SUY NGUYỆN và SỐNG ĐẠO

Từ ngọn cây, từ ngọn hương bá cao chót vót, Ta sẽ lấy, sẽ ngắt một chồi non; chính Ta sẽ trồng nó trên đỉnh núi cao vòi vọi. Ta sẽ trồng nó trên núi cao của Ít-ra-en.

Nó sẽ trổ cành và kết trái thành một cây hương bá huy hoàng. Muông chim đến nương mình bên nó, và ẩn thân dưới bóng lá cành. Tất cả cây cối ngoài đồng ruộng sẽ nhận biết chính Ta là Ðức Chúa.

Ta hạ thấp cây cao và nâng cao cây thấp, Ta làm cho cây xanh tươi phải khô héo và cây khô héo được xanh tươi.

Xướng: 1) Thú vị thay được tạ ơn Chúa, được mừng hát danh Ngài, lạy Ðâng Tối Cao, được tuyên xưng tình thương của Ngài từ buổi sớm và lòng thành tín của Ngài suốt canh khuya. - Ðáp.

2) Người công chính vươn lên tựa cây dừa tươi tốt, lớn mạnh như hương bá Li-băng được trồng nơi nhà Chúa, mơn mởn giữa khuôn viên đền thánh Chúa Ta. - Ðáp.

3) Già cỗi rồi, vẫn sinh hoa kết quả, tràn đầy nhựa sống, cành lá xanh rờn, để loan truyền rằng: Chúa thực là ngay thẳng, là núi đá cho tôi ẩn náu, nơi Người chẳng có chút bất công. - Ðáp.

"Dù còn ở trong thân xác, hoặc đã lìa bỏ thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Chúa".

Trích thư thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Cô-rin-tô.

Thưa anh em, chúng tôi luôn mạnh dạn, và chúng tôi biết rằng: ở lại trong thân xác này là lưu lạc xa Chúa, vì chúng ta tiến bước nhờ lòng tin chứ không phải nhờ được thấy Chúa... Vậy, chúng tôi luôn mạnh dạn, và điều chúng tôi thích hơn, đó là lìa bỏ thân xác để được ở bên Chúa. Nhưng, dù còn ở trong thân xác hoặc đã lìa bỏ thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Người. Vì tất cả chúng ta đều phải được đưa ra ánh sáng, trước tòa Ðức Ki-tô, để mỗi người lãnh nhận những gì tương xứng với các việc tốt hay xấu đã làm, khi còn ở trong thân xác.

Alleluia, alleluia! - Hạt giống là lời Thiên Chúa, người gieo giống là Ðức Ki-tô. Ai tuân giữa lời Người, sẽ muôn đời tồn tại. - Alleluia.

"Tội bà rất nhiều mà đã được tha rồi, vì bà đã yêu mến nhiều".

Khi ấy, Ðức Giêsu nói với dân chúng dụ ngôn này: "Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống xuống đất. Ðêm hay ngày, người ấy ngủ hay thức, hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng cách nào, thì người ấy không biết. Ðất tự động sinh hoa kết quả: trước hết cây lúa mọc lên, rồi trổ đòng đòng, và sau cùng là thành bông lúa nặng trĩu hạt. Lúa vừa chín, người ấy đem liềm ra gặt, vì đã đến mùa."

Rồi Người lại nói: "Chúng ta ví Nước Thiên Chúa với cái gì đây? Lấy dụ ngôn nào mà hình dung được? Nước Thiên Chúa giống như hạt cải, lúc gieo xuống đất, nó là loại nhỏ nhất trong các hạt giống trên mặt đất. Nhưng khi gieo rồi, thì nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê, đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng."

Người dùng nhiều dụ ngôn tương tự mà giảng lời cho họ, tùy theo mức họ có thể nghe. Người không bao giờ nói với họ mà không dùng dụ ngôn. Nhưng khi có thầy trò với nhau, thì Người giải nghĩa hết.

Phụng Vụ Lời Chúa cho Chúa Nhật Thường Niên XI B tiếp tục chiều hướng "sự sống" từ Mùa Phục Sinh, nơi bài Phúc Âm theo Thánh Marco (4:26-34), bài đọc 1 theo Sách Tiên Tri Êzêkiên (17:22-24), bài đọc 2 theo Thư 2 Thánh Phaolô gửi Giáo Đoàn Côrintô (5:6-10) và cả bài Đáp Ca trích Thánh Vịnh (91: 2-3,13-14,15-16).

Thật vậy, chiều hướng sự sống ở trong bài Phúc Âm được chất chứa nơi hai dụ ngôn Chúa Giêsu dạy về Nước Trời, một liên quan đến "đất" và một liên quan đến "hạt cải".

Sở dĩ "đất" liên quan đến "sự sống" là vì nó là yếu tố ngoại tại, yếu tố về môi sinh bất khả thiếu cho mầm mống sự sống ở nơi "hạt giống" được Chúa Giêsu nói đến trong dụ ngôn thứ nhất. Bởi thế, chính Người là Đấng gieo "hạt giống" mạc khải thần linh "dù thức hay ngủ", nghĩa là không cần biết, cũng nắm chắc được việc đâm chồi nẩy sinh và phát triển của "hạt giống".

"Nước Thiên Chúa giống như người kia đã gieo hạt xuống đất: người đó ngủ hay thức, đêm hay ngày, hạt giống cứ đâm mầm và mọc lên thế nào người đó cũng không hay biết nữa".

Vì "đất" bẩm sinh đã được ban cho khả năng thích ứng vào việc phụ giúp "hạt giống" cũng là việc phụ giúp cho chính việc nẩy mầm và phát triển của "sự sống": "Đất tự nó làm cây lúa mọc lên: trước hết thành cây, rồi đâm bông, rồi kết hạt. Và khi lúa chín, người ấy liền gặt vì đã đến mùa".

"Đất" đây ám chỉ nhân tính của con người là nơi để đón nhận mạc khải thần linh. Thế nhưng, dù là một trong hai yếu tố bất khả thiếu và bất khả phân ly với "hạt giống", "đất" vẫn không phải là yếu tố chính, yếu tố quan trọng nhất. Bởi nó được dựng nên như là một phương tiện cho "sự sống", như thân xác đối với linh hồn vậy, và "đất" ám chỉ thế gian nói chung và cá nhân con người nói riêng, nhờ liên hệ với hạt giống, được phát triển và vươn cao theo tầm vóc của hạt giống, một tầm vóc nó không thể nào có nếu không có hạt giống ở nơi nó.

Đó là lý do Chúa Giêsu đã nói ngay đến dụ ngôn thứ hai, dụ ngôn về "hạt cải", yếu tố chính yếu và then chốt của sự sống, một yếu tố ám chỉ chẳng những mạc khải thần linh mà còn ám chỉ đức tin nữa. Mà đức tin là những gì siêu nhiên, vượt trên tự nhiên, giác quan, tình cảm và lý trí của con người vốn là những gì không thể với tới, nên không lạ gì "hạt cải" được Chúa Giêsu ví như "hạt nhỏ nhất trong các hạt giống": "Nước đó giống như hạt cải, khi gieo xuống đất thì nhỏ bé nhất trong tất cả các hạt trên mặt đất".

Tuy nhiên, trong đời sống siêu nhiên, càng nhỏ lại càng lớn, càng nhỏ mới càng lớn. Nếu "Nước Thiên Chúa" ám chỉ mạc khải thần linh, thì "hạt cải" đây ám chỉ chinh Chúa Giêsu Kitô, một thứ hạt "nhỏ bé nhất trong tất cả các hạt trên mặt đất", ở chỗ Nhập Thể và Vượt Qua: "Tuy thân phận là Thiên Chúa nhưng Người vẫn không tự coi mình cứ phải ngang hành với Thiên Chúa mới được, trái lại, Người đã hóa ra như không, mặc lấy thân phận tôi đòi... đã vâng lời cho đến chết cho dù có phải chết trên thập tự giá" (Philiphê 2:6-8).

Chính vì "hạt cải" Giêsu Kitô quá ư là nhỏ bé như vậy, đến độ loài người không nhìn thấy, không nhận biết Người là ai, nên đã ra tay sát hại Người, chà đạp Người dưới chân của họ, mà "hạt cải" thần linh này, như hạt lúa miến mục nát đi trong lòng đất (xem Gioan 12:24), để rồi nhờ đó, như dụ ngôn trong bài Phúc Âm hôm nay cho thấy, đã "mọc lên thành cây rau lớn nhất, và đâm những cành to, đến nỗi chim trời có thể tới núp bóng được", đúng như cảm nhận đầy xác tín được Thánh Phaolô tuyên xưng rằng: "Bởi thế, Thiên Chúa đã tôn vinh Người và ban cho Người một danh hiệu vượt trên mọi danh hiệu. Để khi nghe tên Giêsu thì mọi sự trên trời dưới đất và trong lòng đất phải bái gối mà tung hô vinh quang Thiên Chúa Cha và Đức Giêsu Kitô là Chúa" (Philiphê 2:9-11).

Ý nghĩa của dụ ngôn liên quan đến sự kiện hạt cải nhỏ nhất "mọc lên thành cây rau lớn nhất, và đâm những cành to, đến nỗi chim trời có thể tới núp bóng được" còn có thể hiểu về Giáo Hội Chúa Kitô là Nhiệm Thể của Người, nhờ Người mà "mọc lên thành cây rau lớn nhất" cả về phẩm lẫn lượng so với các tôn giáo chính yếu trong lịch sử thế giới, một Kitô giáo được chính Chúa Kitô thiết lập (xem Mathêu 16:16), mà càng bị bách hại liên tục trong lịch sử loại người ở khắp nơi trên thế giới lại càng phát triển, đến độ "đâm những cành to"có thể ám chỉ các Giáo Hội địa phương hay các vị thánh trong lịch sử Giáo Hội, những Giáo Hội hiệp thông với Giáo Hội hoàn vũ luôn là bí tích cứu độ trần gian, thành một nơi an toàn cho phần rỗi cho "chim trời có thể tới núp bóng được".

Dụ ngôn Chúa Giêsu sánh ví Nước Thiên Chúa hạt cải trong bài Phúc Âm hôm nay ám chỉ Giáo Hội của Người phát triển trong giòng lịch sử của loài người cũng đã được Tiên Tri Êzêkiên loan báo ở bài đọc thứ nhất hôm nay liên quan đến cây hương bá như sau: "Ta sẽ trồng nó trên đỉnh núi Israel, nó sẽ đâm chồi, kết quả, và trở thành cây hương nam vĩ đại; các thứ chim trời đều đến ẩn náu dưới thân cây và làm tổ dưới tàn nó".

