x

Phong Trào

Tông Đồ Fatima Thế Giới

 

T

háng 10 năm 1947, Đức ông Harold V. Colgan, Plainfiel, NJ trong khi nằm tại bệnh viện đã cầu nguyện với Đức Mẹ xin chữa khỏi bệnh với lời hứa là “Nếu Mẹ chữa con lành mạnh thì con sẽ dùng trọn cuộc đời còn lại của con để truyền bá những mệnh lệnh Mẹ đã dạy ở Fatima nhằm làm cho nước Nga trở lại và thế giới được hưởng hòa bình”

 

Sau khi khỏi bệnh, Đức ông làm tuần 9 ngày kính Đức Mẹ Fatima và đã quyết định thành lập Đạo Binh Xanh Đức Mẹ để truyền bá Sứ Điệp Fatima trong thời gian này.

Đến ngày 03 tháng 05 năm 1948, Đức ông ủy nhiệm cho ông John Haffert, một tông đồ nhiệt thành của Đức Mẹ, sang Fatima gặp Đức Cha Jose Da Silva, Giám Mục Fatima và Nữ tu Lucia để soạn thảo Bản Tuyên Hứa cho Phong Trào. Bản Tuyên Hứa này đã được Đức Giám Mục Fatima chính thức ban hành vào năm 1949.  Sau đó, hơn 1,250,000  người Công Giáo đã hân hoan ký tên vào Bản Tuyên Hứa và trở thành đoàn viên của Phong Trào.

 

Tháng 05 năm 1950, Đức ông Colgan đến Roma tham dự Đại Hội Thánh Mẫu và đuợc Đức Thánh Cha Piô 12 khuyến khích:  “Với tư cách lãnh đạo mặt trận thiêng liêng chống lại chủ nghĩa vô thần, cha sung sướng ban phép lành cho con và cho tất cả các chiến sỹ trong Phong Trào Tông Đồ Fatima. Bây giờ không còn là lúc nghi ngờ sự kiện Fatima nữa nhưng là lúc phải hành động.”

 

Ngày 13 tháng 10 năm 1955, Đức ông Colgan với tư cách là Chủ Tịch Phong Trào Tông Đồ Fatima thế giới đã cử hành Thánh Lễ đầu tiên để kỷ niệm 38 năm tại nhà nguyện là chính nơi Đức Mẹ đã hiện ra với 3 em

 

Theo bản thống kê của Văn phòng Phong Trào Tông Đồ Fatima thế giới thì năm 1985, Phong Trào đã có trên  25 triệu đoàn viên trên thế giới và hơn 5 triệu người xin gia nhập phong trào tại Hoa Kỳ. 

 

Trước năm 1954, Linh Mục Trinh Cát và Linh Mục Kim Nguyên đã phát động phong trào tại Địa Phận Thái Bình và Phát Diệm, được một thời gian phát triển nhưng sau năm 1954 không còn có thể hoạt động được nữa. Thậm chí trước cả năm 1954, ngay vào ngày Lễ Mẹ Đau Thương 4/4/1941, Cha Đaminh Maria Trần Đình Thủ, khi được ơn lập Dòng Đồng Công, đã bắt đầu tận hiến cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ Maria và có ý lập một dòng tận hiến như vậy. Cha cũng truyền bá lòng tôn sùng Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ khi coi xứ Dương A (1943) và Liên Thủy (1946) Giáo Phận Bùi Chu Bắc Việt. Cha đã tận hiến cả giáo xứ cho Mẹ, khích lệ các gia đình tôn vương Mẫu Tâm, đền tạ Trái Tim Mẹ và lập các hội đoàn công giáo như: Mẫu Tâm công giáo, Mẫu Tâm thương gia...

 

Năm 1964, ông Đỗ Sinh Tứ có dịp Đi Hoa Kỳ và đã được Đức Ông Harold V. Colgan khuyến khích. Khi trở về, ông đã xin Đức TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình, Tổng Giáo Phận Sàigòn cho phép thành lập Đạo Binh Xanh Việt Nam và đã được  chấp thuận ngày 19 tháng 09 năm 1964.

 

Nhân dịp ngày Lễ Kính Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, ngày 11 tháng 10 năm 1964, Phong Trào đã long trọng chính thức được thành lập và được Đức Thánh Cha Phaolô 6 ban  phép lành cho những hội viên gia nhập phong trào. Đức Giám Mục Angelo Palmas, Khâm sứ Tòa Thánh và Đức TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình đã ký tên vào phiếu gia nhập làm hội viên chính thức của Phong trào. Việt Nam là hội viên thứ 47 của Phong Trào Đạo Binh Xanh Quốc Tế. Trong thư giới thiệu tân quốc gia hội viên Việt Nam 1/2/1965, Đức Ông Colgan đã tuyên bố lấy huy hiệu của ĐBX VN cho chung Phong Trào.

