CÔNG GIÁO VIỆT NAM
2020
2 Thông Điệp Giáo Hoàng - 1 Dấu Chỉ Thời Đại
Kính quí độc giả thân yêu,
Trong giáo
triều mới 7 năm rưỡi của mình, ĐTC Phanxicô đã ban hành 3 Thông Điệp
(Encyclical), một văn kiện mang tính chất thẩm quyền giáo huấn nhất trong
các văn kiện ngài ban hành, so với Tông Thư (Apostolic Letter) hay Tông Huấn
(Apostolic Exhortation). Tuy nhiên và thật ra, ngài mới chỉ ban hành 2
Thông Điệp chính yếu của ngài thôi: Thông Điệp Chúc Tụng Chúa -
Laudato Si' ngày 24/5/2015, và Thông Điệp Tất Cả Là Anh Em - Fratelli Tutti
ngày 4/10/2020, còn Thông Điệp Ánh Sáng Đức Tin - Lumen Fidei, ban hành ngày
29/6/2013, bắt nguồn từ ĐTC Biển Đức XVI, vị giáo hoàng tự hồi hưu vào ngày
28/2/2013, và đã viết phần lớn bức thông điệp này cho Năm Đức Tin 2012-2013,
vị giáo hoàng thừa kế ngài cố gắng hoàn tất để ban hành trong Năm Đức Tin
thôi.
Nếu theo dõi chúng ta thấy, ngay trước khi ban hành Thông Điệp chính yếu thứ hai của mình là Fratelli Tutti - Tất Cả Là Anh Em ngày 4/10/2020, trong mùa đại dịch covid-19 toàn cầu chưa từng có này, vị giáo hoàng đương kim Phanxicô của chúng ta đã trổ lên một dạo khúc là một loạt 9 bài Giáo Lý Chữa Lành Xã Hội Mùa Đại Dịch Covid-19, mới chấm dứt hôm Thứ Tư 30/9/2020, cách đây mới 4 ngày, kéo dài chín tuần lễ liền, từ mùng 5/8/2020. Nếu mục đích của bức Thông Điệp Tất Cả Là Anh Em Fratelli Tutti này được ngài ban hành là để giúp cho thế giới loài người được nên tốt hơn, liên kết với nhau hơn và hòa bình hơn, bằng tình nghĩa huynh đệ loài người trong xã hội, thì nội dung của bức thông điệp đã được giới thiệu và phản ảnh nơi loạt 9 bài Giáo Lý Chữa Lành của ngài trước đó.
Bởi thế, trước khi đi sâu vào bức Tân Thông
Điệp Tất Cả Là Anh Em Fratelli Tutti rất hợp thời và vô cùng khẩn trương
này, chúng ta hãy cùng nhau ôn lại những tư tưởng và chiều hướng chính yếu,
tóm gọn trong 7 điểm nổi bật, trong loạt 9 bài Giáo Lý Chữa Lành Xã Hội này:
1- Thế giới loài người đang trải qua một đại dịch covid-19 toàn cầu chưa từng thấy, và không biết sẽ kéo dài tới bao giờ, thứ đại dịch kinh khủng, chẳng những sát hại nhân mạng mà còn gây khủng hoảng trầm trọng về vật chất nữa.
2- Thế giới loài người không phải chỉ bị tấn công khủng bố bởi đại dịch covid-19, mà còn bởi các thứ vi khuẩn về xã hội nguy hiểm hơn thế nữa, những thứ vi khuẩn xã hội càng làm lộ rõ chân tướng hơn bao giờ hết bởi đại dịch covid.
3- Các thứ dịch bệnh xã hội nguy hiểm đến chung vận mệnh của thế giới loài người càng hiện lộ chân tướng của mình hơn bao giờ hết trong mùa đại dịch covid-19 này được nhắc đến là bất công, bất bình đẳng và lãnh đạm toàn cầu.
4- Thế giới loài người muốn thoát khỏi đại dịch covid-19 toàn cầu hiện nay thì trước hết và trên hết họ cần phải thoát được 3 thứ dịch bệnh chính yếu nguy tử còn hơn đại dịch covid-19 này, bằng không, họ sẽ không còn hy vọng nữa.
5- Bởi vì, cho dù có may mắn thoát khỏi đại dịch covid-19 về thể lý, mà về luân lý, họ càng tệ hơn trước, hơn khi bị đại dịch covid-19, thì chính họ sẽ tiến đến chỗ tự diệt vong, ở chỗ sẽ phải gánh chịu một hậu quả khủng khiếp hơn.
6- Muốn thoát khỏi 3 thứ dịch bệnh xã hội nguy tử ấy, thế giới loài người cần phải liên kết với nhau bằng nguyên tắc bổ trợ của học thuyết xã hội Công Giáo, ưu ái hơn thành phần hèn kém trong xã hội, vốn bị coi thường và loại trừ.
7- Một khi áp dụng nguyên tắc bổ trợ về xã hội này, liên quan đến thành phần hèm kém trong xã hội như thế, tức là nhận biết và trân trọng thực tại về thân phận tạo vật của mình với nhau: "Tất Cả Là Anh Em" cùng một Cha trên trời.