Thế nhưng, "cây hương nam vĩ đại" được Thiên Chúa hứa "trồng trên đỉnh núi Israel" đây từ là gì, nếu không phải là chính Đức Giêsu Kitô Thiên Sai! Thật vậy, "cây hương nam vĩ đại" này xuất phát "từ ngọn cây, từ ngọn hương bá cao chót vót", như câu đầu bài Đọc I hôm nay cho biết. Nếu "cây hương bá cao chót vót" đây ám chỉ đức tin của tổ phụ Abraham thì ngọn đây của d8ức tin tổ phụ này chính là Đức Giêsu Kitô miêu duệ của ông, một ngôi vị thần linh miêu duệ sẽ được sai đến với dân Do Thái nói riêng cũng như với nhân loại nói chung như chính Ngài đã hứa với vị tổ phụ này, một lời hứa được ám chỉ là "đỉnh núi Israel", nhờ Người mà cả dân Do Thái lẫn dân ngoại sẽ được cứu độ khỏi tội lỗi và sự chết, được ám chỉ nơi hình ảnh "các thứ chim trời đều đến ẩn náu dưới thân cây và làm tổ dưới tàn nó", nghĩa là Người "đã trở thành nguồn mạch cứu độ cho những ai tín phục vào Người" (Do Thái 5:9).

Đúng thế, ơn cứu độ của Chúa Giêsu Kitô theo nguyên tắc là ban cho chung nhân loại khi Người hoàn tất cuộc Vượt Qua nơi chính bản thân mình. Thế nhưng, chỉ những ai tín phục Người mới được hưởng ơn cứu độ của Người mà thôi (xem cả Gioan 1:12). Bởi vậy mà trong Bài Đọc 2 hôm nay, trong Thư 2 gửi giáo đoàn Corintô, vị tông đồ dân ngoại Phaolô đã xác tín rằng: "chúng tôi biết rằng: ở lại trong thân xác này là lưu lạc xa Chúa, vì chúng ta tiến bước nhờ lòng tin chứ không phải nhờ được thấy Chúa", một đức tin còn được chàng thanh niên Saulê đã từng nhiệt thành với Do Thái giáo trước kia dẫn giải thêm về việc áp dụng thực hành đó là: "dù còn ở trong thân xác hoặc đã lìa bỏ thân xác, chúng tôi chỉ có một tham vọng là làm đẹp lòng Người". Vâng, sống đức tin chính là sống ước muốn đẹp lòng Thiên Chúa vậy.

Tóm lại, sự sống, như nội dung bài Phúc Âm hôm nay bao gồm 2 dụ ngôn liên hệ với nhau cho thấy, chẳng những liên quan đến "hạt cải" chất chứa chính sự sống, đến đức tin cứu độ, mà còn liên quan đến "đất" là môi trường con người cho sự sống nẩy sinh và phát triển, nên bài Đáp Ca (nhất là câu 2 và 3) được Giáo Hội chọn đọc còn liên quan đến cả vế của nhân loại, thành phần cần phải biết chấp nhận và đáp ứng mạc khải thần linh được tỏ ra cho họ như hạt giống gieo vào trần gian của họ nói chung và gieo vào lòng họ nói riêng, nhờ đó, chính họ được nên công chính và thánh đức:

2) Người hiền đức như cây chà là nở hoa tươi tốt, vươn mình lên như cây hương bá đất Liban. Họ được vun trồng trong nhà Chúa, trong hành lang nhà Thiên Chúa chúng tôi họ nở bông.

3) Ngay trong tuổi già họ còn sinh trái, họ đầy nhựa sống và họ sống xanh tươi, để họ loan truyền Chúa nhường bao công chính, Chúa là Đá Tảng của tôi, nơi Chúa chẳng có gian tà!

Chính vì Kitô hữu đã được lãnh nhận sự sống thần linh khi lãnh nhận Phép Rửa, một sự sống đã như "hạt" giống thần linh gieo vào mảnh "đất" nhân tính của họ mà họ đã được Thánh Phaolô trong bài đọc thứ hai hôm nay khuyến dụ và kêu gọi sống đức tin như sau:

"Anh em thân mến, chúng ta hằng bạo dạn, vì biết rằng bao lâu sống trong thân xác này, là chúng ta lưu lạc xa Chúa, vì chưng nhờ đức tin, chứ không phải vì đã thấy, mà chúng ta tiến bước".

Khi ấy, ông Naboth, người Giêrahel, có một vườn nho, sát cạnh đền của Acáp vua xứ Samaria. Acáp nói với Naboth rằng: "Hãy nhượng vườn nho cho ta, để ta làm vườn rau, vì nó gần đền ta: bù lại, ta sẽ đổi cho ngươi vườn nho khác tương đương". Nhưng Naboth thưa lại rằng: "Xin Chúa đừng để tôi nhượng cho đức vua phần gia nghiệp của tổ tiên tôi". Acáp tức giận bỏ về nhà, và căm hờn vì lời ông Naboth, người Giêrahel đã nói: "Tôi sẽ không nhượng cho đức vua phần gia nghiệp của tổ tiên tôi". Vua nằm lăn xuống giường, quay mặt vào vách và không ăn uống gì.

Giêzabel, vợ vua, đến cùng vua và nói rằng: "Tại sao đức vua buồn phiền, và không ăn uống gì?" Vua đáp: "Tôi đã nói với Naboth người Giêrahel rằng: "Hãy bán vườn nho lại cho ta, hoặc nếu ngươi muốn, ta sẽ đổi cho vườn nho khác tốt hơn". Nó lại nói: "Tôi không thể nhượng vườn nho tôi cho đức vua". Giêzabel vợ vua liền nói với vua rằng: "Quyền thế nhà vua cao cả biết bao, và nhà vua cai trị nước Israel khéo như thế nào! Thôi, dậy ăn uống đi, và cứ yên tâm. Thiếp sẽ tặng cho nhà vua vườn nho của Naboth người Giêrahel".

Bà ta nhân danh Acáp mà viết thơ, lấy ấn vua đóng vào, và gởi cho các bậc kỳ lão và chức sắc ở cùng thành với Naboth. Nội dung bức thư như thế này: "Hãy công bố một thời kỳ chay tịnh, và đặt Naboth ngồi giữa hàng nhân sĩ trong dân. Hãy xúi hai đứa gian ác thuộc phường Bêlial đến trước mặt nó và cáo gian nó thế này: "Nó đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua". Các ngươi hãy điệu nó đi mà ném đá cho nó chết". Vậy dân chúng ở cùng thành với Naboth, các kỳ lão và chức sắc cùng ở một thành với ông, làm như Giêzabel đã truyền, đúng như đã viết trong thư bà gởi cho họ. Họ công bố một thời kỳ chay tịnh, đặt ông Naboth ngồi giữa hàng nhân sĩ trong dân. Họ dẫn đến hai thằng con cái ma quỷ, đặt chúng ngồi đối diện với ông. Và hai đứa này, đúng là hạng quỷ sứ, đã cáo trước mặt dân chúng rằng: "Naboth đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua". Nghe thế, họ liền điệu ông ra khỏi thành, và ném đá hạ sát ông. Rồi họ sai người đi nói với Giêzabel rằng: "Naboth đã bị ném đá chết rồi".

Khi nghe tin Naboth đã bị ném đá chết, Giêzabel liền nói với Acáp rằng: "Nhà vua hãy chỗi dậy và chiếm lấy vườn nho của Naboth người Giêrahel, kẻ đã không muốn theo ý nhà vua nhượng lại vườn nho mà lấy tiền: Naboth không còn sống nữa, nhưng đã chết rồi". Khi hay tin Naboth đã chết, Acáp chỗi dậy và xuống chiếm lấy vườn nho của Naboth người Giêrahel.

Xướng: 1) Xin lắng tai nghe lời con, thân lạy Chúa, xin lưu tâm đến tiếng con than thở. Xin để ý nghe tiếng con cầu khẩn, ôi Ðại Vương và Thiên Chúa của con! - Ðáp.

2) Ngài không phải là Chúa tể ưa điều gian ác; kẻ độc dữ không được cư trú nhà Ngài; đứa bất nhân không thể đứng trước thiên nhan; Chúa ghét những kẻ làm điều gian ác. - Ðáp.

3) Ngài tiêu diệt những đứa nói man; người độc ác và gian xảo thì Chúa ghê tởm không nhìn. - Ðáp.

Alleluia, alleluia! - Lạy Chúa, xin hãy phán, vì tôi tớ Chúa đang lắng tai nghe. Chúa có lời ban sự sống đời đời. - Alleluia.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con đã nghe bảo: "Mắt đền mắt, răng đền răng". Còn Thầy, Thầy bảo các con: đừng chống cự lại với kẻ hung ác; trái lại, nếu ai vả má bên phải của con, thì hãy đưa má bên kia cho nó nữa. Và ai muốn kiện con để đoạt áo trong của con, thì hãy trao cho nó cả áo choàng nữa. Và ai bắt con đi một dặm, thì con hãy đi với nó hai dặm. Ai xin, thì con hãy cho. Ai muốn vay mượn, thì con đừng khước từ".

Chủ đề sự sống thần linh của Mùa Phục Sinh tiếp tục vói bài Phúc Âm của Thánh ký Mathêu về một sự sống Phúc Đức Trọn Lành cho Thứ Hai Tuần XI Thường Niên hôm nay. Bài Giảng Trên Núi của Chúa Kitô về Phúc Đức Trọn Lành được Phúc Âm Thánh ký Mathêu thuật lại đây, tiếp theo Tuần X Thường Niên, không còn liên quan đến các điều răn nữa, như điều răn thứ 5 "chớ giết người" (Thứ Năm tuần trước), điều răn thứ 6 và 9 "chớ làm sự dâm dục" (Thứ Sáu tuần trước), và điều răn thứ 8 "chớ làm chứng dối" (Thứ Bảy tuần trước).

