GIÁO HỘI HIỆN THẾ 2017

(Đề tài này được soạn dọn để chia sẻ cho các Khóa Lòng Thương Xót Chúa do Nhóm Tông Đồ Chúa Tình Thương thực hiện trong Năm Thánh Thương Xót 2016,

giờ đây xin được phổ biến nhân dịp Đức Thánh Cha Phanxicô kính mến của chúng ta được bầu chọn làm giáo hoàng thứ 266 của Giáo Hội đúng 4 năm trước, 13/3/2013)

1- Đức Thánh Cha Phanxicô - Vì thương nên được chọn - tôi là một tội nhân

3- Đức Thánh Cha Phanxicô - Đây là thời điểm của lòng thương xót

4- Đức Thánh Cha Phanxicô - Tôi muốn một Giáo Hội nghèo và cho người nghèo

"Phúc Âm Thương Xót - the Gospel of Mercy" (ĐTC Phanxicô - Bài Giảng Lễ Lòng Thương Xót Chúa ngày 3/4/2016) có thể nói là tất cả Sứ Điệp về Lòng Thương Xót Chúa được vị giáo hoàng "đến từ tận cùng trái đất" (ĐTC Phanxicô lời ngỏ khai triều - 13/3/2013) tận tâm và tận lực, ngay từ khi bắt đầu làm giáo hoàng, "vì thương nên được chọn" (khẩu hiệu của ngài), loan truyền cho một thế giới đang sống trong giai đoạn lịch sử của một trào lưu "văn hóa tận số / terminal culture" (ĐTC Phanxicô trả lời phỏng vấn truyền thông 30/11/2014).

Sở dĩ ngài là một giáo hoàng chưa từng có luôn nói năng và làm những gì liên quan đến Lòng Thương Xót Chúa, thậm chí trong cả diễn từ ngỏ cùng 200 đại biểu các tôn giáo khác ngày 3/11/2016 ở Vatican, ngài cũng nói đến Lòng Thương Xót này.

Lý do tại sao Đức Thánh Cha Phanxicô tập trung vào Lòng Thương Xót và loan truyền Phúc Âm Thương Xót là vì ngài thực sự cảm thấy "đây là thời điểm của lòng thương xót" (Tông Thư Misericordia et Misera, khoản 21, tập sách trang 41). Ở chỗ, theo ngài, loài người nói chung và Kitô hữu nói riêng, đặc biệt là đời sống hôn nhân gia đình và giới trẻ, đang mang nhiều thương tích trầm trọng cần được cứu chữa, nên Giáo Hội cần phải trở thành một bệnh viện lưu động, ở chỗ Giáo Hội chẳng những cởi mở mà còn phải xông pha, đi thật xa thật sâu, cho đến độ thà bị lem luốc và bầm dập như Chúa Kitô hơn là sợ sệt và lành mạnh (xem Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm khoản 49).

Theo chủ trương của vị Giáo Hoàng của Lòng Thương Xót này thì chân lý đầu tiên và trên hết của Giáo Hội và cần Giáo Hội nhắm tới đó là tình yêu nhân hậu của Chúa Kitô, một Chúa Kitô từ bi nhân ái, đến để cứu vớt và phục vụ (xem Mathêu 20:28; Luca 19:10), chứ không phải là một Chúa Kitô đến để luận phạt (xem Gioan 3:17).

Bởi thế, theo tinh thần Phúc Âm Thương Xót này thì điều cần canh tân trên hết và trước hết của chung Giáo Hội cũng như của từng Kitô hữu, không phải là cơ cấu tổ chức, bảo toàn công lý và luật lệ v.v. mà là chính thái độ của Kitô hữu, một thái độ của Lòng Thương Xót Chúa và như Lòng Thương Xót Chúa, để làm sao như Người Samaritanô nhân lành có thể đến gần với nạn nhân đang quằn quại bên đường cần cấp cứu, mà loan truyền Phúc Âm Thương Xót bằng chứng từ bác ái yêu thương của mình, hầu cứu chữa thương đau của những linh hồn cần đến Lòng Thương Xót Chúa hơn trong một thế giới càng văn minh con người càng bạo loạn và càng như thể đang lao đầu xuống hố tự diệt vô cùng nguy hiểm.

Vậy thái độ đầu tiên cần phải canh tân đổi mới là gì, nếu không phải, như vị giáo hoàng thương xót luôn nhấn mạnh và thúc giục đàn chiên của ngài phải lưu tâm và thực hiện, đó là thái độ nhận mình là tội nhân, bao gồm cả các vị có năng quyền tha tội, như chính bản thân ngài cảm nhận, hơn là thái độ quan án chỉ biết luận phạt ném đá, nhờ đó chúng ta mới có thể thương cảm anh chị em đáng thương của mình như chúng ta được Chúa cảm thương, và nhờ đó chúng ta mới có thể truyền đạt Lòng Thương Xót Chúa nơi chúng ta cho họ, khiến họ nhận ra Lòng Thương Xót Chúa mà trở về với Lòng Thương Xót Chúa.

