- 5-

TÊRÊXA

Gương Mẫu Các Hồn Nhỏ

 Linh mục Ignatiô Lê An Đại, CMC

Tổng Linh Hướng Đạo Binh Hồn Nhỏ Việt Nam Hải Ngoại

 

 

"T

ôi muốn từ trời đổ mưa ơn lành xuống trần gian". Đó là lời Thánh Nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu nói khi c̣n sống, được ghi trên thánh giá nơi mộ Thánh Nữ tại nghĩa trang Lisieux. Sau 9 năm sống âm thầm trong ḍng Carmêlô, Têrêxa từ trần chiều 30.9.1897, lúc 24 xuân xanh. Lễ an táng được cử hành rất đơn sơ vào chiều 4.10.1897.

 

Ít ngày sau, bỗng vang dội tiếng đồn: "Chị Têrêxa làm phép lạ!". Lời đồn bay đi nhanh chóng, làm chấn động nhiều người. Phép lạ cứ tăng thêm, không những tại các miền nước Pháp, Âu Châu, mà c̣n khắp nơi trên thế giới. Từ trời cao, Têrêxa cảm thông những đau khổ của người trần gian. Chị muốn đem an ủi đến cho họ như đă hứa là không ở yên trên Thiên Đàng: "Tôi sẽ xuống, sẽ đi ṿng quanh thế giới".

 

Bị thu hút bởi phép lạ, người ta cầu khẩn Chị bằng đủ mọi ngôn ngữ - kể cả những thổ âm - của mọi dân tộc hoàn cầu. Đáp lại, Chị đổ chan ḥa ơn phúc xuống cho những ai kêu cầu, đúng như lời Chị đă từng nói lúc sinh thời: "Trên Thiên Đàng, Chúa nhân từ sẽ làm theo ước muốn của tôi, v́ dưới đất tôi đă làm theo ư Ngài".

 

Têrêxa được Đức Bênêdictô XV truy phong bậc nhân đức anh hùng năm 1921. Tới 1923, được Đức Piô XI phong chân phước, và chỉ 2 năm sau, cũng chính Đức Piô XI phong thánh cho Chị. Ngài nói: "Têrêxa là ngôi sao triều đại Giáo Hoàng của Ta, là lời sống động Thiên Chúa ban cho thế giới, là người loan báo sứ điệp mới về việc nên thánh".

 

Quả thật, Têrêxa đă khéo léo nhắc lại cho mọi người chân lư Phúc Âm là: Thiên Chúa là Cha nhân ái vô cùng. Ngài hằng quan tâm yêu thương, săn sóc từng người. Ngài muốn chúng ta nên thánh, xứng với danh hiệu nghĩa tử. Nhưng để đạt tới đỉnh thánh thiện, không cần làm phép lạ, ngất trí, hoặc những chuyện phi thường, chỉ cần mỗi ngày đón nhận bổn phận Chúa ủy thác, và chu toàn với tâm t́nh yêu mến là đủ. Têrêxa đă viết: "Tôi cảm thấy có sứ mệnh làm cho các linh hồn yêu mến Chúa nhân lành như chính tôi yêu mến Ngài, và cống hiến cho họ Con Đường Thơ Ấu. Tôi muốn chỉ cho họ những phương thế đơn sơ đă giúp tôi thành công mỹ măn".

 

Vậy Đường Thơ Ấu ấy là ǵ? Đó là một bản tóm lược của Phúc Âm mà Têrêxa đă qui về 3 điểm:

 

1.      Nền tảng: Ḷng khiêm nhường, ư thức sự bất lực của ḿnh và tự hạ.

 

2.      Chóp đỉnh: T́nh yêu đậm đà, tha thiết, trọn vẹn cho một ḿnh Thiên Chúa.

 

3.      Phương thế: Cầu nguyện, phó thác cho t́nh yêu nhân hậu của Thiên Chúa.

  

 

1.     NỀN TẢNG: L̉NG KHIÊM NHƯỜNG 

 

 

