Chương Tám
Khuynh hướng thứ
nhất của t́nh yêu là vị tha.
KHUYNH HƯỚNG THỨ HAI CỦA
T̀NH YÊU LÀ CHIA SẺ.
Nếu vị kỷ sinh ra
chia rẽ thế nào, vị tha cũng sinh ra chia sẻ như
vậy. Có thể nói, t́nh yêu vị tha và t́nh yêu chia sẻ chỉ
là một.
Vị tha là chia sẻ.
Chia sẻ là vị tha.
Khi người ta yêu vị
tha, tức đă sống v́ người yêu và sống cho người
yêu của ḿnh, th́ cũng chính là lúc họ chia sẻ với
người
họ yêu.
Họ chia sẻ những ǵ
và chia sẻ như thế nào?
Điều này tùy ở cường
độ mănh liệt và trương độ to bé của
t́nh yêu nơi mỗi người.
CHIA SẺ NHỮNG G̀?
T́nh yêu một khi không c̣n
lệ thuộc vào đối tượng yêu hay tác nhân yêu,
t́nh yêu chẳng những có thể chia sẻ tất cả
những ǵ tác nhân yêu có, những ǵ đối tượng
yêu cần hay đ̣i, mà c̣n là tất cả những ǵ t́nh
yêu là nữa.
Trước hết,
T́nh yêu có thể chia sẻ
tất cả những ǵ tác nhân yêu có.
Đó là của cải, thời
gian, công sức, thậm chí cả trinh tiết, danh gía và
sự sống là những ǵ cao qúi nhất của tác nhân
yêu.
Tùy theo từng cái được
chia sẻ này mà gía trị của đối tượng
yêu được đánh gía và mănh lực yêu nơi tác nhân
yêu được
thẩm định.
Chẳng hạn,
Tác nhân yêu chỉ có thể hy
sinh của cải cho đối tượng yêu của ḿnh,
ngoài ra, không thể hy sinh hơn được nữa;
nếu bị mất giờ, mất công, nhất là bị
chạm tự ái liền giảm yêu hay hết yêu, th́ t́nh
yêu nơi tác nhân đó c̣n thấp kém hạn hẹp như
vật chất và đối tượng yêu của họ
chỉ có giá tương đương với vật
chất mà thôi.
Ngược lại, nếu
tác nhân yêu có thể hy sinh cả mạng sống của ḿnh
cho người họ yêu, th́ t́nh yêu của họ đă lên đến
tuyệt đỉnh. V́ t́nh yêu là sự sống của họ,
họ hy sinh sự sống của họ là họ đă cho
chính t́nh yêu của họ, và đối tượng được
họ yêu như thế trở nên như sự sống của
họ, đồng hóa nên như t́nh yêu của họ.
Sau nữa,
T́nh yêu c̣n có thể chia sẻ
tất cả những ǵ đối tượng yêu cần
hay đ̣i.
Nhiều khi những cái trao
hiến của tác nhân yêu, dù qúi trọng đến thế
nào đi nữa, cũng chưa chắc đă thỏa măn được
đối tượng yêu, được như ư muốn
của đối tượng yêu. Cái làm cho con người
thỏa măn nhất là được như ư muốn của
họ, chứ không phải là cái này hay cái kia.
Do đó, đáp ứng thỏa
đáng những cái đối tượng yêu của ḿnh
cần cũng chưa chắc đă làm thỏa măn họ
cho bằng những cái họ đ̣i.
Nhiều khi những cái họ
đ̣i mới là những thử thách cho tác nhân yêu. Bởi v́,
những đ̣i hỏi của đối tượng yêu mới
là những ǵ tỏ ra sở thích của họ, tỏ ra ư
riêng của họ, tỏ ra cá tính của họ, tức là
tỏ ra cá nhân của họ.
Nếu họ được
đồng hóa với t́nh yêu của một tác nhân nào đó
đối với họ, con người cá nhân của họ
phải là t́nh yêu của
tác nhân yêu.
