SUY NGUYỆN và SỐNG ĐẠO

"Vạ" là gì?

1- "Vạ" (censure/penalty) là một hình phạt trầm trọng giành cho những tội đặc biệt được Giáo Luật ấn định (như được đề cập đến ở "vạ" tuyệt thông dưới đây).

2- Có những thứ "vạ" tiền kết (latea sententiae penalty), có nghĩa là hễ ai phạm một tội đặc biệt nào đó được Giáo Luật ấn định bị "vạ" tiền kết này là tự động bị "vạ" chứ không cần phải đợi cho tới khi Tòa Thánh chính thức công bố mới bị "vạ" hậu kết (formal declaration).

3- Có những "vạ" chỉ có Tòa Thánh mới có quyền (như được đề cập đến ở "vạ" tuyệt thông dưới đây).

Có bao nhiêu thứ "Vạ"??

4- Có 3 thứ "vạ" khác nhau, 1 thứ "vạ" cho chung và 2 thứ "vạ" hầu như chỉ áp dụng cho hàng giáo sĩ.

5- Thứ "vạ" cho chung là "vạ" tuyệt thông (excommunication).

6- Thứ "vạ" hầu như thường chỉ cho riêng hàng giáo sĩ đó là "vạ" cấm chế (suspension) và "vạ" huyền chức hay khai trừ (interdict)

Trường hợp nào mắc "Vạ" tuyệt thông???

7- "Vạ" tuyệt thông là "vạ" nặng nhất trong 3 thứ "vạ", vị "vạ" này làm cho phạm nhân không còn được thông công với Giáo Hội trong việc lãnh nhận mọi ơn ích thiêng liêng từ việc cử hành Thánh Thể hay lãnh nhận các Bí Tích Thánh, và không được nắm giữ bất cứ vai trò nào ở trong Giáo Hội (GL hay Giáo Luật khoản 1331).

8- "Vạ" tuyệt thông là hình phạt nặng nhất, thường là "vạ" tuyệt thông tiền kết, nghĩa là phạm thị tự động bị "vạ" tuyệt thông, và là "vạ" chỉ có Tòa Thánh mới có tối thẩm quyền tha cho mà thôi, bởi phạm nhân đã vi phạm những tội trầm trọng nhất, như Giáo Luật ấn định sau đây:

9- Bội giáo (apostate), lạc giáo (heretic) hay ly giáo (schismatic) (GL 1364); phạm đến Thánh Thể như ném bỏ Bánh Thánh hay giữ Bánh Thánh để xúc phạm đến Bánh Thánh (GL khoản 1367); hành hung Đức Thánh Cha (GL 1370); linh mục giải tội cho người đàn bà làm sự dâm dục với mình chẳng những bí tích giải tội không thành (GL 977) mà còn bị "vạ" tuyệt thông nữa (GL 1378.2); tiết lộ ấn tòa giải tội, kể cả vị linh mục giải tội, hay thông dịch viên xưng tội hoặc ai nghe biết tội người khác xưng thú trong tòa giải tội (GL 1388.1-2); phá thai thành sự (GL 1398).

Những thứ "vạ" tuyệt thông tự kết

10- Liên quan đến "vạ" tuyệt thông vì phá thai.

Nếu phạm nhân bị "vạ" tuyệt thông vì đã thưc hiện việc phá thai thành sự không được xưng tội rước lễ (là 2 bí tích tiêu biểu cho các bí tích khác nữa mà họ không được lãnh nhận khi chưa được tha "vạ"), thì những tín hữu ly dị tái hôn mà chưa được Giáo Hội địa phương giải hôn cho cũng không thể xưng tội rước lễ, cho dù họ không bị "vạ" tuyệt thông như người phá thai thành sự. Tại sao?

Xin thưa, tại vì chính việc xưng tội không cho phép, ở chỗ, để được tha tội thì điều kiện bất khả thiếu và tối yếu đó là hối nhân phải ăn năn dốc lòng chừa, trong khi đó những anh chị em ly dị tái hôn không thể nào bỏ được tình trạng sống hôn nhân bất hợp lệ hay bất chính theo luật của Giáo Hội thì họ vẫn không được tha thứ, do đó họ không thể rước lễ khi đang mắc tội trọng. Vậy việc sống ly dị tái hôn bất chính là việc tự mình "tuyệt thông" với Giáo Hội nơi bí tích giải tội và bí tích Thánh Thể... cho tới khi họ hoàn toàn từ bỏ lối sống này.