N

hờ suy gẫm Thánh Kinh, học thuyết Têrêxa Avila và Gioan Thánh Giá, Têrêxa quả quyết rằng chướng ngại đầu tiên và lớn nhất của sự thánh thiện là "kiêu ngạo". Và kẻ thù đáng sợ hơn hết là chính "cái tôi" của mỗi người. Được soi dẫn bởi lời Thánh Phaolô: "Ngươi có ǵ mà lại đă không nhận lấy? Mà nếu đă nhận lấy, sao lại vênh vang như không nhận lấy?" (1 Cor 4:7), Têrêxa thích nhắc lại công thức thời danh của Thánh Gioan Thánh Giá "Tota y nada" - Thiên Chúa là tất cả và ta là hư vô. Lại nữa nhờ cảm nghiệm sâu xa được sự hư vô, bất lực của ḿnh, Têrêxa hoàn toàn xác tín lời Thầy Chí Thánh: "Không có Cha các con không thể làm ǵ được" (Jn 15:5).

 

Chiếm hữu được chân lư này, Têrêxa lấy "trẻ nhỏ" đơn sơ làm mẫu mực, loại bỏ những cầu kỳ, phức tạp để hướng đến sự thánh thiện bằng con đường khiêm hạ của Phúc Âm: "Thầy bảo thật: Nếu anh em không hoán cải mà nên như trẻ nhỏ, sẽ chẳng được vào Nước Trời. Ai hạ ḿnh xuống như em bé này, sẽ là người lớn nhất Nước Trời" (Mt 18:3-4). Đối với Têrêxa, sống bé nhỏ là nhận biết sự hư vô của ḿnh, chờ mong mọi sự nơi Chúa từ nhân, không buồn nản về những yếu đuối của ḿnh, nhưng vui nhận, lợi dụng nó để tự hạ, thêm ḷng cậy trông, yêu mến Chúa hơn.

 

Trong thực hành, Têrêxa khao khát sống khuất tịch và chịu khinh chê. Chị rất mến lời sách Gương Chúa Giêsu: "Hăy thích bị quên lăng và kể như không". Ngày khấn ḍng, Têrêxa đă ghi trong nhật kư câu tâm niệm: "Hăy nên như hạt cát vô giá trị bị chà đạp dưới chân lữ khách". Chị viết thêm: "Như dung nhan Chúa Giêsu không c̣n vẻ huy hoàng kiều diễm, tôi muốn mặt tôi bị che khuất khỏi mọi con mắt trần gian. Tôi khát khao đau khổ và bị bỏ quên... Sự khinh bỉ đă lôi kéo ḷng tôi; nhưng chính nó c̣n là danh dự cho tôi, nên tôi say mê được quên lăng".

 

Tuy nhiên, Têrêxa theo sát học thuyết Thánh Têrêxa Avila "khiêm nhường là sự thật". Khiêm nhường không phủ nhận ơn Chúa. V́ thế, với ḷng biết ơn sâu thẳm, Chị sung sướng bày tỏ cách đơn sơ rằng: "Thiên Chúa toàn năng đă làm cho tôi những điều cao cả, mà điều cao cả nhất chính là Ngài tỏ cho tôi thấy sự bé nhỏ, bất lực của tôi trong việc thực thi sự thiện".

 

Tóm lại, theo Têrêxa điều kiện trước hết của một thụ tạo muốn tới gần Thiên Chúa là khiêm nhường. Đó cũng chính là nền tảng của Đường Thơ Ấu Thiêng Liêng của Chị.

 

 

2.     CHÓP ĐỈNH: T̀NH YÊU

 

  

V

ới Têrêxa, t́nh yêu là khuôn vàng thước ngọc, là tâm điểm, là chóp đỉnh. Chỉ có t́nh yêu mới đáng kể. Không có t́nh yêu mọi công tŕnh dù vỹ đại, hiển hách mấy đi nữa cũng chỉ là hư ảo. Tự thẳm sâu tâm hồn khát khao Chúa Kitô, Têrêxa nóng nảy t́m kiếm Chúa, hân hoan đón nhận Ngài vào cuộc sống, và hoàn toàn phó thác để Ngài hướng dẫn. Têrêxa tràn ngập vui sướng mỗi khi đọc lời Thánh Kinh: "Thiên Chúa là T́nh Yêu" (1 Jn 4:8). Từ đó, Chị đưa ra kết luận: Nếu Thiên Chúa là t́nh yêu, th́ mọi việc của Chúa tất nhiên đều bởi yêu. Trong tinh thần Têrêxa cũng như trong Tin Mừng, t́nh yêu là tất cả: "Yêu là chu toàn lề luật" (Rom 14:10).

