GIÁO HỘI HIỆN THẾ
"Không có vấn đề hôn nhân tốc hành (express marriage):
người ta cần phải chăm lo chuyện yêu thương, người ta cần phải hành trình.
Mối liên minh yêu thương của người nam và người nữ là những gì cần phải tìm hiểu
và hoàn chỉnh".
Đức Thánh Cha Phanxicô - Giáo Lý Gia Đình - Bài 19 - Thứ Tư 27/5/2015
Xin chào Anh Chị Em thân mến!
Để tiếp tục loạt bài giáo lý về gia đình, hôm
nay, tôi muốn nói về thời gian đính hôn. Đính
hôn - mà chúng ta nghe thấy bằng lời - là những gì liên quan đến lòng tin tưởng,
niềm tin cậy, sự khả tín - niềm tin cậy vào ơn gọi Thiên Chúa trao ban, vì hôn
nhân trước hết là việc khám phá thấy ơn gọi của Thiên Chúa.
Thật là một điều hay ngày
nay giới trẻ có thể chọn lựa lập gia đình theo tình yêu thương nhau.
Tuy nhiên, cái tự do của mối liên hệ này thật ra đòi hỏi một thứ nhận thức hòa
hợp với quyết định, không phải chỉ là một thứ hiểu biết sơ sài về những gì hấp
dẫn hay về cảm tình trong chốc lát, trong một thời gian ngắn... mà là
một đoạn đời.
Nói cách khác, đính
hôn là một thời gian hai người được kêu gọi để chuyên chăm về tình yêu, một công
việc chung phần với nhau một cách sâu xa.
Khi họ khám phá lẫn nhau, tức là người nam "làm quen" với người nữ bằng việc
tìm hiểu người nữ ấy, người vợ chưa cưới của mình; và người nữ "làm quen"
với người nam bằng việc tìm hiểu người nam ấy, người chồng chưa cưới của
mình. Chúng ta không được coi thường tầm quan trọng của việc hiểu biết này: nó
là một thứ bắt buộc tốt đẹp và chính tình yêu cũng đòi phải như thế nữa, vì nó
không phải chỉ là một thứ hạnh phúc vô tư, một cảm xúc huyền hoặc... Trình thuật
Thánh Kinh nói về toàn thể việc tạo dựng như là một công việc tốt đẹp của tình
yêu Thiên Chúa; Sách Khởi Nguyên nói rằng "Thiên Chúa đã nhìn hết mọi sự Ngài đã
tạo dựng và thấy nó rất tốt đẹp" (1:31). Chỉ cho đến khi kết thúc Thiên Chúa mới
"nghỉ ngơi". Từ hình ảnh ấy chúng ta hiểu rằng tình yêu của Thiên Chúa, một tình
yêu đã cống hiến cho thế giới một gốc nguồn, không phải là một quyết định
tùy ứng. Không phải thế! Nó là một công việc đàng hoàng tử tế. Tình yêu của
Thiên Chúa đã tạo nên những điều kiện của một thứ liên minh vững chắc bất khả
vãn hồi nhắm đến chỗ bền vững lâu dài.
Giao ước yêu thương giữa nam nữ, một giao ước trọn đời, không phải là những
gì ứng biến; nó không được diễn tiến một cách mau chóng. Không
có vấn đề hôn nhân tốc hành (express marriage): người
ta cần phải chăm lo chuyện yêu thương, người ta cần phải hành trình. Mối
liên minh yêu thương của người nam và người nữ là những gì cần phải tìm hiểu và
hoàn chỉnh.
Tôi có thể nói nó là một thứ liên minh thủ công nghệ (a crafted alliance). Việc
làm cho 2 cuộc đời thành một cuộc sống duy nhất hầu như cũng là một phép lạ, một
phép lạ của tự do và của cõi lòng, được ký thác cho đức tin.
Có lẽ chúng ta cần phải cố gắng hơn nữa về vấn đề này, vì "những thứ phối hợp về
tình cảm - sentimental coordinates" của chúng ta đã bị lẫn lộn làm sao ấy. Người
ta làm ra vẻ muốn được mọi sự ngay lập tức rồi sau đó cũng muốn buông xuôi hết
mọi sự - ngay tức khắc - ở vào lúc khó khăn ban đầu - (hay ở vào cơ hội đầu
tiên). Không có hy vọng gì về lòng tin tưởng và sự trung thành nơi việc trao ban
bản thân mình nếu khuynh hướng ấy thắng thế trong việc tiêu hao tình yêu như là
một loại "hội nhập" cho cái phúc lợi tâm thể lý. Đó không phải là tình yêu! Việc đính
hôn là những gì tập trung vào ý hướng muốn cùng nhau bảo vệ một cái gì đó không
bao giờ được mua bán, phản bội hay loại bỏ, bất chấp giá nào.