11- Liên quan đến "vạ" tuyệt thông vì hành hung Đức Giáo Hoàng.

Nếu phạm nhân bị "vạ" tuyệt thông vì đã hành hung Đức Giáo Hoàng về thể lý, thì phải nói làm sao với các tín hữu "hành hung" ngài về danh giá và uy tín của ngài, bằng cách công khai tuyên truyền chống phá ngài, xuyên tạc và bôi nhọ ngài, như hiện tượng của thành phần bảo thủ cực đoan đang tỏ ra với ĐTC Phanxicô mới đây và hiện nay.

Cho dù họ không bị "vạ" tuyệt thông theo Giáo Luật như kẻ hành hung ngài về thể lý đi nữa, nhưng tự việc họ hành hung danh giá và uy tín của ngài cũng là một hành động họ tự mình "tuyệt thông" với Giáo Hội, ở chỗ họ tự tách mình ra khỏi Đức Giáo Hoàng là thủ lãnh tối cao, là đầu của Giáo Hội cũng là đầu của họ, như thể họ tự chặt đầu của họ đi vậy.

Vấn đề giải "vạ": tự giải và được giải

Vì tính cách giống nhau theo ý nghĩa và tinh thần "tuyệt thông" là không còn hiệp thông thiêng liêng với Giáo Hội nữa mà vấn đề ly dị tái hôn bất chính và vấn đề hành hung danh giá và uy tín Đức Giáo Hoàng cũng mang tính cách "tuyệt thông".

12- Tự Giải: Thế nhưng không phải là những thứ "tuyệt thông" chính thức được liệt kê rõ ràng trong Giáo Luật, mà chỉ là những thứ "tuyệt thông" tự kết (khác với "vạ" tuyệt thông tiền kết), "tự kết" có nghĩa nghĩa là tự mình gây ra tình trạng "tuyệt thông" cho mình, chứ không phải do Giáo Hội ấn định ai phá thai thành sự thì tự động bị "vạ" tuyệt thông tiền kết, và vì thế ai rơi vào tình trạng "tuyệt thông" tự kết này cũng có thể tự giải cho mình bằng cách xưng tội và chừa tội.

Ngoài ra, đối với cả những tín hữu Công giáo nào thực sự mắc "vạ" tuyệt thông bởi phạm bất cứ tội nào mà Giáo Luật đã ấn định nói chung và "vạ" tuyệt thông vì phá thai thành sự, vẫn có thể được tha cả tội lẫn vạ trong trường hợp nguy tử nếu thật lòng ăn năn thống hối và xin ơn tha thứ nơi bí tích giải tội.

13- Được giải: Đúng thế, vì mục đích chính yếu là phần rỗi của các linh hồn mà trong trường hợp nguy tử thì bất cứ "vạ" nào, kể cả "vạ" tuyệt thông cũng được giải, nếu phạm nhân thành thật xin tha thứ cả tội lẫn vạ của mình nơi Bí Tích Hòa Giải với bất cứ vị linh mục nào, cho dù là vị linh mục ấy đã mất năng quyền ban bí tích giải tội chăng nữa (GL khoản 976).

Các Vị Thừa Sai của Tình Thương trong Năm Thánh Tình Thương chẳng những được Đức Thánh Cha Phanxicô ban cho năng quyền có thể thay ngài giải "vạ" tuyệt thông cho những ai phá thai thành sự là trường hợp thông dụng nhất và nhiều nhất, mà còn cho những trường hợp mắc "vạ" tuyệt thông gây ra bởi các tội phạm khác nữa, như tội hành hung Đức Thánh Cha, hay tội phạm lăng nhục Mình Máu Thánh Chúa hoặc tội phạm đến ấn tòa giải tội v.v.

Giải vạ: Các Vị Thừa Sai của Tình Thương

Nếu Năm Thánh Tình Thương là một sáng kiến độc đáo của Đức Thánh Cha Phanxicô, một biến cố chưa từng có trong lịch sử Giáo Hội hơn 2 ngàn năm, thì sự kiện "Các Vị Thừa Sai của Tình Thương" trong Năm Thánh Tình Thương này cũng thế.

Thật vậy, sở dĩ có Năm Thánh Tình Thương là vì, theo cảm nhận của ngài, đây là thời điểm tình thương - về vấn đề này nói riêng và Năm Thánh Tình Thương nói chung, để nắm bắt được các yếu tố chính yếu của chúng, xin xem lại cái link sau đây Sống Lòng Thương Xót Chúa trong Năm Thánh Tình Thương ngoại lệ 2016.