Hôm nay (và cả ngày mai nữa), Bài Giảng Trên Núi bắt đầu sang đến chính đức bác ái trọn lành, cốt lõi của Bài Giảng về Phúc Đức Trọn Lành. Tuy nhiên, không phải vì không còn liên quan đến những điều răn trong Thập Giới nữa, như tuần trước cho thấy, mà Chúa Kitô không còn so sánh giữa những gì là cũ, liên quan đến ý hệ hay văn hóa hoặc tâm thức tự nhiên của Dân Do Thái trong Cựu Ước, những gì bất toàn (tuy đúng lý, hoàn toàn hợp lý theo phép công bằng), hay đúng hơn những gì chưa thực sự trọn lành như những gì mới được Người chỉ dạy cho thành phần môn đệ ở Bài Giảng Trên Núi về Phúc Đức Trọn Lành để nhờ đó sau này các vị mới có thể trở thành "muối đất... (và) ánh sáng thế gian" (Mathêu 5:13-14) theo đúng bản chất và ơn gọi là môn đệ Chúa Kitô của các vị.

Một trong hai điều liên quan đến đức bác ái trọn lành được Chúa Kitô nhắc đến ở bài Phúc Âm (Mathêu 5:38-42) riêng cho ngày hôm nay đó là:

"Các con đã nghe bảo: 'Mắt đền mắt, răng đền răng'. Còn Thầy, Thầy bảo các con: đừng chống cự lại với kẻ hung ác; trái lại, nếu ai vả má bên phải của con, thì hãy đưa má bên kia cho nó nữa. Và ai muốn kiện con để đoạt áo trong của con, thì hãy trao cho nó cả áo choàng nữa. Và ai bắt con đi một dặm, thì con hãy đi với nó hai dặm. Ai xin, thì con hãy cho. Ai muốn vay mượn, thì con đừng khước từ".

Trong những lời khuyên dạy trọn lành này của Chúa Kitô, có một số chi tiết cần phải lưu ý như sau:

Trước hết, Người khuyên dạy thành phần môn đệ của Người phải tác hành xứng với phẩm vị làm con của "Cha là Đấng trọn lành trên trời" (Mathêu 5:48), ở chỗ: bị ai lạm nhục (tiêu biểu qua hành động chúng ta bị tát), bị ai bóc lột (qua hành động chúng ta bị tước đoạt áo mặc), bị ai đầy đọa (qua hành động chúng ta bị bắt di chuyển), thì chúng ta chẳng những không chống cự lại họ, mà còn đối xử cao thượng với họ, từ ái với họ, bằng việc "đưa cả má kia, cho cả áo ngoài, đi thêm một dặm" v.v.

Sau nữa, về mặt tiêu cực, Chúa Kitô bảo chúng ta "đừng chống cự lại với kẻ hung ác", nghĩa là cho dù chúng ta có là nạn nhân của họ, chúng ta vẫn phải tôn trọng con người phạm nhân, cho dù không chấp nhận hành động giac ác của họ, không được hận thù ghen ghét chính con người của họ, tìm cách trả thù họ theo luật công bình, và có nhân danh công ích để chống lại việc làm gian ác của họ thì không phải vì hận thù họ v.v.

Sau hết, về mặt tích cực, Chúa Kitô dạy chúng ta lấy lành thắng dữ, phản ứng của chúng ta cần phải làm sao để sự dữ bị tiêu tan như bóng tối gian ác tan biến trước ánh sáng chân thật. Ở chỗ, như Người dạy: "ai xin cứ cho, ai muốn vay mượn, thì con đừng khước từ".

Ý nghĩa của vấn đề "xin" đây liên quan đến "vay mượn": "xin" đây là xin lỗi, xin tha, nghĩa là ai phạm đến mình thì mình tha thứ cho họ, như chúng ta đã phạm đến Chúa nên chúng ta xin Ngài "tha nợ" cho chúng ta. Một khi chúng ta bị anh chị em chúng ta xúc phạm, thì chúng ta không có quyền lên án và trừng phạt họ, cho bằng có quyền tha cho họ, hơn là chấp nhất. Nghĩa là sẵn sàng chấp nhận bị tha nhân phạm đến - "đừng từ khước" cho tha nhân "vay mượn" là như thế.

Đúng thế, nếu so sánh nguyên tắc công bằng ăn thua đủ - nợ máu phải trả bằng máu: 'Mắt đền mắt, răng đền răng', như tình hình giữa nước Do Thái và dân tộc Palestine ở Trung Đông gần 3/4 thế kỷ cho tới nay, bên khủng bố (Palestine) bên tấn công (Do Thái), liên tục hầu như bất tận và bất khả giải quyết.

Thế nhưng, để có thể giải quyết một cách tốt đẹp, họ không còn cách nào khác ngoài những gì được Chúa Kitô khuyên dạy trong bài Phúc Âm hôm nay, ở chỗ thắng vượt nguyên tắc công bình bằng tinh thần bác ái vị tha, lấy lành thắng dữ, một tinh thần chắc chắn họ sẽ không thể nào làm được nếu không có Vị Thánh Linh của Đấng Phục Sinh đã thông ban cho các tông đồ để các vị có thể tha tội cho tha nhân (xem Gioan 20:22-23).

Bởi vậy, huấn dụ bác ái trọn lành của Chúa Kitô ở Bài Giảng Trên Núi không phải chỉ là đích điểm hay tầm vóc viên trọn cho cuộc sống và ơn gọi làm người nói chung và làm môn đệ của Người nói riêng, mà còn là chính đường lối để còn người có thể sống an vui hạnh phúc cho chính bản thân mình cũng như cho xã hội loài người, một đường lối phản ảnh nơi giáo huấn tổng hợp như một học thuyết nhân bản đích thực về xã hội của Giáo Hội Chúa Kitô từ cuối thể kỷ 19 cho tới nay.

Trên thực tế chúng ta thấy xẩy ra biết bao nhiêu là những bất công giữa loài người với nhau, nhất là bởi kẻ mạnh ăn hiếp hay bóc lột kẻ yếu, và kẻ yếu cũng không thể nào đòi hỏi công bằng theo kiểu "mắt đền mắt răng đền răng" được nữa, như trường hợp của Vua Acáp Xứ Samaria đối với bày tôi Nabot của mình, được Sách Chư Vương quyển thứ 1 thuật lại trong Bài Đọc 1 hôm nay, một vị vua đã để cho Giêzabel vợ mình sát hại Nabot, bằng cách bà đã vu oan cho Nobot là "đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua", để Nabot "bị ném đá chết", hầu cướp lấy cho bằng được "vườn nho sát cạnh đền của Acáp", nơi mà trước đó vua đã điều đình với Nabot để đánh đổi cho vua "làm vườn rau", nhưng Nabot không chịu, bởi đó là "phần gia nghiệp của tổ tiên tôi".

Tuy nhiên, không phải vì tự mình không thể áp dụng nguyên tắc công bằng "mắt đền mắt, răng đền răng" mà kẻ mạnh áp bức kẻ dưới muốn làm gì thì làm một cách lộng hành như thể trời cao không có mắt. Nhất là khi kẻ yếu chạy đến kêu cầu Ngài can thiệp, như tâm tình của Bài Đáp Ca hôm nay:

1) Xin lắng tai nghe lời con, thân lạy Chúa, xin lưu tâm đến tiếng con than thở. Xin để ý nghe tiếng con cầu khẩn, ôi Ðại Vương và Thiên Chúa của con!

2) Ngài không phải là Chúa tể ưa điều gian ác; kẻ độc dữ không được cư trú nhà Ngài; đứa bất nhân không thể đứng trước thiên nhan; Chúa ghét những kẻ làm điều gian ác.

3) Ngài tiêu diệt những đứa nói man; người độc ác và gian xảo thì Chúa ghê tởm không nhìn.

(Sau khi Naboth chết), có lời Chúa phán cùng ông Êlia, người miền Thesbê rằng: "Ngươi hãy chỗi dậy, xuống gặp Acáp, vua Israel, ở thành Samaria: này Acáp đang xuống vườn nho của Naboth để chiếm lấy. Ngươi sẽ nói với ông ấy rằng: "Ðây lời Chúa phán: Ngươi đã giết, lại còn chiếm đoạt". Sau đó ngươi nói tiếp: "Ðây là lời Chúa phán: Những con chó đã liếm máu Naboth tại đâu, thì cũng sẽ liếm máu ngươi tại đó". Acáp liền nói với Êlia: "Ông coi tôi là thù địch của ông sao?" Êlia đáp: "Ðúng thế, vì vua đã liều mình làm điều gian ác trước mặt Chúa. Này Ta sẽ giáng hoạ trên ngươi, sẽ làm cho ngươi tuyệt tự; Ta sẽ giết tất cả con trai của nhà Acáp, bất kể sang hèn trong dân Israel. Ta sẽ cho dòng dõi ngươi ra giống như dòng dõi Giêroboam, con của Nabat, và như dòng dõi của Baasa con của Ahia, vì ngươi đã hành động để chọc giận Ta, và làm cho Israel phạm tội". Còn về Giêzabel, Chúa phán rằng: "Chó sẽ ăn thịt Giêzabel ở cánh đồng Giêzrơel. Acáp chết trong thành, sẽ bị chó ăn thịt; nếu chết ngoài đồng, thì sẽ bị chim trời rỉa ăn". Chẳng có ai giống như Acáp, đã liều mình làm điều gian ác trước mặt Chúa, bởi vì Giêzabel, vợ vua đã xúi giục. Vua đã trở nên quái gở, đến nỗi chạy theo các tà thần mà người Amorrhe đã làm ra, họ là những người Chúa đã tiêu diệt trước mặt con cái Israel.

Khi Acáp nghe những lời này, mặc áo nhặm, ăn chay, vấn bao bố mà ngủ và ăn ở khiêm nhường. Có lời Chúa phán với Êlia người Thesbê rằng: "Ngươi có thấy Acáp hạ mình trước mặt Ta không? Vì Acáp đã hạ mình trước mặt Ta, Ta sẽ không giáng hoạ xuống trong đời ông ta, nhưng trong đời con ông ta, Ta sẽ giáng hoạ trên nhà ông ấy".

Hoặc đọc: Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa (x. c. 3a).

Xướng: 1) Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi; xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác. - Ðáp.

2) Vì sự lỗi con, chính con đã biết, và tội con ở trước mặt con luôn; con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa. - Ðáp.

3) Xin ngoảnh mặt đi, đừng nhìn tội lỗi, và tẩy xoá mọi điều gian ác của con. Xin cứu gỡ con khỏi đền nợ máu, ôi lạy Chúa là Chúa cứu độ con, lưỡi con sẽ ca ngợi đức công minh Chúa. - Ðáp.