 

Thật vậy, kể từ ngày 01-02-1965, Tông Đồ Fatima Việt Nam đã trở nên thành phần quan trọng của Phong Trào Tông Đồ Fatima thế giới, Đức Ông Harold V. Colgan đã lấy huy hiệu của Tông Đồ Fatima Việt Nam làm huy hiệu chính thức của Phong Trào. Huy hiệu này hình tròn, nền xanh lam, chung quanh nền xanh có ba chữ Latinh trắng là “ORBIS UNUS ORANS - Thế giới hiệp nhất nguyện cầu”, ở giữa có hình hai bàn tay chắp cầu nguyện trông giống như hai chim bồ câu hòa bình, và bên dưới lòng bàn tay có để lộ ra tràng chuỗi Mân Côi. Tất cả đều là mầu trắng ở giữa nền xanh.

 

Năm 1984, ông John Haffert, Giám Đốc Điều Hành Phong Trào cũng khuyến khích thành lập Tông Đồ Fatima Việt Nam tại Hoa Kỳ.

 

Tông Đồ Fatima Việt Nam là thành phần của Phong Trào Tông Đồ Fatima Hoa Kỳ. Các đơn vị từ đoàn tới liên đoàn có thể liên lạc với Phong Trào tại các Giáo Phận địa phương. Tuy nhiên, Tông Đồ Fatima Việt Nam nhằm phát triển sứ điệp Fatima trong các Giáo Xứ, Cộng Đồng, Cộng Đoàn Công Giáo Việt Nam. Các đoàn được đặt dưới sự hướng dẫn của các cha xứ hay các cha Quản Nhiệm tại địa phương với sự phối hợp của Văn phòng Tổng Linh Hướng và Ban Chấp Hành Trung Ương.

 

Tiến trình hình thành và phát triển của Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ được ghi nhận như sau. Cho đến năm 2007, kỷ niệm 90 Năm Biến Cố Fatima, và sau gần ¼ thế kỷ sinh hoạt, Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ đã phát triển ra 13 Giáo Phận, với 5 Liên Đoàn và 30 Đoàn.

 

Trước tiên là Liên Đoàn ở Tổng Giáo Phận Los Angeles,  bắt đầu từ năm 1984, cho đến năm 1988, đã có được 6 Đoàn, thứ nhất ở Cộng Đoàn Saint Kevin downtown Los Angeles (LA), thứ hai ở Cộng Đoàn Thánh Giuse West Covina (WC), thứ ba ở Cộng Đoàn Thánh Phêrô Torrance (TO), thứ bốn ở Cộng Đoàn Thánh Tâm Van Nuys (VN), thứ năm ở Cộng Đoàn Phục Sinh San Gabriel (SG), và thứ sáu ở Cộng Đoàn Đức Mẹ Mông Triệu El Monte (EM).

 

Có một điều trùng hợp là, cũng vào năm 1984, năm của Lời Cầu Biến Đổi Thế Giới (21-32), năm Đạo Binh Xanh Việt Nam, cùng với Phong Trào Thiếu Nhi Fatima, bắt đầu được hình thành ở miền Tây Nam Hoa Kỳ là TGP/LA, thì ở miền Trung Đông Hoa Kỳ, Đạo Binh Xanh Việt Nam cũng xuất hiện ở Philadelphia, có lẽ được hình thành bởi một đoàn viên Đạo Binh Xanh là Ông Hà Tôn Đông từ Việt Nam sang, nhưng chỉ kéo dài tới năm 1990, sau khi người phát động và điều hành này qua đời. Tuy nhiên, vào năm 1986, đã xuất hiện một Đoàn Tông Dồ Fatima Nữ Vương Hồn Xác Lên Trời ở Allentown, PA. Và vào năm 2000, TGP Philadelphia có thêm một Đoàn Tông Đồ Fatima thứ hai tại Cộng Đoàn Thánh Thomas Aquinas. Theo Nội Qui khoản V-2 thì TGP Philadelphia đã hợp lệ để có một Liên Đoàn Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam. Cha Linh Hướng của Liên Đoàn này là Cha Giuse Đinh Công Huỳnh, từ khi nhận chức Tổng Linh Hướng của Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ năm 2005, thay Đức Cha Mai Thanh Lương, đã được văn thư bổ nhiệm chính thức của Đức Hồng Y Tổng Giáo Phận cho vai trò linh hướng Liên Đoàn Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam ở Philadelphia.

Nhưng Liên Đoàn này, tính theo thứ tự thời gian, bắt đầu từ năm 2000, khi có đoàn thứ hai, là Liên Đoàn thứ tư trong Tổng Liên Đoàn của Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ. Liên Đoàn thứ hai và thứ ba ở đây, trong tiến trình phát triển của Tổng Liên Đoàn Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ, phải kể đến Liên Đoàn Tổng Giáo Phận Seattle năm 1985 và Liên Đoàn Giáo Phận Houston-Galveston Texas năm 1994.

