ĐỜI CẦU NGUYỆN

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

Chương Nhất

CHA Ở TRÊN TRỜI

* Thiên Chúa Là Ai? 

* Thiên Chúa Thế Nào?

THIÊN CHÚA LÀ CHA

"Lạy Cha chúng con ở trên trời." Câu thưa đầu tiên trong kinh cầu nguyện Chúa dạy này nói lên hai thực tại về Thiên Chúa. Thực tại thứ nhất: "Thiên Chúa là ai?" - Thiên Chúa là "Cha". Thực tại thứ hai: "Thiên Chúa thế nào?" -  Thiên Chúa "ở trên trời". Và, chính vì Thiên Chúa  là "Cha" và "ở trên  trời" như thế mà chúng  ta là

"con"  phải cầu  nguyện với  Ngài "trong  tinh thần  và chân lý".

"Chân lý" ở đây là gì, nếu không phải Thiên Chúa là "Cha" của chúng ta và chúng ta là "con"  cái của Ngài. "Tinh thần" ở đây là gì, nếu không phải tinh thần  nghĩa tử của Ngài. "Trong tinh thần (nghĩa tử) và chân lý (cha con)"  này, chúng ta mới có đủ tư cách và khả  năng xứng đáng  để "giao tiếp"  với Thiên Chúa,  tức "cầu nguyện" với Ngài,  (mà câu nào trong lời nguyện  Con Một của Ngài đã dạy chúng ta cũng nói lên tình nghĩa Cha con này), rằng:

"Chúng con nguyện Danh Cha cả sáng,

(Chúng con nguyện) Nước Cha trị đến,

(Chúng con nguyện) Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời.

Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày, và

(Xin Cha) tha nợ chúng con...

Xin (Cha) chớ  để chúng con sa chước cám  dỗ, nhưng

(Xin Cha) cứu chúng con cho khỏi sự dữ".

"Lạy Cha chúng con", câu này xác định sự liên hệ giữa người cầu nguyện là Kitô hữu chúng ta và đối tượng chúng ta hướng đến là Thiên Chúa,  người "Cha" mà  chúng ta là  "con" cái của  Ngài. Sự liên hệ Cha con này được bắt  nguồn và đặt nền tảng trên căn bản Ơn Thánh, ơn mà Thiên Chúa đã ban cho con người khi họ chịu phép thánh tẩy, để họ được thông phần bản tính và sự sống Thần Linh của Ngài, như con cái được Ngài sinh ra cho được hưởng vĩnh phúc trên trời là chiêm ngưỡng Thánh Nhan Ngài, Cha của mình, chí thiện, chí ái, chí tôn!

Thực ra, tự  bẩm sinh, con người, dù  có là một tạo vật  duy nhất "được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa" (STK 9:6; Gia 3:9), cũng không phải là con cái của Thiên Chúa, được sinh ra trực tiếp  bởi Thiên Chúa là Cha. Chỉ có Chúa Giêsu Kitô, Ngôi Lời nhập thể, mới là Con Một của Ngài, được trực tiếp sinh ra bởi Ngài và có cùng một bản tính Thiên Chúa với Ngài mà thôi. Loài người có là con Thiên Chúa cũng chỉ là những đứa con được thừa nhận: "Khi tới thời hạn ấn định, Thiên Chúa sai Con Một của Ngài đến sinh bởi một người nữ, sinh ra dưới lề luật, để giải thoát khỏi lề luật những kẻ thuận thuộc lề luật, hầu chúng ta nhận được thân phận như những nghĩa tử của mình" (Gal 4:4-5).

Phải, Ơn  Thánh là gì, nếu  không phải là Ơn  Nghĩa Chúa. Khi con người chịu phép  rửa tội là con người được  Ơn Thánh hay Ơn Nghĩa Chúa cũng vậy. Bởi vì, trước khi "được tái sinh từ trên cao, bằng nước và Thần Linh" (Gn 3:3,5), tất cả mọi người, ngoại trừ Mẹ của Người là Trinh Nữ Maria được Ơn  Vô Nhiễm Nguyên Tội, đều đã phạm tội nơi con người Adong: "Qua một người, tội lỗi cùng với sự chết đã lọt  vào thế gian,  sự chết đến  với tất cả  mọi người như mọi người đã phạm tội" (Rm 5:12). Do  đó, tất cả mọi người đã làm mất lòng Chúa,  tức đã mất Ơn  Nghĩa Chúa, đã phụ  lòng yêu thương vô cùng của  Thiên Chúa, Đấng đã  "dựng nên con người  theo hình ảnh của mình" (STK 1:27), nhờ đó, con người đã có tư cách và khả năng

thay Ngài "quản trị" (STK 1:28) trái đất.