Tất cả Phúc Âm Thương Xót có thể được tóm gọn trong tựa đề của văn kiện bế mạc Năm Thánh Thương Xót ngày 20/11/2016, đó là bức Tông Thư "Misericordia et Misera - Lòng Thương Xót và Nỗi Khốn Cùng", hay có thể diễn tả một cách rõ ràng hơn như sau: "Lòng Chúa Thương Xót Con Người Khốn Khổ".

Đúng thế, Con Người Khốn Khổ chính là đối tượng, là mục tiêu nhắm đến của Lòng Thương Xót Chúa, một Lòng Thương Xót Chúa đã được hiện thân sống động nơi Chúa Giêsu Kitô, "là Chúa thật và là người thật", "là Chúa thật" ở Lòng Thương Xót, và "là người thật" ở chỗ Khốn Khổ.

Đó là lý do đối với Đức Thánh Cha Phanxicô, Chúa Giêsu Kitô, Dung Nhan của Lòng Chúa Thương Xót Con Người Khốn Khổ, là cốt lõi của Phúc Âm Thương Xót, được ngài liên tục dẫn giải bằng việc giảng dạy, trong các Thánh Lễ hay văn kiện huấn quyền, hoặc bằng huấn dụ, như qua các bài giáo lý, hay bằng việc chia sẻ, như qua các diễn từ hoặc các cuộc phỏng vấn được trích dẫn tiêu biểu theo từng đề tài dưới đây... Tất cả, theo người viết này, đều chứng thực Đức Thánh Cha Phanxicô quả là vị Giáo Hoàng Thương Xót được Lòng Thương Xót Chúa sai đến với chung nhân loại và riêng Giáo Hội của Người vào thời điểm của lòng thương xót này vậy.

1- Đức Thánh Cha Phanxicô: tôi là một tội nhân - Vì thương nên được chọn

Đức Thánh Cha trả lời cuộc phỏng vấn của đại diện các tạp chí trên thế giới của Dòng Tên Cuộc phỏng vấn dài này kéo dài 3 buổi khác nhau, tại chính phòng trọ của ngài ở Casa Santa Marta trong Tháng 8/2013.

Tôi hỏi thẳng Đức Giáo Hoàng Phanxicô rằng: "Jorge Mario Bergoglio là ai?" Ngài chăm chăm nhìn vào tôi một cách trầm lặng. Tôi hỏi ngài xem tôi có được hỏi ngài câu này hay chăng. Ngài gật đầu và trả lời rằng: "Tôi không biết phải diễn tả làm sao cho thích đáng nhất đây... Tôi là một tội nhân. Đó là một định nghĩa chính xác nhất. Nó không phải là một lời nói bóng gió, một thứ văn chương. Tôi là một tội nhân".

Đức Giáo Hoàng tiếp tục chia sẻ và tỏ ra tập trung vào vấn đề như thể ngài không ngờ về một câu hỏi như thế, như thể ngài bị bắt buộc phải chia sẻ thêm. "Đúng thế, có lẽ tôi có thể nói rằng tôi hơi khéo léo một chút, rằng tôi có thể thích ứng với các hoàn cảnh mà nói, thế nhưng tôi cũng thật sự là hơi ngây ngô thẳng thắn. Phải đấy, thế nhưng cái tóm gọn đúng nhất, cái xuất phát từ trong lòng và tôi cảm thấy đúng nhất là thế này: Tôi là một tội nhân được Chúa đoái thương". Và ngài lập lại rằng: "Tôi là một kẻ được Chúa đoái thương. Tôi luôn cảm thức được câu tâm niệm của mình, Miserando atque Eligendo (vì thương mà chọn) là những gì rất đúng với tôi".

Câu tâm niệm này được lấy từ các Bài Giảng của tác giả Bede the Venerable, vị viết trong phần dẫn giải của mình về câu truyện Phúc Âm liên quan đến việc Thánh Mathêu được Chúa Giêsu kêu gọi: "Chúa Giêsu đã trông thấy một người thu thuế, và vì Người nhìn anh ta bằng những cảm xúc yêu thương nên đã chọn anh ta, Người đã nói cùng anh ta rằng: 'Hãy theo Ta'". Đức Giáo Hoàng còn thêm: "Tôi nghĩ động danh từ Latinh miserando này không thể dịch sang cả tiếng Ý lẫn tiếng Tây Ban Nha. Tôi thích dịch nó bằng một động danh từ (gerund) khác vốn không có, đó là misericordiando ('mercy-ing' - việc thương xót)".

Đức Giáo Hoàng tiếp tục chia sẻ mà nói, khi nhẩy qua một đề tài khác: "Tôi không biết rõ về Rôma. Tôi biết một ít điều thôi. Những điều này bao gồm Đền Thờ Đức Bà Cả; tôi thường đến đó. Tôi biết Đền Thờ Đức Bà Cả, Đền Thờ Thánh Phêrô... thế nhưng khi tôi cần phải đến Rôma thì tôi bao giờ cũng ở (vùng lân cận) của Via della Scrofa. Từ đó, tôi thường viếng thăm Nhà Thờ Thánh Louis Pháp Quốc và tôi đến đó để chiêm ngưỡng bức họa liên quan đến 'Ơn Gọi của Thánh Mathêu' của Caravaggio.