 

Thật vậy, vào năm 1985, Thánh Tượng Đức Mẹ Fatima Thánh Du đến TGP Seattle, được hộ tống bởi Cha Tổng Linh Hướng tiên khởi Trần Ngọc Diệp, CMC, và ông Nguyễn Văn Hoạt ở TGP Los Angeles. Cha Phan Hữu Hậu đồng ý cho lập Phong Trào Đạo Binh Xanh tại địa phương của ngài, và đã có khoảng 200 người ghi danh, với vị Đoàn Trưởng tiên khởi là Ông Hoàng Văn Lý. Cho tới nay, Liên Đoàn Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam TGP Seattle đã phát triển thành 6 Đoàn như sau: 1- Đoàn Mân Côi gồm các Đoàn Viên cư trú tại Seattle  vùng Trung Tâm, vùng South, vùng Beacon Hill; 2- Đoàn Phêrô tại địa bàn Vùng South West  Seattle, vùng Burien, vùng Seatac; 3- Đoàn Mông Triệu tại địa bàn vùng Bellevue, vùng Renton; 4- Đoàn Fatima tại vùng North Seattle, vùng Redmond, vùng Edmond; 5- Đoàn Thánh Tâm tại vùng Kent, vùng Auburn, vùng Federalway, vùng Tacoma, và 6- Đoàn Trinh Vương tại vùng Everett, vùng Bothell, vùng Holyrood.

 

Còn ở Giáo Phận Houston-Galveston Texas, việc hình thành được khởi đầu bằng một số tài liệu từ TGP Los Angeles, được Ông Nguyễn Văn Hoạt phổ biến vào mùa hè năm 1989 cho Cụ Trần Vương, và được cụ mang về phổ biến ở Cộng Đoàn Saint Jerome, qua một số người trong cộng đoàn vào lúc lâm trọng bệnh của cụ. Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam đã được Cha Trịnh Thế Huy, OP, cho thành lập tại đây, và bắt đầu được chính thức liệt kê trong danh sách của Cộng Đoàn từ ngày 8/12/1990. Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Giáo Phận Houston-Galveston, Texas, cho tới năm 2007, đã phát triển thành 5 Đoàn, thứ tự như sau: 1- Đoàn TĐF Giáo Xứ Lộ Đức ngày 8/12/1990; 2- Đoàn TĐF Giáo Xứ Lavang ngày 2/9/1992; 3- Đoàn TĐF Giáo Xứ Ngôi Lời Nhập Thể; 4- Đoàn TĐF Giáo Xứ Các Thánh Tử Đạo năm 1993; 5- Đoàn TĐF Cộng Đoàn Đức Mẹ Fatima cũng vào năm 1993. Sau khi 4 Đoàn được thành lập, để thống nhất sinh hoạt và đường hướng, một Ban Chấp Hành Liên Đoàn lâm thời đã được hình thành. Và để được hợp thức hóa BCH lâm thời này, và để xin phép thành lập Liên đoàn TĐF trong giáo phận, các anh chị đoàn trưởng thuộc các đoàn Lộ Đức, Lavang, Ngôi Lời và Các Thánh Tử Đạo đã đồng ký tên vào một văn thư trình lên cha chủ tịch Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam thuộc Giáo Phận Galveston-Houston là Cha Nguyễn Hữu Dụ, OP. Sau khi duyệt xét đơn xin, và nhận thấy việc thành lập Liên đoàn TĐF là hợp lý và đáng khuyến khích nên Ngài đã phúc đáp bằng một văn thư chấp thuận cho thành lập và được phép công khai hoạt động trong Giáo phận kể từ ngày ký văn thư, 8 tháng 10 năm 1994.

 

Liên Đoàn thứ năm được thành hình tại Giáo Phận San Bernadino, do ông Nguyễn Văn Hoạt, với Đoàn đầu tiên ở Cộng Đoàn Đức Mẹ Mông Triệu Riverside, được chính thức thành lập ngày 12/10/1990, và sau đó ít lâu tới Cộng Đoàn Các Thánh Tử Đạo Việt Nam ở San Bernadino. Tại Liên Đoàn này, hiện chỉ có Đoàn Đức Mẹ Mông Triệu mỗi năm vẫn có tĩnh tâm vào Tháng 10 và mỗi tháng giữ Thứ Bảy Đầu Tháng.

 

Ngoài 5 Liên Đoàn chính thức này ra, Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ còn có các Đoàn địa phương lẻ, chưa thành Liên Đoàn, có thể được chia thành 2 thành phần, 5 Đoàn đang sinh động và 4 Đoàn cần tái sinh động.