Alleluia, alleluia! - Lạy Chúa, xin dạy bảo con về lối bước của Chúa, và xin hướng dẫn con trong chân lý của Ngài. - Alleluia.

Khi ấy, Chúa phán cùng các môn đệ rằng: "Các con đã nghe dạy: "Ngươi hãy yêu thân nhân, và hãy thù ghét địch thù". Còn Ta, Ta bảo các con: Hãy yêu thương thù địch và làm ơn cho những kẻ ghét các con, hãy cầu nguyện cho những ai bắt bớ và nguyền rủa các con: để như vậy các con nên con cái Cha các con, Ðấng ngự trên trời: Người khiến mặt trời mọc lên cho người lành kẻ dữ, và cho mưa xuống trên người liêm khiết và kẻ bất lương. Vì nếu các con yêu thương những ai mến trọng các con, thì các con được công phúc gì? Các người thu thuế không làm thế ư? Nếu các con chỉ chào hỏi anh em các con thôi, thì các con đâu có làm chi hơn? Những người ngoại giáo không làm như thế ư? Vậy các con hãy nên hoàn hảo như Cha các con trên trời là Ðấng hoàn hảo".

Vấn nạn đầu tiên cần phải được đặt ra và giải quyết về bài Phúc Âm hôm nay, đó là vấn nạn: một đàng Luật Cựu Ước là luật của chính Thiên Chúa ban, có tính cách bất biến, không hề thay đổi, thì dạy rằng "hãy thù ghét địch thù", trong khi đó, Chúa Giêsu Kitô là Con của Ngài lại dạy hoàn toàn trái ngược: "Hãy yêu thương thù địch"! Phải chăng Thiên Chúa (Cha và Con) đã mâu thuẫn nhau, trái nghịch nhau?

Theo bề ngoài và ngôn từ thì như thế thật đấy, nhưng nếu xét kỹ về bối cảnh của khoản luật "hãy thù ghét địch thù", chúng ta mới chẳng những thấy được sâu xa lý do tại sao bấy giờ thì như thế còn đến thời của Chúa Giêsu lại khác đi, mà còn nhờ đó thấy được tính cách nhịp nhàng giữa khoản luật "thù ghét địch thù" trước đây với giáo huấn trọn lành "yêu thường thù địch" của Chúa Giêsu, Đấng đã tự tuyên bố rằng Người đến không phải để hủy bỏ lề luật và các tiên tri mà làm cho chúng nên trọn.

Thật thế, sở dĩ ngày xưa có khoản luật "hãy thì ghét địch thù" là để đề phòng dân Do Thái bị ảnh hưởng lối sống vô thần hay ngẫu tượng tà thần của dân ngoại, nhất là ở trong chính Đất Hứa của họ. Họ cần phải coi những ai làm cho họ xa Chúa, bỏ Chúa và phản bội Chúa là Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất của họ là "thù địch", và vì thế phải tránh cho xa, phải chống lại lối sống của họ để nhờ đó trung thành với Thiên Chúa của mình, ngược lại, nếu gần gữi và tỏ ra thân thiện với dân ngoại, họ sẽ bị lây nhiễm, như lịch sử đã tỏ tường cho thấy, điển hình nhất là trường hợp của Vua Solomon khôn ngoan nhất thiên hạ đã sống với 1000 thê thiếp (300 thê 700 thiếp) hầu như toàn dân ngoại nên đã bỏ Chúa...

Tuy nhiên, không ngờ cái tâm thức coi dân ngoại là kẻ thù của mình chỉ vì lòng trung thành với Thiên Chúa như thế, theo giòng thời gian, đã bị biến hóa nơi dân Do Thái thành niềm kiêu hãnh thái quá trong lòng họ, đến độ họ ra mặt khinh bỉ dân ngoại là các thứ dân nhơ nhớp, xấu xa, tội lỗi, là đồ bỏ, phải tránh cho xa, một thái độ xa tránh không phải vì mến Chúa mà chỉ vì khinh người. Và đó là lý do Chúa Giêsu đã phải dạy ngược lại: "Hãy yêu thương kẻ thù" là thành phần chẳng những xấu xa tội lỗi như dân ngoại đối với dân Do Thái, mà còn là những người phạm đến chính bản thân họ nữa, ngay trong dân tộc Do Thái của họ, ngay trong giòng tộc của họ.

Bài Phúc Âm hôm nay (Mathêu 5:43-48) đúng là tột đỉnh của Bài Giảng Trên Núi của Chúa Kitô, ở ngay câu kết: "Vậy các con hãy nên hoàn hảo như Cha các con trên trời là Đấng hoàn hảo". Vẫn biết trong Cựu Ước có khoản luật "thù ghét thù địch" nhưng đồng thời cũng có klhoản luật "Các ngươi phải thánh hảo vì Ta là Đấng Thánh Hảo" (Levi 20:26). Mà "thánh hảo" như Thiên Chúa "thánh hảo" đây là gì, nếu không phải là "trọn lành" như Ngài, Đấng được Chúa Giêsu diễn tả trong Bài Phúc Âm hôm nay: "khiến mặt trời mọc lên cho người lành kẻ dữ, và cho mưa xuống trên người liêm khiết và kẻ bất lương".

Qua câu chính yếu nhất của Bài Giảng Trên Núi này và là câu làm nên tất cả Bài Giảng Phúc Đức Trọn Lành của Chúa Kitô ấy, "Vậy các con hãy nên hoàn hảo như Cha các con trên trời là Đấng hoàn hảo", chúng ta có thể kết luận một cách suy diễn như thế này: Vì các con là môn đệ của Thày nên các con phải nên trọn lành như Cha của các con trên trời là Đấng trọn lành, theo như những gì Thày truyền dạy các con trong việc sống tinh thần của lề luật là chính đức ái trọn hảo vậy.

Ở chỗ, nếu theo tâm lý và lý lẽ tự nhiên "Ngươi hãy yêu thân nhân, và hãy thù ghét địch thù", thì sống bác ái trọn lành theo Chúa Kitô để có thể nên trọn lành như Cha trên trời, thành phần môn đệ của Chúa Kitô cần phải: "yêu thương thù địch và làm ơn cho những kẻ ghét các con, hãy cầu nguyện cho những ai bắt bớ và nguyền rủa các con", chứ không thể sống ở tầm mức tự nhiên như hai thành phần vốn bị dân Do Thái khinh bỉ, đó là thành phần "thu thuế" vốn bị họ coi là hạng người tội lỗi, hay như thành phần "ngoại giáo" vốn bị họ coi là thành phần ô uế nhơ nhớp, đáng xa tránh.

Trong lời Chúa Giêsu dạy các môn đệ của Người sống bác ái trọn hảo: "các con hãy yêu thương thù địch và làm ơn cho những kẻ ghét các con, hãy cầu nguyện cho những ai bắt bớ và nguyền rủa các con", chúng ta thấy, trước hết, về đối tượng, tinh thần bác ái trọn lành ở chỗ "yêu thương (cả) thù địch" nữa chứ không phải chỉ những ai yêu thương chúng ta hay những ai chúng ta thích hoặc thành thần thân nhân ruột thịt của chúng ta mà thôi.

Sau nữa, về hành động, tinh thần bác ái trọn lành là ở chỗ "làm ơn cho những kẻ ghét các con, hãy cầu nguyện cho những ai bắt bớ và nguyền rủa các con". Tức là "làm ơn" và "cầu nguyện" cho những đối tượng "thù địch" của mình, vì họ là những người "thù ghét" mình, "bắt bớ" mình và "nguyền rủa" mình, chứ không phải là thành phần thương yêu mình hay được mình thương yêu.

Bài Đọc 1 hôm nay tiếp tục câu truyện về Vua Acáp, người đã để cho vợ sát hại Nabot để cướp đoạt vườn nho là di sản của nạn nhân, tuy không bị nạn nhân đòi nợ máu theo kiểu "mắt đền mắt, răng đền răng", nhưng chính Thiên Chúa của cả nạn nhân lẫn phạm nhân vô cùng công minh xét xử. Thật vậy, qua miệng tiên tri Êlia, Ngài đã phán cùng vị vua gian ác này khi ông ta "đang xuống vườn nho của Naboth để chiếm lấy" rằng: "Ngươi đã giết, lại còn chiếm đoạt... Những con chó đã liếm máu Naboth tại đâu, thì cũng sẽ liếm máu ngươi tại đó". Nghĩa là ngươi đong cho anh em ngươi đấu nào ngươi sẽ bị đong lại cho đấu ấy (xem Mathêu 7:2).

Thậm chí còn hơn thế nữa, còn bị cái vạ kinh hoàng gây ra bởi tội lỗi của vua gây ra cho nạn nhân Nabot, người không thể trả đũa cho công bằng, nhưng Chúa sẽ đòi nợ máu còn khủng khiếp hơn gấp ngàn lần: "'Ðúng thế, vì vua đã liều mình làm điều gian ác trước mặt Chúa. Này Ta sẽ giáng hoạ trên ngươi, sẽ làm cho ngươi tuyệt tự; Ta sẽ giết tất cả con trai của nhà Acáp, bất kể sang hèn trong dân Israel. Ta sẽ cho dòng dõi ngươi ra giống như dòng dõi Giêroboam, con của Nabat, và như dòng dõi của Baasa con của Ahia, vì ngươi đã hành động để chọc giận Ta, và làm cho Israel phạm tội' Còn về Giêzabel (vợ của vua, người đã vu oan cho nạn nhân để nạn nhân bị dân ném đá chết một cách hết sức oan nghiệt - biệt chú của người viết), Chúa phán rằng: 'Chó sẽ ăn thịt Giêzabel ở cánh đồng Giêzrơel. Acáp chết trong thành, sẽ bị chó ăn thịt; nếu chết ngoài đồng, thì sẽ bị chim trời rỉa ăn'".

Tuy nhiên, phép công thẳng của Thiên Chúa vẫn không thể thẳng tay với những tâm hồn biết tội và thật lòng thống hối ăn năn. Trong trường hợp Vua Acáp gian ác này cũng thế: "Khi Acáp nghe những lời này, mặc áo nhặm, ăn chay, vấn bao bố mà ngủ và ăn ở khiêm nhường", nên mới "Có lời Chúa phán với Êlia người Thesbê rằng: 'Ngươi có thấy Acáp hạ mình trước mặt Ta không? Vì Acáp đã hạ mình trước mặt Ta, Ta sẽ không giáng hoạ xuống trong đời ông ta, nhưng trong đời con ông ta, Ta sẽ giáng hoạ trên nhà ông ấy'".

