Mẹ Maria là Mô Phạm đức tin, đức cậy và đức
mến
Bài 61 (3/9/1997)
1-
Trong Thư gửi cho Tín Hữu
Êphêsô, Thánh Phaolô đă giải thích mối liên hệ phối
ngẫu giữa Chúa Kitô và Giáo Hội bằng những lời sau
đây: "Chúa Kitô đă yêu thương Giáo Hội và đă hiến
ḿnh cho Giáo Hội để Người có thể thánh hóa Giáo Hội,
làm cho Giáo Hội nên thanh sạch bằng cách nước rửa
của lời, nhờ đó Người có được cho ḿnh một Giáo Hội
rạng ngời, không t́ vết hay nhăn nheo hoặc bất cứ
một sự ǵ như thế, hầu Giáo Hội trở nên thánh hảo và
không dơ nhớp" (5:25-27).
Công Đồng Chung Vaticanô II tiếp nối những khẳng
định của Thánh Phaolô và nhắc nhở rằng "Nơi Trinh Nữ
Phúc Đức nhất Giáo Hội đă đạt đến sự trọn lành",
trong khi "tín hữu vẫn c̣n phải chiến đấu để chế ngự
tội lỗi và tăng trưởng trong thánh đức" (Lumen
gentium - 65).
Như thế là cái khác nhau giữa Mẹ Maria và thành phần
tín hữu đă dược nhấn mạnh, mặc dù cả hai đều thuộc
về Giáo Hội thánh thiện được Chúa Kitô làm cho "không
c̣n t́ vết hay nhăn nheo". Thật vậy, trong khi tín
hữu lănh nhận thánh đức nhờ Phép Rửa th́ Mẹ Maria
được ǵn giữ khỏi tất cả mọi t́ vết của nguyên tội
và được cứu chuộc trước bởi Chúa Kitô. Hơn nữa, mặc
dù tín hữu đă được giải thoát "khỏi lề luật của tội
lỗi" (cf. Rm 8:2), họ vẫn c̣n có thể sa theo chước
cám dỗ, và tính chất yếu mềm loài người vẫn tiếp tục
chi phối đời sống của họ. "Tất cả chúng ta đều vấp
phạm nhiều lầm lỗi", Thư Thánh Giacôbê đă nói thế
(3:2). V́ lư do ấy mà Công Đồng Chung Triđentinô đă
dạy rằng: "Không ai có thể tránh được tất cả mọi tội
lỗi, cho dù là tội nhẹ, suốt cả cuộc đời của họ" (DS
1573). Tuy nhiên, nhờ đặc ân thần linh, vị Trinh Nữ
Vô Nhiễm là một luật trừ, như chính Công Đồng
Triđentinô nhắc nhở (ibid).
2-
Bất kể tội lỗi nơi các phần tử của ḿnh, Giáo Hội
trước hết và trên hết là cộng đồng của những ai được
kêu gọi sống thánh thiện và nỗ lực mội ngày để đạt
được nó.
Trên con người khổ nhọc nên trọn lành này, họ cảm
thấy được phấn khích bởi Mẹ là "mô phạm của các nhân
đức". Công Đồng Chung Vaticanô II nhận định rằng: "Sốt
sắng suy gẫm về Mẹ và chiêm ngưỡng Mẹ trong ánh sáng
của Lời làm người, Giáo Hội trân trọng thấm nhập sâu
xa hơn vào mầu nhiệm Nhập Thể cao cả và càng ngày
càng trở nên giống như Vị Hôn Phu của ḿnh hơn"
(Lumen gentium - 65).
Bởi vậy mà Giáo Hội nh́n lên Mẹ Maria. Giáo Hội
chẳng những chiêm ngưỡng tặng ân kỳ diệu của t́nh
trạng đầy ơn phúc Mẹ được, mà c̣n nỗ lực noi gương
bắt chước sự trọn lành ở nơi Mẹ là hoa trái của việc
Mẹ hoàn toàn sống hợp với lệnh truyền của Chúa Kitô:
"Thế nên các con phải nên trọn lành như Cha trên
trời của các con là Đấng trọn lành" (Mathêu 5:48).
Mẹ Maria là vị toàn thánh. Đối với cộng đồng tín hữu
Mẹ hiện lên như mẫu thức của sự thánh thiện đích
thực đạt được nơi mối hiệp nhất với Chúa Kitô. Đời
sống trần gian của Mẹ Thiên Chúa được đánh dấu bằng
mối ḥa hợp trọn hảo với bản thân Con Mẹ cũng như
bởi việc mẹ toàn hiến cho công cuộc cứu chuộc được
Người hoàn thành.
