HỘI THÂN HỮU ĐỒNG CÔNG DÒNG MẸ CHÚA CỨU CHUỘC

Non ministrari sed ministrare (Mathêu 20:28)

 Lý Tưởng Thánh

 Một Di Sản Bất Hủ của Anh Cả cho Dòng Đồng Công

Tâm Phương Cao Tấn Tĩnh, BVL

Bài chia sẻ trong cuộc Hội Ngộ GĐTHĐC II 23-26/6/2016

ở buổi Tâm Sự Gia Đình chiều Thứ Bảy 25/6/2016 

để tưởng niệm Anh Cả 9 năm qua đời 21/6/2007-2016

1- Anh Cả bất khả phân ly với Lý Tưởng Thánh

2- Anh Cả: Nên Người rồi mới Nên Thánh

3- Anh Cả: Nên Thánh là sống Bé Nhỏ với Chúa-Mẹ 

1- Anh Cả bất khả phân ly với Lý Tưởng Thánh

Bất cứ ai được hân hạnh sống với Anh Cả và sống gần Anh Cả, cho dù có phủ nhận rằng: Anh Cả bất khả phân ly với Lý Tưởng Thánh, riêng em, một cựu tu sĩ Đồng Công đã được diễm phúc huấn thánh trực tỉếp bởi chính Anh Cả một thời, từ giữa thập niên 1960 đến giữa thập niên 1975, không thể chối cãi được sự thật này. 

Thật vậy, đối với em, sự thật Anh Cả bất khả phân ly với Lý Tưởng Thánh, trước hết và trên hết, ở chỗ chính bản thân anh chỉ muốn nên thánh và lúc nào cũng nghĩ đến sống thành và làm thánh bằng bất cứ cách nào. Nên ngay từ đầu đời linh mục của anh, nhất là sau khi anh lập dòng, anh đã được tiếng là "Cha Thánh Thủ". 

Phải nói rằng Lý Tưởng Thánh đã hoàn toàn chi phối con người và cuộc đời của anh. Lý Tưởng Thánh này đã thực sự trở thành ơn gọi và động lực thúc đẩy anh lập một dòng tu thuần túy Việt Nam đầu tiên cho người Việt Nam, như anh, vào thời điểm thiên định bất ngờ, đã cảm thấy anh được soi động để làm điều ấy từ đầu thập niên 1940!

Bởi thế, có thể nói, nếu không có Lý Tưởng Thánh thì cũng chẳng có Dòng Đồng Công, hay nói ngược lại, Dòng Đồng Công sẽ chẳng bao giờ hiện hữu nếu không có Lý Tưởng Thánh được Anh Cả cưu mang và theo đuổi. Chính vì Dòng Đồng Công được hiện hữu là do Lý Tưởng Thánh mà cơ cấu tổ chức và linh đạo Đồng Công cũng xoay quanh Lý Tưởng Thánh và được chi phối bởi Lý Tưởng Thánh, đến độ nó trở thành Lý Tưởng Thánh Đồng Công, như chính Anh Cả đã lấy nhan đề cho tác phẩm đầu tay của anh như một di sản bất hủ cho anh em dòng. 

Ai trong chúng ta, thành phần tu sĩ Đồng Công, dù còn hay xuất, cũng đều hay nghe và nói với nhau rằng, và chính anh cũng nói đến trong tác phẩm Lý Tưởng Thánh Đồng Công, rằng Anh Cả lập Dòng Đồng Công là để huấn luyện cho người Việt Nam nên thánh như các nước Tây phương có nhiều vị thánh mà Việt Nam chẳng có thánh nào.

Lý Tưởng Thánh vì thế trước hết đã chi phối cơ cầu tổ chức của Dòng Đồng Công, ở chỗ, không có hai bậc cha và thày. Ai muốn theo đuổi Lý Tưởng Thánh Đồng Công đều là anh em với nhau, vì chỉ có cùng một ơn gọi duy nhất là Nên Thánh và chỉ có một mục đích duy nhất là Làm Thánh, bằng việc chỉ theo đuổi Lý Tưởng Thánh Đồng Công mà thôi, chứ không phải tìm kiếm một cái gì khác, cho dù là cao trọng như thiên chức linh mục, hay cần thiết như bằng cấp học vấn. Không đạt được Lý Tưởng Thánh Đồng Công, hay ít là hết sức nỗ lực theo đuổi Lý Tưởng Thánh Đồng Công thì kể như mất mục đích và uổng phí đời tu. 

Lý Tưởng Thánh chẳng những chi phối cơ cấu tổ chức mà còn chi phối cả đến Linh Đạo Đồng Công nữa. Ở chỗ, theo Anh Cả, nên thánh trước hết và trên hết là Tinh Thần Tận Hiến mình cho Thiên Chúa, hoàn toàn để Ngài chiếm đoạt và sử dụng theo ý muốn tối cao của Ngài, như Mẹ Maria trong biến cố Truyền Tin. 