Tuy nhiên,  mất Ơn Nghĩa Chúa  không có nghĩa là  con người không được Thiên Chúa là Cha của mình yêu thương mình nữa, song, chỉ có nghĩa là  con người đã trở  nên bất xứng với  tình yêu thương của Thiên  Chúa, thế  thôi. Chính  vì "Thiên  Chúa là  Tình Yêu" (1Gn 4:8,16) không thể nào không yêu  thương mà còn là Thiên Chúa, dù chúng ta đã trở nên bất xứng với Ngài, Ngài vẫn yêu thương chúng ta như người Cha luôn mong chờ đứa  con hoang đàng của mình  trở về, và khi vừa  thấy nó trở về thì vui mừng  sung sướng tiếp nhận nó ngay (x.Lc 15:20,32). Không phải "Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta trước" (1Gn 4:19) và còn yêu thương chúng ta hơn nữa hay sao: "Thiên Chúa đã chứng tỏ tình Ngài yêu thương chúng ta ở chỗ, đang khi  chúng ta còn là  những tội nhân, Chúa  Kitô đã chết cho chúng ta"  (Rm 5:8), Ngài  "đã không dung  tha cho Con  Một Mình, song lại  trao nộp Người vì  tất cả chúng ta"  (Rm 8:32). Khi sai người Con  Duy Nhất của  mình xuống trần  gian, Thiên Chúa  không phải là người Cha  chỉ biết ở nhà chờ đứa con  hoang đàng trở về, hơn thế nữa, Ngài còn, qua Chúa Giêsu Con của Mình, dong duổi tìm kiếm đứa  con hoang đàng  của Mình  nữa,  như đi tìm  chỉ một con chiên lạc mà thôi (x.Lc 15:4-6).

Thế nên, Ơn  Nghĩa Chúa, tức Ơn Thánh, chẳng  qua chỉ là Tình Yêu Thiên Chúa  hay Thần Trí Thiên  Chúa ở với con  người.

Chúa Giêsu không phải là Tình Yêu Thiên Chúa ở với con người hay sao? "Thiên Chúa yêu  thế gian đến nỗi  đã ban Con Một  Mình cho thế gian..." (Gn 3:16), và, Ngôi Lời nhập thể là Thiên Chúa ở cùng thế nhân đó thực sự đã là Tình Yêu Thiên Chúa đối với nhân loại, ở chỗ: "Cha Ta yêu Ta thế nào, Ta cũng yêu các con như vậy" (Gn 15:9).

Do đó, con người có Chúa Kitô là có  Tình Yêu Thiên Chúa, là có Ơn Nghĩa Chúa. Hay, nói  ngược lại, con người có Tình  Yêu Thiên Chúa, tức được Thiên Chúa yêu thương, "được Thiên Chúa ở cùng" (Lc 1:28),

như trường hợp cụ thể đặc biệt của Trinh Nữ Diễm Phúc Maria, là có Chúa Kitô, Đấng đã đến để "hoàn tất" (Gn 17:4, 19:30) "Ý của Cha là Ta không được làm mất một sự gì Ngài đã ban cho Ta, mà phải làm cho nó sống lại trong ngày sau hết" (Gn 6:39).

Thần Trí Thiên Chúa cũng không phải  là Tình Yêu Thiên Chúa ở với con người  hay sao? "Tình  Yêu Thiên Chúa  đã tuôn tràn  vào lòng chúng ta nhờ Thánh Thần Ngài đã ban cho chúng ta" (Rm 5:5), "Đấng mà Cha  sai đến nhân  danh Thày" (Gn  14:26), và Đấng mà "tất cả những ai  được hướng dẫn  đều là con  cái Thiên Chúa"  (Rm 8:14). Phải, "chính Thần Linh chứng thực với tâm trí chúng ta rằng chúng ta là con cái  Thiên Chúa" (Rm 8:36), và làm cho chúng ta có thể đơn sơ và dạn dĩ thân thưa với Thiên Chúa rằng "'Abba', tức là

'Lạy Cha'" (Rm 8:15): "Lạy Cha chúng con ở trên trời" (Mt 6:9).