Giáo Hội hướng mắt về mối thân t́nh từ mẫu đă âm
thầm gia tăng nơi cuộc sống ở Nazarét và đă tiến đến
chỗ toàn hảo ở vào giây phút hy tế, và Giáo Hội nỗ
lực noi gương bắt chước mối thân t́nh từ mẫu này
trong cuộc hành tŕnh hằng ngày của ḿnh. Nhờ đó
Giáo Hội càng ngày càng trở nên giống như Vị Hôn Phu
của ḿnh. Hiệp nhất như Mẹ Maria với Thánh Giá của
Đấng Cứu Chuộc, Giáo Hội, giữa các khó khăn, phản
khắc và bách hại là những ǵ tái diễn nơi đời sống
của Giáo Hội mầu nhiệm Khổ Nạn của Chúa ḿnh, vẫn
liên lỉ t́m cách trọn vẹn trở nên giống Người.
3-
Giáo Hội sống bởi đức tin, khi nghiệm thấy ở nơi
ḿnh là "kẻ đă tin rằng những ǵ Chúa nói về ḿnh sẽ
nên trọn" (Lk 1:45), bởi việc thể hiện đầu tiên và
trọn hảo đức tin của Giáo Hội. Trong cuộc hành tŕnh
tin tưởng phó ḿnh cho Chúa này, Vị Trinh Nữ đă đi
trước các môn đệ, khi gắn bó với Lời thần linh bằng
một cường độ gia tăng bao gồm tất cả mọi đoạn đời
sống của Mẹ và tràn sang cho cả chính sứ vụ truyền
giáo của Giáo Hội nữa.
Gương mẫu của Mẹ phấn khích Dân Chúa thực hành đức
tin của họ và học hỏi và phát triển nội dung của đức
tin, bằng việc giữ trong ḷng ḿnh mà suy niệm về
các biến cố của ơn cứu độ.
Mẹ
cũng trở thành mô phạm của đức cậy cho Giáo Hội nữa.
Khi lắng nghe sứ điệp của sứ thần th́ vị Trinh Nữ
này trước hết hướng niềm hy vọng của ḿnh về vương
quốc không cùng mà Chúa Giêsu đă được sai đến để
thiết lập.
Mẹ
đứng vững gần thập giá của Con Mẹ, đợi chờ lời hứa
thần linh được nên trọn. Sau Hiện Xuống, Mẹ của Chúa
Giêsu bảo tŕ niềm hy vọng của Giáo Hội bất chấp mối
đe dọa bị bách hại. Bởi thế Mẹ là Mẹ của niềm cậy
trông cho cộng đồng tín hữu cũng như cho cá nhân
Kitô hữu, và Mẹ phấn khích cùng hướng dẫn con cái
của Mẹ khi họ đợi chờ vương quốc của Thiên Chúa,
nâng đỡ họ nơi các thử thách hằng ngày và qua các
biến cố của lịch sử cho dù thảm thương đến đâu chăng
nữa.
Sau hết, Giáo Hội thấy được nơi Mẹ Maria mô phạm về
đức mến của Mẹ. Khi nh́n đến trường hợp của cộng
đồng Kitô hữu tiên khởi, chúng ta khám phá ra rằng
t́nh trạng đồng tâm nhất trí của họ, những ǵ được
họ tỏ hiện khi đợi chờ biến cố Hiện Xuống, được liên
kết với sự hiện diện của Đức Thánh Trinh Nữ (cf Acts
1:14). Và chính v́ đức mến rạng ngời của Mẹ Maria
mới có thể giữ được t́nh trạng ḥa hợp và t́nh yêu
huynh đệ liên lỉ trong Giáo Hội.
4-
Công Đồng tỏ tường đề cao vai tṛ mẫu gương của
mẹ Maria đối với sứ vụ tông đồ của Giáo Hội, bằng
nhận định sau đây: "Bởi thế, Giáo Hội, cả trong
hoạt động tông đồ của ḿnh, có lư để nh́n lên Mẹ
là vị đă hạ sinh Chúa Kitô, Đấng bởi thế được thụ
thai bởi Thánh Linh và hạ sinh bởi vị Trinh Nữ, để
nhờ Giáo Hội Người có thể được sinh ra và lớn lên
trong tâm hồn của tín hữu. Trong đời sống của ḿnh,
Vị Trinh Nữ đă trở thành một mô phạm của t́nh yêu
mẫu thân, một mô phạm cần tác động nơi tất cả những
ai tham gia sứ vụ tông đồ của Giáo Hội để tái sinh
nhân loại" (Lumen gentium - 65).
Sau khi cộng tác vào công cuộc cứu độ bằng vai tṛ
mẫu thân của ḿnh, việc Mẹ liên hệ với hy tế của
Chúa Kitô cùng với việc trợ giúp từ mẫu của Mẹ cho
một Giáo Hội mới sinh, Mẹ Maria tiếp tục nâng đỡ
cộng đồng Kitô hữu và tất cả mọi tín hữu trong việc
quảng đại dấn thân của họ để loan báo Phúc Âm!
Đaminh
Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch
http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/audiences/1997/documents/hf_jp-ii_aud_03091997_en.html