Thế nhưng, để sống Tinh Thần Tận Hiến, tu sĩ Đồng Công không thể nào không thực thi Tinh Thần Bỏ Mình, tức là bỏ ý muốn riêng của mình, bỏ ý thích tự nhiên của mình, bỏ ý nghĩ cho dù chính đáng và hữu ích mấy của mình, qua việc tuân theo ý bề trên. 

Và chỉ khi nào tu sĩ Đồng Công biết Bỏ Mình để trọn vẹn Tận Hiến cho Thiên Chúa như thế họ mới có thể sống Đức Ái Trọn Hảo (perfectae caritatis) bằng Tinh Thần Yêu Nhau, theo đúng huy hiệu và khẩu hiệu của dòng là: "Không hưởng thụ nhưng phục vụ - non ministrare sed ministrari" (Mathêu 20:28).

Như thế, Lý Tưởng Thánh Đồng Công quả thực là tất cả di sản bất hủ của Anh Cả để chính anh sáng lập dòng, phục vụ dòng và tha thiết mong mỏi hết mọi anh em tu sĩ Đồng Công theo đuổi cho đến cùng.

2- Anh Cả: Nên Người rồi mới Nên Thánh

Qua những bài huấn đức của Anh Cả, chung dòng cũng như riêng từng đội/lớp khấn, nhất là trong năm tập, hay qua các cuộc gặp gỡ riêng tư, thì đối với Anh Cả, đường lối nên thánh nói chung, nhất là đối với người Việt Nam nói riêng, cần phải làm người đã rồi mới làm thánh được.

Đó là lý do Anh Cả hay khen người Tây họ có ý chí, còn người Việt Nam lại sống cảm tính, hay thay đối, không sống theo ý chí, không trung thành v.v. Chính vì thế mà có một thời Anh Cả rất lưu ý đến vấn đề trắc nghiệm tính tình của anh em tu sĩ Đồng Công, xem mỗi người tính nết ra sao để huấn thánh từng người và tùy người.

Anh Cả sử dụng cuốn Tìm Hiểu Tính Tình, theo bản Pháp văn, mà Anh Cả cảm thấy rất hay và đúng để trắc nghiệm tính tình của anh em dòng. Theo tác giả của cuốn Tìm Hiểu Tình Tình này th2i có 3 yếu tố chính yếu bất khả phân lý tạo nên tính nết của mỗi người, và có 8 loại tính nết chính mà mỗi người có thể thuộc về một loại tính nào chính hay bị pha phôi các loại tính nết khác trong số 8 tính nết được liệt kê căn cứ vào 3 yếu tố chính, đó là cảm xúc, hoạt động và sâu sắc (cũng được gọi là đệ nhị thời, tức là nghĩ ngợi, nhớ lâu, cân nhắc v.v.)

Tám loại tính được liệt kê căn cứ vào 3 yếu tố chính yếu ấy đó là 

1- Hùng (passioné): có đủ 3 yếu tố cảm xúc, hoạt động và sâu sắc 

2- Hoạt (colerique): có 2 trong 3 yếu tố là cảm xúc và hoạt động

3- Đa Cảm (sentimental): có 2 trong 3 yếu tố là cảm xúc và sâu sắc

4- Thần Kinh hay Nông Nổi (nerveux): có 1 trong 3 yếu tố là cảm xúc

5- Điềm Đạm (flagmatique): có 2 trong 3 yếu tố đó là hoạt động và sâu sắc

6- Đa Huyết (sanguin): có 1 trong 3 yếu tố là hoạt động

7- Lãnh Đạm (apathique): có 1 trong 3 yếu tố là sâu sắc

8- Nhược (lympatique): chẳng có một yếu tố nào

Có những loại tính nết chính thường thấy nơi anh em, và là những tính nếu đựợc Anh Cả lưu ý khuyên nhủ cần phải sống làm sao để có thể nên thánh theo Lý Tưởng Thánh Đồng Công.

Chẳng hạn: với loại người có loại tính Hùng, như chính bản thân Anh Cả, có đặc tính chính yếu là sống có lý tưởng và tình yêu quê hương đất nước, Anh Cả khuyên hăng say với lý tưởng. Với loại người có loại tính Hăng và Đa Huyết, có đặc tính chính yếu là khả năng hoạt động và tháo vát, Anh Cả khuyên nên điều độ và để ý đến đời sống nội tâm. Với loại người có đặc tính Đa Cảm hay Thần Kinh, thiên về cảm xúc, Anh Cả khuyên cố gắng sống theo ý chí. Với loại người Điềm Đạm hay Lãnh Đạm, thiên về nguyên tắc luật lệ, Anh Cả khuyên làm sao có thể uyển chuyển và thích nghi.

