Vũ Linh
...Obamacare là điều tốt,
cần làm, nhưng cách làm hoàn toàn sai trật đưa đến
nhiều nguy hại lớn...
Một bài viết gần đây về Obamacare trên cột báo này đã
khiến một độc giả Việt Báo than phiền ông là “người
nghèo” nhưng mà sao cứ thấy Việt Báo đăng bài bất thuận
lợi về Obamacare, có phải Việt Báo chống lại người
nghèo không? Kẻ viết xin thú thật cảm thấy hết sức
ngạc nhiên về câu trách của độc giả, và cảm thấy thật
có lỗi đã tạo hiểu lầm rất không công bằng cho Việt
Báo. Đành phải lên tiếng, gọi là để “rộng đường dư
luận”. Cũng mượn cơ hội này để nói cho rõ vài hiểu
lầm khác đối với kẻ viết này.
Trước hết cần phải khẳng định ngay Obamacare không phải
là một cái gì hoàn toàn có lợi cho “người nghèo”, và
mọi ý kiến không thuận lợi về Obamacare đều có nghiã
là “chống người nghèo”. Đây là một trong những hiểu lầm
hay huyền thoại lớn nhất về Obamacare, đã được Nhà Nước
Obama thổi phồng, tung hỏa mù che sự thật.
Cải tổ y tế của TT Obama, nôm na gọi là Obamacare, là
một cuộc cải cách mà chính TT Obama đã gọi là để thực
hiện hai mục tiêu chính: a) cung cấp bảo hiểm sức khoẻ
cho toàn dân, bất kể giàu nghèo, trẻ già, hay tình
trạng sức khoẻ hiện hữu; và b) giúp giảm chi phí cực
cao hiện nay của ngành y tế Mỹ.
Cả hai mục tiêu chính mà TT Obama đề ra đều là những nhu
cầu trọng yếu mà không ai không đồng ý. Bất kể cấp
tiến hay bảo thủ, giàu hay nghèo, Dân Chủ hay Cộng Hòa,
ai cũng đều đồng ý bảo hiểm toàn dân, nhất là bảo
hiểm cho những người đang có bệnh, là điều thật sự cần
thiết vì lý do nhân đạo cũng như vì nhu cầu kinh tế. Kẻ
viết này chưa bao giờ chống lại những mục tiêu này. Ở
đây, cần phải nhắc lại,
tổng thống đầu tiên đưa ra dự luật bảo hiểm sức khoẻ
toàn dân chính là TT Nixon của đảng bảo thủ Cộng Hoà,
nhưng không thành công vì sự chống đối của quốc hội khi
đó do đảng Dân Chủ kiểm soát. Chuyện Dân Chủ muốn
bảo hiểm toàn dân trong khi Cộng Hoà chống là một huyền
thoại khác.
Những mục tiêu đó phải được thực hiện như thế nào, đó
chính là khúc mắc tạo mâu thuẫn, gây nên các khuynh
hướng ủng hộ hay chống đối. Và cũng chính vấn đề thực
hiện cách nào đã khiến TT Nixon thất bại không kiếm đủ
hậu thuẫn chính trị để thực hiện bảo hiểm toàn dân
cách đây gần nửa thế kỷ. Cũng như trường hợp TT Obama
bây giờ, thiên hạ không ai chống mục tiêu, mà chỉ chống
cách thực hiện.
Nhìn vào những mục tiêu của TT Obama, người ta thấy ngay
Obamacare không phải được đưa
ra để phục vụ “người nghèo”. Không phải chỉ có
người nghèo mới có những bệnh nặng bị các hãng bảo
hiểm từ chối. Đa số những người không có bảo hiểm cũng
không phải là những người nghèo nhất, vì
những người nghèo nhất đều
đã có Medicaid.
Kẻ viết này đã đề cập đến chuyện Obamacare có lợi và
có hại cho ai. Nay xin nhắc lại cho rõ ràng.
Đối với những người giàu,
Obamacare không có một chút tác động gì đến họ.
Bất kể chuyện gì xẩy ra, họ cũng vẫn đủ tiền mua bảo
hiểm tốt nhất, đi bệnh viện tối tân nhất, khám bác sĩ
giỏi nhất, và có đầy đủ thuốc men và kỹ thuật y khoa
tối tân nhất, cho dù chỉ bị cảm cúm vớ vẩn. Nói Cộng
Hòa bảo vệ người giàu nên chống lại Obamacare là không
có căn bản vì Obamacare không có hại hay lợi gì cho
người giàu hết.