Nếu Tình Thương là thực tại bất khả phân ly với tội lỗi của con người và với ơn tha thứ của Thiên Chúa thì Các Vị Thừa Sai của Tình Thương này thật là thích hợp cho Năm Thánh Tình Thương. Đức Thánh Cha Phanxicô của chúng ta quả là được ơn theo bậc.

Trong Thư về ân xá trong Năm Thánh Tình Thương, viết gửi ngày 1/9/2015 cho ĐTGM Hội Đồng Tòa Thánh đặc trách Truyền Bá Phúc Âm Hóa kiêm Năm Thánh Tình Thương, Đức Thánh Cha đã đề cập đến các "vị linh mục đặc trách Năm Thánh này" được gọi là các Vị Thừa Sai của Tình Thương này như sau:

"Tôi đặc biệt nghĩ đến tất cả những người phụ nữ đã sử dụng đến việc phá thai. Tôi quá rõ về cái áp lực thúc đẩy họ đi đến quyết định này. Tôi biết rằng nó là một thử thách về sự sống và luân lý. Tôi đã gặp rất nhiều người đàn bà đang ôm ấp trong lòng cái vết xẹo của quyết định quằn quại đớn đau này. Những gì đã xẩy ra thật là bất chính; thế nhưng chỉ cần hiểu được sự thật về nó là có thể giúp cho người ta không mất đi niềm hy vọng. Không thể nào phủ nhận được việc Thiên Chúa tha thứ cho những ai thống hối ăn năn, nhất là khi người đó tiến đến với Bí Tích Xưng Tội bằng một tấm lòng chân thành để được hòa giải với Chúa Cha. Vì cả lý do này nữa, tôi đã quyết định, bất chấp những gì trái ngược lại, ban cho tất cả mọi vị linh mục đặc trách Năm Thánh này quyền suy xét khôn ngoan trong việc xá tội phá thai cho những ai đã tìm cách phá thai, nhưng tìm kiếm ơn tha thứ cho tội này với tấm lòng thống hối ăn năn. Chớ gì các vị linh mục hoàn thành công việc trọng đại này bằng những lời lẽ bày tỏ việc thực sự tiếp nhận, cùng với những lời chia sẻ cho thấy tính chất trầm trọng của tội đã vấp phạm, chưa kể đến việc chỉ cho họ thấy đường lối hoán cải chân thực để họ có thể được thực sự và quảng đại tha thứ bởi Chúa Cha là Đấng canh tân tất cả bằng sự hiện diện của Ngài".

ĐTGM Rino Fisichella, Chủ Tịch Hội Đồng Tòa Thánh Đặc Trách Tân Truyền Bá Phúc Âm Hóa, trong cuộc họp báo Thứ Sáu 4/12/2015 cũng đã minh định về các Vị Thừa Sai của Tình Thương như thế này:

"Các Vị Thừa Sai của Tình Thương - Missionaries of Mercy là các vị linh mục ở các phần đất khác nhau trên thế giới, và là các vị được cử ra bởi những vị giám mục của mình để thi hành sứ vụ đặc biệt ấy. Bắt đầu từ Thứ Tư Lễ Tro, các vị sẽ nhận được bài sai từ chính Đức Thánh Cha Phanxicô để trở thành những vị rao giảng về tình thương và là những vị giải tội đầy tình thương. Các vị sẽ nhận được năng quyền từ chính Đức Thánh Cha trong việc tha các tội chỉ giành riêng cho Tòa Thánh mới có quyền tha, và các vị sẽ trở thành dấu hiệu gần gũi và tha thứ của Thiên Chúa đối với tất cả mọi người. Tôi cần phải nhấn mạnh rằng Các Vị Thừa Sai của Tình Thương chỉ được bổ nhiệm bởi Đức Thánh Cha mà thôi, và năng quyền để tha thứ cho các thứ tội được giành riêng này sẽ được ban riêng cho từng người trong các vị. Không một vị giám mục nào ở giáo phận các vị được phép bổ nhiệm những vị Thừa Sai này, hay được ban năng quyền mà ngài không có".

Chớ gì Năm Thánh Tình Thương là Thời Điểm Hồng Ân cho từng người chúng ta cảm thấy được Lòng Thương Xót Chúa (LTXC) hơn bao giờ hết, để chúng ta trở thành những Vị Thừa sai của Tình Thương của LTXC và cho LTXC bằng đức ái trọn hảo của chúng ta. Amen.

cao tấn tĩnh