Tức là, tất cả những
ǵ họ muốn, đều được người
kia đáp ứng một cách thỏa đáng. Thậm chí
cả những ước muốn bất chính của họ
cũng được chủ thể yêu hết ḿnh tôn trọng.
Sau hết và hơn hết,
T́nh yêu chẳng những có
thể chia sẻ tất cả những ǵ tác nhân yêu có hay đối
tượng yêu đ̣i hỏi, mà c̣n có thể chia sẻ ngoài
cả những ǵ tác nhân có và đối tượng đ̣i
nữa.
Đó là, chính bản tính của
t́nh yêu, tức cái t́nh yêu là
T́nh yêu, đối ngoại,
thực sự chẳng có ǵ cả, ngoài những ǵ đối
tượng yêu có khi nó hiện thân nơi đối tượng
yêu, như nhan sắc và tài năng, hay những ǵ tác nhân yêu
có khi nó sống động nơi tác nhân yêu, như trinh
tiết và sinh lực.
Thế nhưng, đối nội,
tự bâm sinh, t́nh yêu có một điều duy nhất, đó
là bản chất của nó, một bản chất Chân,
Thiện, My<140>.
Thế nên, một khi t́nh yêu
không c̣n lệ thuộc vào cả tác nhân yêu lẫn đối
tượng yêu, nó sẽ trở nên thuần túy, làm chủ
thể yêu nơi con người yêu, chi phối và điều
khiển con người yêu trở thành tác nhân yêu, theo
bản tính toàn hảo và quyền lực toàn năng của
nó.
Bấy giờ, t́nh yêu
thuần túy nơi tác nhân yêu sẽ làm cho tác nhân yêu thực
hiện được tất cả những ǵ mà đối
tượng yêu
của họ măn nguyện
nhất, hạnh phúc nhất, ngoài cả ước vọng
của đối tượng yêu.
CÁI CHIA SẺ MÀ T̀NH YÊU THỰC
HIỆN NGOÀI CẢ KHẢ NĂNG CỦA TÁC NHÂN YÊU VÀ ƯỚC
MUỐN CỦA ĐỐI TƯỢNG YÊU, ĐÓ LÀ HOÀN HẢO
HÓA CẢ TÁC NHÂN YÊU VÀ ĐỐI TƯỢNG YÊU.
Tác nhân yêu được t́nh
yêu hoàn hảo hóa ở chỗ trở nên phương
tiện hữu hiệu nhất, thừa hành đắc
lực nhất trong việc ban
phát t́nh yêu.
Có thể nói, tác nhân yêu trở
nên một với t́nh yêu thuần túy, một T́nh Yêu Chân,
Thiện, Mỹ để chia sẻ bản chất của
T́nh Yêu thuần túy và đích thực ấy cho đối tượng
yêu.
Và cũng chỉ có T́nh Yêu Chân
Thiện Mỹ này mới có thể bù đắp tất
cả những bất toàn, khiếm khuyết nơi đối
tượng yêu, kể cả những bất nhân, bất
nghĩa, thất trung, thất tín của đối tượng
yêu trực tiếp đối với tác nhân yêu và gián
tiếp đối với chính
t́nh yêu.
Tâm trí của con người,
dù mù tối và xấu xa mấy đi nữa, tự bản
chất, vốn hướng về chân, thiện, mỹ là
thực tại kiện toàn của con người họ và
cũng là bản chất của t́nh yêu được tỏ
ra nơi người yêu họ, làm sao không bị chinh phục
bởi t́nh yêu trọn hảo này, để mà cải
thiện và thăng tiến trong chân, thiện, mỹ.
CHIA SẺ NHƯ THẾ NÀO?
MỘT T̀NH YÊU HOÀN HẢO KHÔNG
PHẢI CHỈ Ở TẠI NỘI DUNG CỦA NHỮNG G̀
NÓ CHIA SẺ THÔI, MÀ C̉N Ở TẠI CÁCH THỨC CHIA SẺ,
CÁCH THỨC THÔNG BAN CỦA NÓ NỮA.