 

1) Đoàn TĐF Nữ Vương Hồn Xác Lên Trời Giáo Phận Allentown, Pennsylvania, được thành lập từ năm 1986. 2) Đoàn TĐF Đức Mẹ Mân Côi Giáo Xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, Giáo Phận Arlington Virginia, thành lập ngày 30/6/1991. 3) Đoàn TĐF Đức Mẹ Lên Trời Giáo Phận Victoria, Texas, do nhóm của Ông Huỳnh An Ninh từ Houston đến phát động vào năm 1991, nhưng chính thức được thành lập vào năm 1992 nhờ nỗ lực đặc biệt của Phó Tế Trần Văn Luận ở chính địa phương này. 4) Đoàn TĐF Đức Mẹ Mân Côi Giáo Xứ Maria Nữ Vương Việt Nam, được Đức Ông Mai Thanh Lương, Tổng Linh Hướng của Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ, kiêm Giám Đốc Văn Phòng Mục Vụ Việt Nam ở Hoa Kỳ, đồng thời cũng là Cha Chánh Xứ, thành lập năm 1997, với vị Đoàn Trưởng đầu tiên kiêm chủ tịch Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ là Phạm Sĩ Hiệp. 5) Đoàn TĐF Đức Mẹ Lavang Giáo Xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Arlington, Texas. Đoàn này do Cụ Phạm Văn Kiệm ở New Orleans lên thành lập năm 1999, căn cứ vào bản Hiến Chương Tông Đồ Fatima xuất bản 10/1994, và đã được sự chấp thuận của Cha Nguyễn Ngọc Từ, OP,

 

Bốn Đoàn cần tái sinh động đó là: 1) Đoàn TĐF Cộng Đoàn Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Giáo Phận San Bernadino Nam California; 2) Đoàn TĐF Giáo Xứ Đức Mẹ Việt Nam TGP Washington DC; 3) Đoàn TĐF ở Giáo Phận Richmond, Virginia; 4) Đoàn TĐF ở Giáo Phận San Diego, Nam California. Ngoài ra, 6 Đoàn TĐF thuộc TGP/LA cũng cần phải được tái sinh động, cho dù đã sinh ra được một đứa con bụ bẫm là Phong Trào Thiếu Nhi Fatima Liên Đoàn ở trong cùng TGP. Điều rất hay ở đây là cho dù chỉ còn 1 Đoàn (VN) trong 6 vẫn tiếp tục sinh động và 2 Đoàn (LA và SG) đã hết sinh động, nhưng 3 Đoàn vẫn còn âm ỉ sinh hoạt, ở chỗ liên lỉ giữ các Ngày Thứ Bảy Đầu Tháng (TO và EM) hay Ngày 13 trong tháng (WC). Liên Đoàn TĐF/TGP/LA đã bắt đầu phục hồi từ Thứ Bảy Đầu Tháng 6/10/2007.

 

Vị Tổng Linh Hướng của Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ tiên khởi là Cha Giuse Trần Ngọc Diệp, CMC. Tuy nhiên, sau khi Cha lãnh trách nhiệm làm Giám Tỉnh Chi Dòng Đồng Công Hoa Kỳ, Đức Ông Đôminicô Mai Thanh Lương, Giám Đốc Văn Phòng Mục Vụ Công Giáo Việt Nam ở Hoa Kỳ đã thay thế từ năm 1996. Nhưng, vị Tổng Linh Hướng thứ hai cũng không thể kiêm nhiệm trách vụ này nữa, sau khi được tấn phong làm Giám Mục phụ tá Giáo Phận Orange, và đã mời một vị linh mục thay thế ngài là Cha Giuse Đinh Công Huỳnh, vị bắt đầu nhiệm vụ tổng linh hướng từ năm 2005. Về vai trò chủ tịch Phong Trào Tông Đồ Fatima Thế Giới Việt Nam tại Hoa Kỳ, vị đầu tiên là Ông Giuse Nguyễn Văn Hoạt ở Tổng Giáo Phận Los Angeles trong thời Cha Giuse Trần Ngọc Diệp, CMC, làm tổng linh hướng; vị thứ hai là Phó Tế Vĩnh Viễn Giuse Maria Phạm Sĩ Hiệp, cựu tu sĩ Dòng Đồng Công, thời Đức Ông Mai Thanh Lương làm tổng linh hướng, nhưng vị này đã qua đời vì ung thư lá lách ngày 16/2/2006; vị thứ ba là Anh Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, cũng là một cựu tu sĩ Đồng Công và nguyên là Liên Đoàn Trưởng thứ ba của Liên Đoàn Thiếu Nhi Fatima TGP/LA, phục vụ liên đoàn TNF này 14 năm, 1991-2005.