dung của lễ hội có chút
thay đổi. Vua Pratap Malla mất một người con trai và
điều này làm hoàng hậu vô cùng buồn bă.
Vua đă t́m mọi cách
để khiến người vợ thân yêu mỉm cười nhưng đều bất
lực. Chỉ cho tới khi vua hạ lệnh cho thêm một số
h́nh thức gây cười, châm biếm vào lễ Gaijatra, hoàng
hậu mới nở nụ cười.
Hiện nay, lễ Gaijatra
là sự kết hợp giữa truyền thống cổ đại và những h́nh
thức biểu diễn do vua Pratap thêm vào. Tuy nhiên, về
cơ bản th́ lễ Gaijatra nhằm tưởng nhớ những người
chết trong suốt một năm vừa qua.
Trong lễ hội, người
ta sẽ tổ chức đoàn ḅ diễu hành - bởi con ḅ là con
vật linh thiêng nhất trong Ấn Độ giáo. Mỗi con ḅ
tượng trưng cho một người đă khuất, gia đ́nh nào
không có ḅ có thể thay bằng một bé trai.
Vào cuối buổi diễu
hành, mọi người tham gia lễ hội sẽ hóa trang và đeo
mặt nạ. Họ hát, nói đùa, trêu trọc lẫn nhau và cùng
cười vui vẻ theo đúng những tập tục được vua Pratap
thêm vào khi xưa.