Nếu thông ban và chia sẻ với
điều kiện và một cách giới hạn, tác động
thông ban và chia sẻ này không bắt nguồn từ yêu thương,
không đáng gọi là của yêu thương, mà là của công
bằng và từ công bằng mà thôi.
Tôi cho anh, v́ anh đă cho tôi trước,
đó là trả ơn.
Tôi cho anh, v́ anh có một cái ǵ
xứng đáng, đó là tưởng thưởng.
Tôi cho anh, v́ anh có gía trị lợi
dụng đối với tôi, đó là đào mỏ.
Tôi cho anh, anh cũng phải
cho tôi lại cái ǵ, bằng không, lần sau đừng ḥng,
đó là đ̣i hỏi.
Tôi cho anh, miễn là anh đừng
làm phiền tôi hay tố cáo tôi, đó là bịt miệng.
Tôi cho anh, v́ nể nang người
khác, đó là gượng ép.
Tôi cho anh, kẻo anh buồn, đó
là lo sợ.
v.v.
V́ hành động cho có tính
cách vị kỷ và điều kiện hóa như vậy, nó
cũng không thể nào cho một cách hết ḿnh, trái
lại, nó chỉ cho khi nào có lợi và cùng lắm cho
bằng với mức độ được lợi mà
thôi.
Thế nhưng, đối với
T́nh Yêu, cho là sở thích của T́nh Yêu.
Càng cho mới càng thỏa.
Càng cho càng viên măn.
Càng cho càng là T́nh Yêu.
Nguyên lư và động lực
cho, chia sẻ, thông ban của T́nh Yêu là chính T́nh Yêu, không
phải một cái ǵ khác, tác nhân yêu, đối tượng
yêu hay môi trường yêu.
Bởi thế,
Nhưng không và trọn
vẹn là hai kiểu cách cho, chia sẻ, thông ban chính thức
của T́nh Yêu.
Chia sẻ một cách nhưng
không:
Ở tại tính cách tự động,
chủ động và linh động của T́nh Yêu
thuần túy nơi tác nhân yêu.
Trước khi cho,
Tác nhân yêu không cần đối
tượng yêu phải xin xỏ, phải năn nỉ,
phải ngỏ ư, phải cùng quẫn, phải cuống lên
mới cho, trái lại, T́nh Yêu của họ luôn sẵn sàng
ban phát ḿnh cho đối tượng yêu bất cứ lúc
nào nó muốn qua việc thúc đẩy tác nhân yêu hiến
thân, xả thân. Đó là chia sẻ một cách tự động.
Chính khi cho,
Dù đối tượng yêu
có xứng hợp hoặc xứng đáng hay không đối
với T́nh Yêu, (hơn là đối với chính tác nhân yêu),
kể cả trước khi, đang khi hay sau khi cho, đối
tượng yêu cũng không thay đổi được
quyền ban phát vô đối của T́nh Yêu nơi tác nhân
yêu. Đó là chia sẻ một cách chủ động.
Khi đă cho,
Tùy đối tượng yêu
biết lợi dụng và sử dụng T́nh Yêu đa<140>
được thông ban hay không từ tác nhân yêu, để
nhờ mănh lực vô địch của T́nh Yêu đó mà đối
tượng yêu phát triển, cho đến khi đạt được
bản chất đích thực của T́nh Yêu là Chân,
Thiện, Mỹ. Đó là
chia sẻ một cách linh động.
Chia sẻ một cách trọn
vẹn:
Ở tại tính cách hoàn toàn nơi
T́nh Yêu và hoàn hảo nơi tác nhân yêu cũng như đối
tượng yêu.
Chia sẻ một cách trọn
vẹn ở tính cách hoàn toàn nơi T́nh Yêu, đó là T́nh Yêu
cho đi tất cả những ǵ T́nh Yêu có.
Tất cả những ǵ T́nh
Yêu có chính là bản chất Chân, Thiện, Mỹ của T́nh
Yêu.
Khuynh hướng, sở thích
và khoái thú của T́nh Yêu là cho đi, là thông ban, là chia sẻ.