Tuy nhiên, khi nói về mối liên minh với dân của mình, có những lúc Thiên Chúa
cũng làm thế đối với vấn đề đính hôn. Trong Sách Tiên Tri Giêrêmia, khi nói về
thành phần dân tách mình ra khỏi Ngài, Thiên Chúa đã nhắc nhở họ khi mà họ từng
là "đính hôn thê" của Thiên Chúa mà rằng: "Ta nhớ đến lòng sùng mộ của thời
ngươi trẻ trung, đến tình yêu của người như một đính hôn thê" (2:2). Và Thiên
Chúa đã thực hiện cuộc hành trình đính hôn này; thế rồi Ngài cũng đã thực hiện
một lời hứa mà chúng ta đã nghe ở đầu buổi triều kiến này, trong Sách Tiên tri
Hosea: "Ta sẽ làm cho ngươi vĩnh viễn thành đính hôn thê của Ta, Ta sẽ làm cho
ngươi thành đính hôn thê của Ta trong công lý và lề luật, trong yêu thương và ân
tình. Ta sẽ làm cho ngươi thành đính hôn thê của Ta trong trung tín và người sẽ
nhận biết Chúa" (2:21-22). Con đường
mà Chúa hành trình với dân của Ngài thì dài ở giai đoạn đính hôn. Cuối cùng
Thiên Chúa đã kết hôn với dân của Ngài nơi Chúa Giêsu Kitô: Ngài đã thành hôn
với Giáo Hội nơi Chúa Giêsu. Dân Chúa là đính hôn thê của Chúa Giêsu.
Thế nhưng đó là một con đường dài biết bao! Phần anh chị em Ý quốc, trong kho
tàng văn chương của mình có một tuyệt phẩm về đính hôn (I Promessi Sposi).
Giới trẻ cần biết đến nó, cần đọc nó. Nó là một tuyệt phẩm kể câu chuyện về một
cặp đính hôn chịu nhiều đau khổ: họ đã hành trình trên một con đường đầy khó
khăn cho đến khi họ đạt đến chỗ thành hôn. Đừng bỏ qua tuyệt phẩm về đính
hôn này được kho tàng văn chương Ý quốc thực sự cống hiến cho anh chị em.
Cứ đọc đi rồi anh chị em sẽ thấy vẻ đẹp, thấy khổ đau, nhưng cũng thấy cả lòng
trung thành của cặp đính hôn này.
Theo sự khôn ngoan của mình, Giáo
Hội vẫn giữ sự phân biệt giữa việc đính hôn và thành hôn -
nó không giống nhau - thực sự vì tính chất tế nhị và sâu xa của việc minh xác
này. Chúng ta hãy cẩn thận đừng hớn hở khinh khi giáo huấn khôn ngoan này, một
giáo huấn cũng được nuôi dưỡng bởi kinh nghiệm của tình yêu phối ngẫu đã sống
hạnh phục. Những
biểu hiệu mạnh mẽ nơi thân xác đã là những gì chi phối linh hồn: chúng ta không
thể nào coi thường trong việc đối xử những mối liên hệ về xác thịt mà không bị
thương tích lâu dài trong tinh thần (1Corinto
6:15-20).
Thực sự là văn
hóa và xã hội ngày nay đã trở nên dửng dưng trước tính cách tế nhị và hệ trọng
của giai đoạn này. Đàng
khác, cũng không thể nói rằng văn hóa và xã hội ngày nay tỏ ra rộng lượng với
giới trẻ đang thật sự có ý định bắt đầu lập gia đình và sinh con đẻ cái! Trái
lại, văn hóa và xã hội ngày nay lại thường gây ra cả ngàn ngãng trở về tinh thần
cũng như trên thực tế. Đính
hôn là một đoạn đời cần phải được chín mùi, nó là một con đường tiến đến sự
trưởng thành về tình yêu, cho đến giây phút thành hôn.
Những khóa học trước hôn nhân là một thể hiện đặc biệt cho vấn đề sửa soạn.