"Ngón tay của Chúa Giêsu chỉ vào Thánh Mathêu. Tức là tôi. Tôi cảm thấy như ngài". Đến đây Đức Giáo Hoàng trở nên quyết liệt, như thể ngài cuối cùng đã thấy được hình ảnh ngài đã tìm kiếm: "Chính cử chỉ của Thánh Mathêu đã tác động tôi: Ngài giữ lấy tiền của ngài như muốn nói rằng 'Không, không phải là tôi! Không, tiền bạc này là của tôi'. Đấy, tôi đó, một tội nhân đã được Chúa hướng nhìn tới. Và đó là những gì tôi đã nói khi các vị hỏi tôi rằng tôi có chấp nhận được tuyển bầu làm giáo hoàng hay chăng". Bấy giờ vị giáo hoàng này đã thầm thĩ bằng tiếng Latinh rằng: "Tôi là một tội nhân, nhưng tôi tin vào tình thương vô biên và nhẫn nại của Đức Giêsu Kitô Chúa chúng tôi, và tôi chấp nhận bằng tinh thần thống hối".

Vẫn tiếp tục với tội lỗi như là một yếu tố bất khả thiếu để có thể nhận biết và thừa hưởng Lòng Thương Xót Chúa, Đức Phanxicô đã nói về bản thân của ngài, chẳng những theo một câu chuyện ở Cựu Ước trong Sách Tiên Tri Isaia liên quan đến hình ảnh Giêrusalem được Thiên Chúa chúc phúc những sau đó đã trở thành như một con điếm mà nàng vẫn được tôn trọng và tha thứ về những gì nàng làm, mà còn liên quan đến thân phận tù nhân và thân phận của Thánh Phêrô nữa:

"Tôi đã đọc thấy những trang Thánh Kinh ấy mà thầm nghĩ rằng tất cả những điều ấy dường như chỉ viết cho tôi. Vị tiên tri này nói về ô nhục và ô nhục là một ân sủng, ở chỗ con người cảm thấy tình thương của Thiên Chúa, họ cảm thấy một thứ tủi nhục cả thể về bản thân họ cũng như về tội lỗi của họ".

"Vị Giáo Hoàng này là một con người cần đến tình thương của Thiên Chúa".

"Tôi đã thành thực nói cùng các tù nhân ở Palmasola Bolivia, cùng những con người nam nữ đã thật ân cần nghênh đón tôi. Tôi đã nhắc nhở họ rằng ngay cả Thánh Phêrô và Thánh Phaolô cũng đã từng là các tù nhân. Tôi có được một mối liên hệ đặc biệt với những người ở trong tù, những con người bị mất tự do. Tôi luôn gắn bó với họ, nhất là vì tôi nhận thức mình là một tội nhân".

"Mỗi lần tôi đi qua cổng vào một nhà tù để cử hành Thánh Lễ hay để thăm viếng, tôi bao giờ cũng nghĩ rằng tại sao lại là họ mà không phải là tôi chứ? Tôi cần phải ở đó. Tôi xứng đáng ở đó. Cái sa ngã của họ có thể đã là của tôi. Tôi không cảm thấy khá hơn những người đang đứng trước mặt tôi. Vì thế tôi lập lại và nguyện cầu rằng tại sao lại là họ mà không phải là tôi? Có thể là chướng tai gai mắt, thế nhưng tôi có được niềm an ủi từ Thánh Phêrô, ở chỗ ngài đã phản bội Chúa Giêsu thế mà ngài vẫn được chọn".

Những trích đoạn chính yếu từ cuộc phỏng vấn 7/2015 về Lòng Thương Xót Chúa và Năm Thánh Tình Thương trong cuốn sách phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô: "Thiên Chúa Tên là Tình Thương"

Đức Thánh Cha Phanxicô đã cảm nghiệm được Lòng Thương Xót Chúa khi còn là một thiếu niên, để rồi từ đó sau này ngài đã chọn câu khẩu hiệu giáo phẩm của mình theo chiều hướng ấy, như ngài đã từng nói đến và lập lại nơi đây:

“Tôi không có bất kỳ một hồi niệm nào về tình thương khi tôi còn là một đứa trẻ. Thế nhưng tôi quả thực là có khi trở thành một người trẻ. Tôi nghĩ đến Cha Carlos Duarte Ibarra, vị giải tội mà tôi đã gặp ở nhà thờ giáo xứ của tôi vào ngày 21 tháng 9 năm 1953, ngày Giáo Hội cử hành lễ kính Thánh Mathêu, vị tông đồ kiêm thánh ký. Bấy giờ tôi mới 17 tuổi. Khi xưng tội với ngài, tôi cảm thấy được tình thương của Thiên Chúa đón nhận".

"Cha Ibarra lúc đầu ở Corrientes những sau đó ở Buenos Aires để chữa trị bệnh lẩy bẩy của ngài. Ngài đã qua đời vào năm sau đó. Tôi vẫn nhớ hôm đó xẩy ra như thế nào khi về tới nhà sau lễ an táng và chôn táng của ngài, tôi cảm thấy như thể tôi đã bị bỏ rơi. Và tôi đã kêu la rất nhiều trong đêm hôm đó, thật sự là rất nhiều, để rồi tôi ẩn mình ở trong căn phòng của tôi".