Thánh Vịnh 50, Thánh Vịnh Thống Hối của chính Vua Đavít, đã được Giáo Hội sử dụng trong bài Đáp Ca hôm nay để áp dụng vào trường hợp của vua Acáp với những câu xướng như sau:

1) Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi; xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác.

2) Vì sự lỗi con, chính con đã biết, và tội con ở trước mặt con luôn; con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa.

3) Xin ngoảnh mặt đi, đừng nhìn tội lỗi, và tẩy xoá mọi điều gian ác của con. Xin cứu gỡ con khỏi đền nợ máu, ôi lạy Chúa là Chúa cứu độ con, lưỡi con sẽ ca ngợi đức công minh Chúa.

Khi Thiên Chúa muốn đem Êlia lên trời trong cơn gió lốc, Êlia và Êlisê đang rời bỏ đất Galgala. Khi cả hai đến thành Giêricô, Êlia nói với Êlisê rằng: "Con cứ ngồi đây, Chúa sai thầy đến sông Giođan". Êlisê đáp: "Nhân danh Chúa hằng sống và lấy mạng sống của Thầy, con xin thề rằng: Con sẽ không rời thầy". Thế rồi cả hai cùng đi xuống Bêthel. Có năm mươi người đồ đệ của tiên tri cũng đi theo hai vị, và đứng xa xa, còn hai vị thì đứng trên bờ sông Giođan. Êlia lấy áo choàng cuốn lại, đập xuống nước. Nước liền rẽ làm hai, và hai vị cứ lối ráo mà qua sông.

Khi đã qua rồi, Êlia nói với Êlisê rằng: "Con muốn gì thì cứ xin, để thầy làm cho, trước khi thầy được cất đi khỏi con". Êlisê đáp: "Con muốn được gấp đôi thần trí của thầy". Êlia nói: "Con xin điều khó quá, nhưng nếu con thấy được thầy trong lúc thầy được cất đi khỏi con, thì con sẽ được như ý; nhưng nếu con không xem thấy, thì không được". Hai ông tiếp tục đi và nói chuyện, thì này đây có một xe bằng lửa và ngựa cũng bằng lửa phân rẽ hai người; và trong cơn gió lốc, Êlia lên trời. Êlisê thấy vậy kêu lên: "Cha ơi, cha ơi, cha là xe và là người đánh xe Israel". Và Êlisê không thấy thầy mình nữa, người liền lấy áo mình và xé ra làm đôi, và lượm chiếc áo choàng Êlia đã thả xuống, rồi lui về, và đứng lại ở bờ sông Giođan, lấy áo choàng Êlia đã thả xuống, đập xuống nước mà nước lại không rẽ ra. Người kêu lên: "Thiên Chúa của Êlia bây giờ ở đâu?" Người lại đập xuống nước, và nước rẽ làm đôi, và Êlisê đi qua.

Ðáp: Lòng chư vị hãy can trường mạnh bạo, hết thảy chư vị là người cậy trông ở Chúa (c. 25).

Xướng: 1) Lạy Chúa, vĩ đại thay lòng nhân hậu Chúa, lòng nhân hậu Ngài dành để cho những kẻ kính sợ Ngài, lòng nhân hậu Ngài ban cho những ai tìm nương tựa Ngài, ngay trước mặt con cái người ta. - Ðáp.

2) Chúa che chở họ dưới bóng long nhan Ngài, cho khỏi người ta âm mưu làm hại. Chúa giấu họ trong lều trại của Ngài, cho khỏi miệng lưỡi người đời tranh luận. - Ðáp.

3) Chư vị thánh nhân của Chúa, hãy mến yêu Ngài, Ngài gìn giữ những kẻ trung thành. Nhưng Ngài trả miếng thực là đầy đủ cho những ai xử sự kiêu căng. - Ðáp.

Alleluia, alleluia! - Ước chi hôm nay các bạn nghe tiếng Chúa, và đừng cứng lòng. - Alleluia.

"Cha ngươi Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi".

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không, các con mất công phúc nơi Cha các con là Ðấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín, và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

"Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

"Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con".

Bài Phúc Âm hôm nay, vẫn là bài Phúc Âm thuộc loạt bài về Bài Giảng Phúc Đức Trọn Lành Trên Núi được Chúa Giêsu huấn dụ riêng cho các tông đồ là thành phần chứng nhân tiên khởi của Người và là nền tảng cho Giáo Hội tương lai của Người, nhưng không còn theo công thức so sánh giữa lề luật cũ hay tâm thức tự nhiên với giáo huấn trọn lành của Người liên quan đến đức ái trọn hảo.

Bài Phúc Âm hôm nay bắt đầu sang đoạn 6 (Mathêu 6:1-6,16-18) và liên quan đến các việc thiện, như "bố thí", "cầu nguyện" và "chay tịnh", một bài Phúc Âm được Giáo Hội chọn đọc cho Thứ Tư Lễ Tro mở màn cho Mùa Chay hằng năm. Căn cứ vào thứ tự 3 việc lành này thì ưu tiên nhất là bố thí liên quan đến đức bác ái, sau đó mới đến việc cầu nguyện liên quan đến Thiên Chúa, và sau cùng mới đến việc chay tịnh liên quan đến bản thân.

Có thể nói bố thí là hoa trái của cầu nguyện, thậm chí có thể bỏ cầu nguyện để làm việc bác ái khi khẩn cấp, và muốn cầu nguyện sốt sắng và tác hiệu cần phải chay tịnh (làm chủ mình, khổ chế), nhưng khổ chế chay tịnh mà thiếu đức bác ái cũng không tốt. Kể cả các việc lành này nữa, các tông đồ cũng cần phải thực hiện một cách trọn lành, khác với thái độ giả hình của thành phần đạo đức phô trương làm vì danh tiếng hơn là vinh hiển của Thiên Chúa.

Qua việc thực hành các việc thiện bề ngoài này, Chúa Giêsu muốn dạy các tông đồ phải sống nội tâm, sống như là một thứ "muối đất", theo nguyên tắc chung như Người truyền dạy, đó là: "Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không, các con mất công phúc nơi Cha các con là Đấng ở trên trời".

Căn cứ vào nguyên tắc "đừng phô trương công đức" này, Người dạy các môn đệ trước hết về cách thức thực hành việc bố thí như thế này: "Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con có bố thí, thì làm saođừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín, và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

Nguyên tắc "đừng phô trương công đức" như Chúa dạy được áp dụng, sau nữa, vào việc cầu nguyện ở cách thức cũng như việc bố thí ở chỗ tránh hành vi tiêu cực mà thể hiện các cử chỉ tích cực như sau: "Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con".

Sau hết, về cách thức chay tịnh, theo nguyên tắc "đừng phô trương công đức", Chúa dạy các tông đồ thực hiện vừa tránh tiêu cực vừa làm tích cực như sau: "Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con Đấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con".

Muốn tránh khỏi khuynh hướng tự nhiên thích "phô trương công đức" về các việc lành mình làm, con người phải hoàn toàn tin vào Chúa, phải có một đức tin mãnh liệt, luôn sống trước nhan Chúa, "Đấng thấu suốt mọi bí ẩn" và là "Đấng ngự nơi bí ẩn", như gương sáng của bà góa bỏ tiền vào đền thờ vậy (xem Luca 21:2-3). Nghĩa là hãy làm việc lành với tất cả tấm lòng chân thành của mình, ở chỗ hoàn toàn vì Chúa và cho Chúa mà thôi.

Tinh thần làm những việc đạo đức là bố thí, cầu nguyện và chay tịnh hoàn toàn vì Chúa hơn là vì mình, và để biết được thực sự như thế thì cứ xem thái độ và hành động của tác nhân. Đã làm vì Chúa thì hoàn toàn quên mình, như trường hợp của người môn sinh của Đại Tiên Tri Êlia là Êlisha trong Bài Đọc 1 hôm nay, khi người môn sinh này dám tỏ ra tham vọng "muốn được gấp đôi thần trí của thày" mình. Bởi thế, để xem Elisha có muốn điều này vì vị kỷ hay tham vọng, hay chỉ vì lợi ích cho thành phần dân chúng mà 6ong được sai đến như ngôn sứ của thiên Chúa, Tiên Tri Êlia đã nói với người môn sinh duy nhất của mình rằng: "Con xin điều khó quá, nhưng nếu con thấy được thầy trong lúc thầy được cất đi khỏi con, thì con sẽ được như ý; nhưng nếu con không xem thấy, thì không được".

Cuối cùng thì, như Bài Đọc 1 trình thuật, Elisha đã được như ý sở cầu, ở chỗ: "Hai ông tiếp tục đi và nói chuyện, thì này đây có một xe bằng lửa và ngựa cũng bằng lửa phân rẽ hai người; và trong cơn gió lốc, Êlia lên trời. Êlisê thấy vậy kêu lên: 'Cha ơi, cha ơi, cha là xe và là người đánh xe Israel'. Và Êlisê không thấy thầy mình nữa, người liền lấy áo mình và xé ra làm đôi, và lượm chiếc áo choàng Êlia đã thả xuống, rồi lui về, và đứng lại ở bờ sông Giođan, lấy áo choàng Êlia đã thả xuống, đập xuống nước mà nước lại không rẽ ra. Người kêu lên: 'Thiên Chúa của Êlia bây giờ ở đâu?' Người lại đập xuống nước, và nước rẽ làm đôi, và Êlisê đi qua".

Bài Đáp Ca hôm nay có thể bao gồm và chất chứa tâm tình của vị tiên tri môn sinh Elisha, một tâm hồn kính sợ Chúa nên đã được gấp đôi thần trí của thày mình, như chúng ta sẽ thấy trong Bài Đọc 1 ngày mai, và được Thiên Chúa qua Thần Linh của Ngài ở cùng trong sứ vụ Elisha làm ngôn sứ của Ngài thay thế cho vị tiên tri bậc thày của mình là Elia:

1) Lạy Chúa, vĩ đại thay lòng nhân hậu Chúa, lòng nhân hậu Ngài dành để cho những kẻ kính sợ Ngài, lòng nhân hậu Ngài ban cho những ai tìm nương tựa Ngài, ngay trước mặt con cái người ta.