Cái lợi lớn nhất là cho những người đang có bệnh nặng,
bị các hãng bảo hiểm từ chối. Nhờ luật Obamacare, các
hãng bảo hiểm không có quyền xua đuổi họ, và bắt buộc
phải nhận họ. Dĩ nhiên ở đây có vấn đề nhân đạo sơ
đẳng, không ai có thể bác bỏ ý kiến này. Obamacare thực
hiện được chuyện này là chuyện rất đáng hoan nghênh.
Nhưng Nhà Nước đã có ý kiến tốt này chẳng phải thuần
túy vì lý do nhân đạo không đâu, mà còn vì lý do kinh tế
có lợi cho Nhà Nước nữa. Theo luật thì nếu có người
bệnh nặng phải đến nhà thương cấp cứu thì nhà thương
vẫn phải nhận cho dù người đó không có bảo hiểm sức
khoẻ gì hết. Rồi chi phí, nhà thương sẽ đòi lại Nhà
Nước, tức là Nhà Nước gánh đủ chi phí chữa trị này.
Bây giờ, Nhà Nước ra luật bắt buộc các hãng bảo hiểm
phải nhận những người bệnh nặng này, tức là đã bớt
được một gánh nặng tiền bạc rất lớn cho Nhà Nước. Nói
trắng ra, Nhà Nước là thành phần có lợi lớn thứ nhì.
Đối với những người cao niên, qua 65 tuổi hưu trí thì họ
đã có Medicare, trên nguyên tắc họ sẽ không bị ảnh hưởng
gì nhiều bởi Obamacare. Nhưng trên thực tế, họ sẽ không
tránh được một số ảnh hưởng bất lợi từ Obamacare.
Tiền đóng góp mỗi tháng cho Medicare (thường được trừ
thẳng vào trong tiền già mỗi tháng) sẽ bị tăng, tuy
không nhiều, xấp xỉ khoảng 10%, hay một vài chục đô một
tháng. Họ sẽ vẫn được Medicare trả 80% và phải bỏ tiền
túi ra trả phần 20% còn lại. Cái phần 20% này trong
tương lai sẽ gia tăng vì chi phí y tế gia tăng đồng loạt.
Một số rất lớn những người có Medicare mua thêm bảo
hiểm riêng để trả cái 20% thiếu hụt này, thường qua cái
gọi là Medicare Advantage, một chương trình bảo hiểm do
các hãng bảo hiểm tư chịu trách nhiệm. Vì Obamacare,
các chương trình Advantage sẽ bị ảnh hưởng bất lợi,
hoặc là tiền mua sẽ đắt hơn, hoặc là nhiều hãng bảo
hiểm sẽ không nhận Advantage, ví dụ như United Healthcare
đã giới hạn chương trình Advantage bằng cách gạt bỏ cả
ngàn bác sĩ trong danh sách bác sĩ trong chương trình
Advantage, khiến hàng ngàn bệnh nhân có Medicare Advantage
phải đổi bác sĩ, hay bỏ United Healthcare qua một hãng
bảo hiểm khác.
Đối với những người đang đi làm và có bảo hiểm của
hãng, sẽ tùy thuộc phần lớn vào các hãng. Sẽ có
nhiều hãng vẫn duy trì tình trạng như trước, không có gì
thay đổi. Có nhiều hãng khác sẽ có thay đổi qua nhiều
cách như chuyển nhân viên qua bán thời để khỏi cung cấp
bảo hiểm công ty, hay bắt họ thay bác sĩ, thay hãng bảo
hiểm, hay hủy bỏ luôn chương trình bảo hiểm tập thể của
công ty. Nói chung, một là duy trì tình trạng cũ, hai là
tình trạng trở nên xấu đi, không ai thấy tình trạng khả
quan tốt đẹp hơn.
Bây giờ, nói đến thành phần “nghèo”, là ưu tư của vị
độc giả. Trước hết, cũng tùy “nghèo” tới mức nào.