"Tại sao? Bởi vì tôi đã bị mất đi một con người giúp tôi cảm thấy được tình thương của Thiên Chúa, mà vì thương được chọn - miserando atque eligendo, một diễn tả mà bấy giờ tôi chẳng hiểu nhưng dần dần tôi đã chọn làm khẩu hiệu giáo phẩm của tôi. Về sau tôi đã hiểu nó ở bài giảng của một đan sĩ người Anh là Thánh Beđa (672-735). Khi diễn tả về việc kêu gọi Thánh Mathêu, ngài viết: 'Chúa Giêsu trông thấy người thu thuế và vì thương nên đã chọn chàng làm tông đồ khi nói với chàng rằng hãy theo Ta'".

"Đó là bản dịch phổ thông về những lời của Thánh Beđa (câu nguyên thủy bằng tiếng Latinh). Tôi thích dịch chữ 'miserando' bằng một danh động từ khác vốn không có, đó là misericordando or mercying. Vậy việc 'mercying him and choosing him - thương chàng và chọn chàng' là những gì diễn tả cái nhìn của Chúa Giêsu là Đấng cống hiến tặng ân tình thương và chọn lựa cùng đưa đi theo với Người".

Tờ Nguyệt San Ý Credere hôm 2/12/2015 đã phổ biến bài phỏng vấn của họ với Đức Thánh Cha Phanxicô về Năm Thánh Tình Thương và đã được ngài cho biết gì những gì liên quan đến việc ngài mở Năm Thánh Tình Thương này

"Tôi là một tội nhân... Tôi chắc chắn như vậy. Tôi là một tội nhân được Chúa đoái thương nhìn đến. Như tôi đã nói với các tù nhân ở Bolivia, tôi là một con người được tha thứ... Tôi vẫn gây ra lầm lỗi và vẫn phạm tội, và tôi xưng tội khoảng 15 hay 20 ngày một lần. Nếu tôi xưng tội là vì tôi cần cảm thấy rằng tình thương của Thiên Chúa vẫn ở trên tôi".

(Đức Thánh Cha kể lại rằng ngài cảm thấy điều ấy đặc biệt vào ngày 21/9/1953, khi ngài được thúc đẩy vào nhà thờ để xưng tội với một vị linh mục ngài chẳng quen biết, để rồi từ đó cuộc đời của ngài đã được biến đổi; ngài đã quyết định làm linh mục, và vị giải tội của ngài, vị bị chứng bạch cầu, đã dìu dắt ngài cả một năm trời).

"Ngài đã chết vào năm sau đó. Sau lễ an táng của ngài, tôi đã thảm thiết khóc thương ngài, và tôi cảm thấy hoàn toàn mất định hướng, như thể sợ rằng Thiên Chúa đã bỏ rơi tôi. Đó là giây phút tôi chợt cảm nghiệm được tình thương của Thiên Chúa, và nó liên hệ chặt chẽ với câu châm ngôn giáo phẩm của tôi: ngày 21/9 là ngày lễ Thánh Mathêu, và Thánh Beđa, khi nói về việc hoán cải của Thánh Mathêu, đã nói rằng Chúa Giêsu đã nhìn ngài 'miserando atque eligendo'... Dịch theo nghĩa đen đó là 'thương chọn - pitying and choosing'".

2 cuộc phỏng vấn Đức Thánh Cha Phanxicô được thực hiện hai ngày liền, 13/9 và 14/9, với 2 cơ quan truyền thông khác nhau. Ngày Chúa Nhật 13/9/2015 với Đài Phát Thanh FM Milenium Á Căn Đình, và Thứ Hai 14/9 với Đài Phát Thanh Radio Renascenca Bồ Đào Nha.

"Cứ khoảng 15 hay 20 ngày. Tôi xưng tội với một vị linh mục Dòng Phanxicô là Cha Blanco, vị đã tỏ ra tử tế với tôi và đã đến đây để giải tội cho tôi. Và tôi không bao giờ cần phải gọi xe cứu thương để mang ngài về vì cú sốc gây ra bởi các tội lỗi của tôi!"

"Vị linh mục ít khi ra khỏi bản thân mình... thì bị mất đi cái phần tốt nhất nơi dân của chúng ta, ở những gì có thể khuấy động thâm tâm linh mục của mình... Đó chính là lý do tại sao có một số linh mục càng ngày càng cảm thấy không được mãn nguyện, chán nản và ở một nghĩa nào đó thành những chuyên gia thu thập các thứ đồ cổ hay tân thời - thay vị trở thành những vị mục tử 'xông mùi chiên'. Điều tôi xin anh em đó là - hãy trở thành những vị mục tử xông mùi chiên"

ĐTC trả lời câu thứ 2/20 trong cuộc phỏng vấn với Tờ La Catholica 19/8/2013.