2) Chúa che chở họ dưới bóng long nhan Ngài, cho khỏi người ta âm mưu làm hại. Chúa giấu họ trong lều trại của Ngài, cho khỏi miệng lưỡi người đời tranh luận.

3) Chư vị thánh nhân của Chúa, hãy mến yêu Ngài, Ngài gìn giữ những kẻ trung thành. Nhưng Ngài trả miếng thực là đầy đủ cho những ai xử sự kiêu căng.

Bài Ðọc I: (Năm II) Hc 48, 1-15 (Hl 1-14)

"Êlia được che khuất trong gió cuốn, và Êlisê được trọn vẹn thần trí của người".

Trích sách Huấn Ca.

Bấy giờ tiên tri Êlia như lửa hồng xuất hiện, lời ông nóng bỏng như ngọn đuốc cháy phừng. Ông đem cho họ một mùa đói khát, và số người ghét ông đã hao đi, vì chúng chẳng giữ được giới răn Chúa. Do lời Chúa phán, ông đóng cửa trời và ba lần khiến lửa trời xuống. Êlia được vinh quang nhờ các việc lạ lùng đã làm, và ai có thể tự hào được vinh quang như người? Bởi lời Chúa là Thiên Chúa, người cứu kẻ chết ra khỏi âm phủ, khỏi quyền sự chết. Người triệt hạ các vua xuống cảnh điêu tàn, bẻ gãy dễ dàng quyền thế của họ, xô kẻ sang trọng rớt khỏi giường nằm. Trên núi Sinai, người đã nghe lời xét xử, và trên núi Horeb, người đã nghe án quyết phục thù. Người xức dầu các vua để báo oán và đặt các tiên tri để nối nghiệp mình. Người đã được cất đi trong bầu lửa, trong xe ngựa kéo đi. Người đã nên dấu chỉ sự đe phạt qua các thời đại, để làm nguôi cơn thịnh nộ Chúa, để giao hoà cha với con, và chấn hưng lại những chi họ Giacóp. Phúc cho những ai đã thấy người, và được hân hạnh thiết nghĩa với người: Vì chúng tôi chỉ được sống trong cuộc sống này, sau giờ chết, danh tiếng của chúng tôi sẽ được như thế. Êlia được che khuất trong gió cuốn, và Êlisê được trọn vẹn thần trí của người. Trong đời người, người không sợ vương tướng, và không quyền lực nào thắng được người, cũng không ai vượt người trong lời nói, và khi người chết rồi, xác người vẫn nói tiên tri. Khi còn sống, người đã làm những phép lạ, và khi đã qua đời, người đã làm những việc kỳ diệu.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 96, 1-2. 3-4. 5-6. 7

Ðáp: Người hiền đức, hãy mừng vui trong Chúa (c. 12a).

Xướng: 1) Chúa hiển trị, địa cầu hãy hân hoan, hải đảo muôn ngàn, hãy mừng vui. Mây khói và sương mù bao toả chung quanh, công minh chính trực là nền kê ngai báu. - Ðáp.

2) Một làn lửa đi trước thiên nhan, để đốt những quân đối nghịch chung quanh Chúa. Chớp của Người sáng rực cõi trần, địa cầu xem thấy và run rẩy sợ hãi. - Ðáp.

3) Núi non vỡ lở như mẩu sáp ong trước thiên nhan, trước thiên nhan Chúa tể toàn cõi đất. Trời xanh loan truyền sự công minh Chúa, và chư dân được thấy vinh hiển của Người. - Ðáp.

4) Hãy hổ ngươi tất cả những ai phụng thờ hình ảnh, những ai khoe khoang về thần tượng, bao nhiêu chúa tể hãy cúc cung bái lạy Người. - Ðáp.

Alleluia: Tv 144, 13bc

Alleluia, alleluia! - Chúa trung thành trong mọi lời Chúa phán, và thánh thiện trong mọi việc Chúa làm. - Alleluia.

Phúc Âm: Mt 6, 7-15

"Vậy các ngươi hãy cầu nguyện như thế này".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Khi cầu nguyện, các con đừng nhiều lời như dân ngoại: họ nghĩ là phải nói nhiều mới được chấp nhận. Ðừng làm như họ, vì Cha các con biết rõ điều các con cần, ngay cả trước khi các con xin. Vậy các con hãy cầu nguyện như thế này:

"Lạy Cha chúng con ở trên trời, chúng con nguyện danh Cha cả sáng, nước Cha trị đến, ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời. Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày, và tha nợ chúng con, như chúng tôi cũng tha kẻ có nợ chúng con, xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ. Amen.

"Vì nếu các con có tha thứ cho người ta những lầm lỗi của họ, thì Cha các con, Ðấng ngự trên trời, mới tha thứ cho các con. Nếu các con không tha thứ cho người ta, thì Cha các con cũng chẳng tha thứ lỗi lầm cho các con".

Ðó là lời Chúa.

Kinh Nguyện Sự Sống

"Xin Cha chớ để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ": đó là xin Cha cho chúng con luôn luôn biết tuyệt đối trung thành với Ý Muốn vô cùng khôn ngoan và nhân hậu của Cha ở mọi nơi, trong mọi lúc và hết mọi sự, bất chấp mọi chước cám dỗ và thắng vượt tất cả mọi xu hướng bất trung và phản bội, nhờ "Đấng Phù Trợ" được sai đến để "chứng tỏ cho thế gian biết họ sai lầm về tội lỗi, về sự công chính và về án phạt (xem Gioan 16:8).

Có thể nói cốt lõi của Kinh Lạy Cha là ở ngay tâm điểm của kinh này, tức ở lời nguyện thứ 3 (thuộc phần đầu) và lời cầu thứ 1 (thuộc phần sau). Thật vậy, "danh Cha" không thể "cả sáng" (ước nguyện 1) và "Nước Cha" không thể "trị đến" (ước nguyện 2), nơi chúng ta nếu chúng ta không "ước nguyện cho ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời" (ước nguyện 3).

Và cũng chính vì "ước nguyện cho ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời" mới "xin Cha tha nợ chúng con" (lời cầu 2), tức tha cho những gì chúng ta đã không làm theo ý của Cha, hay làm trái ý Cha, làm phật ý của Cha, và mới "xin Cha đừng để chúng con sa chước cám dỗ nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ" (lời cầu 3), nghĩa là xin Cha đừng để cho chúng con bao giờ làm mất lòng cha là sự dữ trên hết mà chúng con cần phải tránh.

Nếu Chúa Kitô là Đấng tràn đầy Thánh Linh thì Kinh Lạy Cha Người dạy cũng là một kinh tràn đầy thần linh của Thiên Chúa đối với những ai sống và hiện thực hóa Kinh Lạy Cha này trong cuộc đời của mình. Một trong những vị tiên tri có thể nói đầy Thần Linh của Thiên Chúa, sống phản ảnh tinh thần của Kinh Lạy Cha, đến độ, như Bài Đọc 1 cho biết: "Êlisê được trọn vẹn thần trí của (Elia). Trong đời người, người không sợ vương tướng, và không quyền lực nào thắng được người, cũng không ai vượt người trong lời nói, và khi người chết rồi, xác người vẫn nói tiên tri. Khi còn sống, người đã làm những phép lạ, và khi đã qua đời, người đã làm những việc kỳ diệu".

Nếu những ai sống Kinh Lạy Cha là những tâm hồn luôn sống trước nhan Thiên Chúa ("Cha ở trên trời") và qua họ vinh quang của Chúa được tỏ hiện (Danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến, Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời), đúng như những gì được cảm nhận và diễn tả trong Bài Đáp Ca hôm nay:

Trong những ngày ấy, khi bà Athalia, mẹ vua Ocôsia, thấy con mình chết, nên đứng lên giết tất cả dòng dõi nhà vua. Nhưng Giô-saba, con gái của vua Giôram và là chị của Ocôsia, cứu được Gioas, con của Ocôsia khỏi số các con của vua bị sát hại, và giấu nó trong phòng ngủ làm một với bà vú, để bà Athalia không thấy nó và nó khỏi bị giết. Nó ở trong đền thờ Chúa với bà Giôsaba cách bí mật được sáu năm, thời gian bà Athalia cai trị đất nước.

Năm thứ bảy, ông Gioiađa sai người đi tìm các sĩ quan và quân lính, ông đưa họ đi với ông vào đền thờ Chúa. Người ký giao ước với họ, bảo họ thề trong đền thờ Chúa và cho họ thấy con của nhà vua.

Các sĩ quan làm tất cả những điều tư tế Gioiađa truyền dạy: Mỗi người đem các thuộc hạ theo mình, những người lính vào canh ngày Sabbat cũng như kẻ ra canh, đều đến cùng tư tế Gioiađa. Ông trao cho họ giáo mác và khí giới của Ðavít để trong đền thờ Chúa. Mỗi người cầm khí giới đứng từ bên tả đến bên hữu đền thờ và bàn thờ, hộ vệ chung quanh đức vua. Tư tế Gioiađa dẫn hoàng tử ra, đặt triều thiên lên đầu người và trao cho người quyển giao ước. Người ta phong người làm vua và xức dầu cho người. Họ vỗ tay reo lên: "Vạn tuế đức vua!"

Athalia nghe tiếng dân chúng chạy đến, thì đi với dân vào đền thờ Chúa. Bà Athalia thấy vua đứng trên toà như thói thường, có ca sĩ và đội kèn đứng kề bên, và toàn dân trong xứ hân hoan kèn hát, bà liền xé áo mình, kêu lên rằng: "Mưu phản! Mưu phản!" Nhưng Gioiađa truyền cho các sĩ quan đang cầm đầu toán binh lính rằng: "Các ngươi hãy đuổi bà ấy ra khỏi đền thờ, và hễ ai theo bà, thì chém luôn". Vị tư tế nói: "Ðừng giết bà trong đền thờ Chúa". Họ ra tay bắt và lôi bà đi theo đường ngựa vào đến gần cung điện và giết bà tại đó.

Gioiađa ký kết giao ước giữa Thiên Chúa với vua và dân, để họ trở nên dân Chúa; và ký giao ước giữa vua và dân. Toàn dân trong xứ đều ùa vào chùa Baal, phá huỷ các đền thờ, đập tan các bức tượng, và giết luôn thầy cả Mathan trước bàn thờ. Tư tế Gioiađa đặt các toán canh giữ đền thờ Chúa. Toàn dân trong xứ hân hoan, và thành đô được bằng yên: vì bà Athalia bị giết trong đền vua.