THIÊN CHÚA Ở TRÊN TRỜI

Vâng, Thiên Chúa là "Cha" của  chúng ta, là "Cha" đích thực nhất. Ngài mới chính là "Cha" duy nhất của chúng ta (x.Mt 23:9). Vì, chỉ một mình Ngài đã tự mình sinh ra chúng ta trong Con Một của Ngài và bởi bản tính "là tình yêu" (1Gn 4:8,16) của Ngài. Kể cả "người nữ" (Gal 4:4) mà chúng  ta gọi là Mẹ thực sự cũng là

con cái của Ngài như chúng ta, và, cùng với Người Nữ Mẹ của chúng ta cũng như cùng với Chúa Kitô là anh của mình, chúng ta đã thân thưa với Thiên Chúa là "Lạy Cha chúng con". Chúng ta, nhờ Thánh Sủng, Ơn Nghĩa của Ngài, tức nhờ được Ngài yêu thương, đã "nên giống như Thiên Chúa" (STK  3:5), một mơ ước  mà con người không thể tự mình làm được và được làm mà không phạm thượng, (như hai nguyên tổ đã làm), đó là thông phần bản tính vô cùng trọn hảo và sự sống vô cùng viên mãn của Ngài, và được "thừa tự với Chúa Kitô" (Rm 8:17) trên Trời, nơi Thiên Chúa  là Cha chúng ta ở đó: "Cha ở trên trời".

Thật vậy, chính  vì vị trí của Ngài "ở  trên trời", tức trổi vượt trên mọi sự, trên  "bất cứ ai ở thế gian" (Mt  23:9), dù người ấy có là cha mẹ  của chúng ta đi nữa, thậm chí kể  cả người ấy có là Con Một  Ngài đã nhập  thể đi nữa:  "Tại sao ngươi  gọi Ta là tốt lành? Không ai tốt lành cả ngoài một mình Thiên Chúa" (Mc 10:18). Ngài chẳng những  "tốt lành" ở chính bản tính  của Ngài, Ngài còn "tốt lành" nơi  chúng ta và cho chúng ta  nữa. Ngài đã không "tốt lành", đúng hơn, "trọn lành" nơi  chúng ta (mà nhân tính là biểu hiệu) là gì, khi Ngài cho "mặt trời mọc  lên soi sáng cho cả  kẻ lành người dữ, và  làm cho mưa xuống  trên cả kẻ công  chính lẫn người bất công" (Mt 5:45). Và, vì thế, Ngài cũng "trọn lành" cho chúng ta nữa: "Các con phải nên trọn lành như Cha ở trên trời của các con" (Mt 5:48). Chính "điều này chứng tỏ rằng các con là con cái của Cha mình ở trên trời" (Mt 5:45).

Là "Cha ở trên trời", là "Cha"  duy nhất của chúng ta, thì còn ai yêu thương  và chăm sóc  cho chúng  ta  là con cái  của Ngài bằng Ngài. Không phải vì Ngài "ở trên trời", đối với chúng ta, theo tự nhiên, có vẻ  xa xôi, cao vời, cách biệt,  Ngài đã không thể hiểu biết và thông cảm với chúng ta. Trái lại, càng "ở trên trời", Cha

của  chúng ta  càng "tốt  lành", càng  "trọn lành",  mà càng "tốt lành", càng "trọn lành", tức càng  yêu thương, và càng yêu thương sẽ càng  chăm sóc cho  chúng ta hơn.  Ngài đã không  chăm sóc cho chúng ta là con cái của Ngài là gì: "Cha các con ở trên trời biết tất cả  những gì các  con cần" (Mt  6:32). Đến nỗi,  "mọi sợi tóc

trên đầu  của các con  đã được đếm  cả rồi" (Mt  10:30). Nghĩa là Thiên Chúa, Cha của chúng ta còn biết chúng ta hơn chính chúng ta hay bất  cứ một ai, kể  cả cha mẹ đã  sinh ra chúng ta  trên đời, biết chúng ta. Cũng chính vì biết chúng ta như vậy, bao giờ Ngài cũng "ban những sự tốt lành cho bất cứ ai kêu cầu Ngài" (Mt 7:11). Nhiều khi, những điều mà Ngài biết rằng thực sự tốt lành cho con cái của mình nên đã ban cho chúng, lại là những  cái trái ý chúng nhất. Thế nhưng, dù chúng có oán hận Ngài, có đau khổ mấy đi nữa,

Ngài vẫn không thể làm khác đi, nếu có lợi cho phần rỗi của chúng: "Thiên Chúa đã định liệu mọi sự hòa hợp với nhau cho lợi ích của những kẻ Ngài đã kêu gọi theo ý định của Ngài" (Rm 8:28). Nhất là, "những ai Ngài biết trước, Ngài cũng tiền định cho nên giống hình ảnh Con Một Ngài,  để Con Ngài là trưởng tử của  đàn em đông đúc"(Rm 8:29).