Chúng ta thấy rất nhiều cặp, có lẽ đến tham dự như thể bị ép uổng. "Thế nhưng
những vị linh mục này bắt chúng tôi phải tham dự! Tại sao thế? Chúng tôi biết
rồi mà!" - và họ tham dự một cách gượng ép. Tuy nhiên sau đó họ cảm thấy vui và
cám ơn chúng tôi, vì họ thực sự đã thấy được ở đó cơ hội - thường chỉ có một lần
duy nhất! - để suy nghĩ về kinh nghiệm của họ liên quan đến những gì không phải
là tầm thường. Phải,
nhiều cặp đã gắn bó với nhau qua một thời gian lâu dài, có thể cũng tiến đến chỗ
thân mật nữa, đôi khi sống với nhau, nhưng họ không thực sự biết nhau.
Có vẻ lạ lùng đấy nhưng kinh nghiệm cho thấy đúng là như thế. Vì vậy, việc đính
hôn là thời gian để tái thẩm định việc tìm hiểu nhau và là thời gian để
hoạch định chung.
Khóa dự bị hôn nhân mang đặc tính của chiều kích ấy, một khóa cũng sử dụng
cả chứng từ bình thường nhưng mạnh mẽ của các đôi phối ngẫu Kitô hữu. Cũng cần
nhấn mạnh ở đây về những gì thiết yếu: Thánh Kinh, cần phải được cùng nhau
tái khám phá, một cách ý thức; cầu nguyện, theo chiếu kích phụng vụ, cũng như ở
"việc cầu nguyện tại gia", cần phải được sống động trong gia đình, các Bí
Tích, đời sống bí tích, Bí Tích Hòa Giải, ... là các phương tiện Chúa đến ở với
cặp đính hôn và dọn lòng họ thực sự đón nhận nhau "bằng ân sủng của Chúa Kitô";
và tình huynh đệ với người nghèo, với người thiếu thốn, những con người thôi
thúc chúng ta sống điều độ và chia sẻ. Các cặp đính hôn thực hiện những điều ấy
thì tăng trưởng và tất cả những sự ấy đều dẫn họ đến chỗ sửa soạn ưu ái cử hành
Hôn Phối một cách khác biệt, không theo cách thức thế gian mà theo đường lối
Kitô giáo! Chúng ta nghĩ đến những lời Chúa mà chúng ta đã nghe Ngài nói với dân
của Ngài như là đính
hôn phu với đính
hôn thê của
mình: "Ta
sẽ làm cho ngươi vĩnh viễn thành đính hôn thê của Ta, Ta sẽ làm cho ngươi
thành đính hôn thê của Ta trong công lý và lề luật, trong yêu thương và ân tình.
Ta sẽ làm cho ngươi thành đính hôn thê của Ta trong trung tín và người sẽ nhận
biết Chúa" (Hosea 2:21-22). Chớ gì hết mọi cặp đính hôn nghĩ đến điều ấy và nói
với nhau rằng: "Anh
sẽ làm cho em thành hôn thê của anh, em sẽ làm cho anh thành chồng của em". Hãy
chờ đợi cho đến giây phút ấy; nó là một giây phút, là một đoạn đời tiến tới chầm
chậm, nhưng là một đoạn đời trưởng thành. Không được đốt giai đoạn
của đoạn đời này.
Trưởng thành được thực hiện như thế, từng bước một.
Thời gian đính hôn thực sự có thể trở thành một thời gian khởi động, cho
những gì? Cho việc ngỡ ngàng! - một thứ ngỡ ngàng về các tặng ân thiêng
liêng được Chúa qua Giáo Hội làm phong phú chân trời của gia đình mới đang sửa
soạn sống trong phúc lành của Ngài. Giờ đây tôi mời gọi anh chị em hãy cầu
nguyện cùng Thánh Gia: Chúa Giêsu, Thánh Giuse và Mẹ Maria. Hãy nguyện cầu để
gia đình sẽ thực hiện đoạn đời sửa soạn này; hãy cầu nguyện cho các cặp đính
hôn. Tất cả chúng ta hãy cầu cùng Đức Mẹ một Kinh Kính Mừng cho tất cả mọi
cặp đính hôn để họ có thể hiểu được vẻ đẹp của đoạn đời này của Hôn Nhân. [Kính
mừng Maria...]. Xin
gửi đến các cặp đính hôn đang ở Quảng Trường này: "Chúc các bạn
một đoạn đời đính hôn tốt lành!"
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL, chuyển dịch (kèm theo nhan đề và những chỗ nhấn
mạnh tự ý)
http://www.zenit.org/en/articles/general-audience-on-engagement