Một số lớn dân tỵ nạn, như
các thành phần HO, hay những thành phần khác không có
lợi tức hay lợi tức thấp, họ đã được trợ giúp qua
chương trình Medicaid, hay MediCal ở Cali. Trên nguyên tắc,
Obamacare sẽ không ảnh hưởng gì đến họ, tức là có hay
không có Obamacare cũng không có gì khác, ít ra là trong
nhất thời, do đó không thể nói Obamacare có lợi cho họ
và chống Obamacare là chống họ.
Đối với thành phần tương đối có thu nhập cao hơn, thuộc
thành phần trung lưu thấp, nếu họ đi làm mà không được
công ty cung cấp bảo hiểm, và lợi tức họ trên mức 33.000
đô, nhưng dưới 94.000 đô cho một gia đình 4 người, thì họ
sẽ được trợ cấp phần nào tiền mua bảo hiểm. Họ sẽ là
khối người thứ ba thực sự có lợi với Obamacare, sau
những người đang có bệnh, và sau Nhà Nước như đã bàn ở
phần trên.
Những gia đình bốn người với lợi tức trên 94.000 đô sẽ
là những nạn nhân lớn nhất của Obamacare. Bảo phí sẽ
tăng, tiền trả trước sẽ tăng, có thể thuế họ đóng cũng
phải tăng để tài trợ cho Obamacare, chưa kể những chuyện
khác như mất bảo hiểm công ty, việc làm bị đổi qua bán
thời, đổi nhà thương, đổi bác sĩ, rồi sau này, sẽ phải
chờ dài người để được phục vụ. Đây là khối người lớn
nhất, do đó giải thích được chuyện tại sao hơn một nửa
dân Mỹ (từ 55% đến 60%) chống lại Obamacare. NBC ước
lượng từ 50% đến 75% những người đang mua bảo hiểm bình
thường không có trợ cấp của Nhà Nước hay của công ty,
sẽ bị hãng bảo hiểm hủy hợp đồng bảo hiểm, không nhận
họ nữa, hay thay đổi điều kiện bảo hiểm và tăng bảo
phí. Tức là hàng triệu người. Chỉ riêng tại Cali, có
thể sẽ có ít nhất 500.000 người bị mất bảo hiểm cũ,
phải mua bảo hiểm mới đắt hơn nhiều.
Khối “nạn nhân” thứ hai là giới trẻ. Obamacare tốn kém
rất nhiều vì có thêm những người đang có bệnh cũng như
nhiều người lớn tuổi khác. Do đó, Obamacare rất cần
giới trẻ là giới đóng tiền bảo phí nhưng không tốn kém
vì ít bệnh hoạn. Luật bắt buộc phải mua bảo hiểm nếu
không sẽ bị phạt thực sự nhắm vào ép buộc giới trẻ
phải mua bảo hiểm. Obamacare cũng bắt các công ty bảo
hiểm phải nhận thanh niên tới tuổi 26 còn sống với bố
mẹ. Nghe thì có vẻ nhân đạo, thực tế, chỉ là cách ép
giới trẻ phải mua bảo hiểm. Nói trắng ra, giới trẻ sẽ
là giới tài trợ bảo hiểm y tế cho giới cao niên và
những người đang có bệnh, thay thế cho Nhà Nước. Thêm
một lợi điểm cho Nhà Nước.
Một chuyện ngoài lề nói cho vui: những “chị em ta” cũng
là những người được hưởng lợi từ Obamacare. Bây giờ các
hãng bảo hiểm phải nhận bảo hiểm sức khỏe cho họ chứ
không còn xua đuổi họ được nữa, được bảo hiểm chống
bệnh hoa liễu hay AIDS, được phá thai miễn phí. Dĩ nhiên
không có “chị em” nào khai lợi tức từ nghề đứng đường
nên họ cũng sẽ xin được trợ cấp tiền để mua bảo hiểm.
Tóm lại, bỏ qua yếu tố nhân đạo và cảm tính, thuần
túy trên phương diện kinh tế gia đình,
Obamacare sẽ có hại cho
tuyệt đại đa số dân trung lưu và giới trẻ; có lợi lớn
cho Nhà Nước, những người đang có bệnh, và giới trung
lưu thấp; và không ảnh hưởng gì nhiều cho giới đại gia
và giới nghèo.