Như thế, nói  đến Thiên Chúa là nói đến  "Cha" của con người. Nói đến "Cha"  của con người  là nói đến  "Cha ở trên  trời". Nói đến "Cha ở trên trời" là nói đến "Cha" vô cùng tốt lành và trọn lành, đáng tạo  vật mà "Ngài  đã ban quyền  làm con cái"  (Gn 1:12) của Ngài tôn thờ và kính mến "hết lòng muốn, hết linh hồn, và hết sức lực" (ĐNL  6:4) của chúng. Con  cái kính mến Thiên  Chúa là "Cha" của mình  "hết lòng muốn"  ở chỗ: "Nguyện  Danh Cha cả  sáng" (Mt 6:9), "hết linh hồn" ở chỗ:  "Nguyện Nước Cha trị đến" (Mt 6:10),

và "hết sức lực" ở chỗ: "Nguyện  Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời" (Mt 6:10).

Nếu Thiên Chúa là "Cha" của con người trong Ơn Nghĩa Thánh, trong Tình Yêu của Ngài, thì, ngược lại, con người, để xứng đáng là con của Ngài, tức xứng đáng với Tình Yêu của Ngài, cũng phải kính mến Ngài "hết lòng  muốn, hết linh hồn và hết  sức lực của mình" (ĐNL 6:4) như vậy. Và, vì Thiên Chúa không phải là "Cha" của riêng một cá nhân nào, mà là "Cha" chung  của "tất cả những ai Ngài đã tiền định thì Ngài cũng kêu gọi" (Rm  8:30) "theo ý định của Ngài" (Rm 8:28), (chứ  không phải theo công  của con người), nên,  kính mến Ngài cũng phải  "yêu thương anh em như bản  thân mình" (Mt 22:39) nữa mới xứng đáng  làm con cái của Ngài là "Cha  chúng con ở trên trời". Còn ai là người con chính thức và xứng đáng của "Cha ở trên trời" bằng Chúa Giêsu  Kitô. Người là Con chính thức  của Thiên Chúa là Cha vì, theo thần tính, Người  được nhiệm sinh từ Ngài, chứ không phải được tạo dựng bởi Ngài như con người rồi mới được nhận làm

con như  "dưỡng tử" (Gal 4:5)  của Ngài. Do đó,  Chúa Giêsu chính "là hình tượng hữu thể Cha"  (DT 1:3), trong khi, "con người được dựng nên theo  hình ảnh Thiên Chúa" (STK 9:6;  Gia 3:9), tức được dựng nên  giống như Chúa  Kitô "là hình  ảnh Thiên Chúa  vô hình" (Col 1:15).  Chúa Giêsu chẳng  những là Con  chính thức, Con  Duy Nhất của Thiên Chúa Cha, Người còn  là Con xứng đáng của Cha nữa, một người  Con đã sống và  làm "đẹp lòng Cha  mọi đàng" (Mt 3:17, 17:5). Ở chỗ,  theo nhân tính, Người đã "kính  mến Thiên Chúa hết lòng  muốn, hết  linh hồn  và hết  sức lực  của mình"  và đã "yêu thương anh em  như bản thân mình". Chúa Giêsu  "yêu thương anh em như bản thân mình", thành phần mà Người "đã nên giống mọi bề" (DT

2:17), khi  "Cha yêu thương  Ta thế nào,  Ta cũng thương  yêu các ngươi như  vậy" (Gn 15:9).  Kết qủa là:  "Con sống trong  họ, Cha sống trong  Con, để sự  hiệp nhất của  họ được nên  trọn. Cho thế gian nhận biết rằng Cha đã sai Con, và Cha đã yêu họ cũng như yêu Con" (Gn 17:23).

Vâng, chính bởi Tình Yêu Thiên Chúa, tức bởi Ơn Nghĩa của Ngài đã ban cho chúng ta khi chịu phép rửa tội tái sinh, và chính trong tinh thần kính mến Thiên Chúa là Cha và yêu thương anh em của mình cũng là con cái của Đấng "đã tiền định cho (chúng ta) nên đồng hình dạng với Con Ngài" (Rm 8:29), mới trở nên và hiệp thành Giáo Hội là thân  thể của Chúa Kitô làm Đầu  (x.Col 1:18) mà cùng nhau "cầu nguyện  là giao tiếp với  Thiên Chúa trong tinh  thần (nghĩa tử) và chân lý (cha con)" rằng: "Lạy  Cha chúng con ở trên trời, chúng con nguyện Danh Cha cả sáng, Nước  Cha trị đến, Ý Cha thể hiện  dưới đất cũng như trên trời. Xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày, và tha nợ chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con. Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ" (Mt 6:9-13).