3- Anh Cả: Nên Thánh là sống với Chúa-Mẹ như Trẻ Nhỏ

Để nên thánh và theo đuổi Lý Tưởng Thánh Đồng Công, Anh Cả, về phần tiêu cực, chẳng những giúp cho anh em tu sĩ dòng trắc nghiệm tính tình để sống hợp với lý tưởng thánh, mà còn, về phần tích cực, luôn nhấn mạnh và đề cao đời sống bé nhỏ với Chúa và Đức Mẹ. 

Riêng em, sau lần được Anh Cả huấn thánh chưa từng thấy vào mùa hè 1972 ở Tu Viện Thánh Mẫu Di Linh Lâm Đồng, nhờ đó em đã cảm nghiệm sâu xa chưa từng thấy lời Chúa Giêsu khuyên dẫy: "hãy đến mà ngồi vào chỗ cuối cùng" (Luca 14:10), em đã xin Anh Cả viết cho em bản luật về đời sống bé nhỏ.

Về đời sống bé nhỏ hay tinh thần bé nhỏ được Anh Cả chủ trương, thực hành và khuyên dạy anh em tu sĩ Đồng Công của mình đó là tấm lòng hoàn toàn tin tưởng phó thác vào Chúa - Mẹ, một lòng tin tưởng được thể hiện qua Tinh Thần Bỏ Mình, Yêu Nhau và Tận Hiến.

Sống bé nhỏ bằng lòng tin tưởng vào Chúa Mẹ với Tinh Thần Bỏ Mình ở chỗ không lo cho bản thân và tương lai của mình, nhất là về vấn đề làm linh mục và học vấn, cho dù anh em trong dòng, nhất là những ai tu sau mình hay kém hơn mình, được bề trên gọi làm linh mục hay được đi học, trong khi mình cứ suốt đời làm bếp, làm vươn, chăn nuôi v.v.

Sống bé nhỏ bằng lòng tin tưởng vào Chúa Mẹ với Tinh Thần Yêu Nhau ở chỗ dấn thân phục vụ anh em trong dòng và tha nhân ngoài đời trong nhiệm vụ được trao phó. Gương của Anh Cả về phương diện này rất tỏ tường khi Anh quảng đại cho hết những gì anh có, nhất là xây dựng những trường học Đồng Công hay Cư Xá Sinh Viên Rạng Đông Đà Lạt miễn phí, trong khi chẳng có tiền bạc gì.

Sống bé nhỏ bằng lòng tin tưởng vào Chúa Mẹ với Tinh Thần Tận Hiến ở chỗ chấp nhận mọi thánh giá đau khổ, dể Chúa muốn làm gì mình thì làm, cho phần rỗi của chính mình và tha nhân. Anh Cả là người, qua các kinh nguyện, đã từng xin ơn được chịu đau khổ, nên về cuối cuộc đời thánh thiện của mình, anh đã được hoàn toàn toại nguyện, khi mà chỉ một hai năm trước khi anh qua đời, dòng của anh hầu như bị tan vỡ, và chính bản thân anh, trước khi chết chẳng còn dung nhan hình hài bình thương, trái lại, đã trở thành dị dạng. Nếu trong tiến trình xin phong thánh cho anh, sau 5 năm theo qui định của Tòa Thánh, mà cải mộ Anh Cả lên, dung nhan của anh còn nguyên dạng như ban đầu, chứ không còn biến dạng như trước khi chết, thì đó chính là phép lạ tỏ tường, cùng với thi thể của anh còn nguyên vẹn, đủ chứng tỏ đời sống thánh thiện của anh, Cha Đaminh Maria Trần Đình Thủ, CMC, vị sáng lập Dòng Đồng Công để huấn thánh người Việt Nam nên thánh như người Tây phương.

Và Anh Cả đã đồng ý viết cho em, và Anh đã viết xong ngày 8/7/1972, một bản luật bé nhỏ Anh do chính tay anh viết, em đã gìn giữ cho đến khi nộp cho văn phòng Chi Dòng sau khi sang Mỹ, nhưng em đã ghi lại và in trong tập sách Trở Nên Như Trẻ Nhỏ, xuất bản năm 1994, ở trang 219-224. Em xin tặng quí anh chị GĐTHĐC mỗi người một cuốn trong cuộc Hội Ngộ GĐTHĐC II - 2016 Năm Thánh Thương Xót này để chúng ta cùng nhau tưởng nhớ đến Anh Cả và cùng anh sống Lý Tưởng Thánh Đồng Công, trong ơn gọi và đời sống hôn nhân gia đình của chúng ta.