"Còn một điều nữa thật sự là quan trọng đối với tôi, đó là cộng đồng. Tôi luôn luôn tìm kiếm một cộng đồng. Tôi không coi tôi như là vị linh mục một mình. Tôi cần một cộng đồng. Và cha có thể thấy điều này nơi sự kiện tôi ở Nhà Thánh Matta đây. Vào thời điểm mật nghị hồng y bầu giáo hoàng, tôi đã ở Phòng 207. (Phòng bè được phân chia bằng việc rút thăm). Phòng mà giờ đây chúng ta ở là một phòng khách. Tôi đã chọn sống ở đây, tại Phòng 201, vì khi tôi lấy căn giáo hoàng thất thì trong bản thân mình tôi đã nghe rõ một tiếng 'đừng'. Căn giáo hoàng thất ở Tông Dinh không sang trọng lộng lẫy gì. Nó cũ kỹ, được trang hoàng đẹp đẽ và rộng rãi, nhưng không sang trọng lộng lẫy. Thế nhưng, nó ở cuối giống như một cái phễu lộn ngược. Nó lớn và rộng rãi, thế nhưng lối vào lại thật là nhỏ. Người ta chỉ có thể đi vào từng ít một và buồn tẻ, và tôi không thể sống mà thiếu dân chúng. Tôi cần sống cuộc đời mình với những người khác".

ĐTC mở đầu cuộc phỏng vấn trên máy bay từ Ba Tây về Rôma 28/7/2013

“Nhờ ít vấn đề an toàn hơn mà tôi đã có thể ở với dân chúng, tôi mới có thể ôm lấy họ, chào hỏi họ, không cần đến những chiếc xe võ trang.... tin vào dân chúng là một thứ an toàn. Thật sự là bao giờ cũng có nguy hiểm đối với một số người điên khùng... thứ nguy hiểm do một số người khùng điên ra tay, thế nhưng vẫn có Chúa chứ! Tuy nhiên, thực hiện một thứ khoảng cách võ trang ngăn cách giữa vị giám mục với dân chúng là một thứ khùng điên, và tôi thích thứ khùng điên kia hơn là thứ khùng điên này! Thứ khùng điên gây nguy cơ cho thứ khùng điên kia! Tôi thích thứ khùng điên kia hơn là thứ khùng điên này! Tất cả chúng ta đều cảm thấy tốt đẹp khi được gần gũi nhau”

ĐTC trả lời câu thứ 14/31 trong cuộc phỏng vấn trên máy bay từ Ba Tây về Rôma 28/7/2013.

“Bạn biết rằng tôi thường muốn như thế nào đi bộ qua các đường phố ở Rôma, vì, ở Buenos Aires, tôi thích đi bộ trong thành phố, tôi thật sự là thích làm như thế! Bởi thế tôi cảm thấy hơi bị gò bó. Thế nhưng, tôi phải công nhận một điều, đó là những người thuộc Lực Lượng Vệ Binh Vatican rất tốt, họ thật sự, thật sự là tốt, tôi phải biết ơn họ. Vậy họ để cho tôi làm thêm một ít điều nữa! Tôi nghĩ ... công việc của họ là giữ an toàn. Bởi thế vấn đề gò bó là như thế. Tôi thích đi ra ngoài bách bộ nhưng tôi hiểu rằng điều ấy không thể nào khả dĩ: Tôi hiểu mà. Đó là những gì tôi muốn nói. Vì tôi thường - như chúng ta nói ở Buenos Aires – là một callejero, một linh mục hè phố...”

Thứ Hai ngày 9/6/2014, ngài đã trả lời cuộc phỏng vấn của tờ Nhật Báo La Vanquardia nổi tiếng ở Tây Ban Nha. Nhân vật phỏng vấn ngài là Henrique Cymerman, một người Bồ Đào Nha, làm phóng viên ở Trung Đông cho tờ La Vanquardia, cho "Antena 3" và cho Truyền Hình Do Thái "Channel 2".

"Tôi biết rằng bất cứ cái gì cũng có thể xẩy ra cho tôi, thế nhưng tất cả những cái đó ở trong tay Thiên Chúa. Tôi nhớ rằng ở Ba Tây, họ đã sửa soạn sẵn một chiếc Giáo Hoàng xa khép kính. Thế nhưng tôi không thể nào chào hỏi dân chúng và tôi nói với ông ta rằng tôi yêu thương họ từ bên trong một cái hộp cá thu, cho dù nó là một lồng kính. Đối với tôi đó là một bức tường. Đúng thế, bất cứ cái gì cũng có thể xẩy ra cho tôi, thế nhưng xin hãy thực tế một chút, ở vào tuổi của tôi đây tôi không mất mát gì nhiều nữa".

Người phỏng vấn ngài là Elisabetta Piquè. Nhân vật này là nữ phóng viên của tờ nhật báo La Nacion ở Ý và là tác giả cuốn "Phanxicô: Đời sống và Cách mạng" được nhà xuất bản Loyola Press phát hành, người được coi như tiểu sử gia về giáo hoàng uy tín nhất hiện nay.

Trong cuộc phỏng vấn kéo dài 50 phút hôm Thứ Năm mùng 4/12/2014, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trả lời những gì được đặt ra liên quan đến Thượng Nghị Giám Mục Thế Giới Ngoại Lệ III - 2014, về thành phần ly dị tái hôn, về Đức Hồng Y Walter và Đức Hồng Y Burke, về việc cải cánh giáo triều Rôma, về viên Chỉ Huy vệ sĩ đoàn của Giáo Hoàng, về việc ngài bị chống đối và về các chuyến tông du trong tương lai v.v.