 

T́nh yêu Chúa Kitô đă thúc bách Têrêxa. Ngày kỷ niệm khấn ḍng, Chị viết những lời tràn đầy lửa mến như sau:

 

"... Lạy Đấng yêu mến độc nhất của con, xin phép cho con nhắc lại những ơn đó trong ngày hôm nay, ngày kỷ niệm chẵn 6 năm Chúa và con kết hợp với nhau. Lạy Chúa Giêsu, xin tha lỗi cho con, nếu con nói sảng khi muốn nhắc lại những ước vọng vô biên của ḷng con. Ôi Giêsu! Được làm hôn thê của Chúa, nữ tu ḍng kín, mẹ các linh hồn nhờ kết hợp với Chúa. Bấy nhiêu đáng lẽ con phải lấy làm đủ, nhưng tự đáy ḷng, con cảm thấy c̣n nhiều ơn gọi khác nữa: Con mơ ước làm chiến sĩ, linh mục, tông đồ, tiến sĩ, tử đạo. Nhưng hơn hết, con cảm thấy cần thiết và ước ao hoàn thành tất cả những công việc anh hùng nhất chỉ v́ yêu mến Chúa mà thôi."

 

Têrêxa tiếp:

 

"Những ước ao làm con đau khổ như chịu tử đạo, nên con mở thư Thánh Phaolô t́m giải đáp. Nơi chương 12 và 13 thư thứ nhất gửi Giáo Đoàn Côrintô, Ngài giải thích rằng tất cả các ân huệ, dù hoàn toàn đến đâu mà không có đức ái th́ cũng chẳng nghĩa lư ǵ. Chỉ có đức ái mới là đường tuyệt hảo dẫn tới Thiên Chúa. Đức ái cho con ch́a khóa ơn gọi của con. Con hiểu nếu Giáo Hội là một thân thể được cấu tạo bởi nhiều thành phần, th́ thành phần cần yếu, cao cả nhất không thể không thiếu: Giáo Hội có một trái tim. Và trái tim này luôn bừng cháy lửa yêu mến. Chỉ có t́nh yêu mới làm cho các thành phần của Giáo Hội hoạt động. Nếu t́nh yêu tắt, th́ các tông đồ không c̣n giảng Tin Mừng, các vị tử đạo sẽ khước từ đổ máu... Như vậy, t́nh yêu bao gồm hết mọi địa vị trong nhiệm thể Chúa. T́nh yêu là tất cả, bao quát mọi thời gian, không gian. Tắt một lời, t́nh yêu là bất diệt. Lúc đó, trong vui sướng cực độ, con đă kêu lên: Ôi Giêsu, t́nh yêu của con! Con đă t́m thấy ơn gọi của con. Ơn gọi của con là t́nh yêu. Vâng! Con đă t́m thấy chỗ đứng của con trong Giáo Hội. Chính Chúa đă ban nó cho con. Đó là chỗ trong trái tim Giáo Hội, Mẹ con. Con sẽ là t́nh yêu. Do đó, con sẽ là tất cả. Ôi Giêsu! Con biết 'Nợ t́nh chỉ có thể trả bằng t́nh', v́ thế, con hằng t́m kiếm và nay con đă thấy được phương thế làm nhẹ nỗi ḷng, bằng cách lấy t́nh yêu đáp lại t́nh yêu...".

 

Những tâm t́nh dào dạt trào ra từ con tim say mến của Têrêxa cho thấy Chị yêu mến Chúa Giêsu đến chừng nào. Chị ước ao yêu mến Chúa như chưa từng có ai yêu mến Chúa. Chị muốn thực hiện trọn vẹn lời Thánh Bênađô: "Mức độ yêu mến Chúa là yêu không mức độ". Tuyệt đỉnh Đường Thơ Ấu Thiêng Liêng của Têrêxa hệ tại t́nh mến đối với Thiên Chúa. 