Xướng: 1) Chúa đã thề hứa cùng Ðavít một lời hứa quả quyết mà Người sẽ chẳng rút lời. Rằng: "Ta sẽ đặt lên ngai báu của ngươi một người con cháu thuộc dòng giống của ngươi". - Ðáp.

2) Nếu các con ngươi tuân giữ điều ước của Ta, và những luật lệ mà Ta ban ra dạy chúng, thì cả con cháu chúng cũng được muôn đời ngồi cai trị trên ngai báu của ngươi. - Ðáp.

3) Bởi chưng Chúa đã kén chọn Sion, đã thích lựa Sion làm nơi cư ngụ cho mình. Người phán: "Ðây là nơi nghỉ ngơi của Ta tới muôn đời, Ta sẽ cư ngụ nơi đây, vì Ta ưa thích". - Ðáp.

4) Tại đó, Ta sẽ gầy dựng một uy quyền cho Ðavít, sẽ chuẩn bị ngọn đèn sáng cho người được Ta xức dầu. Ta sẽ bắt những kẻ thù ghét người tủi hổ, nhưng triều thiên của Ta chiếu sáng rực rỡ trên mình người. - Ðáp.

Alleluia, alleluia! - Chúa phán: "Ta là sự sáng thế gian, ai theo Ta, sẽ được ánh sáng ban sự sống". - Alleluia.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Các con đừng tích trữ cho mình kho tàng dưới đất: là nơi ten sét mối mọt sẽ làm hư nát, và trộm cướp sẽ đào ngạch lấy mất, nhưng các con hãy tích trữ cho mình kho tàng trên trời: là nơi không có ten sét, mối mọt không làm hư nát, trộm cướp không đào ngạch lấy mất: Vì kho tàng con ở đâu, thì lòng con cũng ở đó. Con mắt là đèn soi cho thân xác con. Nếu mắt con trong sáng, thì toàn thân con được sáng. Nhưng nếu mắt con xấu kém, thì toàn thân con phải tối tăm. Vậy nếu sự sáng trong con tối tăm, thì chính sự tối tăm, sẽ ra tối tăm biết chừng nào?"

Bài Phúc Âm hôm nay, Thứ Sáu Tuần XI Thường Niên, Giáo Hội tiếp tục với bài Giảng Trên Núi của Thánh Ký Mathêu (6:19-23), một bài Phúc Âm ngay sau Kinh Lạy Cha của bài Phúc Âm hôm qua, như thể ý nghĩa của hai bài Phúc Âm có liên hệ mật thiết với nhau, ở chỗ, nếu sống Kinh Lạy Cha thì phải sống như lời Chúa Giêsu dạy trong bài Phúc Âm hôm nay về một tấm lòng không còn dính bén với bất cứ sự gì trên trần gian này nữa, trái lại, chỉ tìm kiếm những gì siêu nhiên cao cả chân thật nhất thuộc về trời, vĩnh viễn, bất diệt:

"Các con đừng tích trữ cho mình kho tàng dưới đất là nơi ten sét mối mọt sẽ làm hư nát, và trộm cướp sẽ đào ngạch lấy mất, nhưng các con hãy tích trữ cho mình kho tàng trên trời là nơi không có ten sét, mối mọt không làm hư nát, trộm cướp không đào ngạch lấy mất".

Tuy nhiên, để được như vậy, theo lời Chúa Giêsu phán dạy, con người môn đệ của Người cần phải có một tấm "lòng thanh sạch" (Mathêu 5:8) mới thấy được "tất cả sự thật" (Gioan 16:13) mà chọn lựa, theo đuổi và chiếm hưởng, và phải chăng Chúa Giêsu muốn ám chỉ tấm "lòng thanh sạch" đây chính là "con mắt" như "đèn soi" cho bản thân cùng cuộc đời của con người:

"Con mắt là đèn soi cho thân xác con. Nếu mắt con trong sáng, thì toàn thân con được sáng. Nhưng nếu mắt con xấu kém, thì toàn thân con phải tối tăm. Vậy nếu sự sáng trong con tối tăm, thì chính sự tối tăm, sẽ ra tối tăm biết chừng nào?"

Thực tế sống đạo cũng cho thấy tỏ tường là tất cả mọi ý nghĩ, lời nói, việc làm và phản ứng hay đáp ứng của con người đều lệ thuộc vào hay phát xuất từ tấm lòng của con người. Nếu ai có tấm lòng tốt thì họ nhìn mọi sự đều tốt họ họ làm điều tốt, ngược lại, ai có một tấm lòng không tốt thì họ xu hướng về những ý nghĩ xấu, nói năng những điều không hay và tác hành những chuyện không lành v.v. "Lòng đầy mới tràn ra ngoài miệng" (Mathêu 12:34) là thế, và đó cũng là lý do Chúa Giêsu đã khẳng định trong bài Phúc Âm hôm nay: "kho tàng con ở đâu, thì lòng con cũng ở đó".

Theo tu đức Kitô giáo cũng thế, để một số tâm hồn nào đó được siêu thoát khỏi trần thế, sống ở thế gian mà không thuộc về thế gian, Thiên Chúa thường hay thanh tẩy lòng họ cho khỏi tất cả mọi vương vấn, quyến luyến, dính bén với bất cứ một tạo vật nào, dù thánh hảo và tốt lành mấy chăng nữa, ngoài chính Thiên Chúa.

"Các con đừng tích trữ cho mình kho tàng dưới đất: là nơi ten sét mối mọt sẽ làm hư nát, và trộm cướp sẽ đào ngạch lấy mất, nhưng các con hãy tích trữ cho mình kho tàng trên trời: là nơi không có ten sét, mối mọt không làm hư nát, trộm cướp không đào ngạch lấy mất: Vì kho tàng con ở đâu, thì lòng con cũng ở đó. Con mắt là đèn soi cho thân xác con. Nếu mắt con trong sáng, thì toàn thân con được sáng. Nhưng nếu mắt con xấu kém, thì toàn thân con phải tối tăm. Vậy nếu sự sáng trong con tối tăm, thì chính sự tối tăm, sẽ ra tối tăm biết chừng nào?"

Hai lời khuyên nhủ có tính cách cảnh báo trong Bài Phúc Âm hôm nay: "đừng tích trữ cho mình kho tàng dưới đất" và "nếu mắt con xấu kém, thì toàn thân con phải tối tăm" hoàn toàn ứng nghiệm nơi trường hợp của "bà Athalia, mẹ vua Ocôsia", một bài hoàng thái hậu vừa tham lam ở chỗ lợi dụng cái chết của vương tử con mình chiếm ngôi vua, vừa mù quáng ở chỗ "giết tất cả dòng dõi nhà vua". Thế nhưng, cuối cùng, vì tâm linh là con mắt của bà "xấu kém" đầy gian ác như vậy mà toàn thân bà và cuộc đời của bà đã bị kết liễu một cách thảm thương như chính bà đã gây ra cho giòng dõi nhà vua: "'Các ngươi hãy đuổi bà ấy ra khỏi đền thờ, và hễ ai theo bà, thì chém luôn'. Vị tư tế nói: 'Ðừng giết bà trong đền thờ Chúa'. Họ ra tay bắt và lôi bà đi theo đường ngựa vào đến gần cung điện và giết bà tại đó".

Cho dù loài người có gian ác đến đâu chăng nữa, cũng không thể nào hủy hoại được những gì Thiên Chúa đã ấn định. Họ có lộng hành đến đâu chăng nữa, như bà hoàng thái hậu tham vọng và ác độc trong Bài Đọc 1 hôm nay, Thiên Chúa vẫn là chủ tể lịch sử. Những gì Ngài đã định liệu sẽ muôn đời hiện thực. Như Ngài đã thực hiện nơi Nhà Đavít của Ngài, được Thánh Vịnh kể đến trong Bài Đáp Ca hôm nay như sau:

1) Chúa đã thề hứa cùng Ðavít một lời hứa quả quyết mà Người sẽ chẳng rút lời. Rằng: "Ta sẽ đặt lên ngai báu của ngươi một người con cháu thuộc dòng giống của ngươi".

2) Nếu các con ngươi tuân giữ điều ước của Ta, và những luật lệ mà Ta ban ra dạy chúng, thì cả con cháu chúng cũng được muôn đời ngồi cai trị trên ngai báu của ngươi.

3) Bởi chưng Chúa đã kén chọn Sion, đã thích lựa Sion làm nơi cư ngụ cho mình. Người phán: "Ðây là nơi nghỉ ngơi của Ta tới muôn đời, Ta sẽ cư ngụ nơi đây, vì Ta ưa thích".

Sau khi Gioiađa qua đời, các thủ lãnh Giuđa vào lạy vua. Vì họ dua nịnh, nên vua xiêu lòng nghe theo họ. Họ bỏ phế đền thờ Chúa là Thiên Chúa tổ phụ họ, để tôn thờ những cây cọc thiêng và các tượng thần. Vì tội ấy, cơn thịnh nộ Chúa giáng trên Giuđa và Giêrusalem. Chúa sai các tiên tri đến cùng họ để họ quay về với Chúa. Các vị này tuyên chứng, nhưng họ chẳng muốn nghe. Thần trí Thiên Chúa đổ xuống trên ông Dacaria, con vị tư tế Gioiađa. Ông đứng trước mặt dân chúng và bảo họ rằng: "Ðây lời Chúa là Thiên Chúa phán: Tại sao các ngươi lỗi phạm giới răn Chúa? Ðó là điều bất lợi cho các ngươi. Các ngươi đã bỏ Chúa thì Chúa sẽ bỏ các ngươi". Họ liền họp nhau chống lại người, và theo lệnh vua, họ ném đá người ở hành lang đền thờ Chúa. Vua Gioas không nhớ lòng nhân từ mà Gioiađa, cha người, đã đối xử với nhà vua, mà lại giết con của Gioiađa. Khi sắp chết, người nói rằng: "Xin Chúa hãy nhìn xem và xét xử họ".