Bấy giờ là 4 giờ 20, chúng tôi đặt các chiếc dù đẫm nước của chúng tôi nơi một cái dù được dựng ở cửa nhà trọ Vatican cho hàng giáo sĩ này, và thấy rằng Đức Phanxicô, trong bộ áo trắng hằng ngày của ngài (không có băng lụa trắng và cũng chẳng có mũ phủ phía sau đầu) đã đứng ở đó rồi, trong hành lang. Ngài đang tiễn đưa một người nữ lão thành…

Căn 201 là tổng hành dinh của Đức Giáo Hoàng, văn phòng chính của ngài, phòng ở của ngài. Chìa khóa treo ở gần ổ khóa. Ở gần cửa chúng tôi có thể thấy, trên một cái ghế được bọc bằng một một lớp nhung xanh lá cây nhạt xam xám, có một chiếc áo len đan mầu kem trắng rất mỏng, có thể vừa được giặt xong. Nó giống hệt như chiếc áo tôi có thể thấy lòi ra ở dưới những tay áo của Đức Phanxicô.

Căn hộ này chẳng có gì là xa xỉ sang trọng cả, các bức tường đều trắng và phòng ở thì giản dị; có một bức ảnh Thánh Phanxicô, mấy tượng Thánh Giá, một bức tượng Đức Mẹ Luján và mấy vị trinh nữ khác ở trên mấy chiếc bàn gỗ chẳng trang hoàng gì.

Căn hộ này gồm có một phòng nghỉ ngơi, một phòng làm việc, một phòng ngủ với một cái giường lớn được làm bằng gỗ đen và phòng tắm. Trước khi Đức Jorge Bergoglio đến ở thì căn 201 này được giành cho các vị khách danh tiếng của Vatican.

Nó thực sự là căn đã được Đức Thượng Phụ Constantinople là Bartholomew I thường ở. Với tính hài hước của mình Đức Phanxicô đã nói với vị thượng phụ này sau ngày được bầu chọn làm giáo hoàng rằng: "Tôi xin lỗi vì đã trộm mất căn phòng của ngài". ..

Đến khi giã biệt, Đức Phanxicô đã làm cho chúng tôi ngạc nhiên bằng một cái bao trắng. Bên trong là các quà tặng cho con cái của chúng tôi là Juan Pablo và Carolina "để các cháu chơi". Ngài đã chọn chúng từ cả trăm quà tặng ngài nhận được từ những cuộc triều kiến hằng ngày của ngài và dùng chúng để cho lại - như ngài đã thường làm lúc ngài còn làm tổng giám mục ở Buenos Aires.

Lúc chúng tôi rời căn 201 thì đã có một Vệ Sĩ đứng sẵn ở hành lang, người này cũng đứng nghiêm chào.

Vị Giáo Hoàng, đang sửa soạn để chào một nhóm giáo sư từ Giáo Hoàng Học Viện Gregory đang đợi ngài ở hành lang, đã tiễn chúng tôi ra cửa. Trước khi khuất bóng sau chiếc cửa tự động, ngài đã từ biệt chúng tôi theo thói quen "xin đừng quên cầu nguyện cho tôi nhé". Chúng tôi vẫn còn đủ thời gian để ôm hôn giã biệt.

Trong số các người liên lạc với mình, Đức Thánh Cha có nhớ một ai bằng một cảm xúc đặc biệt hay chăng?

Có một bà góa 80 tuổi, bị mất đứa con trai của bà, đã viết thư cho tôi. Nay tôi gọi cho bà mỗi tháng một lần. Bà cảm thấy vui. Tôi thực hiện vai trò của một vị linh mục. Tôi thích như thế.

3- Đức Thánh Cha Phanxicô - Đây là thời điểm của lòng thương xót

"Nó đã được thiết lập bởi Chân Phước Gioan Phaolô II. Ngài đã 'trực giác' thấy rằng đây là thời điểm của tình thương. Chúng ta nhớ lại việc phong chân phước và hiển thánh cho Nữ Tu Faustina Kowalska; sau đó ngài đã lập lễ Lòng Thương Xót Chúa. Ngài đã đi từ từ, từ từ, và đã dẫn đầu về điều này.

"Trong bài giảng phong Hiển Thánh xẩy ra vào năm 2000, Đức Gioan Phaolô II đã nhấn mạnh rằng sứ điệp của Chúa Giêsu Kitô truyền cho Nữ Tu Faustina đã rơi vào thời điểm giữa hai Thế Chiến và gắn liền với lịch sử của thế kỷ 20. Tương lai của con người trên trái đất này sẽ ra sao, ngài nói: "Đó là những gì chúng ta không biết được. Tuy nhiên, thực tế cho thấy là cùng với những tiến triển mới chúng ta sẽ không thiếu những cảm nghiệm khổ đau. Nhưng ánh sáng của Lòng Thương Xót Chúa mà Chúa đã thực sự muốn cống hiến cho thế giới một lần nữa qua đặc sủng của Nữ Tu Faustina, sẽ chiếu sáng đường đi nước bước của con người của ngàn năm thứ ba". Thật là rõ ràng. Nó là những gì hiển nhiên vào năm 2000, nhưng nó đã là một cái gì đó đã từng được chín mùi nơi tâm can của ngài vào một lúc nào đó. Ngài đã có cái trực giác này trong việc cầu nguyện của ngài.....