Nên, một khi đă chia sẻ, đă thông ban, đă cho đi,
T́nh Yêu không thể nào cầm hăm, giữ lại, rụt rè,
lưỡng lự, nửa vời.
KHÔNG CHO TH̀ KHÔNG PHẢI LÀ YÊU.
THÔI CHO TH̀ KHÔNG C̉N LÀ YÊU.
Cho mà c̣n cảm thấy
mất mát, thiệt tḥi, tức cho vị kỷ theo
kiểu thừa số: 1 - 1 = 0, chứ không phải cho vị
tha theo kiểu thương số: 1/1 = 1.
Phần tác nhân yêu và đối
tượng yêu là môi trường sinh động của T́nh
Yêu nhận được nhiều hay ít trong tổng
số tất cả những ǵ được T́nh Yêu thông
ban cho đó, hoàn toàn tùy ở tầm mức và khả
năng nhận lănh của họ mà thôi.
Tầm mức hoàn hảo nơi
tác nhân yêu, vật phát T́nh Yêu, và nơi đối tượng
yêu, vật nhận T́nh Yêu, nói lên tính cách ban phát trọn
vẹn của T́nh Yêu.
Môi trường yêu thương
là tác nhân yêu và đối tượng yêu càng hoàn hảo,
càng hưởng trọn vẹn T́nh Yêu, càng thông dự vào
T́nh Yêu, càng sống động
như T́nh Yêu và càng là hiện thân của Chân, Thiện,
Mỹ, bản chất của T́nh Yêu, tầm vóc viên măn của
họ.
Tầm vóc hoàn hảo của
con người yêu, vật phát ra T́nh Yêu ở tại họ
không c̣n là chủ thể yêu nữa, mà là tác nhân yêu, là thừa
hành của T́nh Yêu, để có thể cho đi vô tận
những ǵ ḿnh không có, mà là T́nh Yêu có.
9.
HIỆP NHẤT
Hiệp nhất là khuynh hướng
và là tính chất thứ ba cũng là tính chất hoàn tất
của t́nh yêu. Nếu t́nh yêu chỉ là một xu hướng
hướng ngoại (vị tha) và chỉ biết cho đi
(chia sẻ), t́nh yêu sẽ là một thừa thăi cần được
vung văi một cách bừa băi. Như thế, dù bản tính của
nó có Chân Thật như vị tha, có Thiện Hảo để
chia sẻ, song không Mỹ Diệu trong hiệp nhất. Mà đă
không hiệp nhất, T́nh Yêu không c̣n là một bản tính duy
nhất vô cùng trọn hảo nữa.
Thật vậy, t́nh yêu
chẳng những là cho đi mà c̣n là thu phục, đúng hơn,
cho đi để thu phục. Dù t́nh yêu, khi cho đi, không có
ư vị kỷ như vậy, cho đi để đoạt
chiếm lại, hoàn toàn ngược với tính chất hướng
ngoại của ḿnh, song, về phần đối tượng
yêu, trước mănh lực vô địch và tốt lành vô đối
của t́nh yêu, càng bất toàn, đối tượng yêu
lại càng dễ bị thu hút bởi tất cả
những ǵ là Chân, Thiện, Mỹ được tỏ ra
bởi t́nh yêu và từ t́nh yêu.
Hiệp nhất là tác dụng
thần kỳ và là sứ mệnh tối thượng của
t́nh yêu nơi môi trường yêu, làm cho cả tác nhân yêu và đối
tượng yêu làm nên môi trường yêu ḥa hợp với
nhau, hiệp nhất với nhau, dù cả hai có những tương
phản hay tương đồng, tương dị hay tương
đương, về thể chất cũng như tinh
thần.