 

3.     PHƯƠNG THẾ:

        CẦU NGUYỆN TRONG PHÓ THÁC

 

L

à nữ tu Carmêlô, Têrêxa luôn sống tinh thần chiêm niệm của ḍng: "Cầu nguyện là tất cả". Tuy nhiên, với ḷng khiêm nhường, yêu mến, và đơn sơ phó thác, Têrêxa không g̣ bó trong một phương pháp cầu nguyện quá hệ thống nào.

Chị viết về cầu nguyện với tâm t́nh phó thác như sau:

 

"Với con, cầu nguyện chỉ là một tiếng ḷng sốt sắng, một liếc nh́n lên trời, một tiếng kêu tri ân, một lời nói ân t́nh giữa lúc gian nan, cũng như khi b́nh an thư sướng. Vả nữa, cầu nguyện là một điều ǵ cao thượng, siêu nhiên cởi mở cơi ḷng, bày giăi linh hồn, trao đi đổi lại tâm t́nh để được kết hợp với Chúa cách chí thiết...

 

Cầu nguyện để được đắt lời, không cần phải đọc ở trong sách kinh nọ kinh kia đă soạn sẵn cho một số trường hợp nào đó. Nếu cứ phải thế mới là cầu nguyện th́ ôi thôi, con phải phàn nàn biết chừng nào! Trừ sách Kinh Thần Vụ mà con - tuy hèn mọn, bất xứng - được hân hạnh đọc hằng ngày, con không c̣n can đảm ép ḿnh để đọc những kinh rất hay, rất sốt sắng trong các sách... Con ở như một trẻ em không biết chữ. Con cứ đơn sơ thật thà than thở cùng Chúa những điều con ước muốn, và bao giờ con cũng được Chúa hiểu t́nh".

 

Tuy vậy, Têrêxa cũng trải qua những giờ phút khô khan, chán nản khi cầu nguyện. Chị thú nhận:

 

"Nhiều khi con thấy ḷng lạnh lẽo khô khan quá, không thể t́m ra một tư tưởng tốt lành nào. Những khi ấy con đọc thong thả kinh Lạy Cha hay kinh Kính Mừng, chỉ hai kinh này là con thích đọc, và đầy đủ thần lực nuôi linh hồn con hằng ngày".

 

Nhưng khi nói về sức mạnh của lời cầu nguyện, Têrêxa đă xác tín như sau:

 

"Mạnh mẽ thay lời cầu nguyện! Thật như một Bà Hoàng được tự do lui tới Hoàng Thượng tâu xin ǵ cũng được".

 

 

KẾT LUẬN

 

            Trên đây là một đôi nét phác họa về Đường Thơ Ấu của Thánh Nữ Têrêxa Hài Đồng Giêsu, Tiến sĩ Hội Thánh. Thánh Nữ xuất hiện như "một người công bố, một nhà phát minh" phương thế nên thánh mới mẻ, đơn sơ, dễ dàng. Theo đó, muốn nên trọn lành, muốn sống thánh thiện chỉ cần nhận biết ḿnh là không, phó thác ḿnh trong tay Cha trên trời như người con thơ bé, và làm hết mọi việc v́ ḷng kính mến Chúa. Không ǵ có thể cản trở một người trên con đường hoàn thiện. Mọi tính t́nh, mọi cảnh ngộ, một công ăn việc làm hằng ngày... Tất cả đều có thể là những phương thế giúp nên hoàn thiện.

 

Viết theo:

            - Một Tâm Hồn, Kim Thiếu dịch, NSTTĐM tái bản, USA, 1982.

                - Thủ Bản Tự Thuật, Hương Việt dịch, Saigon, 1967.

                - Tinh Thần Thánh Têrêxa HĐG, Hoàng Trọng dịch, NĐV Carmel, Saigon, 1970.

                - Sứ Điệp của Têrêxa Thành Lisieux, Song Ngọc và Song Mai dịch, Saigon, 1966.

                - Ơn Gọi Của Tôi Chính Là T́nh Yêu, Tăng Trần chuyển ngữ, NSTTĐM, USA, 1997.