"Ngày nay, chúng ta có thể nghĩ về Giáo Hội như là 'một bệnh viện lưu động / ngoài trời / dã chiến - a field hospital'. Điều này, xin tha cho tôi, tôi xin lập lại, vì tôi thấy nó như thế, tôi cảm thấy là như vậy: ‘một bệnh viện lưu động / ngoài trời / dã chiến’. Cần phải chữa trị các vết thương, rất ư là nhiều vết thương! Rất ư là nhiều vết thương! Có rất nhiều người bị thương, bởi các vấn đề về vật chất, bởi gương mù gương xấu, cả ở trong Giáo Hội nữa... Thành phần bị thương bởi những ảo tưởng của thế gian... Chúng ta là các linh mục cần phải ở đó, gần gũi với những con người này. Tình thương trước hết là chữa trị các vết thương. Khi một người bị thương thì họ cần được chữa trị lập tức, chứ không phải là các thứ phân tích, như tầm quan trọng của vấn đề cao mỡ, cao đường... Thế nhưng vết thương ngay đó, hãy chữa trị vết thương đã, sau đó chúng ta mới lưu ý tới việc phân tích. Bấy giờ người chuyên viên ra tay chữa trị, thế nhưng cần chữa trị các vết thương bên ngoài (open wounds) trước. Đối với tôi, vào lúc này đây, đó là những gì quan trọng nhất. Rồi cũng có cả các vết thương sâu kín nữa, vì có những con người rời xa khiến không thấy được các vết thương của họ... Hãy nhớ đến tục lệ về những người phong cùi thời Chúa Giêsu, theo luật Moisen, là thành phần bao giờ cũng sống xa cách để khỏi gây lây nhiễm... Có những con người rời xa vì hổ thẹn, vì ngại ngùng để lộ ra vết thương của họ.... Và họ rời xa có lẽ mang một bộ mặt lầm lỡ khác với Giáo Hội, nhưng tận thâm tâm họ mang một vết thương đau... Họ cần một vỗ về nào đó! Còn anh em, quí đồng bạn linh mục thân mến - tôi xin hỏi anh em nhé - anh em có biết được các vết thương của giáo dân trong xứ của mình hay chăng? Anh em có trực giác thấy được chúng hay chăng? Nó là một vấn đề duy nhất..."

4- Đức Thánh Cha Phanxicô - Tôi muốn một Giáo Hội nghèo và cho người nghèo

ĐTC ứng khẩu giải thích cho giới truyền thông 6000 người ngày 16/3/2013 lý do tại sao ngài chọn tên hiệu là Phanxicô. Ngài nói:

”Một số người không biết tại sao vị Giám Mục Roma này đã muốn được gọi là Phanxicô. Một số người nghĩ đến Phanxicô Xavie, Phanxicô đệ Salê, và Phanxicô Assisi. Tôi kể cho các bạn lịch sử. Trong cuộc bầu phiếu, ở bên cạnh tôi có Đức TGM hồi hưu của giáo phận São Paulo, và nguyên là Tổng trưởng Bộ giáo sĩ, đó là ĐHY Claudio Hummes (OFM): một người bạn rất thân! Khi sự việc trở nên nguy hiểm hơn, ĐHY khích lệ tôi. Và khi số phiếu lên đến 2 phần 3, thì cộng đoàn vỗ tay như thói quen vì đã bầu được Giáo Hoàng. ĐHY Hummes ôm lấy tôi và nói: ”Bạn đừng quên người nghèo nhé!”. Và lời ấy đã đi vào tâm trí tôi: người nghèo, người nghèo! Rồi ngay lúc ấy cùng với người nghèo tôi đã nghĩ đến thánh Phanxicô Assisi. Rồi tôi cũng nghĩ đến các cuộc chiến tranh, trong khi đó việc khui phiếu tiếp tục, cho đến khi hết tất cả các phiếu. Thánh Phanxicô là người hòa bình. Và thế là tên Phanxicô đi vào tâm hồn tôi: Phanxicô Assisi. Người khó nghèo, người hòa bình, người yêu mến và bảo tồn thiên nhiên, trong lúc này chúng ta đang có một quan hệ không tốt lắm đối với Đấng Tạo Hóa. Đó là vị mang lại cho chúng ta tinh thần hòa bình, con người thanh bần. A, tôi mong ước một Giáo Hội thanh bần và cho người nghèo dường nào! Sau đó một vài hồng y đã nói đùa với tôi: ‘Lẽ ra bạn phải được gọi là Adriano, vì ĐGH Adriano VI là một nhà cải cách, cần phải cải tổ...’. Một vị khác nói: ‘Không, không, tên của bạn phải là Clemente’. Nhưng tại sao? ‘Clemente XV: như thế bạn trả đũa được ĐGH Clemente XIV là người đã giải tán dòng Tên!’. Đó là những câu nói đùa thôi...”