Trước hết, t́nh yêu có
thể làm cho tác nhân yêu và đối tượng yêu kết
hiệp với nhau theo thể chất. Về tác động
kết hợp theo thể chất này, chỉ có t́nh yêu phái
tính, t́nh yêu hôn nhân, tiêu biểu nhất của t́nh yêu và cho t́nh
yêu, mới có thể thực hiện được. Đó
là tác động giao hợp giữa thân xác của một
người nam và một người nữ. Tuy nhiên,
tự việc giao hợp giữa hai thân xác chưa hẳn đă
là một tác động diễn đạt yêu thương
của hai người khác phái tính nhau. Chẳng hạn trong
trường
hợp giao hợp v́ bị cưỡng
hiếp, kể cả trong trường hợp vợ chồng
giao hợp v́ gượng ép, một người hứng, một
người không.
Trái lại, đă yêu thương
nhau, nếu không bị bất lực về sinh lư, bao giờ
cũng đưa đến tác động giao hợp theo
thể chất này. Nhiều khi t́nh yêu có thể đam mê đến
nỗi làm cho hai kẻ yêu nhau không thể giữ ḿnh, vội
vàng hiến thân cho nhau trước
khi chính thức thành hôn hay bừa
băi ngoài phạm vi hôn nhân được phép của ḿnh.
Tác động giao hợp
thể chất bởi t́nh yêu thương nhau giữa hai người
nam và nữ là mức độ hợp nhất đầu
tiên của t́nh yêu. Tác động giao hợp do bản
năng t́nh dục không phải là tác động hiệp
nhất của t́nh yêu. Nó chỉ là một tác động đ̣i
hỏi thỏa măn nhu cầu của bản năng như
con vật, bởi thế, trên lănh vực nhân bản, nó là một
tác động vị kỷ, hơn là vị tha, hiến
thân cho nhau. Dù sao đi nữa, tác động giao hợp
bề ngoài nơi hai con người nam và nữ yêu thương
nhau mới là một diễn đạt phần nào sự
kết hợp sâu xa, chân thật và bền vững trong tinh
thần mà thôi. Sự kết hợp bề ngoài này không
thể liên lỉ kéo dài như không thể tách rời nhau,
trái lại, nhiều khi nó c̣n làm cho hai đương
sự cảm thấy bải hoải, mỏi mệt,
mềm nhũn ngay sau giây phút kích ngất nhất của
thể xác nữa là đàng khác. Do đó, sự kết hợp
thể lư nơi hai con người yêu thương nhau theo
phái tính của ḿnh không
phải là một sự kết hợp trọn vẹn và hoàn
hảo, cho bằng sự kết hợp về phương
diện tinh thần của họ.
Sự kết hợp về
tinh thần giữa con người với nhau nói chung, và
giữa hai vợ chồng nói riêng, mới là tâm điểm
nhắm đến của t́nh yêu, và mới phản ảnh
trọn vẹn hơn tính chất linh thiêng và mănh lực vô địch
của t́nh yêu. Sự kết hợp về tinh thần
giữa hai người yêu nhau phản ảnh tính chất
linh thiêng của t́nh yêu ở chỗ, nó làm cho hai con người
đó, dù không mặt kề mặt, tay trong tay, chung chăn
chung gối, vẫn có thể gần nhau được
bằng tâm trí của họ. Không gian dù cách trở, thời
gian dù xa xưa, cũng không chia cắt được
sự quyến luyến và gắn bó nhau của họ.
Tất cả h́nh ảnh và con người nhau luôn luôn
sống
động trong họ. Họ
luôn luôn tưởng nhớ, nghĩ đến, lo cho nhau. Bởi
thế, kể cả nhân gian cũng không thể phá đám
sự kết hợp về phương diện tinh
thần này của họ được. Nhân gian dù có đe
dọa hay cản trở lại càng làm cho họ quấn
chặt với nhau hơn. Nhân gian dù có quyến rũ và thu
hút họ đi nữa, một khi t́nh yêu nhau nơi tâm trí của
họ đă đầy, h́nh ảnh trong nhau vẫn thần
tượng, cũng không thể nào làm sứt mẻ.