Hết năm ấy, quân đội Syria tiến lên đánh vua Gioas: họ đến xứ Giuđa và thành Giêrusalem, giết hết các thủ lãnh trong dân, và cướp lấy của cải đem về cho vua ở Ðamas. Dù số người Syria chẳng bao nhiêu, nhưng Chúa đã trao vào tay họ dân đông vô số, vì chúng đã bỏ Chúa là Thiên Chúa tổ phụ mình. Quân Syria cũng làm sỉ nhục vua Gioas. Khi họ bỏ vua mà đi, thì vua lâm trọng bệnh. Thần dân nổi dậy chống lại vua, để báo thù giòng máu của con tư tế Gioiađa. Họ giết vua ngay trên giường, và ông đã chết. Họ mai táng ông trong thành Ðavít, nhưng không chôn ông trong mồ các vua.

Xướng: 1) Ta đã ký minh ước cùng người Ta tuyển lựa, Ta đã thề cùng Ðavít là tôi tớ của Ta rằng: "Cho tới muôn đời Ta bảo tồn miêu duệ của ngươi, và Ta thiết lập ngai báu ngươi qua muôn thế hệ". - Ðáp.

2) Ðời đời Ta sẽ dành cho người lòng sủng ái, và lời ước Ta ký với người sẽ được mãi mãi duy trì. Ta sẽ gìn giữ miêu duệ người tới muôn đời, và ngai báu người như những ngày của cõi cao xanh. - Ðáp.

3) Nếu con cháu người bỏ không tuân luật pháp, và không ăn ở theo huấn lệnh của Ta, nếu chúng vi phạm những thánh chỉ, và không vâng giữ các chỉ thị của Ta. - Ðáp.

4) Ta sẽ dùng roi để phạt tội chúng, và Ta sẽ đánh đòn để sửa lỗi, nhưng Ta sẽ không rút lại tình thương đối với người, vì Ta cũng không phản bội lòng trung tín của Ta. - Ðáp.

Alleluia, alleluia! - Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra. - Alleluia.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: "Không ai có thể làm tôi hai chủ: vì hoặc nó sẽ ghét người này, và yêu mến người kia, hoặc nó chuộng chủ này, và khinh chủ nọ. Các con không thể làm tôi Thiên Chúa và Tiền Của được. Vì thế, Thầy bảo các con: Chớ áy náy lo lắng cho mạng sống mình: lấy gì mà ăn; hay cho thân xác các con: lấy gì mà mặc. Nào mạng sống không hơn của ăn, và thân xác không hơn áo mặc sao?

"Hãy nhìn xem chim trời, chúng không gieo, không gặt, không thu vào lẫm, thế mà Cha các con trên trời vẫn nuôi chúng. Nào các con không hơn chúng sao? Nào có ai trong các con lo lắng áy náy mà có thể làm cho mình cao thêm một gang được ư? Còn về áo mặc, các con lo lắng làm gì? Hãy ngắm xem hoa huệ ngoài đồng coi chúng mọc lên thế nào? Chúng không làm lụng, không canh cửi. Nhưng Thầy nói với các con rằng: Ngay cả Salomon trong tất cả vinh quang của ông, cũng không phục sức được bằng một trong những đoá hoa đó. Vậy nếu hoa cỏ đồng nội, nay còn, mai bị ném vào lò lửa, mà còn được Thiên Chúa mặc cho như thế, huống chi là các con, hỡi những kẻ kém lòng tin. Vậy các con chớ áy náy lo lắng mà nói rằng: "Chúng ta sẽ ăn gì, uống gì hoặc sẽ lấy gì mà mặc? Vì chưng, dân ngoại tìm kiếm những điều đó. Nhưng Cha các con biết rõ các con cần đến những điều đó. Tiên vàn các con hãy tìm kiếm nước Thiên Chúa và sự công chính của Người, còn các điều đó Người sẽ ban thêm cho các con. Vậy các con chớ áy náy lo lắng về ngày mai. Vì ngày mai sẽ lo cho ngày mai. Ngày nào có sự khốn khổ của ngày ấy".

Bài Giảng Trên Núi về Phúc Đức Trọn Lành của Chúa Kitô trong Bài Phúc Âm cho Thứ Bảy Tuần XI hôm nay là đoạn cuối cùng của chương 6 (24-34), đoạn Chúa Kitô huấn dụ các tông đồ về lòng tin tưởng phó thác vào sự quan phòng thần linh của Thiên Chúa bằng việc ưu tiên hóa những gì chính yếu liên quan đến phần rỗi và sự thánh hóa của con người.

"Thầy bảo các con: Chớ áy náy lo lắng cho mạng sống mình: lấy gì mà ăn; hay cho thân xác các con: lấy gì mà mặc. Nào mạng sống không hơn của ăn, và thân xác không hơn áo mặc sao?"

Để rồi, sau khi chứng minh cho các môn đệ biết các vị còn quí hơn loài động vật (như "chim trời) và thực vật (như "hoa huệ ngoài đồng") là những loài vô tri thua kém con người, "không gieo vãi, gặt hái, thu hoạch" hay "không lam lũ, không canh cửi", mà còn được Thiên Chúa chăm sóc cho, đến độ Salomon sang trọng cũng "không phục sức được bằng một trong những đoá hoa đó", Người đã khuyên các môn đệ rằng:

"Vậy nếu hoa cỏ đồng nội, nay còn, mai bị ném vào lò lửa, mà còn được Thiên Chúa mặc cho như thế, huống chi là các con, hỡi những kẻ kém lòng tin. Vậy các con chớ áy náy lo lắng mà nói rằng: 'Chúng ta sẽ ăn gì, uống gì hoặc sẽ lấy gì mà mặc? Vì chưng, dân ngoại tìm kiếm những điều đó. Nhưng Cha các con biết rõ các con cần đến những điều đó".

Sau cùng Người đã kết luận: "Tiên vàn các con hãy tìm kiếm nước Thiên Chúa và sự công chính của Người, còn các điều đó Người sẽ ban thêm cho các con. Vậy các con chớ áy náy lo lắng về ngày mai. Vì ngày mai sẽ lo cho ngày mai. Ngày nào có sự khốn khổ của ngày ấy".

Bài Đọc 1 hôm nay cho chúng ta thấy tất cả những gì là phản ngược với giáo huấn tin tưởng vào Chúa ở chỗ chỉ tìm kiếm Ngài trên hết mọi sự, đó là trường hợp của Vua Gioas, một vị vua gian ác của giòng dõi Vua Đavít. Ông vua này đã nghe theo thành phần "các thủ lãnh Giuđa ... dua nịnh" (Giuđa là vương quốc bao gồm chi tộc Giuđa và Lêvi ở Miền Nam Do Thái kể từ sau khi Vua Solomon qua đời - biệt chú của người viết), và đã "xiêu lòng nghe theo họ", để cho "họ bỏ phế đền thờ Chúa là Thiên Chúa tổ phụ họ, để tôn thờ những cây cọc thiêng và các tượng thần".

Thậm chí còn giết cả vị tiên trị được Thiên Chúa sai đến cảnh tỉnh nhà vua và thành phần lãnh đạo xua nịnh này. Trong khi vị tiên tri đã dám thẳng thắn tuyên bố rõ ràng trước với họ rằng: "Tại sao các ngươi lỗi phạm giới răn Chúa? Ðó là điều bất lợi cho các ngươi. Các ngươi đã bỏ Chúa thì Chúa sẽ bỏ các ngươi", nhưng, "họ liền họp nhau chống lại người, và theo lệnh vua, họ ném đá người ở hành lang đền thờ Chúa. Vua Gioas không nhớ lòng nhân từ mà Gioiađa, cha người, đã đối xử với nhà vua, mà lại giết con của Gioiađa. Khi sắp chết, người nói rằng: "Xin Chúa hãy nhìn xem và xét xử họ".

Thế rồi hậu quả bất khả tránh một khi bỏ Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất và ra tay sát hại vị ngôn sứ của Ngài như thế, được Bài Đọc 1 hôm nay cho biết ở phần cuối thế này: "Hết năm ấy, quân đội Syria tiến lên đánh vua Gioas: họ đến xứ Giuđa và thành Giêrusalem, giết hết các thủ lãnh trong dân, và cướp lấy của cải đem về cho vua ở Ðamas. Dù số người Syria chẳng bao nhiêu, nhưng Chúa đã trao vào tay họ dân đông vô số, vì chúng đã bỏ Chúa là Thiên Chúa tổ phụ mình. Quân Syria cũng làm sỉ nhục vua Gioas. Khi họ bỏ vua mà đi, thì vua lâm trọng bệnh. Thần dân nổi dậy chống lại vua, để báo thù giòng máu của con tư tế Gioiađa. Họ giết vua ngay trên giường, và ông đã chết. Họ mai táng ông trong thành Ðavít, nhưng không chôn ông trong mồ các vua".

Tất cả những gì xẩy ra cho vương duệ của vương tổ Đavít trong Bài Đọc 1 hôm nay đều đã ứng nghiệm như những gì Thiên Chúa đã phán trước với Đavít, được Bài Đáp Ca hôm nay nhắc lại, nhưng làm gì thì làm, thậm chí là trừng phạt những kẻ phản bội Ngài chăng nữa, Vị Thiên Chúa chân thật duy nhất của chung dân tuyển chọn của Ngài vẫn nhắm một mục đích là làm sao cho họ nhận biết Ngài mà được sống, thế thôi, ở chỗ nhận ra lòng thương xót vô cùng bất tận của Ngài mà ngợi khen cảm tạ Ngài:

1) Ta đã ký minh ước cùng người Ta tuyển lựa, Ta đã thề cùng Ðavít là tôi tớ của Ta rằng: "Cho tới muôn đời Ta bảo tồn miêu duệ của ngươi, và Ta thiết lập ngai báu ngươi qua muôn thế hệ".

2) Ðời đời Ta sẽ dành cho người lòng sủng ái, và lời ước Ta ký với người sẽ được mãi mãi duy trì. Ta sẽ gìn giữ miêu duệ người tới muôn đời, và ngai báu người như những ngày của cõi cao xanh.

3) Nếu con cháu người bỏ không tuân luật pháp, và không ăn ở theo huấn lệnh của Ta, nếu chúng vi phạm những thánh chỉ, và không vâng giữ các chỉ thị của Ta.

4) Ta sẽ dùng roi để phạt tội chúng, và Ta sẽ đánh đòn để sửa lỗi, nhưng Ta sẽ không rút lại tình thương đối với người, vì Ta cũng không phản bội lòng trung tín của Ta.