Điều mà Giáo Hội cần nhất hôm nay đây đó là khả năng chữa lành các vết thương

ĐTC trả lời câu thứ 9/20 trong cuộc phỏng vấn với Tờ La Catholica 23/8/2013

"Tôi thấy một cách rõ ràng là điều mà Giáo Hội cần nhất hôm nay đây đó là khả năng chữa lành các vết thương và sưởi ấm lòng tín hữu; Giáo Hội cần gần gũi, sát cận. Tôi coi Giáo Hội như là một bệnh viện lưu động sau trận chiến. Thật là vô bổ khi hỏi một người bị thương trầm trọng xem họ có bị cao mỡ và về độ đường trong máu của họ hay chăng! Bạn cần phải chữa lành cho các vết thương của họ. Sau đó chúng ta mới nói đến bất cứ một cái gì khác. Hãy chữa lành các thương tích, hãy chữa lành các thương tích... Và bạn cần phải bắt đầu từ mặt đất trở lên.

“Đôi khi Giáo Hội khóa mình vào những điều nhỏ mọn, vào những qui luật ti tiểu. Điều quan trọng nhất đó là lời loan báo tiên khởi: Chúa Giêsu Kitô đã cứu bạn. Và các vị thừa tác viên của Giáo Hội trên hết cần phải là các thừa tác viên của tình thương.

"Chúng ta đang đối xử với dân Chúa ra sao? Tôi mơ tưởng đến một Giáo Hội như là một bà mẹ và là một nữ mục tử. Các thừa tác viên của Giáo Hội cần phải biết xót thương, cần phải tỏ ra trách nhiệm đối với con người và hỗ trợ họ như người Samaritanô nhân lành, người tẩy rửa, lau sạch và nâng dậy cận nhân của mình. Đó là Phúc Âm tinh tuyền. Thiên Chúa là Đấng cao cả hơn tội lỗi. Những thứ canh tân cải cách về cấu trúc và tổ chức là những gì thứ yếu - tức là đến sau. Cái canh tân cải cách đầu tiên cần phải là thái độ. Các thừa tác viên của Phúc Âm cần phải là người có thể sưởi ấm lòng người, là người bước đi với họ qua đêm đen, là người biết làm sao để có thể trao đổi đối thoại và chính mình đi vào màn đêm của con người của mình, đi vào bóng tối mà không bị lạc mất. Dân Chúa muốn các vị mục tử chứ không phải hàng giáo sĩ tác hành như thành phần quan lại hay các viên chức chính quyền. Những thứ canh tân cải cách về cấu trúc và tổ chức là những gì thứ yếu - tức là đến sau. Cái canh tân cải cách đầu tiên cần phải là thái độ.

"Thay vì chỉ là một thứ Giáo Hội đón nhận và nhận lãnh ở việc giữ cho cửa mở ra thì chúng ta cũng hãy cố gắng trở thành một Giáo Hội tìm các con đường mới, tức là có thể bước ra bên ngoài mình đến với những ai không dự lễ, với những ai buông bỏ hay dửng dưng…".

"Tôi thích một Giáo Hội bị bầm dập, đớn đau và lem luốc vì xuống đường vào đời hơn là..."

49- Bởi vậy chúng ta hãy xông pha (go forth), chúng ta hãy xông pha để cống hiến cho hết mọi người sự sống của Chúa Giêsu Kitô. Ở đây tôi muốn lập lại cho toàn thể Giáo Hội những gì tôi đã thường nói với các linh mục và giáo dân ở Buenos Aires rằng: Tôi thích một Giáo Hội bị bầm dập, đớn đau và lem luốc vì xuống đường vào đời hơn là một Giáo Hội thiếu lành mạnh bởi bị giam hãm và dính chặt với cái an toàn của mình (I prefer a Church which is bruised, hurting and dirty because it has been out on the streets, rather than a Church which is unhealthy from being confined and from clinging to its own security). Tôi không muốn một Giáo Hội chỉ quan tâm tới vấn đề trở thành tâm điểm để rồi đi đến chỗ bị rơi vào một mạng lưới đầy những thứ ám ảnh và phương thức. Nếu một điều gì đó có lý quấy rầy chúng ta và khiến cho lương tâm của chúng ta cảm thấy áy náy, thì đó là sự kiện là có rất nhiều anh chị em của chúng ta đang sống không có sức mạnh, ánh sáng và niềm ủi an là những gì xuất phát từ tình thân hữu với Chúa Giêsu Kitô, không có một cộng đồng đức tin để nâng đỡ họ, không có ý nghĩa và mục đích trong đời. Niềm hy vọng của tôi đó là chúng ta sẽ được tác động bởi nỗi lo sợ, hơn cái sợ bị lầm đường lạc lối, trong việc cứ khép kín trong các thứ cơ cấu cống hiến cho chúng ta một cảm giác sai lầm về sự an toàn, trong các thứ luật lệ khiến chúng ta có những phán đoán thô lỗ, trong những thứ thói quen khiến cho chúng ta cảm thấy an toàn, trong khi đó thì ở ngay cửa nhà của mình, dân chúng đang chết đói và Chúa Giêsu vẫn không ngừng nói với chúng ta rằng: "Các con hãy cho họ ăn gì đi" (Mk 6:37).