Theo người viết đây, qua 2 bức thông điệp của ĐTC Phanxicô, đầu tiên về môi sinh nói chung là ngôi nhà chung trái đất này, và sau đó về tình nghĩa tạo vật với nhau, giữa loài người lẫn thiên nhiên vạn vật, dường như phản ảnh tất cả những gì xẩy ra từ thời Đại Hồng Thủy, thời điểm toàn thể thiên nhiên vạn vật được Thiên Chúa báo trước là sẽ bị hủy diệt, nhưng không phải để trừng phạt tội lỗi do con người gây ra, khiến cả thiên nhiên tạo vật được Ngài dựng nên cho họ cũng bị vạ lây, mà là để canh tân bộ mặt trái đất. Bởi thế, Ngài đã báo cho tổ phụ Noe biết để ông đóng Tầu Noe, nơi cả loài người (là gia đình 8 người của tổ phụ Noe) và muôn vật (mỗi loài mỗi thứ một cặp), được chọn làm mầm mống cho một trời mới đất mới, chung sống với nhau như anh chị em một nhà.
Lịch sử hình như đang tái diễn thời đại hồng
thủy, với đại dịch covid-19 bất ngờ khủng bố tấn công càng ngày càng dữ dội
từ cuối năm 2019 cho tới không biết đến bao giờ, đang gây khủng hoảng toàn
cầu, về cả nhân mạng lẫn vật chất, ngang nhiên gây ra một cuộc cách mạng hầu
như tất cả mọi sinh hoạt xã hội của loài người, bao gồm cả tôn giáo, chưa
từng thấy xẩy ra trong lịch sử loài người. Trong khi đó, xã hội loài người
càng văn minh con người càng bạo loạn và càng hư hoại, ngay trước cả đại
dịch covid-19, lại vì chính đại dịch này và trong thời điểm đại dịch này,
càng trở nên tệ hơn về xã hội, với đầy những lửa hận thù ghen ghét bùng lên
khắp nơi, như thể thế chiến thứ 3 đang xẩy ra từng phần càng rõ rệt hơn bao
giờ hết, một thế chiến thứ 3 đã từng được ĐTC Phanxicô đề cập đến một số
lần.
Đúng là thế giới loài người đang ở vào "thời điểm thương xót", một "thời điểm thương xót" được Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô "trực giác thấy" (ĐTC Phanxicô 6/3/2014), nên chính vị thánh giáo hoàng này, vào lần về Balan thứ 8 cũng là lần cuối cùng để cung hiến Đền Thờ LTXC (xây từ năm 1999) và hiến dâng toàn thể loài người cho LTXC vào Thứ Bảy 17/8/2002, đã phải than lên: "Thế giới ngày nay cần đến LTXC biết bao... Trong tình thương của Thiên Chúa thế giới mới tìm thấy hòa bình và nhân loại mới tìm thấy hạnh phúc!", nghĩa là, chỉ có khi nào con người biết yêu thương nhau như Chúa đã thương yêu nhân loại và cứu chuộc họ, họ mới được thực sự bình an và phát triển!
Thế nhưng, lịch sử và thực tế đã chẳng những không xẩy ra như vậy, còn hoàn toàn ngược lại là đàng khác. Bởi thế, vị giáo hoàng lấy tông hiệu Phanxicô đương kim, được Đấng quan phòng thần linh sai đến, như một Ngôn Sứ Thương Xót của Ngài, trong việc "canh tân bộ mặt trái đất", bằng bức thông điệp "Chúc Tụng Chúa - Laudato Si'", cũng như việc cải cách xã hội loài người, bằng thông điệp "Tất Cả Là Anh Em - Fratelli Tutti".
Ngài là vị giáo hoàng tự xưng, ngay trong lời
ngài mở đầu cho giây phút ra mắt cộng đồng dân Chúa và thế giới tối ngày
13/3/2013, "đến từ tận cùng trái đất": Nếu một "trái đất" liên quan đến
thiên nhiên tạo vật, nơi bức thông điệp "Laudato Si'" của ngài, thì một "tận
cùng" đây liên quan đến thông điệp "Fratelli Tutti" của ngài, một "tận cùng"
được Chúa Giêsu, trước khi thăng thiên về cùng Cha của Người, đã truyền cho
các môn đệ của Người đi rao giảng (xem Tông Vụ 1:8), và là một "tận cùng" về
nhân bản, được vị giáo hoàng thứ 266 của Giáo Hội Chúa Kitô đương kim hiện
nay luôn thôi thúc Giáo Hội vươn tới, đó là thành phần "anh chị em hèn mọn
nhất của Ta" (Mathêu 25:40,44), trong cuộc chung thẩm của Đấng "lại đến
trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết".
Cảm nhận thấy như thế, người viết này đang cẩn thận và từ từ đọc hết bức Thông Điệp Tất Cả Là Anh Em - Fratelli Tutti dài này, và sẽ cố gắng hết sức để trình bày rõ ràng bao nhiêu có thể, kèm theo những trích dẫn do chính người viết chuyển dịch từ bức thông điệp này. Xin hẹn tái ngộ quí độc giả thân yêu.
Đaminh Maria cao tấn tĩnh, BVL
Ngày mùng 6/10/2020, dọn mừng Lễ Đức Mẹ Mân Côi
(Our Lady of Rosary) - Đức Bà Chiến Thắng (Our Lady of Victory)
Xin quí độc giả xem tiếp về "những người anh chị em hèn mọn nhất của Ta" ở 2 cái links tiêu biểu sau đây, để càng thấy rõ ràng hơn những gì đã được vị giáo hoàng thương xót Phanxicô của chúng ta muốn chẳng những "Giáo Hội nghèo và cho người nghèo" (Tông Huấn Niềm Vui Phúc Âm - 198), mà còn là "một Giáo Hội bị bầm dập, đớn đau và lem luốc vì xuống đường vào đời hơn là một Giáo Hội thiếu lành mạnh bởi bị giam hãm và dính chặt với cái an toàn của mình / I prefer a Church which is bruised, hurting and dirty because it has been out on the streets, rather than a Church which is unhealthy from being confined and from clinging to its own security". (cùng nguồn vừa trích dẫn - 49):