Nhân gian c̣n là chính đối tượng
yêu, dù có tự thay đổi hay bị đổi thay đi
nữa, t́nh yêu thuần túy trong tác nhân yêu vẫn hiến cho
đối tượng yêu, hướng về đối tượng
yêu, chờ đợi đối tượng yêu. Để
rồi, khi sống bên nhau, họ kết hợp với nhau
trong tinh thần ở chỗ, họ luôn luôn chú ư đến
người yêu và làm theo ư của người yêu hơn là ư
nghĩ, ư thích và ư muốn của họ. Có thể nói, ư của
người yêu là ư của họ. Hạnh phúc của người
yêu là sung sướng của họ. Đến nỗi, dù họ
không được người yêu của họ đối
xử với họ như họ đă đối xử với
người họ yêu, người yêu của họ
vẫn sống trong họ và họ vẫn sống cho người
yêu. T́nh yêu tự nó là một bản tính duy nhất, nên t́nh
yêu cho đi và t́nh yêu nhận lại, đối với họ
cũng chỉ là một. Nên, dù không được người
yêu đáp lại t́nh yêu của ḿnh, th́, t́nh yêu cho đi của
họ, tự nó, cũng vẫn là một t́nh yêu trọn
vẹn. Chính t́nh yêu này sẽ
phản hồi, khi nó thu phục đối tượng
yêu, làm cho đối tượng yêu quay về nguồn phát
xuất Chân, Thiện, Mỹ là tác nhân yêu đích thực, một
tác nhân yêu bằng một t́nh yêu thuần túy, một t́nh yêu
nhưng không.
Khi con người đă
kết hợp với nhau đến độ không c̣n
lệ thuộc vào cả chính đối tượng yêu, th́
tác nhân yêu không phải là kết hợp với đối tượng
yêu cho bằng với chính t́nh yêu. Kết hợp với
chính t́nh yêu mới là mức độ an toàn nhất và hoàn
hảo nhất của tác nhân yêu. Nhờ kết hợp với
t́nh yêu mà chính con người tác nhân yêu hiệp nhất với
nhau trước tiên. Thân xác luôn luôn hợp với linh hồn,
phần hạ hợp với phần thượng.
Bằng không, tác nhân yêu sẽ không thể nào có thể hy
sinh cho đối tượng yêu được. Do đó,
phải nói rằng, khi yêu, tác nhân yêu bằng cả con người
của ḿnh, yêu hết ḷng (bề trong, phần thượng)
và hết sức (bề ngoài, phần hạ) của ḿnh. Hơn
nữa, một khi kết hợp với chính t́nh yêu, tác nhân
yêu đă trở nên như t́nh yêu, sống động như
t́nh yêu, có thể yêu hết mọi người như một
và yêu một người như tất cả mọi người,
và làm cho mọi sự được kết hợp với
họ, hiện thân trung thực và tác nhân sống động
của t́nh yêu, kiện toàn trong Chân, Thiện, Mỹ,
bản tính của t́nh yêu cũng là bản tính của họ
bấy giờ.
T́nh yêu là một bản tính vô
cùng viên măn, đồng thời cũng là bản tính duy
nhất là như thế. T́nh yêu vô cùng viên măn, nên tác nhân yêu
cảm thấy hướng ngoại (vị tha) và cảm
thấy hiến thân (chia sẻ) là vậy, kể cả
những ǵ họ chưa có, không có hay tự ḿnh không làm được.
Thế mà, với t́nh yêu và trong t́nh yêu, nếu họ
biết lột xác để hóa thân nên một với t́nh
yêu, họ có thể làm và có thể có tất cả
những ǵ mắt họ chưa hề thấy, tai họ
chưa hề nghe, ḷng họ chưa hề cảm. Bởi
v́, lúc ấy,
họ đă được
siêu thoát ra khỏi bản thân bé nhỏ, bản ngă vị
kỷ, và hữu thể hạn hẹp của họ, để
trở thành vô biên, vô tận, vô cùng, bất biến và
bất diệt như chính t́nh yêu. Và cũng chính lúc họ được
siêu thoát, họ trở nên đơn thuần như
thần linh như thế, họ đă có thể thẩm
thấu tất cả và nên một với mọi sự.
Thực tại hiệp nhất cuối cùng của t́nh yêu
chính là ở chỗ này vậy.